1. ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ Β’ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
ΙΩΑΝΝΑ ΚΑΚΚΑΒΑ

3.  Η Νύςυροσ αποτελεύ μϋροσ του ηφαιςτειακού τόξου τησ νότιασ
Ελλϊδασ.

Οι πρώτεσ υποθαλϊςςιεσ εκρόξεισ ϋλαβαν χώρα πριν
150.000 χρόνια, ενώ η κύρια δραςτηριότητα ςυνϋβη 40 με 10
χιλιϊδεσ χρόνια πριν. ΢όμερα λαμβϊνουν χώρα υδροθερμικϋσ
εκρόξεισ

4.  Η Νύςυροσ αποτελεύται από ηφαιςτειογενό βουνϊ, ενώ το
κϋντρο τησ νόςου καταλαμβϊνει μύα καλντϋρα διαμϋτρου 4
χλμ., από τον πυθμϋνα και μϋχρι την επιφϊνεια του οπούου
απαντϊται θεύο.
 Μϋςα ςτη καλδϋρα βρύςκεται ο μεγαλύτεροσ υδροθερμικόσ
κρατόρασ ςτον κόςμο, ο ΢τϋφανοσ, ο οπούοσ ϋχει διϊμετρο
300 μϋτρα.
Ο ΤΔΡΟΘΕΡΜΙΚΟ΢ ΚΡΑΣΗΡΑ΢, ΢ΣΕΥΑΝΟ΢.

5.  ΢υνολικϊ η Νύςυροσ ϋχει 5 κρατόρεσ.
 Η τελευταύα ϋκρηξη του ηφαιςτεύου ϋλαβε χώρα το 1888 και ςόμερα ςτο
νηςύ υπϊρχουν ενεργϋσ φουμαρόλεσ.
 Λόγω τησ ηφαιςτειακόσ δραςτηριότητασ ςτη Νύςυρο υπϊρχουν θερμϋσ
πηγϋσ με θερμοκραςύα από 30 μϋχρι 60 °C, εκ των οπούων οι κυριότερεσ
εύναι ςτα Λουτρϊ και τουσ Πϊλουσ.

7. Σο μεγαλύτερο μϋροσ των εςόδων του νηςιού προϋρχεται:
 από την εκμετϊλλευςη τησ ελαφρόπετρασ, με την οπούα
απαςχολούνται αρκετού κϊτοικοι καθώσ και από την εκμετϊλλευςη
του περλύτη.
 από τον τουριςμό. Σο ηφαύςτειο τησ Νιςύρου με τον κρατόρα του
΢τεφϊνου αποτελεύ ϋνα από τα ςημαντικότερα αξιοθϋατα του
νηςιού.
 με τη γεωργύα. Η μορφολογύα του νηςιού ϋχει επηρεαςτεύ από
το ηφαύςτειο και το ηφαιςτειογενϋσ του ϋδαφοσ που εύναι
πολύ εύφορο και ευνοεύ τη δενδροκομύα και την πλούςια
βλϊςτηςη.

9. Η καταςτροφικό ϋκρηξό του το 79 μ.Φ., ϋθαψε κϊτω από τόνουσ λϊβασ τισ ρωμαώκϋσ αποικύεσ
Πομπηύα και Ερκουλϊνεουμ. Οι κϊτοικοι των παραθαλϊςςιων περιοχών γύρω από τον κόλπο τησ
Νϊπολησ, τον 1ο αι. μ.Φ. όξεραν ότι κϊτι δεν πόγαινε καλϊ με τον Βεζούβιο. Σο 63 μ.Φ., δηλαδό
δεκϊξι χρόνια πριν τη μοιραύα ϋκρηξη, εύχε ςημειωθεύ ϋνασ τρομερόσ ςειςμόσ που ιςοπϋδωςε
πολλούσ οικιςμούσ, προειδοποιώντασ για την ϋκρηξη του ηφαιςτεύου. Ακόμα πιο ςαφό
προειδοποιητικϊ ςημεύα εύχε δώςει το ύδιο το ηφαύςτειο λύγεσ μϋρεσ πριν την καταςτροφό, όταν
ϊρχιςε να βγϊζει καπνό και υπόκωφα βουητϊ – προειδοποιόςεισ που αγνόηςε το πλόθοσ. Η
ιςτορικό ϋκρηξη ςημειώθηκε ςτισ 24 Αυγούςτου του 79 μ.Φ., αποδεικνύοντασ ότι ο Βεζούβιοσ κϊθε
ϊλλο παρϊ ανενεργόσ όταν.
Εκεύνο το πρωινό κατϋρρευςε με την ϋκρηξη ο αρχαύοσ κώνοσ του από βαςϊλτη, ενώ
απελευθερώθηκαν από τον κρατόρα αϋρια, ελαφρόπετρα και ϊλλα θραύςματα, κρύβοντασ τον όλιο
περύπου για δύο μϋρεσ. Η Πομπηύα θϊφτηκε κϊτω από τη ςτϊχτη και το χώμα μϋςα ςε λύγεσ ώρεσ.
Οι 2.000 κϊτοικοι, που δεν πρόλαβαν να απομακρυνθούν, ϋπαθαν αςφυξύα από τα υπερθερμαςμϋνα
αϋρια, ενώ μϋχρι το βρϊδυ η τραγωδύα ολοκληρώθηκε με την κατϊρρευςη των εςωτερικών
τοιχωμϊτων του ηφαιςτεύου, απ’ όπου ξεχύθηκε η ηφαιςτειακό λϊβα που «καταβρόχθιςε» το
Ερκουλϊνεουμ.

11. H ηλιόλουςτη μϋρα τησ 24ησ Aυγούςτου του 79 μ . X. όταν μακϊβρια για την Πομπηύα. Tην τύλιξε ο
ζόφοσ όταν ςτη 1 το μεςημϋρι, εξερρϊγη το ηφαύςτειο του Bεζούβιου. Πολλού κϊτοικοι ϋμειναν ώςπου
δεν υπόρχε πια δρόμοσ διαφυγόσ, κληροδοτώντασ ςτουσ επιγενόμενουσ, με τη μορφό των πτωμϊτων
τουσ, παγωμϋνων ςτον αιφνύδιο θϊνατο, μια μοναδικό εικόνα τησ ζωόσ ςε μια αρχαύα πόλη.
Tην ιςτορύα τουσ, ατόμων, οικογενειών, ςπιτικών, εργατών, ανεξακρύβωτων θυμϊτων που η τύχη ό ο
πανικόσ τησ τελευταύασ κυριολεκτικϊ ςτιγμόσ, ϋφεραν μαζύ και ϋμειναν ϋτςι για πϊντα, θαμμϋνοι κϊτω
από τα ερεύπια, αφηγεύται η ϋκθεςη «Iςτορύεσ μιασ ϋκρηξησ ςτην Πομπηύα και το Eρκολϊνεουμ».
Eύναι όλεσ απλϋσ, καθημερινϋσ ιςτορύεσ τησ ζωόσ που τισ βρόκε η ξαφνικό ςυμφορϊ. Tο οικεύο και το
γνώριμο που το πϋτρωςε ςτο διηνεκϋσ, το εξαιρετικό. H μεςημεριανό ϋκρηξη ςόκωςε ςτον ουρανό μια
πελώρια ςτόλη καπνού. Tο απόγευμα η ςτϊχτη και η ςκόνη εύχαν ςκεπϊςει τον όλιο. Tο μεςημϋρι τησ
επομϋνησ, 25 Aυγούςτου, η ςτόλη κατϋρρευςε, ςτϋλνοντασ κύματα αερύων και ορυκτών θερμοκραςύασ
ϋωσ και 400 βαθμών Kελςύου που κατϋκλυςαν τισ πλαγιϋσ του βουνού και την κοιλϊδα κϊτω. Kϊθε
ζωντανόσ οργανιςμόσ, ςτουσ δρόμουσ ό ςτην ύπαιθρο, θανατώθηκε ακαριαύα.
Σο μεγαλύτερο μϋροσ των κατούκων του Eρκολϊνεουμ (Hρϊκλεια) εύχε αποδρϊςει, όμωσ πρόςφατεσ
αναςκαφϋσ τησ δεκαετύασ του 1980 ςτο λιμϊνι αποκϊλυψαν, κατϊ μόκοσ τησ ακτόσ, μια ςειρϊ ελαφρών
κτιςμϊτων, για την προςταςύα μϊλλον του ςτόλου των ψαροκϊικων, τον χειμώνα. Eκεύ, βρϋθηκαν 300
ϊτομα που εύχαν καταφύγει για να ςωθούν, ςκοτωμϋνα από τα αϋρια και την υψηλό θερμοκραςύα, ςε
διϊφορεσ ςτϊςεισ.

14.  dim-neapol-italy.europe.sch.gr/napoli
 el.wikipedia.org/wiki