1. Rapport Bibliotheek Doetinchem
Doetinchem: zakelijk sfeer in hergebruikte ambachtsschool
Locatie
Cultuurcluster ’t Brewinc, waarin d ebibliotheek zich bevindt, is gesitueerd aan de Oude
IJssel enigszins bezijden het stadscentrum, slechts op enkele minuten lopen ervan vandaan.
Niet echt centraal dus, maar ook weer niet ver weggestopt en wél tegenover een markante,
gerestaureerde korenmolen op een restant van de oude stadswallen. In de buurt kan
geparkeerd worden en er is volop stallingruimte.
Exterieur
Het cultuurcomplex bestaat uit twee lange rechthoekige bouwvolumes, die haaks op elkaar
staan. Deze volumes van elk drie lagen hoog zijn aan elkaar gekoppeld door een
nieuwbouwdeel, met een gevel in de vorm van een opengeslagen boek. Hierin bevindt zich
achter een bescheiden glazen entreepartij een ruime gemeenschappelijke centrale hal,
waarin ook het leescafé is ondergebracht. In de oksel is er nog een bouwdeel met leslokalen
onder een zaagtanddak, dat wordt omgebouwd tot luxueuze lofts. De bibliotheek bevindt
zich op de begane grond van het oorspronkelijke hoofdgebouw. ´t Brewinc is een opvallende
verschijning, opgetrokken uit rode bakstenen met daarin veel raampartijen in een strak
ritme. Het nieuwgebouwde tussenvoegsel contrasteert sterk hiermee, want het is bekleed
met grote lichtgrijze stenen panelen. Het ziet er allemaal uitstekend uit en de gevels zijn
gelukkig niet vervuild met allerlei borden en aanduidingen. De bibliotheek is dan ook niet als
zodanig herkenbaar. Zelfs het stoepbord van de bibliotheek staat in de entreehal.
Interieur
De twee langgerekte rechthoekige ruimtes die de bibliotheek ter beschikking staan, zijn
afgewerkt met een erg praktische crèmekleurige gietvloer. Het plafond is een eenvoudig wit
systeemplafond, met daarin tl-armaturen en spots die licht met een aangename
kleurtemperatuur afgeven. De boekenrekken, -bakken en -etagères zijn allemaal uitgevoerd
in zwart. De kleuren rood, groen, blauw, paars en turquoise, behorend bij de
bibliotheekwerelden van het Groningse retailsysteem, zijn bescheiden toegepast in de
corresponderende boekenrekken, zitbanken en bewegwijzeringskorven. Veel zitmeubilair
aan blanke houten tafels is uitgevoerd in oranjerode kunststof.
Uitstraling
De kale gietvloer is zonder kleden niet erg sfeervol en sfeerverhogende bijverlichting
ontbreekt geheel. De kleuren zwart en wit bepalen de zakelijke sfeer, die nog eens sterk
wordt benadrukt door de vele vierkante zwarte kolommen in strakke rijen, de lange rechte
looppaden en de in een regelmatige magazijnopstelling geplaatste boekenrekken. Ook de
kids 0-8 ontkomen niet aan de Doetinchemse zakelijkheid. Het comfortabele leescafé ziet er
wat gezelliger uit met donkere houten tafeltjes en stoelen met rode zittingen. Het
assortiment is beperkt, maar goed van kwaliteit. De ruime gemeenschappelijke entreehal is
voorzien van een podium voor diverse activiteiten.
Collectie
2. De omvang van de collectie lijkt helemaal in orde te zijn. De materialen zijn voorts in goede
staat en de actualiteit is ook oké, zowel wat betreft leeftijd als wat betreft onderwerpen.
Aan speciale collecties is geen gebrek: er zijn collecties Anders Lezen, strips, dvd’s,
luisterboeken en bladmuziek. Een Taalpunt ontbreekt ook niet. Wat betreft kranten en
tijdschriften is er een abonnement op alle landelijke dagbladen plus De Gelderlander en de
Gelderse Post en een abonnement op circa 150 tijdschriften over een breed spectrum van
onderwerpen, waaronder opinie, hobby, consumenteninformatie, opvoeding en
computertechnologie. Verder zijn er twee stilteruimtes met een vergadertafel en wat
stoelen, alsmede een copy center, waarin alles aanwezig is, zoals een snijmachine en een
automaat voor ringbanden, om werkstukken, rapporten en verslagen te produceren. De
bibliotheek heeft ook nog een Beleefbibliotheek met 500 informatiepakketten en een gratis
gamezone met Xbox, PS3 en WII.
Logistiek
De indeling en plaatsing van de collectie in de L-vormige ruimte wordt bepaald door het
Gronings retailsysteem, dat een indeling van de collectie in zes werelden met bijbehorende
kleur kent. De twee werelden voor de groep Kids 8-12 en Young 12+ zijn gecombineerd met
de gamezone en de wereld Kijken & Luisteren 12+ en zijn ondergebracht in één vleugel van
de L. Daarin zijn ook de twee interneteilanden te vinden en dat is voor de rust een minder
gelukkige combinatie. In de andere vleugel van de L zijn de werelden Kids 0-8, Liefde &
Leven, Spannend & Actief en Literatuur & Cultuur gecombineerd met de kranten- en
tijdschriftenhoek. De situering van de rumoerige Kids 0-8 pal naast de loungy leeshoek
(stilte! toch?) is ook weer ongelukkig. De bewegwijzering is summier, maar daar staat
tegenover dat de ruimte simpel dus overzichtelijk in elkaar steekt met lange zichtlijnen en
veel lage rekken en bakken voor de materialen. Het merendeel van de materialen staat in
deze rekken en bakken. De toegankelijkheid wordt bevorderd door de PIM-pictogrammen.
Voor frontale displays is slechts een beperkt aantal etagères in gebruik in de centrale hal.
Daarop staan actuele onderwerpen, aanraders en nieuwe boeken.
Computers
In het bibliotheekdeel voor de jongeren staan twee internettafels met daarop elk acht
computers. Geen enkele daarvan wordt tijdens het bezoek van de mystery guest gebruikt.
Dat geldt ook voor het naastgelegen copy center voor de vervaardiging van mooie, gedrukte
werkstukken en rapporten. Bij de leeshoek in het andere bibliotheekdeel staat een tafel met
drie ook weer niet gebruikte computers, wat het totaal op 19 ongebruikte computers
brengt. De verklaring zit hem hoogstwaarschijnlijk in de tarifering van het internetgebruik:
niet-leden, jeugdleden tot 18 jaar en leden met een mini- of een klein abonnement betalen
maar liefst € 3 per uur! Dat moet zo snel mogelijk helemaal gratis worden om het gebruik op
te peppen en dat kan natuurlijk makkelijk, want de inkomsten aan internetgelden zullen
vrijwel nihil zijn. Wifi is overigens gratis beschikbaar.
Website
De site is die van de Bibliotheek West Achterhoek, waaraan niets wezenlijks ontbreekt. Een
belangrijke toevoeging is de nog lang niet overal beschikbare Iris Info, oftewel de live
beeldverbinding via internet met een bibliotheekmedewerker. Deze service is ’s middags op
werkdagen beschikbaar en werkt goed. De e-boeken van het Gutenbergproject en de
3. Eregalerij van het Letterkundig Museum kunnen gratis worden gedownload en een kleine
200 boeken kunnen door middel van e-streaming worden gelezen.
Openingstijden
Op dinsdag t/m zaterdag is de bibliotheek van 10.00 uur tot 18.00 uur open (zaterdag tot
16.00 uur), maar de balies zijn op woensdag- en donderdagmorgen onbezet. Op dinsdag en
vrijdag zijn er avondopenstellingen tot 20 uur. Het zijn geen mooie regelmatige tijden, maar
in totaal 42 uur is redelijk voor een plaats als Doetinchem.
Tarieven
De jeugd t/m 17 jaar kan zich gratis als lid laten inschrijven. Vanaf 18 jaar zijn er
verschillende jaarabonnementen, variërend van mini, klein, basis, groot tot top, met prijzen
tussen € 12,50 en € 67,50. De verschillen zitten hem in de te lenen aantallen per jaar,
uiteenlopend van 10 tot onbeperkt. Bij overschrijding van het maximale aantal uitleningen
kan een `hoger` abonnement worden gekocht. Kortingen voor jongeren en ouderen zijn er
niet, wel voor automatische incasso (€ 2). Doetinchem kent een leengeld van € 2 voor cd-
roms, cd’s en dvd’s en internetgebruik kost € 3 per uur, tenzij men een duurder abonnement
heeft. Onbeperkt lenen, vrijstelling van leengelden en gratis internetten kost € 65 per jaar
en dat is vrij prijzig.
Sinds 1 september is het tarievenstelsel veranderd: er is één all-in tarief gekomen voor €
49,50 en dat is niet duur.
Personeel
In elk van de twee bibliotheekvleugels bevindt zich een duidelijk gemarkeerde
informatiebalie. Wanneer ze onbezet zijn, kan het publiek een medewerker oproepen met
behulp van een belletje. Dat werkt prima. De informatiemedewerkers zijn overigens
herkenbaar aan een kleine badge. Vriendelijkheid, uitstraling en verzorging, deskundigheid:
helemaal oké!
Algehele indruk
De ruim een halve eeuw oude ambachtsschool was beslist geen lelijk gebouw. Gelukkig dat
daar een tweede bestemming voor is gevonden. Het strakke en regelmatig exterieur komt
terug in de inrichting van de bibliotheek. Die is op een strategische plek in het gebouw is
gesitueerd: op de begane grond en grenst aan weerszijden van de centrale hal . Over het
algemeen is de bibliotheek goed gelukt, maar er zijn vraagtekens te plaatsen bij de digitale
voorzieningen (tarifering internet, ontbreken van wifi), de logistiek (minder gelukkige
situering van enkele bibliotheekwerelden) en de tarieven.