Softveri sistemor

1. Softveri sistemor
Punuar nga:Edona Krasniqi
Luan Dedaj
Nikollë Nuhi
Valmir Shala
Prof.Msc. Jahja Lataj
Ass.Msc. Thëllëza Latifi Sadrija

2. Përmbajtja
 Ndryshimi në mes të softverit sistemor dhe softverit
aplikativ
 Diskutimi i katër llojeve të softverit sistemor
 Diskutimi i funksioneve bazike, karakteristikave dhe
kategorive të softverit sistemor
 Përshkrimi i sistemeve operative Windows, Mac OS,
UNIX, Linux dhe virtualizimi
 Përshkrimi i qëllimit të Utilities dhe Utility suites
 Indetifikimi i pesë utilities me kryesore
 Diskutimi i Utilities të Windows

3. Software
 Softveri quhet bashkësia e programeve kompjuterike dhe të dhënat e tjera që
përmbajnë instruksione që i thonë kopmjuterit se çfarë duhet të bëjë.
 Gjithashtu mund të themi se softueri i referohet një apo më shumë programeve
kompjtuerike dhe të dhënave të ruajtura në memorien e kompjuterit për arsye
të caktuara.
 Softveri ndahet në tri kategori ku secila prej tyre ka funksionin e saj: softveri
sistemor, softveri aplikativ dhe softveri për testim.

4. Ndarja e softverit:
Softver
Sistemor
Software
Softver
Softver
per
aplikativ
testim

5. Softveri sistemor
 Softveri sistemor nuk është një program i vetëm por një tërësi e
shumë programeve të cilat funksionojnë edhe pa intervenimet e
përdoruesve.
 Softveri sistemor ka për detyrë aktivizimin e pjesës hardverike të një
sistemi kompjuterik.

6. Softveri sistemor përfshinë katër lloje të
programeve, të cilat janë:
 Operating systems
 Utilities
 Device drivers
 Language translators

7. Funksionet e sistemit operativ
 Një sistem operativ përmban këto cilësi:
 Funksionet
 Karkteristikat
 Kategoritë
 Çdo sistem kompjuterik ka të instaluar një sistem operativ dhe çdo sistem
operativ ka funksionet e tij. Këto funksione mund të klasifikohen në tri grupe:
 Managing resources
 Running applications
 User interface

8. Karakteristikat e sistemit operativ
 Një sistem operativ ka karakteristika të ndryshme, të cilat janë të njëjta
edhe me programet tjera të zakonshme, ato janë:
 Icons
 Pointer
 Windows
 Menus
 Dialog boxes
 Help

9. Kategoritë e sistemit operativ
 Në treg ekzistojnë më qindra sisteme operative, mund t’i
ndajmë në tri kategori kryesore:
1. Embedded operating systems
2. Network operating systems (NOS)
3. Stand-alone operating system (desktop operating system)

10. Sistemi operativ Windows
 Është zhvilluar nga kompania Microsoft është sistemi operativ më i
popullarizuar në botë më rreth 90% të tregut.

11. Sistemi operativ Mac OS
 Janë kompjuterët e parë që kanë përdorur teknikën GUI(graphical user
interface).
 Është i dizajnuar për kompjuterët Apple, ka një shtrirje të vogël në krahasim
me Windows, ka softver aplikativ të përshtatur për këtë sistem operativ.
Mac OS konsiderohet njëri ndër sistemet operative më inovativ.

12. Sistemi operativ Unix dhe Linux
 Është i dizajnuar për punë dhe menaxhim të rrejtave kompjuterike.
 Kryesisht janë shumë të fuqishëm dhe të sofistikuar për instalim dhe
mirëmbajtje të web severëve.
 Ky sistem mendohet edhe si një alternativ tjetër ndaj Windowsit.

13. Virtualizimet
 Nëse ne dëshirojmë të ekzekutojmë programe të ndryshme të cilat
kërkojnë sisteme operative të ndryshme, atëherë duhet të kemi po aq
sisteme kompjuterike.
 Ne mund të kemi dy kompjuter në një kompjuter të cilët kanë të
instaluar sisteme operative të ndryeshme dhe punojnë të pavarur njëri
nga tjetri.
 Host operating system – SO i instaluar në kompjuter
 Guest operating system – SO i instaluar si virtual

14.  Utilities:
 Troubleshooting (diagnostic programs)
 Antivirus programs
 Uninstall programs
 Backup programs
 File compression programs

15. Windows Utilities
 Programet vegla të Sistemit operativ Windows përmbajnë disa
programe vegla të cilat janë:
 Disk cleanup
 Disk defragmenter
 Device driver

16. Përfundimi
 Nga ky punim seminarik konkluduam se softveri në tërësi është një
pjesë përbërse e kompjuterit pa të cilin kompjuteri nuk ka mundësi të
punoi. Ku pjesa hardverike nuk është e sinkronizuar me pjesën
softverike.
 Softveri jo vetëm se e ndihmon kompjuterin por edhe e mundëson që
kompjuteri të punoi në mënyrë sa më të shpejtë.
 Softveri sistemor gjatë gjithë kohës po perfeksionohet nga kompanitë
e lartë cekura të cilat ofrojnë edhe update d.m.th. verzione të reja.
 Si shembull më praktik është si trupi pa shpirt edhe kompjuteri pa
softver.
 Kjo to të thotë se teknologjia në ditët e sotme është bërë pjesë e pa
ndashme e shoqërisë tonë.

17. Pytje dhe sygjerime?!

18. Faleminderit për vëmendje