1. 2012ko irailaren 7a
anboto
10. urtea - 470 zk.
Herririk Herri 8
durangaldeko astekaria
Berbaz 10 Kirola 18
www.anboto.org
70 ikaslek Atxondoko ikastetxe berria E. Huerta: “Naturan dagoena aurkeztu Gazte mailako Espainiako atletismo
estreinatuko dute astelehenean gura dut; beti egon da biodibertsitatea” txapelketa Durangon jokatuko da
ERREPORTAJEA 2-3
DURANGALDEA 5
Atxarte berreskuratzeko aitzakian BEZaren igoerak
kontsumoa
zabortegia egin gura dutela diote jaitsiko duen
Adifek AHTaren hondakinak Atxartera
beldurrez
eroan gura ditu, harrobiak berresku- Durangaldeko ileapaindegi,
ratzeko plan baten barruan Independi- denda, kultur areto zein
enteen onespenarekin. Bilduk aldiz gasolindegietan diotenez,
proiektuaren atzean zabortegia eraiki- BEZaren igoerak hainbat
tzeko asmoa dagoela kritikatu du. enpresa zarratuko ditu
EAJk hainbat zalantza agertu ditu
proiektuaren inguruan
OTXANDIO 8
Elkarbizitza
baketsua
sustatzeko foroa
sortuko dute
KULTURA 13
Bertsioen Gaua,
Durangoko
taldeek jaietan
parte hartzeko
Atxarte eta Atxa Txiki harrobiak; 1995etik daude itxita.
Zaldibar 6
Erakusketa aretoa sortu gura
dute anbulategi alboan
Berriz 7
Herri bazkaria egingo dute,
Irailaren 11 gogora ekartzeko
Durango 4
Sai arre bat erreskatatu dute
udaltzainek Tabira auzoan
Elorrio 9
Bebek kontzertua eskainiko du
txosnetan, jaien azken txanpan
2. Erreportajea
E 2 2012ko irailaren 7a , barikua anboto
Atxarte, zabortegia
edo harrobien
berreskuratzea?
AHTaren hondakinak Atxarteko harrobi abandonatuetara eramatea berreskuratze plan
baten barruan kokatu dute Abadiñoko Independienteek. Plan horrek zabortegi bat
eraikitzeko asmoa ezkutatzen duela kritikatu dute hainbat eragilek eta EH Bilduk
txarte eta Atxa Txikiko harro- (hormigoia eta abar). “Orain gaia
A bi zaharretan Abiadura
Handiko Trenaren honda-
kinak botatzeko asmoak aurrez
auzitegietara eraman ala ez azter-
tzen gabiltza”, esan du Bilduk.
Ingurumen eraginaren azter-
aurre jarri ditu Abadiñoko Inde- keta Bizkaiko Foru Aldundiak ere
pendienteak eta oposizioa. Inde- beharrezkotzat jotzen du. Era-
pendienteek harrobien berresku- kunde horrek kaleratutako txos-
ratze plan bati buruz berba egiten tenean azaltzen duenez, “lur eta
duten bitartean, AHTaren isurte- harri kopuru oso handia denbo-
gia izango dela salatu du Abadiño- ra luzez lekualdatuko da, 340.000-
ko Bilduk. EAJk, berriz, abadiña- 1.070.000 metro kubo artean, eta Atxarteko harrobiek 17 urte daramatzate
rren mesedetarako beharrean Adi- horrek eragin handia izango du
fen alde jardutea leporatu dio inguruaren topografian”. Aldun- ginaren azterketaren garrantzia
alkateari. diak bere txostenean gogoratu nabarmendu du: “Beharrezkoa
Atxarteko harrobi zaharreta- duenez, Parke Naturalaren da berreskurapena, baina ez edo-
ra hondakinak botatzeko propo- barruan kokatutako harrobiak zein prezio ordainduta”. Proiek-
samena Adifen eskutik heldu da dira. Parkea, Red Natura 2.000 tu hau aukera ona izan daitekee-
udalera. Izan ere, Adif trenaren sarearen barruan dago eta gaine- la dioen arren, Etxebarriak egiten
obretatik ateratako hondakinak ra Garrantzia Komunitarioko ari diren modua arriskutsua izan
botatzeko arazoak izaten ari Leku izendatua dago. dela uste du. Herritarren mese-
da.Udalaitzetik Elorriora arteko Eneko Etxebarria EAJren detarako beharrean, Adif enpre-
obretan sortutako soberakinei zinegotziak ere ingurumen era- saren mesedetarako izango dela
irtenbidea eman guran, Abadiño- AHTaren obrak Durangoko Tabira auzoan. Kepa Aginako gaineratu du. EAJko zinegotzia-
ko udalarengana jo zuten. AHTa- ren ustez, Abadiñoko alkateak
ren hondakinak Atxarten bota- duen interesetako bat hau da:
tzearen truke, 1995etik abandona- Jaurlaritzak atzera proiektu honen truke Mendiola
tuta dauden Atxarte eta Atxa Txiki auzorako sarbide berri bat lortzea.
harrobiak berreskuratuko dituz- bota du Bilduk
tela azaldu zuten udalean.
aurkeztu dion
“Urrezko aukera” helegitea Alkateak dioenez,
Jose Luis Navarro alkateak (Aba-
diñoko Independienteak) azaldu Patronatoaren
duenez, harrobiak oso egoera txa-
rrean daude eta udalak ezin du iritzia kontuan
haiek berreskuratzeko egin behar-
ko liratekeen lanen kostua bere
hartuko du
gain hartu. “Adifek aurkeztu digun
proiektua urrezko aukera da harro- EAJ: “Beharrezkoa
biak behar den moduan uzteko”.
Proiektuaren datu zehatzagoak da berreskuratzea, “Biribilgune bat Muntsaratz alde-
argitzeko, prentsaurreko bat anto- ra egin gura dute, baina proiek-
latuko duela aurreratu du.
baina ez edozein tu hori ez da berria. Inguru horre-
AHTaren inguruan duen iri- preziotan” tan etxebizitzak eraikitzeko
tziaz galdetuta, gauzak argi ditue- asmoa zegoenean ere, biribilgu-
la dio alkateak: “Independienteok ne hori aurreikusita zegoen”, dio
beti egon gara Abiadura Handiko Atxarte Bizirik-en mobilizazioa. Pablo Garitaonandia EAJk. Beste hainbat berreskura-
Trenaren alde, baina ez Euskadin
egiten dabiltzan proiektu honekin.
Beti defendatu dugu estatuagaz eta
Europagaz abiadura handiko lotu- EH Bildu: “Herritarren geroa
ra izatea, baina Euskadiko hiru hiri-
buruak tren honekin lotzeagaz ez hipotekatzen dihardute”
gatoz bat, distantziak oso txikiak
direla deritzogulako”. “Isurtegi erraldoi” izendatu duten “Egitasmoa, hondamendi sozial
egitasmoa bertan behera uztea exi- eta ekonomikora garamatzaten poli-
Eragin-azterketa auzitan jitu du Durangaldeko EH Bilduk. tiken ondorio zuzena da". Diotenez,
Abadiñoko Bilduk gogor kritikatu Uztailean Atxarten emandako pren- horren atzean "interes pribatuei eta
du Berreskuratze Planean inguru- tsaurrekoan gogor kritikatu zuten hondoa jotako eredu neoliberalei
men eraginaren azterketarik ez proiektua. Endika Jaio Mañariko alka- men egiten dieten instituzio publi-
egin izana. Jaurlaritzak atzera bota tea (Bildu), Aralarreko kide Amparo koak daude”. "Herritarren geroa hipo-
du Abadiñoko Bilduk Ingurumen Ereñaga eta Dani Maeztu legebil- tekatzen dituzten azpiegitura erral-
Sailaren txostenari aurkeztu dion tzarkidea ere egon ziren agerraldian, doien bultzadarekin egin gura diote
helegitea. Hala ere, Atxartera bota Durangaldeko EAren beste hiru aurre egoera sozio-ekonomiko larria-
ahalko ziren hondakinen ingu- ordezkarigaz: Roberto Frontera, Jua- ri, zerbitzu eta sektore publikoetan
ruan arrazoia eman diete eta lehen nito Agirre eta Isidro Gorrotxategi. inbertitu beharrean". A. B.
mailako aridoak baztertu dituzte
3. Erreportajea
anboto 2012ko irailaren 7a , barikua 3
E
enpresei kontratu hori ez luzatzea. Hainbat
‘Atxarte Bizirik’ mugimenduak eskalatzailek auzitegietatik pasatu behar izan
zuten koakzio delitua egotzita, baina guztiak
harrobiak geldiarazi zituenekoa absolbitu zituzten 1992 urtean. Ez ziren baka-
rrak izan. Abadiñoko sasoi hartako alkatea
eta beste sei zinegotzi prebarikazioagatik
1990eko hamarkadan Atxarten sortutako ta. Durangaldeko eta baita Bilboko eskalatzai- auzipetu zituzten 1995eko urtarrilean. Epai-
mugimendu ekologistek harrobien jarduna leek ere txandak egiten zituzten hamaketan. tegiek udal ordezkari haiek ere absolbitu egin
geldiaraztea lortu zuten. Hainbat eragileren Beste mobilizazio batzuk ere ezagunak egin zituzten.
laguntzagaz, 1990eko maiatzean Urkiolaren ziren sasoi hartan. Desnivel aldizkarian, gertatutakoaren
Aldeko Batzordea (UAB) sortu zuten. Atxar- Harrobiaren ustiapen kontratua amai- kronika idatzi zuen Atxarte Bizirikeko kide
te Bizirik lema erabiltzen zuten. Eskalatzai- tzekotan zen, eta Abadiñoko Udalari eskatzen Xabier Berasaluzek. Artikuluan azaltzen due-
leek eta ekologistek martxan jarritako borro- ziotena zen harrobiak ustiatzen zituzten nez, Abadiñoko Udalak eta Eusko Jaurlaritzak
kak Atxarte eta Atxa Txiki harrobiak zarratu Atxarten beste hamar urtean ustiatzeko pla-
zituen. na sinatu zuten. 1994ko azaroaren 25ean, ekin-
Harrobiko leherketak eteteko, Eguzkia- Harrobiko leherketak eteteko, tzaileak harrobiaren hormara itzuli ziren
rreko horman hamaka handi batean zintzi- Eguzkiarreko horman hamaka handi hamaka jarrita eztandak eteteko helburua-
likatzea bururatu zitzaien. Mugimendu hark batean zintzilikatzea bururatu zitzaien gaz, baina aurrera jarraitu zuten obrek: “Jen-
nazioartean ere oihartzuna izan zuen. Hain- dea horman zintzilikatuta zegoen bitartean
bat egun egin zituzten horman zintzilikatu- eztandei ekin zieten”.
Adierazpenak
Kike De Pablo Jaime Alonso Goizane Azpiri Jose Luis Agirre
Mendizalea UABko kidea AHT Gelditu! Elkarlana Mendiolako auzokidea
e itxita. Kepa Aginako
tze plan gogora ekarri ditu zine-
gotzi jeltzaleak: “Besteak beste,
eskalada eskola bat sortzeko
proiektu bat egina dago”. Mendio-
lako auzokideekin udalak ez due-
la berba egin kritikatu du. “Lehen “Atxartera botako “Zertarako parke “Zergatik ez dute “Udala ez da
ere zenbat sufritu zuten ikusita, duten materialak ez natural bat ingurumen Mendiolako
orain ere hainbeste kamioirekin
sufritu egingo dute”.
du ezelango gero ez badu inork eraginaren azterketa auzokideekin
Abadiñoko Udalak baiezkoa kontrolik izango” errespetatzen?” egin gura?” harremanetan jarri”
eman eta gero, proiektuak hain-
bat erakunderen oniritzia jaso Kike De Pablo mendizale eza- Jaime Alonso eskalatzailea Iker Oñatek dioenez, Atxarte- Jose Luis Agirre Mendiola
behar du orain. gunak argi dauka Atxarten egin Urkiolaren Aldeko Batzordean ko harrobiak 90eko hamarka- auzoan bizi da. Proiektu honen
Alde batetik, Eusko Jaurlari- gura dutena ez dela berresku- aritu zen 90eko hamarkadan, datik darama geldirik eta hogei inguruan Abadiñoko Udala
tzako Industria eta Ingurumen ratze plan bat: “Atxarte zabor- Atxarteko harrobien jarduna urteotan ez dute inongo inte- auzokideekin ez dela hartu-
sailek aztertu beharko dute. Bes- tegi bihurtu gura dute. Erai- gelditzeko helburuagaz. Par- resik jarri, ez bertan dauden emanean jarri azaldu du. Dau-
tetik, orain arte bere iritzia eza- kuntzaren zabor guztiak hara ke Naturala erregulatzeko eraikinak kentzeko ezta ingu- katen informazioa Berria
gutzera eman ez duen erakunde botako dituzte. Ez bakarrik ordenantza sortzerakoan, rua garbitzeko ere. “Bistakoa egunkariak argitaratutako
batek ere proiektuaren inguruko lurra eta harria. Porlana, pape- eskalatzaileekin eta beste era- da AHTaren tunelen sobera- erreportaje bat da.
azterketa egin beharko du: Urkio- ra eta abar. Tuneletatik atera- gile batzuekin elkartu izan kinekin hondakindegi bat erai- Agirrek dioenez, harro-
lako Parke Naturaleko Patrona- tzen dutena botako dute”. Hara direla azaldu du Alonsok. “Ez ki nahi dutela obren ondoan, biak dauden moduan ez dau-
toa. Patronatoak PRUG (Erabile- eramango duten materialak ez da argi ikusten zeinek eta zer- horrela gastuak aurrezteko eta de ondo, baina berreskuratze
ra eta Kudeaketa Plan Errektorea- duela ezelango kontrolik izan- tarako sortu duen plan hau. gainera beraien burua zuritze- plan hau zalantzan jartzen du:
ren gaztelerazko siglak) deritzon go gaineratu du De Pablok. Hogei urte baino gehiagotan ko”. Gaineratu duenez, “Urkio- “Batek daki lurra bakarrik bota-
araudia martxan ipini zuen, eta Pa r k e Na t u r a l a r e n ez dute ezer egin eta bat- lako Parke Naturalean koka- ko duten Atxarten edo zeozer
horren arabera aztertu beharko barruan egon arren, harro- batean han sartu eta gauzak tuta egonda eta Bizkaiko Foru gehiago. Inguruan erreka bat
dute plana bere irizpideekin bat bien kasuan mugak “mugitu” egiten hasi gura dute”. Kamioi- Aldundiaren Ingurugiro Sailak dago, eta filtrazioak egon dai-
datorren edo ez. Patronatoaren egiten direla dio, inguru horre- rik ere ez dutela handik era- azterketa hau beharrezko dela tezke”. Mendiolako bidetik
kide dira inguruko udalen ordez- tan interes handia dagoelako, man gaineratu du Alonsok. dioelarik, zergatik ez dute ingu- joango liratekeen kamioi
kariak, elkarteak, ehiztariak, eko- mendizalearen ustez. Duran- Berreskuratze planaren rumen eraginaren azterketa kopuruaren inguruan ardu-
logistak, EHNE, EHU eta beste galdeko mendikate horretan inguruko ingurumen eragina- egiten?”. Proiektu honek ustel ratuta dago. “Orain auzoki-
hainbat erakunde. Abadiñoko kalitate oso altuko karea dago ren azterketa ere ez egin iza- usaina duela dio Elkarlaneko deok bakarrik ibiltzen gara
alkateak dioenez, Patronatoaren eraikuntzarako. na kritikatu du eskalatzaileak. kideak. bidean”.
iritzia kontuan hartuko du. J. G.
4. Herririk herri
H 4 2012ko irailaren 7a , barikua anboto
Anboto Komunikabideak
HERRIRIK HERRI @anboto
DURANGO
Zelaak ikasturte
berria Durangon
inauguratu du
Hezkuntza sailburuak agintaldiaren balantze ona
egin du: “Hartutako konpromisoak bete ditugu”
andako ikastetxean estreina- Gainera, ETAz mintzatu zen: “Aur-
L tu du 2012-1013 ikasturtea
Isabel Zelaa Hezkuntza sail-
buruak. Astelehenean egin zuen
tengoa izango da ETAren meha-
txu terroristatik libre hasiko den
lehenengo ikasturtea”. Iaz ETA-
agerraldi publikoa. Landako ikas- ren biktimak ikastetxe batzueta-
tetxea proiektu sendoaren eredu da ra joaten hasi ziren bizipenak kon-
Zelaarentzat, eta horregatik egin tatzeko, eta aurten ere jarraituko
zuen bertan ekitaldia. Hezkuntza du ekimenak. Antzeko eredua
hirueleduna eta Eskola 2.0 lako jorratuko dute genero biolentzia-
ekimenak ezartzeaz gainera, inte- ren inguruko esperientzia pilotu
grazioan lan handia egin duela batean.
esan zuen. Durangarren konfian- Bestalde, joan zen ikastur-
tza lortzea ere aitortu zion Landa- tean 108 ikastetxek aplikatu zuten
kori. hezkuntza hirueleduna. Guztiek Isabel Zelaa sailburua, erdian, prentsaren aurrean azalpenak ematen.
Sailburuak ezetz esan arren, errepikatuko dute aurten; 12.000
kutsu politiko eta elektorala edu- ikaslek jasoko dituzte ikasgaiak
ki zuen inaugurazioko bere ber-
baldiak. PSE-EEk Eusko Jaurlari-
euskaraz, gazteleraz eta inglesez.
Zelaaren iritziz, eredu hori atzera Ikasleak gora, baina kuntza ukiezina da". Ziurtatu
duenez, murrizketetatik libre
tzaren agintea hartu zuenetik hiru bueltarik bakoa dela erakusten du geratuko da EAEko hezkuntza.
urte pasatu dira eta bere sailaren
balantze ona egin zuen: "Hartu-
ikastetxe horien jarraipenak, eta
2013-2014 ikasturtean sistema
irakasle kopurua ez Baina, sindikatuak ez dira
iritzi berekoak. ELAk, esaterako,
tako konpromisoak bete ditugu". osora zabaltzeko asmoa agertu Aurten 6.880 ikasle gehiago har- rria defendatu du. Hezkuntza gezurretan ibiltzea leporatu dio
du. Sozialisten beste lehentasune- tuko dituzte sare publikoan, eta sarea handia daukatela-eta, Zelaari. Sindikatuaren ustez,
tako bat Eskola 2.0 ekimena izan antzeko baliabideekin egingo ratioak hamarreko batzuk igotzea behar baino 300 behargin gutxia-
Zelaaren iritziz, hezkuntza da. 80.000 ordenagailu banatu dute lan zentroetan . Ikasgeleta- asumitu daitekeela dio. Ez ei dute go daude. Aurreko urteetan ere,
hirueleduna atzera dituzte eskoletan eta, adierazi due- ko ratioak handitu dituzte –ira- muga gorririk pasatuko. EAEko murrizketak ezkutatzeko ahale-
bueltarik bako eredua da nez, ordenagailuak erabiltzeak kasle bakoitzari zenbat ikasle eskola eredua krisiaren aurreko gina egitea kritikatu du sindika-
ikaslegoaren %96aren motibazioa dagozkion–, baina Zelaak neu- alternatiba dela uste du. "Hez- tuak. M. O.
handitu du. M. Onaindia
BERRIZ
Sai arre bat erreskatatu
Frontoian Herri antzerkia egingo dute
dute Tabira auzoan itoginak kendu
Antza denez, Mugarratik jaitsi zen herrigunera Irailaren 11 gogoratzeko
eta txukuntze
Sai arre bat azaldu zen, martitze- baten kontra. Zumar kalean batu lanetan dabiltza Frankismoko biktimei gorazarre egingo diete
nean, Durangoko Tabira auzoan. zuten saia udaltzainek. Horrela
Antza denez, Mugarra mendi azaldu du martitzenean jazotakoa Berrizko pilotalekuan itoginak Felipe Urtiaga alkatea eta beste Irailaren 11n bertan, lore
ingurutik jaitsi zen Durangora, lekuko batek. konpontzen eta beste hainbat lan hainbat berriztarren fusilamen- eskaintza egingo diete Frankis-
eta Udaltzaingoak jaso zuen. Lekuko berberak adierazita- egiten dabiltza azken asteotan. dua eta frankismoko biktimak moaren biktimei Felipe Urtiaga
Erreskatatu aurretik, baina, kol- koaren arabera, gero hainbat sai Orland Isoird alkateak azaldu oroitzeko eguna bihurtu da irai- plazan, 18:30ean. Ostean, kultur
pe bi hartu zituen hegaztiak: tra- agertu ziren Durangon, goi alde- duenez, itoginekin arazo handia laren 11. Aurten, gertaera horiek etxean gerra bizi izan zuten eta
fiko seinale baten eta ibilgailu tik, hegaz. egon da, eta hori konpontzeare- gogoratzeko Berrizko hainbat kul- hil diren berriztarren testigan-
kin batera, frontoian beste hain- tur taldek herri antzerkia egingo tzak proiektatuko dituzte, testi-
bat lan egin dituzte. dute irailaren 16an. Udaletxeko gantzak batzearen garrantzia
Abuztuan hasi dira lanak parkean izango da, 13:00etan. nabarmentzeko. A. U.
egiten, eta fatxadak garbitu eta
seinalizazioa ipini dute. Frontoia
barrutik garbitu, eta kantxa kon-
pontzen dabiltza. Alkateak kon-
tatu duenez, jesarleku batzuk
apurtuta egon dira eta berriak ipi-
ni dituzte. Horrez gainera Berriz-
ko Udalaren armarri berria ere
ipiniko diote frontoiari.
Konponketa lanak egiteko
50.000 euroko aurrekontua gor-
de du udalak, eta horrez gaine-
ra, Bizkaiko Foru Aldundiak
18.000 euroko dirulaguntza
Sai arrea, martitzenean, Zumar kalean. Bittor Gorosabel eman du. A. U. Martitzenean 18:30ean egingo dute lore eskaintza.
5. Herririk herri
anboto 2012ko irailaren 7a , barikua 5
H
DURANGALDEA
BEZaren igoera,
saltzaileen eta
erosleen buruhauste
Irailean BEZ zerga igo du Espainiako Gobernuak;
kontsumoari zuzenean eragiten dion neurria da
ztailean Espainiako Ileapaindegietan %8tik
U Gobernuak agindu legez,
Balio Erantsiaren gaineko
Zergak (BEZ) gora egin du iraila
%21erako jauzia egingo du zergak.
Hori ikusita, batzuek ilea gutxia-
gotan moztea erabaki dezakete.
hasteagaz batera. Kontsumoari Durangoko Iunik ileapaindegiko
zuzenean eragiten dion neurria da, Jon Sopelanak kritikatu du zerga
eta dagoeneko egoera berrira ego- hamairu puntu igo arren, igoera-
kitu behar izan dute merkatariek ren portzentaia %150ekoa dela.
eta kontsumitzaileek. Adibidez, “Beharrezkoa zena ia luxuzkoa
abuztuaren 31n gasolindegiak bete bihurtuko dute”. Sopelanaren
egin ziren, egun batetik bestera- ustez, ileapaindegi handiak indar-
ko igoera aurrezteko. Iurretako tzea eta txikiak desagertzea era-
Arribide gasolindegiko arduradu- gin dezake neurriak. Zergaren kos-
nak, Asier Zuazuak baieztatu du: tuaren erdia baino gehiago bere
“Inoizko lan handiena eduki gain hartuko dute Iuniken: ez dio-
genuen barikuan”. Erregaia ezin- te prezioari zerga osoa aplikatu-
besteko du errepidean dabilenak, ko.
eta Zuazuak zalantza dauka horien Erosketa fakturetan BEZaren neurri berriak agertuko dira hemendik aurrera.
kontsumoa jaitsiko denik. Baina Kulturgintza, egoera zailean
garraiolarien inguruan beste iri- Ikuskizunek ere jasango dute %8tik asistentzia jaitsita zegoela adiera- dago”. Sarreren prezioak manten-
tzi bat du: sektorea txarto ei dabil, %21erako igoera hori. Zineak edo- zi du. Neurriak kulturgintzaren tzea ezinezkoa izango dela dio.
Ileapaindegi handiak indartzea
eta prezioen igoera dela-eta hain- ta musikak, esaterako. Platerue- egoera ikaragarri zailduko duela Bestalde, tabernako gorakada
eta txikiak desagertzea
bat enpresaren etorkizunak kez- na kafe antzokiko gerenteak, Beñat uste du: “Antolatzaile eta sustatzai- –%8tik %10era–, merkatarien
katzen du. Erregaiaren BEZa Gaztelu-Urrutiak, krisiaren erruz leei igoera hori aplikatzea astake-
eragin dezake neurriak elkarteak errebisioa egin arte asu-
%18tik %21era igo da. lehendik ere kontzertuetarako ria bat da. Sektorea dardarakor mitu egingo dute. M.Onaindia
Eguneroko bizimodua garestitu go du neurri berriak zuloa bete-
Bizimodua garestitu Pardelak,
antisorgailuak,
du BEZaren igoerak. Zerga oroko-
rra %18tik %21era pasatu da
tzen edo handitzen duen. Kontsu-
moan beherakada handia ego-
da irailean Erregaiak, –PSOEk %16tik %18ra altxa zuen nez gero, makina bat komertziok
ikuskizunak, autoak, 2009an–, eta zerga murriztua ere atea itxi egin beharko dute.
ileapaindegiak, kosmetika,
gimnasioak, %8tik 10era. Gainera, azken horre- Herritarren artean mesfidan-
arropa,
ehorztetxeak, ura, argia, tako produktu batzuk %21era arte tza nagusitu da azken aldian, eta
Eskola loradendak...
materiala telefonoa... igo dituzte. Oinarrizko produk- sindikatu zein gizarte eragileek ere
tuen inguruko zerga bere horre- greba deialdia egin dute irailaren
Etxe berriak tan mantenduko da, %4an. Atal 26rako. BEZaren igoeraz aparte,
Gainerako
(2013ko
urtarriletik
elikagaiak, honetan salbuespen bat egongo Raxoiren gobernuak egindako
garraioa, da: eskola materialari %21eko zer- gainerako murrizketak ere sala-
aurrera, eta
ostalaritza,
erregimen
konpresak,
ga ezarri diote. Kontua da oina- tu gura dituzte horrela.
Ogia, esnea, bereziko rrizkotzat definituta ez dauden
tanpoiak...
arrautzak, babesekoak
izan ezik)
hainbat gai ere garrantzi handi- Krisia, geratzeko etorri zen
botikak,
barazkiak,
koak izan ahal direla: pardelak eta Zapaterok zioen ez zegoela krisi-
egunkariak... antisorgailuak, adibidez –biak rik; atzeraldia ei zen. Krisia onar-
%8tik %21era igoak–. tuta, epe laburrekoa izango ei zen.
Raxoik ez zuen murrizketarik egin
BEZagaz zuloa bete guran behar, eta Europako Batasunari
Espainiako Gobernua zorrez gai- erreskatea eskatu ere ez. 2012an
nezka dago, eta ekonomian sor- egonda, badirudi beste erreskate
tutako zuloa zelan edo halan bete- bat laster datorrela. Krisia noiz
tzeko beharra dauka. BEZaren amaituko den ez dago argi, eta
igoeragaz, kontsumotik atera gura egoera konpontzeko soluzio gar-
du etekina. Baina, denborak esan- birik ere ez da ageri.
6. Herririk herri
H 6 2012ko irailaren 7a , barikua anboto
ZALDIBAR MALLABIA
Anbulategi alboan atondu gura Jaietan parte-hartze handia
dute erabilera anitzeko aretoa izan dela azaldu du udalak
Aurrekontua %15 jaitsi arren, herriko taldeen
Udalak beheko solairua eskatu dio Osakidetzari, eta negoziatzen ari dira laguntzagaz egitarau betea osatu dutela diote
Udalak Andra Mari jaietako balo- tarako ekitaldiak egotea lortu
razioa egin du. Azaldu dutenez, dugu eta herritarrek disfrutatze-
giro onean ospatu dituzte aurten- ko aukera izatea”.
go jaiak. Parte-hartze “handia”
izan da, gustu guztietarako ekital- Irujo eta Laskurain garaile
dietan: kantaldiak, kirolak, erro- Nesken gomazko paleta zirkuito-
ko finalean, Pradera eta Saezek ira-
bazi dute Araiztegi eta Etxanizen
Nesken gomazko paleta kontra.Esku pilota partiduan Iru-
zirkuitoko finalean Pradera jo eta Laskurain atera dira garai-
eta Saezek irabazi dute le Bengoetxea eta Merino II.aren
aurka. Harri-jasotze txapelketa-
ko irabazlea Izeta III.a izan da. Aiz-
meriak, dantzariak, omenaldiak, kolarien arteko deman berriz,
jolasak, bazkariak, txerri errea eta Jabi Garitaonandiak irabazi dio
abar. Alex Txikoni. Idi-probetan Rafa
Aurrekontua %15 txikiagoa Alegriak irabazi du (38 untze eta
izan da aurten. Hala ere, “herri- 2,52 m) eta Iñaki Lopategi 2. gera-
ko taldeen laguntzaz adin guztie- tu da (37 untze eta 1,55 m.). J.G.
Osasun zentroaren eraikinean Osakidetzak hutsik daukan lokala erabili gura du udalak.
Osasun zentroaren eraikinean Osa- kidetzak udalaren eskaria ulertu
Eskolako leiho eta
kidetzak erabili barik daukan behe-
ko solairua kultur areto bat aton-
tzeko erabili gura du udalak. Era-
Baigorri: “Inbertsio txiki
batekin oso aproposa litzateke
falta dugun aretoa izateko”
egin du, eta jarrera baikorra ager-
tu du”. Osakidetzarekin hartu ema-
netan dabiltza oraindik.
ateak aldatu dituzte
kusketak, hitzaldiak edo bestelako
ekimenak egiteko leku aproposa
Eraikinaren beheko solairu
hori nahiko egoera onean dagoe- oporrak aprobetxatuz
dela deritzote udal arduradunek. Arantza Baigorri alkateak azal- la dio Arantza Baigorrik: “Duela
Horregatik, Osakidetzak lokal hori du duenez, “hutsik dagoen erai- gutxi egin zituzten konponketak, Lehen Hezkuntzako gelak eta irakasleentzako
udalari zeintzuk baldintzatan utzi- kina izanik, eta kultur etxe barik eta inbertsio txiki batekin oso
ko dion negoziatzen dabil Bildu- hainbat ekimen antolatzeko dau- aproposa litzateke herrian faltan gunea eraberritu dituzte ikasturte berrirako
ren gobernu taldea. kagun espazio falta ikusita, Osa- dugun areto hori izateko”. I.E.
Mallabiko eskolak prest daude nera, Lehen Hezkuntzako gelak eta
ikasturte berriari hasiera emate- Irakasleen gunea ere eraberritu
ko. Leiho eta ate guztiak aldatu dituzte. Mila Mondragon alkatea
Hamabostean behin, zapatu dituzte ikastetxeko eraikinean. gustura agertu da: “Obra honegaz
Zapatu arratsaldeetarako arratsaldetan batuko dira, urrian
hasita, “euskararen erabilera ziur-
Obra horrekin isolamendua hobe-
tzea izan dute helburu. Eskola
esan dezakegu eskolaren barru-
kaldea guztiz berritzea lortu dela”.
aisialdirako eskaintza tatu eta indartzea” eta “natura
errespetatzen ikastea” helburu
barruko eta kanpoko argiteri osoa
ere aldatu dute eta kontsumo
Proiektu hauek egiteko uda-
lak diru-laguntza izango du Hez-
hartuta, besteak beste. baxuko argiak ipini dituzte. Gai- kuntza eta Azpiegitura sailetatik,
Urrian hasiko dute Zapatublairen ikasturte berria Irailaren 10etik 17ra bitar- baita Agenda 21etik ere.
tean eman beharko dute izena par-
Zazpigarren urtea da herriko gaz- euren asisialdia euskaraz gozatu te hartu gura dutenek: Udalaren Mila Mondragon: “Obra Obra gehiago
teentzako Zapatublai ekimena dezaten pentsatua dago ekimena, webgunean eskuratu daiteke izen- honegaz eskolen barrukaldea Eskolatik herrigunera doan espa-
eskainiko duena Zaldibarko Uda- eta Arrasateko Txatxilipurdi elkar- emate orria. Plaza mugatuak dire- guztiz berritzea lortu da” loian ere farola berriak ipintzeko
lak. Zapatu arratsaldetan gazteek teak kudeatzen du. la ohartarazi du udalak. I.E. instalazioa prest utzi dute eta
farolak noiz ipiniko zain daude.
Eskolatik herrigunera doan Espaloia eta errepidea banatzen
espaloian farola berriak dituen hesia ere margotu dute
IURRETA noiz ipiniko zain daude
eta espaloian azken esku bat ema-
tea falta da. Errepidearen konpon-
Urteko diru kontuen berri Euskara, musika ketagaz batera egingo dute. J.G.
emango dute kofradiek eta kirola ikasi
gura dutenei,
Kofradi Eguna ospatuko dute Laixiar zelaian,
etzi, Iurretako Kofradien Batzordeak deituta
diru laguntzak
Musika eta euskara ikastaroak
Iurretako sei kofradiak, iraileko Batzar Nagusia. San Marko, Faus- diruz lagunduko ditu Iurretako
bigarren domeka guztietan legez, te, Goiuri, Santa Maña, Iurreta eta Udalak. 6.800 euro eta 2.600 euro
Laixiar zelaian batuko dira urte Orozketako kofradiek bakoitzak erabiliko dituzte, hurrenez
osoko diru kontuen berri izateko. bere gorabeherak azalduko ditu. hurren, eskaria egiten duten
Herritar asko batzen dira eta, Ostean, Mikel Deuna dantza tal- iurretarren artean banatzeko.
batzarra egiteko ez ezik, jai egu- deko dantzariak ariko dira; horre- Laguntza horiei, beste 1.400 euro
na ere izaten da. la, sanmigeletarako entseguekin batu behar zaizkie: igerilekueta-
Hamabietako meza amaitze- hasiko dira. Herriko bertsolarien ra joateko, hasierako igeriketa
rakoan hasiko dute Kofradien txanda izango da gero. ikastaroak egiteko eta Udako
Bertsoen ostean, lagun arte- Euskal Unibertsitateko matriku-
ko bazkaria egingo dute. Bakoitzak lak ordaintzeko bideratutakoak.
Herritar asko batzen dira etxetik eroandako jatekoekin eta Guztira, 11.300 euro.
eta, batzarra egiteko ez ezik, edatekoekin beteko dute mahaia. Eskariak udal erregistro oro-
jai eguna ere izaten da Erromeria ere antolatu du Iurre- korrean edo Ibarretxe kultur
tako Kofradien Batzordeak, arra- etxean egin ahalko dira, urriaren
tsalderako. A. Basauri 1etik abenduaren 7ra . A. B. Eskoletako gela bat obrak egin ostean.
8. Herririk herri
H 8 2012ko irailaren 7a , barikua anboto
ATXONDO IZURTZA
Zabor ontziak
70 ikaslek ikastetxe berria
zuten. Jantokia, berriz, laugarren
eraikin batean zuten. Ikastetxe
berriak sakabanaketekin amaitu-
frontoi osteko
inauguratuko dute astelehenean ko du, ikasgelak, jantokia zein
gimnasioa eraikin berean batzen
dituelako. Oinarrizko abantaila
aparkalekuan
Lau eraikinetan banatuta zeuden ikasleak gune berean batuko ditu
horri, eraikin berriak eskaintzen
dituen argitasuna eta espazio
ipiniko dituzte
zabala gehitu dizkio Amaia Cues- Amankomunazgoa zabor bilke-
txondoko lehen hezkuntza- batuko ditu azpiegitura berriak. ta zuzendariak: “Ikasgelak oso ta zerbitzuaren inguruko azter-
A ko ikastetxe berriak aste-
lehenean irekiko ditu ateak
lehenengoz. Horrela, orain arte
Uztailean, bertaratu ziren
gurasoek azpiegitura berriak
bisitatzeko aukera izan zuten
Orain arte, ikasleak lau erai-
kinetan banatuta zeuden; edo erai-
kin aurrefabrikatuan, edo etxebi-
argitsuak dira, lehio handiekin.
Alde handia dago iaz arteko erai-
kin aurrefabrikatuekin alderatu-
keta egiten ari da herriz herri.
Azterketak helburu bi ditu: zer-
bitzua hobetzea eta errekurtsoak
hainbat eraikinetan sakanatuta zitza blokeen lokaletan, edo ikas- ta. Ikasgelak handiagoak ere badi- optimizatzea. Izurtzan, aurreiku-
zeuden 70 ikasleak gune berean tetxeko eraikin zaharrean ikasten ra. Iaz gela batzuetan estu sartzen sita daukate zabor ontzien gune
ziren; orain espazio zabala dute”. berri bat sortzea, frontoi osteko
aparkalekuaren hasieran. Han
Liburutegia nobedade Amankomunazgoak kudeatzen
Eraikin berriko gela batek zerbitzu dituen zerbitzuei dagozkien
berria eskainiko du: Liburutegia. ontziak ipini gura dituzte: zabor
Iaz arte gelarik gela sakabanatuta organikoarena eta paperarena.
zeuden liburuak eta materiala libu- Tamaina handiko gauzak ere
rutegian batuko dituzte aurreran- jasotzen dituzte. Horiekin bate-
tzean. ra, beira eta plastikoa zerbitzua
Uztailean gurasoei begirako kudeatzen duten enpresei ere
jaialdia egin zuten ikastetxean eta eskatuko diete zabor ontziak
bertaratu ziren gurasoek azpiegi- ipintzeko. Gune berri hori sor-
tura berriak bisitatzeko aukera tzen bada, Bitañorako sarreran
izan zuten. “Oso pozik geratu ziren dagoena kenduko dute.
ikusitakoagaz”, gogoratu du Cues- Amankomunazgoak foro bat
tak. Harrituta geratu ei ziren antolatuko du irailaren 19an,
barruan zenbat espazio zegoen 19:00etan, udalbatzar aretoan.
ikusita. Orduan gelak utzik zeuden. Han Amankumazgoaren propo-
Astelehenean altzariz eta ikaslez samenak azalduko eta herrita-
Ikastetxeak hiru solairu ditu; lehenengoan ikasgelak daude eta bigarrenean erabilera anitzeko gelak. jantzita egongo dira. J.Derteano rren iritzia jasoko dituzte. J. D.
MAÑARIA OTXANDIO ABADIÑO
Elkarbizitza Baserriaren garrantzia
Argiztapena goitik baketsua
behera aldatuko dute sustatzeko foro
azalduko dute eskoletan
Baserri Eguneko goiza umeei eskainiko zaie eta
Andra Mari kalean bat eratuko dute arratsaldean jaialdia egongo da Traña-Matienan
Sektore politikoen arteko “liskar
Lau urtetan aurreztuko denagaz obra amortizatu eta ezinikusiak” atzean utzi eta Alluitz Natura elkarteak Baserri irakatsiko diete. Arratsalderako
“elkarbizitza baketsuan” oinarri- Eguna antolatu du datorren bari- egitaraua Traña-Matienan dago
ahal izango dela aurreikusi dute udal ordezkariek tutako kultura politiko berri bat kurako. Egun osoko egitaraua- aurreikusita. Herri kirol eta talo
herrian zabaltzeko helburuagaz, ren barruan, lehenengo ekintza tailerrak eskainiko dituzte. Ardien
Andra Mari kaleko argiteria publi- Andra Mari kalean ez dago foro bat eratuko du udalak. Foro eskola umeei zuzendua dago. erakusketa ere ikusgai egongo
koa osorik berrituko dute. Endika farola mota bakarra. Horregatik, horretara 1979tik hona herriko Baserriaren garrantzia azaldu da. Arratsaldeko 19:00etatik
Jaio alkateak azaldu duenez, proiek- obra ere desberdina izango da ordezkari izan diren hautetsi guz- gura diete abadiñar gazteenei. 20:00etara ardiei ilea zelan moz-
tuagaz dirua aurrezteko helburua lekuaren arabera. Farola batzuk tiak gonbidatuko dituzte. Berbaldiak emateaz gainera, tai- ten dieten erakutsiko dute.
daukate. Jaioren arabera, lau urte- duela 30 urtetik instalatuta ei dau- Santi Uribe alkatearen esa- ler bi eskainiko dizkiete. Gatza- Ostean, txapel jaurtiketa lehiake-
tan aurreztuko denagaz obra amor- de, eta horiek guztiz aldatu behar- netan, “seguruenik hauteskun- tua egiten eta artilea lantzen ere ta egingo dute.
tizatu ahal izango dute. Kontsumo ko dituzte. Beste kasu batzuetan, deen ostean” deituko dute foroa.
baxuko LED argi sistema ipiniko farola mantendu eta barruko bon- Foroak bere izaera eta garapena Ardi jaia prestatzen
dute kalean zehar. Obrak 79.600 billa aldatuko dute bakarrik. izango dituela azaldu du, eta Berbaldiak emateaz gainera, Datorren astebururako, Aba-
euroko aurrekontua dauka, baina Obra honegaz, herriko eremu ahalik eta irekiena izango dela. tailer bi eskainiko dituzte: diñon, Durangon eta Atxondon
hortik %80 diru-laguntza bidez handi baten argiztapena berritu- Foroaren abiapuntua Andi- gatzatua egiten eta artilea antolatu duten Ardi Jaiaren egi-
ordainduko dute. Prozedura irekia ta izango dute. Errepideko argite- konako adierazpenean dago, iaz- lantzen irakatsiko dute tarauaren barruaren prestatu dute
erabili dute lanak adjudikatzeko, eta ria ere udalaren kargu dago, bai- ko uztailaren 22an, bonbardake- Baserri Eguna.
alkateak esan du eskaintzarik one- na ez dakite oraindik LED sistemak taren 75.urteurrenean, udalba-
na topatzen saiatu direla. trafikorako balioko duen. M.O. tzarrak onartu zuena. Orduan
hainbat konpromiso hartu zituen
udalak, eta foroagaz horiei denei
forma eman gura diete. Eguenean hasiko dituzte
Hiru puntu
Udalak aurtengo uztailaren 22an
Aitte Kurutzeko jaiak
hartu zuen foroa sortzeko eraba-
kia. Udalbatzarrak onartutako Irailaren 13an ipiniko dute auzotarrek txopoa
idatziak foroan landu beharreko
edukiak hiru puntutan laburbil- Barikua izaten da herritarren par- Eguenean, irailaren 13an,
tzen ditu: “1936tik hona Otxan- te-hartze handiena eta giro ani- hasiko dira jaiak. Auzotarrek
dion gertatu denaren inguruko matuena duen eguna Zelaietako 20:00etan ipiniko dute txopoa
azterketa konpartitua egitea, Aitte Kurutzeko jaietan. Irailaren Aitte Kurutzeko ermita alboan.
eskubide guztien errespetuan eta 14an, barikuan, ospatuko dute Apirileko feria gaitzat hartu-
elkarbizitza baketsuan oinarri- Zelaietan Aitte Kurutzeko edo ta, mozorro eguna ospatuko dute,
tuko den kultura politiko berria Pijama Eguna. Goizaldean egin- bestalde, irailaren 15ean. Trikiti-
herriratzea eta gatazka politikoa go dute arrakasta handia izaten xak lagunduta, kalejira egingo
gaindituko duen eduki demo- duen ekitaldietako bat: musika- dute, 19:00etan. Border Collie
kratikoen inguruan hausnarketak ren erritmoan, bikoteka egiten txakurren erakustaldia izango da,
Andra Mari kaleko argiteria aldatzeko lanak egingo dituzte. konpartitu eta gizarteratzea”. J.D. duten patata dantza. aldiz, irailaren 16an. I.E.
9. Herririk herri
anboto 2012ko irailaren 7a , barikua 9
H
Durangaldean labur
Emakumeen jabekuntzarako ‘Durangoko jaien isla’, Arte eta musika
ikastaroak prestatu dituzte jaietarako kartela ikastaroak Pinondon
2012-2013 ikasturteko jabekuntza ikastaroak prest Julen Bordes durangarrak irabazi du sanfaus- Udazkenean hainbat ikastaro hasiko
daude Durangon. Deneriko gaiak lantzeko aukera toetarako kartel lehiaketa. Santa Ana eta Pinon- dira Pinondo Etxean. Marrazkigintza,
emango dute Andragunean: emakumeen nortasu- do ingurua eta artopila dira Durangoko jaien margogintza, zeramika, enkajea edo
na, gizartean eta politikan duten parte-hartzea, kul- isla karteleko protagonistak. Bordesek eman bolilloak egiten eta trikitixa, pande-
tura berriak, osasuna eta generoa, munduko ema- du azalpena: "Santa Anako plaza eta arkua ager- roa, alboka edo gitarra jotzen ikasi gura
kumeenganako elkartasuna... Interesa daukatenek tzearen ideia, jaia bertan sentitzen delako eto- duenak hilaren 10etik 14ra eman
irailaren 18a baino lehen eman beharko dute izena rri zitzaidan. Artopilaren kontuak jaia ospa- dezake izena Pinondon bertan. Pos-
Andragunean bertan. tzeko hainbat ohitura daudela erakusten digu". tuak zozkatu egingo dituzte.
ELORRIO
Sukalkia, elkartasuna
eta musika jaien
azken txanpan
Asteleheneko Koadrilen Egunean, 1.500 lagun
inguru batu ziren Aldatsekuako bazkari herrikoian
adoaz hurrengo urtera arte Baina, jaiak ez dira amaitu
B Ferixa Nausikoak. Joan dira
Gazte Eguna, feria, Koadri-
len Eguna... Eguraldia ez da ede-
oraindik. Ekitaldi asko daude ira-
garrita astebururako, eta horieta-
ko batzuk tradizio handikoak, gai-
rrena izan, baina elorriarrak ez nera. Bihar, Sukalki Eguna ospa-
dira etxean geratu. Asteleheneko tuko dute, Iturrizoro elkarteak
Koadrilen Egunean, esaterako, par- eratuta. Aldatsekua berriro ere Euriari aurre egiteko, hainbatek toldoak eroan zituzten astelehenean bazkarira.
taide batzuk toldo eta guzti ager- elorriarren bilgune bihurtuko da.
tu ziren Aldatsekuako bazkari Bertara mozorrotuta joateko deia turak ezagutzeko aukera emango eskaintzarik asteburuan. Bebe
herrikoira. 1.500 lagun inguru batu egin dute antolatzaileek. Bestal- dute plazako frontoian, goizean artista espainiarrak kontzertua
ziren guztira. Tortilla txapelketa de, domekan Elkartasunaren jaial- zehar. Bihar Sukalki Eguna joko du bihar txosna gunean; zale
ere egin zuten eta 45 talde anima- dia burutuko du Kainabera GKEk. ospatuko dute, Iturrizoro kopuruari erreparatuz gero, jaie-
tu ziren parte hartzera. Arratsal- Kulturartekotasuna lantzea izan- Bebek zaletu gehien elkarteak eratuta tako kontzertu handiena izango da.
dean, jaitsieraren ostean, jokoak go dute helburu. Horretarako, Eguneko ekintzez gainera, gau- Gaueko 23:30ean irtengo du esze-
egin zituzten koadrilaka. hainbat kulturatako janari eta ohi- txorientzako ere ez da faltako natokira Bebek. M.Onaindia
200 lagunek parte hartu Gurutze bi
konponduko
dute bisita turistikoetan
ditu udalak
Bisitari guztiak bizkaitarrak izan dira; ia erdia
Udalak 35.000 eurotik gora era-
Durangaldekoak eta hortik gehienak elorriarrak biliko ditu Iguriako eta Santa
Anako gurutzeak zaharberritze-
Udarako lau ibilbide turistiko anto- beste herrietatik etorritakoak hogei ko. Ana Otadui alkateak gogora-
latu zituen udalak eta, prentsa gehiago. Ana Otadui alkateak Elo- tu du XVI. mendekoak izanda
ohar bidez, bisita horietan 200 rrioren balio arkitektoniko handi- arreta berezia merezi dutela:
lagunek parte hartu dutela azaldu ko alde zaharra eta monumen- "Herriarentzako balio handikoak
dute. Guztiak izan dira bizkaitarrak; tuak azpimarratu ditu. "Horrega- dira eta horregatik zaindu eta
70 elorriarrak eta Durangaldeko tik, Elorriok daukan aberastasuna babestu behar dira".
ezagutzera eman behar dugu". Gurutzeetan egingo dituz-
Basilikarena izan ei da lau ibil- ten lanek hainbat helburu dauz-
Ana Otaduik Elorrioren balio
bideetako arrakastatsuena. Beste kate: neurriak berritzea, eraso
arkitektoniko handiko Alde hiru ibilbideak hauek izan dira: biologikoak ezabatzea, azaleko
Zaharra eta monumentuak Zenita auzoa, jauregiak eta Balen- zikinkeria kentzea eta eraso
azpimarratu ditu din Berrio-Otxoak gogoko zituen berrien aurrean neurriak har-
lekuak. M.O. tzea. M. O.
GARAI
Herriko jaien balantze ona tara”. Bazkari herrikoian 150 lagun
inguru batu ziren frontoian, elkar-
tekoek azaldu dutenez. Guztien-
egin dute antolatzaileek tzako paella egin zuen herritar
batek.
Bazkari herrikoiak 150 pertsona elkartu zituen Produktu sorta errifan
Jaietan errifa egiteko ohitura dau-
Hilabete pasa da Garaiko jaiak kate. Aurten durangar gazte bati
amaitu zirenetik, eta Trumoitte Jaietan errifa egiteko ohitura tokatu zitzaion; 1.272 zenbakiak
kultur elkarteko antolatzaileek eman zion zortea. Jatekoz, edate-
daukate. Aurten durangar
balantze positiboa egin dute. “San- koz eta beste hainbat opariz bete-
bati tokatu zitzaion
ta Ana eta San Inazio astegunak tako otzara handia eroan zuen
izateko, jende asko etorri zen jaie- etxera durangarrak.
10. B 10 2012ko irailaren 7a , barikua anboto
BERBAZ
“Gazteek natura ezagutzea gurako nuke;
ezin da maitatu ezagutzen ez dena”
Urte askoan Natur Zientzien museoa zabaltzeko lanean dabil Enrike Huerta; bere azken proiektuari buruz mintzatu da
Enrike Huerta •
Maristetako irakasle ohia
Hontza museoa zabaldu zuen
80ko hamarkadaren amaieran
bat kontu dauzkat informatizatu
barik. Kaxa pilo bat dauzkat bil-
tegian. Leku berrian leku gehia-
go eta dena antolatzeko aukera
edukiko dut.
Gauza asko trukatu egiten dituzu.
Japoniar batekin nabil orain tra-
tuan, karramarro bat bidaltzeko-
tan da. Munduko karramarro
handiena da. Lortzeko oso gai-
tza da eta bidaltzeko ere gaitza
izango da. Hankarik hankara lau
metro neurtu ditzake. Bi eta
erdikoa bidaltzen badit ere, ikus-
garria izango litzateke aurkez-
tea. Hari Mediterranioko han-
diena bidali diot, metro eta
berrogei ingurukoa, eta oraindik
H
amabi urtegaz hasi egoera ekonomikoa ez da one- Urteotan material asko batu gauza batzuk bidaltzeko dauz-
zen oskolak eta kara- na, Foru Aldundikoek esan dida-
te museoentzako ez dutela diru-
duzu. Zelakoa da museoan era-
kutsiko dena?
“Trukerako geroago kat. Trukerako geroago eta gauza
gutxiago daukat baina hainbat
kolak batzen, eta
hamalaugaz Durangon rik. Beste museo batzuk milioiak Abaniko zabal bat daukat, geolo- eta gauza gutxiago lagun egin ditut mundu hone-
jasotzen dituzte, baina tira... gia, palentologia, botanika, tan.
museo bat zabaltzeko ideia
etorri zitzaion. Ahalegin asko Eusko Jaurlaritzagaz ere batu ornodunak eta ornobakoak... daukat baina hainbat
egin ditu ordutik. Mañarian,
nintzen bere garaian. Erakuske-
ta atontzeko %30 inguruko
Europan dagoen bildumak iku-
sita dexentetxoa dela uste dut,
lagun egin ditut” 1980ko hamarkadaren amaie-
ran museoa zabaldu zenuen
Kirikiñoren etxea izanda-
laguntza eman ahalko zidatela museo handiak kontuan hartu Mañarian. Zelan gogoratzen duzu
koan planifikatu du azken esan zidaten. Beheko solairuan barik. Europako museo askotan garai hura?
proiektua, urte luzez hainbat zeozer xumea egiten hasi nahi egon naiz, eta hemen erakutsi Noiz hasi zenuen bilduma? Mugimendu askoko garaiak ziren.
udalekin museoaren ideia- dut, aldi baterako erakusketa ahalko litzatekeena ikusgarria Orain dela 52 urte hasi nintzen Ikastetxeetatik deitzen zidaten,
ren alde borrokatu eta gero. txikiak, jendeak dagoena ikusten da. Tamaina, forma, kolore eta karakol eta oskolen bilduma egi- eta ni Maristetan irakasle. Libre
hasteko behintzat, eta gero insti- marrazki ugari aurkeztuko lira- ten, hamabi urtegaz. Etxean oso nituen orduetan bisitak atontzen
Zelan doa Kirikiñoren etxeko tuzioak ea animatzen diren. teke, naturaren kontrasteak naturazaleak izan dira eta ume- nituen, eta asteburuetan bestela-
proiektua? ikusteko. tatik transmititu izan didate ko jendea etortzen zen. Hiru urte
Eraikina nire alabak eta suinak Zure ideia beti izan da Durangon hori. Hamalau urtegaz Donos- eta erdian 143 ikastetxe pasatu
erosi dute. Esana zidaten baserri museoa zabaltzea. Naturaren dibertsitatea... tiako akuariumera birritan edo ziren. Jendea oso pozik zegoen.
bat erosteko asmoa zeukatela, Durangoko Udalagaz azkenean Dibertsitatea berba ez zait asko- hirutan joana nintzen, eta ez Itxasoko Museoa deitzen zen
eta niri museorako lekua utziko ezin izan dut ezer lortu, eta bes- rik gustatzen niri. Dibertsitatea zegoen besterik. Banekien Mia- hasieran, eta galdezka hasten
zidatela. Ideia hori da; beheko te hainbat udalekin ere hartu- hor dago, inork berba hori erabi- rritzen ere bazegoela bat... Eta zitzaizkidan: “Ez daukazu saguza-
solairua eta lehen pisua izango emanetan ibili naiz. Hamasei li barik ere. Naturan dagoena pentsatzen nuen, zergatik ez harrik? Lororik ez daukazu?”.
nituzke museoa atontzeko, bai- bat eraikinen aukerak egon dira. aurkeztu gura dut, eta naturan daude gehiago? Zergatik ez dago Baneukan, eta apurka-apurka gau-
na nik egin behar dut. Orain Uste dut lehenengo eskaintza beti egon da dibertsitatea. Gaz- Durangon museorik? Orain pen- za batzuk kentzen eta umeek eska-
gauden egoeran dirua lortzea ez 1985ean aurkeztu niola Ziarrus- teek batez ere natura ezagutu tsatuta harrigarria da niretzako, tzen zuten animalientzako lekua
da erraza. Mañariko Udalaren tari, eta urteak pasa dira! dezaten gurako nuke. Museoa- baina hamalau urtegaz gauzak egiten hasi nintzen. Horrela zabal-
ren esloganak horrela dio: Mai- gordetzen hastea erabaki nuen, du zen nire bilduma. Ordutik gau-
tatzen ez dena ezin da defendatu gerora Durangon museo bat za asko lortu ditut, eta hor nabil,
“Erakusketa txikiak egiten hasi gura dut eta ezin da maitatu ezagutzen ez zabaltzeko. erronkak lortzen.
dena. Umetatik natura ezagutu
jendeak dagoena ikusten hasteko. eta baloratzen joanez gero, Zenbat espezie batu dituzu? Zein izan da azken erronka?
Gero instituzioak ea animatzen diren” defendatu egingo dugu, baina
ezer ezagutzen ez duen pertso-
Azken datuak sartzen egon naiz
egunotan eta 45.470 inguru
Denbora asko ezin lortuta ibili eta
gero uda honetan tiburoi ezpata
nak ezingo du natura baloratu. dauzkat fitxatuta. Oraindik hain- lortu dut. A.Ugalde.
