2. Змены ў мастацкіх стылях
oМенш уплыву полацкай і
гродзенскай
архітэктурных школ;
oМенш традыцый
старажытнарускага
дэкаратыўна-
прыкладнога мастацтва;
Але!
Уплыў заходнеўрапейскіх
стыляў:
• Раманскі;
• Гатычны.
3. Раманскі стыль
• Панаваў у Еўропе ў Х - ХІІ
стст.;
• Не атрымаў значнага
распаўсюджвання на
Беларусі.
4. Гатычны стыль
• Узнік у Еўропе ў ХІІ ст.;
• Меў большы ўплыў на
беларускую
архітэктуру.
10. Праявы готыкі на Беларусі
У архітэктуры (з канца ХІІІ ст.);
У скульптуры;
У жывапісе;
У напісанні літар;
У модзе;
Ва ўзбраенні і г.д.
Асобныя праявы готыкі - да XVII ст.
11. Абарончае дойлідства
Да сяр. XV ст. - самыя моцныя
замкі – дзяржаўныя.
Пасля актыўна будуюцца замкі
магнатаў.
Пач. XVІ ст. - будаўніцтва
замка ў Міры.
21. Готыка ў праваслаўным дойлідстве
Мяжа XV – XVI стст. – на
тэрыторыі Беларусі
распаўсюдзіліся храмы
абарончага тыпу.
Спалучалі рысы:
Готыкі;
Руска-візантыйскага
стылю;
Абарончага дойлідства.
26. Іншыя партрэты
• У Віцебску – партрэт
Альгерда і яго жонкі
Ульяны;
• У Троцкім замку –
партрэт Вітаўта.
З XV ст. партрэты
заказваюць не толькі
манархі, але і князі і
магнаты.
27. Кніжная мініяцюра
Моцны ўплыў візантыйскіх
традыцый
Але!
З’яўляюцца новыя тэндэнцыі.
Прыклад: Радзівілаўскі летапіс.
28. Радзівілаўскі летапіс
• Месца стварэння:
усходнія землі ВКЛ;
• Час стварэння: канец
XV ст.
617 мініяцюр. Тэмы:
Бітвы;
Паўстанні;
Праца;
Адпачынак;
Святы і г.д.
30. Скульптура
XIV – XV стст. – з’яўленне скульптуры на беларускіх землях:
Распаўсюджанне каталіцтва
Будаўніцтва каталіцкіх храмаў
З’яўленне скульптуры
(бо ў праваслаўных цэрквах – абразы)
32. Прыклады скульптур
XV – XVI стст. – пашыраецца гатычная
скульптура.
Самы папулярны сюжэт – дзева
Марыя з дзіцём на руках;
Рысы скульптуры:
Велічнасць;
Манументальнасць поз;
Ламаныя складкі адзення.
33. Новыя рысы скульптуры
З XVI ст. – некаторыя рысы
Адраджэння:
Цікавасць да ўнутранага
свету чалавека;
Больш свабодныя позы.
Прыклад: скульптура “Святы
Рыгор”.
34. Літаратура
XIV – XV стст. –
старабеларуская мова –
дзяржаўная ў ВКЛ
Спрыяльныя ўмовы для
развіцця беларускай
літаратуры
35. Жанры літаратурных твораў
Жанр Апісанне Прыклады
Творы
рэлігійнага
характару
Перапісваліся ў манастырах;
На царкоўнаславянскай мове;
З ХV ст. – пераклады на беларускую мову.
Біблія;
Богаслужэбныя кнігі;
Жыццяпісанні святых;
Павучанні і г.д.
Лаўрышаўскае і Мсціжскае
Евангеллі.
Паломніцка
я літаратура
Звязаны з рэлігійнай тэматыкай;
Падарожныя нататкі
-
Панегірычна
я літаратура
З’явілася ў XV ст.;
Услаўляла пэўных асоб.
“Пахвала Вітаўту” (першая
палова XV ст., Смаленск)
Летапісныя
творы
Адчувалі ўплыў старажытнарускага
летапісання;
Адстойвалі палітыку вярхоўнай улады па
ўмацаванні дзяржавы;
Ухвалялі барацьбу з непакорнымі
феадаламі.
“Летапісец вялікіх князёў
літоўскіх”;
Беларуска-літоўскі летапіс.
36. Бібліятэкі
Перапісванне кніг – доўга і цяжка
Не кожны мог дазволіць сабе
бібліятэку
Большасць бібліятэк – пры цэрквах і
манастырах.
Прычыны:
• Кнігі ў асноўным царкоўныя;
• Перапісвалі кнігі пераважна манахі.
З кан. XV ст. – бібліятэкі феадалаў:
кнігі на розных мовах, не толькі
рэлігійныя.