2. Menaxhimi me kapitalin punues
nënkupton:
Financimin dhe menaxhimin e mjeteve
rrjedhëse të firmës
Sigurimin e parave për përballimin e
nevojave rrjedhëse, si dhe sigurimin e
parave për nevojat të cilat arrijnë.
2
3. Konceptet bazike janë:
• Ky kapital i referohet aseteve rrjedhëse të
përdorura në operacione;
• Kapitali neto punues definohet si asete
rrjedhëse minus obligimet rrjedhëse;
• Kapitali operativ neto punues definohet si
kapital operativ rrjedhës minus detyrimet
rrjedhëse operative.
3
4. Financimi i firmës
Euro Mjetet e përkohshme
(€)
rrjedhëse
Financimi
afatshkurtër
Mjetet e
përhershme
rrjedhëse Financimi
afatgjatë
Mjetet fikse
Periudha kohore
4
5. Të menaxhosh kapitalin qarkullues ( punues ) do
të thotë gjithashtu të vlerësosh lidhjen midis
kthimit dhe riskut.
Menaxhimi efektiv, rritë kthimet dhe ul riskun me
të cilin ballafaqohet firma kur ka mungesë
likuiditeti. Kapitali punues është i barabartë me
aktivet qarkulluese minus detyrimet afatshkurtra.
Menaxhimi i kapitalit punues kërkon marrjen e
vendimeve se si duhen financuar aktivet: me
borxh afatshkurtër, afatgjatë apo nga kapitali i
vet.
Në menaxhimin e kapitalit punues dallohen tre
politika bazë: Konservatore; Agresive; dhe e
Moderuar
5
6. Kapitali punues i nevojshëm ndahet ne
dy pjesë:
Pjesa e pandryshuar ose e përhershme
(shuma e kapitalit minimal punues) e cila i nevojitet
firmës gjatë një viti, dhe financohet nga burimet
afatgjata;
Pjesa e ndryshuar apo e përkohshme e kapitalit
punues e cila financohet nga burimet e afatshkurta;
6
7. Kohëzgjatja e ciklit të kapitalit punues përbëhet
nga :
. cikli operativ, dhe
. cikli i parasë
Cikli operativ përfshin kohën e përgjithshme
gjatë së cilës nevojitet financimi i firmës për
kryrjen e aktiviteteve të saj prodhuese apo
sherbyese.
Cikli i parasë është pjesë e ciklit operativ,
i cili duhet të financohet në firmë.
7
8. CIKLI I KAPITALIT PUNUES
Cikli operativ
Bleraja e Futja e LP në PG të Shitja e Pranimi i
LP prodhim përfunduara PG parave
Periudha e Periudha e Periudha e Periudha e
stoqeve prodhimit rezervave kolektimit të
të LP të PG borxheve
Periudha e pagesës
së kreditorëve
Pagesat Cikli i parasë
Cikli operativ dhe cikli i parasë
8
9. Të kuptojmë rëndësinë e likuiditetit të
kapitalit punues
Kërkohet të bëhet dallimi medis mjeteve
likuide të cilat përfshijnë financimin
afatshkurtër të firmës dhe të mjeteve fikse të
cilat përfshijnë financimin afatgjatë.
9
10. Modelet individuale të menaxhimit me
elementet e kapitalit punues
a. Rezervat
b. Blerësit
c. Paratë
d. Kreditorët
10
11. Menaxhimi me rezervat
Rezervat paraqesin një lidhje ndërmjet prodhimit
dhe shitjes së produkteve.
Firmat mbajnë një sasi të caktuar të rezervave
gjatë procesit të prodhimit si:
prodhim në proces,
lënda e parë
materiali dhe
produktet e gatshme
(sasia e tyre ndikon në fleksibilitetin e firmës).
11
12. Mbajtja e rezervave ka risk dhe
kushton( kosto)
humbjen e interesit
shpenzimet e magazinimit
shpenzimet e sigurimit
dalje nga përdorimi
12
13. Modeli i menaxhimit të rezervave
Për të kontrollu investimet në stoqe,
menaxhmenti duhet të zgjidhë dy
probleme:
a) porosia ekonomike sipas sasisë(EOQ)
b) pika e porosisë
13
14. 2 SO
OEQ =
C
S- Harxhimi i stoqeve; O-kostot e porosisë; C- kostot e drejtimit;
14
15. NIVELI I REZERVAVE
Rimbushja e rezervave
Re
zer
vat Q
në
një
si Rezervat
mesatare
Q/2
Koha
15
16. Pika e porosisë:
1. koha e dërgesave;
2. niveli i sigurisë së rezervave(margjina e sigurisë)
Pika e porosisë = Koha e shërdarjes + rezervat e sigurisë.
Niveli mesatar i stoqeve është i barabart me EOQ/2, ndërsa
Rezervat mesatare = EOQ/2 +rezervat e sigurisë.
16
17. Menaxhimi më kërkesa nga blersit
Nevoja e menaxhimit të kërkesave ka për qellim
shpejtësimin e arketimit të kërkesave (shkurtimi i
kohës nga momenti kur blerësit paguajnë llogari
derisa paratë të arkëtohen dhe të bëhen të
arritshme për firmen).
17
18. Menaxhimi i kërkesave nga blerësit
Shpejtësia e arkëtimit
Politika kreditore
Përfitimet dhe humbjet me shitjen me kredi
18
19. Arketimi i kërkesave
• Koha mesatare e nevojshme për të shndërruar
kërkesat e firmës në para, për të mbledhur paratë
nga shitja.
Periudha e arkëtimit të kërkesave=kërkesat/shitjet/365
19
20. Periudha e detyrimeve për t’u paguar
• Koha mesatare ndërmjet furnizimit me
materiale dhe punë dhe pagesave në cash
për këto furnizime
Periudha e shtyrjes së pagesave=detyrimet për t’u
paguar/kosto e të mirave të shitura/365 ditë
20
21. Cikli i konvertimit të parasë
Përfshinë:
Periudhën e konvertimit të
stoqeve+periudhën e arkëtimit të pagesave-
periudha e shlyerjes së detyrimeve
21
22. Menaxhimi me kreditë tregtare
• Kostoja e kredisë tregtare
• Sistemi i administrimit dhe kontabilimit të
tyre
• Menaxhimi i riskut të këmbimit
22
23. Politikat e kredisë
• Cilëve konsumatorë do t‘u lejohet kredia
• Çfarë niveli i kredisë do tu lejohet
• Për çfarë periudhe kohore do të ofrohet kredia
• Çfarë zbritje do t‘u ofrohet, nëse paguhet në
kohë
• Çfarë politike e arkëtimit të pagesave do të
zbatohet
• Si do të reduktohet risku i mospagimit
23
24. Cilëve konsumatorë do t‘u lejohet kredia
Vlerësimi i kapitalit
Kapacitet e pagesës
Siguria (kolaterali)
Kushtet ekonomike
Karakteri i konsumtorëve
24
25. Si të menaxhohen kërkesat nga blerësit?
a. Të ndërtohen politikat kreditore në harmoni me
aktivitetin e firmës, burimet e financimit dhe natyrën e
veprimtarisë së firmës blerëse;
b. Të bëhet me kohë vlerësimi i aftësive paguese të
blerësit;
c. Të ndërtohet sistemi i administrimit efektiv të blerësve;
d. Të ndërtohen politikat për borxhlinjtë e këqij;
e. Të aplikohet zbritja për nxitjen e pagesave nga
borxhlinjtë e këqij;
f. Të bëhet menaxhimi i riskut të normës së këmbimit. 25
26. Menaxhimi me paratë:
Paraja
Letrat e tregtueshme me vlerë
Kërkesat dhe
Rezervat dhe obligimet afatshkruta
26
27. Menaxhimi me paratë
Motivet e mbajtjes së parasë
Kostoja dhe risku i mbajtjes së parasë
Modeli i menaxhimit të parasë
27
28. Sasia e parasë së gatshme (cash-it)
Faktorët qëe ndikojneë nëe
nivelin e para
• Natyra e biznesit
MOTIVET • Kosto oportune e mbajtjes
Motivet e transaksionit së Cash-it
• Niveli i inflacionit
Motivet e vigjilencës
• Rrethanat ekonomike
Motivet spekulative • Përafërsia e likuiditetit
• Kushtet e huazimit të
parasë
• Relacionet me furnitorët
30. Kostoja e mbajtjes së parasë së gatshme
Lejimi:
Humbja e interesit mbi paranë
Rënia e vlerës së parasë (në situata inflatore)
Mosljejimi:
Vie në pyetje përmbushja e obligimeve ndaj
punëtorëve dhe furnitorëve;
Organizata detyrohet të huazojë me afat të
shkurtë dhe të merr obligime të paparapara.
30