2. Lojerat Olimpike ne bote
• Olimpiada verore apo Lojrat olimpike verore (nga
qyteti grek: Olympia) është një manifestim i garave të
ndryshme sportive që mbahej çdo katër vjet në
Greqinë e lashtë sikurse mbahet edhe në kohën
moderne. Për shumë autorë të lashtësisë ditët e
mbajtjes së Olimpiadës kanë shërbyer si data referuese
të shpjegimit të ngjarjeve të ndryshme. Në kohët
moderne ky manifestim si traditë nga lashtësia
mbahet me disa ndryshime dhe në të marrin pjesë
atletë e sportistë nga të gjitha vendet e botës.
• Simboli Olimpikmodern me pesë rrathët me ngjyra të
ndryshme ashtu sikurse edhe flamuri olimpik u
propozua nga Pjer de Kubertin në vitin 1914.
Pesë rrathët e ndërthurur përfaqësojnë pesë
kontinentet e jetuar nga njerëzit në rruzullin tokësor
(kontinenti Amerikan konsiderohet si një i vetëm).
Ndërthurrja e rrathëve është shenjë e përgjithshmërisë
së Lojrave olimpike ku atletët e mbarë botës mblidhen
sëbashku.
•
• Këto festa te rinise e të bukurisë e morrën emrin e tyre
nga qyteti antik i Olimpias, i vendosur në Peloponez, në
bregun e lumit Alfeo dhe i dedikoheshin Zeusit të
Olimpit. Sipas Pauzanit, banorët e Elides tregonin se në
fillim lojërat i dedikoheshin Uranit dhe djalit të tij
Zeusit, i cili kishte marrë pjesë në gara dhe duke i fituar
ato, kishte fituar edhe të drejtën për të qenë zotërues
i gjithësisë. Më pas,
të gjitha perëndit
tjera kishin marrë
pjese në gara dhe
kampioni i parë i
shpallur në atë kohe
ishte Apolloni. Sipas
një legjende tjetër, të
cituar po nga Pauzani
ishte Herakliti ai që i emërtoi këto lojëra Olimpike,duke
vendosur që ato të organizoheshin një here në pesë vite,
pasi që pesë ishin vëllezërit e tij. Sanksionimi i lojërave
dhe përcaktimi i sakte i vendit se ku do të
organizoheshin ato, bë si rrjedhojë e marrëveshjes se
mbretit të Spartës 'Likurgut' me atë të Pizes 'Kleostenit.
Kjo marrëveshje u shkrua në një disk të bronztë (i
quajtur disku i Ifitit) dhe është gjetur 1000 vjet më vonë
nga Pauzani në një tempull të Olimpias.
3. • Çfarë vishnin, apo nuk vishnin atletët e lashtësisë?
• Së pari, duhet thënë se Lojërat Olimpike ishin ekskluzivisht të rezervuara për meshkujt, sepse ato
ishin më shumë të fokusuara te sportet marciale dhe
ndeshjet fizike. Madje gratë nuk lejoheshin as të ishin
spektatore. Megjithatë gratë mund të ndesheshin në
ndeshje të tjera, por edhe atëherë jo vetë, por duke u
përfaqësuar nga karrocat e garave që i kishin në pronësinë e
tyre. E vetmja grua që arriti një rekord në këtë garë me
karrocën e saj ishte një princeshë spartane.Një nga arsyet e
përjashtimit të grave nga garimet ishte ndoshta se atletët, boksierët dhe mundësit, të gjithë ishin
tërësisht lakuriq në garim.
Qëllimi i lojërave
Lojërat Olimpike ishin tërësisht një festival
fetar dedikuar adhurimit të më të plotfuqishmit të Zotave
të Olimpit, Zeusit të Malit të Olimpit, që ishte edhe mali më
i lartë në Greqi. Edhe perëndi të tjera nderoheshin dhe
adhuroheshin në zonën e faltores në Olimpia, si për shembull adhurohej motra e Zeusit, Hera, apo
heroi Pelops, i cili konsiderohet edhe si një nga themeluesit e Lojërave Olimpike.
Si shpërbleheshin atletët dhe fitimtarët e garave
• Teorikisht vetëm fakti i fitores ishte një shpërblim i madh në vetvete. Ndërkohë fituesit
i jepej një degë ulliri me një mesazh simbolik. Ishte degë që rritej në një vend të veçantë
pranë Olimpias. Kjo vetëm për fitimtarin, sepse në atë kohë nuk ka pasur fitues të
vendit të dytë dhe të tretë, por vetëm një fitues. Ndërkohë që fitimtari kthehej në
vendin e tij, atij mund t’i bëheshin edhe dhurata materiale, si për shembull të kishte
mundësi të ushqehej falas në sallat e ngrënies apo mund t’i bëheshin skulptura nderi.
4. Lojerat Olimpike ne Shqiperi
• Per here te pare Shqiperia merr pjese ne vitin 1972 ne
Gjermani.Merr pjese me 4 meshkuj dhe 2 femra .Pjesemarrja e
radhes do te jete ne vitin 1992 ne Spanje.Kesaj rradhe merr pjese me
7 atlet ku 5 jane meshkuj dhe 2 femra.Ne vitin 1996 USA Shqiperia
perfaqesohet me 7 atlet 3 meshkuj dhe 4 femra.
Atletja me e re 19 vjecaria Mirela Maniani ka nderin te mbaje
flamurin kombetar.Ndersa ne vitin 2000 ne Sidney merr pjese vetem
me 4 atlet,2 meshkuj e dy femra.Ne greqi perfaqesohet me 7 atlet.Ne
Peking shohim nje rritje te pjesemarrjes ku perfaqesohet nga 11
atlete.Nderin e flamurit kesaj rradhe e mban Sahit Prizreni.Ne
Londer perfaqesohet me 12 atlet.Favoritja e medaljes Majlinda
Kelmendi ndahet nga turneu ne cerekfinale .
