1. RREGULLIMI DHE MBIKQYRJA E TREGJEVE
FINANCIARE NE EUROPE
Anita DOGANI

2. Tregjet financiare përfaqësojnë tërësinë e
strukturave institucionale, të cilat ndërmjet
përdorimit të instrumenteve financiare të
posaçme sigurojnë mobilizimin e fondeve të
lira të individeve apo të njësive ekonomike për
plotësimin e nevojave huamarrëse të qeverive,
të njësive të tjera ekonomike dhe individëve.
Tregjet Financiare

3. Klasifikimi i Tregjeve Financiare
Tregu i parasë
 Bonot e thesarit
 Marrëveshjet e riblerjes
 Certifikatat e
tregëtueshme të
depozitave
 Premtim pagesat apo
letërkreditë bankare
Tregjet e kapitalit
 Aksionet e njësive
ekonomike
 Obligacionet private të
njësive ekonomike
 Obligacionet shtetërore
 Tituj hipotekor dhe letra
me vlerë të tregëtimit të
huave

4. Tregjet valutore
 Monedha të ndryshme
kombëtare të cilat
lidhen me import-
eksportin e mallrave,
 të letrave me vlerë dhe
të kapitaleve të
ndryshme.
Tregjet e derivateve
financiare
 Kontratat “ Forward”
 Kontratat “ Future”
 Kontratat “ Opsione”
 Kontratat “ Swaps”
 etj
Klasifikimi i Tregjeve Financiare

5. Rendesia e tregjeve financiare
Rëndësia e madhe e tregjeve për funksionimin e ekonomisë dikton nevojën
e ekzistencës së ligjeve e të organeve të specializuara për mbikqyerjen e
funksionimit të tregjeve, për mënyren e krijimit e të funksionimit të
institucioneve të ndryshme financiare dhe të instrumenteve të ndryshme që
përdoren prej tyre.

6. Struktura e Lamfalussy :
EBC¹
Commission Parliament
EIOPC¹ ESC¹ FCC¹
Enforcement
Commission
Council
CEIOPS³ CESR³
L1
L2
L3
L4
CEBS²
EBC = European Banking Committee
EIOPC = European Insurance and Occupational Pensions Committee
ESC = European Securities Committee
FCC = Financial Conglomerates Committee
CEIOPS = Committee of European Insurance and Occupational Pensions Supervisors
¹ Finance ministries
² Supervisors and Central Banks
³ Supervisors
Legislation
Implementing details
Convergence

7. Procesi i Lamfalussy

8. Banking
Insurance and
Occupational Pensions
Securities
(including UCITS13)
Regulatory
committee
(Level 2
Committees)
European Banking
Committee (EBC)
European Insurance and
Operational Pensions
Committee (EIOPC)
European Securities
Committee (ESC)
Committee of
Supervisors
(Level 3
Committees)
Committee of
European Banking
Supervisors (CEBS)
Committee of European
Insurance and
Occupational Pension
Supervisors (CEIOPS)
Committee of European
Securities Regulators
(CESR)
Struktura Organizative E organeve këshillimore me përfaqësues
Anetare Shteterore, ne Procesin Lamfalussy

9. Roli i autoriteteve të reja :
 Zhvillimi i standardeve teknike
 Udhëzimet interpretuese për autoritetet kombëtare që të
mund të marrin një vendim
Megjithatë:
Standardet teknike mund të bëhen ligje të detyrueshme pas
miratimit nga Komisioni Evropian
Rregullorja e Përbashkët Evropiane

11. 1.Tregu i Vetëm
Krijimi i një kornizë të përbashkët ligjore për letrat me vlerë dhe tregjet
derivative, duke përfshirë mareveshjet që kanë të bëjnë me manipulimin e
tregut.1
Ulja e kostove dhe pengesat e mbetura ndaj rritjes së kapitalit në një bazë të
gjerë të BE-se që kanë të bëjnë me të standardizimit / harmonizimin e
politikave, standardeve te kontabilitetit dhe ligjit për kompanitë.
2
Krijimi i një kuadri ligjor koherent për fondet plotësuese te
pensionit duke përfshirë mbikëqyrjen e kujdesshme të fondeve të
pensioneve.
3
Sigurimi I sigurise ligjore për tregtinë ndërkufitare të letrave me
vlerë nëpërmjet zbatueshmërisë se kolateralit ndërkufitar
4
Krijimi i një mjedisi të sigurt dhe transparente për tentativat e
blerjeve ndërkufitare.
5
11

12. 2 Tregje me pakicë të hapur dhe të sigurt
nëpërmjet
 Informacionit dhe transparences për konsumatorët në ofrimin e
shërbimeve financiare ndërkufitare të shitjes me pakicë.
 Forcimi i shërbimeve financiare ndërkufitare me pakicë duke përfshirë
procedurat përmes dëmshpërblim dhe zgjidhjen e kontesteve gjyqësore
për klientët.
 Harmonizimin e rregullave të mbrojtjes së konsumatorit për produkte të
veçanta financiare dhe ndërmjetësuesit e sigurimit.
 Zvogëlimi i kostove ndërkufitare te pagesave me pakicë.

13. 3. Forcimi i rregullave të mbikëqyrjes nëpërmjet:
 Sjellja bankare nepermjet sigurimit të letrave me vlerë dhe të
legjislacionit të kujdesshme deri në standardet më të larta.
 Praktika mbikëqyrëse me qëllim që të përmbajë rrezikun
sistemik ose institucional (p.sh. mjaftueshmërisë së kapitalit,
kufijtë e aftësisë paguese për shoqëritë e sigurimit).
 Vendosja e mbikëqyrjen se kujdesshme e konglomerateve
financiare

14. Plani i Veprimit i Sherbime financiare u zëvendësua me Librin e Bardhë mbi
Shërbimet Financiare ne te cilën jane te përcaktuara objektivat e Komisionit 2005-
2010, në mënyrë për të ulur kostot kapitale, per të bërë produktet financiare me pakicë
më të lira dhe për të përmirësuar pensionet.
Libri i Bardhe
Libri i bardhe paraqet prioritetet e politikave të shërbimeve financiare të
Komisionit Evropian 2005-2010. Komisioni e konsideron të domosdoshme
që progresi i Planit të veprimit të shërbimeve financiare (FSAP) të vazhdojë
për të hapur deri potenciale të pashfrytëzuara për rritjen ekonomike dhe
punësimit në shërbimet financiare sektori i Bashkimit Evropian.
Konsolidimi i progresit te arritur, eliminimin e pengesave të mbetura dhe
përmirësimi i legjislacionit dhe kontrollet.

15. 15
Libri i Bardhë i dhjetorit 2005
 Përcakton Politikën e Shërbimeve Financiare për 2005 – 2010
 Një treg i brendshëm është një treg i integruar, efikas dhe konkurrues
Objektivat:
 Për të arritur shkallë të lartë të integrimit
 Konsolidimi për çfarë ishte arritur
 Heqja e barrierave të mbetura
 Implementimi, zbatimi, vlerësimi i legjislacionin ekzistues
 Rritja e bashkëpunimit mbikëqyrës dhe konvergjencën

16. 1)Forcimi i arritjeve te bëra në kuadër të FSAP, sigurimin dhe zbatimit e shëndoshë dhe
zbatimin e rregullave ekzistuese, dhe marrjen e iniciativave të reja në disa fusha .
2)Marrja e kuadrit rregullativ pa mospërputhje dhe paqartësi ligjore përmes parimeve më
të mira të rregullimit;
3)Përmirësimin e përputhjes së praktikave mbikëqyrëse, dhe përmirësimin e arkitekturës
mbikëqyrës;
4)Krijimi i më shumë konkurrencë në mes të ofruesve të shërbimeve financiare,
veçanërisht aktiveve në tregjet e shitjes me (p.sh. kursimet, hipotekat, sigurimit dhe
pensionet);
5)Zgjerimi i ndikimit të jashtëm të BE-së në globalizimin e tregjeve te kapitalit.
Libri i Bardhe vendos prioritete e meposhtme:

17.  (DG MARKT) është një nga Drejtoritë e Përgjithshme dhe shërbimeve të
specializuara të cilat përbëjnë Komisionin Evropian
 DG Markt është përgjegjëse për zhvillimin e kuadrit ligjor evropian në fushen e
shërbimeve financiare dhe madje ka të drejtën e iniciativës për të propozuar
direktivat.
 Përgjegjëse për të analizuar përparimin e bërë në integrimin financiare të BE,
 Përgjegjëse për të bërë liberalizimi financiar më të efektshem dhe të qëndrueshme,
duke i siguruar mbrojtje për konsumatorët.
 Transpozimin e saktë dhe në kohë të legjislacionit evropian në nivel kombëtar, duke
përfshirë procedurat që kanë të bëjnë me shkeljen e saj.
Tregu I Brendshëm dhe Drejtoria e Shërbimeve të Përgjithshme
(DG MARKT)

18.  ECOFIN- përbëhet prej Ministrave të Shteteve Anëtare të
Ekonomisë dhe Financave.
 Këshilli mbulon disa fusha të politikave të BE-së, si
koordinimi i politikave ekonomike, mbikqyrjes
ekonomike, monitorimin e politikës buxhetore Shteteve
Anëtare dhe të financave publike, tregjet financiare dhe
lëvizjet e kapitalit dhe marrëdhëniet ekonomike me
vendet e treta.
Roli i Keshillit
ECOFIN (Këshilli i Çështjeve Ekonomike dhe Financiare),

19. Roli i Keshillit
ECOFIN
• ECOFIN ka fuqi bashkë-vendimi, me të Parlamentit Evropian, për të vendosur mbi direktivat e propozuara
nga DGMarkt në lidhje me shërbimet financiare dhe tregjet financiare. Vendimet merren me shumicë të
cilësuar,
Shpërndarja e votave për secilin shtet anëtar
Germany, France, Italy, United
Kingdom
29
Spain, Poland 27
Romania 14
Netherlands 13
Belgium, Czech Republic, Greece,
Hungary, Portugal
12
Austria, Bulgaria, Sweden 10
Denmark, Ireland, Lithuania, Slovakia,
Finland
7
Cyprus, Estonia, Latvia, Luxembourg,
Slovenia
4
Malta 3
Total 345

20. Roli i Keshillit
EFC (Komiteti Ekonomik dhe Financiar)
 EFC - diskuton dhe pregatit çështje të tregut financiar, si dhe
marrëdhëniet me vendet e treta dhe institucionet ndërkombëtare
si FMN dhe Forumit të Stabilitetit Financiar.
 Stabiliteti dhe konvergjenca e programeve te mbikqyrjes
 Shqyrtime të rregullta të pajtueshmërisë të Shteteve Anëtare me
Paktit të Stabilitetit dhe Rritjes
 Udhëzime mbi Politikat Ekonomike
 Raport i Komisionit për financat publike në zonën e euros
 Raport i EFC’s mbi lëvizjet e kapitalit
 Monitorimi i zbatimit të Planit të veprimit të shërbimeve
financiare (FSAP)
 Monitorimi i stabilitetit financiar dhe të punës së Komisionit të
Shërbimeve Financiare (FSC)

21. Roli i Keshillit
FSC (Komisioni i Sherbime Financiare)
Si një nën-komitet i COREPER dhe Komitetit Ekonomik dhe Financiar,
Komisioni i shërbimeve financiare është krijuar në vitin 2003 me detyrat e
mëposhtme në mënyrë specifike lidhet me integrimin e shërbimeve financiare
në nivel të BE-së:
Vlerësimin e përparimit dhe zbatimin në lidhje me shërbimet financiare në
nivel të BE,
Ofrimin e këshillave politike dhe analitike në të dy çështjet e brendshme
(p.sh. të tregut të vetëm, duke përfshirë zbatimin e Planit të veprimit të
shërbimeve financiare) dhe çështjet e jashtme;
Duke siguruar reflektimin ndërsektorial strategjik (të ndarë nga procesi
legjislativ),
Duke ndihmuar për të përcaktuar strategjinë afat-gjatë dhe të mesme për
çështjet e shërbimeve financiare,

22. Parlamenti Europian
ECON (Komiteti I Ekonomise dhe Çështjeve Monetare)
 (ECON) është Komiteti i PE i cili miraton kompetencat për
rregullimin dhe mbikëqyrjen e shërbimeve financiare,
institucione dhe tregjeve. Keto komisione ndryshojne rezolutat
dhe vendimet para se të paraqiten në seancën plenare ne
Parlamentit Evropian.
Përsa i përket politikave monetare te Unionit dhe funksionimin e
Bashkimit Monetar Evropian dhe sistemit monetar evropian,ne
llogaridhënien e Bankës Qendrore Evropiane kundrejt Parlamenti
ECON luan një rol të rëndësishëm, pasi ajo vepron si një
kundërpeshë e rëndësishme për pavarësinë e bankës qendrore

23. Parlamenti Europian
ECON(Komiteti I Ekonomise dhe Çështjeve Monetare)
ECON është gjithashtu përgjegjës për çështjet e mëposhtme, edhe pse jo gjithmonë me
pushtet legjislativ:
1.Politikat ekonomike dhe monetare të Bashkimit,
2.Lëvizjen e lirë të kapitalit dhe pagesave
3.Sistemi ndërkombëtar monetar dhe financiar
4.Rregullat e konkurrencës dhe të shtetit apo të ndihmës publike;
5.Dispozitat tatimore.

24. Parlamenti Europian
(Komiteti Ndërkombëtar i Tregtisë (INTA)
INTA= është përgjegjëse për monitorimin e çështjeve që lidhen me liberalizimin
e shërbimeve financiare në marrëveshjet tregtare me vendet e treta,
Pergjegjesite:
Marrëdhëniet ekonomike financiare, dhe tregtare me vendet e treta dhe
organizatat rajonale;
Marrëdhëniet me organizatat relevante ndërkombëtare dhe me organizatat e
promovimit te integrimit ekonomik dhe tregtar rajonal jashtë BE-se
Marrëdhëniet me OBT, duke përfshirë dimensionin e saj parlamentar.
Komiteti mban lidhje me delegacionet përkatëse ndër-parlamentare dhe për
aspektet ekonomike e tregtare të marrëdhënieve me vendet e treta.

25. Parlamenti Europian
IMCO (Komiteti per tregun e Brentshem dhe
Mbrojtjen e Konsumatoreve)
Komisioni eshte përgjegjës për:
Koordinimin në nivel të Komunitetit të legjislacionit kombëtar në sferën e tregut
të brendshëm dhe për bashkimin doganor, në veçanti:
 Liria për të ofruar shërbime në sektorin financiar,qe ka të bëjë me mbrojtjen e
konsumatorit të produkteve financiare.
Në tetor 2008, ka prodhuar një raport vetë-iniciativë per përmirësimin e konsumit dhe ndërgjegjësimit për kredi dhe
finance.
Masa që synojnë identifikimin dhe heqjen e pengesave të mundshme për
funksionimin e tregut të brendshëm;
Promovimin dhe mbrojtjen e interesave ekonomike të konsumatorëve, në
kontekstin e krijimit të tregut të brendshëm.

26. Parlamenti Europian
JURI (Komisioni Per Çeshtjet Ligjore)
Komisioni është përgjegjës për:
 Interpretimi dhe zbatimi i ligjit evropiane
 Interpretimi dhe zbatimi i të drejtës ndërkombëtare, në masën që
Bashkimi Evropian
 Komuniteti akte të cilat ndikojnë në rendin juridik e vendeve anëtare,
konkretisht në fushat e:
(a) e drejta civile dhe tregtare,
(b) ligjin e kompanive,
(c) ligjin e pronësisë intelektuale,
(d) ligjin procedural;
 Masat sa i përket bashkëpunimit gjyqësor dhe administrativ në
çështjet civile.;
 Përgjegjësia e mjedisit dhe sanksionet kundër krimit mjedisor etje….

27. ECB
 Banka Qendrore Evropiane nuk ka mandat mbikëqyrës dhe,
përveç përgjegjësisë së saj për operacione të hapur të tregut,
detyra e saj eshte stabiliteti financiar është një rol monitorues, i
mbështetur nga Komiteti i Mbikëqyrjes Bankare të BQE-ne
 Roli i paqartë i BQE-ne në mbikëqyrjen e stabilitetit financiar
nuk është sqaruar zyrtarisht, por jozyrtarisht banka është në
vendin e shoferit.

28.  Zhvillimet ciklike dhe strukturore në sektorin bankar Euro-
area/EU dhe në sektorë të tjerë financiarë monitorohen
sistematikisht. Qëllimi është për të vlerësuar dobësitë e
mundshme në sektorin financiar, dhe elasticitetin e saj ndaj
goditjeve të mundshme.
 Vlerësimi është bërë në bashkëpunim me bankat qendrore
kombëtare të BE-së dhe agjencive mbikëqyrëse. Ata janë të
gjithë të përfaqësuara në Komitetin e Mbikëqyrjes Bankare
ESCB.
 Rezultati i këtij aktiviteti është botuar çdo vit, për shembull,
në raportet që kanë të drejtë "Stabiliteti i BE-së Sektori
bankar", "Analiza strukturore të sektorit bankar të BE-së",
dhe gjithashtu në Raportin Vjetor të BQE-ne
ECB
(1)Monitorimi i stabilitetit financiar

29. Banka Qendrore Evropiane është kërkuar shpesh nga autoritetet
kompetente në nivel të BE-së dhe në nivel kombëtar për të kontribuar
ekspertizën e saj teknike për hartimin dhe përcaktimin e rregullave
financiare dhe kërkesat mbikëqyrëse për ofruesit e shërbimeve
financiare.Banka Qendrore Evropiane mund të bëjë një kontribut për
iniciativën e saj.BQE do të sigurojë që një perspektivë e stabilitetit
financiar është marrë parasysh.
BQE jep këshilla përmes konsultimit formal në projekt Komunitetit
dhe legjislacionit kombëtar në fushën e stabilitetit financiar dhe
mbikëqyrjes, ose nëpërmjet pjesëmarrjes në forumet përkatëse
ndërkombëtare dhe evropiane (për në Komiteti i Bazelit për Mbikëqyrjen
Bankare, dhe në kuadër të procesit Lamfalussy në Komisioni Bankar
Europian, Komisioni i Letrave me Vlerë evropiane, Komiteti i
Mbikëqyrjes Bankare europiane).
ECB
(2 ) Ofrimi i këshillave

30. (3) Promovimi i bashkëpunimit midis bankave qendrore dhe
mbikëqyrësve në BE
Promovimi i tillë përfshin shkëmbime të shpeshta të
informacionit te cilat jane parë si një parakusht për ruajtjen e
stabilitetit financiar vazhdimesi dhe në kohë krize. Kryesisht, kjo
është bërë nga Komiteti i Mbikëqyrjes Bankare(BSC)
Ajo të çon, për shembull, ne memorandume të mirëkuptimit
(MoU) të nënshkruara nga autoritetet e interesuara dhe që
rishikohen periodikisht në dritën e tregut dhe zhvillimeve
institucionale.

31. Arkitektura mbikqyrese e EU
Dy shtyllat e pavarura dhe plotësuese :
 Bordi Evropian i Riskut Sistemik(ESRB)- Mbikqyrje e kujdesshme
makro
 Sistemi Evropian i Mbikëqyrjes Financiare(ESFS)- Mbikqyrje e
kujdesshme mikro
ESFS:
 Niveli 3, Komitetet(CEBS, CESR, CEIOPS) jane tashme: Autoritetet
Mbikëqyrëse Evropiane(ESAs), te quajtura EBA, ESMA and EIOPA
 Bashkëpunimi ndër-sektorial nëpërmjet Komitetit të Përbashkët

32. 32
Bordi i Mbikqyresve perbehet nga kryetaret e autoriteteve
nacionale mbikqyres(plus anetaret pa te drejte vote) dhe vendos
me shumice te cilesuar
 EBA mund te imponoje „standarte teknike" (Art.7).
 Nese Komisioni i EU dhe EBA besojne se nje autoritet
mbikqyres nacional shkel ligjin e EU, EBA mund "të miratojë një
vendim individual drejtuar një institucion financiar.... duke
përfshirë edhe ndërprerjen e çdo praktikë " (Art. 9, Section 6).
Autoriteti Bankar Evropian (EBA)

33. 33
3333
EBA
Detyrat Rregullative

34. 34
EBA mund të "miratojë vendimet individuale duke i kerkuar autoriteteve
kompetente që të ndërmarrin veprimet e nevojshme në përputhje me legjislacionin
(BE)" (Art. 10, Section 2).
Rast urgjent është përcaktuar si "zhvillime negative të cilat mund të
kërcënojnë seriozisht funksionimin adekuat dhe integritetin e tregjeve financiare
apo stabilitetin e gjithë apo pjesë të sistemit financiar në Bashkimin Evropian"
(Section 1).
Nëse dy ose më shumë autoritete mbikëqyrëse kombëtare nuk pajtohen mbi
procedurën ose përmbajtjen e një veprimi që kërkohet me ligj të BE-së, EBA mund
"të marrë një vendim që u kërkon atyre që të marrin masa të veçanta ose të
shmangen nga veprimi, në mënyrë qe te zgjidhin këtë çështje, me efekte të
detyrueshme për autoritetet kompetente përkatëse (Art. 11, Section 3).
Komisioni raporton në intervale tre-vjeçare nëse dhe si kompetenca të EBA-së
duhet të rritet.
EBA
Në qoftë se një shumicë e cilësuar e Këshillit të BE-së
deklaron një emergjence

35. ESFS & ESA - 3 Autoritete te pavarura
Qe punojne sebashku nen nje rrjet supervizimi
NSA

36.  Komisioni i rregullatorëve Evropian të letrave me vlerë:
27 anëtarë (EU+EEA).
 I themeluar zyrtarisht në Qershor 2001 nga vendimi i Komisonit Evropian
 sfondi: Lamfalussy Raporti prezentuar nga komisioni i ëise Men mbi
rregullimin e tregjeve Evropiane të letrave me vlerë
 Ka paraqitur një qasje me 4 nivele për zhvillimin e BE-së për
legjislacionin – tashmë i zgjeruar për banka dhe sigurime
 Roli për CESR në nivelin 2 dhe 3 për procesin e Lamfalussy
 Komisioni i pavarur të rigrupimin e përfaqësuesve senior (udheheqësi dhe
oficeri senior) nga autoritetet publike kombëtare që janë kompetente për
rregulloret e letrave me vlerë
 Marrëveshjet operacionale të CESR janë të paraqitura në kartë. Këmbimi
i informatave konfidente në mes të anëtarëve nën MOU të nënshkruar.
CESR

37. Roli i CESR dhe procesi i Lamfalussy (1)
Direktivat dhe rregulloret e BE-së
LEVEL1
LEVEL1
Masat e implementimit
LEVEL2
LEVEL2
Fuqizimi
LEVEL4
LEVEL4
LEVEL3
LEVEL3
Rritja e konvergjencës mbikqyrëse,
Udhëzimet dhe standardet
PROCESI ME KATëR NIVELE

38. Roli i CESR dhe procesi i Lamfalussy (3)
NIVELI 2
Mandati i komisionit i CESR
Këshilla e CESR që i është dërguar komisionit të BE-së
Propozimi për implementimin e masave të prezentuara në BE
Votimi me ESC brenda tre muajve
Miratimi i masave implementuese nga komisioni i BE-së

39.  Përgatitja e NIVELIT 2, këshillat për Komisionin Evropian që janë të
prezentuara në pjesën më të madhe të aktiviteteve të CESR deri në Qershor
2004
 Pjesët e mbuluara nga CESR në Nivelin 2: pikëpamjet dhe direktivat e
transparencës, MiFid, Menaxhimi i investimeve
 Shembujt e këshillave të CESR për Nivelin 2, dhe masat implementuese në
fushën e raportimit financiar
 Rregulloret prospektive(informatat financiare historike dhe prospektive,
informatat proforme, involvimi i auditorëve, MD&A…)
 Masat teknike për raportimin financiar nga kompanitë e listuara (Direktiva e
transparencës)
 Vlerësimi i ekuivalencës në mes të GAAP-it Kanadez, Japonez dhe US si dhe
SNRF.
Roli i CESR dhe procesi i Lamfalussy (4)
Niveli 2

40.  Ngritja e nivelit konsistent dhe të përgjithshëm dhe të implementimit ditor të Nivelit 1 dhe 2
të legjislacionit
 Roli aktiv i CESR për Nivelin 3
 Konvergjenca në praktikën mbikqyrëse
 Udhëzimet administrative, interprestimet, rekomandimet, standardet e përbashkëta,
rishikimiet dhe krahasimi në praktikat rregullative
 Shembujt në fushën e raportimit financiar: Rekomandimet e CESR mbi
 Tranzicioni në SNRF: Shpalosjet e shprehura dhe shpjegimet e ndikimit nga GAAP i
vjetër në SNRF
 Prezentimi dhe auditimi i informatave historike financiare ne prospekt(IPO dhe SPO)
 Masat aletarnative të performancës: prezentimi i indikatorëve të performancës së
GAAP
 Standardet e fuqizimit të informatave financiare
 Kalimi i rëndësishëm drejt një shprehje më të theksuar në Nivelin 3 i cili ka krijuar një
bazë për vitin 2004 dhe vazhdon të jetë në fokus
Roli i CESR dhe procesi i Lamfalussy (5)
Niveli 3

41. CESR
Marrëdhëniet Ndërinstitucionale

42. CESR
organizata (pas Qershor 2004)
CESR Kryesuesit
Takimi plenar 4 vite
Pjesëmarrësit e tregut
Paneli konsultativ
Grupet e ekpertëve
Level 3
Menaxhimi i investimeve
Kleringu
ParashikimetPaneli i rishikimit
Grupet operacionale
permanente
Niveli 2
MiFID
•Ndërmjetësuesit
•Bashkëpunimi dhe fuqizimi
•Tregjet
Transparenca
Menaxhimi i investimeve
Ekipi punues
CESR-Pol
CESR-Fin
Niveli 3

43. CESR
Organizata
CESR-Fin
SCE
EECS
ATFSISE
ARC
SAC
EFRAG

44.  IFRS:
 Mbikqyrja aktive e zhvillimit dhe miratimit të BE të standardeve
ndërkombëtare të kontabilitetit (IAS/IFRS)
 Puna rregulltive e nivelit 2 dhe 3
 Fuqizimi i pajtueshmërisë me SNRF: fuqizimi i një aplikimi të
përshtatshëm dhe konsistent të SNK/SNRF nga kompanitë e listuara të BE-
së, nëpërmes të koordinimit të aktiviteteve të mbikqyrjes kombëtare dhe
këmbimit të informatave
 Auditimi: mbikqyrja e zhvillimeve në Evropë në fushën e Auditimit.
CESR
Objektivat kryesore

45. CESR
Nënkomisionet (1)
SISE (Nënkomisioni mbi fuqizimin e standardeve ndërkombëtare)
Monitorimi i zhvillimit të fuqizimit të UE dhe të SNK/SNRF
Mbikqyrës permanent për Komisionin Rregullator të Kontabilitetit (ARC),
Grupi Këshillues Evropian i raportimit financiar (EFRAG) dhe Komisioni
keshillues i Standardeve (SAC)
Niveli 2: Këshilla për EC mbi ekuivalencën e GAAP të Kanadës, Japonisë
dhe SHBA me IFRS (Qershor 2004)
Niveli 3:
 Rekomandimi i tranzicionit me IFRS(Dhjetor 2003)
 Rekomandimi i masave alternative të performancës (Maj-Tetor 05)

46. CESR
Nënkomisionet (2)
ATF (Audit Task Force)
Monitorimi i zhvillimeve rregullative të BE-së – fokusimi i
kompanive të auditueshme në aspektin publik
 Direktiva e 8 e ligjit të kompanive + fuqizimi i BE për
standardet e auditimit
 Mbikqyrja e profesionit të auditimit dhe konsiderimi i
kërkesave të pavarësisë

47. CESR
Nënkomisionet (3)
Fuqizimi i IFRS(do të zhvillohet më tutje nga M. Østergaard and M.
Suurväli)
 SCE (Nënkomisioni dhe fuqizimi)
 Zhvillimi i standardeve dhe udhëzimet për harmonizimin e fuqizimit
të metodologjisë së BE-së
 EECS ( Sesionet e fuqizimit dhe koordiminit)
 Forumi i fuqizuesve të BE-së: diskutimet për vendimet e fuqizimit
dhe çështjet praktike lidhur me raportimin financiar nën IFRS
 Databaza e vendimeve të fuqizimit kombëtar

48. 48
A do ta kishte penguar ndonje nga keto rregullore te tregut financiar shperthimin
apo ashpersine e krizes financiare ?
Jo.
Kriza nuk shpërtheu në Europë - ajo buroi nga SHBA.
Menaxhimi i krizës Kombëtare në Britani të Madhe dhe shtetet e tjera anëtare
ka qenë e kënaqshme. Nuk ka asnjë arsye për të besuar se BE-ja do të kishte
bere me mire.
Bankat ndërkufitare si Fortis dhe Dexia janë marrë nen kujdes nepermjet
negociatave dypalëshe ose trepalëshe ndermjet auoriteteve kombetare
mbikqyrese te interesuara (Benelux dhe France). Perfshirja e autoriteteve
kombetare te 27 shteteve anetare nepermjet EBA do te kishte qene me pak
eficente.
Kriza nuk është shkaktuar nga fondet mbrojtese.
 Agjencsitë e vlerësimit të kreditit ishin të parët qe vune alarmin(ne Gusht
2008).
Kriza dhe Europa

49. 49
A ka treguar kriza financiare se mbikëqyrja financiare duhet të centralizohet në nivel të BE?
Jo.
Kriza nuk është shkaktuar nga bankat ose rregullatorët të te cilet ndermarrin ne menyre
te ndërgjegjshme rreziqe të tepërta për shkak të arbitrazh rregullativ.
Perkundrazi, kriza u shkaktua nga dy gabime te medha :
1) bankat gabimisht mendonin se dispozitat e tyre kundër rrezikut ishin të mjaftueshme
2) rregullatorët gabimisht mendonin se rregullat e tyre ishin të
mjaftueshme.
Ky gabim i dyfishtë ishte një kusht i domosdoshëm për ekzistencen dhe peshen e krizës.
Tani qe gabimi u ekspozua, bankat dhe autoritetet mbikëqyrëse kombëtare janë duke
nxjerre mësimet e nevojshme, dhe ata kanë një stimul të përkryer të mjaftueshem për ta
bërë këtë.
Kriza dhe Europa

50. 50
Aty ku gabimi është problemi, tre mjetet rregulluese shihen si
zgjidhje :
1) Me shume transparence ne tregun financiar– Nje detyre e cila
mund ti lihet autoriteteve kombetare,
2) Masa më të forta kundër rrezikut, veçanërisht kërkesat më të larta
të kapitalit neto – detyre e Basel III, e EU
3) Diversiteti i eksperimenteve rregullatore në mënyrë që praktikat
më të mira te mund të gjenden dhe të imitohet. Rregullorja
kolektive BE ndrydh këtë proces të zbulimit - veçanërisht nëse
ajo është e vendosur me shumicë të cilësuar
.
Kriza dhe Europa

51.  Komisioni Evropian dhe shtetet anëtare janë të dyja të rëndësishme kur bëhet fjalë për EU rregulloren ne nivel EU rregullore.
DG Markt i Komisionit është veçanërisht i rëndësishem pasi ai ka të drejtë të iniciojnë projekt propozime për direktivat që do
të bashkë-vendosen nga Këshilli dhe Parlamenti Evropian.
 Mekanizmat për konsultime të gjëra që dominohen nga industria financiare pengojne degjimin e zerit te paleve te tjera, të tilla
si grupe të konsumit ose OJQ-të
 Përfaqësuesit e shteteve anëtare influencojne ne DG Markt perpara se nje një direktivë te propozohet , nëpërmjet
 Procesit te Lamfalussy dhe duke vendosur mbi udhërrëfyesit e masave që do të ndërmerren. Takimet e ECOFIN jane
gjithashtu momente te rendesishme per sa kohe qe ne to vendoset me unanimitet nese nje direktive do te adoptohet.
 Për të influencuar Këshillin, eshte I rendesishem kontaktimi i përfaqësuesve kombëtare në Komisionin Ekonomik dhe
Financiar dhe ne Komisionin e Sherbimeve Financiare
 Një tjetër mënyrë për të targetuar diskutimet dhe vendimet ne nivel të BE-së është qasja (ndikimi) tek përfaqësuesit e
vendeve anëtare të BE-së në Nivelin 2 dhe
 Niveli 3 te Komisioneve (te procesit Lamfalussy )dhe atyre të ulur në Bankën Qendrore
51
Konkluzione

52. Konkluzione
 Parlamenti Evropian ka ndikim të kufizuar ne detyrimin e DG Markt për të ndermarre një çështje e cila
Komisionerit nuk i pëlqen, por ndikimi i tij është konsideruar të jetë në rritje.
 Duke pasur parasysh se shtetet anëtare ende kanë kompetenca për mbikëqyrjen, dhe duke pasur parasysh
mungesën e mbikëqyrjes se koordinuar në nivel të BE-së si dhe ndikimin e vazhdueshëm të mendimit
anglo-sakson, mbetet e rëndësishme për të diskutuar çështjet rregullatore dhe mbikëqyrëse me
mbikëqyrësit kombëtar përkatës , bankat qendrore dhe rregullatorët( Ministrite e Financave, Parlamentet) .
Kjo do të thotë fillimin e diskutimeve dhe ndertimin e dialogjeve me Bankat Kombëtare Qendrore dhe
organet e tjera mbikëqyrëse në nivel kombëtar, dhe përfaqësuesit e tyre në nivel ndërkombëtar.
 Bankierët qendrorë mund të marrin një rol me të rëndësishëm në të ardhmen, por, deri tani, ata kanë pasur
dialog dhe lidhje të paketa me Organizatat Civile
52

53.  Për sa kohë që kontradiktat e brendshme në BE mbeten, politikat e përbashkëta rregullatore dhe
mbikëqyrëse nuk do të kenë ndikim substancial.
 Bashkë-ekzistenca e Eurozonës dhe vendet qe nuk kane aplikuar Euron, pesha e madhe politike e
industrisë financiare në Mbretërinë e Bashkuar, dallime të thella rrenjosura historikisht r në kulturën
financiare ", opozita ideologjike e vendosur per te bere rregullimin ne vendet e reja anëtare së
bashku me krizën e përgjithshme të integrimit të bashkimit ,bejne ndryshime radikale dhe
sistematike te cilat nuk kane gjasa të ndodhin në një afat të shkurtër.
 Nga ana tjetër krizat e qeverisjes se brendshme dhe ngadalesimi I procesit të integrimit te BE-së
mund të thellohet deri në pikën qe te ofroje mundësi politike për te rimenduar orientimin kryesor te
EU dhe te promovoje nje proces integrimi me te barabarte, ekologjikisht te shendoshe, paqesor dhe
te zhvilluar ne forme miqesore.
 Në këtë kontekst shoqëria civile Evropiane duhet te jete e gatshme që tani në zhvillimin e këtij
vizioni alternativ duke filluar me riorientimin e interesit publik në politikat financiare te zhvendosur
nga Shtetet Anëtare Evropiane dhe BE-së si një e tërë, dhe në kerkesen e llogarise per mungesen e
llogaridhënies për proceset ekzistuese të fragmentuara dhe institucionet, përfshirë Bankën Qendrore
Evropiane.
53
Konkluzione

54. Konkluzione
 Prandaj, kriza e tanishme mund të ndikojë ne disa ndryshime. Disa nga dobësitë më të keqia të tilla si:
 Mungesa e rregullimit të agjencive të klasifikimit të kredive dhe kërkesave tepër të buta të kapitalit, janë duke
u trajtuar në afat të shkurtër.
 Në të njëjtën kohë përkufizimi mbi direktivat e reja që kanë të bëjnë me tregjet financiare dhe ceshtjeve te
lidhura me to, do të ofrojë mundësine për te angazhuar arenën europiane për ngritjen e të gjitha këtyre
çështjeve kritike që rrjedhin nga liberalizimi financiar.
 Në këtë kontekst, shoqëria civile duhet të vlerësojnë se ku duhet të investoje burimet e saj duke mbuluar ne
hije EU-ne në këtë fushë. Ka nevojë për monitorim të përhershëm, por mobilizimi për t'u marrë me politika
te fragmentuar dhe jo efikase është i kufizuar deri më tani. . Ekspozimi i lobit të industrisë financiare është
një mënyrë për të krijuar fuqi kundërbalancuese.
 Do te jete I nevojshem fokusimi në çështje të veçanta me interes për vendet në zhvillim, për të krijuar një
sistem financiar më të qëndrueshëm dhe të barabartë në të gjitha nivelet.
54

55. Referencat
1. H. Benink, R. Schmidt, “Europe’s single market for financial services: views by the European Shadow Financial
Regulatory Committee”, Journal of Financial Stability, 2004.
2. CEPS, “Europe’s banking crisis: A call to action”, 3 October 2008.
3. C. De Visscher, O. Maiscocq, F. Varone, “ The Lamfalussy reform in the EU securities markets: Fiduciary
relationships, policy effectiveness and balance of power”, Journal of public policy, vol 28, nr. 1, 2008, pp. 19-47.
4. European commission, Review of the Lamfalussy process - Strengthening supervisory convergence - Communication
from the Commission, (COM(2007) 727 final), 20 November 2007
5. European Shadow Financial Regulatory Committee, “Resolving the Current Crisis and Preventing its Return”,
statement No.2718, Brussels, 10 March 2008.
6. G. Grosche, U. Puetter, “Preparing the Economic and Financial Committee and the Economic Policy Committee for
Enlargement”, Journal of European integration, Volume 30, issue 4 September 2008 , pp. 527 – 543.
7. Inter-institutional Monitoring Group, Final report monitoring the Lamfalussy process, 15
October 2007.
8. J. Jeffs, “The politics of financial plumbing: harmonization and interests in the construction of the international
payment system”, Review of international political economy, vol. 15, nr. 2,
May 2008, pp. 259-288.
55

56. Referencat
9. K. Lannoo, “The crisis, one year on”, CEPS Commentary, 7 August 2008.
10. L. Pauly, “Financial crisis management in Europe and Beyond”, Political Economy, issue 27,
2008.
11. L. Quaglia, “Completing the Single Market in Financial services: and advocacy coalition framework, Sussex European
Institute, working paper nr 102, February 2008.
12. L. Quaglia, “Explaining the reform of banking supervision in Europe: an integrative approach”, Governance: An
international journal of policy, administration and institutions, vol. 21, nr. 3. , 2008, pp. 439 – 463.
13. L. Quaglia, “Financial Sector Committee Governance in the European Union”, European Integration, Vol. 30, Nr. 4 ,
September 2008.
14. L. Quaglia, “ Setting the pace? Private financial interests and European financial market integration”, British Journal of
politics and international relations, vol. 10, 2008, pp. 46-63.
15. L. Quaglia, “The politics of financial services regulation and supervision reform in the European Union”, European
Journal of Political Research, vol. 46, 2007, pp. 269-290. 16. M. Vander Stichele, Critical issues in the financial industry,
SOMO, 2005
56