Batxilergo ikasleek sortutako aurkezpena (2022-2023 ikasturtea, filosofia). San Adrian BHI.

1. Ane, Nela eta Irati - 1.BATX-G
DEMOKRAZIA

2. AURKIBIDEA
➔ Zer da demokrazia? Zertan oinarritzen da?
➔ Demokraziaren sorrera
➔ Demokraziaren elementuak
➔ Demokrazia motak
➔ Emakumeak filosofia politikoak
◆ Judith Butler
➔ Herritarrek demokrazian duten eragina
➔ Filosofia eta politikaren lotura
➔ Justizia
➔ Botere banaketa
➔ Demokraziaren garrantzia
➔ Demokrazia eguneroko bizitzan
➔ Propaganda politika

3. Zer da demokrazia? Zertan oinarritzen da?
Demokrazia gizartearen erabakia
da.
Demokraziaren ezaugarria nagusia: demokrazian legeak
eta arauak, hain zuzen ere, biziko, beteko eta
babestuko dituzten pertsonek berek eraikitzen edo
eraldatzen dituztela.
Demokrazia bizitzeko modu
bat ere bada, demokraziaren
printzipioak, hala nola:
·Parte-hartzea
·Antolaketa soziala
·Elkartasuna
·Aniztasunarekiko errespetua
·Berdintasuna
·Ekitatea

4. DEMOKRAZIAK DITUEN BALIOAK

5. Gizakiok gizartean bizi gara eta gure artean
bizi gara hainbat arrazoiengatik. Bizitzeko,
gure beharrak asetzeko eta garatzeko, beste
pertsona batzuekin harremanak izan behar
ditugu.
Azken urteotan, gobernuek eta herriek akordio
garrantzitsuak egin dituzte pertsonen oinarrizko
eskubideak, giza eskubideak deitzen diegu,
errespetatzen direla ziurtatzeko.
Giza eskubideak unibertsalak dira:
Ukaezinak
Iraunkorrak
Progresiboak
Interdependenteak
GIZA ESKUBIDEAK
BIZITZEA ETA
ELKARREKIN BIZITZEA

6. Gizaki guztiak aske jaiotzen dira, duintasun
eta eskubideetan berdinak, eta, arrazoiz eta
kontzientziaz horniturik, elkarren artean
anaitasunez jokatu behar dute.
Denok berdinak gara gure giza izaeran, eta
horrek besteekiko harremanak izatera eta,
era berean, gure inguruko pertsona
bakoitzaren eskubideak errespetatzera
konprometitzen gaitu.
Askatasuna gizakien eskubidea da. Gure
askatasuna baliatuz, modu batera edo bestera
joka dezakegu, aukera dezakegu, horregatik
gara gure ekintzen erantzule.
Herritarren askatasun osoa demokrazia
bizitzeko baldintzetako bat da.
BERDINTASUNA ASKATASUNA

7. Demokraziak, bizitzeko modu gisa, giza
eskubideak errespetatzea eskatzen du
eta askatasuna, justizia, berdintasuna eta
elkartasuna bezalako balioen praktika.
Funtsean, norberaren eta besteen ongiaren
desirarekin du zerikusia. Justizia gero eta tratu
duinagoa jasotzeko irrikarekin ere lotzen da.
Pertsona talde batek elkarri laguntzen
dionean, elkar errespetatzen dutenean eta
talde gisa onuragarri zaienaren alde lan egitea
erabakitzen dutenean, orduan esan dezakegu
elkartasuna praktikatzen dutela.
Gizartean bizitzeak aukera ematen digu gure
premia askori modu errazagoan erantzuteko.
JUSTIZIA ELKARTASUNA

8. DEMOKRAZIAREN ELEMENTUAK
Boterea mugatzea Zuzenbide-estatua
Errugabetasun-presuntzioa Legezkotasun
Justizia independentea,
inpartziala eta irekia
Botere politikoak Zuzenbide Estatuak
ezarritako mugak behar ditu, eskubide horiek
gauzatzean pertsonen giza eskubideak eta
askatasunak urra ez daitezen.

9. DEMOKRAZIAREN SORRERA
★ Antzinako Grezian jaio K. a. V. mendean
★ Ez zuten herritar guztiek botoa ematen (emakumeak, atzerritarrak, esklaboak)
★ XVIII. mendean aldatu
★ Gaur egun
Perikles
buruzagiaren
garaian
sufragio unibertsala konstituzioen zehapena
Ezinezkoa litzateke
herritar guztiek erabaki
guztietan zuzenean
parte hartzea
sistema demokratikoak
ordezkaritzaren bidez
funtzionatu
hauteskundeetan hautatu

10. Demokrazia motak
➔ Zeharkako demokrazia edo ordezkaritza-demokrazia.
➔ Demokrazia zuzena.

11. Demokrazia zuzena
Boterea bitartekaririk gabe erabiltzen zen, gizarte zahar batzuetan existitu zen. Boterea
ordezkarien bidez gauzatzen da, gizarte demokratiko moderno, askotariko eta pluralei dagokie.
Herritarrek erabakitzen zuten zer zen onena
komunitatearentzat, plaza publikoan bilduta.
Hala ere, biztanle gehienek ez zuten ariketa horietan
parte hartzen.

12. Zeharkako demokrazia eta ordezkaritza-demokrazia
Botere politikoa herriarengandik datorren demokrazia mota da, baina ez du berak erabiltzen,
baizik eta bere ordezkariek, botoaren bidez aukeratuta.
Ezaugarriak:
1. Sozietateak ordezkariak aukeratzen ditu
goberna ditzaten.
2. Ideologia desberdinak elkarrekin bizi dira
gizartean, eta boterea eskuratzeko lehian ari dira.
3. Herritarrek askatasunean goza dezakete beren
bizitza pribatua, Estatuak esku hartzeko beldurrik
gabe.

13. HERRITARREK DEMOKRAZIAN DUTEN ERAGINA
Gehiengoaren
araua
Botere
legegilea
Botere betearazlea
Botere judiziala
Bai
Ez
Demokrazia zuzena
Demokrazia ordezkaria

14. BOTERE BANAKETA
★ Demokraziatan, botere politikoa hainbat erakunderen artean banatua
★ Botere bakoitza erakunde publiko bati ematen zaio:
LEGEGILEA
★ Legeak onartu, aldatu
★ Zergak ezartzea
★ Arazo politikoak argitu
★ Parlamentuak du boterea BETEARAZLEA
★ Estatuaren kudeaketa
★ Barne- eta kanpo-politika zuzendu
★ Defentsa eta oinarrizko zerbitzuak
★ Gobernuak du boterea
JUDIZIALA
★ Legeak ondo betetzen badiren epaitu
★ Hiritarren eskubideak bermatzea
★ Epaileak dute boterea

15. JUSTIZIA
★ Ezin dituzte beren eskubideak defendatu
eta ezin dituzte jasaten dituzten
gehiegikeriak geldiarazi
★ Jendeak ez ditu bere
eskubideak ezagutzen
:
+
★ Komunitateko sektore batzuk
beste batzuk baino askoz
ahulagoak dira
★ Herritar guztiei justiziarako sarbide eraginkorra bermatzea
ez da lan erraza; aitzitik, Botere Judizialaren eta gobernu
osoaren ahalegin handiak eskatzen ditu.

16. EMAKUMEAK FILOSOFIA POLITIKOAN
Judith Butler
★ Generoari, etikari eta politikari buruzko ikerketak eta hausnarketak
★ Irakaslea Kaliforniako unibertsitatea
★ Generoaren teoria performatiboa garatzen du, pertsonen identitatea
nola eratzen den azaltzen genero-identitatea ez da biologikoa edo
naturala, defendatzen du eraikuntza sozial edo
kultural bat dela
FEMINISMO KULTURA POLITIKA FILOSOFIA LITERATURA ZINEMA
OLYMPE DE GOUGES
eskubideak
aldarrikatu eta
feminismoa garatu

17. DEMOKRAZIAREN GARRANTZIA
★ Zentzu horretan, parte-hartze eraginkorrarekin, borondatearekin eta hiru gobernu-aginduen eta
gizartearen arteko sinergiarekin soilik bihur daiteke demokrazia errealitate ideal.

18. DEMOKRAZIA EGUNEROKO BIZITZAN
★ Adibide praktikoak
Kirol batean
kapitain berria
aukeratzean
Familia edo
lagunekin zein
pelikula ikusi
Bidai baterako tokia
hautatu
Klaseko delegatua
aukeratzean
Nagusia bere
langileekin elkartzen
denean bere iritziak
entzuteko

19. Propaganda politika
Propaganda politikoa da XX. mendearen lehen erdian nagusi izan zen fenomenoetako bat. Propaganda
historian zehar asko erabili izan den komunikazio-tresna izan da hainbat arlotan, hala nola politikan,
erlijioetan, ideologia ekonomikoetan, sozialetan edo kulturaletan.
Propaganda, funtsean,
helburu ideologiko, politiko
edo kulturalekin nahita eta
sistematikoki egindako
pertsuasio mota bat da.

20. Zer da propaganda politikoa gaur egun? Nola aldatu da?
Neurri handi batean, Interneti eta sare sozialei esker, baina
baita komunikabideen sektore sentsazionalista bati esker ere
propaganda politikoa inoiz baino azkarrago eta errazago irits
daiteke pertsona gehiagorengana.

21. FILOSOFIA ETA POLITIKAREN ARTEKO LOTURA
★ Filosofia politikoa
Fenomeno
politikoak aztertu
eta ulertu
Kontzeptuak
eraiki, sailkatu
eta argitu
Mundu politikoa
ulertzen lagundu
Arazo politikoei
konponbidea
bilatu
Justiziarekin eta
demokraziarekin
lotutako hainbat arazo
konpontzen ditu
★ Gobernua, ongizatea, autoritatea, justizia eta eskubideak
★ Demokraziaren zati oso garrantzitsua

22. ESKERRIK ASKO ZUEN
ARRETAGATIK