Lezing Anke Siegers tijdens congres 2015-Veenhuizen van Buro Noorderlingen. www.noorderlingen.eu Inhoudelijke informatie over kanteling sociaal domein en onderwijs is te vinden op www.datishelder.nl

2. We leven niet in tijdperk van
verandering
maar in een verandering van
tijdperk
*Tekst dia 2-16 @JanRotmans

3. Unieke Kanteling
1. weefsel van de samenleving verandert
2. structuur van de economie verandert
3. disruptieve technologische doorbraken

4. Laatste Kantelperiode
Modernisering
1850-1920
industriële revolutie
staal, elektriciteit, verbrandingsmotor
fundament voor Nederland 2.0
onderwijs, kiesrecht, zorg, sociale structuren
vernieuwing in kunsten
architectuur, schilderkunst, literatuur

5. Indicaties voor Kantelperiode
- collectief unheimisch gevoel dat verandering in lucht hangt
- chaos door turbulentie, instabiliteit en onzekerheid
- enorme dynamiek van onderop, nieuwe macht van onderop
- geen duidelijke richting, weinig inzicht en overzicht
- creatieve mensen breken door het systeem heen
- steeds meer conflicten tussen bestaande en nieuwe orde

6. De natuur organiseert ook ‘chaos’ om oude structuren af te
breken en nieuwe te laten verrijzen. Een rups wordt letterlijk
vloeibaar in de popfase – alle structuur verdwijnt; het is even
complete chaos. En dan… de vlinder, de hogere orde …
VLOEIBAAR @Jan Bommerez

7. 25 jaar
DoorontwikkelingsfaseVoorontwikkelingsfase
25 jaar
Transitie naar Samenleving 3.0
Horizontaal
Decentraal
Bottom-up
Kantelperiode
Verticaal
Centraal
Top-down
Tijd
Opbouwvanduurzamesamenleving
We zitten hier

8. Mensen willen niet meer
dat anderen
(mensen, organisaties, onnodige regels, systeem)
voor hen bepalen.
“zo doen we dat nu eenmaal”-
gaat niet meer op
airBNB
Uber
Buurtzorg
Familiegroepplan
Buurttuinen
Eigen energie

9. Van: Overheid- Provincie-Gemeente-
Organisaties-medewerkers-burgers
Naar: Handelen vanuit samensturing

10. Als mensen niet gehoord worden en niet mogen meebesluiten.

11. Kanteling Besluitvorming.Machtsverschuiving:

12. Transitie in het
sociaal domein en onderwijs.

13. Risico is dat we dezelfde fouten maken op gemeentelijke schaal,
met minder geld en minder mensen
Transformatie = Cultuuromslag

14. Kernprobleem in de Zorg
Systeemwaarden Menswaarden
doelmatigheid aandacht / tijd
efficiency vertrouwen
controle, beheersing ruimte
regelzucht keuzevrijheid
kosten / baten kwaliteit

15. Verbroken Verbindingen
relatie tussen zorgverlener en zorgvrager
vertrouwen, intimiteit, passie, aandacht, bezieling
is verworden tot
relatie tussen leverancier en cliënt
kosten, doelmatigheid, budget, efficiency, afrekening

16. Verbroken Verbindingen
Systeem is belangrijker geworden dan Mens
vandaag is belangrijker morgen
cijfers belangrijker dan mensen

20. Persistente Probleem in Onderwijs
mens en systeem zijn vervreemd van elkaar
verbroken verbindingen tussen:
leraar en leerling
school en leerling
monitoring en werkelijkheid
imago school en identiteit school

21. Verbroken Verbinding
kennisoverdracht tussen leraar en leerling
passie, aandacht, bezieling
is verworden tot
overdracht tussen onderwijsproducent & consument
doelmatigheid, efficiency, onderwijsmethodiek

22. Basis Onderwijs
 uniformisering & standaardisering
 overvolle klassen
 unieke leerling niet erkend
 CITO-terreur
 kwaliteit leraren
 bureaucratie

23. Transitie Onderwijs
transitie van het onderwijs is noodzakelijk
van naar
standaard diversiteit
bureaucratisch flexibel
rendement kwaliteit & ruimte

24. Nieuwe motivatietheorie
Van Straffen en belonen Naar:
*youtube: What realy motivates people

25. Wat Niet Helpt
meer monitoring & controle
meer en beter toetsen
meer geld
meer toezicht en bureaucratie

26. Transitiesturing
organisch sturen: combinatie van top-down & bottom-up
koplopers mobiliseren, dan het peloton, dan achterblijvers
richting geven en ruimte bieden
stimuleren, experimenteren, selecteren, opschalen
politiek kan versnellend of vertragend effect hebben

27. Waar gaan we naartoe?

31. Andere positie Sociaal netwerk
 Niet: Mensen dingen voor elkaar laten doen!!
 Maar:
 Investeren in netwerken, omgaan met groepen, omgaan met
conflicten, vertrouwen in kringen, georganiseerde
tegenspraak.

35. Succes!
Anke Siegers, @anderskijkend
www.DatisHelder.com