Aralin2 Para sa Ikalawang Markahan

2. Ang Pagtatalo o Debate
- ay binubuo ng pangangatwiran ng
dalawang koponan na magkasalungat ng
panig tungkol sa paksang
napagkaisahang pagtatalunan.
Maaaring nakasulat ang pagtatalo
ngunit kadalasan ay binibigkas ito.

3. Ano ang Proposisyon?
Ang paksang pinagdedebatihan ay
tinatawag na proposisyon .
Ito’y isang pangungusap na nilalayong
patunayan ng panig ng sang-ayon sa
pamamagitan ng mga argumento .
Nagsasaad ito ng isang bagay na maaring
tutulan at panigan kaya mapagtatalunan .

4. Sa pagpapahayag ng proposisyon,
isaalang-alang ang mga sumusunod:
•Ibigay ang suliranin sa anyong kapasiyahan.
•Ibigay ito sa payak at paturol na pangungusap
na may isa lamang suliraning patutunayan.
•Ipahayag ito sa isang paraang walang salitang
pag-aalinlanganan ang kahulugan.
•Ipahayag ito sa paraang pasang-ayon.

5. Tatlong Uri ng Proposisyon
1.Pangyayari: Ito ay naninindigan sa katunayan o
kabulaanan ng isang bagay na makatotohanan.
Hal :”Maraming namatay sa nasunog na Superferry“.
Masusukat ang katotohanan o kabulaanan nito sa
pamamagitan ng pag-alam sa tunay na mga pangyayari,

6. Tatlong Uri ng Proposisyon
2. Kahalagahan: Ito ay isang paninindigan sa
kahalagahan ng isang bagay .
Hal: ”Ang isang wikang pambansa ay lubhang mahalaga sa
pagbuwag sa makaaliping diwa”.
Ang nangangatwiran dito ay bubuo ng argumento na
nagtatanggol sa kabulaanan ng isang bagay, isang palakad o isang
pagkilos.

7. Tatlong Uri ng Proposisyon
1.Patakaran: Ang mga proposisyong ito ay
naghahanap ng isang paraan ng pagkilos o isang
binalak na solusyon sa isang suliranin.
Hal :”Dapat Gawing Legal ang Diborsyo sa Pilipinas“.

8. Mga Katangian ng isang mabuting proposisyon .
•Walang kinikilingan .Magkasinlakas ang
magkabilang panig na na
nagkakasalungatan ng palagay.
•Ka wili –wili sa sumusulat at makikinig
ang proposisyon .
• Napapanahon ang paksa .

9. Mga Katangian ng isang mabuting proposisyon .
•Hindi pa napagpapasiyahan ang paksa.
•Malinaw at tiyak ang proposisyon .
•Maaaring patunayang ng mga ebidensya
•May larangang hindi lubhang malawak at
hindi rin naman gaanong makitid .
•Karapat –dapat na pagtalunan.

10. Paghahanda sa isang Pagtatalo
Tatlong hakbang sa paghahanda ng isang pagtatalo (1)
Pangangalap ng datos; (2) Paggawa ng dagli o balangkas
(3) Pagpapatunay ng Katwiran.
Pangangalap ng datos- Ang pagtitipon ng
mga nakalap na datos ay kinakailangang gagamitin
sa pagmamatuwid ay dapat gawin sa pamamagitan
ng pagtatala ng mga tunay na pangyayari buhat sa
paniniwalaan napapanahong aklat sanggunian o
magasin.

11. Paghahanda sa isang Pagtatalo
Dalawang sanggunian ang karaniwang pinagkukunan
ng ng mga datos:
Ang ating pagmamasid at ang pagmamasasid ng iba na
awtoridad sa paksang pagtatalunan.
- Awtoridad kapag dalubhasa ang nagpapahayag o pahayag
ng isang tao o pangkat ng mga taong may mataas na
katangian o malaking kakayahan tungkol sa isang sangay ng
karungingan o gawain at ginagalang at kinikilala ang
kanilang kuru-kuro at pahayag.

12. Paghahanda sa isang Pagtatalo
Ang dagli o balangkas- ay ang paghaahnay ng mga
katuwiran. Sa makatuwid, ito’y pakikipagtalong pinaikli. Ang
mga bahagi ng dagli ay panimula, katawan at wakas.
Sa panimula, ipahayag ang paksa ng pagtatalo, ang
kalahagahan sa kasalukuyan ng paksa, mga kinakailngang
pagbibigay – katuturan ng mga talakay at ang pagpapahag ng
isyu,

13. Paghahanda sa isang Pagtatalo
Ang katawan ng dagli - ay binubuo ng mga isyung dapat
sagutin. Pumili ng mga tatlo o apat na mga isyu at ilagay sa
wastong ayos. Bawat isyu ay binubuo naman ng mga patunay,
mga katibayan o mga katuwirang siyang magpapatotoo sa
patakarang pinanghahawakan o pinapanigan.
Ang pangwakas - na mga pangungusap ay siyang buod ng
mga isyung siyang binibigyan ng mga patunay.

14. Ang Tagapagsalita
1. Beneficiallity / Kapakinabangan– ang ibinibigay ng
talumpati ng tagapagsalita ay kung anong mga benipisyong
makukuha sa proposisyong pinagtatalunan.
2. Practicability/ Praktikalidad – ibinibigay ng talumpati ng
tagapagsalita kung bakit posible ba o praktikal na
maisakatuparan ang hinihingi.
3.Necessity/ Pangangailangan– ang ibinibigay ng talumpati ng
tagapagsalita ay hinihingi ng sitwasyon bilang kailangan at
tunay na solusyon.

15. Paraan ng Pagtatalo ng Oregon-Oxford
•Ang bawat koponan ay binubuo ng dalawa,
tatlo o apat na kasapi. Ang tagapagsalita at ang
isa rito ay ang tagalata o scribe.
•Ang oras ng talumpati ay pito –walong
minuto.
•Pagkatapos ng talumpati ng bawat isa,
mayroon munang tatlong minutong
pagtatanungan

16. Paraan ng Pagtatalo ng Oregon-Oxford
•Pagkatapos ng lahat ng mga pangunahing
talumpati at tanungan, mayroon namang tatlong
sandali ng pagtuligsa (rebuttal) ang mga kasapi
ngunit limang minuto naman ang pagtuligsa at
pagbubukod ng puno ng bawat koponan o ang
nagbigay ng unang talumpati.

17. Halimbawa ng may tigatlong tagapagsalita sa bawat
koponan:
1.Unang-tagapagsalita(benificilaity-sang-ayon)
pagtatanggol ng panig.
2.Unang-tagapagsalita(benificiality-salungat)
pagtatanong o interpellation
3.Unang-tagapagsalita(benificilality-salungat)
pagtatanggol ng panig
4.Unang-tagapagsalita(benificiality-sang-ayon)
pagtatanong o interpellation

18. Halimbawa ng may tigatlong tagapagsalita sa bawat
koponan:
5.Ikalawang tagapagsalita (practicability-sang-ayon)
pagtatanggol ng panig
6.Ikalawang tagapagsalita (practicability-salungat)
pagtatanong o interpellation
7.Ikalawang tagapagsalita (practicability-salungat)
pagtangggol ng panig
8.Ikalawang tagapagsalita (practicability-sang-ayon)
pagtatanong o interpellation
9.Ikaltlong tagapagsalita (necessity-sang-ayon)
pagtanggol ng panig
10.Ikatlong tagapagsalita (necessity-salungat)
pagtatanong o interpellation

19. Halimbawa ng may tigatlong tagapagsalita sa bawat
koponan:
11. Ikatlong tagapagsalita (necessity-salungat)
pagtanggol ng panig
12. Ikatlong tagapagsalita (necessity-sang-ayon)
pagtatanong
13. Pagitan
14. Rebuttal na talumpati ng salungat na ibibigay
ng unang tagapagsalita
15. Rebuttal na talumpati ng sang-ayon na ibibigay
ng unang tagapagsalita.

20. Mga Dapat Malaman ng Isang Nagtatanong.
1. Siya ay dapat magtanong lamang ng mga tanong na
masasagot ng oo at hindi.
2. Huwag payagang magtanong sa kanya ang kalaban kung
siya ang nagtatanong.
3. Huwag pumayag na aksayahin ng kalaban ang kanyang oras
sa pagtatanong.
4. Dapat siyang magtanong ng tungkol sa buod ng talumpati
ng tinatanong niya.
5. Kung lumalabag sa laituntunin ng pagtatanong ang isa sa
kanila, dapat itong ipaalam sa Tagapangasiwa ng pagtatalo.

21. Mga Dapat Banggitin sa Pagtuligsa (Rebuttal)
1. Ilahad ang mga mali sa katuwiran ng kalaban
na nakita.
2. Ipaalam ang walang katotohanang sinabi ng
kalaban.
3. Ipaliwanag ang kahinaan ng mga katibayan ng
kalaban.

22. Pamantayan sa Pagtatalo:
Ngalan: ______________________________________ Petsa: ______________
Kapasiyahan: __________________________________
Tagapangasiwa:_____________________________ Koponang Nagwagi___________
Pinakamagaling na Nakipagtalo: ____________________________________________
Ikalawang Magaling na Nakipagtalo: _________________________________________
PANIG NG SANG_AYON
Mga Katibayan Pagbigkas Pagbigkas Pagtatanungan Pagtuligsa Pangkalahatang
Nagtatalo (30%) (10%) sa T (10%) (30%) Bilang
entablado S (10%)
(10%)
PANIG NG SALUNGAT

23. Mga Pinagkukunan:
Sining ng Pakikipagtalastasan 1
Tumangan Sr. et. al
Kakayahan sa Pakikipagtalastasang Pangkolehiyo
Arrogante et. al