Ligjerata 1-rë

1. KONTABILITETI FINANCIAR

2. Literatura
- Dr.sc. Rrustem Asllanaj, “Kontabiliteti
Financiar”, Prishtinë, 2010.
- Dr.sc. Skënder Ahmeti, “Kontabiliteti
financiar” (I+II), Prishtinë, 2008.
- Dr.sc. Sotiraq Dhamo, “Kontabiliteti
financiar”, Tiranë, 2000.
- “Kontabiliteti financiar”, ShKÇAK,
Prishtinë.

3. Mënyra e vlerësimit
• Aktiviteti gjatë ligjeratave dhe ushtrimeve 5%
• Zgjedhja e detyrave ne grup gjatë ushtrimeve 10%
• Kolokuiumi i parë 15%
• Kolokuiumi i dytë 15%
• Provimi përfundimtar 55%
________________________________________________
Gjithsejë 100%_
Notat në bazë të përqindjes
- 51 % = 6 (gjashtë)
- 61 % = 7 (shtatë)
- 71 % = 8 (tetë)
- 81 % = 9 (nëntë)
- 91 % = 10 (dhjetë)

4. Web-i
http://kontabiliteti.webs.com

5. Kontakti
E-mail : fidane.spahija@gmail.com
fidane.spahija@uni-pr.edu
Konsultime
E hënë 09:00 – 10:00
E martë 09:00 – 10:00

6. Hyrje në Kontabilitetin Financiar

7. I. Nocioni i kontabilitetit
• Kontabiliteti definohet si “art i rregjistrimit, i
klasifikimit dhe i përmbledhjes në një
mënyrë kuptimplote të vlerave monetare
dhe veprimeve që kanë së paku karakter
financiar, si dhe interpretimit të këtyre
rezultateve” – definicion i dhënë nga
instituti amerikan AICPA ( American
Institute of Certified Public Accountants)

8. I. Nocioni i kontabilitetit
• Pra, sistemi kontabël mund të definohet si
sistem informacioni që shërben për
mbledhjen, përpunimin dhe ruajtjen e të
dhënave me qëllim të realizimit sa më
optimal në marrjen e vendimeve në
krahasim me objektivat kryesore të
ndërmarrjes.

9. Dallimi në mes të dhënave dhe
informacionit
Të dhënat – paraqesin fakte të çdo lloji.
Informacionet – paraqitje cilësore e të
dhënave e cila mund të shoqërohet me
mendime konkrete mbi situatën.

10. Cilësitë e informatave të dobishme
• Relevante (Përkatëse)
• Plotësia
• Sakëtia
• Qarëtsia
• Besimi
• Komunikimi
• Vëllimi
• Koha
• Mënyra e komunikimit
• Kostoja

11. Llojet e informatave
• Informata financiare ( kostot e punëtorëve,
kostot e energjisë elektrike, kostot kapitale, etj)
• Jo financiare (komentet e menaxhmentit mbi
gjendjen e punëtorve, mbi gjendjen e energjisë,
etj)
• Të përziera (financiare dhe jo financiare)
Cilave duhet t’u kushtohet më shumë rëndësi?
PSE?

12. Rëndësia e informatave
• Informatat kanë rëndësi të madhe dhe
ndërlidhen fuqishëm me Kontabilitetin e
menaxhmentit sepse ndihmojn në këto
procese:
- PLANIFIKIMIT
- KONTROLLIMIT
- MARRJES VENDIMEVE
- REALIZIMIT QËLLIMIT TË
NDËRMARRJES.

13. DEFINIMI I KONTABILITETIT
është
Kontabiliteti sistem i cili
Identifikon
Regjistron
informatat
Relevante Komunikon
që janë
Të besueshme
PËR TË NDIHMUAR
SHFRYTËZUESIT PËR
MARRJEN E VENDIMEVE
Të krahasueshme MË TË MIRA

14. Në çka duhet të fokusohet
KONTABILITETI ?
Identifikimi
Regjistrimi
& Matja
Raportimi
& Analizimi

15. PSE DUHET TË KEMI NJË
SISTEM TË KONTABILITETIT?
Sistemet e kontabilitetit janë mjeshtri në vete. Ato
janë krijuar për t’i ndihmuar njeriut për përmbushjen
e qëllimeve
Raportet e audituara zvogëlojnë rrezikun
Raportet e audituara i lejojnë kompanisë të huazoj
kapital nga dikush tjetër
Regjistrimet dhe kontrolli financiar i brendshëm
siguron asetet e kompanisë
Bilanci i gjendjes lejon krahasimin e aseteve,
detyrimeve dhe ekuitetit të pronarëve
Pasqyra e të ardhurave përshkruan ndryshimet në
ekuitetin e pronarëve nga operacionet e kryera, etj.

16. Çka është biznesi?
• Biznesi është një mënyrë organizimi të
aktivitetit me qëllim të fitimit për të
furnizuar njerëzit me mallëra dhe shërbime
që ata kanë nevojë.

17. Llojet e bizneseve sipas
veprimtarisë
• Prodhuese
• Tregtare
• Sherbyese
Shembuj të këtyre bizneseve ?...

18. Llojet e bizneseve sipas pronësisë
• Individuale
• Ortakëritë
• Korporatat
Shembuj të këtyre bizneseve ?...

19. Biznesi individual
• Janë bizneset në pronësi të një individi, në
literaturë njihen si subjekte afariste
individuale apo inokose. Janë bizneset që
përfshijnë rreth 70 % , kurse në Kosovë
këto bizneseve përfshijnë rreth 90% të
numrit të përgjithshëm të bizneseve.
Cekni disa përparësi dhe mangësi të
bizneseve individuale?

20. Ortakëritë
• Janë bizneset në pronësi të dy apo më shumë
individ, përkatësisht kjo formë e organizimit
paraqitet me bashkimin e dy apo më tepër
personave fizikë, të cilët veprojnë si
bashkëpronar. Në Kosovë, kjo formë e
organizimit shpesh quhet si shoqëri kolektive
dhe arrin deri në 6%. Personat që bashkohen në
këtë formë të organizimit quhen ortak. Ortakët
mbajnë përgjegjësi kolektive dhe individuale me
tërë pasurinë e tyre. Si ?
• Fitimi/Humbja e biznesit ndahet në formë të
barabartë për ortakët.

21. Llojet e ortakërive
• Përgjithëshme – paraqet llojin e ortakërisë në të cilën
secili nga ortakët përgjigjet me tërë pasurinë e tij për
detyrimet që ka bzinesi.
• Kufizuar – është lloji i ortakërisë që ka një apo më
tepër partnerë të kufizuar, të cilët përgjigjen ndaj
detyrimeve të biznesit deri në lartësinë e pjesëmarrjes
së paguar.
• Kryesore e kufizuar – paraqitet si shoqëri aksionare
dhe tregton me aksione në tregun financiar, për dallim
nha shoqëritë aksionare, profiti tatimohet vetëm një
herë.
• Bashkëndërmarrja – biznes i kontraktuar me qëllim të
pjesëmarrjes në profitin e përbashkët në bazë të
shpenzimeve të krijuara apo kriteri tjetër.
Cilat janë përparësit dhe mangësitë e oratkërive?

22. Korporatat
• Biznes i organizuar në bazë të ligjit si një entitet i
ndarë ligjor. Është shoqëri biznesi, kapitali i së
cilës ndahet në një numër aksionesh. Pronarët e
korporatës quhen aksionarë – të cilët nuk
mbajnë përgegjësi për detyrimet e shoqërisë.
Pasuria e korporatës është e veçantë nga
pasuria e themeluesve dhe aksionarëve.
Korporata përgjigjet për detyrimet e veta me tërë
pasurinë e saj por jo të themeluesëve dhe
askionarëve.

23. Llojet e korporatave
• Shoqëri aksionare (SH.A), paraqesin
korporatat që pronarët e tyre mund t’i
transferojnë aksionet e tyre pa miratimin e
aksionarëve tjerë.
• Shoqëri me përgjegjësi të kufizuar (SHPK),
paraqet korporatën, aksionet e së cilës
shpërndahen vetëm në mes të themeluesëve
apo personave të përacktuar më parë. SHPK-ja
nuk mund të bëjë ofertë publike për aksionet e
saj e as t’i kalojë këto aksione në ndonjë mënyrë
tjetër te personat tjerë.

24. Karakteristikat e korporatave
• Kur korporata emeton vetëm një lloj të aksioneve, ato i
quajmë aksione të zakonshme.
• Kur korporata emeton lloje të tjera të aksioneve, ato i
quajmë aksione preferenciale.
• Totali i kapitalit aksionar përbëhet nga aksionet e
rregullta, preferenciale, fitimi i mbajtur dhe premia në
aksione.
• Kapitali borxh i korporatave sigurohet përmes
shitjes së obligacioneve (letra me vlerë të borxhit)
• Cilat janë përparësitë dhe mangësitë e korporatave?

25. Llojet e kontabilitetit
- Kontabiliteti financiar
- Kontabiliteti i menaxhmentit
- Kontabiliteti i kostos
- Kontabiliteti i tatimeve

26. Kontabiliteti financiar
• Ka të bëj me informacionin kontabël që përveç
se përdoret nga kompania, kryesisht u
komunikohet përdoruesëve të jashtëm të
informacionit
• Kontabiliteti financiar është ajo pjesë e sistemit
të kontabilitetit që merret me matjen dhe
raportimin e gjendjes financiare dhe rezultatit të
biznesit gjatë një periudhe të caktuar, në
përputhje me standardet ndëkombëtare të
kontabilitetit.

27. Kontabiliteti financiar
• Ofron informata të shprehura në raporte
financiare. Ato janë:
- Bilanci i gjendjes
- Pasqyra e të ardhurave
- Pasqyra e rrjedhës së parasë (Cash flow-it)
- Pasqyra e ndryshimeve ne ekuitet
- Pasqyra e shpalosjeve financiare (analizat e
raporteve të likuiditetit, rentabilitetit, tregut,
drejtimit aktiveve, llogarive të arkëtueshme,etj).

28. Kontabiliteti i menaxhmentit
• Kontabiliteti i menaxhmentit u siguron të gjitha
llojet e informatave kontabël që grumbullohen,
maten, rregjistrohen, përpunohen dhe u
transmetohen menaxherëve të cilët janë të
ngarkuar me planifikimin e biznesit, kontrollimin
dhe marrjen e vendimeve. Këto informata
ndërlidhen me koston e produkteve në tërësi,
madhësia e të ardhurave për çdo produkt,
buxhetimin e kapitalit, etj. Pra, kontabiliteti i
menaxhmentit ndihmon në përpilimin e
raporteve dhe analizave speciale që ndihmojn
në vendimet për qeverisjen e organizatës.

29. Kontabiliteti i menaxhmentit
• Kontabiliteti i menaxhmentit nuk është i
kufizuar vetëm në evidencën përkatëse
kontabël me përllogaritje, por përfshin
edhe përcjelljen dhe studimin e tërësishëm
kontabël të pjesëve të caktuara të biznesit.
• Informatat e kontabilitetit të menaxhmentit
ju shërbejn më shumë përdoruesëve të
brendshëm të informacionit.

30. Kontabiliteti i kostos
• Kontabiliteti i kostos është pjesë e
kontabilitetit të menaxhmentit. Ndihmon në
matjen dhe kalkulimin e kostove,
përllogaritjen e çmimit shitës të produkteve
dhe shërbimeve. Ofron informata për
kontabilitetin financiar në nevojat e
vlerësimit të inventarit dhe menaxherial në
proceset vendimarrëse.

31. Kontabiliteti i tatimeve
• Së pari duhet të dijm se tatimet janë
pagesa që mblidhen nga qeveria.
• Sistemi tatimor i Kosovës përbëhet nga
ligjet dhe udhezimet e nxjerra per te
siguruar vendosjen dhe grumbullimin e te
ardhurave nga tatimet per buxhetin e
vendit. Për kujdesjen e sistemit tatimor në
Kosovë është Adminstrata Tatimore e
Kosoves (ATK).

32. Përgjegjësitë e ATK-së janë:
• Zbatimin e ligjit në përputhje me legjislacionin e BE-së ;
• Agjent i autorizuar i Trustit te Kursimeve Pensionale të
Kosovës ;
• Administrimin efikas të çdo lloj tatimi ;
• Mund të nxjerr vendime shpjeguese sipas ligjit mbi
procedurat ;
• Pajisjen me numrin fiskal ;
• Te leshoj deklaratat tatimore, çertifikaten e TVSH-së;
• Kontrollin mbi mbajtjen e librave, faturave tatimore,
• Kreditimet dhe rimbursimet,
• Ndeskhimet dhe denimet,etj.

33. Tatime në Kosovë janë:
• Tatimi në të ardhura personale ;
• Tatimi në të ardhura korporatave ;
• TVSH-ja (tatim indirekt)
• Akciza
• Tatimi në pronë
• Tarifa doganore

34. LLOJET E SISTEMEVE TË KONTABILITETIT
KONTABILITETI FINANCIAR
– Rregullat dhe procedurat
– Sistemi informativ i kontabilitetit dhe kontrolli i brendshëm
– Auditimi
KONTABILITETI I MENAXHMENTIT
– Përkrahje në marrje të vendimeve
– Kontroll organizacional
– Menaxhment i kostos
– Menaxhmenti i profitit
– Menaxhmenti i investimeve
KONTABILITETI I KOSTOS
– Përllogaritja e produktit
– Përllogaritja sipas ABC metodës
KONTABILITETI I TAKSAVE
– I bizneseve individuale
– Ortakërive dhe korporatave
– Trusteve dhe karteleve
– Tatimimi ndërkombëtar
– Çështje speciale në lidhje me tatimet

35. DALLIMET NË MES TË
KONTABILITETIT TË MENAXHMENTIT
DHE
KONTABILITETIT FINANCIAR
?

36. KONTABILITETI I MENAXHMENTIT &
KONTABILITETI FINANCIAR
KONTABILITETI I MENAXHMENTIT
KONTABILITETI FINANCIAR është proces i përgatitjes, raportimit dhe
është procesi i përgatitjes, raportimit interpretimit të informacionit llogaritar që
dhe interpretimit të informacionit u jepet marrësve të brendshëm të
kontabël që u ofrohet marrësve të informatave
jashtëm të vendimeve

37. RAPORTI I KONTABILITETIT TË
MENAXHMENTIT DHE
KONTABILITETIT FINANCIAR
SISTEMI I KONTABILITETIT
(akumulimi i të dhënave financiare
dhe I MENAXHMENTITe)
MENAXHMENTITe)
KONTABILITETI I MENAXHMENTIT KONTABILITETI FINANCIAR
Informacioni për marrjen e Publikimi i pasqyrave
vendimeve dhe kontrollin e financiare dhe raporteve
operacioneve të ndërmarrjes tjera financiare
Shfrytëzuesit Shfrytëzuesit
e brendshëm e jashtëm

38. SHFRYTËZUESIT E INFORMATAVE TË
KONTABILITETIT
Kontabiliteti i menaxhmentit Kontabiliteti financiar është i
është i drejtuar kah drejtuar kah shfrytëzuesit e
shfrytëzuesit e brendshëm jashtëm
Menaxherët Kreditorët
Zyrtarët Aksionarët
Auditorët e brendshëm Qeveria
Stafi Sindikatat
Zyrtarë të buxhetit Auditorët e jashtëm
Kontrollorët Konsumatorët

39. KONTABILITETI
FINANCIAR DHE I MENAXHMENTIT
QËLLIMI I INFORMATËS
KF:
Të ndihmojë investitorët, kreditorët
dhe të tjerët, të bëjnë investime,
të japin kredi dhe të marrin vendime tjera
KM:
Të ndihmojë planet e menaxherit dhe
kontrollin e operacioneve në biznes

40. ...KONTABILITETI
FINANCIAR DHE I MENAXHMENTIT
LLOJI I RAPORTEVE
KF:
Raportet financiare të kufizuara nga GAAP
KM:
Raportet interne jo të kufizuara nga GAAP

41. ...KONTABILITETI
FINANCIAR DHE I MENAXHMENTIT
VERIFIKIMI
KF:
Auditim vjetor i pavarur
KM:
Auditor jo i pavarur

42. …KONTABILITETI
FINANCIAR DHE I MENAXHMENTIT
FUSHA E INFORMATAVE
KF:
Raporte të përgjithshme kryesisht
për kompaninë në tërësi
KM:
Raportim detal për
pjesë të kompanisë

43. TË DHËNA KARAKTERISTIKE MBI
KONTABILITETIN FINANCIAR DHE TË
MENAXHMENTIT
Rregullat e kontabilitetit financiar janë përcaktuar nga
shfrytëzuesit të cilat janë pajtuar midis vete në lidhje me këto
rregulla (GAAP). Këto të dhëna janë të fuqishme,
objektivisht të verifikuara, që duhet të plotësojnë kriteret e
pranueshme të auditimit
Rregullat e kontabilitetit të menaxhmentit përcaktohen
brenda kompanisë për të kënaqur objektivat e menaxhmentit
në lidhje me shtimin e vlerës së kompanisë. Këto të dhëna
mund të jenë më të buta apo të përafërta, që duhet të
vërtetojnë vlerën e vendimit të marra më tepër se
informacioni mbi koston. Të dhënat e kontabilitetit të
menaxhmentit duhet të jenë relevante vetëm për vendim
marrje menaxheriale.

44. RËNDËSIA E ETIKËS PROFESIONALE
Praktikat e kontabilitetit etik ndërtojnë raporte të
besueshme, produktive dhe të sinqerta me
shfrytëzuesit e informatave kontabël
Shumë kompani dhe organizata profesionale, siç
është Instituti i Kontabilistëve menaxherial (IMA), ka
shkruar kodin e etikës i cili u shërben të punësuarve
si udhërrëfyes
Kodi i mirësjelljes për
Kontabilistët (IFAC)
Federata Nderkombetare e Kontabilisteve

45. …RËNDËSIA E ETIKËS
PROFESIONALE
Në kodin e mirësjelljes profesionale janë dhënë
parimet bazë:
Çmuarja
Objektivizmi
Aftësia profesionale
Besueshmëria (konfidencialiteti)
Sjellja profesionale
Standardet teknike

46. KODI I ETIKËS PËR KONTABILISTËT
Kontabilisti duhet të jetë i sinçertë
Kontabilisti duhet të
jetë i ndershëm
ÇMUARJA
Kontabilisti duhet të ofrojë shërbime
profesionale

47. …KODI I ETIKËS PËR KONTABILISTËT
Komunikimi i informatave të drejta
dhe objektive
OBJEKTIVIZMI
Paraqitja e të gjitha informatave që
mund të jenë të dobishme për
menaxhmentin

48. …KODI I ETIKËS PËR
KONTABILISTËT
Të mos zbuloj informata konfidenciale
derisa legalisht të mos obligohet
Të mos shfrytëzohen
informatat
konfidenciale për
avantazhe personale
KONFIDENCIALITETI
Të sigurohet se vartësia nuk i zbulon
informatat

49. …KODI I ETIKËS PËR
KONTABILISTËT
Shmangia nga konflikti i interesave
dhe konsultimi i të tjerëve në konflikt
potencial
Të mos shkatërroj
objektivat legjitime të
kompanisë SJELLJA
PROFESIONALE
Njohja dhe komunikimi i kufizimeve
personale dhe profesionale

50. KARAKTERISTIKAT PROFESIONALE TË
KONTABILISTIT
SHUMË E RËNDËSISHME:
Etika në punë
Aftësi analitike për zgjidhje të problemeve
Aftësi interpersonale
Dëgjueshmëria
Njohja e biznesit
Të kuptuarit e linjës së sipërme të implikimit në vendim marrjen
menaxheriale
Aftësi për të shkruar
I afërt me procesin e biznesit
MË PAK TË RËNDËSISHME
Interpretimi i pasqyrave financiare
Matja dhe raportimi i të ardhurave dhe shpenzimeve
Regjistrimet akruale, të shtyra, rregullimi i regjistrimeve etj.

51. Zhvillimet e rregullimit kontabël
• Me zhvillimin e tregut financiar
ndërkombëtar dhe paraqitjen e skenës
afariste ndërkombëtare, është vënë në
dyshim relevanca e informatave të
kontabilitetit. Në një situatë të tillë, lindi
nevoja për standardizimin e informatave të
kontabilitetit financiar si në aspektin formal
ashtu edhe përmabjtësor, gjë që do të
thotë se të gjitha tendencat janë në favor
të krijimit të kontabilitetit ndërkombëtar.

52. Zhvillimet e rregullimit kontabël
• Standardet Ndërkombëtare të Kontabilitetit
(SNK) si qëllim parësor kanë harmonizimin e
sistemeve ttandardet Ndërkombëtare të
Kontabilitetit (SNK) si qëllim parësor kanë
harmonizimin e sistemeve të kontabilitetit të të
gjitha shteteve, dhe aplikimin e rregullave unike
në raportimin financiar. Ky harmonizim i ka
lehtësuar punën e menaxhmentit të biznesit në
shumë shtete. Shumë trupa profesional të
kontabilitetit, me karakter ndërkombëtar dhe
regjional kanë dhënë kontribut në zhvillimin e
kontabilitetit. Merita kryesore i takon IASC.

53. IASC – Komitetit për Standarde
Ndërkombëtare të Kontabilitetit
• Në vitin 1973, me trupa profesionalë nga
Austalia, Kanada, Franca, Gjermania,
Japonia, Meksika, Holanda, Anglia, Irlanda
si dhe SHBA, u formua IASC-ja.
Sekretarati i IASC-së gjendet me seli në
Londër. Është organizatë e pavarur
profesionale ndërkombëtare e kontabilitetit
dhe ka lidhje të ngushta me Federatën
Ndërkombëtare të Kontabilistëve (IFAC).

54. IFAC- Federata Ndërkombëtare e
Kontabilistëve
• Anëtar të IFAC-it aktualisht janë 157
asociacione dhe trupa profesional nga 123
shtete, të cilët përfaqësojnë më shumë se
2.5 milion kontabilistë.
• Është themeluar në vitin 1977 pas
mbajtjes së Kongresit të 11-të
Ndëkombëtar të Kontabilistëve.

55. Objektivat e IFAC-it
• Formulimi dhe publikimi i SNK-ve.
• Angazhimi në përmirësimin dhe
harmonizimin e rregullave, standardeve të
kontabilitetit dhe procedurave të raportimit
financiar. Deri ne vitin 2000, ka nxjerrë
dhe publikuar 40 SNK. Prej vitit 2001
pasardhës i IASC-së është IASB.

56. IASB - Bordi i SNK-ve
• Ne strukturen e re te IASB-së funksionojnë
edhe:
- Këshillim i mbikëqyrjes së standardeve
(SAC),
- Komiteti i interpretimit për raportim
financiar ndërkombëtar (IFRIC), dhe
- Grupet punuese.

57. Zhvillimet dhe trupat profesional
në Evropë
• Komisioni i BE-së- ka dhënë kontribut në
harmonizimin e raportimit financiar dhe
vlerësohet një prej institucioneve më efektive
për zhvillimin e kontabilitetit në rrafshin regjional.
• Federata e ekspertëve evropianë të
kontabilitetit (FEE) – e formuar në vitin 1987.
Sekretaria e saj gjendet në Bruksel. Aktiviteti i
saj ndërlidhet me Komisionin Evropian.

58. Organizatat e kontabilitetit në
SHBA
• Komisioni i letrave me vlerë (SEC);
• Bordi I standardeve të kontabilitetit
financiar (FASB);
• Instituti amerikan për kontabilistë publik të
çertifikuar (AICPA) dhe
• Asociacioni i kontabilistëve amerikanë
(AAA).

59. Zhvillimet e kontabilitetit në Kosovë
• Në periudhen e pasluftës edhe në Kosovë, ka
lëvizje pozitive të zhvillimit të kontabilitetit.
Ndërtimit të sistemit të kontabilitetit, mbi bazat e
SNK-së nuk mund t’i shmanget as Kosova si
pjesë e Evropës dhe e këmbimit ndërkombëtar.
• Autoriteti Qendror i Kosovës, për nxjerrjen e
SKK-ve, është Bordi i Raportimit Financiar i cili u
themelua me 29.10.2001, ku deri me tani, janë
nxjerrë 18 Standarde Kosovare të Kontabilitetit,
të cilat janë në harmoni me SNK-të.

60. PËRFUNDIMI I
LIGJERATËS