1. Εργασία στο Μάθημα της Οικιακής Οικονομίας
Φανούριος Λάμπας, Β3’
2013-2014
1
Ο Εθισμός των Εφήφων στο Διαδίκτυο
Τι του χρειάζεται του εφήβου το Internet;
Το Internet ως γνωστό αποτελεί τη λεωφόρο της πληροφορίας. Δεν υπάρχει τίποτα που θα ψάξεις και
δεν θα το βρεις. Για το παιδί το Internet αποτελεί πλέον πολύ σημαντικό εργαλείο για επικοινωνία,
πληροφόρηση, διασκέδαση και αγορές και συμμετέχει στην ένταξη των παιδιών στη σημερινή κοινωνία
αφού είναι ιδιαίτερο βοήθημα στην αναζήτηση υλικού τις σχολικές τους εργασίες, με αυτό θα έχουν
πρόσβαση σε βιβλιοθήκες, σε μουσική, σε ταινίες ακόμα και σε παιχνίδια. Θα επικοινωνήσουν με τους
φίλους του και τους συμμαθητές τους με e-mail ή με chat rooms (δωμάτια συζητήσεων σε πραγματικό
χρόνο on line). Επίσης είναι δυνατή η ανταλλαγή αρχείων, ταινιών ή μουσικής, η είσοδος σε ομάδες
συζητήσεων (Forum) και η διασκέδαση με τα αλληλεπιδραστικά on line παιχνίδια. Η επικοινωνία μέσω
του Internet αποτελεί έναν πολύ δημοφιλή τρόπο για τα παιδιά, που το αντιλαμβάνονται ως διασκέδαση
και επέκταση των κοινωνικών τους δραστηριοτήτων. Τα online αλληλεπιδραστικά παιδικά παιχνίδια είναι
ένας από τους πιο δημοφιλείς λόγους που χρησιμοποιούν τα παιδιά το Internet. Μπορούν είτε να
«κατεβάσουν» ένα παιχνίδι από μια ιστοσελίδα για να παίξουν είτε να επισκεφθούν μια ιστοσελίδα και να
παίξουν με άλλους που είναι online - είτε φίλους είτε αγνώστους που είναι συνδεδεμένοι στο Internet
την ίδια χρονική στιγμή. Τα παιδιά μπορούν να αγοράσουν βιβλία, παιχνίδια, CDs, βίντεο κτλ., παρόλο
που τις περισσότερες φορές είναι απαραίτητη η ύπαρξη πιστωτικής κάρτας για τη χρέωση των αγορών.
Το φαινόμενο του «εθισμού στο Διαδίκτυο» (internet αddiction - κυβερνοεθισμός)
Η φύση του διαδικτύου του είναι ιδιαίτερα ελκυστική και αυτό έχει ως αποτέλεσμα την πολύωρη
απασχόληση μαζί του. Αυτό εκ πρώτης όψεως φαίνεται αθώο, όταν όμως ξεπερνά τα φυσιολογικά όρια
μπορούμε να μιλήσουμε για εθισμό από αυτό. Η επίμονη ενασχόληση με τον υπολογιστή μπορεί να
υποδηλώνει ότι το παιδί βιώνει έντονη ανάγκη για απόσυρση, για αποφυγή διαπροσωπικών επαφών, και
αναζήτησης νοήματος μέσω επαφής με την τεχνητή πραγματικότητα.

2. Εργασία στο Μάθημα της Οικιακής Οικονομίας
Φανούριος Λάμπας, Β3’
2013-2014
2
Οι παράγοντες οι οποίοι συνδέονται με την υπερβολική χρήση του Διαδικτύου και του υπολογιστή
γενικότερα είναι ποικίλοι και οδηγούν στην εξάρτηση.
Το φαινόμενο της εξάρτησης από το διαδίκτυο είδε πρώτη φορά το φως της δημοσιότητας το 1997, στις
Η.Π.Α. Το πρώτο κέντρο απεξάρτησης λειτούργησε το 1995, στην Πεσυλβάνια των Η.Π.Α. ενώ την ίδια
χρόνια ο Νεοϋορκέζος ψυχίατρος Ivan Goldberg, εν μέρη αστειευόμενος υιοθέτησε πρώτος τον όρο
Internet addiction, τον εθισμό στο Internet. Οι πρώτες περιπτώσεις αφορούσαν ενήλικες, ωστόσο τα
επόμενα χρόνια το φαινόμενο επεκτάθηκε ραγδαία σε εφήβους και νέους.
Τα παιδία από μικρή ηλικία αρχίζουν και ασχολούνται με το Internet και επίσης με όλο και μεγαλύτερη
συχνότητα μέρα με τη μέρα, αυξάνοντας έτσι τους κινδύνους με τους οποίους μπορεί να έρθουν σε
επαφή, χρησιμοποιώντας το ως ένα καταφύγιο και μέσω διεξόδου. Ο εθισμός στο διαδίκτυο εμφανίζεται
συχνότερα στα αγόρια, σε μονογονεϊκές ή δυσλειτουργικές οικογένειες, σε παιδιά με καταθλιπτικό
συναίσθημα ή υπερκινητικότητα. Ακόμη, μπορεί να εμφανιστεί σε εφήβους κατά την πρώιμη εφηβεία (10-
14 ετών) ή και σε μικρότερη ακόμα ηλικία. Είναι πιο συχνό βέβαια κατά την μέση εφηβεία (15-17 ετών),
κατά την οποία οι έφηβοι πειραματίζονται και σταδιακά αυτονομούνται, καθώς και κατά την όψιμη
εφηβεία (>17 ετών).
Οι περισσότεροι εξαρτημένοι έφηβοι ασχολούνται με τα «παιχνίδια», στο σπίτι ή στο internet café.
Μπορεί να σταματήσουν το σχολείο, να απομονωθούν από την οικογένεια και τους φίλους, να είναι
επιθετική με τους γονείς, να κλέβουν χρήματα από την οικογένεια για «παίζουν», να ζουν σε ένα
δωμάτιο, να μην τρώνε ή το αντίθετο (να παχύνουν πολύ), να μην γυμνάζονται και να μην κοιμούνται για
24ωρα. Μπορεί ακόμα να μην αλλάζουν ρούχα και να παραμελούν την υγιεινή τους και να την
καθαριότητα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ενώ σε πρώιμα σταδία το φαινόμενο εθισμού αντιμετωπίζεται σχετικά εύκολα με
γνωσιακή εκπαίδευση, μετά την πλήρη εγκατάστασή του και οργάνωση του με τα περισσότερα κριτήρια, ο
έφηβος δεν αναγνωρίζει ότι υπάρχει πρόβλημα, δεν συνεργάζεται, μπορεί να λέει ψέματα, να χειρίζεται
και να εξαπατά γονείς και θεραπευτές και γενικά να έχει συμπεριφορά ατόμου εξαρτημένου από ουσίες
(ναρκωτικά). Το καλύτερο μέτρο αντιμετώπισης του φαινομένου αυτού είναι λοιπόν η πρόληψη.

3. Εργασία στο Μάθημα της Οικιακής Οικονομίας
Φανούριος Λάμπας, Β3’
2013-2014
3
Σημάδια κινδύνου
 Κατανάλωση υπερβολικού χρόνου ή και χρήματος σε δραστηριότητες σχετικές με το
διαδίκτυο (λογισμικά, σκληροί δίσκοι κ.λ.π)
 Έκπτωση λειτουργικότητας του ατόμου σε κοινωνικό, οικογενειακό αλλά και προσωπικό
επίπεδο.
 Μειωμένη επίδοση στο σχολείο λόγω των πολλών ωρών που περνάει ο έφηβος στο
διαδίκτυο.
 Σε προχωρημένες περιπτώσεις ο έφηβος δεν κοιμάται, παραμελεί την προσωπική του
υγιεινή, μπορεί να σταματήσει ακόμα και το σχολείο.
 Απομόνωση από την οικογένεια και τους φίλους του, γίνεται επιθετικός, μπορεί να κλέβει
χρήματα από του γονείς για να παίζει. - Φτάνει σε σημείο να μην τρώει όσο πρέπει (απώλεια
βάρους) ή και το αντίθετο( να παχαίνει πολύ).
 Συμπτώματα συνδρόμου απόσυρσης, όπως ψυχοκινητική διέγερση, εκούσια ή ακούσια κίνηση
δακτυλογράφησης των δακτύλων του χεριού ,άγχος, έμμονη σκέψη για το διαδίκτυο και
όνειρα για το διαδίκτυο.
 Αίσθηση ευφορίας όση ώρα βρισκόμαστε στον υπολογιστή.
 Είμαστε ανίκανοι να σταματήσουμε την δραστηριότητα.
 Αποζητούμε όλο και περισσότερο χρόνο στον υπολογιστή.
 Νιώθουμε κενοί, θλιμμένοι και οξύθυμοι όταν δεν βρισκόμαστε στον υπολογιστή.
 Λέμε ψέματα στην οικογένεια και τους φίλους μας για τις δραστηριότητες μας.
 Αντιμετωπίζουμε προβλήματα με τη δουλειά και το σχολείο.
 Παραίτηση από σημαντικές κοινωνικές, επαγγελματικές ή δραστηριότητες αναψυχής
 Συμπτώματα «στέρησης»
 Ανεπιτυχείς προσπάθειες να μειωθεί ή να ελεγχθεί η χρήση.
 Συνέχιση της χρήσης παρά τη γνώση ότι υπάρχουν επίμονα ή επαναλαμβανόμενα βιολογικά ή
ψυχολογικά προβλήματα τα οποία προκλήθηκαν ή επιδεινώθηκαν από τη χρήση.

4. Εργασία στο Μάθημα της Οικιακής Οικονομίας
Φανούριος Λάμπας, Β3’
2013-2014
4
Πρόληψη
Στα πλαίσια της πρόληψης αρκετοί παράγοντες είναι εκείνοι που θα μπορούσαν να συμβάλουν στη
αντιμετώπιση του προβλήματος ενημερώνοντας τους νέους.
Πιο συγκεκριμένα:
 Το οικογενειακό περιβάλλον μέσα από το οποίο θα πρέπει να τεθούν τα πρώτα όρια χρήσης του
υπολογιστή, όσον αφορά τον χρόνο αλλά και το είδος της χρήσης του.
 Το σχολείο μέσα από το οποίο ενημερωμένοι εκπαιδευτικοί αναλαμβάνουν την πληροφόρηση
μαθητών και γονέων σχετικά με τους κινδύνους του διαδικτύου. Προτείνουν μέτρα πρόληψης
άλλα και με τη συνδρομή ψυχολόγων αντιμετωπίζουν τις περιπτώσεις εκείνες που χρήζουν
άμεσης βοήθειας. Επιπλέον οι εκπαιδευτικοί θα πρέπει να παρακινούν τους μαθητές ώστε να
πραγματοποιούν τις σχολικές εργασίες μέσω του υπολογιστή και του διαδικτύου για να γίνουν
αντιληπτές και οι θετικές πλευρές της χρήσης τους.
 Το κοινωνικό περιβάλλον οπού θα πρέπει να συζητηθεί εάν χρειάζεται όριο ηλικίας για την
είσοδο σε internet cafes αλλά και Φίλτρα και όριο χρόνου χρήσης (π.χ. 3 ώρες σε ημερήσια
επίσκεψη). Επιπλέον με ενημέρωση γονέων και παιδιών με σχετικές καταχωρήσεις σε Μέσα
Μαζικής Ενημέρωσης για το φαινόμενο, τις μονάδες ενημέρωσης και αντιμετώπισης, τις
συμβουλευτικές τηλεφωνικές γραμμές κ.α. Τέλος με παροχή πληροφορίας για την ασφαλή χρήση
διαδικτύου με έντυπο υλικό σε μέρη που συχνάζουν οι έφηβοι (σινεμά, ταχυφαγεία, βίντεο/club),
καθώς και μέσα από ιστοσελίδες που επισκέπτονται.
 Οι υπηρεσίες υγείας με ενημέρωση των ιατρών, ειδικευομένων και φοιτητών για την υπερβολική
χρήση διαδικτύου. Το θέμα θα πρέπει να συμπεριλαμβάνεται σε συνέδρια και ημερίδες, ώστε να
ευαισθητοποιηθούν οι ειδικοί υγείας που θα έρθουν αντιμέτωποι με τα προβλήματα (παιδίατροι,
παιδοψυχίατροι, ψυχολόγοι κ.α.).
 Το κράτος που θα πρέπει να αναλάβει την ενημέρωση του κοινού (έφηβοι και γονείς) την
εφαρμογή των μέτρων για το σχολικό περιβάλλον και την Νομοθεσία για την λειτουργία των
internet cafe.
Αντιμετώπιση εθισμού από το Internet
Ο εθισμός από το διαδίκτυο αναγνωρίζεται πια από την ψυχιατρική κοινότητα ως ξεχωριστή
ψυχοσωματική διαταραχή γι’ αυτό χρήζει ειδικής θεραπείας.
Συμβουλές στους γονείς για την πρόληψη της «εξάρτησης» των παιδιών από το Διαδίκτυο παρέχει
εκτός των άλλων και η Μονάδα Εφηβικής Υγείας (Μ.Ε.Υ.) της Β΄ Παιδιατρικής Κλινικής του
Πανεπιστημίου Αθηνών, που εδρεύει στο Νοσοκομείο Παίδων «Π & A Κυριακού». Η παρακολούθηση
κάθε περίπτωσης γίνεται από ομάδα ειδικών στην οποία συμμετέχουν παιδίατρος, παιδοψυχίατρος,
παιδοψυχολόγος και οικογενειακός σύμβουλος. Κατά τη διάρκεια της θεραπείας δε διακόπτεται η χρήση,
αλλά ο έφηβος μαθαίνει να θέτει όρια στη χρήση και να αρχίσει και πάλι την ενασχόληση με άλλες

5. Εργασία στο Μάθημα της Οικιακής Οικονομίας
Φανούριος Λάμπας, Β3’
2013-2014
5
δραστηριότητες. Παρ’ όλα αυτά, σε περίπτωση που κάποιο από τα παιδιά αντιμετωπίζει και άλλα
προβλήματα πέρα από τον εθισμό του, υπάρχει και κατάλληλη φαρμακολογία. Σύμφωνα με μελέτες, το
1/3 από τα παιδιά ανταποκρίνεται πολύ θετικά, ειδικά όταν η εξάρτηση βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο.
Συμβουλές για παιδιά και εφήβους
Ενώ το Διαδίκτυο και ο ηλεκτρονικός υπολογιστής μπορούν να αποτελούν απεριόριστες πηγές
διασκέδασης, επικοινωνίας και χαράς. Είναι πολύ σημαντικό να ενημερωνόμαστε και να γνωρίζουμε για
την ύπαρξη του «εθισμού», ώστε:
 Να βάλουμε τα απαραίτητα ΟΡΙΑ και να απολαμβάνουμε τα θετικά της τεχνολογίας χωρίς
αρνητικές συνέπειες.
 Να αναζητήσουμε βοήθεια, εάν χρειαστεί.
 Να ενημερώσουμε τους φίλους μας εάν ΔΕΝ βάζουν όρια ή χρειάζονται βοήθεια.
 Να μην παραμελούμε τις δραστηριότητές μας, τον ύπνο μας, τους φίλους μας και την οικογένειά
μας προς χάρη του Διαδικτύου.
Ας έχουμε υπόψη μας ότι εάν το πρόβλημα αναγνωριστεί σε αρχικό στάδιο, είναι πολύ πιο εύκολο να
αντιμετωπισθεί. Τέλος, όταν παίζουμε ηλεκτρονικά παιχνίδια μετά την επιστροφή μας από το σχολείο, η
απόδοσή μας στις άλλες δραστηριότητες (διάβασμα, αθλητισμός κλπ) είναι σαφώς περιορισμένη.
Πηγές
http://diadiktio.wikispaces.com/%CE%A0%CE%B1%CE%B9%CE%B4%CE%AF+%CE%BA%CE%B1%CE%B9+%CE%94%CE%B9%
CE%B1%CE%B4%CE%AF%CE%BA%CF%84%CF%85%CE%BF
http://www.unicef.gr/safety-online/

6. Εργασία στο Μάθημα της Οικιακής Οικονομίας
Φανούριος Λάμπας, Β3’
2013-2014
6
http://netaddiction.site90.net/index.php/symptomata
http://netaddiction.site90.net/index.php/aities
http://www.microsoft.com/hellas/protect/family_rules.aspx
http://www.saferinternet.gr/index.php?objId=Category264&childobjId=Category280&parentobjId=Page187
http://internetaddictionteaph.wikispaces.com/%CE%A4%CF%81%CF%8C%CF%80%CE%BF%CE%B9+%CE%91%CE%BD%CF%8
4%CE%B9%CE%BC%CE%B5%CF%84%CF%8E%CF%80%CE%B9%CF%83%CE%B7%CF%82