ส่วนประกอบของดอกไม้ 3

1. ส้าน ( Dillenia sp.) ดอกส้านมีกลีบเลี้ยง 5 กลีบ แยกจากกันเป็นอิสระ ไม่ร่วง ติดทนจนเกิดผล กลีบดอก 5 กลีบ แยกจากกันเป็นอิสระ เกสรเพศผู้จำนวนมาก แยกจากกันเป็นอิสระเรียงเป็นหลายวงล้อมรอบเกสรเพศเมียเอาไว้ เกสรเพศเมียมีหลายคาร์เพล อาจแยกจากกัน หรือเชื่อมติดกันหลวมๆ แต่ติดอยู่ที่แกนกลางเดียวกัน ก้านยอดเกสรเพศเมียจำนวนเท่ากับคาร์เพล ลักษณะคล้ายเกสรเพศผู้ รังไข่เหนือวงกลีบ ลิขสิทธิ์ของหน่วยปฏิบัติการวิจัยพรรณไม้ประเทศไทย ภาควิชาพฤกษศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย sepal ( กลีบเลี้ยง ) petal ( กลีบดอก ) stigma ( ยอดเกสรเพศเมีย ) stamen ( เกสรเพศผู้ ) ovule ( ออวุล ) ovary ( รังไข่ ) fruit ( ผล ) seed ( เมล็ด ) style

2. กลีบดอก หลอด กลีบเลี้ยง แฉกกลีบเลี้ยง วง กลีบเลี้ยง ใบประดับย่อย กลีบดอก เกสรเพศผู้ เกสรเพศเมีย ทุเรียน ( Durio zibethinus Merr.) ทุเรียนออกดอกเป็นช่อ ดอกย่อยทุเรียนมีใบประดับย่อย 2 ใบ อยู่ ที่ปลายก้านดอกย่อย กลีบเลี้ยง 5 กลีบเชื่อมติดกันคล้ายรูปถ้วย ปลายแยกเป็นแฉกกลีบเลี้ยง 5 แฉก กลีบดอก 5 กลีบ แยกจากกันเป็นอิสระ เกสรเพศผู้จำนวนมาก ก้านชูอับเรณูเชื่อมติดกัน และแยกเป็น 5 กลุ่ม ล้อมรอบเกสรเพศเมีย เกสรเพศเมีย 1 อัน รังไข่เหนือวงกลีบ ก้านยอดเกสรเพศเมีย 1 อัน ยอดเกสรเพศเมียค่อนข้างกลม ลิขสิทธิ์ของหน่วยปฏิบัติการวิจัยพรรณไม้ประเทศไทย ภาควิชาพฤกษศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย stigma style ovary

3. ลิขสิทธิ์ของหน่วยปฏิบัติการวิจัยพรรณไม้ประเทศไทย ภาควิชาพฤกษศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย หางนกยูงฝรั่ง ( Delonix regia (Bojer ex Hook.) Raf.) หางนกยูงฝรั่งออกดอกเป็นช่อ มีใบประดับย่อยที่โคนก้านดอกย่อย ดอกมีกลีบเลี้ยง 5 กลีบ แยกจากกันเป็นอิสระ ลักษณะอวบมีเนื้อ ด้านนอกสีเขียว ด้านในสีแดง กลีบดอก 5 กลีบ แยกจากกันเป็นอิสระ กลีบดอกอันบนสุดมีสีสัน และรูปร่างแตกต่างจาก 4 กลีบที่เหลือ เกสรเพศผู้ 10 อัน ติดบนฐานดอก เกสรเพศเมีย 1 อัน รังไข่เหนือวงกลีบ ก้านยอดเกสรเพศเมีย 1 อัน ยอดเกสรเพศเมีย 1 อัน ลักษณะเป็นตุ่มเล็กๆ bracteole ( ใบประดับย่อย )

4. ลิขสิทธิ์ของหน่วยปฏิบัติการวิจัยพรรณไม้ประเทศไทย ภาควิชาพฤกษศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย petal ( กลีบดอก ) sepal ( กลีบเลี้ยง ) stamen ( เกสรเพศผู้ ) anther ( อับเรณู ) ovule ( ออวุล ) ovary ( รังไข่ ) stigma ( ยอดเกสรเพศเมีย ) style ( ก้านยอดเกสรเพศเมีย ) เกสรเพศผู้

5. ลิขสิทธิ์ของหน่วยปฏิบัติการวิจัยพรรณไม้ประเทศไทย ภาควิชาพฤกษศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย พลับพลึงตีนเป็ด ( Hymenocallis littoralis Salisb.) พลับพลึงตีนเป็ดออกดอกเป็นช่อ มีใบประดับ ที่ปลายก้านช่อดอก ดอกย่อยแต่ละดอกมีใบ ประดับย่อย กลีบรวมมี 6 กลีบ เชื่อมติดกัน ที่โคน ปลายแยกเป็นแฉก 6 แฉก เกสรเพศ ผู้ 6 อัน ติดบนหลอดกลีบดอก ส่วนโคนก้าน ชูอับเรณูแผ่ออกคล้ายเป็นปีก และเชื่อมติดกัน เกิดเป็นชั้นกะบังรอบ ที่มีลักษณะคล้ายเป็นวง กลีบ เกสรเพศเมีย 1 อัน รังไข่ใต้วงกลีบ ก้านยอดเกสรเพศเมีย 1 อัน ยอดเกส รเพศ เมีย 1 อัน ลักษณะเป็นตุ่มกลม bracteole ( ใบประดับย่อย ) bract ( ใบประดับ ) ovule ( ออวุล ) ovary ( รังไข่ ) style anther ( อับเรณู ) stigma ( ยอดเกสรเพศเมีย ) style

6. ลิขสิทธิ์ของหน่วยปฏิบัติการวิจัยพรรณไม้ประเทศไทย ภาควิชาพฤกษศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ovule ( ออวุล ) ovary ( รังไข่ ) style anther stigma filament perianth ( วงกลีบรวม ) stamen ( เกสรเพศผู้ ) pistil ( เกสรเพศเมีย ) staminal column ( หลอดเกสรเพศผู้ ) ovary ว่านมหาลาภ ( Phaedranassa sp.) ว่านมหาลาภออกดอกเป็นช่อ ดอกย่อยมีวงกลีบรวม กลีบรวมมี 6 กลีบ เชื่อมติดกันที่โคนเป็นหลอด ปลายแยกเป็นแฉก 6 แฉก เกสรเพศผู้ 6 อัน ติดบนหลอดกลีบดอกที่บริเวณปากหลอด โคนก้านชูอับเรณูเชื่อมติดกันเป็นหนึ่งกลุ่ม คล้ายเป็นรูปหลอด ส่วนปลายแยกเป็นอิสระ เกสรเพศเมีย 1 อัน รังไข่ใต้วงกลีบ ก้านยอดเกสรเพศเมีย 1 อัน ยอดเกสรเพศเมีย 1 อัน

7. petal ( กลีบดอก ) sepal ( กลีบเลี้ยง ) stamen ( เกสรเพศผู้ ) style ( ก้านยอดเกสรเพศเมีย ) stigma ( ยอดเกสรเพศเมีย ) ovary ( รังไข่ ) receptacle ( ฐานดอก ) ฝรั่งออกดอกเป็นช่อ ดอกย่อยมีกลีบเลี้ยง 5 กลีบ แยกจากกันเป็นอิสระ กลีบดอก 5 กลีบ แยกจากกันเป็นอิสระ เกสรเพศผู้จำนวนมาก เกสรเพศเมีย 1 อัน รังไข่ใต้วงกลีบ ก้านยอดเกสรเพศเมีย 1 อัน ยอดเกสรเพศเมีย 1 อัน ฝรั่ง ( Eugenia sp.) anther ( อับเรณู ) filament ( ก้านชูอับเรณู )

8. กลีบกลาง (standard) กลีบคู่ข้าง (wing) กลีบคู่ล่าง กลีบกลาง กลีบคู่ข้าง กลีบคู่ล่าง (keel) เกสรเพศเมีย (pistil) เกสรเพศผู้ (stamen) ลิขสิทธิ์ของหน่วยปฏิบัติการวิจัยพรรณไม้ประเทศไทย ภาควิชาพฤกษศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ทองกวาว ( Butea monosperma (Lam.) Taub.) ทองกวาวออกดอกเป็นช่อ ดอกย่อยมีกลีบเลี้ยง 5 กลีบ เชื่อมติดกันคล้ายรูปถ้วย ปลายแยกเป็นแฉกกลีบเลี้ยง 5 แฉก กลีบดอก 5 กลีบ แยกจากกันเป็นอิสระ แบ่งตามตำแหน่งและรูปร่างได้เป็น 3 ชุด ชุดแรกมี 1 กลีบ เป็นกลีบที่ใหญ่ที่สุด เรียก กลีบกลาง ชุดที่ 2 อยู่ด้านข้างของกลีบกลาง เรียก กลีบคู่ข้าง คู่สุดท้ายเรียกกลีบคู่ล่าง มักเชื่อมติดกันแบบหลวมๆ คล้ายรูปท้องเรือ หุ้มล้อมเกสรเพศผู้และเกสรเพศเมีย เกสรเพศผู้ 10 อัน แบ่งเป็น 2 ชุด ชุดที่ 1 มี 9 อันเชื่อมติดกันเป็นหนึ่งกลุ่ม ชุดที่ 2 มี 1 อันแยกเป็นอิสระ เกสรเพศเมีย 1 อัน วงกลีบเลี้ยง

9. จามจุรี ฉำฉา ( Albizia lebbeck (L.) Benth.) จามจุรีออกดอกเป็นช่อ อาจมีใบประดับย่อยรองรับดอกย่อย ดอกย่อยมี 2 แบบอยู่ในช่อเดียวกัน ไม่มีก้านดอกย่อย ดอกย่อยส่วนใหญ่มีขนาดเล็ก แต่มีเกสรเพศผู้ยาว อยู่ล้อมรอบดอกย่อยอีก 1 ดอก ซึ่งอยู่ตรงกลางช่อ และมีขนาดใหญ่กว่าดอกย่อยอื่นๆ ชัดเจน แต่มีเกสรเพศผู้สั้นกว่า ดอกย่อยทั้งสองแบบกลีบเลี้ยงมีกลีบเลี้ยงสีเขียว เชื่อมติดกันเป็นหลอด ส่วนปลายแยกเป็นแฉกกลีบเลี้ยง กลีบดอกสีชมพูเชื่อมติดกันเป็นหลอด ส่วนปลายแยกเป็นแฉกกลีบดอก เกสรเพศผู้จำนวนมาก ก้านชูอับเรณูมีสีขาวที่บริเวณครึ่งล่าง ส่วนครึ่งบนมีสีชมพู โคนก้านชูอับเรณูเชื่อมติดกันเป็นหลอด ส่วนปลายแยกจากกันเป็นอิสระ อับเรณูสีเหลือง เกสรเพศเมีย 1 อัน รังไข่เหนือวงกลีบ รูปร่างยาว ก้านยอดเกสรเพศเมีย 1 อัน ยอดเกสรเพศเมีย 1 อัน ลิขสิทธิ์ของหน่วยปฏิบัติการวิจัยพรรณไม้ประเทศไทย ภาควิชาพฤกษศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ดอกย่อยดอกกลาง ดอกย่อย ก้านช่อดอก

10. วงกลีบเลี้ยง (calyx) วงกลีบดอก (corolla) เกสรเพศผู้ (stamen) วงกลีบเลี้ยง วงกลีบดอก เกสรเพศผู้ ส่วนก้านชูอับเรณู ที่เชื่อมติดกัน รังไข่ (ovary) ก้านยอดเกสรเพศเมีย (style) ยอดเกสรเพศเมีย (stigma) รังไข่ ก้านยอดเกสร เพศเมีย ยอดเกสร เพศเมีย ออวุล (ovule) ลิขสิทธิ์ของหน่วยปฏิบัติการวิจัยพรรณไม้ประเทศไทย ภาควิชาพฤกษศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ฐานดอก (receptacle)