3 M-CARE: İletişim Becerileri

Engelli ve Yaşlılara Evde ve Sağlık
Kuruluşlarında Kişisel Bakım Verenler için
Mobil Eğitim
539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP
Modül: İletişim
Becerileri

Ünite 1
• Giriş ve genel prensipler
– Kişisel Bakım Veren’in Rolü
• Eyleme geçer, konuşur ve sorulduğunda tepki verir.
• Sorulduğunda fikrini belirtir.
• Toplantılara katılır.
• Iletişim
• Etkileşim yolları
• Tutum

Kişisel Bakım Veren (KBV) izinsiz araya
giren birisi olmamalıdır; yalnızca
sorulduğunda tepki vermeli, konuşmalı
ya da hareket etmelidir.
Photo by:http://seniorcarepartners.wordpress.com/our-caregivers/

• KBV’nin rolü, eğer ona özellikle sorulmadıysa,
kendi fikrini belirtmeden bir yorumcu/çevirmen
gibi hareket etmektir.

• KBV’nin hizmet verdiği kişi bir toplantıda yer
alıyorsa, KBV toplantıya katılamaz ya da bu
toplantıyı bölemez.

• Engelli bir bireyle iletişim kurmak zorlu ve
zahmetli bir durum oluşturabilir.
Photo owned by: Interprojects

• Ancak eğer bazı temel prensipleri bilirseniz KBV
olarak bu zorlukları kolaylıkla aşabilirsiniz.

Unutmayın!
• Etkili iletişim, hizmetin
doğru şekilde aktarılması ve
anlaşılmasında faydalı
olduğu gibi düzgün bir
özgüven gelişimine de
katkıda bulunur.
Photo by Stuart Miles,
http://www.freedigitalphotos.net/

• Hem KBV hem de hizmet alan birey tarafından
iletişim ile ilgili geribildirim sağlanabilir.

• Eğer bireyler deneyimlerini olumlu yönde
geliştirmek istiyorlarsa birbirleriyle etkileşim
kurdukları ve birbirlerini etkiledikleri
yöntemleri gözden geçirmeli ve
değiştirmelidirler.

• KBV olarak hizmet verilen engelli bireylere
karşı anlayışlı, şefkatli ve yardımcı bir tavır
sergilemelisiniz.

Ünite 2
• Empati
– Nedir?
– Ne Gerektirir?

• Empati; bir başkasının bakış açısından dünyayı
görebilmek ve başka birisinin perspektifini
anlayabilmektir.

• Empati bir başkası için bir şey yapmak demek
değil; o kişiyle birlikte olmak demektir.
• Empati diğer bir bireyin başına gelenlerle ilgili
anlayış ve sorumluluk gerektirir.

Ünite 3
• Engelli Etiketi
– Nedir?
– Her birey eşsizdir
– Düzenlemeler
– Farklılıklar
– Kabul edilebilir kelimeler
– Sakınılması gereken kelimeler

• Her birey eşsizdir.
• Bir birey başka bir bireyle
aynı engele sahip olsa bile
bu iki kişinin birebir aynı
zorlukları yaşadıkları
anlamına gelmez.

• Bir birey için yapılan düzenlemeler başka bir
birey için uygun olmayabilir.

• Bu nedenle KBV, yapılması gereken
düzenlemeler ve değişiklikler hakkında her
zaman hizmet verdiği kişiye danışmalıdır.

• Herkesin farklı bir düşünce tarzı ve iletişim
yolu vardır.

• Bazı bireyler hareket edebilme konusunda
zorlukları yaşamaktadır ve bu sebeple
tekerlekli sandalye ya da koltuk değnekleri
kullanıyor olabilirler fakat bu araçları
kullanmanın okuma ve iletişim kurma becerisi
üzerinde hiçbir olumsuz etkisi yoktur.

• Bazı bireyler hareket etme konusunda hiçbir
sıkıntı yaşamazken okumakta zorluk
çekebilirler.

Bunlar gibi terimler kullanın
• Engelli bireyler
• Görme engelli
• Kısmı görüşe sahip birey
• Sağır ya da duyma zorluğu çeken
• Zihinsel (öğrenme) zorluklar
• Akıl sağlığı problemleri
• Tekerlekli sandalye kullanıcıları
• Yalnızca günlük konuşmalarda
değil, aynı zamanda resmi
belgelerde, bireysel planlarda ve
insanlara hitap ederken doğru
terimleri kullanmaya dikkat edin.

Bu terimleri kullanmaktan kaçının
• Özürlü bireyler
• Bireyin kimliğine dair bir imada
bulunan sıfatlar kullanmaktan
çekinin “epileptik” gibi
• …’nın kurbanı /….’dan acı çeken
• spastik
• Deforme olmuş ya da geçersiz
• Yavaş ya da aptal
• Sakat ya da tekerlekli
sandalyeye mecbur kişi

Ünite 4
• Saygı
– Hizmet alan birey ile iletişim
– Doğrudan konuşmak
– Tutum

• Hizmet verdiğiniz birey ile iletişiminiz her zaman
karşılıklı saygı, güven ve tolerans çerçevesinde
olmalıdır. Bu iletişimi daha kolay hale getirir ve
çatışmaları engeller.
Photo by: http://www.co.rock.wi.us/Dept/Aging/CaregiverBooks.htm

• Engelli bir bireyle konuşurken yanındaki kişi ya da
ailesi/arkadaşı aracılığıyla değil doğrudan kendisine
yönelik hitap ediniz.

Ünite 5
• Bireysel ihtiyaçlar ve istekleri anlamak adına
iletişim kurunuz
– Eşsiz kişilik
– Engelli ve yaşlıyı gözlemlemek
– Düşünülmesi gerekenler
– Hizmet verdiğiniz bireyler ile konuşun
– Sorular sorun
– Hizmetin merkezine müşterinizi koyun
– İstikrarlı bir bakıcı – hizmetten yararlanan ilişkisi kurun

• Engelli ve yaşlıların eşsiz karakter özellikleri
olduğunu ve ömür boyu bu özelliklerle
yaşayacağını unutmayın.
Photo owned by Interprojects

• Hizmet verdiğiniz
bireyleri anlamanın bir
yolu onları uyurken,
yemek yerken ya da
sizinle veya başkalarıyla
iletişim kurarken
gözlemlemektir.

• En çok hangi aktiviteleri
sevmektedir?
• Değişimlere ayak uydurmak
onun için kolay mıdır?
Photo by stockimages,

• Değişimlere ayak uydurmak
için zamana ihtiyacı var mıdır?
• Engelini günlük aktivitelerden
uzak durmak için bir bahane
olarak kullanıyor mu?
Photo by stockimages,

• Hizmet verdiğiniz kişiyle onu anlamak
ve onun hakkında bilgi edinmek
amacıyla mümkün olduğu kadar çok
iletişim kurunuz.
• Ona sizinle duygu ve düşüncelerini
paylaşmasına izin verecek sorular
sorun.
• Unutmayın ki süreçten ziyade hizmet
verdiğiniz kişi hizmetin odağındadır.
• Açık bir iletişim iki tarafa da güven ve
dürüstlük üzerine kurulu, istikrarlı bir
ilişki getirecektir. Iletişim kurmanın en
basit yolu doğruyu söylemektir.
• Iyi iletişim kurmak KBV için hizmet
verdiği kişiyi daha iyi tanımak ve onun
ihtiyaçlarına daha iyi destek olmak için
kaçınılmaz bir beceridir.

Ünite 6
• İletişim ipuçları
– El sıkışmak
– Kendinizi tanıtmak
– Grup içinde konuşmak
– Açıklamaları dinlemek
– Yetişkinlere yetişkin gibi davranmak
– Dikkatlice dinlemek
– Sabırlı olmak
– Kısa sorular sormak
– Tekrarlamak
– Göz hizasında olmak
– Doğrudan bakarak konuşmak
– Dudak okumak
– Ortak ifadeler

• Engelli bir birey ile tanışırken el sıkışmayı teklif
etmek uygundur.
– Sınırlı el hareketine sahip ya da yapay eli/kolu olan
bireyler genellikle el sıkışma becerisine sahiptir.
– Sol el ile el sıkışmak genelde kabul edilen bir sosyal
jesttir.

• Eğer görme engelli bir birey ile tanışıyorsanız
her zaman kendinizi ve yanınızdakileri tanıtın
(doktor, hemşire, eğitmen).

• Eğer bir grup içinde konuşuyorsanız hitap
ettiğiniz kişiyi belirtmeyi unutmayın ki görme
engelli bir birey bu gruptaysa kime
konuşulduğunu anlayabilsin

• Eğer destek ya da yardım önerisinde
bulunursanız kabul edilene kadar bekleyin.
Kabul edildikten sonra da bireyin engeli ile ilgili
ilave bilgi isteyin.

• Yetişkinlere yetişkin gibi davranın.
– Eğer bir grup içinde konuşurken herkese “sen” diye
hitap etmiyorsanız engelli bireye de “sen” diye hitap
etmeyin.

• Konuşma zorluğu çeken bir birey ile
çalışıyorsanız her zaman çok dikkatlice ve
sabırla dinleyin.

• Bireyi düzeltmek ve onun yerine
konuşmaktansa onun cümlesini bitirmesini
sabırlı şekilde bekleyin.
Photo by: http://www.caregivingcafe.com/top-20-websites-for-caregivers/

• Eğer gerekiyorsa kısa cevaplarla (evet/hayır,
baş sallama) karşılık verilebilecek kısa sorular
sorun.

• Eğer zorluk çekiyorsanız asla anlıyor gibi
yapmayın. Bunun yerine anladığınız kısmı tekrar
edin ve daha fazla anlamadığınız bir yer var mı
sorun.

• Hareket zorluğu çeken bir birey ile
çalışıyorsanız, iletişimi kolaylaştırmak için
onunla her zaman göz hizasında konuşun.

• Duyma bozukluğu olan bir birey ile konuşurken:
– Iletişimi başlatırken bir işaret yapın.
– Her duyma engelli birey dudak okuyamaz.
• Karşınızdak bireyin dudağınızı okuyabilmesini sağlamak
için doğrudan bireye bakarak yavaş, açık ve etkileyici bir
şekilde konuşun.
• Konuşurken ellerinizi ağzınızdan uzak tutun .

• Eğer yanlışlıkla “Sonra görüşürüz!” ya da
“Olanları duydun mu?” gibi bireyin engeline
vurgu yapan ifadeleri kullanırsanız utanmayın.
Bunlar çok yaygın ve sıkça kullanılan
ifadelerdir.

Ünite 7
• Aktif dinleme
– Nedir?
– Nasıl?

• Unutmayın! Dikkatlice dinlemek bakım
sunduğunuz bireyin ihtiyaçlarını anlamak için en
kısa yoldur.
• KBV konuşmaktan çok dinlemelidir.

• Aktif dinleme, KBV’nin karşısındaki konuşurken
ona konsantre olmasını ve odaklanmasını
gerektirir.
• Iyi dinleyici olmak, önemsediğimiz bireylere
gösterdiğimiz saygının bir işaretidir.

Ünite 8
• Duyma bozukluğu olan bireylerle iletişim
– Kim?
• Duymaya yardımcı araçlarla ya da onlar olmadan konuşmak
• Dudak okuma
• İşaret dili
• Yazılı iletişim
– Hafif duyma bozuklukları
– Duymaya yardımcı araçlar
– Video aramaları
– İşitme engellilerin kullandığı yalnızca klavyesi ve ekranı olan telefon
– Facebook, Instagram, Whatsapp, Viber
– Dokunmanın “güvenli” olduğu bölgeler
• Müşterinin omzu
• Bileği
• Eli

İşitme engelli ya da duyma zorluğu yaşayan
bireyler aşağıdaki iletişim yöntemlerini kullanır:
• Duymaya yardımcı cihaz ile konuşma
• Dudak okuma
• İşaret dili
• Yazılı iletişim

Hafif duyma bozukluğu durumunda bazen yüz
yüze konuşmak yeterli olacaktır.

Hafif ya da orta seviyede duyma zorluğu yaşayan
bireylerin büyük bir çoğunluğu sadece konuşmakla
kalmayıp, aynı zamanda dudak okuma ve yazılı
iletişim gibi yöntemleri de kullanacaklardır.

• Görsel yardımların bolca kullanılması
iletişimin erişilebilirliğini güçlendirebilir.
• Telefon hoparlörleri gelen aramanın sesini
iki ya da dört kata kadar arttırabilir.

Video aramaları
• Video aramaları duyma zorluğu çeken bireyler
ile iletişim kurmak için kullanışlı bir alternatiftir.

• Telefonda sözel iletişim kuramayan bireyler
yazılı iletişimi tercih edebilir.
• Yazılı mesajlar bilgisayardan telefona,
bilgisayardan bilgisayara ve telefondan telefona
gönderilebilir.

• Duyma bozukluğu yaşayan bireyler aynı
zamanda Facebook, Instagram gibi sosyal medya
araçlarını da kullanmaktadır.
• Bu araçları bir görüşme ayarlamak ya da iletişim
kurmak için kullanmaktan çekinmeyiniz.

• Müşterinin tercihine göre diğer iletişim araçları
da Skype, Viber, WhatsApp, Tango vb. olabilir.
• Bu araçların bazıları duyma ve/veya görme
bozukluğu olan bireyler için de kullanışlı olabilir.

Dokunmak için “güvenli” bölgeler?
• Omzuna dokunmak

Bir uyarı vermek istediğinizde
dokunmak için “güvenli” bölgeler?
• Bileğe dokunmak

Bir uyarı vermek istediğinizde
dokunmak için “güvenli” bölgeler?
• Ele dokunmak

Ünite 9
• Sosyal-temas işaretleri
– Nedir?
– Temas işaretleri
– Engeller

Sosyal-temas işaretleri
• Bireylerin dokunma hissi ile iletişim kurdukları
ve etkileşim sağladıkları yöntemlere denir.

• Hizmet verdiğiniz bireyle iletişim kurmak için
yapacağınız sosyal-temas işaretlerini birlikte
seçebilirsiniz.

• Ayrıca, hizmet verdiğiniz bireyi yürüyüş yolu
üzerindeki engeller veya merdivenler gibi
engeller hakkında uyarmak için de işaretleri
kullanabilirsiniz.

Ünite 10
• Konuşma bozukluğu olan bireylerle iletişim
– Yardımcı araç gerektirmeyen iletişim yöntemleri
– Yazılı iletişim
– İletişim araçları
– Azalmış el becerisi

Ciddi düzeyde konuşma bozuklukları olan bireyler
beden dili, işaret dili ve el/mimik stratejileri gibi
yöntemleri iletişim kurmak için kullanabilirler.

Ayrıca yazılı iletişimi de bir alternatif olarak
kullanabilirler.

• Konuşma bozukluğu olan bazı bireyler nesneleri,
fotoğrafları ya da tablolarda/kitaplarda ve
VOCA’larda bulunan sembolleri iletişime
yardımcı araçlar olarak kullanabilirler.
– VOCA’lar yazıları ve/veya sembolleri kullanarak dijital ses
kayıtları ya da sentezlenmiş bir ses üreten, iletişim yazılımı
yüklü bilgisayar, tablet veya laptop gibi donanımlardır.

• Konuşma bozukluğu olan bir bireyin
konuşmaları anlamakta genel olarak bir zorluk
yaşamaması gerekmektedir.
• Eğer konuşma bozukluğu serebral palsiye ya da
beyinde bir zedelenmeye bağlıysa, bu gibi
bireylerde el becerisi azalmış olabilir ve bu da
yazılı cevap vermeyi oldukça zorlaştırabilir.

Ünite 11
• Görme zorluğu yaşayan bireylerle iletişim
– Yazılı iletişim
– Telefon görüşmeleri

• Görme engelli ya da kısmi görüşü olan bireylerin
büyük çoğunluğu iletişim için konuşmaya
güvenirler.
• Eğer destekleyici teknik ve araçlarla
yapılmadıysa yazılı iletişim onlar için çok zor ya
da imkansızdır.
The photo is owned by http://www.nfcacares.org/who_are_family_caregivers/

• Görme engelli ya da kısmı görüşe sahip
bireylerle iletişim kurmak için telefon
görüşmeleri yapmak oldukça uygundur.

Ünite 12
• El becerisi azalmış bireylerle iletişim
– Konuşma ve yazılı anlamlar
– Yazı hızı ve okunaklığı
– Yazmaya yardımcı araçlar
– Klavyeler

• Azalmış el becerisi olan bireyler eğer konuşma
zorluğu (afazi) , sözcükleri söylemede güçlük
(dizartri) ya da görüş bozukluğu gibi ek
bozukluklar taşımıyorlarsa konuşarak ve yazılı
araçları kullanarak iletişim kurabilirler.

• El becerisindeki azalmalar, bazı hareketin
kontrol edilmesinde sorunlar ortaya çıkarır ve
bu durum yazı yazma hızını ve okunurluğunu
etkiler.

• Bazı bireyler kalem tutacağı ya da bilek desteği
gibi yardımcı araçlar kullanabilirler.
• Azalmış el becerisi olan bazı bireyler ise klavye
kullanarak yazmayı el yazısına göre daha kolay
bulabilirler.
Photos by: Colorgear

• Klavyeler parmakla kullanmayı daha kolay hale
getirecek şekilde tasarlanabilir ya da vücudun
bir başka kısmı (ör: başa bağlı araçlar) ile
kullanılacak şekle uyarlanabilirler.
The photos are owned by http://www.nfcacares.org/who_are_family_caregivers/

Ünite 13
• Öğrenme bozuklukları olan bireylerle iletişim
– Destek aşamaları
– Anlaşılması için doğrudan ve açık iletişim
– Kârışık cümlelerin anlaşılması
– Tekrarlamak
– Ciddi ve derin öğrenme bozuklukları

• Öğrenme bozukluğu olan bireyler
– İletişimde problem yaşayabilir ve bu konuda
desteğe ihtiyaç duyabilir.
– Ek duyusal ya da fiziksel bozuklukları olabilir.
Photo owned by PhoenixKM

• Bilginin net şekilde ve doğrudan bireye
sunulması gerekmektedir ki rahatça anlaşılsın
(ör: kısa cümleler, karşılaştırma ve
mecazlardan kaçınarak açık, belirgin ve net
kelimeler kullanmak).
• Orta düzeyde öğrenme engelleri ya da
bozuklukları olan bireylerle iletişim kurmak
için konuşmak uygun bir iletişim yöntemidir.

• Bazı bireyler karışık cümleleri anlamakta zorluk
yaşayabilir ve bir defada çok fazla bilgiyi
almakta zorlanabilirler.

• Tekrar, bireylerin söylenilen şeyleri
hatırlamasına yardımcı olduğu için önemli
olabilir.

• Konuşmak, ciddi ve
derin öğrenme
bozuklukları olan
bireyler ile iletişim
kurmak için genellikle
yeterli bir araç
olmayacaktır.

• Uzun cümleler kullanmayın.
• Tek bir esas mesaj verin ve bir
cümlede 1-2 adet cümlecik
kullanın.
• Pasif dil yerine aktif dil kullanın.
• Soyut kavramlardan kaçının.
• Üstünlük taslayıcı görünmeden
basit kelimeler kullanın.
Öğrenme bozukluğu olan bireylerle
iletişim kurmak için genel prensipler

• Zor ya da alışılmamış kelimeleri tekrarlayın.
• Günlük jargon kullanmayın.
• Kısaltmalardan ve akronimlerden kaçının.
• Üçüncü kişi dilini kullanmaktan kaçının.
• Eğer bir talimat veriyorsanız onu basit aşamalara
ayırın.
• Onlara çocuk ya da daha az kapasitesi olan bireyler
gibi davranmamayı unutmayın.

Ünite 14
• Öneriler
”Müşterinizle iletişim kurarken oluşabilecek gerginlikler nasıl engellenir?”
– Müşteriniz rahatsız edici şekilde iletişim kurduğunda ve gerginliğin arttığı durumlar
için ipuçları
– Cümlelerinizi yeniden ifade edin
– Öneriler
– Ses tonunuzun yüksekliği
– Konuyu değiştirmek
– Konuşmanızın hızı
– Müşterinizin duygusal durumu
– Bireysel konular ve güvenilirlik
– Bireysel sorunlar
– Parayla ilgili meseleler
– Uyarlamalar
– Zorluklar
– Kamu alanları ve faaliyetleri
– Açıklamalar
– Sosyal birleşme ve sağlık hizmetleri

Eğer hizmet verdiğiniz birey rahatsız edici şekilde
iletişim kuruyorsa ve gerginlik artıyorsa bu
durumu değiştirmek için bazı önlemler alabilirsiniz
• Tartışma konusu olan konuyu hizmet alan
bireyin daha sakin olacağı başka bir zamanda
konuşmayı önerin.

• Cümlelerinizi aşağıdaki
kelimeleri kullanmadan
yeniden kurun
–“asla”, “imkansız”,
“kesinlikle hayır”, “bunu
unut”, “ihtiyacın yok”.

Bunların yerine:
“Ne yapabileceğime bakacağım”, “Belki başka bir
yol vardır”, “Diğer olasılıklara da bakalım”, “Belki
deneriz”, “Biraz düşünelim” vb.

• Ses tonunuzun yüksekliğine her zaman dikkat
ediniz. Bazen bireyler yüksek sesle konuşuyor
olabilirler ama bu bağırdıkalrı anlamına gelmez.

• Eğer konuşmanın odağındaki konu hizmet
verdiğiniz bireyi geriyorsa, onu daha mutlu
eden başka bir konuya geçebilirsiniz.

• Konuşmanızın hızına dikkat ediniz.
• Aşırı yavaş ya da çok hızlı konuşmalar genelde
gerginlik yaratır.

• Eğer hizmet verdiğiniz bireyi yoran konulardan
bahsedecekseniz, zamana ve onun duygusal
durumuna dikkar edin.

• Diğer insanların önünde hizmet verdiğiniz bireyi
ilgilendiren bireysel konuları konuşmayın.
• Mahremiyete her zaman saygı duyun.

• Bireysel sorunları paylaşmaktan kaçının; çünkü
bu genellikle olumsuz duygulara ve daha fazla
gerginliğe yol açmaktadır.
Photo by: http://seniorcarepartners.wordpress.com/our-caregivers

• Hizmet verdiğiniz bireyin maddi durumunu
tartışmaktan uzak durunuz çünkü bu durum
istenmeyen gerginliklere yol açabilir.

• Hizmet verdiğiniz birey ile görüşmeden yapılacak
düzenlemeleri kendiniz belirlemeyiniz.

• Eğer bakım hizmeti
alan birey özel
durumu nedeniyle
kendisini zorlayacak
bir aktivite yapmak
istiyorsa, öncelikle
onunla konuşmayı
denemeli ve ne
yapılacağına bu
görüşmeden sonra
karar vermelisiniz.

• Eğer birlikte konser, düğün, cami, cenaze,
hastane, banka gibi kamusal alanlara gidiyorsanız
hem kendinizin hem de müşterinizin ortama
uyumlu ve düzgün giyindiğinden emin olunuz.

• KBV, hizmet verdikleri bireyin engelleri hakkında
toplum içinde bilgi vermeleri gereken konular
varsa bu durumu ellerinden gelen en iyi şekilde
desteklemelidirler.

• Sosyal birleşme, rehabilitasyon ve sağlık
hizmetleri konularında hizmet verdiğiniz bireyin
kendisine tanınan haklardan (maddi ya da
maddi olmayan) haberdar olduğuna mutlaka
emin olunuz.

Ünite 15
• “Yaşlı bireylerin yanında nasıl davranmalı?”
önerileri
– Neleri göz önünde bulundurmalı?
– İfade şekilleri
– Günlük aktiviteler hakkında notlar
– Gerginliğin azaltılması

• Yeni duydukları şeyleri eski
bilgileriyle kıyaslarlar ve
genel olarak yenilikler ve
değişimler hakkında çok
heyecanlı olmayabilirler.

• Yaşlı bireyler her zaman daha genç insanların
onlara yardımcı olabileceği kavramını
desteklemeyebilirler; bu nedenle KBV olarak
ifade şeklinizi çok dikkatli seçmelisiniz.

• Yardımcıları olarak, günlük aktiviteleri hakkında
not almaları gerektiğini belirtmelisiniz (ilaçlarını
almak, ev eşyalarının kullanılması vb.)

• Bazen yaşlı bireyler KBV’nin fikirlerine saygı
duymayabilirler.
• Böyle bir durumda gerginliği azaltmaya, daha
açıklayıcı ve olumlu örnekler vermeye çalışın .

Yazarlar:
Bize ulaşın:
• INTERPROJECTS Ltd.
• interprojectsbg@gmail.com
Bizi burada bulabilirsiniz:
• www.mcare-project.eu
• twitter.com/Mcareproject
• www.facebook.com/MCareproj

Kaynakça:
• Aging families and caregiving / Sarah Honn Qualls; Steven H Zarit 2009, English Book xiii, 338 p. : ill.
; 25 cm. Hoboken, N.J. : John Wiley & Sons, ; ISBN: 9780470008553
• The real truth about aging : a survival guide for older adults and caregivers / Neil
Shulman; Michael A Silverman; Adam G Golden2009 ,English Book p. cm. Amherst, N.Y. :
Prometheus Books, ; ISBN: 9781591027195
• Aging Families and Caregiving by Sara Honn Quall, Steven H. Zant, Eds. 2009, English Book , (338 p.)
Wiley: (January 27, 2009) ISBN: 10: 0470008555
• Photos are owned by Interprojects’ team and provided without copyrights by:
• http://www.nfcacares.org/who_are_family_caregivers/
• http://www.nfcacares.org/pdfs/AARPSurveyFinal.pdf
• http://www.womenshealth.gov/faq/caregiver-stress.cfm#a
• http://aspe.hhs.gov/daltcp/reports/ltcwork.htm
• http://www.healthcalculators.org/calculators/caregiver.asp
• http://www.co.rock.wi.us/Dept/Aging/CaregiverBooks.htm
• http://seniorliving.about.com/od/lifetransitionsaging/a/agingwellbooks.htm
• http://www.caregivingcafe.com/blog/wp-content/uploads
• http://seniorcarepartners.wordpress.com/our-caregivers/

3 M-CARE: İletişim Becerileri

Empfohlen

Empfohlen

Weitere ähnliche Inhalte

Andere mochten auch

Andere mochten auch (8)

Mehr von Karel Van Isacker

Mehr von Karel Van Isacker (20)

3 M-CARE: İletişim Becerileri