MVO in het MKB.
Symposium Finance & Sustainability
11 September 2014

Voorstellen
Jan Peters
Docent bedrijfseconomie/
Financiering
Onderzoeker/lid Kenniskring
René-Pascal van den Boom
Docent bedrijfseconomie/
Financiering
Onderzoeker/lid kenniskring

MVO in het MKB
Agenda
 Nut en noodzaak
 Aanpak
 Hypothese
 Literatuur
 Methodologie
 Model en enquête
 Dataset
 Resultaten
 Discussie

Nut en noodzaak
 Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (M.V.O.)
 People, Planet, Profit
 M.V.O. in het M.K.B.:
 hoe de MKB ondernemer ervan te overtuigen dat M.V.O. loont?
 Aantonen link tussen mate van M.V.O. en financiële prestaties

(Aanpak:) Hypothese
 Hogere inspanningen van MKB-ondernemingen op terrein van
duurzaamheid leiden tot betere financiële prestaties van diezelfde MKB-ondernemingen.

(Aanpak:) Literatuur over de relatie tussen maatschappelijk
verantwoord ondernemen (MVO) en financiële prestaties.
 “looking backward at the last thirty years of empirical research , the business for
social responsibility and the related link between corporate social
performance(CSP) and corporate financial performance(CFP) remain the most
controversial areas in the business –in-society field” (Barnett ,2007)
(zo ook Perrini, 2009)
 Versus:
 Een studie van R. van Dijk (R. van Dijk en A. Wong, 2007) waarin geconcludeerd
wordt dat duurzaam ondernemen een positieve invloed heeft op de
winstgevendheid.
 S. Vijfwinkel (Vijfwinkel e.a., 2011) constateert een significante relatie tussen
milieumaatregelen en de ontwikkeling van omzet en winstgevendheid.
 Een uitgebreide recente studie van Eccles ( Eccles e.a., 2011) komt met
dezelfde conclusie.

In de literatuur zijn veel argumenten te vinden vóór
een positief effect van MVO op het resultaat van
ondernemingen. De meest voorkomende zijn:
 Duurzame ondernemingen slagen er beter in om een duurzame relatie op te
bouwen met de werknemers die daardoor gemotiveerder zijn om maximaal te
presteren (Eccles, 2011);
 Duurzame ondernemingen vermijden kostbare conflicten met de
maatschappij en vermijden daardoor de kosten van rechtszittingen en
schikkingen (Eccles ,2011);
 Duurzame bedrijven die relatief veel grondstoffen gebruiken zijn meer geneigd
om efficiënter met de grondstoffen om te gaan ( Ambec and Lanoie,2008);
 Consumenten laten duurzaamheid in hun aankoopgedrag zwaar meetellen en
zijn bereid meer te betalen voor duurzame producten;
 Duurzaam ondernemen verbetert het risicoprofiel van de onderneming met als
gevolg lagere vermogenskosten (Stratman, 2000).

Ook argumenten voor een negatief verband zijn in de
literatuur te vinden:
 Duurzame ondernemingen hebben relatief hoge arbeidskosten omdat zij
arbeid excessief belonen;
 Duurzame ondernemingen missen aantrekkelijke nieuwe markten omdat zij
hogere duurzaamheidseisen stellen aan producten, productieprocessen en
leveranciers dan concurrenten die zich aan de minimumeis van de wetgeving
houden;
 Duurzame ondernemingen vermijden het produceren van “wegwerp”
producten en profiteren minder van herhaal inkopen (Hirschman and Holbrook,
1992);
 Duurzame ondernemingen weigeren steekpenningen te betalen in landen
waar dat wel de norm is (Healey and Safarein, 2011) en missen daardoor omzet
en winst;
 Duurzame ondernemingen steken veel geld en tijd om een dialoog te
onderhouden met belangengroepen met mogelijk weinig succes voor de korte
termijn ( Chang and Wong , 2002).

The Impact of a Corporate Culture of Sustainability on
Corporate Behavior and Performance.
(Robert G. Eccles e.a., 2011)
 In deze studie werden 180 beursgenoteerde bedrijven gedurende de
periode 1993-2010 gevolgd. De ene helft werd op basis van een
duurzaamheidscore ingedeeld bij “hoog duurzaam” en de andere helft bij
“laag duurzaam”.
 Zowel gemeten naar rendement op basis van marktwaarde
(koersrendement + dividend) als rendement op het boekhoudkundig
vermogen scoren de “hoog duurzame” bedrijven het best.

(Aanpak:) Methodologie
Hogere inspanningen van MKB-ondernemingen op terrein van duurzaamheid leiden
tot betere financiële prestaties van diezelfde MKB-ondernemingen.
 Hoe maken we duurzaam meetbaar?
 Geen/niet altijd jaarverslagen etc. beschikbaar.
 Oplossing: stage studenten
 Basis vragenlijst: GRI.
 Toevoegingen managementcyclus: is er beleid en wordt erop gestuurd en wordt
het gemeten?

Bepalen duurzaamheidscore:
 We bepalen de duurzaamheidscore van een individuele organisatie door 5
duurzaamheidsthema’s mee te nemen in de berekening. Deze thema’s
zijn:
 Planet [8]
 HRM [9]
 Keten [3]
 Internationale MVO [3]
 Productverantwoordelijkheid [2]

Bepalen duurzaamheidscore:
vraag 1
Onderwerp A vraag 2
vraag 3
Duurzaamheids-thema
A
vraag 1
Onderwerp B vraag 2
vraag 3
vraag 1
Onderwerp A vraag 2
vraag 3
Duurzaamheids-thema
A
vraag 1
Onderwerp B vraag 2
vraag 3
Mate van
duurzaa
mheid

Financiële prestaties
 Financial performance wordt in dit onderzoek bepaald aan de hand van
de volgende variabelen:
 Groei van de omzet
 Groei van de EBIT

Vragen
Gericht op actief management
Voorbeeld
26. Bevorderen efficiënt gebruik
van water. (meerdere
antwoorden mogelijk)
 Er is beleid
 Resultaten worden gemeten
 Hier wordt op gestuurd
 Niet van toepassing
Financieel
Voorbeeld
Hoe groot was de jaarlijkse groei
(in procenten) van de EBIT
gemiddeld over de afgelopen
twee jaar?
EBIT Score
Minder dan 0% 0
0% to 2% 1
2% to 5% 2
5% to 10 % 3
10% to 15% 4
Meer dan 15% 5

Data verzamelen
 Periode 2012-2014
 Enquête o.b.v interview
 Studenten
 Verslag
 Filter op:
 betrouwbare en volledige invoer
 “onbekend”
 grootte
 95 bedrijven (profit met 11-250 FTE)

Data
Alle sectoren FTE
11-50 51-100 101-250 Eindtotaal
B2B 35 7 18 60
B2C 21 10 4 35
Eindtotaal 56 17 22 95
Alle sectoren Regio
Europa NL Rest Eindtotaal
Co-operation 2 2
Family (owned) business 10 6 4 20
Foundation or association 1 1
More than one owner/shareholders 15 27 9 51
One owner 2 8 9 19
One owner of family business combined with
an inverstor 1 1 2
Eindtotaal 29 44 22 95
11
3
26
9
46
0 10 20 30 40 50
trade/service/logistics
Information technology
engineering
construction
auditing/consulting/trai
ning
N per sector

Duurzaamheidsthema’s
Aantal duurzame bedrijven per duurzame thema’s
Milieu HRM Keten International CSR Klanten Totaal
27 56 13 67 56 95
Aantal bedrijven met aantal thema’s
0 1 2 3 4 5
8 25 22 18 14 8
Vnl Eur, B2C, klein Vnl NL, B2B, Trade & groot

6
5
4
3
2
1
0
MVO gerelateerd aan EBIT-groei
“Alle sectoren”
X
0.00 2.00 4.00 6.00 8.00 10.00
EBIT-groei
MVO-score

Scores per sector
Sector n Gemiddelde MVO_score Gemiddelde FP_score
Trade/service/logistics 46 2,94 1,54
Auditing/consulting/training 11 3,06 2,45
Engineering 26 4,55 2,08
Information technology 9 2,05 1,33
Construction 3 4,93 3,00
Totaal 95 3,37 1,82

Gemiddelden per sector gerelateerd
aan duurzaamheid
Gemiddelde van SCORE_MVO Duurzaam
Sector 0 1 Eindtotaal n
Auditing/consulting/training 1,9 5,1 3,1 46
Construction 1,9 6,4 4,9 11
Engineering 1,8 6,0 4,5 26
Information technology 1,8 3,8 2,0 9
Trade/service/logistics 1,7 4,8 2,9 3
Eindtotaal 1,7 5,3 3,4 95
Gemiddelde van EBIT-groei Duurzaam
Sector 0 1 Eindtotaal n
Auditing/consulting/training 3,0 1,5 2,5 46
Construction 4,0 2,5 3,0 11
Engineering 1,7 2,3 2,1 26
Information technology 1,0 4,0 1,3 9
Trade/service/logistics 1,6 1,5 1,5 3
Eindtotaal 1,8 1,9 1,8 95

Duurzaamheid per … [1]

Duurzaamheid per … [2]

Duurzaamheid per … [3]
Interessante factoren
Grootte
Sector
Plaats in de keten
Regio

B2B nader bekeken [1]
Sector (Alle)
FTE
Duurzaam 11-50 51-150 150-250 Eindtotaal
1 12 3 18 33
0 23 4 27
Eindtotaal 35 7 18 60
FTE
Duurzaam 11-50 51-150 151-250 Eindtotaal
1 34% 43% 100% 55%
0 66% 57% 0% 45%
Eindtotaal 100% 100% 100% 100%

B2B nader bekeken [1]
Sector (Alle)
FTE
Duurzaam 11-50 51-150 150-250 Eindtotaal
1 12 3 18 33
0 23 4 27
Eindtotaal 35 7 18 60
FTE
Duurzaam 11-50 51-150 151-250 Eindtotaal
1 34% 43% 100% 55%
0 66% 57% 0% 45%
Eindtotaal 100% 100% 100% 100%

Verdeling naar control/management
onderdeel
Beleid Meten Sturen
7,9 4 5,4
Beleid Meten Sturen
Milieu 2,8 1,3 1,9
HRM 4,6 2,4 3,1
Keten 0,8 0,3 0,5

Discussie
 Uitkomsten herkenbaar?
 Waar loopt u tegenaan?
 Inhoudelijk
 Vraagstelling
 Model
 Data-analyse
 Vervolgstappen