1. 1
‫اوب‬ ‫و‬ ‫بوش‬ ‫خارجی‬ ‫سیاست‬ ‫ای‬ ‫مقایسه‬ ‫بررسی‬‫در‬ ‫اما‬
‫تروریسم‬ ‫قبال‬ ‫در‬ ‫خاورمیانه‬
‫علی‬‫صنمی‬ ‫شاه‬ ‫اکبر‬
‫بين‬ ‫روابط‬ ‫رشته‬ ‫ارشد‬ ‫كارشناسي‬ ‫دانشجوي‬‫دانشگاه‬ ،‫الملل‬‫قم‬ ‫آزاد‬
January 3, 2016
‫چکیده‬
‫کشور‬ ‫خارجی‬ ‫سياست‬ ‫و‬ ‫راهبرد‬ ‫طراحی‬ ‫امریکا‬ ‫متحده‬ ‫ایالت‬ ‫در‬
‫بر‬‫مقام‬ ‫عاليترین‬ ‫عهده‬.‫است‬ ‫مجریه‬ ‫قوه‬ ‫یعنی‬ ‫کشور‬ ‫اجرایی‬
‫جمهوری‬ ‫اکثریتی‬ ‫حزب‬ ‫دو‬ ‫بين‬ ‫قدرت‬ ‫جایی‬ ‫جابه‬ ‫با‬ ‫رو‬ ‫این‬ ‫از‬
‫نظام‬ ‫به‬ ‫متفاوتی‬ ‫نگرشهای‬ ‫و‬ ‫رویکردها‬ ‫از‬ ‫که‬ ‫دموکرات‬ ‫و‬ ‫خواه‬
‫و‬ ‫الملل‬ ‫بين‬،‫برخوردارند‬ ‫جهانی‬ ‫سياست‬‫نحو‬‫ارتباط‬ ‫برقراری‬ ‫ه‬
‫و‬ ‫کشورها‬ ‫با‬‫نظام‬.‫است‬ ‫متفاوت‬ ‫المللی‬ ‫بين‬‫خـارجي‬ ‫سياسـت‬
‫امر‬‫است؛‬ ‫داشته‬ ‫خاصي‬ ‫اهميت‬ ‫همواره‬ ‫خاورميانه‬ ‫قبال‬ ‫در‬ ‫یكـا‬
‫اوباما‬ ‫براي‬ ‫بوش‬ ‫دولت‬ ‫خارجي‬ ‫سياسـت‬ ‫ميراث‬ ‫كه‬ ‫آنجایي‬ ‫از‬
‫عمومي‬ ‫وجهة‬‫متحده‬ ‫ایاالت‬ ‫ضعيف‬ ‫بسيار‬‫بود؛‬ ‫خاورميانه‬ ‫در‬
‫احيـاي‬ ‫را‬ ‫خـود‬ ‫تغييـر‬ ‫راهبـرد‬ ‫اركـان‬ ‫از‬ ‫یكي‬ ‫اوباما‬
‫نرم‬ ‫مدیریت‬‫م‬ ‫خاورميانـه‬ ‫منطقـة‬ ‫در‬ ‫امریكا‬ ‫افزاري‬‫عرفـي‬
‫كـرد‬.‫در‬‫مقابل‬ ‫سياست‬ ‫زمينه‬‫از‬ ‫پی‬ ‫که‬ ‫نيز‬ ‫تروریسم‬ ‫با‬ ‫ه‬
‫ح‬ ‫وقوع‬‫ملی‬ ‫امينت‬ ‫راهبرد‬ ‫اولویت‬ ‫در‬ ‫سپتامبر‬ ‫یازده‬ ‫وادث‬
‫دو‬ ‫بين‬ ‫تمایزاتی‬ ، ‫گرفت‬ ‫قرار‬ ‫امریکا‬‫دو‬ ‫سياست‬‫جمهوری‬ ‫ریيس‬
‫دو‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫که‬‫ر‬‫مقاله‬ ‫دراین‬ .‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫رسيدند‬ ‫قدرت‬ ‫به‬ ‫ه‬
‫اص‬ ‫سوال‬‫ل‬‫اینکه‬ ‫به‬ ‫باتوجه‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫این‬ ‫ی‬‫م‬‫ترورسيم‬ ‫با‬ ‫بارزه‬
‫هر‬ ‫دستورکار‬ ‫در‬‫دو‬‫اجرای‬ ، ‫است‬ ‫بوده‬ ‫اوباما‬ ‫و‬ ‫بوش‬ ‫دولت‬
‫دو‬ ‫این‬ ‫سياست‬‫تروریسم‬ ‫با‬ ‫مبارزه‬ ‫جهت‬ ‫در‬ ‫امریکا‬ ‫جمهور‬ ‫ریيس‬
‫دارند؟‬ ‫یکدیگر‬ ‫با‬ ‫تشابهاتی‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫تفاوت‬ ‫چه‬ ‫خاورميانه‬ ‫در‬
‫ای‬ ‫مقایسه‬ ‫روشی‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫پرسش‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫گویی‬ ‫پاسخ‬ ‫برای‬
‫م‬ ‫ایالت‬ ‫خارجی‬ ‫سياست‬‫امریکا‬ ‫تحده‬‫و‬ ‫بوش‬ ‫دولت‬ ‫دو‬ ‫در‬ ‫را‬
‫مقایسه‬ ‫یکدیگر‬ ‫با‬ ،‫خاورميانه‬ ‫در‬ ‫تروریسم‬ ‫درقبال‬ ‫اوباما‬

2. 2
‫دولت‬ ‫دو‬ ‫خارجی‬ ‫سياست‬ ‫سياست‬ ‫اصول‬ ‫و‬ ‫مبانی‬ ‫بررسی‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫نموده‬
. ‫ميپردازیم‬ ‫خاورميانه‬ ‫در‬ ‫تروریسم‬ ‫با‬ ‫برخورد‬ ‫در‬
: ‫کلیدی‬ ‫واژگان‬‫خاورميانه‬ ، ‫امریکا‬ ‫خارجی‬ ‫سياست‬‫تروریسم‬ ،
.
1-‫مقدمه‬
‫درسال‬ ‫دوقطبی‬ ‫نظام‬ ‫فروپاشی‬ ‫با‬1991‫خارجی‬ ‫سياست‬ ، ‫ميالدی‬
‫دچار‬ ‫رقيب‬ ‫دشمن‬ ‫رفتن‬ ‫بين‬ ‫از‬ ‫دليل‬ ‫به‬ ‫امریکا‬ ‫متحده‬ ‫ایاالت‬
‫م‬ ‫بحران‬‫مهم‬ ‫که‬ ‫امریکا‬ ‫متحده‬ ‫ایات‬ .‫شد‬ ‫عنا‬‫هدف‬ ‫و‬ ‫دغدغه‬ ‫ترین‬
‫ک‬ ‫با‬ ‫برمبارزه‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫امينتی‬ ‫سياست‬ ‫اصلی‬‫استوار‬ ‫مونيسم‬
‫جدیدی‬ ‫دشمن‬ ‫به‬ ،‫بود‬ ‫ساخته‬‫تا‬ ‫داشت‬ ‫نياز‬‫با‬ ‫مبارزه‬ ‫باادعای‬
‫آ‬‫حوادث‬ ‫وقوع‬ .‫نماید‬ ‫تعقيب‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫طلبانه‬ ‫توسعه‬ ‫راهبرد‬ ‫ن‬
‫سپتامبر‬ ‫یازده‬1001‫امریکا‬ ‫دولتمردان‬ ‫برای‬ ‫را‬ ‫فرصت‬ ‫این‬ ،
‫خ‬ ‫خارجی‬ ‫سياست‬ ‫تا‬ ‫کرد‬ ‫فراهم‬.‫سازند‬ ‫رها‬ ‫معنا‬ ‫بحران‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫ود‬
‫آ‬‫با‬ ‫نها‬‫و‬ ‫کرده‬ ‫راتعریف‬ ‫جدیدی‬ ‫دشمن‬ ‫حوادث‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫توجه‬
‫پيش‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫جدید‬ ‫راهبرد‬‫بر‬ . ‫گرفتند‬‫در‬ ‫مبنا‬ ‫این‬‫راهبرد‬ ‫سند‬
‫درسال‬ ‫امریکا‬ ‫ملی‬ ‫امينت‬1001‫امریکا‬ ‫ملی‬ ‫امينت‬ ‫راهبرد‬ ‫هدف‬ ،
‫ارز‬ ‫حفظ‬ ‫و‬ ‫تروریسم‬ ‫با‬ ‫مبارزه‬‫ش‬‫زندگی‬ ‫سبک‬ ‫و‬ ‫دموکراتيک‬ ‫های‬
.‫شد‬ ‫عنوان‬ ‫امریکایی‬(whitehouse,2002)
‫خواهان‬ ‫خاورميانه‬ ‫در‬ ‫امریکا‬ ‫خارجی‬ ‫سياست‬ ‫کلی‬ ‫نگاهی‬ ‫در‬
‫ه‬ ‫به‬ ‫بخشيدن‬ ‫مشروعيت‬‫به‬ ‫بخشيدن‬ ‫اعتبار‬ ‫و‬ ‫ليبرال‬ ‫نجارهای‬
‫اقتصادی‬ ‫ليبراليسم‬ ‫های‬ ‫ارزش‬ ‫بر‬ ‫مبتنی‬ ‫ساختارهای‬ ‫و‬ ‫نهادها‬
‫طوالنی‬ ‫زمانی‬ ‫نيازمند‬ ‫فرایند‬ ‫.این‬ ‫است‬ ‫اجتماعی‬ ‫و‬ ‫سياسی‬ ،
‫امریکا‬ ‫حضور‬ ‫داشت‬ ‫انتظار‬ ‫باید‬ ‫دليل‬ ‫همين‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫است‬‫در‬‫منطقه‬
‫بر‬ ‫عالوه‬ ‫باشد‬ ‫طوالنی‬‫به‬ ‫پوشاندن‬ ‫عمل‬ ‫جامه‬ ‫برای‬ ‫امریکا‬ ‫این‬
‫چ‬‫اهدا‬ ‫نين‬‫ف‬‫راست‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫ی‬‫ای‬‫است‬ ‫اش‬ ‫امپریاليستی‬ ‫های‬ ‫برنامه‬
‫ميکند‬ ‫استفاده‬ ‫گوناگونی‬ ‫راهکارهای‬ ‫از‬;‫آ‬ ‫همه‬ ‫که‬‫نها‬
‫است‬ ‫شده‬ ‫گذاری‬ ‫پایه‬ ‫دیپلماسی‬ ‫برمبنای‬.‫اساس‬ ‫برهمين‬
‫از‬ ‫بخصوص‬ ‫خاورميانه‬ ‫مسلمانان‬ ‫و‬ ‫اعراب‬ ‫با‬ ‫امریکا‬ ‫دیپلماسی‬
‫ب‬ ‫وقوع‬ ‫زمان‬‫ت‬ ‫با‬ ‫مردمی‬ ‫و‬ ‫دولتی‬ ‫سطوح‬ ‫در‬ ‫اسالمی‬ ‫يداری‬‫ن‬‫شهایی‬
. ‫است‬ ‫شده‬ ‫مواجه‬

3. 3
‫را‬ ‫گرایی‬ ‫بنياد‬ ‫و‬ ‫تروریسم‬ ‫با‬ ‫جهانی‬ ‫نبرد‬ ‫اصلی‬ ‫ميدان‬ ‫بوش‬
‫جهان‬‫اسال‬‫خاور‬ ‫بویژه‬ ، ‫م‬‫مي‬‫به‬ ‫دستيابی‬ ‫برای‬ ‫و‬ ‫ميدانست‬ ‫انه‬
‫بني‬ ‫بر‬ ‫تروریسم‬ ‫با‬ ‫نبرد‬ ‫هرگونه‬ ‫فراگير‬ ‫امينت‬‫و‬ ‫گرایی‬ ‫اد‬
‫آن‬ ‫مهارکردن‬‫ر‬ ‫که‬ ‫ميدانست‬ ‫متمرکز‬‫است‬ ‫تروریسم‬ ‫اصلی‬ ‫یشه‬
‫ز‬ ‫در‬ ‫بوش‬ ‫دولت‬ ‫راهبرد‬ ‫مایه‬ ‫بن‬ ‫اساس‬ ‫برهمين‬‫مي‬‫خار‬ ‫سياست‬ ‫نه‬‫ج‬‫ی‬
‫سال‬ ‫تا‬1002‫و‬ ‫جهان‬ ‫سرار‬ ‫در‬ ‫القاعده‬ ‫و‬ ‫تروریسم‬ ‫با‬ ‫مبارزه‬
‫با‬‫زمينه‬ ‫تفکر‬ ‫بوداین‬ ‫خاورميانه‬ ‫منطقه‬ ‫به‬ ‫خاص‬ ‫رویکردی‬
‫در‬ ‫را‬ ‫امریکا‬ ‫متحده‬ ‫ایالت‬ ‫حضور‬‫دو‬‫جنگ‬‫افغانستان‬ ‫و‬ ‫عراق‬
‫آ‬ ‫بوجود‬‫موجب‬ ‫و‬ ‫ورد‬‫در‬ ‫که‬ ‫گردید‬ ‫بزرگ‬ ‫خاورميانه‬ ‫طرح‬ ‫ارائه‬
‫محد‬ ‫عمل‬‫ود‬‫ميگردید‬ ‫اسالمی‬ ‫کشورهای‬ ‫بيشتر‬ ‫شامل‬ ‫که‬ ‫را‬ ‫ای‬ ‫ه‬
‫دربرميگرفت‬.
‫سال‬ ‫در‬1002‫آ‬ ‫کار‬ ‫روی‬ ‫با‬ ‫ميالدی‬‫دموکرات‬ ‫ی‬ ‫اوباما‬ ‫باراک‬ ‫مدن‬
‫ایاالت‬ ‫خارجی‬ ‫سياست‬ ‫در‬ ‫تغييراتی‬ ‫گيری‬ ‫شکل‬ ‫برای‬ ‫اميدها‬ ،
‫امينت‬ ‫راهبرد‬ ‫در‬ .‫امد‬ ‫بوجود‬ ‫امریکا‬ ‫متحده‬‫که‬ ‫امریکا‬ ‫ملی‬
‫درسال‬1010‫شد‬ ‫منتشر‬‫براساس‬ ‫زندگی‬ ‫برای‬ ‫امریکا‬ ‫برتالشهای‬
‫و‬ ‫تاکيد‬ ‫خود‬ ‫جامعه‬ ‫در‬ ‫دموکراسی‬ ‫مبانی‬ ‫حفظ‬ ‫و‬ ‫خود‬ ‫ارزشهای‬
‫از‬ ‫خارج‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫کسانی‬ ‫تمایالت‬ ‫از‬ ‫شد‬ ‫اعالم‬‫امریکا‬ ‫مرزهای‬
‫م‬‫ميشود‬ ‫حمایت‬ ‫اند‬ ‫شده‬ ‫واقع‬ ‫ظلوم‬.(whitehouse. 2010: 10)
‫بر‬ ‫اوباما‬‫اعتقاد‬ ‫این‬‫که‬ ‫است‬«‫دار‬ ‫امریکا‬‫ای‬‫مه‬ ‫منافع‬‫می‬
‫این‬ .‫است‬ ‫بزرگتر‬ ‫ی‬ ‫خاورميانه‬ ‫در‬‫گسترده‬ ‫همکاری‬ ‫شامل‬ ‫منافع‬
‫د‬ ‫با‬ ‫متعدد‬ ‫موضوعات‬ ‫زمينه‬ ‫در‬‫وست‬‫اسرائيل‬ ‫یعنی‬ ‫امریکا‬ ‫نزدیک‬
، ‫اسرائيل‬ ‫امينت‬ ‫به‬ ‫ناپذیر‬ ‫تزلزل‬ ‫تعهد‬ ‫و‬‫دستيابی‬‫خواست‬ ‫به‬
‫مشرو‬‫کشور‬ ‫داشتن‬ ‫به‬ ‫فلسطين‬ ‫مردم‬ ‫ع‬‫عراق‬ ‫امنيت‬ ‫و‬ ‫اتحاد‬ ،‫و‬
‫و‬ ‫کشور‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫دموکراسی‬ ‫ترغيب‬‫اغوش‬ ‫به‬ ‫کشور‬ ‫این‬ ‫بازگشتن‬
‫منطقه‬‫ایران‬ ‫سياست‬ ‫در‬ ‫تغيير‬ ‫ایجاد‬ ،‫گسترش‬ ‫منع‬ ‫همچنين‬ ،
‫دسترسی‬ ، ‫تروریسم‬ ‫با‬ ‫مبارزه‬ ‫زمينه‬ ‫در‬ ‫همکاری‬ ، ‫تسليحاتی‬
‫است‬ ‫جهانی‬ ‫بازارهای‬ ‫به‬ ‫خاورميانه‬ ‫ادغام‬ ‫و‬ ‫ورود‬ ‫انرژی‬ ‫به‬
.»(whitehouse, 2010: 26)
‫این‬ ‫در‬‫اینکه‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫این‬ ‫اصلی‬ ‫سوال‬ ‫مقاله‬
‫ت‬ ‫با‬ ‫مبارزه‬‫هر‬ ‫کار‬ ‫دستور‬ ‫در‬ ‫روریسم‬‫دو‬‫بو‬ ‫دولت‬‫اوباما‬ ‫و‬ ‫ش‬
‫با‬ ‫مبارزه‬ ‫در‬ ‫امریکا‬ ‫جمهور‬ ‫ریيس‬ ‫دو‬ ‫این‬ ‫سياست‬ ، ‫است‬ ‫بوده‬
‫یکدیگر‬ ‫با‬ ‫تشابهاتی‬ ‫و‬ ‫تفاوتها‬ ‫چه‬ ‫خاورميانه‬ ‫در‬ ‫تروریسم‬
‫مطالع‬ ‫با‬ ، ‫شده‬ ‫مطرح‬ ‫پرسش‬ ‫به‬ ‫گویی‬ ‫پاسخ‬ ‫برای‬ ‫دارد؟‬‫اسناد‬ ‫ه‬
‫با‬ ‫و‬ ‫اوباما‬ ‫و‬ ‫بوش‬ ‫دوره‬ ‫در‬ ‫امریکا‬ ‫ملی‬ ‫امينت‬ ‫راهبرد‬
‫امریکا‬ ‫متحده‬ ‫ایاالت‬ ‫خارجی‬ ‫سياست‬ ‫ای‬ ‫مقایسه‬ ‫روش‬ ‫از‬ ‫استتفاده‬

4. 4
‫مبانی‬ ‫بررسی‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫مينمایيم‬ ‫مقایسه‬ ‫یکدیگر‬ ‫با‬ ‫دولت‬ ‫دو‬ ‫در‬ ‫را‬
‫دولت‬ ‫دو‬ ‫خارجی‬ ‫سياست‬ ‫اصول‬ ‫و‬‫آ‬ ‫سياست‬ ،‫قبال‬ ‫در‬ ‫نها‬
‫ب‬ ‫برخورد‬ ‫در‬ ‫راهبردشان‬ ‫و‬ ، ‫خاورميانه‬‫ميپردازیم‬ ‫تروریسم‬ ‫ا‬
.
2-‫نظری‬ ‫چارچوب‬
‫ای‬ ‫در‬‫ن‬( ‫بوش‬ ‫دولت‬ ‫خارجی‬ ‫سياست‬ ‫بناست‬ ‫مقاله‬1000-1002‫و‬ )
‫و‬ ‫خاورميانه‬ ‫منطقه‬ ‫در‬ ) ‫امریکا‬ ‫کنونی‬ ‫دولت‬ ( ‫اوباما‬ ‫دولت‬
‫با‬ ‫و‬ ‫مطالعه‬ ‫تروریسم‬ ‫با‬ ‫مقابله‬ ‫در‬‫شوند‬ ‫مقایسه‬ ‫یکدیگر‬
‫س‬‫نيروي‬ ‫مواضع‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫مهمي‬ ‫هاي‬ ‫عرصه‬ ‫از‬ ‫یكي‬ ‫خارجي‬ ‫ياست‬
‫هر‬ ‫خارجي‬ ‫سياست‬ .‫یابد‬ ‫مي‬ ‫انعكاس‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫كشور‬ ‫هر‬ ‫بر‬ ‫حاكم‬
.‫دارد‬ ‫مستقيم‬ ‫و‬ ‫جدانشدني‬ ‫رابطه‬ ‫آن‬ ‫داخلي‬ ‫سياست‬ ‫با‬ ‫كشور‬
‫یكساني‬ ‫ماهيت‬ ‫داراي‬ ‫ولي‬ ‫متفاوتند‬ ‫شكل‬ ‫نظر‬ ‫از‬ ‫چند‬ ‫هر‬ ‫دو‬ ‫این‬
‫سياست‬ ‫بازتاب‬ ‫را‬ ‫خارجي‬ ‫سياست‬ ‫توان‬ ‫مي‬ ‫واقع‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫هستند‬
‫كه‬ ‫تعریفي‬ ‫به‬ ‫بنا‬ .‫دانست‬ ‫داخلي‬‫خا‬ ‫سياست‬ ‫از‬‫ميشود‬ ‫ارائه‬ ‫رجي‬
‫ع‬ ‫در‬ ‫دولت‬ ‫یك‬ ‫سياست‬ ‫معني‬ ‫به‬ ‫خارجي‬ ‫سياست‬‫با‬ ‫متقابلش‬ ‫مل‬
‫ها‬ ‫دولت‬ ‫دیگر‬‫ها‬ ‫خلق‬ ‫و‬‫است‬،‫(آقابخشی‬1731:143)‫این‬ ‫بر‬
‫با‬ ‫رابطه‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫دولت‬ ‫هدفدار‬ ‫سياست‬ ‫به‬ ،‫خارجي‬ ‫سياست‬ ‫اساس‬
‫بين‬ ‫روابط‬ ‫یا‬ ،‫خودشان‬ ‫پيرامون‬ ‫هاي‬ ‫دولت‬‫اشاره‬ ‫آنان‬ ‫المللي‬
‫دارد‬.
‫در‬ ‫مختلفي‬ ‫عوامل‬‫شكل‬‫دوره‬ ‫هر‬ ‫در‬ ‫كشورها‬ ‫خارجي‬ ‫سياست‬ ‫گيري‬
‫مشهو‬ ‫پرداز‬ ‫نظریه‬ ،"‫مورگنتا‬ ‫جي‬ ‫"هانس‬ .‫موثرند‬‫واقع‬ ‫ر‬
‫ریشه‬ ،‫گرایي‬‫مي‬ ‫بشر‬ ‫سرشت‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫دولت‬ ‫خارجي‬ ‫رفتار‬‫از‬ .‫جوید‬
‫مطالعه‬ ‫براي‬ ‫منظر‬ ‫این‬‫ویژگيهاي‬ ‫به‬ ‫باید‬ ‫امریكا‬ ‫خارجي‬ ‫سياست‬
‫ر‬ ‫آن‬ ‫تاثير‬ ‫و‬ ‫كرد‬ ‫توجه‬ ‫كشور‬ ‫این‬ ‫گيران‬ ‫تصميم‬ ‫سرشت‬ ‫و‬ ‫ذاتي‬‫ا‬
‫مورگنتا‬ ‫نظر‬ ‫به‬ .‫نمود‬ ‫تبيين‬ ‫خارجي‬ ‫سياست‬ ‫گيریهاي‬ ‫تصميم‬ ‫بر‬
‫منفعت‬ ‫و‬ ‫یكپارچه‬ ،‫خردمند‬ ‫بازیگر‬ ‫یگانه‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫دولت‬‫جوي‬
‫دغدغه‬‫معنا‬ ‫این‬ ‫در‬ . ‫ندارد‬ ‫قدرت‬ ‫كردن‬ ‫بيشينه‬ ‫یا‬ ‫حفظ‬ ‫جز‬ ‫اي‬
‫دوره‬ ‫در‬ ‫كه‬ ‫امریكایي‬ ‫گيران‬ ‫تصميم‬ ‫از‬ ‫یك‬ ‫هر‬‫به‬ ‫مختلف‬ ‫هاي‬
‫رسيده‬ ‫قدرت‬‫دغدغه‬ ‫اند‬‫و‬ ‫حفظ‬ ‫جز‬ ‫اي‬‫امریكا‬ ‫قدرت‬ ‫كردن‬ ‫بيشينه‬
‫نداشته‬‫ل‬ . ‫اند‬‫داشته‬ ‫مشترك‬ ‫وجه‬ ‫نظر‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫ذا‬‫اما‬ .‫اند‬
‫به‬ ‫كه‬ ‫ابزارهایي‬ ‫و‬ ‫روشها‬‫برده‬ ‫كار‬‫كه‬ ‫بوده‬ ‫متفاوت‬ ‫اند‬
‫است‬ ‫شده‬ ‫مختلف‬ ‫دولتهاي‬ ‫سياست‬ ‫تفاوت‬ ‫موجب‬«‫اساس‬ ‫این‬ ‫بر‬
،‫الملل‬ ‫بين‬ ‫روابط‬ ‫گرایش‬ ‫در‬ ‫ویژه‬ ‫به‬ ،‫سياسي‬ ‫علوم‬ ‫پژوهشگران‬
‫استفاده‬ ‫كلي‬ ‫كاربرد‬‫عمل‬ ‫در‬ ‫را‬ )‫خارجي‬ ‫(سياست‬ ‫واژه‬ ‫این‬ ‫از‬

5. 5
‫سياست‬ ‫توان‬ ‫مي‬ ‫كلي‬ ‫طور‬ ‫به‬ .‫ميبرند‬ ‫كار‬ ‫به‬ ‫مختلفي‬ ‫معاني‬ ‫به‬
‫كرد‬ ‫تقسيم‬ ‫اصلي‬ ‫نوع‬ ‫سه‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ها‬ ‫دولت‬ ‫خارجي‬1‫سياست‬ .
‫است‬ ‫استوار‬ ‫انزواگيري‬ ‫اصل‬ ‫بر‬ ‫كه‬ ‫خارجهاي‬1‫خارجه‬ ‫سياست‬ . .
‫است‬ ‫گرفته‬ ‫شكل‬ ،‫یافته‬ ‫سازمان‬ ‫همكاریهاي‬ ‫و‬ ‫بنياد‬ ‫بر‬ ‫كه‬ ‫اي‬
.7‫خارجه‬ ‫سياست‬ .‫ميچرخد‬ ‫اتحاد‬ ‫عدم‬ ‫اساس‬ ‫بر‬ ‫كه‬ ‫اي‬».‫(رحيق‬
،‫اغصان‬1724:119)
‫د‬ ‫تروریسم‬ ‫با‬ ‫مبارزه‬ ‫در‬ ‫امریكا‬ ‫خارجي‬ ‫سياست‬ ‫مقاله‬ ‫این‬ ‫در‬‫ر‬
‫سياست‬ ‫در‬ ‫خاورميانه‬ .‫ميگيرد‬ ‫قرار‬ ‫بررسي‬ ‫مورد‬ ‫خاورميانه‬
‫از‬ ‫بعد‬ ‫آمریكا‬ ‫خارجي‬11‫تروریسم‬ ‫با‬ ‫جنگ‬ ‫سياست‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫سپتامبر‬
‫بزرگ‬ ‫خاورميانه‬ ‫عنوان‬ ‫با‬ ‫و‬ ‫یافت‬ ‫تري‬ ‫گسترده‬ ‫و‬ ‫وسيع‬ ‫معناي‬
‫خ‬ ‫مفهوم‬ ‫در‬ ‫كه‬ ‫آنچنان‬ ‫خاورميانه‬ ‫از‬ ‫مراد‬ .‫شد‬ ‫مطرح‬‫اورميانه‬
‫محدوده‬ ‫است‬ ‫مستتر‬ ‫بزرگ‬‫وسيعي‬ ‫بسيار‬‫تا‬ ‫آسيا‬ ‫غرب‬ ‫كه‬ ‫است‬
‫اكثر‬ ‫شامل‬ ‫كه‬ ‫محدودهاي‬ .‫ميگيرد‬ ‫بر‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫آقریقا‬ ‫شمال‬
‫توضيح‬ ‫براي‬ ‫بوش‬ ‫دولت‬ ‫را‬ ‫مفهوم‬ ‫این‬ .‫ميگردد‬ ‫اسالمي‬ ‫كشورهاي‬
‫با‬ ‫مقابله‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫خاورميانه‬ ‫در‬ ‫خود‬ ‫سياستهاي‬ ‫پيگيري‬ ‫و‬
‫به‬ ‫و‬ ‫كرد‬ ‫جعل‬ ‫تروریسم‬‫در‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫پس‬ ‫و‬ ‫برد‬ ‫كار‬‫اوباما‬ ‫دولت‬
‫نيز‬‫گرف‬ ‫قرار‬ ‫استفاده‬ ‫مورد‬‫و‬ ‫مقامات‬ ‫دیدگاه‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬ .‫ت‬
‫از‬ ‫بعد‬ ‫امریكا‬ ‫مسئوالن‬11‫درباره‬ ‫سپتامبر‬‫ریشه‬‫تروریسم‬ ‫هاي‬
‫توجه‬ ‫كانون‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫اسالمي‬ ‫كشورهاي‬ ‫و‬ ‫اسالم‬ ‫عمده‬ ‫طور‬ ‫به‬ ‫كه‬
‫ریشه‬ ‫و‬ ‫داده‬ ‫قرار‬ ‫خود‬‫كشورهاي‬ ‫و‬ ‫اسالم‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫تروریسم‬ ‫ي‬
‫بردن‬ ‫بكار‬ ‫با‬ ‫آنها‬ ‫رسد‬ ‫مي‬ ‫نظر‬ ‫به‬ ،‫ميكردند‬ ‫معرفي‬ ‫اسالمي‬
‫خ‬ ‫مفهوم‬‫حوزه‬ ‫و‬ ‫اسالمي‬ ‫كشورهاي‬ ‫به‬ ‫بيشتر‬ ‫بزرگ‬ ‫اورميانه‬‫ي‬
‫داشته‬ ‫توجه‬ ‫اسالمي‬ ‫تمدن‬ ‫و‬ ‫فرهنگ‬‫خاورميانه‬ ‫رو‬ ‫این‬ ‫از‬ .‫اند‬
‫محدوده‬ ‫بزرگ‬ ‫ي‬‫مسلمان‬ ‫اي‬‫در‬ ‫را‬ ‫اسالمي‬ ‫كشورهاي‬ ‫و‬ ‫بوده‬ ‫نشين‬
‫خارجي‬ ‫سياست‬ ،‫محدوده‬ ‫این‬ ‫ویژگيهاي‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬ .‫ميگيرد‬ ‫بر‬
‫ترور‬ ‫با‬ ‫مبارزه‬ ‫براي‬ ‫و‬ ‫خاورميانه‬ ‫در‬ ‫امریكا‬‫شدت‬ ‫به‬ ‫یسم‬
،‫فرهنگي‬ ،‫تاریخي‬ ،‫جغرافيایي‬ ‫مسائل‬ ‫و‬ ‫ویژگيها‬ ‫از‬ ‫متاثر‬
‫حوزه‬ ‫این‬ ‫اقتصادي‬ ‫و‬ ،‫سياسي‬‫است‬ ‫بوده‬ ‫تمدني‬ ‫و‬ ‫فرهنگي‬ ‫ي‬.
‫تاثير‬ ‫مختلفي‬ ‫عوامل‬ ‫خارجي‬ ‫سياست‬ ‫طراحي‬ ‫در‬ ‫پيداست‬ ‫چنانكه‬
‫در‬ ‫با‬ ‫است‬ ‫الزم‬ ‫نيز‬ ‫یكدیگر‬ ‫با‬ ‫ها‬ ‫سياست‬ ‫مقایسه‬ ‫براي‬ .‫دارند‬
‫دولتها‬ ‫دیدگاههاي‬ ‫گرفتن‬ ‫نظر‬‫در‬‫باره‬‫مقایسه‬ ‫به‬ ‫عوامل‬ ‫این‬
‫سياست‬ ‫مقایسه‬ ‫براي‬ ‫رو‬ ‫این‬ ‫از‬ .‫بپردازیم‬ ‫یكدیگر‬ ‫با‬ ‫آنها‬
‫سياست‬ ‫با‬ ‫بوش‬ ‫دولت‬ ‫خارجي‬‫در‬ ‫اوباما‬ ‫دولت‬ ‫خارجي‬‫خاورميانه‬
‫الز‬ ‫یكدیگر‬ ‫با‬‫درباره‬ ‫دولت‬ ‫دو‬ ‫این‬ ‫دیدگاه‬ ‫است‬ ‫م‬‫بين‬ ‫محيط‬
‫به‬ ‫آنجا‬ ‫در‬ ‫خارجي‬ ‫سياست‬ ‫بناست‬ ‫كه‬ ‫اي‬ ‫منطقه‬ ‫مسائل‬ ‫و‬ ‫المللي‬

6. 6
‫درآید‬ ‫اجرا‬‫جهتگيري‬ ،‫اهداف‬ ،‫اصول‬ ‫همچنين‬ ‫و‬‫منافع‬ ‫و‬ ،‫ها‬
‫شود‬ ‫مقایسه‬ ‫یكدیگر‬ ‫با‬ ‫سپس‬ ‫و‬ ‫معرفي‬ ‫دولت‬ ‫هر‬ ‫نظر‬ ‫مورد‬.
‫نظر‬ ‫مورد‬ ‫اصول‬ ‫و‬ ‫منافع‬ ‫کردن‬ ‫مشخص‬ ‫با‬ ‫مقاله‬ ‫دراین‬ ‫بنابراین‬
‫ا‬ ‫یک‬ ‫هر‬‫آ‬ ‫خارجی‬ ‫سياست‬ ‫مقایسه‬ ‫و‬ ‫دولت‬ ‫دو‬ ‫ز‬‫با‬ ‫نها‬‫یکدیگر‬
. ‫ميپردازیم‬
7-‫بوش‬ ‫دولت‬ ‫رویكرد‬
3-1–‫الملل‬ ‫بین‬ ‫نظام‬ ‫به‬ ‫بوش‬ ‫دولت‬ ‫رویکرد‬
‫ج‬‫كاخ‬ ‫به‬ ‫قدم‬ ‫جمهور‬ ‫رئيس‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫آمریكا‬ ‫در‬ ‫زماني‬ ‫بوش‬ ‫رج‬
‫عنوان‬ ‫دیگر‬ ‫زمان‬ ‫هر‬ ‫از‬ ‫بيش‬ ‫كشور‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫كه‬ ‫گذاشت‬ ‫سفيد‬
‫سفيد‬ ‫كاخ‬ ‫كه‬ ‫زماني‬ ‫چنين‬ ‫در‬ ‫درست‬ ‫و‬ ‫شد‬ ‫مي‬ ‫اطالق‬ ‫ابرقدرت‬
‫اندازه‬ ‫و‬ ‫حد‬ ‫در‬ ‫جمهوري‬ ‫رئيس‬ ‫نيازمند‬،‫بود‬ ‫نيكسون‬ ‫ریچارد‬
‫بوش‬‫دادگاه‬ ‫راي‬ ‫با‬ ‫نهایت‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫تنگاتنگ‬ ‫رقابت‬ ‫یك‬ ‫در‬ ‫توانست‬
‫بر‬ ‫فدرال‬ ‫عالي‬‫به‬ ‫و‬ ‫شده‬ ‫پيروز‬ ‫گور‬ ‫ال‬ ‫خود‬ ‫دموكرات‬ ‫رقيب‬
‫ج‬ ‫رئيس‬ ‫سومين‬ ‫و‬ ‫چهل‬ ‫عنوان‬‫مستقر‬ ‫سفيد‬ ‫كاخ‬ ‫در‬ ‫آمریكا‬ ‫مهور‬
‫ش‬.‫ود‬‫صاحب‬ ‫و‬ ‫كارشناسان‬ ‫از‬ ‫بسياري‬‫و‬ ‫آمریكا‬ ‫مسائل‬ ‫نظران‬
‫آن‬‫كشور‬ ‫این‬ ‫معاصر‬ ‫تاریخ‬ ‫با‬ ‫حدودي‬ ‫تا‬ ‫كه‬ ‫هایي‬،‫هستند‬ ‫آشنا‬
‫دهه‬ ‫جمهور‬ ‫رئيس‬ ‫ویلسون‬ ‫وودرو‬ ‫با‬ ‫را‬ ‫بوش‬ ‫جرج‬0291‫ایاالت‬
‫متحده‬‫خود‬ ‫براي‬ ‫كه‬ ‫جمهوري‬ ‫رئيس‬ .‫كنند‬ ‫مي‬ ‫مقایسه‬ ‫آمریكا‬ ‫ي‬
‫به‬ ‫و‬ ‫بود‬ ‫قائل‬ ‫را‬ ‫تاریخي‬ ‫و‬ ‫معنوي‬ ‫رسالت‬ ‫نوعي‬ ‫آمریكا‬ ‫ملت‬ ‫و‬
‫كه‬ ‫نگریست‬ ‫مي‬ ‫استثنایي‬ ‫ملت‬ ‫یك‬ ‫و‬ ‫كشور‬ ‫یك‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫آمریكا‬
‫همه‬ ‫از‬ ‫بيش‬ ‫امر‬ ‫این‬ ‫البته‬‫محافل‬ ‫با‬ ‫بوش‬ ‫جرج‬ ‫نزدیكي‬ ‫از‬
( ‫نئوكان‬‫كار‬ ‫محافظه‬ ‫نو‬‫ميشود‬ ‫ناشی‬ ).
‫مبناي‬ ‫كه‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫بيش‬ ‫بوش‬ ‫جرج‬ ‫سياسي‬ ‫نظریات‬ ‫و‬ ‫دكترین‬
‫مذهبي‬ ‫مباني‬ ‫سري‬ ‫یك‬ ‫از‬ ،‫داشتند‬ ‫مي‬ ‫گرایانه‬ ‫واقع‬ ‫و‬ ‫روشنفكري‬
‫اظهار‬ ،‫ها‬ ‫سخنراني‬ ‫در‬ ‫همواره‬ ‫كه‬ ‫شدند‬ ‫مي‬ ‫ناشي‬ ‫مسيونري‬ ‫و‬
‫به‬ .‫دادند‬ ‫مي‬ ‫نشان‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫بوش‬ ‫جرج‬ ‫هاي‬ ‫بيانيه‬ ‫و‬ ‫نظرها‬
‫شرار‬ ‫محور‬ ،‫صليبي‬ ‫جنگ‬ ‫مانند‬ ‫اصطالحاتي‬ ‫كاربردن‬‫نمونه‬ ...‫و‬ ‫ت‬
‫هستند‬ ‫نظریه‬ ‫این‬ ‫تایيد‬ ‫در‬ ‫هایي‬.
‫های‬ ‫سال‬ ‫طی‬ ‫در‬ ‫بوش‬ ‫جرج‬ ‫خارجی‬ ‫سياست‬9110‫تا‬9112‫می‬ ‫را‬
‫س‬ ‫یازدهم‬ ‫حوادث‬ ‫تاثير‬ ‫تحت‬ ‫دیگر‬ ‫چيز‬ ‫هر‬ ‫از‬ ‫بيش‬ ‫توان‬‫پت‬‫امبر‬
‫سال‬9110‫حادثه‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫بعد‬ ‫واقع‬ ‫در‬ .‫کرد‬ ‫تحليل‬ ‫و‬ ‫ارزیابی‬
‫در‬ ‫را‬ ‫تروریسم‬ ‫با‬ ‫مبارزه‬ ‫بحث‬ ‫متحده‬ ‫ایاالت‬ ‫که‬ ‫است‬‫جهان‬
‫با‬ ‫مقابله‬ ‫برای‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫المللی‬ ‫بين‬ ‫یارگيری‬ ‫و‬ ‫کند‬ ‫می‬ ‫مطرح‬

7. 7
‫آغاز‬ ‫عراق‬ ‫و‬ ‫افغانستان‬ ‫به‬ ‫لشکرکشی‬ ‫و‬ ‫تروریسم‬ ‫حامی‬ ‫کشورهای‬
‫نماید‬ ‫می‬.‫جرج‬ ‫دوران‬ ‫در‬ ‫آمریکا‬ ‫خارجی‬ ‫سياست‬ ‫اهداف‬ ‫ترین‬ ‫مهم‬
‫کرد‬ ‫جستجو‬ ‫زیر‬ ‫موارد‬ ‫در‬ ‫توان‬ ‫می‬ ‫را‬ ‫بوش‬:0-‫سيطره‬ ‫و‬ ‫تسلط‬
‫انرژی‬ ‫ارزشمند‬ ‫منابع‬ ‫بر‬‫خاورميانه‬ ‫منطقه‬ ‫مخصوصا‬9-‫مقابله‬
،‫ایران‬ ‫مانند‬ ) ‫واشنگتن‬ ‫مخالف‬ ( ‫تروریسم‬ ‫حامی‬ ‫های‬ ‫رژیم‬ ‫با‬
‫و‬ ‫عراق‬ ،‫شمالی‬ ‫ی‬ ‫کره‬...
3-‫ميانه‬ ‫آسيای‬ ‫و‬ ‫شرقی‬ ‫اروپای‬ ‫در‬ ‫سياسي‬ ‫نفوذ‬ ‫سياست‬ ‫گسترش‬
‫چين‬ ‫و‬ ‫روسيه‬ ‫مانند‬ ‫رقبایی‬ ‫گيری‬ ‫قدرت‬ ‫با‬ ‫مقابله‬ ‫جهت‬.4-
‫استرات‬ ‫مناطق‬ ‫در‬ ‫نظامي‬ ‫حضور‬‫ژیك‬،‫آسيا‬ ‫شرق‬ ‫جنوب‬ ‫مانند‬ ‫جهان‬
‫و‬ ‫ميانه‬ ‫آسياي‬ ،‫آفریقا‬ ‫شمال‬ ،‫خاورميانه‬...5-‫ائتالف‬ ‫تشكيل‬
‫نير‬ ‫مهار‬ ‫بر‬ ‫جهاني‬ ‫هاي‬‫الم‬ ‫بين‬ ‫نظام‬ ‫در‬ ‫آمریكا‬ ‫ضد‬ ‫وهاي‬.‫لل‬
‫د‬‫نومحافظه‬ ‫و‬ ‫بوش‬ ‫ولت‬‫حادثه‬ ‫از‬ ‫پس‬ ‫کاران‬11‫سپتامبر‬1001
‫آمریکا‬ ‫متحده‬ ‫ایاالت‬ ‫تاریخ‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫نبودند‬ ‫دولتی‬ ‫نخستين‬
‫پيش‬ ‫عمليات‬‫یکجانبه‬ ،‫دستانه‬‫متحده‬ ‫ایاالت‬ ‫سيطره‬ ‫و‬ ‫گرایی‬
‫بين‬ ‫نظام‬ ‫در‬ ‫آمریکا‬‫حوزه‬ ‫در‬ ‫الملل‬‫منطقه‬ ‫های‬‫را‬ ‫جهانی‬ ‫و‬ ‫ای‬
‫قرار‬ ‫کشور‬ ‫این‬ ‫ملی‬ ‫امنيت‬ ‫کالن‬ ‫راهبرد‬ ‫اساس‬‫به‬ .‫دادند‬
‫و‬ ‫منافع‬ ‫تأمين‬ ‫برای‬ ‫نظامی‬ ‫نيروی‬ ‫و‬ ‫قهریه‬ ‫قوه‬ ‫کارگيری‬
. ‫است‬ ‫تاریخی‬ ‫سابقه‬ ‫دارای‬ ،‫متحده‬ ‫ایاالت‬ ‫سوی‬ ‫از‬ ،‫اهداف‬‫هر‬
‫یافته‬ ‫مخاطره‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫خویش‬ ‫امنيت‬ ‫آمریکا‬ ‫متحده‬ ‫ایاالت‬ ‫زمان‬
‫نمی‬ ‫دیگر‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫کرده‬ ‫احساس‬ ‫و‬‫بی‬ ‫و‬ ‫بودن‬ ‫مطلق‬ ‫بر‬ ‫تواند‬‫بدیل‬
‫نم‬ ‫اتکا‬ ‫و‬ ‫اعتماد‬ ‫آن‬ ‫بودن‬‫ا‬.‫ید‬
‫از‬ ‫پس‬ ‫متحده‬ ‫ایاالت‬11‫جهانی‬ ‫شعار‬ ‫با‬ ‫سپتامبر‬«‫با‬ ‫مبارزه‬
‫تروریسم‬»‫سياست‬ ،‫و‬ ‫ها‬‫منطقه‬ ‫اهداف‬‫به‬ ‫خاورميانه‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫ای‬
‫گونه‬‫افغانستان‬ ‫به‬ ‫حمله‬ ‫از‬ ‫پس‬ ‫آمریکا‬ .‫کرد‬ ‫ترسيم‬ ‫دیگر‬ ‫ای‬
‫پی‬ ‫و‬‫منطقه‬ ‫گسترده‬ ‫آمدهای‬‫سياست‬ ،‫آن‬ ‫ای‬‫در‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫کلی‬ ‫های‬
‫قالب‬«‫بزرگ‬ ‫خاورميانه‬ ‫طرح‬»‫مط‬‫دنبال‬ ‫به‬ ‫طرح‬ ‫این‬ .‫ساخت‬ ‫رح‬
‫ریشه‬ ‫که‬ ‫بود‬ ‫آن‬‫افراط‬ ‫های‬‫از‬ ‫را‬ ‫منطقه‬ ‫در‬ ‫خشونت‬ ‫و‬ ‫گرایی‬
‫دموکراسی‬ ‫طریق‬‫از‬ ‫اجتماعی‬ ‫و‬ ‫سياسی‬ ‫باز‬ ‫فضای‬ ‫گشایش‬ ‫و‬ ‫گستری‬
‫اسرائيل‬ ‫روابط‬ ‫سازی‬ ‫عادی‬ ‫برای‬ ‫سياسی‬ ‫جدید‬ ‫فضای‬ ‫و‬ ‫ببرد‬ ‫بين‬
‫طرح‬ ‫از‬ ‫پيش‬ ‫سال‬ ‫یک‬ ‫آمریکا‬ .‫سازد‬ ‫فراهم‬ ‫منطقه‬ ‫کشورهای‬ ‫با‬
‫خاورميانه‬‫سند‬ ‫ارائه‬ ‫با‬ ،‫بزرگ‬«‫راه‬ ‫نقشه‬( »1002‫آن‬ ‫پی‬ ‫در‬ )
‫فلسطين‬ ‫خودگردان‬ ‫دولت‬ ‫در‬ ‫نهادسازی‬ ‫از‬ ‫حمایت‬ ‫با‬ ‫که‬ ‫برآمد‬
‫به‬ ‫را‬ ‫خودگردان‬ ‫دولت‬ ،‫اجتماعی‬ ‫و‬ ‫سياسی‬ ‫نهادهای‬ ‫تقویت‬ ‫و‬
‫پاسخ‬ ‫دولتی‬‫فلسطينی‬ ‫مبارزان‬ ‫فعاليت‬ ‫کنترل‬ ‫برای‬ ‫عاملی‬ ‫و‬ ‫گو‬

8. 8
،‫خاورميانه‬ ‫منطقه‬ ‫سطح‬ ‫در‬ ،‫دیگر‬ ‫سوی‬ ‫از‬ .‫کند‬ ‫تبدیل‬‫واشنگتن‬
،‫مدنی‬ ‫نهادهای‬ ‫تقویت‬ ‫و‬ ‫انتخابات‬ ‫برگزاری‬ ‫لزوم‬ ‫بر‬ ‫تأکيد‬ ‫با‬
‫ایده‬ ‫بسط‬ ‫پی‬ ‫در‬‫برگزاری‬ ‫با‬ ‫اما‬ ،‫بود‬ ‫منطقه‬ ‫در‬ ‫دموکراتيک‬ ‫های‬
‫محدودیت‬ ‫تمامی‬ ‫وجود‬ ‫با‬ ،‫منطقه‬ ‫در‬ ‫مختلف‬ ‫انتخابات‬‫اعمال‬ ‫و‬ ‫ها‬
‫نيروها‬ ‫نصيب‬ ً‫غالبا‬ ‫پيروزی‬ ‫که‬ ‫گردید‬ ‫آشکار‬ ،‫دولتی‬ ‫فشارهای‬
‫جریان‬ ‫و‬‫می‬ ‫هایی‬‫شود‬‫سياست‬ ‫با‬ ‫که‬‫منطقه‬ ‫های‬‫مخالف‬ ‫آمریکا‬ ‫ای‬
.‫هستند‬
‫شدن‬ ‫باز‬ ‫مجرد‬ ‫به‬ ‫خاورميانه‬ ‫کشورهای‬ ‫غالب‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫آنجا‬ ‫از‬
‫می‬ ‫پيروزی‬ ‫به‬ ‫گرایان‬ ‫اسالم‬ ،‫سياسی‬ ‫فضای‬ ‫نسبی‬‫اصالحات‬ ،‫رسيدند‬
‫توجه‬ ‫مورد‬ ‫پيش‬ ‫از‬ ‫بيش‬ ‫سياسی‬ ‫اصالحات‬ ‫مکمل‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫اقتصادی‬
‫اقت‬ ‫وضعيت‬ ‫بهبود‬ ‫که‬ ‫استدالل‬ ‫این‬ .‫گرفت‬ ‫قرار‬‫به‬ ‫کشورها‬ ‫صادی‬
‫حمایت‬ ‫کاهش‬ ‫و‬ ‫متوسط‬ ‫طبقه‬ ‫تقویت‬‫گروه‬ ‫از‬ ‫مردمی‬ ‫های‬‫های‬
‫تندرو‬‫می‬ ‫منجر‬‫است‬ ‫بوده‬ ‫اقدام‬ ‫این‬ ‫اصلی‬ ‫دالیل‬ ‫از‬ ‫یکی‬ ،‫شود‬
.
‫نسبي‬ ‫به‬ ‫اعتقاد‬ ‫با‬ ‫كه‬ ‫نمود‬ ‫مي‬ ‫تاكيد‬ ‫وي‬‫از‬ ‫نميتوان‬ ‫گرایي‬
‫بوش‬ .‫گفت‬ ‫سخن‬ ‫عقالنيت‬ ‫و‬ ‫عدالت‬«‫رژیم‬‫نيك‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫سياسي‬ ‫هاي‬
‫تقسيم‬ ‫شر‬ ‫و‬ ‫خير‬ ‫و‬ ،‫بد‬ ‫و‬‫كرد‬‫تقسيم‬ ‫از‬ ‫متاثر‬ ‫دیدگاه‬ ‫این‬ ‫كه‬
‫ميباشد‬ ‫مطلق‬ ‫شر‬ ‫و‬ ‫مطلق‬ ‫خير‬ ‫به‬ ‫ارزشها‬»(Borry: 2002)‫در‬ ‫و‬
‫هركس‬ ‫و‬ ‫آمریكا‬ ‫دوست‬ ‫باشد‬ ‫آمریكا‬ ‫با‬ ‫هركس‬ ‫كه‬ : ‫ميگفت‬ ‫نتيجه‬
‫است‬ ‫آمریكا‬ ‫دشمن‬ ‫نباشد‬ ‫آمریكا‬ ‫با‬.
‫بوش‬‫خاورميانه‬ ‫منطقه‬ ‫كشورهاي‬ ‫كردن‬ ‫دموكراتيك‬ ‫براي‬ ‫تالش‬ ‫در‬
‫گروههاي‬ ‫نمو‬ ‫و‬ ‫رشد‬ ‫از‬ ‫جلوگيري‬ ‫براي‬‫ت‬‫اعتقاد‬ ‫این‬ ‫بر‬ ‫روریستي‬
‫الملل‬ ‫بين‬ ‫سطح‬ ‫در‬ ‫امنيت‬ ‫وجود‬ ‫و‬ ‫تهدید‬ ‫نبود‬ ‫صورت‬ ‫در‬ ‫كه‬ ‫بود‬
‫داخلي‬ ‫امنيت‬ ‫كه‬ ‫است‬‫یابد‬ ‫مي‬ ‫تحقق‬«‫منطقه‬ ‫امنيت‬ ‫لذا‬‫ا‬‫و‬ ‫ي‬
‫بين‬‫مور‬ ‫ملي‬ ‫امنيت‬ ‫با‬ ‫همگام‬ ‫را‬ ‫المللي‬‫و‬ ‫داد‬ ‫قرار‬ ‫تاكيد‬ ‫د‬
‫مقوله‬ ‫دو‬ ‫پيوند‬ ‫بر‬‫اذعان‬ ‫خارجي‬ ‫سياست‬ ‫در‬ ‫داخلي‬ ‫سياست‬
‫نمود‬«.،‫(دهشيری‬1732:774)
‫سياستی‬ ‫در‬ ‫توان‬ ‫می‬ ‫را‬ ‫فوق‬ ‫موارد‬ ‫تحقق‬ ‫برای‬ ‫آمریکا‬ ‫استراتژی‬
‫جرج‬ .‫داد‬ ‫قرار‬ ‫بررسی‬ ‫و‬ ‫بحث‬ ‫مورد‬ ‫دموکراسی‬ ‫صدور‬ ‫عنوان‬ ‫تحت‬
‫دموکرا‬ ‫گسترش‬ ‫از‬ ‫همواره‬ ‫کارش‬ ‫محافظه‬ ‫نو‬ ‫تيم‬ ‫و‬ ‫بوش‬‫در‬ ‫سی‬
‫انگيزه‬ ‫و‬ ‫هدف‬ ‫و‬ ‫زدند‬ ‫می‬ ‫دم‬ ‫جهان‬‫به‬ ‫لشكركشي‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫ي‬
‫اروپاي‬ ‫گراي‬ ‫غرب‬ ‫هاي‬ ‫حكومت‬ ‫از‬ ‫حمایت‬ ،‫عراق‬ ،‫افغانستان‬
‫كره‬ ،‫ایران‬ ‫مانند‬ ‫كشورهایي‬ ‫تحریم‬ ،‫شرقي‬،‫شمالي‬ ‫ي‬،‫سوریه‬
‫خواهي‬ ‫دموكراسي‬ ‫شعار‬ ‫با‬ ‫را‬ ... ‫و‬ ‫ونزوئال‬ ،‫بوليوي‬ ،‫سودان‬
‫كر‬ ‫مي‬ ‫توجيه‬ ‫جهاني‬.‫د‬‫رئيس‬ ‫بوش‬ ‫جرج‬‫چندان‬ ‫که‬ ‫بود‬ ‫جمهوری‬

9. 9
‫های‬ ‫چهره‬ ‫از‬ ‫بيشتر‬ ‫و‬ ‫نداشت‬ ‫آمریکا‬ ‫خارجی‬ ‫سياست‬ ‫از‬ ‫شناختی‬
‫خارجی‬ ‫سياست‬ .‫گرفت‬ ‫می‬ ‫مشورت‬ ‫راستا‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫کار‬ ‫محافظه‬ ‫نو‬
‫ایدئولوژیک‬ ‫از‬ ‫یکی‬ ‫توان‬ ‫می‬ ‫را‬ ‫بوش‬ ‫جرج‬ ‫دوران‬ ‫در‬ ‫آمریکا‬
‫آمریکا‬ ‫ی‬ ‫متحده‬ ‫ایاالت‬ ‫درتاریخ‬ ‫خارجی‬ ‫های‬ ‫سياست‬ ‫ترین‬
‫کرد‬ ‫ارزیابی‬.
‫اصل‬ ‫مبنای‬‫تحت‬ ‫اصلی‬ ‫بر‬ ‫دوره‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫آمریکا‬ ‫خارجی‬ ‫سياست‬ ‫ی‬
‫کند‬ ‫می‬ ‫دنبال‬ ‫که‬ ‫را‬ ‫هدفی‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫استوار‬ ‫سازی‬ ‫غيریت‬ ‫عنوان‬
‫نهفته‬ ‫کنونی‬ ‫جهان‬ ‫در‬ ‫آمریکا‬ ‫هژمونيک‬ ‫موقعيت‬ ‫تثبيت‬ ‫در‬ ‫نيز‬
‫ليبرال‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫ليبرال‬ ‫خارجي‬ ‫سياست‬ ‫از‬ ‫همواره‬ ‫بوش‬ ‫جرج‬ .‫است‬
‫سيا‬ ‫كه‬ ‫بود‬ ‫معتقد‬ ‫و‬ ‫كرد‬ ‫مي‬ ‫انتقاد‬ ‫خواه‬ ‫جمهوري‬ ‫هاي‬‫خارجي‬ ‫ست‬
‫بين‬ ‫نظام‬ ‫در‬ ‫كشور‬ ‫این‬ ‫هاي‬ ‫توانمندي‬ ‫اساس‬ ‫بر‬ ‫باید‬ ‫آمریكا‬
‫شود‬ ‫تدوین‬ ‫المللي‬.
‫الملل‬ ‫بين‬ ‫نظام‬ ‫در‬ ‫متعددي‬ ‫نوسانات‬ ‫با‬ ‫بوش‬ ‫جرج‬ ‫خارجي‬ ‫سياست‬
،‫شد‬ ‫مواجه‬‫حالت‬ ‫از‬ ‫كشور‬ ‫این‬ ‫خارجي‬ ‫سياست‬ ‫شد‬ ‫باعث‬ ‫كه‬
‫ایدئولوژ‬‫آرمانگرایانه‬ ‫و‬ ‫یك‬‫شو‬ ‫خارج‬ ‫خود‬ ‫ي‬.‫د‬‫صدور‬ ‫سياست‬
‫آمریكا‬ ‫دموكراسي‬‫با‬ ‫فكر‬ ‫هم‬ ‫هاي‬ ‫رژیم‬ ‫نتوانست‬ ‫وجه‬ ‫هيچ‬ ‫به‬
‫در‬ ‫سياست‬ ‫این‬ ‫اتخاذ‬ ‫مثال‬ .‫كند‬ ‫كار‬ ‫روي‬ ‫را‬ ‫متحده‬ ‫ایاالت‬
‫را‬ ‫گرا‬ ‫اسالم‬ ‫هاي‬ ‫جریان‬ ‫گيري‬ ‫قدرت‬ ‫موجبات‬ ‫خاورميانه‬
‫متحدان‬ ‫از‬ ‫بسياري‬ ‫شد‬ ‫باعث‬ ‫و‬ ‫كرد‬ ‫فراهم‬ ‫خاورميانه‬ ‫دركشورهاي‬
‫سایه‬ ‫در‬ ‫كه‬ ‫منطقه‬ ‫در‬ ‫آمریكا‬ ‫سنتي‬‫دیكتاتوري‬ ‫هاي‬ ‫رژیم‬ ‫ي‬
‫ادار‬‫مثال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ .‫بگيرند‬ ‫فاصله‬ ‫واشنگتن‬ ‫از‬ ،‫شدند‬ ‫مي‬ ‫ه‬
‫وابسته‬ ‫ترین‬ ‫مهم‬ ‫پيش‬ ‫سال‬ ‫چند‬ ‫تا‬ ‫كه‬ ‫كشوري‬ ‫سعودي‬ ‫عربستان‬
‫صدور‬ ‫سياست‬ ‫از‬ ‫بعد‬ ،‫رفت‬ ‫مي‬ ‫شمار‬ ‫به‬ ‫اسالم‬ ‫جهان‬ ‫در‬ ‫آمریكا‬
‫فاصله‬ ‫واشنگتن‬ ‫از‬ ‫محسوس‬ ‫اي‬ ‫گونه‬ ‫به‬ ‫سفيد‬ ‫كاخ‬ ‫دموكراسي‬
‫ها‬ ‫پایگاه‬ ‫عراق‬ ‫جنگ‬ ‫مانند‬ ‫مسائلي‬ ‫در‬ ‫حتي‬ ‫و‬ ‫گرفت‬‫را‬ ‫خود‬ ‫ي‬
‫شمار‬ ‫به‬ ‫جنگ‬ ‫این‬ ‫مخالفان‬ ‫بزرگترین‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫گرفت‬ ‫پس‬ ‫آمریكا‬ ‫از‬
‫آمد‬ ‫مي‬.
‫بوش‬ ‫دولت‬ ‫نظر‬ ‫از‬ ‫مبنا‬ ‫این‬ ‫بر‬«‫به‬ ‫سپتامبر‬ ‫یازدهم‬ ‫رویداد‬
‫دنياي‬ ‫در‬ ‫ریشه‬ ،‫آمریكایي‬ ‫آرمانهاي‬ ‫تحقق‬ ‫راه‬ ‫در‬ ‫مانعي‬ ‫عنوان‬
‫مي‬ ‫باعث‬ ،‫عراق‬ ‫در‬ ‫دموكراسي‬ ‫ظهور‬ ‫و‬ ‫صدام‬ ‫حذف‬ ‫لذا‬ ‫داشت‬ ‫عرب‬
‫سلسله‬ ‫شد‬‫ت‬ ‫از‬ ‫اي‬‫نفع‬ ‫به‬ ‫عرب‬ ‫دنياي‬ ‫در‬ ‫پي‬ ‫در‬ ‫پي‬ ‫جدي‬ ‫حوالت‬
‫دولت‬ ‫نگاه‬ ‫از‬ ‫نيز‬ ‫تحوالت‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫آید‬ ‫وجود‬ ‫به‬ ‫آمریكا‬ ‫و‬ ‫غرب‬
‫نداشته‬ ‫آن‬ ‫ایجاد‬ ‫به‬ ‫تمایل‬ ‫كشورها‬ ‫سایر‬ ‫صورتيكه‬ ‫در‬ ‫بوش‬
‫محقق‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫جهان‬ ‫ابرقدرت‬ ‫تنها‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫آمریكا‬ ‫باشند‬
‫لذا‬ .‫مينماید‬‫كشورها‬ ‫سایر‬ ‫منافع‬ ‫و‬ ‫تمایل‬ ‫گرفتن‬ ‫درنظر‬ ‫بدون‬

10. 10
‫و‬‫یكجانبه‬ ‫بر‬‫و‬ ‫خود‬ ‫منافع‬ ‫تامين‬ ‫در‬ ‫متحده‬ ‫ایاالت‬ ‫گرایي‬
‫ميگذارد‬ ‫صحه‬ ‫تروریسم‬ ‫با‬ ‫مبارزه‬.
3-2-‫بوش‬ ‫دولت‬ ‫خارجی‬ ‫سیاست‬ ‫در‬ ‫خاورمیانه‬ ‫جایگاه‬
‫من‬‫طقه‬‫همواره‬ ‫دوم‬ ‫جهاني‬ ‫جنگ‬ ‫از‬ ‫بعد‬ ‫دوران‬ ‫از‬ ‫خاورميانه‬
‫این‬ ‫در‬ .‫است‬ ‫داشته‬ ‫قرار‬ ‫آمریكا‬ ‫متحده‬ ‫ایاالت‬ ‫توجه‬ ‫مورد‬
‫منطقه‬ ‫در‬ ‫آمریكا‬ ‫خارجي‬ ‫سياست‬ ‫دوره‬‫منطقه‬ ‫كه‬ ‫خاورميانه‬ ‫ي‬
‫بوده‬ ‫ذیل‬ ‫اصول‬ ‫بر‬ ‫مبتني‬ ‫شود‬ ‫مي‬ ‫محسوب‬ ‫اسالم‬ ‫جهان‬ ‫مركزي‬ ‫ي‬
‫است‬:‫خ‬ ‫گاز‬ ‫و‬ ‫نفت‬ ‫منابع‬ ‫به‬ ‫مطمئن‬ ‫و‬ ‫آزاد‬ ‫دسترسي‬‫فارس‬ ‫ليج‬
،‫اسرائيل‬ ‫امنيت‬ ‫تضمين‬،‫ن‬ ‫كنترل‬‫از‬ ‫قبل‬ ‫(تا‬ ‫شوروي‬ ‫فوذ‬
‫آن‬ ‫فروپاشي‬)،‫منطقه‬ ‫قدرت‬ ‫هيچ‬‫باشد‬ ‫بالمنازع‬ ‫قدرت‬ ‫نباید‬ ‫اي‬.
‫سياست‬‫خاورميانه‬ ‫های‬‫مدت‬ ‫تا‬ ‫آمریکا‬ ‫ای‬‫و‬ ‫حمایت‬ ‫به‬ ‫معطوف‬ ‫ها‬
‫حکومت‬ ‫از‬ ‫پشتيبانی‬‫منافع‬ ‫حافظ‬ ‫و‬ ‫پيمان‬ ‫هم‬ ‫اما‬ ‫اقتدارگرا‬ ‫های‬
.‫بود‬ ‫منطقه‬ ‫در‬ ‫واشنگتن‬،‫ثبات‬ ‫حفظ‬‫این‬ ‫اصلی‬ ‫محور‬ ‫عنوان‬ ‫به‬
‫سياست‬ ‫کلی‬ ‫شاکله‬ ،‫رویکرد‬‫خاورميانه‬ ‫های‬‫تشکيل‬ ‫را‬ ‫آمریکا‬ ‫ای‬
‫می‬‫گرایش‬ ‫بيشتر‬ ‫تحرک‬ ‫و‬ ‫تقویت‬ ‫با‬ .‫داد‬‫و‬ ‫آمریکایی‬ ‫ضد‬ ‫های‬
‫حمالت‬ ‫وقوع‬11‫کاخ‬ ‫سياستمداران‬ ،‫آمریکا‬ ‫خاک‬ ‫در‬ ‫سپتامبر‬
‫منطقه‬ ‫در‬ ‫ثبات‬ ‫حفظ‬ ‫بجای‬ ‫امنيتی‬ ‫رویکرد‬ ‫اتخاذ‬ ‫سمت‬ ‫به‬ ‫سفيد‬
‫تغي‬‫از‬ ‫پس‬ ،‫گدیس‬ ‫جان‬ ‫گفته‬ ‫به‬ .‫دادند‬ ‫جهت‬ ‫ير‬11‫سپتامبر‬
‫در‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫آمریکا‬«‫خطرناک‬ ‫ناگهان‬ ‫به‬ ‫که‬ ‫جهانی‬‫شده‬ ‫تر‬»
‫یافت‬.
‫موقعيت‬ ‫و‬ ‫سو‬ ‫یک‬ ‫از‬ ‫انرژی‬ ‫غنی‬ ‫منابع‬ ‫داشتن‬ ‫با‬ ‫خاورميانه‬
‫اغماض‬ ‫قابل‬ ‫غير‬ ‫منفعتی‬ ‫حوزه‬ ،‫دیگر‬ ‫سوی‬ ‫از‬ ‫ژئوپوليتيک‬ ‫خاص‬
‫قدرت‬ ‫برای‬‫می‬ ‫محسوب‬ ‫بزرگ‬ ‫های‬‫در‬ ‫این‬ .‫شود‬‫که‬ ‫است‬ ‫حالی‬
‫سياسی‬ ‫نظم‬ ‫با‬ ‫تنها‬ ‫نه‬ ‫خاورميانه‬-‫هماهنگی‬ ‫آمریکا‬ ‫اقتصادی‬
.‫برخوردارست‬ ‫مقابله‬ ‫و‬ ‫مقاومت‬ ‫پتانسيل‬ ‫از‬ ‫شدت‬ ‫به‬ ‫بلکه‬ ‫ندارد‬
‫رخداد‬ ‫قبيل‬ ‫از‬ ‫حوادثی‬11‫سپتامبر‬1001‫سعودی‬ ‫اتباع‬ ‫حضور‬ ‫و‬
‫افراط‬ ‫احيای‬ ‫و‬ ‫آن‬ ‫در‬‫منفعتی‬ ‫تضاد‬ ‫نمایانگر‬ ،‫منطقه‬ ‫در‬ ‫گرایی‬
‫آمریک‬ ‫قدرت‬ ‫امنيتی‬ ‫و‬‫این‬ ‫از‬ .‫است‬ ‫خاورميانه‬ ‫منطقه‬ ‫و‬ ‫ا‬،‫رو‬
‫پی‬‫به‬ ‫بزرگ‬ ‫خاورميانه‬ ‫طرح‬ ‫چارچوپ‬ ‫در‬ ‫سياسی‬ ‫اصالحات‬ ‫گيری‬
‫راستای‬ ‫در‬ ‫اقتصادی‬ ‫اصالحات‬ ‫و‬ ‫مطلوب‬ ‫سياسی‬ ‫نظم‬ ‫استقرار‬ ‫منظور‬
‫آزاد‬ ‫بازار‬ ‫و‬ ‫ليبرال‬ ‫اقتصاد‬‫اقتصادی‬ ‫نظم‬ ‫استقرار‬ ‫منظور‬ ‫به‬
‫سياست‬ ‫کار‬ ‫دستور‬ ‫در‬ ‫مطلوب‬‫خاورميانه‬ ‫های‬‫ای‬‫آمریکا‬‫قرار‬
‫گرفت‬.

11. 11
‫افراط‬‫حمالت‬ ‫از‬ ‫پس‬ ‫خصوص‬ ‫به‬ ‫تروریسم‬ ‫و‬ ‫گرایی‬11‫به‬ ،‫سپتامبر‬
‫توجه‬ ‫سمت‬ ‫به‬ ‫پيش‬ ‫از‬ ‫بيش‬ ‫را‬ ‫آمریکا‬ ،‫اساسی‬ ‫عامل‬ ‫دو‬ ‫عنوان‬
.‫داد‬ ‫سوق‬ ‫خاورميانه‬ ‫در‬ ‫اصالحات‬ ‫ضرورت‬ ‫به‬‫افراط‬ ‫آمریکا‬‫گرایی‬
‫را‬ ‫تروریسم‬ ‫و‬‫تلقی‬ ‫خود‬ ‫منافع‬ ‫و‬ ‫امنيت‬ ‫تهدید‬ ‫اصلی‬ ‫عوامل‬ ‫از‬
‫می‬‫اس‬ ‫این‬ ‫بر‬ ‫و‬ ‫کند‬‫سياسی‬ ‫فضای‬ ‫کردن‬ ‫باز‬ ‫با‬ ‫تا‬ ‫بود‬ ‫درصدد‬ ‫اس‬
‫و‬ ‫فکری‬ ‫لحاظ‬ ‫به‬ ‫که‬ ‫کشورهایی‬ ‫در‬ ‫اقتصادی‬ ‫شرایط‬ ‫بهبود‬ ‫و‬
‫حرکت‬ ‫چنين‬ ‫خاستگاه‬ ‫مالی‬ ‫حمایت‬‫می‬ ‫محسوب‬ ‫رادیکالی‬ ‫های‬،‫شوند‬
‫افراط‬ ‫ریشه‬‫افراط‬ ،‫دیگر‬ ‫عبارت‬ ‫به‬ .‫بخشکاند‬ ‫را‬ ‫گرایی‬‫گرایی‬
‫همچنين‬ ‫و‬ ‫علل‬ ‫از‬ ‫خاورميانه‬ ‫در‬ ‫تروریسم‬ ‫و‬‫سيا‬ ‫اهداف‬ ‫از‬‫ست‬‫های‬
‫منطقه‬‫می‬ ‫تلقی‬ ‫آمریکا‬ ‫ای‬‫در‬ ‫نيز‬ ‫سياسی‬ ‫اسالم‬ ‫چند‬ ‫هر‬ .‫شود‬
‫معرفی‬ ‫آمریکا‬ ‫منافع‬ ‫و‬ ‫امنيت‬ ‫برای‬ ‫خطری‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫موارد‬ ‫برخی‬
‫می‬‫شکل‬ ‫از‬ ‫پس‬ ‫اما‬ ‫از‬ ‫شود‬‫القاعده‬ ‫عمليات‬ ‫و‬ ‫طالبان‬ ‫گيری‬
‫افراط‬‫به‬ ‫توسل‬ ‫با‬ ‫و‬ ‫فرامرزی‬ ‫بعدی‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫رو‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫گرایی‬
‫شيوه‬‫خشونت‬ ‫های‬‫غرب‬ ً‫مستقيما‬ ‫بار‬‫تهدید‬ ‫داده‬ ‫قرار‬ ‫مخاطب‬ ‫را‬
‫جدی‬‫می‬ ‫محسوب‬ ‫تری‬.‫گردد‬
‫از‬ ‫پس‬ ‫متحده‬ ‫ایاالت‬11‫جهانی‬ ‫شعار‬ ‫با‬ ‫سپتامبر‬«‫با‬ ‫مبارزه‬
‫تروریسم‬»‫سياست‬ ،‫و‬ ‫ها‬‫منطقه‬ ‫اهداف‬‫به‬ ‫خاورميانه‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫ای‬
‫گونه‬‫افغانستان‬ ‫به‬ ‫حمله‬ ‫از‬ ‫پس‬ ‫آمریکا‬ .‫کرد‬ ‫ترسيم‬ ‫دیگر‬ ‫ای‬
‫پی‬ ‫و‬‫منطقه‬ ‫گسترده‬ ‫آمدهای‬‫سياست‬ ،‫آن‬ ‫ای‬‫در‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫کلی‬ ‫های‬
‫قالب‬«‫بزرگ‬ ‫خاورميانه‬ ‫طرح‬»‫دنبال‬ ‫به‬ ‫طرح‬ ‫این‬ .‫ساخت‬ ‫مطرح‬
‫ریشه‬ ‫که‬ ‫بود‬ ‫آن‬‫افراط‬ ‫های‬‫از‬ ‫را‬ ‫منطقه‬ ‫در‬ ‫خشونت‬ ‫و‬ ‫گرایی‬
‫دموکراسی‬ ‫طریق‬‫از‬ ‫اجتماعی‬ ‫و‬ ‫سياسی‬ ‫باز‬ ‫فضای‬ ‫گشایش‬ ‫و‬ ‫گستری‬
‫اسرائيل‬ ‫روابط‬ ‫سازی‬ ‫عادی‬ ‫برای‬ ‫سياسی‬ ‫جدید‬ ‫فضای‬ ‫و‬ ‫ببرد‬ ‫بين‬
.‫سازد‬ ‫فراهم‬ ‫منطقه‬ ‫کشورهای‬ ‫با‬
‫شدن‬ ‫باز‬ ‫مجرد‬ ‫به‬ ‫خاورميانه‬ ‫کشورهای‬ ‫غالب‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫آنجا‬ ‫از‬
‫می‬ ‫پيروزی‬ ‫به‬ ‫گرایان‬ ‫اسالم‬ ،‫سياسی‬ ‫فضای‬ ‫نسبی‬‫اصالحات‬ ،‫رسيدند‬
‫ا‬‫توجه‬ ‫مورد‬ ‫پيش‬ ‫از‬ ‫بيش‬ ‫سياسی‬ ‫اصالحات‬ ‫مکمل‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫قتصادی‬
‫به‬ ‫کشورها‬ ‫اقتصادی‬ ‫وضعيت‬ ‫بهبود‬ ‫که‬ ‫استدالل‬ ‫این‬ .‫گرفت‬ ‫قرار‬
‫حمایت‬ ‫کاهش‬ ‫و‬ ‫متوسط‬ ‫طبقه‬ ‫تقویت‬‫گروه‬ ‫از‬ ‫مردمی‬ ‫های‬‫های‬
‫تندرو‬‫می‬ ‫منجر‬‫است‬ ‫بوده‬ ‫اقدام‬ ‫این‬ ‫اصلی‬ ‫دالیل‬ ‫از‬ ‫یکی‬ ،‫شود‬
.
‫اهميت‬‫خاورميانه‬‫ا‬ ‫پس‬ ،‫امریكا‬ ‫براي‬‫جماهير‬ ‫اتحاد‬ ‫فروپاشي‬ ‫ز‬
‫براي‬ ‫مبنا‬ ‫این‬ ‫بر‬ .‫یافت‬ ‫افزایش‬ ‫بلكه‬ ‫نشد‬ ‫كم‬ ‫تنها‬ ‫نه‬ ‫شوروي‬
‫خاورميانه‬ ‫قبال‬ ‫در‬ ‫مختلفي‬ ‫استراتژیهاي‬ ،‫سياستها‬ ‫پيگيري‬

12. 12
.‫گرفت‬ ‫قرار‬ ‫آمریكا‬ ‫متحده‬ ‫ایاالت‬ ‫مداران‬ ‫سياست‬ ‫توجه‬ ‫مورد‬
‫آ‬ ‫استراتژي‬‫دوره‬ ‫در‬ ‫خاورميانه‬ ‫قبال‬ ‫در‬ ‫مریكا‬‫پ‬ ‫بوش‬ ‫جرج‬‫سر‬
‫استرات‬ ‫ميتوان‬ ‫را‬‫خاورميانه‬ ‫ژي‬‫دانست‬ ‫بزرگ‬.‫خاورميانه‬،‫بزرگ‬
‫در‬ ‫بار‬ ‫نخستين‬ ‫براي‬11‫سپتامبر‬1001‫مطرح‬ ‫پاول‬ ‫كالين‬ ‫توسط‬
‫گردید‬...‫عربستان‬ ‫مانند‬ ‫كشورهایي‬ ‫به‬ ‫آمریكا‬ ‫شد‬ ‫متعهد‬ ‫وي‬
‫ب‬ ،‫یمن‬ ‫و‬ ‫الجزیره‬ ،‫لبنان‬ ،‫سعودي‬‫سازمان‬ ‫به‬ ‫الحاق‬ ‫منظور‬ ‫ه‬
‫ج‬ ‫تجارت‬‫برنامه‬ ‫از‬ ... ‫نماید‬ ‫كمك‬ ‫هاني‬‫براي‬ ‫منطقه‬ ‫هاي‬‫انجام‬
‫و‬ ‫نماید‬ ‫حمایت‬ ‫آموزشي‬ ‫نظام‬ ‫اصالح‬ ‫و‬ ‫اجتماعي‬ ،‫سياسي‬ ‫اصالحات‬
‫مبارزا‬ ‫از‬‫كسب‬ ‫منظور‬ ‫به‬ ،‫منطقه‬ ‫شهروندان‬ ‫ت‬‫آزا‬‫دی‬‫سيا‬ ‫هاي‬‫سي‬
‫پشتيباني‬ ،‫دموكراسي‬ ‫استقرار‬ ‫و‬‫كند‬( .،‫عبداللهيان‬ ‫امير‬
1790:172-179)
‫حادثه‬ ‫از‬ ‫پس‬ ‫كه‬ ‫را‬ ‫بزرگ‬ ‫خاورميانه‬ ‫طرح‬‫مورد‬ ‫سپتامبر‬ ‫یازده‬
‫توا‬ ‫مي‬ ،‫گرفت‬ ‫قرار‬ ‫بوش‬ ‫دولت‬ ‫توجه‬‫به‬ ‫آمریكا‬ ‫رویكرد‬ ‫از‬ ‫ن‬
‫خاورميانه‬‫نظ‬ ‫از‬ . ‫نمود‬ ‫تلقي‬ ‫بوش‬ ‫دوران‬ ‫در‬‫پوشش‬ ‫ر‬
‫خاورميانه‬ ‫طرح‬ ،‫جغرافيایي‬‫بر‬ ‫عالوه‬ ‫بزرگ‬11‫اتحادیه‬ ‫كشور‬
‫ایران‬ ‫و‬ ‫افغانستان‬ ،‫پاكستان‬ ،‫اسرائيل‬ ،‫تركيه‬ ‫كشورهاي‬ ‫عرب‬
‫گيرد‬ ‫مي‬ ‫بر‬ ‫در‬ ‫نيز‬ ‫را‬‫(وا‬ .،‫عضی‬1722:311)‫تعری‬ ‫در‬ ‫حتي‬‫ف‬‫ي‬
‫ا‬ ‫موسع‬‫خاورميانه‬ ‫ز‬‫كشورهاي‬ ،‫كشورها‬ ‫این‬ ‫بر‬ ‫عالوه‬ ،‫بزرگ‬
‫ميشوند‬ ‫طرح‬ ‫این‬ ‫شامل‬ ‫نيز‬ ‫مركزي‬ ‫آسياي‬ ‫و‬ ‫افریقا‬ ‫شمال‬ ‫اسالمي‬.
‫ط‬‫بزرگ‬ ‫خاورميانه‬ ‫رح‬‫راهبرد‬ ‫از‬ ‫بخشی‬ ‫بلکه‬ ‫مستقل‬ ‫طرح‬ ‫یک‬ ‫نه‬
‫نظم‬ ‫یک‬ ‫استقرار‬ ‫برای‬ ‫آمریکا‬ ‫متحده‬ ‫ایاالت‬ ‫ملی‬ ‫امنيت‬ ‫کالن‬
‫بين‬ ‫ليبراليستی‬‫در‬ ‫آن‬ ‫استمرار‬ ‫و‬ ‫خاورميانه‬ ‫منطقه‬ ‫در‬ ‫المللی‬
‫سطح‬.‫است‬ ‫جهانی‬‫بزرگ‬ ‫خاورميانه‬ ‫طرح‬‫هژمونی‬ ‫تثبيت‬ ‫هدف‬ ‫با‬
‫شده‬ ‫طراحی‬ ‫منطقه‬ ‫در‬ ‫اسرائيل‬ ‫امنيت‬ ‫و‬ ‫جهان‬ ‫در‬ ‫آمریکا‬. ‫است‬
3-3-‫اسرائیل‬ ‫و‬ ‫فلسطین‬ ‫صلح‬ ‫به‬ ‫بوش‬ ‫دولت‬ ‫نگرش‬
‫در‬ ‫فراوانی‬ ‫تحوالت‬ ‫سرد‬ ‫جنگ‬ ‫از‬ ‫پس‬ ‫دوره‬ ‫طی‬‫داخلی‬ ‫صحنه‬
‫مهمترین‬ ‫از‬ ‫یکی‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫پيوسته‬ ‫وقوع‬ ‫به‬ ‫فلسطين‬ ‫و‬ ‫اسرائيل‬
‫این‬ ،‫بود‬ ‫فلسطين‬ ‫پارلمانی‬ ‫انتخابات‬ ‫در‬ ‫حماس‬ ‫پيروزی‬ ‫آنها‬
‫و‬ ‫پذیرش‬ ‫مورد‬ ‫که‬ ‫داشت‬ ‫پی‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫متعددی‬ ‫پيامدهای‬ ‫تحول‬
‫دولت‬ ‫از‬ ‫برخی‬ ‫و‬ ‫آمریکا‬ ‫خوشایند‬‫عدم‬ .‫نبود‬ ‫عربی‬ ‫و‬ ‫غربی‬ ‫های‬
‫و‬ ‫حماس‬ ‫سوی‬ ‫از‬ ‫اسرائيل‬ ‫شناسایی‬‫تشدید‬ ،‫مقاومت‬ ‫بر‬ ‫تأکيد‬
‫اسالم‬ ‫احزاب‬ ‫نقش‬ ‫و‬ ‫احساسات‬‫و‬ ‫نقش‬ ‫افزایش‬ ‫و‬ ‫منطقه‬ ‫در‬ ‫گرا‬
‫منطقه‬ ‫نفوذ‬‫با‬ ‫آن‬ ‫پيوندهای‬ ‫و‬ ‫ارتباطات‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬ ‫ایران‬ ‫ای‬

13. 13
‫گروه‬ ‫اکثر‬‫پيامدهای‬ ‫جمله‬ ‫از‬ ،‫حماس‬ ‫جمله‬ ‫از‬ ‫فلسطينی‬ ‫های‬
‫و‬ ‫برحماس‬ ‫فشارها‬ ‫که‬ ‫بود‬ ‫اساس‬ ‫براین‬ .‫بودند‬ ‫امر‬ ‫این‬ ‫عمده‬
‫ب‬ ‫آن‬ ‫مالی‬ ‫تحریم‬،‫مقابل‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫یافت‬ ‫افزایش‬ ‫غرب‬ ‫سوی‬ ‫از‬ ‫ویژه‬ ‫ه‬
.‫گرفت‬ ‫قرار‬ ‫بيشتری‬ ‫حمایت‬ ‫و‬ ‫توجه‬ ‫مورد‬ ‫فتح‬ ‫گروه‬
‫آمریکا‬‫و‬‫پارلمانی‬ ‫انتخابات‬ ‫در‬ ‫حماس‬ ‫پيروزی‬ ‫از‬ ‫پس‬ ‫اسرائيل‬
‫از‬ ،‫فلسطين‬‫اهرم‬ ‫تمام‬‫تحت‬ ‫و‬ ‫راندن‬ ‫حاشيه‬ ‫به‬ ‫برای‬ ‫خود‬ ‫های‬
‫فشار‬‫و‬ ‫جستند‬ ‫بهره‬ ‫جنبش‬ ‫این‬ ‫قراردادن‬‫ژوئن‬ ‫ماه‬ ‫تحوالت‬ ‫از‬ ‫پس‬
‫تس‬ ‫و‬‫از‬ ‫حمایت‬ ‫برای‬ ‫مضاعفی‬ ‫تالش‬ ،‫غزه‬ ‫نوار‬ ‫بر‬ ‫حماس‬ ‫نظامی‬ ‫لط‬
‫داده‬ ‫صورت‬ ‫فياض‬ ‫سالم‬ ،‫او‬ ‫منتخب‬ ‫وزیر‬ ‫نخست‬ ‫و‬ ‫عباس‬ ‫محمود‬.‫اند‬
‫برای‬ ‫زیادی‬ ‫تالش‬ ‫خود‬ ‫جمهوری‬ ‫ریاست‬ ‫دوران‬ ‫پایان‬ ‫در‬ ‫بوش‬ ‫دولت‬
‫مست‬ ‫دولت‬ ‫تشکيل‬.‫ماند‬ ‫ناکام‬ ‫تالشها‬ ‫این‬ ‫اما‬ ،‫کرد‬ ‫فلسطينی‬ ‫قل‬
‫اسرائ‬ ‫داخلی‬ ‫صحنه‬ ‫در‬ ‫حال‬ ‫همين‬ ‫در‬‫از‬ ‫یکی‬ ‫اولمرت‬ ،‫يل‬
‫ضعيف‬‫غيرمحبوب‬ ‫و‬ ‫ترین‬‫حيات‬ ‫دهه‬ ‫شش‬ ‫طی‬ ‫اسرائيلی‬ ‫رهبران‬ ‫ترین‬
‫در‬ ‫اسرائيل‬ ‫عمده‬ ‫مشکالت‬ ‫از‬ ‫یکی‬ ً‫اصوال‬ .‫است‬ ‫بوده‬ ‫اسرائيل‬
‫اولمرت‬ .‫است‬ ‫دیگر‬ ‫نسل‬ ‫به‬ ‫نسلی‬ ‫از‬ ‫رهبری‬ ‫انتقال‬ ‫مشکل‬ ،‫داخل‬
‫شارون‬ ‫توسط‬ ‫کادیما‬ ‫حزب‬ ‫تشکيل‬ ‫از‬ ‫پس‬ ‫آمده‬ ‫وجود‬ ‫به‬ ‫فضای‬ ‫در‬
‫ع‬ ‫افکار‬ ‫حمایت‬ ‫و‬‫فلسطينی‬ ‫از‬ ‫جدایی‬ ‫طرح‬ ‫از‬ ‫مومی‬‫توانست‬ ،‫ها‬
‫نخست‬ ‫پست‬‫از‬ ‫پس‬ ‫اولمرت‬ ‫موقعيت‬ .‫دهد‬ ‫اختصاص‬ ‫خود‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫وزیری‬
‫ژوئيه‬ ‫جنگ‬1002‫حزب‬ ‫و‬ ‫اسرائيل‬ ‫بين‬‫انتشار‬ ‫و‬ ‫لبنان‬ ...‫ا‬
‫دستيابی‬ ‫در‬ ‫اسرائيل‬ ‫ناکامی‬ ‫بر‬ ‫مبنی‬ ‫وینوگراد‬ ‫تحقيق‬ ‫گزارش‬
‫اولمر‬ .‫شد‬ ‫شکننده‬ ‫و‬ ‫متزلزل‬ ‫بسيار‬ ‫جنگ‬ ‫در‬ ‫خود‬ ‫اهداف‬ ‫به‬‫بر‬ ‫ت‬
‫با‬ ‫صلح‬ ‫جریان‬ ‫(در‬ ‫حساس‬ ‫مقطع‬ ‫دو‬ ‫در‬ ‫که‬ ،‫شارون‬ ‫و‬ ‫بگين‬ ‫خالف‬
‫شهرک‬ ‫از‬ ‫خروج‬ ‫و‬ ‫مصر‬‫و‬ ‫عمومی‬ ‫افکار‬ ‫توانستند‬ )‫غزه‬ ‫نوار‬ ‫های‬
‫جریان‬ ‫غالب‬‫برنامه‬ ‫پيشبرد‬ ‫برای‬ ‫را‬ ‫سياسی‬ ‫های‬‫متقاعد‬ ‫هایشان‬
‫توانایی‬ ‫فاقد‬ ،‫سازند‬.‫بود‬ ‫تأثيرگذار‬ ‫و‬ ‫کارآمد‬ ‫رهبر‬ ‫یک‬ ‫های‬
‫ج‬ ‫در‬ ‫اسرائيل‬ ‫بار‬ ‫فضاحت‬ ‫شکست‬‫سی‬ ‫نگ‬‫حزب‬ ‫عليه‬ ‫روزه‬ ‫سه‬ ‫و‬...‫ا‬
‫شکست‬ ‫اسطوره‬ ‫که‬ ‫لبنان‬،‫ساخت‬ ‫باطل‬ ‫را‬ ‫اسرائيل‬ ‫ارتش‬ ‫ناپذیری‬
‫وینوگراد‬ ‫کميته‬ ‫و‬ ‫داد‬ ‫قرار‬ ‫جدی‬ ‫اتهامات‬ ‫معرض‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫اولمرت‬
‫این‬ ‫از‬ .‫شناخت‬ ‫مقصر‬ ‫را‬ ‫وی‬‫با‬ ‫که‬ ‫برآمد‬ ‫درصدد‬ ‫آمریکا‬ ،‫رو‬
‫برای‬ ‫حداکثری‬ ‫امتيازات‬ ‫اخذ‬ ‫و‬ ‫صلح‬ ‫مذاکرات‬ ‫مجدد‬ ‫روند‬ ‫شروع‬
‫اسرا‬.‫نماید‬ ‫حمایت‬ ‫اسرائيلی‬ ‫ضعيف‬ ‫رهبر‬ ‫این‬ ‫از‬ ،‫ئيل‬
‫رایس‬ ‫کانداليزا‬‫بوش‬ ‫دولت‬ ‫سال‬ ‫آخرین‬ ‫در‬‫طور‬ ‫(به‬ ‫بار‬ ‫هشت‬
‫متوسط‬00‫بوش‬ ‫جرج‬ ‫ایده‬ .‫کرد‬ ‫سفر‬ ‫منطقه‬ ‫به‬ )‫بار‬ ‫یک‬ ‫روز‬
‫یک‬ ‫ایجاد‬ ‫از‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫آناپوليس‬ ‫کنفرانس‬ ‫تشکيل‬ ‫برای‬«‫افق‬

14. 14
‫سياسی‬»‫می‬ ‫سخن‬ ‫خاورميانه‬ ‫صلح‬ ‫روند‬ ‫در‬ ‫تازه‬‫چن‬ ‫تنها‬ ،‫گفت‬‫د‬
.‫شد‬ ‫مطرح‬ ‫غزه‬ ‫در‬ ‫تحوالت‬ ‫از‬ ‫پس‬ ‫هفته‬
‫از‬ ‫پس‬ ‫عباس‬ ‫محمود‬ ‫موقعيت‬ ‫بودند‬ ‫اميدوار‬ ‫اسرائيل‬ ‫و‬ ‫آمریکا‬
‫فلسطينی‬ ‫بين‬ ‫در‬ ،‫نشست‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫بازگشت‬‫محکم‬ ‫ها‬‫این‬ .‫شود‬ ‫تر‬
‫عباس‬ ‫محمود‬ ‫تقویت‬ ‫که‬ ‫بود‬ ‫استوار‬ ‫استدالل‬ ‫این‬ ‫بر‬ ‫تفکر‬
‫می‬‫نسبت‬ ‫فلسطين‬ ‫مردم‬ ‫بين‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫فتح‬ ‫جناح‬ ‫و‬ ‫وی‬ ‫موقعيت‬ ‫تواند‬
‫به‬.‫بخشد‬ ‫ارتقا‬ ‫و‬ ‫بهبود‬ ‫جهادی‬ ‫نيروهای‬ ‫دیگر‬ ‫و‬ ‫حماس‬
‫ب‬‫الزمه‬ ‫بوش‬ ‫دولت‬ ‫نظر‬ ‫بر‬ ‫نا‬‫یافتن‬ ‫دست‬ ،‫صلح‬ ‫به‬ ‫رسيدن‬
‫بود‬ ‫معتقد‬ ‫بوش‬ ‫دولت‬ ‫راستا‬ ‫این‬ ‫در‬ .‫است‬ ‫آزادي‬ ‫به‬ ‫طرف‬ ‫دو‬ ‫هر‬
‫تا‬ ‫بشود‬ ‫ایجاد‬ ‫فلسطين‬ ‫در‬ ‫دموكراتيك‬ ‫و‬ ‫مستقل‬ ‫دولت‬ ‫یك‬ ‫باید‬
.‫برد‬ ‫بسر‬ ‫اسرائيل‬ ‫كنار‬ ‫در‬ ‫امنيت‬ ‫و‬ ‫صلح‬ ‫در‬ ‫بتواند‬‫موضع‬
‫شایسته‬ ‫ها‬ ‫ملت‬ ‫سایر‬ ‫مانند‬ ،‫ها‬ ‫فلسطيني‬ ‫كه‬ ‫بوده‬ ‫آن‬ ‫بوش‬ ‫دولت‬
‫پاسخگوي‬ ‫و‬ ‫آنها‬ ‫منافع‬ ‫خدمت‬ ‫در‬ ‫كه‬ ‫هستند‬ ‫دولتي‬ ‫داشتن‬
.‫باشد‬ ‫آنها‬ ‫نيازهاي‬،‫(بوزان‬1721:10)‫بوش‬ ‫دولت‬ ‫همچنين‬
‫دهندگان‬ ‫كمك‬ ‫سایر‬ ‫با‬ ‫همراه‬ ‫تا‬ ‫كرد‬ ‫اعالم‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫آمادگي‬
‫فلسطين‬ ‫دولت‬ ‫با‬ ‫جهاني‬ ‫بانك‬ ‫و‬ ‫بينالمللي‬‫توسعه‬ ‫زمينهي‬ ‫در‬
‫تامين‬ ،‫ایجاد‬ ‫براي‬ ‫برنامهاي‬ ‫و‬ ‫بشردوستانه‬ ‫كمكهاي‬ ،‫اقتصادي‬
‫این‬ ‫در‬ ‫مستقل‬ ‫قضائيهي‬ ‫قوهي‬ ‫یك‬ ‫بر‬ ‫نظارت‬ ‫و‬ ‫مخارج‬ ،‫منابع‬
‫دموكراسي‬ ‫از‬ ‫فلسطينيها‬ ‫كه‬ ‫صورتي‬ ‫در‬ .‫كند‬ ‫همكاري‬ ‫سرزمين‬
‫فساد‬ ‫با‬ ،‫بگذارند‬ ‫احترام‬ ‫قانون‬ ‫حاكميت‬ ‫به‬ ،‫كنند‬ ‫استقبال‬
‫ت‬ ‫قاطعانه‬ ‫و‬ ‫كنند‬ ‫مقابله‬‫آمریكا‬ ‫دولت‬ ‫كنند‬ ‫رد‬ ‫را‬ ‫روریسم‬
.‫كرد‬ ‫خواهد‬ ‫حمایت‬ ‫آنها‬ ‫از‬ ‫فلسطيني‬ ‫دولت‬ ‫یك‬ ‫تشكيل‬ ‫براي‬
،‫(ودرین‬1001)
‫در‬ ‫دوم‬ ‫ي‬ ‫انتفاضه‬ ‫شروع‬ ‫با‬ ‫یكم‬ ‫و‬ ‫بيست‬ ‫قرن‬ ‫آغاز‬ ‫با‬
‫و‬ ‫اسرائيل‬ ‫بين‬ ‫صلح‬ ‫روند‬ ‫شدن‬ ‫متوقف‬ ‫و‬ ‫اشغالي‬ ‫سرزمينهاي‬
‫مطرح‬ ‫آمریكا‬ ‫براي‬ ‫پيش‬ ‫از‬ ‫بيش‬ ‫اسرائيل‬ ‫امنيت‬ ‫تامين‬ ،‫فلسطين‬
.‫شد‬‫بود‬ ‫معتقد‬ ‫كه‬ ‫بوش‬ ‫دولت‬«‫دولت‬ ‫یك‬ ‫به‬ ‫است‬ ‫متعهد‬ ‫آمریكا‬
‫صلح‬ ‫در‬ ‫اسرائيل‬ ‫كنار‬ ‫در‬ ‫كه‬ ،‫فلسطيني‬ ‫دموكراتيك‬ ‫و‬ ‫مستقل‬
‫كند‬ ‫زندگي‬ ‫امنيت‬ ‫و‬.
3-4-‫در‬ ‫تروریسم‬ ‫با‬ ‫مبارزه‬ ‫سیاست‬ ‫از‬ ‫بوش‬ ‫دولت‬ ‫اهداف‬
‫خاورمیانه‬ ‫منطقه‬
‫القاعده‬ ‫معرفي‬ ‫با‬ ‫بوش‬ ‫دولت‬ ‫سپتامبر‬ ‫یازده‬ ‫حوادث‬ ‫وقوع‬ ‫با‬
‫عنوان‬ ‫به‬‫حمله‬ ‫این‬ ‫توصيف‬ ‫با‬ ‫و‬ ‫تروریستي‬ ‫عمليات‬ ‫این‬ ‫عامل‬
‫حوادث‬ ‫این‬ ‫بين‬ ‫محكم‬ ‫ارتباطي‬ ‫و‬ ‫پيوند‬ ،‫جدید‬ ‫صليبي‬ ‫جنگ‬ ‫به‬

15. 15
‫ارتباط‬ .‫كرد‬ ‫برقرار‬ ‫خاورميانه‬ ‫و‬‫سپتامبر‬ ‫یازده‬ ‫حوادث‬ ‫دادن‬
‫در‬ ‫جمعي‬ ‫كشتار‬ ‫سالحهاي‬ ‫گسترش‬ ‫خطر‬ ‫طرح‬ ‫و‬ ‫القاعده‬ ‫به‬
‫معادالت‬ ‫در‬ ‫خاورميانه‬ ‫اهميت‬ ‫افزایش‬ ‫باعث‬ ،‫خاورميانه‬
‫اس‬‫فراهم‬ ‫و‬ ‫آمریكا‬ ‫تراتژیك‬‫تغيير‬ ‫جهت‬ ‫تالش‬ ‫براي‬ ‫زمينه‬ ‫شدن‬
‫توانست‬ ‫بوش‬ ‫دولت‬ ‫رو‬ ‫این‬ ‫از‬ .‫شد‬ ‫خاورميانه‬ ‫در‬ ‫موجود‬ ‫وضع‬
‫ایاالت‬ ‫دیرین‬ ‫اهداف‬ ‫و‬ ‫نيات‬‫در‬ ‫را‬ ‫متحده‬‫خاورمي‬‫انه‬‫پوشش‬ ‫با‬
‫دنبال‬ ‫جدید‬ ‫هاي‬. ‫نماید‬
‫ارزشهاي‬ ‫حفظ‬ ‫را‬ ‫تروریسم‬ ‫با‬ ‫مبارزه‬ ‫از‬ ‫خود‬ ‫نهایي‬ ‫هدف‬ ‫بوش‬
‫ز‬ ‫سبك‬ ‫و‬ ‫دموكراتيك‬‫بر‬ ‫نظرش‬ ‫و‬ ‫ميكرد‬ ‫معرفي‬ ‫آمریكایي‬ ‫ندگي‬
‫این‬‫بود‬،‫تروریستها‬ ‫كه‬‫به‬ ‫عمد‬ ‫به‬‫د‬‫با‬ ‫خشونت‬ ‫بكارگيري‬ ‫نبال‬
‫انگيزه‬‫بي‬ ‫مردم‬ ‫عليه‬ ‫سياسي‬‫هستند‬ ‫گناه‬(White House,2002:5)‫لذا‬
‫بود‬ ‫معتقد‬،‫است‬ ‫وحشت‬ ‫و‬ ‫آزادي‬ ‫ميان‬ ‫نبرد‬ ،‫تروریسم‬ ‫با‬ ‫جنگ‬ ‫كه‬
‫ب‬ ‫و‬ ‫آساني‬ ‫به‬ ‫كه‬ ‫نبردي‬‫رس‬ ‫نخواهد‬ ‫پایان‬ ‫به‬ ‫سرعت‬ ‫ه‬.‫يد‬
‫وي‬«‫را‬ ‫آمریكا‬،‫نيست‬ ‫ما‬ ‫با‬ ‫هركه‬ ‫بود‬ ‫مدعي‬ ‫و‬ ‫ميدانست‬ ‫مطلق‬ ‫حق‬
‫ما‬ ‫عليه‬‫است‬»‫قبله‬ ‫را‬ ‫آمریكا‬ ‫و‬‫به‬ ‫جهان‬ ‫مسيح‬ ‫و‬ ‫عالم‬‫شمار‬
‫آورده‬،‫(بيگدلی‬1721:82)‫كه‬ ‫بود‬ ‫معتقد‬«‫براي‬ ‫راه‬ ‫موثرترین‬
‫داشتن‬ ‫نگه‬ ‫زنده‬ ،‫خود‬ ‫ارزشهاي‬ ‫ارتقاي‬ ‫منظور‬ ‫به‬ ‫آمریكا‬
‫حق‬ ،‫دموكراسي‬ ‫به‬ ‫آمریكا‬ ‫تعهد‬ ‫و‬ ‫آنهاست‬‫قانون‬ ‫اجراي‬ ‫و‬ ‫بشر‬ ‫وق‬
‫نفوذ‬ ‫توانمندي‬ ‫ضروري‬ ‫منابع‬ ‫را‬‫دانست‬ ‫می‬ ‫جهان‬ ‫در‬ ‫خود‬
.»(White House, March 2006: 2)
‫نظم‬ ‫تحقق‬ ‫سياست‬ ‫پيگيري‬ ‫براي‬ ‫بوش‬ ‫جرج‬ ‫زمان‬ ‫در‬ ‫امریكا‬ ‫دولت‬
‫بر‬ .‫نمود‬ ‫ميدان‬ ‫از‬ ‫رقبا‬ ‫راندن‬ ‫بيرون‬ ‫در‬ ‫سعي‬ ‫خود‬ ‫نظر‬ ‫مورد‬
‫امریكا‬ ‫سياست‬ ‫مخالفان‬ ‫همه‬ ‫تا‬ ‫كوشيد‬ ‫اساس‬ ‫این‬‫به‬ ‫را‬
‫تروریسم‬ ‫ایدئولوژي‬ ‫حامي‬ ‫را‬ ‫آنها‬ ‫و‬ ‫دهد‬ ‫نسبت‬ ‫تروریستها‬
‫تروریست‬ ‫ایدئولوژي‬ ‫تضعيف‬ ‫براي‬ ‫تالش‬ ‫رو‬ ‫این‬ ‫از‬ .‫كند‬ ‫معرفي‬
‫بوش‬ ‫دولت‬ ‫كه‬ ‫بود‬ ‫اقداماتي‬ ‫دیگر‬ ‫از‬ ‫آنها‬ ‫حامي‬ ‫كشورهاي‬ ‫و‬ ‫ها‬
‫ایاالت‬ ‫مدت‬ ‫بلند‬ ‫هدف‬ ‫كه‬ ‫بود‬ ‫معتقد‬ ‫بوش‬ .‫نمود‬ ‫مي‬ ‫حمایت‬ ‫آن‬ ‫از‬
‫ترویس‬ ‫با‬ ‫نبرد‬ ‫در‬ ‫آمریكا‬ ‫متحده‬‫آنها‬ ‫ایدئولوژیكي‬ ‫شكست‬ ،‫م‬
‫نبرد‬ ‫در‬ ‫شدن‬ ‫برنده‬ ‫معني‬ ‫به‬ ‫ترور‬ ‫عليه‬ ‫جنگ‬ ‫در‬ ‫پيروزي‬ ‫و‬ ‫است‬
‫ایده‬ .‫است‬ ‫ها‬ ‫ایده‬‫قاتالن‬ ‫خود‬ ‫نوبه‬ ‫به‬ ‫ميتواند‬ ‫كه‬ ‫هایي‬
‫را‬ ‫بيگناه‬ ‫قربانيان‬ ‫كشتن‬ ‫به‬ ‫مایل‬‫سرخورده‬. ‫کند‬
(The White House, 2006: 9)
‫مر‬ ‫با‬ ‫وي‬‫ترو‬ ‫با‬ ‫اسالم‬ ‫كردن‬ ‫تبط‬‫منشا‬ ،‫ریسم‬‫در‬ ‫را‬ ‫تروریسم‬ ‫ء‬
‫ميدانست‬ ‫خاورميانه‬ ‫منطقه‬ ‫در‬ ‫اسالمي‬ ‫بنيادگرایان‬ ‫اعتقادات‬
‫فاشيسم‬ ‫بر‬ ‫آزادي‬ ‫پيروزي‬ ‫وجود‬ ‫با‬ ‫كه‬ ‫داشت‬ ‫مي‬ ‫بيان‬ ‫اینطور‬ ‫و‬

16. 16
‫حال‬ ‫در‬ ‫جدیدي‬ ‫توتاليتر‬ ‫اكنون‬ ‫هم‬ ‫بيستم‬ ‫قرن‬ ‫در‬ ‫كمونيسم‬ ‫و‬
‫ها‬ ‫تروریست‬ ‫كه‬ ‫مينماید‬ ‫مطرح‬ ‫وي‬ .‫است‬ ‫تهدید‬ ‫ایجاد‬ ‫و‬ ‫ظهور‬
‫بنيادگ‬ ‫همان‬‫حتي‬ ‫و‬ ‫مذاهب‬ ‫سایر‬ ‫توسط‬ ‫كه‬ ‫هستند‬ ‫اسالمي‬ ‫رایان‬
‫شدهاند‬ ‫رد‬ ‫نيز‬ ‫مسلمانان‬ ‫اكثریت‬(White House, 2006: 9)‫بوش‬ ‫دولت‬
‫برشمرد‬ ‫آن‬ ‫عامالن‬ ‫براي‬ ‫نيز‬ ‫را‬ ‫ویژگيهایي‬ ‫تروریسم‬ ‫تشریح‬ ‫در‬
‫دشمن‬ ،‫تروریسم‬ ‫عليه‬ ‫جنگ‬ ‫در‬ ‫كه‬ ‫نمود‬ ‫عنوان‬ ‫حال‬ ‫عين‬ ‫در‬ ‫و‬
‫بن‬ ‫مانند‬ ‫اسالم‬ ‫جهان‬ ‫از‬ ‫بخشهائي‬ :‫است‬ ‫مشخص‬‫(در‬ ‫الدن‬
‫خودگردان‬ ‫تشكيالت‬ ،‫ایران‬ ،‫سوریه‬ ،‫حسين‬ ‫صدام‬ ،)‫افغانستان‬
‫و‬ ‫دارند‬ ‫خصومت‬ ‫هایش‬ ‫دیدگاه‬ ‫و‬ ‫آمریكا‬ ‫به‬ ‫نسبت‬ ‫كه‬ ‫فلسطين‬
‫آنها‬ ‫بایست‬ ‫مي‬ ‫سپتامبر‬ ‫یازده‬ ‫از‬ ‫پس‬ ‫فضاي‬ ‫در‬ ‫كه‬ ‫داشت‬ ‫تاكيد‬
‫كرد‬ ‫سركوب‬ ‫را‬.،‫(عطائي‬1723:170‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬ ‫اساس‬ ‫این‬ ‫بر‬ )
‫در‬ ‫را‬ ‫تروریسم‬ ‫منشا‬ ‫بوش‬ ‫اینكه‬‫اعتقاد‬‫اسالمي‬ ‫بنيادگرایان‬ ‫ات‬
‫منطقه‬ ‫در‬‫را‬ ‫كشورها‬ ‫و‬ ‫گروهها‬ ‫از‬ ‫برخي‬ ‫و‬ ‫ميداند‬ ‫خاورميانه‬
،‫كند‬ ‫مي‬ ‫معرفي‬ ‫تروریسم‬ ‫حامي‬ ‫یا‬ ‫تروریست‬ ‫مصداق‬ ‫عنوان‬ ‫به‬
‫و‬ ‫گروهها‬ ‫این‬ ‫با‬ ‫مقابله‬ ‫نيز‬ ‫را‬ ‫تروریسم‬ ‫با‬ ‫مبارزه‬ ‫از‬ ‫هدف‬
‫در‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫مخالفان‬ ‫همه‬ ‫عنوان‬ ‫این‬ ‫زیر‬ ‫و‬ ‫ميداند‬ ‫دولتها‬
‫ردیف‬‫ميدهد‬ ‫قرار‬ ‫تروریستها‬.
3-5-‫مقابله‬ ‫برای‬ ‫بوش‬ ‫دولت‬ ‫ابزارهای‬‫با‬‫در‬ ‫تروریسم‬
‫خاورمیانه‬
‫آن‬ ‫با‬ ‫مقابله‬ ‫و‬ ‫تروریسم‬ ‫درباره‬ ‫كه‬ ‫دیدگاهي‬ ‫با‬ ‫بوش‬ ‫دولت‬
‫اسالمي‬ ‫كشورهاي‬ ‫در‬ ‫خود‬ ‫سياستهاي‬ ‫نمودن‬ ‫عملياتي‬ ‫براي‬ ،‫داشت‬
‫بهره‬ ‫جاي‬ ‫به‬ ‫غالبا‬ ،‫خاورميانه‬‫حربه‬ ‫از‬ ‫دیپلماسي‬ ‫از‬ ‫گيري‬
،‫(عطائي‬ .‫كرد‬ ‫استفاده‬ ‫گسترده‬ ‫شكلي‬ ‫به‬ ‫اجبار‬1723:171‫این‬ )
‫ایجاد‬ ‫به‬ ‫باید‬ ‫تروریسم‬ ‫با‬ ‫مبارزه‬ ‫در‬ ‫كه‬ ‫داشت‬ ‫تاكيد‬ ‫دولت‬
‫تروریستها‬ ‫سمت‬ ‫از‬ ‫كه‬ ‫تهدیدي‬ ‫تا‬ ‫یافت‬ ‫دست‬ ‫بنيادي‬ ‫تغييراتي‬
‫برود‬ ‫ميان‬ ‫از‬ ‫بنيادي‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫امریكا‬ ‫منافع‬ ‫عليه‬
‫آنها‬ ‫براي‬ ‫بازگشتي‬ ‫نيز‬ ‫مدت‬ ‫بلند‬ ‫در‬‫بر‬ .‫باشد‬ ‫نداشته‬ ‫وجود‬
‫اجبار‬ ‫كه‬ ‫بود‬ ‫باور‬ ‫این‬ ‫بر‬ ‫بوش‬ ‫اساس"دولت‬ ‫این‬-‫اجماع‬–
‫اقناع‬‫و‬‫استفاده‬‫از‬‫قد‬‫مسلح‬ ‫نيروهاي‬ ‫قهریه‬ ‫ي‬ ‫قوه‬ ‫و‬ ‫رت‬
‫منطقه‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫متمادي‬ ‫ساليان‬ ‫براي‬ ‫سازي‬ ‫ملت‬ ‫براي‬ ‫آمریكا‬
‫استمرار‬ ‫و‬ ‫آمریكا‬ ‫متحده‬ ‫ایاالت‬ ‫منافع‬ ‫ميتواند‬ )‫(خاورميانه‬
‫بين‬ ‫ليبراليستي‬ ‫نظم‬،‫(واعظي‬ ."‫نماید‬ ‫تضمين‬ ‫را‬ ‫المللي‬1722:
314)

17. 17
‫بوش‬ ‫دولت‬ ‫استراتژي‬ ‫این‬ ‫تحقق‬ ‫راستاي‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫مبنا‬ ‫این‬ ‫بر‬
‫برشمرد‬ ‫القاعده‬ ‫اصلي‬ ‫مركز‬ ‫را‬ ‫افغانستان‬ ‫و‬ ‫عراق‬ ، ‫خاورميانه‬
‫پيشدستا‬ ‫جنگ‬ ‫استراتژي‬ ‫دو‬ ‫آنان‬ ‫با‬ ‫مقابله‬ ‫براي‬ ‫نتيجه‬ ‫در‬ ‫و‬‫نه‬
‫سرلوحه‬ ‫را‬ ‫پيشگيرانه‬ ‫دفاع‬ ‫و‬‫مبا‬ ‫جهت‬ ‫خود‬ ‫اقدامات‬‫با‬ ‫رزه‬
‫داد‬ ‫قرار‬ ‫تروریسم‬( .White House, March 2006: 8)‫ا‬‫متحده‬ ‫یاالت‬
‫با‬ ‫مقابله‬ ‫براي‬‫بازه‬ ‫یك‬ ‫براي‬ ‫ملي‬ ‫امنيت‬ ‫تهدیدات‬‫زماني‬
‫مينم‬ ‫استفاده‬ ‫پيشگيرانه‬ ‫اقدامات‬ ‫از‬ ‫مدت‬ ‫بلند‬‫ود‬.(White House,
2002: 15)‫ا‬‫سالح‬ ‫با‬ ‫حمله‬ ‫از‬ ‫ناشي‬ ‫عواقب‬ ‫كه‬ ‫بود‬ ‫معتقد‬ ‫دولت‬ ‫ین‬
‫ط‬ ‫به‬ ‫جمعي‬ ‫كشتار‬ ‫هاي‬‫هستند‬ ‫ویرانگر‬ ‫بسيار‬ ‫بالقوه‬ ‫ور‬(White
House, 2006: 23)‫شبكه‬ ‫توسط‬ ‫حمالت‬ ‫از‬ ‫باید‬ ‫نتيجه‬ ‫در‬ ‫و‬‫هاي‬
‫شود‬ ‫جلوگيري‬ ‫آنها‬ ‫وقوع‬ ‫از‬ ‫قبل‬ ‫تروریستي‬(White House, 2006: 12)
‫است‬ ‫پيشدستي‬ ‫منطق‬ ‫و‬ ‫اصل‬ ‫این‬ ‫و‬.
‫بر‬ ‫تكيه‬ ‫با‬ ‫تا‬ ‫ميكوشيد‬ ‫بود‬ ‫امكانپذیر‬ ‫هرجا‬ ‫بوش‬ ‫دولت‬
‫منطقه‬ ‫سازمانهاي‬‫و‬ ‫اي‬‫تروریسم‬ ‫با‬ ‫دوست‬ ‫كشورهاي‬ ‫توانایيهاي‬
‫توان‬ ‫آمریكا‬ ‫دوست‬ ‫دولتهاي‬ ‫كه‬ ‫هرجا‬ ‫در‬ ‫لذا‬ .‫كند‬ ‫مبارزه‬
،‫نداشتند‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫خاك‬ ‫داخل‬ ‫در‬ ‫تروریسم‬ ‫با‬ ‫مبارزه‬ ‫براي‬ ‫كافي‬
‫تروریسم‬ ‫سركوب‬ ‫براي‬ ‫را‬ ‫الزم‬ ‫امكانات‬ ‫متحدین‬ ‫و‬ ‫آمریكا‬ ‫دولت‬
‫دادند‬ ‫مي‬ ‫قرار‬ ‫مربوطه‬ ‫دولت‬ ‫اختيار‬ ‫در‬.
‫ا‬‫بوش‬ ‫دكترین‬ ‫منظر‬ ‫ز‬‫كه‬ ‫است‬ ‫تروریسم‬ ‫با‬ ‫مبارزه‬ ‫ضروریات‬ ‫از‬
‫از‬ ‫تا‬ ‫بشود‬ ‫اي‬ ‫منطقه‬ ‫حساس‬ ‫مناقشات‬ ‫وارد‬ ‫فعال‬ ‫بطور‬ ‫امریكا‬
‫انفجارآميزي‬ ‫بطور‬ ‫درگيریها‬ ‫كه‬ ‫شود‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫مانع‬ ‫طریق‬ ‫این‬
‫گرد‬ ‫متحده‬ ‫ایاالت‬ ‫متوجه‬ ‫آن‬ ‫سوء‬ ‫عواقب‬ ‫نهایتا‬ ‫و‬ ‫شده‬ ‫تشدید‬.‫د‬
‫بحرانهاي‬‫ای‬ ‫منطقه‬‫دوستانش‬ ‫با‬ ‫امریكا‬ ‫اتحاد‬ ‫به‬ ‫ميتوانند‬
‫آ‬‫وارد‬ ‫سيب‬‫قدر‬ ‫ميان‬ ‫رقابت‬ ‫تجدید‬ ‫موجب‬ ،‫سازد‬‫ت‬‫بزرگ‬ ‫هاي‬
‫داشته‬ ‫دنبال‬ ‫به‬ ‫سنگيني‬ ‫بسيار‬ ‫انساني‬ ‫لطمات‬ ‫و‬ ‫گردند‬
‫باشد‬.(Mackey, 1992)
‫دولتهاي‬ ‫از‬ ‫حمایت‬ ‫پي‬ ‫در‬ ‫بوش‬ ‫دولت‬ ‫دیدگاه‬ ‫همين‬ ‫اساس‬ ‫بر‬
‫در‬ ‫خصوص‬ ‫به‬ ،‫مدرن‬ ‫و‬ ‫متوسط‬‫خاورميانه‬‫اطمينان‬ ‫تا‬ ،‫برآمد‬
‫ك‬ ‫ایدئولوژي‬ ‫و‬ ‫شرایط‬ ‫كه‬ ‫كند‬ ‫حاصل‬‫منجر‬ ‫تروریسم‬ ‫ترویج‬ ‫به‬ ‫ه‬
‫نكرده‬ ‫پيدا‬ ‫را‬ ‫باروري‬ ‫زمينه‬ ‫كشورها‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫ميشود‬.‫اند‬
‫كه‬ ‫بود‬ ‫این‬ ‫خاورميانه‬ ‫در‬ ‫بوش‬ ‫دولت‬ ‫دیدگاه‬«‫دموكراسي‬ ‫اگر‬
،‫واحد‬ ‫اندازهاي‬ ‫چشم‬ ‫اینكه‬ ‫لحاظ‬ ‫به‬ ،‫یابد‬ ‫تحقق‬ ‫خاورميانه‬ ‫در‬
‫كشورها‬ ‫مردم‬ ‫و‬ ‫رهبران‬ ‫بين‬ ‫در‬ ‫یكسان‬ ‫الگوهاي‬ ‫و‬ ‫همسو‬ ‫ارزشهاي‬
‫خواه‬ ‫وجود‬ ‫به‬‫مدیریت‬ ‫منطقه‬ ‫بازیگران‬ ‫بين‬ ‫منازعات‬ ،‫آمد‬ ‫د‬

18. 18
‫ریشه‬ ‫و‬ ‫شد‬ ‫خواهد‬‫افراط‬ ‫هاي‬‫گرایيد‬ ‫خواهد‬ ‫خشكي‬ ‫به‬ ‫گرایي‬،
‫ميآید‬ ‫وجود‬ ‫به‬ ‫دموكراسي‬ ‫حاكميت‬ ‫بستر‬ ‫در‬ ‫تنها‬ ‫این‬ ‫و‬»
،‫(دهشيار‬1728‫كردن‬ ‫باز‬ ،‫توسعه‬ ‫دایره‬ ‫گسترش‬ ‫به‬ ‫نتيجه‬ ‫در‬ )
‫تاكيد‬ ‫كشورها‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫دموكراسي‬ ‫هاي‬ ‫زیرساخت‬ ‫ساخت‬ ‫و‬ ‫جوامع‬
‫نمود‬ ‫مي‬(White House,2002: 2).
4-‫اوباما‬ ‫دولت‬ ‫رویکرد‬
4-1-‫الملل‬ ‫بین‬ ‫نظام‬ ‫به‬ ‫اوباما‬ ‫دولت‬ ‫رویکرد‬
‫ن‬‫با‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫این‬ ‫آمریکا‬ ‫متحده‬ ‫ایاالت‬ ‫با‬ ‫ارتباط‬ ‫در‬ ‫مهم‬ ‫کته‬
‫بسيار‬ ‫جمهور‬ ‫رئيس‬ ‫تغيير‬‫کشور‬ ‫این‬ ‫کالن‬ ‫های‬ ‫سياست‬ ‫از‬ ‫ی‬‫از‬
‫سياست‬ ‫جمله‬‫و‬ ‫کرد‬ ‫نخواهد‬ ‫اساسی‬ ‫تغيير‬ ‫خارجی‬‫تاکتيک‬ ً‫صرفا‬
‫دستيابی‬ ‫های‬‫دچار‬ ‫کالن‬ ‫اهداف‬ ‫این‬ ‫به‬‫خواهند‬ ‫تغييراتی‬
.‫شد‬،‫نيا‬ ‫(اکرم‬1211)‫عمومی‬ ‫انتخابات‬ ‫دیرینه‬ ‫سنت‬ ‫یک‬ ‫طبق‬
‫شنبه‬ ‫سه‬ ‫اولين‬ ‫در‬ ‫بار‬ ‫یک‬ ‫سال‬ ‫چهار‬ ‫هر‬ ‫آمریکا‬ ‫جمهوری‬ ‫ریاست‬
‫پنجاه‬ ‫برگزاری‬ ‫با‬ ‫نيز‬ ‫امسال‬ ‫و‬ ‫گردد‬ ‫می‬ ‫برگزار‬ ‫نوامبر‬ ‫ماه‬
‫در‬ ‫انتخابات‬ ‫دوره‬ ‫ششمين‬ ‫و‬۴( ‫نوامبر‬۴۴‫سناتور‬ ،)‫آبان‬۴۴
‫ایلينویز‬ ‫ایالت‬ ‫ساله‬«‫اوباما‬ ‫حسين‬ ‫باراک‬»‫آمریکایی‬ ‫یک‬ ‫که‬
‫ایاالت‬ ‫جمهور‬ ‫رئيس‬ ‫چهارمين‬ ‫و‬ ‫چهل‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ،‫است‬ ‫تبار‬ ‫کنيایی‬
‫متحده‬‫شد‬ ‫برگزیده‬ ‫آمریکا‬.
‫چندانی‬ ‫توجه‬ ‫خارجی‬ ‫مسایل‬ ‫به‬ ‫نسبت‬ ‫آمریکا‬ ‫مردم‬ ‫معتقدند‬ ‫برخی‬
‫اقتصا‬ ‫مسایل‬ ‫به‬ ً‫عمدتا‬ ‫و‬ ‫ندارند‬‫بيش‬ ‫و‬ ‫اندیشند‬ ‫می‬ ‫رفاه‬ ‫و‬ ‫دی‬
‫و‬ ‫ها‬ ‫قيمت‬ ‫کاهش‬ ،‫بيکاری‬ ‫کاهش‬ ،‫ها‬ ‫ماليات‬ ‫کاهش‬ ‫چيز‬ ‫هر‬ ‫از‬
‫است‬ ‫اساس‬ ‫همين‬ ‫بر‬ ‫و‬ ‫است؛‬ ‫مهم‬ ‫آنان‬ ‫برای‬ ‫بهداشت‬ ‫سطح‬ ‫ارتقاء‬
‫بر‬ ‫جمهوری‬ ‫ریاست‬ ‫نامزدهای‬ ‫ميان‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫نظر‬ ‫مورد‬ ‫فرد‬ ‫که‬
‫جمهور‬ ‫رئيس‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫ریاستی‬ ‫آمریکا‬ ‫در‬ ‫سياسی‬ ‫نظام‬ .‫گزینند‬ ‫می‬
‫عنوا‬ ‫به‬‫فراوانی‬ ‫اختيارات‬ ‫ها‬ ‫حوزه‬ ‫تمامی‬ ‫در‬ ،‫کشور‬ ‫اول‬ ‫شخص‬ ‫ن‬
‫انعقاد‬ ،‫خارجی‬ ‫روابط‬ ‫کليه‬ ‫خارجی‬ ‫سياست‬ ‫حوزه‬ ‫در‬ .‫دارد‬
‫نمایندگان‬ ‫مجالس‬ ‫مصوبات‬ ‫امضای‬ ،‫ها‬ ‫نامه‬ ‫عهد‬ ‫و‬ ‫قراردادها‬
‫رئيس‬ ‫قانونی‬ ‫اختيارات‬ ‫چارچوب‬ ‫در‬ ‫دیگر‬ ‫امور‬ ‫بسياری‬ ‫و‬ ‫سنا‬ ‫و‬
‫دارد‬ ‫قرار‬ ‫جمهور‬.،‫نيا‬ ‫(اکرم‬1211)
‫با‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫این‬ ‫آمریکا‬ ‫متحده‬ ‫ایاالت‬ ‫با‬ ‫ارتباط‬ ‫در‬ ‫مهم‬ ‫نکته‬
‫از‬ ‫کشور‬ ‫این‬ ‫کالن‬ ‫های‬ ‫سياست‬ ‫از‬ ‫بسياری‬ ‫جمهور‬ ‫رئيس‬ ‫تغيير‬

19. 19
‫تاکتيک‬ ً‫صرفا‬ ‫و‬ ‫کرد‬ ‫نخواهد‬ ‫اساسی‬ ‫تغيير‬ ‫خارجی‬ ‫سياست‬ ‫جمله‬
.‫شد‬ ‫خواهد‬ ‫تغييراتی‬ ‫دچار‬ ‫کالن‬ ‫اهداف‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫دستيابی‬ ‫های‬
‫دموکراسی‬ ،‫آزادی‬ ،‫صلح‬ ‫قبيل‬ ‫از‬ ‫هایی‬ ‫سنت‬‫شيوه‬ ‫و‬ ‫امنيت‬ ،
‫همه‬ ‫که‬ ‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫آمریکا‬ ‫خارجی‬ ‫سياست‬ ‫در‬ ‫آمریکایی‬ ‫زندگی‬
‫همين‬ ‫به‬ ‫دارند؛‬ ‫را‬ ‫آنها‬ ‫به‬ ‫پایبندی‬ ‫ادعای‬ ‫جمهور‬ ‫رؤسای‬
‫این‬ ‫خارجی‬ ‫سياست‬ ‫بر‬ ‫را‬ ‫ثابتی‬ ‫اصول‬ ‫مذکور‬ ‫های‬ ‫سنت‬ ‫دليل‬
.‫کنند‬ ‫می‬ ‫تحميل‬ ‫کشور‬،‫نيا‬ ‫(اکرم‬1211)
‫کسينجر‬ ‫هنری‬‫گوید؛‬ ‫می‬«‫ه‬ ‫با‬ ‫ما‬ ‫کشور‬ ‫خارجی‬ ‫سياست‬‫رئيس‬ ‫ر‬
‫همان‬ ‫ها‬ ‫سياست‬ ‫اساسی‬ ‫برآیند‬ ‫اما‬ ،‫کند‬ ‫می‬ ‫تغيير‬ ‫جدید‬ ‫جمهور‬
.‫ماند‬ ‫می‬ ‫باقی‬ ‫هست‬ ‫که‬»‫تصور‬ ‫معتقدند‬ ‫برخی‬ ‫دیگر‬ ‫سوی‬ ‫از‬ ‫اما‬
‫بر‬ ‫تأثيری‬ ‫هيچ‬ ‫جمهور‬ ‫رئيس‬ ‫فردی‬ ‫شخصيت‬ ‫و‬ ‫حزب‬ ‫که‬ ‫این‬
‫انگاری‬ ‫ساده‬ ‫برای‬ ‫تالشی‬ ‫و‬ ‫خطا‬ ‫تصوری‬ ،‫ندارد‬ ‫ها‬ ‫استراتژی‬
‫عبارت‬ ‫به‬ .‫است‬ ‫پيچيده‬ ً‫واقعا‬ ‫مسایل‬‫در‬ ‫ساختارها‬ ‫گرچه‬ ‫دیگر‬
‫و‬ ‫عملکرد‬ ‫و‬ ‫دارند‬ ‫جدی‬ ‫بسيار‬ ‫بروز‬ ‫و‬ ‫نمود‬ ‫آمریکا‬ ‫حاکميت‬
‫از‬ ‫صرفنظر‬ ،‫زنند‬ ‫می‬ ‫رقم‬ ‫خارج‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫کشور‬ ‫این‬ ‫رفتار‬
‫ویژه‬ ‫های‬ ‫شخصيت‬ ‫از‬ ‫برخورداری‬ ‫بواسطه‬ ‫نيز‬ ‫افراد‬ ،‫ساختارها‬
‫تغييراتی‬ ‫و‬ ‫تحوالت‬ ‫منشاء‬ ‫توانند‬ ‫می‬ ،‫جدید‬ ‫فضاهای‬ ‫خلق‬ ‫در‬
‫و‬ ‫جورج‬ ‫که‬ ‫همچنان‬ ‫باشند؛‬‫آبراهام‬ ،‫مونروئه‬ ‫جيمز‬ ،‫اشنگتن‬
‫آمریکا‬ ‫تاریخ‬ ‫بر‬ ‫زیادی‬ ‫تآثيرات‬ ‫روزولت‬ ‫فرانکلين‬ ‫و‬ ‫لينکلن‬
‫در‬ ‫تحول‬ ‫و‬ ‫تغيير‬ ‫ميزان‬ ‫از‬ ‫صرفنظر‬ ‫صورت‬ ‫هر‬ ‫در‬ .‫اند‬ ‫داشته‬
‫به‬ ‫کشور‬ ‫این‬ ،‫اوباما‬ ‫باراک‬ ‫دوران‬ ‫در‬ ‫آمریکا‬ ‫خارجی‬ ‫سياست‬
‫متمرکز‬ ‫خاورميانه‬ ‫مسایل‬ ‫روی‬ ‫بر‬ ‫موجود‬ ‫های‬ ‫درگيری‬ ‫دليل‬
‫و‬ ‫شد‬ ‫خواهد‬‫ای‬ ‫ویژه‬ ‫جایگاه‬ ‫گذشته‬ ‫های‬ ‫سال‬ ‫همچون‬ ‫خاورميانه‬
‫داشت‬ ‫خواهد‬ ‫آمریکا‬ ‫خارجی‬ ‫سياست‬ ‫مجریان‬ ‫و‬ ‫طراحان‬ ‫نزد‬.‫(اکرم‬
،‫نيا‬1211)
‫بين‬ ‫نظام‬ ‫به‬ ‫اوباما‬ ‫رویكرد‬‫و‬ ‫رئاليستي‬ ‫رویكردي‬ ‫الملل‬
‫با‬ ‫وي‬ .‫ميشود‬ ‫محسوب‬ ‫عملگرایانه‬‫از‬ ‫برخورداري‬‫رویكردي‬ ‫چنين‬
‫موجود‬ ‫واقعيات‬ ‫براساس‬ ‫مينماید‬ ‫تالش‬‫صحنه‬ ‫در‬‫بين‬ ‫روابط‬‫الملل‬
‫سایر‬ ‫همراهي‬ ‫و‬ ‫متحده‬ ‫ایاالت‬ ‫قدرت‬ ‫به‬ ‫اتكا‬ ‫با‬ ‫همچنين‬ ‫و‬
‫منطقه‬ ‫و‬ ‫جهاني‬ ‫بزرگ‬ ‫قدرتهاي‬‫موضع‬ ‫روز‬ ‫مسائل‬ ‫به‬ ‫نسبت‬ ‫اي‬
‫الگوي‬ ‫آمریكا‬ ‫متحدهي‬ ‫ایاالت‬ ‫است‬ ‫معتقد‬ ‫اوباما‬ .‫نماید‬ ‫گيري‬
‫مناس‬‫آید‬ ‫مي‬ ‫بشمار‬ ‫جهانيان‬ ‫براي‬ ‫بي‬.‫و‬‫براي‬ ‫آمریكا‬ ‫تالش‬ ‫بر‬ ‫ي‬
‫اساس‬ ‫بر‬ ‫زندگي‬‫خو‬ ‫هاي‬ ‫ارزش‬‫جامعه‬ ‫در‬ ‫دموكراسي‬ ‫مباني‬ ‫حفظ‬ ‫و‬ ‫د‬
‫ت‬ ‫خود‬‫متحده‬ ‫ایاالت‬ ‫حمایت‬ ‫و‬ ‫كرده‬ ‫اكيد‬‫كساني‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫آمریكا‬
‫و‬ ‫ارزشها‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫بهرمندي‬ ‫در‬ ‫آمریكا‬ ‫مرزهاي‬ ‫از‬ ‫خارج‬ ‫در‬ ‫كه‬

20. 20
‫دمكراتيك‬ ‫اصول‬( .‫داند‬ ‫مي‬ ‫الزم‬ ،‫اند‬ ‫شده‬ ‫محروم‬‫امنيت‬ ‫راهبرد‬
،‫آمریكا‬ ‫ملي‬1010:10)
‫همچون‬ ‫نيز‬ ‫اوباما‬ ‫البته‬‫را‬ ‫تروریسم‬ ‫تا‬ ‫مينماید‬ ‫تالش‬ ‫بوش‬
‫خطرات‬ ‫مهمترین‬ ‫از‬ ‫یكي‬ ‫عنوان‬ ‫به‬‫كننده‬ ‫تهدید‬‫متحده‬ ‫ایاالت‬
‫وي‬ ‫نظر‬ ‫از‬ .‫نماید‬ ‫معرفي‬«‫است‬ ‫متعددي‬ ‫خطرات‬ ‫از‬ ‫یكي‬ ‫تروریسم‬
‫ش‬ ‫جهاني‬ ‫عصر‬ ‫در‬ ‫كه‬‫اس‬ ‫برخوردار‬ ‫بيشتري‬ ‫اهميت‬ ‫از‬ ‫دن‬( ‫ت‬‫راهبرد‬
،‫آمریكا‬ ‫ملي‬ ‫امنيت‬1010:3)‫از‬ ‫ناشي‬ ‫را‬ ‫تروریسم‬ ‫اوباما‬
‫ء‬ ‫منشا‬ ‫است‬ ‫معتقد‬ ‫و‬ ‫ميداند‬ ‫اسالمي‬ ‫گرایان‬ ‫افراط‬ ‫اعتقادات‬
‫اسالمي‬ ‫گرایان‬ ‫افراط‬ ‫اعتقادات‬ ‫تروریستي‬ ‫تهدیدات‬ ‫برترین‬
‫است‬ ‫آن‬ ‫پيروان‬ ‫و‬ ‫وابستگان‬ ‫و‬ ‫القاعده‬ ‫بخصوص‬. (White House.2011:
11)‫به‬ ‫بوش‬ ‫دیدگاه‬ ‫در‬ ‫حاليكه‬ ‫در‬‫یازده‬ ‫حوادت‬ ‫وقوع‬ ‫از‬ ‫پس‬ ‫ویژه‬
‫ترو‬ ‫بين‬ ‫چنداني‬ ‫تفكيك‬ ‫سپتامبر‬‫و‬ ‫نگرفته‬ ‫صورت‬ ‫اسالم‬ ‫و‬ ‫ریسم‬
‫بين‬ ‫اوباما‬ ،‫شوند‬ ‫معرفي‬ ‫تروریست‬ ‫مسلمانان‬ ‫تا‬ ‫شد‬ ‫مي‬ ‫تالش‬
‫حساب‬ ‫بود‬ ‫معتقد‬ ‫و‬ ‫بود‬ ‫قائل‬ ‫جدایي‬ ‫و‬ ‫تفكيك‬ ‫تروریسم‬ ‫و‬ ‫اسالم‬
‫كه‬ ‫است‬ ‫معتقد‬ ‫اوباما‬ .‫جداست‬ ‫مسلمانان‬ ‫از‬ ‫تروریستها‬«‫این‬
‫)ا‬ ‫مذهب‬ ‫یك‬ ‫یا‬ ‫(تروریسم‬ ‫تاكتيك‬ ‫یك‬ ‫عليه‬ ‫جهاني‬ ‫نبردي‬‫سالم‬
‫در‬ ‫ما‬ .‫نيست‬‫شبكه‬ ‫یك‬ ‫با‬ ‫جنگ‬‫اعضاي‬ ‫و‬ ‫القاعده‬ ‫همان‬ ‫یعني‬ ‫خاص‬
‫روبه‬ ‫آن‬ ‫تروریست‬‫ایاالت‬ ‫به‬ ‫حمله‬ ‫براي‬ ‫تالشها‬ ‫از‬ ‫كه‬ ‫هستيم‬ ‫رو‬
‫ميكنند‬ ‫حمایت‬ ‫ما‬ ‫شركاي‬ ‫و‬ ‫همپيمانان‬ ،‫متحده‬.(‫امنيت‬ ‫راهبرد‬
،‫امریکا‬ ‫ملی‬1010:10)،‫اعتدال‬ ‫با‬ ‫همراه‬ ‫نگاهي‬ ‫با‬ ‫اوباما‬
‫معد‬ ‫با‬ ‫مسلمانان‬ ‫اكثریت‬ ‫ميان‬ ‫تفكيك‬ ‫به‬ ‫قائل‬‫افراط‬ ‫جمعيت‬ ‫ود‬
‫القاعده‬ ‫مانند‬ ‫تروریستي‬ ‫گروههاي‬ ‫قالب‬ ‫در‬ ‫كه‬ ‫است‬ ‫اسالمي‬ ‫گراي‬
. ‫ميكنند‬ ‫تروریستي‬ ‫فعاليت‬‫منطقه‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫تروریست‬ ‫حضور‬ ‫اوباما‬
‫ایاالت‬ ‫منافع‬ ‫با‬ ‫تضاد‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫پاكستان‬ ‫و‬ ‫افغانستان‬ ،‫خاورميانه‬
‫متح‬‫منطقه‬ ‫برخورداري‬ ‫زیرا‬ .‫ميداند‬ ‫ده‬‫خاورم‬‫ذخایر‬ ‫از‬ ‫يانه‬
‫مق‬ ،‫انرژي‬ ‫عظيم‬‫وله‬‫اساس‬ ‫این‬ ‫بر‬ .‫ميآید‬ ‫بشمار‬ ‫جهان‬ ‫در‬ ‫مهمي‬
‫اوباما‬ ‫دولت‬«‫ادغام‬ ‫و‬ ‫ورود‬ ‫و‬ ‫انرژي‬ ‫به‬ ‫دسترسي‬ ‫بر‬
‫جهاني‬ ‫بازارهاي‬ ‫به‬ ‫خاورميانه‬»‫مينماید‬ ‫تاكيد‬.‫(راهبرد‬
،‫امریکا‬ ‫ملی‬ ‫امنيت‬1010:81)
‫اوباما‬‫چند‬ ‫تالش‬ ‫یك‬ ‫به‬ ‫نياز‬ ‫متحده‬ ‫ایاالت‬ ‫تالشهاي‬ ‫است‬ ‫معتقد‬
‫دارد‬ ‫مليتي‬ ‫چند‬ ‫و‬ ‫دپارتماني‬،‫نظامي‬ ،‫سنتي‬ ‫هوش‬ ‫از‬ ‫فراتر‬ ‫كه‬
‫است‬ ‫قانون‬ ‫اجراي‬ ‫تابع‬ ‫و‬.(White House,2011:2)‫اعمال‬ ‫خواستار‬ ‫او‬
‫چند‬ ‫نهادهاي‬ ‫نفوذ‬‫بود‬ ‫جانبه‬‫است‬ ‫معتقد‬ ‫و‬ ‫ه‬«‫مقابله‬ ‫براي‬
‫از‬ ‫زیادي‬ ‫بسيار‬ ‫تعداد‬ ‫در‬ ‫كه‬ ‫طلب‬ ‫خشونت‬ ‫گرایان‬ ‫افراط‬ ‫با‬