2. Giriş
Küreselleşen dünyada pazar paylarının azalması, teknolojinin
gelişmesi ile ürün çeşitlerinin artması, yeniliklerin kısa zamanda taklit
edilmesi ve rakiplerin pazara daha hızlı girmesi sonucu oluşan
yoğun rekabet, işletmeleri rakiplerinden farklı konumlarda olmaya
zorlamakta ve bu zorlayış işletmeleri farklı yöntem ve stratejileri
uygulamaya zorlamaktadır.
3. Bundan 3- 4 sene öncesine kadar internette reklam vermek adı
dahi duyulmamışken bugün pazarlama yöneticileri interneti en
heyecan verici dinamik bir kanal olarak görmektedirler. Bu yüzden
Internet yüzyılın en efektif pazarlama aracı olarak
adlandırılmaktadır. Internet’in gittikçe günlük hayatımıza girmesi de
bu alandaki gelişmeleri hızlandırmıştır. Banka işlemlerimizi İnternet
bankacılığı üzerinden yapmamız, bir otel yada araba kiralama
rezervasyonu için her türlü kolaylığı kullanma, aklımıza gelen
sadece bir kaç uygulamalardır. İnternetin kullanımının bu kadar
gelişmesi sayesinde başka alternatif satış çabaları da ortaya çıkmış
ve elbette ki rekabeti inanılmaz derecede arttırmıştır.
4. Viral Pazarlama
• Viral pazarlama terimi, web siteleri veya kullanıcılar yoluyla, bir
pazarlama mesajını başka bir web sitesi ya da kullanıcıya
ulaştırmak için kullanıp mesajın etkisini ve görünürlüğünü arttırmayı
amaçlayan bir pazarlama tekniği olarak tanımlanmaktadır (Kaşlı
vd., 2009: 86).
• Viral pazarlama elektronik postaya bağlı olarak bir reklamın
düzenlenmesi ve düzenlenen bu mesajın ulaştığı tüketiciler
tarafından diğer potansiyel alıcılara gönderilmesi, insanların kendi
aralarındaki konuşmalarıyla ortaya çıkan ağızdan ağıza
pazarlamanın internetteki uygulanış biçimidir (Palka vd., 2009,
172).
5.
6. Viral Pazarlama
Bu pazarlama tekniğinin viral olarak adlandırılmasının sebebi,
ulaştırılan mesajın arkadaşlar arasında virüse benzer şekilde
yayılmasıdır. Bu yayılan mesajın virüslerin yayılma şeklinden sadece
bir farkı var; bu fark mesajı ileten tüketicilerin potansiyel alıcı olarak
gördükleri kişilere mesajı kendi istekleri ile gönderiyor olmalarıdır.
Gönderilmek istenen mesaj bir mouse (fare) tıklamasıyla
gönderilmektedir ve yayılmaktadır (Kılıçer, 2006: 30; Özer, 2009: 51).
9. Viral pazarlama, herhangi bir hizmet veya ürün
ile ilgilenen insanların birbirlerine yönelik bir
pazarlama süreci yaratma taktiği olarak ifade
edilebilir. İnternetin büyüme evrimi ile
elektronik sevk çok fazla kullanılmaya
başlamıştır. Pazarlama alanında yapılan tüm
tavsiyeler, beğeniler yada aksi durumlar viral
pazarlama kampanyalarının oluşmasına
olanak vermiş ve günümüzde de bu
kampanyalar önemli bir fenomen haline
gelmiştir (Longart, 2010: 122).
10.
11. Viral pazarlama çok katlı pazarlamanın işleyiş mantığına sahip olup
kartopuna benzetilir. Mesaj, kartopu gibi tüketiciden tüketiciye
geçerek toplam ulaşılan kişi sayısı artar. Bir ürünün tüketicisi satın
aldığı ürünle ilgili bilgileri diğer insanlara aktarmaya başladığı andan
itibaren, o ürünü satın alabilecek potansiyel tüketicilere pazarlama
yapma fırsatı sunmaktadır. Viral pazarlama teknolojik alt yapısıyla
firmalara ve tüketicilere faydalar sunmaktır. Ayrıca viral pazarlama,
firmalar için düşük maliyetli, çok kişiye ulaşma ve geribildirimi hızlı bir
pazarlama faaliyeti, tüketiciler için ise ücretsiz hizmet ve bilgilerin
sunulduğu bir servis olarak işlemektedir. Viral pazarlamanın temelinde
bir virüs hastalığının yayılma mantığı yatmaktadır.
12. Viral Pazarlamada yayılacak ürün veya hizmet hakkında izin alınır.
Başarılı bir viral uygulamada aşağıdaki ilkeler esas alınabilir (Barber, 2008: 8):
• Doğru zamanı ve doğru izleyiciyi tespit etmek,
• Alınması istenmeyen hiçbir şeyin başkalarına da gönderilmemesi,
• Kolay, basit fakat eğlenceli içerikli mesajlar yollamak,
• Neden paylaşımda bulunulduğunu açıkça anlatmak ve paylaşılan ürün
ya da hizmetin yararlarından bahsetmek,
• Amaca uygun ve saygılı davranmak,
• Tüketicilerle eğer gerçekten iyi bir sebep varsa iletişime geçmek,
• Web sayfalarında bir paylaşım varsa ürüne ya da hizmete tüketicilerin de
ulaşabileceği bir adres (link) vermek ve ‘arkadaşlarınızla paylaşın’ butonu
eklemek,
• Geri dönüşümleri ve insanların yorumlarını, izlenimlerini yani kısacası
hikâyeleri toplamak,
• Blog kullanarak kişisel bakış açısını, felsefelerini ve kişilikleri yansıtmak.
