Op weg naar Nieuwe democratie, boek reflectie Anke Siegers, ABCD van LSA
Meer info op www.communityprocessing.com over besluitvormingsprocessen op de Nieuwe Route en infographics. zijn gewoon te downloaden op www.datishelder.com
Veel succes!
Democratie is een manier waarop een land, zoals Nederland, bestuurd wordt. De naam komt van de Griekse woorden: démos (volk) en kratein (regeren). Je zou dus kunnen zeggen dat democratie ‘het volk regeert’ betekent. In een democratie is iedereen gelijk, dus is ook de macht over het land gelijk verdeeld.
Representatief – iemand anders spreekt namens jou. Soms fijn in algemeen belang, grote hoog over besluiten, wetgeving. Nadeel is: we gebruiken het overal. Zelfs als het gaat over dorpen, straten, klassen in scholen. Wanneer het niet nodig is. Medicijn wat je bewust moet toepassen, maar we passen het op alles toe. Nadeel van: de ander spreekt voor mij is dat ik zelf niet spreek. Ik heb geen recht van spreken meer, want ik ben al vertegenwoordigd. Of ik mij vertegenwoordigd voel, doet er niet toe.
Partijen democratie: ik kan niet kiezen over kwesties die er voor mij toe doen. Ik schaar me achter alle standpunten van 1 partij.
Top down: Wat het niet zou moeten zijn. ‘het volk regeert’ betekent. In een democratie is iedereen gelijk, dus is ook de macht over het land gelijk verdeeld.
Ver weg, voor veel mensen op grote thema’s in een onbegrijpelijk jargon zelfs als het gaat over kwesties die voor veel mensen dichtbij liggen. De eigen omgeving, de eigen straat, dorp, wijk, het winkelcentrum, overlast in de buurt, een straat waar te hard gereden wordt, het wijkcentrum. DE zaken die er voor ons toe doen, die van ons zijn worden onteigend, de mensen verliezen het eigenaarschap over de problemen én over de oplossingen van de dingen die eigenlijk van hen zijn.
En nu is de tegenreactie vanuit de politiek: de inwoners moeten weer participeren, zij moeten weer verantwoordelijkheid nemen.
Je mag niet meebeslissen over de dingen die er voor jou toe doen, maar je mag wel de plannen uitvoeren die een ander voor jou heeft bedacht.
Het is niet gek dat we niet massaal klaarstaan met de schoffel om het tuintje van de gemeente te schoffelen.
1 Deze oma heeft zelf een mening, iedereen heeft recht van spreken.
2 Je bent niet links of rechts, het is niet politiek, Je doet mee en besluit mee over de dingen die belangrijk voor je zijn. Je komt in beweging voor kwesties die er voor jou toe doen.
3. Niet top down maar Gelijkwaadig. ABCD is gelijkwaardig, alle mensen doen ertoe. Ongeacht opleiding, achtergrond, rijk, arm, jong oud. Je hoort erbij. Je kunt van betekenis zijn voor jezelf, voor je omgeving, voor anderen. ABCD is inclusief.
4. ABCD gaat niet over verweg. Niet figuurlijk en niet letterlijk. ABCD begint altijd dichtbij, in het tempo van de mensen waar het om gaat. Niet op een kantoor, maar in de huizen, op straat, in de speeltuin, daar waar het gebeurt. Daar waar het leven is. Daar wordt ingevoegd.
ABCD heft die negatieve effecten de democratie op, is een stevige aanvulling die mensen kracht en macht geeft en samenredzaamheid.
Recht van spreken, inclusie, nabijheid en Gelijkwaardigheid zijn een groot goed. Het is ook niet ingewikkeld als je naar deze waarden leeft. Het wordt pas moeilijk wanneer de machten botsen.
Gelijkwaardigheid wordt een uitdaging Wanneer het systeem ons in een ongelijkwaardige positie brengt. Een david en Goliath, een oneerlijke strijd.
Inclusie wordt moeilijk wanneer er veel verschillende meningen zijn die soms recht tegenover elkaar staan en polariseren.
Nabijheid verliest het wanneer de systeemwereld het overneemt en de kwesties die er voor de mensen toe doen meeneemt in vergaderingen.
Recht van spreken wordt moeilijk wanneer er sprake is van onveiligheid. Wanneer het niet veilig is om je mening te uiten. Mensen willen dan liever dat iemand anders voor hen spreekt met de negatieve bijeffecten van dien.
Het is niet voor niets dat de inrichting van een democratie zo strak georganiseerd is en vol regels zit. Een democratie onder spanning vraagt om een stevig, onafhankelijk en eerlijk geleid proces waarin deze waarden gewaarborgd worden.
Hierin is de kanteling in de besluitvorming, de vernieuwing van de democratie waar ik me mee bezig hou zo nodig.
Dit zijn de momenten waarop recht van spreken, nabijheid, inclusie en gelijkwaardigheid sneuvelen wanneer we niet hard en met rechte rug afspraken maken over deze waarden en over ieders machtspositie.
Wanneer we willen dat ook in de situaties waarin de machtsblokken botsen, waar gebruikelijk de gemeente het overneemt en bepaalt. Wanneer we willen dat deze waarden dan ook nog gelden voor inwoners, dan moeten we dat organiseren door vooraf kaders te vragen van de gebruikelijke beslissers, met de belofte, het commitment, dat zij dan niet achteraf bepalen, maar dat de mensen waar het om gaat, alle betrokkenen, alle stakeholders, alle partijen samen besluiten en daarmee het eigenaarschap over de dingen die belangrijk voor ze zijn houden en hebben.