3. OLFAKTOR OLUK MENİNGİOMLARI
OLFAKTOR HASAR ŞART MI?
CERRAHİ ANATOMİ-1
Bazal orta hat meningiomlarıdır.
Orijin: Anterior kranyal fossa tabanında, etmoid kemiğin lamina cribrosası
üzerinde ve bu yapının sfenoid kemik ile birleşme yeri üzerinden –crista galliden
planum sfenoidaleye kadar- orta hattan ünilateral/bilateral, yoğun araknoid cap
hücre yığınlarından çıkar.
Olfaktor fonksiyon: Frontobazal hemisferik bir biçimde büyüyerek tek ya da
çift taraflı olfaktor sinirlerin deplasmanına, kompresyonuna ve olfaktor ünitenin
total ya da parsiyel kesisine yol açar.
Ekstansiyon: Daha ileri aşamada epidural plana uzanabilir; dural kaidesi
kalınlaşır, kemik dokuya penetrasyon gösterebilir, etmoid ve sfenoid sinüslere
girebilir.
Nörovasküler komşuluğu: Posterior yüzünde anterior serebral arter (ACA)
kompleksi, optikokiazmatik aparatus, hipofiz sapı,… ile komşuluk gösterir.
4. OLFAKTOR OLUK MENİNGİOMLARI
OLFAKTOR HASAR ŞART MI?
CERRAHİ ANATOMİ-2
Arteriyel kanlanması:
Primer olarak kafa tabanından oftalmik arterlerin dallarından, ant. ve
post. etmoidal arterlerden, meningeal arterlerden,
Leptomeningeal besleyicilerden
Nörovasküler komşuluk:
Olfaktor sinir/(ler),
Frontal loplar,
ACA kompleksi (ACA ve dalları, AcomA, perforan arterler…),
Optik sinirler ve optik kiazma,...
Pitüiter stalk
12. OLFAKTOR OLUK MENİNGİOMLARI
OLFAKTOR HASAR ŞART MI?
Klinik prezantasyon – Belirti ve bulgular
- Asemptomatik
--------------------------------------------
- Mental bozukluklar ve kişilik değişiklikleri, demansiyel durum,..
- Vizyon kaybı/bozuklukları,…(Direkt bası, KİBAS,…; Foster-Kennedy send.)
- KİBAS belirti ve bulguları (Başağrısı, B-K, Üriner inkontinans,…)
- Epileptik ataklar,
- Anosmi, hiposmi
- Motor defisitler,…
13. OLFAKTOR OLUK MENİNGİOMLARI
&
OLFAKTOR HASAR ŞART MI?
İlk semptom anosmi olarak düşünülmesine rağmen
bu hastalar genellikle başağrısı, görme bozuklukları,
mental ve kişilik değişiklikleri ile klinik tablo
oluştururlar.
17. OLFAKTOR OLUK MENİNGİOMLARI
&
OLFAKTOR HASAR ŞART MI?
Koku duyusu yaşam kalitesi bakımından önemli,
Olfaktor oluk meningiomlarında fazla üzerinde
durulmamış, incelenmemiş
Sonuç çoğunlukla yüzgüldürücü değil ama
fonksiyonun tam etkilenmediği hastalarda korunabilir
18. OLFAKTOR OLUK MENİNGİOMLARI
&
OLFAKTOR HASAR ŞART MI?
Anosmi mekanizmaları:
Tümörün kafa tabanında gross infiltrasyonu, etmoid
hücrelere ve nazal kaviteye uzanımı,…
Olfaktor sinirlerin vaskülarizasyonunun etkilenmesi ve
iskemi,…
Cerrahi manipülasyonlar sırasında fila olfactoria’nın kesisi,..
Kronik kompresyona bağlı olfaktor sistemde oluşan
dejenerasyon,..
28. OLFAKTOR OLUK MENİNGİOMLARI
&
OLFAKTOR HASAR ŞART MI?
OLFAKTOR ÜNİTENİN KORUNMASI
Sağlam araknoid tabakasının ve olfaktor yapıların identifiye edilerek
diseksiyonu ve en azından bir tarafta korunması,…
Subaraknoid mesafenin açılışı proksimalden distale olmalı,…
Araknoid diseksiyon keskin olmalı, sinir üzerinde traksiyondan ve
kompresyondan kaçınılmalı,…
Frontal lop retraksiyonunun minimize edilmesi,
Cerrahi yaklaşımlara göre belirgin farklılık yok ancak
ipsilateral yaklaşımlarda daha iyi olabilir
30. OLFAKTOR OLUK MENİNGİOMLARI
POSTOPERATİF KONTROLLER
Nörolojik yönden:
Postoperatif mental & kognitif fonksiyonların değerlendirilmesi,
Postoperatif koku muayenesi,
Vizyon muayenesi,
Motor sistem muayenesi
İlk olarak erken postop ve 3-8. haftada; sonrasında
İlk 2 yıl 6’şar aylık, daha sonra yıllık periyotlarla
NM. + Nöroradyolojik (+gadoliniumlu MRG) muayeneler
31. OLFAKTOR OLUK MENİNGİOMLARI
OLFAKTOR FONKSİYONUN
Tanıda değeri kısıtlıdır,
Tümörün karşı tarafında fonksiyon korunabilir,
Oluşmuş bir defisitin geri dönüşümü çok zor.
32. OLFAKTOR OLUK MENİNGİOMLARI
LİTERATÜRDE REKÜRRENS & TAKİP
Takipler uzun süreli olmalı (NM + MRG),
Paranazal sinüs uzanımlı tümörlerde rekürrens oranı
daha yüksek,
33. İNTRAKRANYAL MENİNGİOM DENEYİMİ
TOPLAM İNTRAKRANYAL MENİNGİOMLAR
Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Kişisel Deneyimi – (Ekim 1994 – Ekim 2009) ………… : 372 hasta
Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi
Kişisel Deneyimi – (Ocak 2008 – …. ) … ……… : 37 hasta
Toplam …………….: 409 hasta
37. OLFAKTOR OLUK MENİNGİOMLARI
TÜMÖR BÜYÜKLÜĞÜ (36 hastada):
2 – 4 cm 4 hasta
4 – 6 cm 18 hasta
6 – 8 cm 12 hasta
8 cm.den büyük 2 hasta
38. OLFAKTOR OLUK MENİNGİOMLARI
KULLANILAN CERRAHİ YAKLAŞIMLAR (36 hastada)
Bifrontal kranyotomi subfrontal yaklaşım + orbital osteotomi 3 hasta
Bifrontal kranyotomi subfrontal/bazal yaklaşım 7 hasta
Ünilateral subfrontal + Pterional yaklaşım + orbital osteotomi 2 hasta
Ünilateral subfrontal + Pterional yaklaşım 17 hasta
(=Genişletilmiş pterional yaklaşım, Birbuçuk fronto-orbital yaklaşım)
Pterional yaklaşım 8 hasta
Toplam 36 hasta, 37 cerrahi girişim
39. OLFAKTOR OLUK MENİNGİOMLARI
SONUÇLAR (36 hastada)
Total rezeksiyon (Simpson gr. 1 / 2) …………….. 36/36 hastada
Mortalite ……………………………………. 1 hasta (1/36: %2,8)
Dev olfaktor oluk meningiomu, bifrontal yaklaşım
(Postoperatif beyin ödemi + pnömoni +…)
Rekürrens 1 hasta (1/36: %2,8)
12 yıl sonra, tümüyle etmoid sinüsler içinde rekürren kitle
Majör Komplikasyonlar:
Vizyonda bozulma 1 hasta (1/36: %2,8)
40. 35 yaşında bayan hasta
Nöbet geçirme, başağrısı şikayeti ile başvurdu.
NM: Anosmi ve sol alt ekstremitede parezi (4/5) saptandı.
41.
42. Sağ ünilateral subfrontal + pterional
yaklaşımla total kitle rezeksiyonu.
Motor defisit düzeldi.
Hasta sorunsuz taburcu edildi.
43. 57 yaşında erkek hasta
6 aydır devam eden başağrısı
Sağ gözde nazal alanda hafif bir
daralma, sol gözde üst kadranda
hafif bir hassasiyet kaybı
44.
45. Sağda genişletilmiş
pterional yaklaşımla
total kitle rezeksiyonu
Patoloji: Mikst tip
meningiom.
Hasta sorunsuz
taburcu edildi.
46. 34 yaşında bayan hasta.
Yaklaşık bir yıldır görme bulanıklığı ve
başağrısı olan hasta son iki ay
içerisinde üç kez epileptik nöbet
geçirmiş.
47.
48. Sağda genişletilmiş pterional (Sağ trans-Sylvian ve subfrontal) yaklaşımla
total kitle eksizyonu yapıldı.
Mevcut defisitleri toparladı, ek nörolojik defisit gelişmedi.
Patoloji: Transizyonel tipte meningiom.
49. 35 yaşında erkek hasta.
İki aydır gittikçe şiddetlenen başağrısı
ve görme kaybı olan hastada kitle
saptanması üzerine refere edildi.