Wouter Verhaert is adviseur mobiliteit bij stad Turnhout. Hij brengt de voordelen van autodelen voor een stad aan bod op vlak van ruimtegebruik, duurzaamheid en inclusie. Ook getuigt hij over de unieke samenwerking tussen stad Turnhout, Cambio en projectontwikkelaar ION bij het project Niefhout.

1. Inspiratiesessie Gedeelde mobiliteit bij nieuwbouwlocaties
20 juni 2019
Parkeerplaatsen bouwen
of
Autodelen
wouter.verhaert@turnhout.be
Adviseur Mobiliteit

2. Voordelen autodelen voor de stad ?

3. Oplossing autodelen
1 cambio-wagen
= + - 25 gebruikers
Helft gebruikers zag af van aankoop / vervanging wagen
= financieel voordeel
= 8 à 12 privéwagens minder
= 8 à 12 parkeerplaatsen minder
Andere helft gebruikers beschikte niet over een wagen
= Vermindering vervoersarmoede

4. Parkeer-druk op straat & publieke ruimte verlagen
Werkdag: activiteitenzone Nacht: bewoners
Turnhout
Stijgend autobezit (tgv verjonging, verdichting…)
Parkeren verdringt groen, spelen, & verblijfsfuncties in openbare ruimte

5. Gezondheid & Klimaat verbeteren
door verlaging van Emissies & Lawaai
van gemotoriseerd verkeer
> Modal shift naar fiets & openbaar vervoer
leven zonder auto is makkelijker met een deelwagen
achter de hand
= ook verlagen filedruk
> Elektrische wagens
dure aankoop niet nodig

6. Vervoersarmoede verminderen
kostprijs van mobiliteit … aanschaf auto = duur
België : 2 miljoen mensen of 19% = vervoersarm
Werk = belangrijkste bestemming waar mensen in armoede niet geraken
Auto is soms onontbeerlijk (sollicitatiegesprek, bezoek familie,
gezondheidszorg, containerpark …)
Solliciteren zonder auto = 6 maand langer werkloos. (Limburg)
Slechts 10% van openstaande vacatures bereikbaar met auto, zijn ook
bereikbaar met openbaar vervoer. (stedelijke context)
Auto biedt oplossing als andere modi (fiets, bus) geen oplossing bieden.
Autodelen kan een oplossing zijn
Mobiel21 - Dossier-Vervoersarmoede-vandaag
Mobiel21 - Inzicht-32-Zonder-auto-geen-job
Autodelen.net

7. kostprijs van mobiliteit … aanschaf auto = duur
Mensen trekken naar platteland in zoektocht naar goedkope woningen.
Diensten en voorzieningen trekken weg uit dorpen en gehuchten.
Openbaar vervoer verbindingen tussen deelgemeenten vervagen.
Op platteland is gebrek aan vervoersmogelijkheden belangrijke factor van
sociale uitsluiting.
Helft plattelandsbewoners ziet toekomst in autodelen
Mobiel21 - Dossier-Vervoersarmoede-vandaag
Mobiel21 - Inzicht-32-Zonder-auto-geen-job
Autodelen.net
Vervoersarmoede verminderen

8. Vooral in de stad is aanbod vervoer niet voor alle bewoners toegankelijk:
De kennis of bepaalde vaardigheden ontbreken vaak om vlotjes over te
schakelen van bus op tram en daarna de deelfiets op te zoeken.
De digitale kloof en/of het gebrek aan kennis van het Nederlands maakt dat
mensen hun weg niet vinden in het doolhof van tickets, abonnementen en
haltes.
…
Reserveren deelwagen enkel via internet of App ?
Free floating deelwagen vinden met App ?
Mobiel21 - Dossier-Vervoersarmoede-vandaag
Vervoersarmoede verminderen
=
noodzaak inclusieve mobiliteit

9. … enkel via internet of App ?
https://overheid.vlaanderen.be/bedrijfsinformatie/vaardigheden
https://www.karott.be/nl/digitale-gedrag-belgen-belangrijkste-cijfers/
België / Vlaanderen 2018 :
• 11% geen internet ( gestagneerd sinds 2014 )
Auto (fiets) delen inclusief voor iedereen ?

10. … enkel via internet of App ?
https://overheid.vlaanderen.be/bedrijfsinformatie/vaardigheden
België / Vlaanderen 2018 :
• 26% van de bevolking met gezinsinkomen < 1.199 € : nooit internet
Auto (fiets) delen inclusief voor iedereen ?

11. … enkel via internet of App ?
België / Vlaanderen 2018 :
• 11% geen internet ( gestagneerd sinds 2014 )
• 26% van de bevolking met gezinsinkomen < 1.199 € : nooit internet
• laaggeschoolden 30% vrouwen en 18% mannen : nooit internet
• 36% van 16- tot 74-jarigen : lage of geen digitale vaardigheden
• 23 % geen smartfone / geen app
https://overheid.vlaanderen.be/bedrijfsinformatie/vaardigheden
https://www.karott.be/nl/digitale-gedrag-belgen-belangrijkste-cijfers/
Auto (fiets) delen inclusief voor iedereen ?

12. Deelwagen via internet of App ?
Telefooncentrale 24/24 7/7 = noodzaak
• Auto- fiets- deelorganisatie zelf
( enkel privé-autodeelgroepen en Cambio in Turnhout )
• MaaS ?
• Mobiliteitscentrale van Vervoersregio’s ?
Vervoersarmoede verminderen
=
noodzaak inclusieve mobiliteit

13. Is autodelen inclusief?
• Privé wagens - Gesloten buurtgroep Telefoon
• Autodeelaanbieders zonder eigen vloot
= privé-wagens + online platform + klanten Telefoon
(peer-to-peer autodelen) > App
• Autodeelaanbieders met eigen vloot
• Station based ( standplaats ) Telefoon
• Free floating ( perimeter / zone ) > App
BMW/ Drivenow, Mercedes/ Car2go, Audi/Audiunite, …
• Gemeentelijk wagenpark, bedrijven …
www.autodelen.net

14. Voordelen autodelen voor de stad
• Parkeerdruk op straat & op openbare ruimte verlagen
• Gezondheid & Klimaat verbeteren door verlaging van
emissies & lawaai van gemotoriseerd verkeer
• Vervoersarmoede verminderen
Nood inclusieve mobiliteit
= leidraad voor regels en faciliteren autodelen

15. Oplossing Autodelen
Correlatie parkeerdruk & groei autodelen
Platteland …? (geen voorzieningen & geen bus)
LeuvenTurnhoutLandelijke dorpen
& gehuchten

16. Wensbeeld2016 : 6 wagens, 167 gebruikers
Extra Cambiowagen’s versneld bijplaatsen ?
= financieel niet haalbaar (want vraag niet groot genoeg door trage groei)

17. Nieuwbouw meergezinswoningen
Projectontwikkelaar: plicht om veel PP te bouwen
(minimumnorm 1 PP / WE)
= P-druk op straat beperken
Nieuwe bewoner: …kopen van een PP ?
= duurder dan straatparkeren
= nutteloos indien geen wagen ( koopplicht ?)
= duurdere woning
Resultaat > Leegstand ondergrondse parkings
= verlies voor bouwheer / projectontwikkelaar
Hoe meer PP/WE verplicht, hoe minder wooneenheden op footprint bouwblok
= rem op verdichting

18. Win – Win – Win – Win
Projectontwikkelaar
meergezinswoning
Mag minder
ondergrondse PP
bouwen dan norm
Spaart uit op bouwkost
(+- 20000 à 30000 € / PP)
Moet deel budget
afstaan aan autodelen
(+- 30000 à 60000 € / PP
Kan meer WE bouwen
op footprint
Standplaats autodelen
voorzien
Autodeel-organisatie
Krijgt budget
Moet extra wagen
plaatsen bij project
Moet incentives bieden
aan bewoners van
project
Versnelde groei aanbod
Lokale Overheid
Sneller stijgen aanbod
autodeelwagens
In project én in
omliggende wijk
meer kans op
autodeelgebruikers
Minder ruimte voor
parkeren nodig
Hogere woondichtheid
= meer “nabijheid”
Minder vervoersarmoede
Bewoners
Nabijheid deelwagen
= Goedkoop alternatief
voor eigen (of 2de)
wagen
of
= Alternatief beschikbaar
als fiets / bus geen
oplossing biedt
= minder
vervoersarmoede
Kennismaking via
incentive voor
bewoner van project

19. Sociale huurappartementen Turnhout: 30 à 40 % gezinnen = zonder auto
Beter = lagere parkeernorm hanteren & deelauto’s voorzien
Financiering : aangepaste regelgeving VMSW :
Kans voor sociale huisvestingsmaatschappijen

20. Hoe ?
In vergunningsfase kader scheppen
Voorwaarden
o overeenkomst met autodeel-organisatie
o 24/24 7/7 telefonisch bereikbaar
o max 6 à 12 PP minder / deelwagen
Afweging maken
o % dalen parkeerratio? (+ - 15%)
o bedrag financiering ?
( financieel plaatje projectontwikkelaar ?)
o welke incentives voor bewoners project?
Meer info:
Green Deals Gedeelde Mobiliteit
Garage Swap

21. Werkt…