this is it!

1. “PROYEKTO
SA ARALING
PANLIPUNAN”
Ipinasa ni:
Zasha Alexei B. Rara
Ipinasa kay:
Anelito Ladres

2. “Time
Table”

3. KABIHASNANG SUMER
Pinuno/Tauhan:Paring-hari(priest-king) o patesi
*Mga Papel na Ginagampanan ng Paring-Hari
- tagapamahalang ispiritwal at isang pulitikal na lider
bilang pari inaasahan mula sa kanya na maging tagapamagitan sa diyos at mamamayan.
bilang hari siya ang tagapagtupad ng batas upang mapanatili ang kapayapaan at kaayusan sa
lipunan.
- ang mga pinunong militar ang papalit sa Paring-hari bilang pinuno ng templong-estado
TAON/SIMULA: 3500-3000 B.C.E
Tiatayang noong 3500-3000 B.C.E umusbong ang mga lungsod sa sumer.Ilang lamang sa mga
pinakamahalagang lungsod na lumitaw sa sumer ay ang Ur, Uruk, Eridu, Lagash, Nippur at Kish.
MGA AMBAG:
1. Cuneiform – unang nabuong sistema ng panulat. Isa itong uri ng pictograph na naglalarawan ng mga
bagay na ginagamitan ng may 600 pananda sa pagbubuo ng mga salita o ideya
2. Gulong – sa pagkakatuklas nito, nagawa nila ang unang karwahe
3. Cacao – ginamit bilang unang pamalit ng kalakal
4. Algebra – sa prinsipyong ito ng matematika, ginamit ang sistema ng pagbilang na nakabatay sa 60,
paghahati o fraction, gayundin ang square root
5. Kalendaryong lunar na may 12 buwan
6. Dome, vault, rampa, at ziggurat – mga disenyong pangarkitektura at pang-inhinyera naginamit sa mga
palasyo at templo sa Sumer
7. Luwad – ginamit sa paggawa ng laryo na nagsilbing talaan ng mga Sumerian
8. Prinsipyo ng calculator ¾ Iba pang mga ambag sa kabihasnan:
1. Mga Sumerian din ang unang gumamit ng sistema ng panukat ng timbang at haba.
2. Unang nagtatag ng organisadong puwersa sa pagtatayo ng mga dike.
3. Mga Sumerian din ang nakatuklas sa agham ng pagoopera.
4. Unang gumamit ng hayop sa pag-aararo ng mga bukid.
PULITIKA:
Ang sentro ng lipunang sumer ay nakatuon sa relihiyon kaya karaniwang tinatawag din na templong –
estado ang mga lungsod-estado ng sumer.Mahalaga ang naging papel na ginampanan ng mg aparing
hari sa mga templong-estado.May mga tungkulin siya na dapat tuparin bilang tagapamahalang ispiritwal
at isang pulitikal na lider at ang mga pinunong militar ang papalit sa Paring-hari bilang pinuno ng
templong-estado.
EKONOMIYA:
Ang Sumer ay itinuturing na pinakmatanda at pinakaunang kabihasnan sa buong daigdig.Maraming
umusbong na mga lungsod sa Sumer.Mayroong silang malalapad sa kalsada.Pinapalibutan ito ng mataas
at mapalad na pader at may imbakan ng mga butil.Ang pinakamalaking gusali ay ang templo na tinawag
na ziggurat.lugar din parasa mga bazaar at pagawaan ng mga artisano o may mga kasanayan tulad g
manghahabi at karpintero.

4. RELIHIYON: Animismo
Ang mga zigurrat o templo ay tahanan ng mga diyos ng mga Sumerian.Natuto ang mga artisano na
ihubog ang luwad na galling sa ilog upang maging iadrilyo(brick). Ayon sa mga matandang paniniwalang
Sumerian, ang mga kabundukan ay siyang sentro ng kapangyarihang supernatural sa mundo. ang bawat
baitang ng Ziggurat ay pinag-uugnay ng mga hagdan.Habang tumataas ito,lumiliit ang baiting ay pinag-
ugnay ng mga hagdan.Pagsapit sa tuktok, matagpuan ang isang dambana na alay sa diyos kung saan
nananampalataya ang mga mamamayan ng bawat lungsod. Ang ibabang palapag(base) ng ziggurat ay
nagsisilbing bahay ng mga pari at gawaan ng mga artisano. Naniniwala sa maraming diyos ang mga
Sumerian; An ay diyos na kumakatawan sa kalangitan,Enlil ay diyos ng hangin,Enki ang diyos ng
katubigan,Ninhursag ang dakilang diyosa ng sangkalupaan.
PANLIPUNAN:
Nasa tuktok ng lipunan ang mga pinunong pulitikal at ispiritwal at kasama sa naghaharing uri ang
matataas na opisyal at kanilang pamilya. Kasunod ang mga mangangalakal,artisano,scribe,at mababang
opisyal.
KABIHASNANG INDUS
PINUNO/TAUHAN:Hari o Reyna,paring-hari
TAON/SIMULA:2500-1500
MGA AMBAG:
1. Gumawa sila ng irigasyon,kanal at dike ang mg Dravidian.
2. Mga palayok at alahas na gawa sa ivory,ginto,shell,metal at iba pa.
3. Iba’t ibang kagamitan gawa sa bronse,tanso at pilak.
4. Mga produkto tulad ng perlas,tanso,tela,ivory comb, at mga butil.
5. Citadel- malalaking gusaling natagpuan san a napapaligiran ng mataas na pader,
makikita sa loob nito ang templo, pampublikong palikuran, granary o imbakan ng mga
butyl ng palay.Mababang bayan
6. Apat na relihiyon-Hinduismo,Budhismo,Sikhismo at Jainismo
7. Parisukat na seal craving na yari sa soapstone,isang uri ng pulbos na pinatigas at kadalasang
ginawang dekorasyon at selyo.
8. Pictogram o isang simbolo ng Indus hanggang sa kasalukuyan.
9. Flat o pantay ang bubong ng bahay at karaniwang nakatalikod sa pangunahing kalsada.
10. Sewerage system
11. Drainage system
12. Pagpapataya
13. Mayroon ding kaalaman ang mga taga-indus sa panggamot at pagbubunot ng ngipin
PULITITKA:
Ang Indus ay bahagi ng sentralisadong pamahalaan at organisadong lungsod na pinamunuan ng hari o
reyna subalit walang tala ukol sa mga pangalan nila.Wala ring tala ng pagbubwis at kahit isang literatura.

5. EKONOMIYA:
Pagsasaka ang pangunahing hanapbuhay g mga tao.Mayroong matabang lupa na dulot ng malimit na
pag-apaw ng mga ilog na pinagtaniman ng palay,mais,kape,bulak niyog at iba pa.May mga artisano na
gumagawa ng palayok at alahas na gawa sa ivory,ginto at shell.May ilang gumagawa ng iba’t ibang
kagamitan gawa sa bronse,tanso at pilak.Nakipagkalakan din ang mga Dravidian tungo sa baybayin ng
Arabian sea at Persian Gulf hanggang sa lungsod ng Sumer.Lulan ng mga barkong Dravidian ay samu’t
saring produkto tulad ng perlas ,tanso,tela,ivory comb at mga butil.
RELIHIYON:
Sinasamba ng mga Dravidian ang maraming diyos na sumisimbolo sa pwersa ng kalikasan.Mayroon
silang mga estatwa na hugis hayop at tao.Isa sa mga hayop na sinasamba sa Indus ay ang Toro(bull).
Ang pinakatanging diyos ay isang babae na pinagmulan ng lahat ng bagay na tutubo.
3 Pangunahing Diyos
• Brahma- tagapaglikha
• Vishnu- ang taga-panatili
• Shiva- ang taga-sira
PANLIPUNAN:
ang mga nakatira sa mataas na moog ay ang mga naghaharing uri.
- ang mga magsasaka ang gumagawa sa dike at kanal para sa irigasyon ng mga pananim.
KABIHASNANG SHANG
PINUNO/TAUHAN: paring-hari
TAON/SIMULA:1766-1028 B.C.E
MGA AMBAG:
1. Paggamit ng tanso
2. Paggamit ng elepante at karwaheng hila ng kabayo bilang mga sasakyang pandigma
3. Sistemang irigasyon at pagkontrol sa tubig baha
4. Nakaimbento ngkalendaryong lunar na sampung araw ang pinakamalaki-anim na tigsasampung
araw ang bumubuo ng 360 na araw sa loob ng isang taon.
5. Oracle bone-ay ginamt para sa pakikipag-usap sakanilang mga ninuno.
6. Calligraphy-paraan ng pagsusulat
PULITIKA:
May pitong lungsod ng Shang ang nahukay na ng mga arkeologo. Ang pinakasikat sa pito ay ang Anyang.
Ang mga pinuno ng Shang ay mga paring-hari na namumuno gumagamit ng mga sandatang bronse at
sasakyang chariot.Isa sa mga kilalang hari ay si Wu Ding. Ang kanyang asawa na si Fu Hao ay magaling
din na pinunong militar.
EKONOMIYA:

6. Pagsasaka ang pangunahing industriya ng mga shang .Umani sila ng millet,palay at barley.Sila ang
maituturing na unang pangkat na natutong kontrolin ang pagbaba ng ilog Huang He sa pamamagitan ng
sistemang irigasyon.Nag-alaga sila ng baka,baboy,manok at aso.Natutong mag-alaga g uod bilang
pagkukunan ng seda(silkworm) na tanging Tsina lamang ang marunong gumawa sa uong daigdig noong
sinaunang panahon.Marunong maghulma ng bronse upang gawin mga gamit.May kasanayan sa
paggawa ng alahas mula sa jade.Ag mga artisanong shan gang nagpasimula ng paggawa ng mga
seramika gamit ng kaolin,,isang uri ng maputing putik.Lubid naman upang pangbili.
RELIHIYON:Animismo
Naniniwala ang mga tino sa panahon ng kabihasnang shang na maaring makausap ang mga diyos ng
kalikasan at pagsamba sa mga ninuno.Nagsasagawa ang hari ng mga ritwal,pagsakripisyo at dasal upang
magkaroon ng masaganang ani,baguhin ang panahon at manalo sa digmaan.Si Shang Di ang diyos na
lumikha at hari ng langit.Taglay ng pinuno ang bias ng “utos ng langit”.Kapag nawal ito ila ya
babagsak.Mayroon din silang nahukay na mga oracle bones.Ito ay mga buto na ginamit ng Shang para sa
pakikipag-usap sa kanilang ninuno.
PANLIPUNAN:
Ito ay nahahati sa dalawa; Una ay ang aristrokasya. Dito napabilang ang pamilya ng hari at iba pang
maharlika na nakatira sa sentro ng lungsod. Malapit sa templo at mga altar ang mga tirahan ng
aristokrasya.May mga pabaon na kagamitan at alipin ang mga aristrokratiko.Halimbawa ng gamit na
ipinababaon ay ang chariot kasama ang kabayo at alipin .Ikalawa naman ay ang mga mababang uri ng
tao. Kabilang sa hanay ng mababang uri ang mga mangangalakal,artisano,magsasaka at alipin na
karaniwan ay bilanggo mula sa digmaan. Ang mababang uri ay nakatira sa mga bahay tulad sa bahay ng
neolitikong panahon.