1. MVO in het MKB.
Symposium Finance & Sustainability
11 September 2014

2. Voorstellen
Jan Peters
Docent bedrijfseconomie/
Financiering
Onderzoeker/lid Kenniskring
René-Pascal van den Boom
Docent bedrijfseconomie/
Financiering
Onderzoeker/lid kenniskring

3. MVO in het MKB
Agenda
 Nut en noodzaak
 Aanpak
 Hypothese
 Literatuur
 Methodologie
 Model en enquête
 Dataset
 Resultaten
 Discussie

4. Nut en noodzaak
 Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (M.V.O.)
 People, Planet, Profit
 M.V.O. in het M.K.B.:
 hoe de MKB ondernemer ervan te overtuigen dat M.V.O. loont?
 Aantonen link tussen mate van M.V.O. en financiële prestaties

5. (Aanpak:) Hypothese
 Hogere inspanningen van MKB-ondernemingen op terrein van
duurzaamheid leiden tot betere financiële prestaties van diezelfde MKB-ondernemingen.

6. (Aanpak:) Literatuur over de relatie tussen maatschappelijk
verantwoord ondernemen (MVO) en financiële prestaties.
 “looking backward at the last thirty years of empirical research , the business for
social responsibility and the related link between corporate social
performance(CSP) and corporate financial performance(CFP) remain the most
controversial areas in the business –in-society field” (Barnett ,2007)
(zo ook Perrini, 2009)
 Versus:
 Een studie van R. van Dijk (R. van Dijk en A. Wong, 2007) waarin geconcludeerd
wordt dat duurzaam ondernemen een positieve invloed heeft op de
winstgevendheid.
 S. Vijfwinkel (Vijfwinkel e.a., 2011) constateert een significante relatie tussen
milieumaatregelen en de ontwikkeling van omzet en winstgevendheid.
 Een uitgebreide recente studie van Eccles ( Eccles e.a., 2011) komt met
dezelfde conclusie.

7. In de literatuur zijn veel argumenten te vinden vóór
een positief effect van MVO op het resultaat van
ondernemingen. De meest voorkomende zijn:
 Duurzame ondernemingen slagen er beter in om een duurzame relatie op te
bouwen met de werknemers die daardoor gemotiveerder zijn om maximaal te
presteren (Eccles, 2011);
 Duurzame ondernemingen vermijden kostbare conflicten met de
maatschappij en vermijden daardoor de kosten van rechtszittingen en
schikkingen (Eccles ,2011);
 Duurzame bedrijven die relatief veel grondstoffen gebruiken zijn meer geneigd
om efficiënter met de grondstoffen om te gaan ( Ambec and Lanoie,2008);
 Consumenten laten duurzaamheid in hun aankoopgedrag zwaar meetellen en
zijn bereid meer te betalen voor duurzame producten;
 Duurzaam ondernemen verbetert het risicoprofiel van de onderneming met als
gevolg lagere vermogenskosten (Stratman, 2000).

8. Ook argumenten voor een negatief verband zijn in de
literatuur te vinden:
 Duurzame ondernemingen hebben relatief hoge arbeidskosten omdat zij
arbeid excessief belonen;
 Duurzame ondernemingen missen aantrekkelijke nieuwe markten omdat zij
hogere duurzaamheidseisen stellen aan producten, productieprocessen en
leveranciers dan concurrenten die zich aan de minimumeis van de wetgeving
houden;
 Duurzame ondernemingen vermijden het produceren van “wegwerp”
producten en profiteren minder van herhaal inkopen (Hirschman and Holbrook,
1992);
 Duurzame ondernemingen weigeren steekpenningen te betalen in landen
waar dat wel de norm is (Healey and Safarein, 2011) en missen daardoor omzet
en winst;
 Duurzame ondernemingen steken veel geld en tijd om een dialoog te
onderhouden met belangengroepen met mogelijk weinig succes voor de korte
termijn ( Chang and Wong , 2002).

9. The Impact of a Corporate Culture of Sustainability on
Corporate Behavior and Performance.
(Robert G. Eccles e.a., 2011)
 In deze studie werden 180 beursgenoteerde bedrijven gedurende de
periode 1993-2010 gevolgd. De ene helft werd op basis van een
duurzaamheidscore ingedeeld bij “hoog duurzaam” en de andere helft bij
“laag duurzaam”.
 Zowel gemeten naar rendement op basis van marktwaarde
(koersrendement + dividend) als rendement op het boekhoudkundig
vermogen scoren de “hoog duurzame” bedrijven het best.

10. (Aanpak:) Methodologie
Hogere inspanningen van MKB-ondernemingen op terrein van duurzaamheid leiden
tot betere financiële prestaties van diezelfde MKB-ondernemingen.
 Hoe maken we duurzaam meetbaar?
 Geen/niet altijd jaarverslagen etc. beschikbaar.
 Oplossing: stage studenten
 Basis vragenlijst: GRI.
 Toevoegingen managementcyclus: is er beleid en wordt erop gestuurd en wordt
het gemeten?

11. Bepalen duurzaamheidscore:
 We bepalen de duurzaamheidscore van een individuele organisatie door 5
duurzaamheidsthema’s mee te nemen in de berekening. Deze thema’s
zijn:
 Planet [8]
 HRM [9]
 Keten [3]
 Internationale MVO [3]
 Productverantwoordelijkheid [2]

12. Bepalen duurzaamheidscore:
vraag 1
Onderwerp A vraag 2
vraag 3
Duurzaamheids-thema
A
vraag 1
Onderwerp B vraag 2
vraag 3
vraag 1
Onderwerp A vraag 2
vraag 3
Duurzaamheids-thema
A
vraag 1
Onderwerp B vraag 2
vraag 3
Mate van
duurzaa
mheid

13. Financiële prestaties
 Financial performance wordt in dit onderzoek bepaald aan de hand van
de volgende variabelen:
 Groei van de omzet
 Groei van de EBIT

14. Vragen
Gericht op actief management
Voorbeeld
26. Bevorderen efficiënt gebruik
van water. (meerdere
antwoorden mogelijk)
 Er is beleid
 Resultaten worden gemeten
 Hier wordt op gestuurd
 Niet van toepassing
Financieel
Voorbeeld
Hoe groot was de jaarlijkse groei
(in procenten) van de EBIT
gemiddeld over de afgelopen
twee jaar?
EBIT Score
Minder dan 0% 0
0% to 2% 1
2% to 5% 2
5% to 10 % 3
10% to 15% 4
Meer dan 15% 5

15. Data verzamelen
 Periode 2012-2014
 Enquête o.b.v interview
 Studenten
 Verslag
 Filter op:
 betrouwbare en volledige invoer
 “onbekend”
 grootte
 95 bedrijven (profit met 11-250 FTE)

16. Data
Alle sectoren FTE
11-50 51-100 101-250 Eindtotaal
B2B 35 7 18 60
B2C 21 10 4 35
Eindtotaal 56 17 22 95
Alle sectoren Regio
Europa NL Rest Eindtotaal
Co-operation 2 2
Family (owned) business 10 6 4 20
Foundation or association 1 1
More than one owner/shareholders 15 27 9 51
One owner 2 8 9 19
One owner of family business combined with
an inverstor 1 1 2
Eindtotaal 29 44 22 95
11
3
26
9
46
0 10 20 30 40 50
trade/service/logistics
Information technology
engineering
construction
auditing/consulting/trai
ning
N per sector

17. Duurzaamheidsthema’s
Aantal duurzame bedrijven per duurzame thema’s
Milieu HRM Keten International CSR Klanten Totaal
27 56 13 67 56 95
Aantal bedrijven met aantal thema’s
0 1 2 3 4 5
8 25 22 18 14 8
Vnl Eur, B2C, klein Vnl NL, B2B, Trade & groot

18. 6
5
4
3
2
1
0
MVO gerelateerd aan EBIT-groei
“Alle sectoren”
X
0.00 2.00 4.00 6.00 8.00 10.00
EBIT-groei
MVO-score

19. Scores per sector
Sector n Gemiddelde MVO_score Gemiddelde FP_score
Trade/service/logistics 46 2,94 1,54
Auditing/consulting/training 11 3,06 2,45
Engineering 26 4,55 2,08
Information technology 9 2,05 1,33
Construction 3 4,93 3,00
Totaal 95 3,37 1,82

20. Gemiddelden per sector gerelateerd
aan duurzaamheid
Gemiddelde van SCORE_MVO Duurzaam
Sector 0 1 Eindtotaal n
Auditing/consulting/training 1,9 5,1 3,1 46
Construction 1,9 6,4 4,9 11
Engineering 1,8 6,0 4,5 26
Information technology 1,8 3,8 2,0 9
Trade/service/logistics 1,7 4,8 2,9 3
Eindtotaal 1,7 5,3 3,4 95
Gemiddelde van EBIT-groei Duurzaam
Sector 0 1 Eindtotaal n
Auditing/consulting/training 3,0 1,5 2,5 46
Construction 4,0 2,5 3,0 11
Engineering 1,7 2,3 2,1 26
Information technology 1,0 4,0 1,3 9
Trade/service/logistics 1,6 1,5 1,5 3
Eindtotaal 1,8 1,9 1,8 95

21. Duurzaamheid per … [1]

22. Duurzaamheid per … [2]

23. Duurzaamheid per … [3]
Interessante factoren
Grootte
Sector
Plaats in de keten
Regio

24. B2B nader bekeken [1]
Sector (Alle)
FTE
Duurzaam 11-50 51-150 150-250 Eindtotaal
1 12 3 18 33
0 23 4 27
Eindtotaal 35 7 18 60
FTE
Duurzaam 11-50 51-150 151-250 Eindtotaal
1 34% 43% 100% 55%
0 66% 57% 0% 45%
Eindtotaal 100% 100% 100% 100%

25. B2B nader bekeken [1]
Sector (Alle)
FTE
Duurzaam 11-50 51-150 150-250 Eindtotaal
1 12 3 18 33
0 23 4 27
Eindtotaal 35 7 18 60
FTE
Duurzaam 11-50 51-150 151-250 Eindtotaal
1 34% 43% 100% 55%
0 66% 57% 0% 45%
Eindtotaal 100% 100% 100% 100%

26. Verdeling naar control/management
onderdeel
Beleid Meten Sturen
7,9 4 5,4
Beleid Meten Sturen
Milieu 2,8 1,3 1,9
HRM 4,6 2,4 3,1
Keten 0,8 0,3 0,5

27. Discussie
 Uitkomsten herkenbaar?
 Waar loopt u tegenaan?
 Inhoudelijk
 Vraagstelling
 Model
 Data-analyse
 Vervolgstappen