3. Σύμφωνα με την εφημερίδα «Φως» (29/9/1923) στην
περιφέρεια Ξάνθης έχουν εγκατασταθεί
300 οικογένειες Ποντίων, όλοι καπνοπαραγωγοί
600 οικογένειες Μικρασιατών, εκ των οποίων 320
καπνοπαραγωγοί, 200 γεωργοί, 50 αλιείς, 30 αστοί
1730 οικογένειες Θρακών, εκ των οποίων 1700 γεωργοί,
30 αστοί
4. Η μέθοδος της αποκατάστασης των προσφύγων
βασίσθηκε σε ένα διαχωρισμό του προσφυγικού
κόσμου ανάμεσα
σε «αγρότες» και
σε «αστούς»
5. Για τους «αγρότες» προβλέφθηκε
η κατανομή απαλλοτριωμένων μουσουλμανικών
ιδιοκτησιών και
η κατασκευή νέων οικιών
Το 1928 οι τελικά ολοκληρωμένοι αγροτικοί
προσφυγικοί οικισμοί της Θράκης ανέρχονται σε 243
6. Για τους «αστούς» προβλέφθηκε
η κατασκευή σπιτιών σε συγκεκριμένες περιοχές των
μεγάλων αστικών κέντρων
Μέχρι τις 31/12/1928 στην Ξάνθη, σε 4 συνοικισμούς,
είχαν ανεγερθεί 1.845 οικήματα
Μέχρι το 1930 η αστική αποκατάσταση των
προσφύγων περιλάμβανε την ανέγερση,
1868 κτισμάτων στην Ξάνθη
7. Χάρτης όπου φαί-
νονται τα όρια της
Παλιάς πόλης με
πράσινο και
οι αστικοί
προσφυγικοί
οικισμοί Κυψέλης
και Στρατώνων
με κόκκινο
9. Άποψη τμήματος της
Παλιάς Πόλης κατά τη
δεκαετία του 1930.
Διακρίνονται τμήματα των
συνοικιών Καβακίου,
Μητροπόλεως, Αγίου
Γεωργίου και Σούννε.
Στο βάθος τμήμα του
Αστικού προσφυγικού
συνοικισμού
10. Φωτογράφηση του 1936 με τις νέες
προσφυγικές συνοικίες στο βάθος και
την Παλιά Πόλη μπροστά.
11. Το Σχολείο που χτίστηκε από την Ε.Α.Π. σε
συνοικισμό της Ξάνθης, το 1930. Σήμερα
στεγάζει το 4ο Δημοτικό Σχολείο Ξάνθη
Βασική αποστολή της Επιτροπής
Αποκαταστάσεως Προσφύγων (ΕΑΠ) ήταν να
εξασφαλίσει στους πρόσφυγες
• παραγωγική απασχόληση
• και οριστική στέγαση
12.
13. Συμπερασματικά
Η περιοχή της Ξάνθης μακροπρόθεσμα επωφελήθηκε από την
εγκατάσταση των προσφύγων
Οι πρόσφυγες ενσωμάτωσαν τις επαγγελματικές τους γνώσεις στις
νέες τους πατρίδες. Έφεραν
την τεχνογνωσία του εμπορίου
της αγγειοπλαστικής
της μικροεπιχειρηματικότητας
της παραγωγής του καπνού
14. Η ύπαιθρος αναπτύχθηκε και αναζωογονήθηκε με την
εγκατάσταση των προσφύγων που ασχολούνταν με τη
γεωργία και την κτηνοτροφία.
15. Ταυτόχρονα με το αστικό περιβάλλον αναπτύσσεται και αναζωογονείται και η ύπαιθρος με την εγκατάσταση
προσφύγων που ασχολούνται με τη γεωργία και την κτηνοτροφία.
Διέθεταν εμπειρία στην καλλιέργεια
καπνού, καθώς ασχολούνταν με αυτήν
στις περιοχές της Σμύρνης, των
Αδάνων, της Μπάφρας και της
Σαμψούντας.
Μαζί τους έφεραν και νέες ποικιλίες,
εμπλουτίζοντας και βελτιώνοντας, έτσι
την παραγωγή καπνού.
Παστάλιασμα καπνού σε καπναποθήκη της
Ξάνθης
16. Δημιούργησαν
τους πρώτους γεωργικούς
συνεταιρισμούς
(Αλέξανδρος
Μπαλτατζής)
βιοτεχνίες και
υποτυπώδεις βιομηχανίες
και συνέβαλαν στην
οικονομική ανάπτυξη της
Ξάνθης.
Αλέξανδρος Μπαλτατζής, πόντιος
πρόσφυγας (1904-1987)
Οραματιστής και αγωνιστής του
αγροτικού κινήματος της Ελλάδας
17. Οι πρόσφυγες μπόλιασαν τη νέα πατρίδα με τον
πολιτισμό τους
Τη μουσική και τους χορούς τους
Τα Λογοτεχνικά έργα που εξυμνούσαν τον καημό τους
για τις χαμένες πατρίδες
Την Ποίηση και το θέατρο
Την κουζίνα τους
18. Η μαζική εγκατάστασή τους στην περιοχή οδήγησε στην
εθνική ομοιογένεια.
Και ενώ τελικά θα περίμενε κανείς η συμβίωση
προσφύγων και μουσουλμάνων να είναι προβληματική
έως αδύνατη, αυτοί κατάφεραν να συνυπάρξουν αρμονικά
καθώς έπρεπε να ορθοποδήσουν οι ίδιοι και η πατρίδα
τους.
19. Τραγούδι
«Η ΣΜΥΡΝΗ ΜΑΝΑ ΚΑΙΓΕΤΑΙ»
ΣΤΙΧΟΙ ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ
ΜΟΥΣΙΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΑΛΔΑΡΑΣ
ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΑΛΚΙΒΙΑΔΗΣ ΠΛΑΚΙΑΣ
ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗ ΧΟΡΩΔΙΑ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ
20. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Η σημαντικότερη βιβλιογραφική πηγή αναφορικά με την ελληνοτουρκική σύμβαση ανταλλαγής
των πληθυσμών είναι η εργασία του Στέφανου Περικλή Λαδά με τίτλο "The exchange of
Minorities Bulgaria, Greece and Turkey-Η ανταλλαγή Μειονοτήτων, Βουλγαρία, Ελλάδα και
Τουρκία".
1. Ιωάννης Μ. Μπακιρτζής, Το Προσφυγικό Ζήτημα στη δυτική Θράκη σύμφωνα με τις
εκτιμήσεις του Στέφανου Λαδά
2. Σε μια Νέα Πατρίδα. Κομοτηνή - Ξάνθη η συνύπαρξη. ΒΙΝΤΕΟ
3. Οι μικρασιάτες πρόσφυγες στην Ελλάδα: Βιβλιογραφικό δοκίμιο Γιώργος Α.
Γιαννακόπουλος
4. Η εγκατάσταση των προσφύγων στην περιοχή της Ξάνθης Δημογραφικές, οικονομικές και
κοινωνικές όψεις Αχμέτ Χότζα Αλή, Χατζηοσμάν Τζηχάτ
5 Οι πρόσφυγες του 1922 στην αγροτική κοινωνία της ελλαδικής Θράκης Θεοφάνης
Μαλκίδης
6. Η άφιξη κι εγκατάσταση των προσφύγων στην περιφερειακή ενότητα Ξάνθης ( από ΦΕΞ )
7. ΕΝΑ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ -100 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ -
2ο
Γυμνάσιο Λαγκαδά ΒΙΝΤΕΟ
8. Ε.Χ. Τσετινέ Οι Ιστορικοί Αστικοί Προσφυγικοί Οικισμοί στην Ξάνθη: διαχρονική πολεοδομική
εξέλιξη και διερεύνηση δυνατότητας ανάδειξης - προστασίας των υφιστάμενων κτηρίων
21. Ευχαριστούμε τον κ. Ιωάννη Μπακιρτζή
Αναπληρωτή Καθηγητή του Τμήματος Ιστορίας
και Εθνολογίας του Δ.Π.Θ. για το υλικό που μας
παραχώρησε. Η βοήθειά του υπήρξε πολύτιμη
στην πραγματοποίηση της δράσης μας.