Cenzura internetu - definicja, rodzaje, przykłady: PIPA/SOPA, ACTA, blokowanie wyszukiwania przez Google, dążenie do ograniczenia swobody informacyjnej. Prezentacja przygotowana na zajęcia ze studiów Informacja Naukowa i Bibliotekoznawstwo rok I sum wraz z Patrycją Karczewską. 05.06.2015 r.

1. Porażka etyki informacyjnej

2. Etyka Informacyjna a
Cenzura Internetu
 Etyka informacyjna jest dyscypliną badającą
zastosowanie norm etycznych w obszarze
informacji, technologii informacyjnych i
działalności informacyjnej.
 Internet całkowicie zmienia pojęcie wolności
informacji, pociągając za sobą zmiany związane z
prawnymi środkami służącymi ochronie wolności
słowa czy też praw autorskich.
 Czasami jednak prowadzi to do nadużyć,
przemieniając się w cenzurę Internetu.

3. Definicje
 Cenzura – kontrola publicznego przekazywania
informacji, ograniczająca wolność publicznego
wyrażania myśli i przekonań. Polega na weryfikacji
audycji radiowych, telewizyjnych, widowisk, Internetu
itp. przez organy państwowe z punktu widzenia ich
zgodności z prawem, polityką państwową, obronnością.
 Cenzura w Internecie − prowadzona przez rządy
niektórych krajów lub przez samych dostawców
Internetu działalność, mająca na celu zablokowanie
dostępu do pewnych treści zawartych
w Internecie obywatelom lub grupom obywateli.

4. Rodzaje cenzury
internetowej
 Blokowanie polega na uniemożliwieniu
dostępu do treści – wciąż znajduje się ona w
Internecie, ale pomiędzy nią, a odbiorcą
postawiona jest blokada. Może się to odbywać
dzięki mechanizmowi filtrowania, czyli
wychwytywania stron zawierających słowa
kluczowe lub znajdujących się na czarnych
listach.
 Filtrowanie i blokowanie, uniemożliwiające
dostęp do niektórych treści, są więc rodzajami
cenzury.

5. Rodzaje cenzury
internetowej
 Cenzura na grupach dyskusyjnych i forach (blokowanie) –
moderatorzy akceptują jedynie treści wypowiedzi, które są zgodne z
regulaminem danego forum. Często chodzi tu o poszanowanie
godności drugiego człowieka i nie używanie wulgaryzmów.
 Cenzura instytucjonalna (blokowanie) - odpowiednie przepisy
prawa w danym kraju lub grupie państw ograniczają swobodę
wypowiedzi w Internecie.
 Cenzura dostawców Internetu – techniczne blokowanie
niechcianych treści, np. spamu.
 Kontrola rodzicielska (filtrowanie)– niedopuszczanie do kontaktu
nieletnich z nieodpowiednimi dla ich wieku treściami, często oparta
o standardW3c PICS (ang. Platform for Internet Content Selection) do
oddzielania w Internecie treści szkodliwych (filmy, opowiadania
erotyczne, seks-shopy, gry z przemocą) od treści neutralnych.

6. Cenzura Internetu na świecie według Internet
Enemies Report 2012
• Wszechobecna cenzura
• Znaczna cenzura
• Selektywna cenzura
• Internet pod nadzorem
• Brak dowodów na cenzurę
• Brak danych

7. PIPA/SOPA
 Początek roku 2012 to fala protestów
użytkowników Internetu przeciwko ustawom,
które stawiały pod znakiem zapytania wolność
w Internecie.
 Stop Online Piracy Act (SOPA), H.R. 3261 –
kontrowersyjny projekt ustawy w USA,
pozwalający wymiarowi sprawiedliwości i
właścicielom praw autorskich na uzyskiwanie
nakazów sądowych przeciwko właścicielom
stron internetowych oskarżonym o łamanie
lub pozwalanie na łamanie praw autorskich;
projekt upadł.

8. PIPA/SOPA
 PROTECT IP Act (PIPA; Preventing Real
OnlineThreats to Economic Creativity and
Theft of Intellectual Property Act of 2011;
United States Senate Bill S.968) – projekt
ustawy w Senacie USA, przyznający szersze
uprawnienia i narzędzia służące zwalczaniu
"zbójeckich stron oferujących podrobione i
łamiące prawo autorskie towary"

9. ACTA
 Tym, czym dla USA była dwójca PIPA/SOPA,
dla reszty świata, zwłaszcza dla krajów Unii
Europejskiej, miała być ACTA.
 Anti-Counterfeiting Trade Agreement,
ACTA (Umowa handlowa dotycząca
zwalczania obrotu towarami podrabianymi)
– porozumienie wielostronne, mające ustalić
międzynarodowe standardy w walce z
naruszeniami własności intelektualnej. Warto
zauważyć, że zasięg tego projektu dotyka
wszystkich sfer życia, nie tylko Internetu.

10. PIPA/SOPA i ACTA –
zagrożenie?
 Wydaje się, że idea ich powstania – ochrona praw
autorskich - była szczytna. Ale czy na pewno?
 Akty te popierały zwłaszcza wielkie koncerny
medialne (z wytwórniami hollywoodzkimi na
czele), które znane są z paranoicznego podejścia
do ochrony swojej własności intelektualnej.
 Nagminne oskarżenia o naruszenie praw
autorskich na serwisach takich jakYouTube, czy
Vimeo mogłoby przyczynić się do ich zamknięcia.
 Protesty użytkowników jak i politycy, którym na
sercu leżała wolność słowa w Internecie przyczynili
się do ich odrzucenia.

11. Polska – ustawa
antyhazardowa
 W Polsce rolę ACTA po części przejęła ustawa
antyhazardowa, która skutecznie
wyeliminowała z przestrzeni publicznej
wszystkie reklamy zakładów bukmacherskich.
 Tak rygorystyczne prawo prowadzi do
absurdalnych nadużyć. Doskonałym
przykładem jest serwis AntyApps.pl,
zablokowany chwilowo przez Urząd Celny za
zrecenzowanie gry hazardowej – zostało to
uznane za „promowanie hazardu”.

12. Google – czyli jak zostać
zapomnianym
 Hiszpański obywatel przyczynił się do tego, że 13 maja 2014 r.
Trybunał Sprawiedliwości UE wydał wyrok mający na celu
bronić dobrego imienia obywateli UE. W tym celu Google ma
obowiązek w Europie udostępnić narzędzie służące usuwaniu
imienia i nazwiska danej osoby z wyników wyszukiwania.
 Google dostosowało się do nowych przepisów, lecz zrobiło to
z głową: każde zgłoszenie będzie indywidualnie
rozpatrywane, by stwierdzić czy danemu użytkownikowi
naprawdę przysługuje prawo do zniknięcia z wyszukiwarki. Od
tygodnia funkcjonuje strona z formularzem zgłoszeniowym .
 Wnioski zaczęły napływać nie tylko do Google, które miało
jako jedyne blokować szerszy dostęp do artykułów z
niedogodnymi treściami, ale również do mediów, które je
zamieszczały.

13. Google – czyli jak zostać zapomnianym
Strona z formularzem zgłoszeniowym o usunięcie wyników wyszukiwania z
Google (funkcjonuje od 30.05.2014 r.)

14. Podsumowanie
 W ostatnich latach widać przerażające dążenie do jak
największego ograniczenia swobody użytkowników
Internetu. Spotyka się to z oporem Internautów, czego
dowodem jest upadek projektów takich jak ACTA.
 Jedyną skuteczną formą cenzury jest cenzura
instytucjonalna, narzucona prawem danego państwa.
 Inną działającą formą cenzury jest ta „w dobrej wierze”,
zatem cenzura na forach czy grupach dyskusyjnych.
 Większość form cenzury ma za zadanie ochronę praw
osobistych i autorskich.
 Tym samym można rzec, że obecny stan rzeczy to
porażka etyki informacyjnej, gdyż jedynymi skutkami
jest ograniczenie dostępu do informacji oraz wymazanie
jej z Sieci (jak w wypadku Google).

15. Netografia
 PIPA z SOPĄ polaków bardziej powinna interesować ACTA
 Urząd celny żądał zablokowania serwisu internetowego z recenzjami
aplikacji mobilnych
 Filtrowanie i blokowanie o cenzurze w Internecie
 Masz prawo do bycia zapomnianym również przez wyszukiwarkę
Google
 Cenzura w Internecie
 ACTA
 PIPA
 SOPA
 PICS
 Cenzura
 Google zasypywany wnioskami "o bycie zapomnianym". Prośby
od pedofila, lekarza, polityka
 Barbara Sosińska-Kalata. Etyka w nauce o informacji. //
Bibliotekarz, nr. 9(2003).

16. Patrycja Karczewska i Anna Mielec