Барацьба з крыжацкай агрэсіяй

1. Барацьба з крыжацкай
агрэсіяй

2. Тэўтонскі Ордэн
ХІІ ст. – з’явіўся ў Палесціне для
барацьбы з “нявернымі”.
Поўная назва – «Ордэн шпіталю
Найсвяцейшай Дзевы Марыі ў
Іерусаліме».
«Тэўтонскі», бо рыцары
нямецкага («тэўтонскага»)
паходжання.

3. З’яўленне ў Прыбалтыцы
1227 г. – мазавецкі князь
запрасіў іх у Польшчу для
барацьбы з прусамі.
Яны скарылі прусаў

4. Злучэнне з Ордэнам мечаносцаў
1202 г. – у Лівоніі створаны
ордэн мечаносцаў.
1236 г. – бітва пад Шаўляем
Ордэн мечаносцаў – да
Тэўтонскага ордэна
Падзелены Жамойцю

5. Барацьба з літоўцамі
Скончыліся крыжовыя паходы ў
Палесціну
Прыбалтыка – асноўны вектар нападаў
крыжакоў.
Сталіца Ордэна:
Святая Зямля → Венецыя →
1309 г. – Мальбарк
Але!
1260 г. – паражэнне ад літоўцаў на в.
Дурбе
Паўстанне прусаў

6. Напрамкі агрэсіі крыжакоў
1290-1294 гг. – не менш за 2 паходы/год на ВКЛ.
Накірунак:
Літва (асабліва Жамойць).
Прычыны:
Каб злучыць свае землі;
Літоўцы – язычнікі
Тэўтоны змагаюцца з нявернымі
Іх падтрымлівае Еўропа: грошы і “госці” –
рыцары-добраахвотнікі з Германіі, Чэхіі, Англіі,
Францыі і г.д.

7. Стратэгія князёў ВКЛ
1. Дыпламатычная:
• Віцень – іграў на
супярэчнасцях рыцараў і
мяшчан Рыгі;
• Гедымін – то абяцаў
хрышчэнне, то адмаўляўся;
2. Ваенная.

8. Напады крыжакоў на беларускія землі
З канца ХІІІ ст. – на Панямонне.
1284, 1295, 1296, 1311 і 1328 гг. – захопы Гродна.
Пазней – да Ліды, Брэста, Камянца.
Баранілі славяне, літоўцы, прусы (у Гродне і Слоніме)

9. Тактыка крыжакоў
Замацавацца
Пабудаваць замак
Адказ Гедыміна і Віценя:
Замкі ў Гродна, Лідзе,
Навагрудку, Крэва і г.д.

10. Бітва на р. Стрэва
1348 г. – бітва на р. Стрэва
(прыток Нёмана):
• Жорсткая;
• Безвыніковая,
Але!
Крыжакі: “Мы перамаглі!”

11. Давыд Гарадзенскі
1305 г. – разбіў немцаў каля Гродна.
1306 г. – абараняў Гродна ад тэўтонаў.
1314 г. – разбіў немцаў падчас іх пахода на
Навагрудак.
1322-1324 гг. – бараніў ад крыжакоў Пскоў,
даходзіў да Рэвеля (зараз – Талін)
1326 г. – узначаліў сумесны з палякамі
паход на Брандэнберг і Франкфурт-на-
Одэры.
Забіты мазавецкім рыцарам Адрэем
Гостам.

12. Напады на Падзвінне
1360-70-я гг. – напады крыжакоў на
Падзвінне.
Цэнтр абароны – г. Полацк.
з 1348 г. – князь Андрэй.
1366 г. – Полацк вытрымаў аблогу.
1373 г. – Палачане – паход на
Лівонію.
Пасля: войны з Дынабургам (зараз –
Даўгапілс).

13. Напады на Падзвінне
1375 г. – паходы ў Лівонію:
1. Палачане, віцебляне,
літоўцы і г.д.
2. Толькі палачане.
Палачане пабудавалі “Новы
замак” (зараз – Друя) каля
Дынабурга.
1376, 1377 гг. – спробы
крыжакоў узяць Друю.
Беспаспяхова.
Андрэй загінуў у бітве на р.
Ворскла.