1. UNIVERSITETI I PRISHTINËS
Fakulteti i Shkencave Aplikative të Biznesit – Pejë
Departamenti – Administrim Biznesi
Punim Seminarik
Lënda: E Drejta Biznesore
Tema: E drejta biznesore kontraktore
Kandidatët:
Shpejtim Rudi
Mësimdhënësi:
Prof.Dr.Armand Krasniqi
Lëndesa Kuqi
Elona Daci
Shpejtim Rudi
Nr. Index: 16012011
Pejë, Maj 2012

2. Hyrje
E drejta biznesore kontraktore
(Kuptimi dhe përmbajtja e të drejtës së detyrimeve)
Presupozimet për lidhjen e kontratës – Kontrata.
Sigurimi i mardhënies kontraktore
Ndryshimi i subjekteve të mardhënies kontraktore
Llojet e kontratave
Kontrata mbi shitjen
Kontrata mbi veprën
Kontrata mbi shitjen dhe kontrata mbi kredinë
Kontrata mbi qiranë
Konkluzion
Përfundim

3. E drejta biznesore kontraktore –
Kuptimi dhe përmbajtja e të drejtës së detyrimeve
E drejta e detyrimeve është një tërësi e rregullave juridike me të
cilat rregullohen mardhëniet e detyrimeve, përkatësishtë mardhëniet në të
cilat njëra palë(kreditori) është i autorizuar të kërkojë nga pala
tjetër(debitori) kryerjen e ndonjë veprimi të cilin pala tjetër duhet ta
përmbushë. Karakteristikat themelore të së drejtës së detyrimeve janë:
relativiteti i mardhënieve së detyrimeve, dispoziviteti i mardhënieve së
detyrimeve dhe veprimi si objekt i mardhënieve së detyrimeve. Relativiteti i
mardhënieve të detyrimeve: do të thotë se mardhëniet e detyrimeve veprojnë
vetëm ndërmjet palëve që janë në mardhënie konkrete të detyrimeve.
Dispozicion i mardhënieve të detyrimeve: do të thotë se palët kontaktuese
vendosin vetë se a do të hyjnë në një mardhënie të detyrimeve dhe e
përcaktojnë përmbajtjen e mardhënieve përveç, natyrisht, kufizimeve që
dalin nga rregullat e moralit. Veprimi si objekt i mardhënieve të detyrimeve:
është çdo veprim njerëzor pozitiv ose negativ të cilin debitori i mardhënies
së detyrimeve është i detyruar t’ia kryejë kreditorit.

4. Presupozimet për lidhjen e kontratës – Kontrata.
Kontrata është veprim i dyanshëm juridik që lindë me shprehjen e
lirë të vullnetit të palëve kontraktuese(me konsensusin e palëve) ose me
shitjen e sendeve. Janë të njohura disa grupe të kontratave sipas llojit, nga të
cilat më të rëndësishme janë grupi i kontratave të njëanshme detyruese dhe
të dyanshme detyruese dhe grupi i kontratave formale dhe joformale.
Kontrata lind kur njëra palë kontraktuese pranon ofertën e palës tjetër.
Oferta është propozim për lidhjen e kontratës të cilën njëra palë ia dërgon
tjetrës dhe ajo duhet t’i përmbajë të gjitha elementet thelbësore të kontratës
së ardhshme, ndërkaq e detyron ofertuesin deri në afatin e caktuar për
pranimin e saj.
Sigurimi i mardhënies kontraktore
Pjesmarrësit në një mardhënie juridike detyruese dëshirojnë që me lidhjen e
kontratës të arrijnë rezultate të caktuara por, shpeshëherë ndodhë që detyrimi
të mos përmbushet ose të përmbushet me vonesë. Së këndejmi mardhënia
juridike detyruese, përkatësishtë përmbushja e saj mund të sigurohet me
anën e kaparit, retencionit, garancisë, penaleve ose me anën e pengut.

5. Ndryshimi i subjekteve të mardhënies
kontraktore.Ndryshimi i subjekteve të mardhënies kontraktore mundë të bëhet si në
anën e kreditorit ashtu edhe në anën e debitorit. Ndryshimet në anën e
kreditorit bëhen në formë të cedimit dhe asignacionit, ndërkaq në anën e
debitorit si marrje përsipër e borxhit dhe e detyrimit për përmbushjen e
kontratës. Shuarja e mardhënies kontraktore Mardhënia juridike detyruese
shuhet në njërën nga këto mënyra: me përmbushje, me pamundësin e
përmbushjes, me zgjidhjen e kontratës, me faljen e borxhit, me kompensim,
me denoncim, heqje dorë, me skadimin e kohës, me vdekjen e debitorit ose
kreditorit, me barazim, përkatësishtë kompenzimin e kërkesave dhe
borxheve, me novacion dhe dispozita juridike.

6. Llojet e kontratave.Janë të shumta kontratat që subjektet juridike i shfrytëzojnë në jetën e
përditshme ekonomike, ndër të cilat më të shpeshta dhe më të domosdoshme
janë kontrata mbi shitjen, kontrata mbi veprën dhe ndërtimin, kontrata mbi
qiranë dhe kontrata mbi huanë dhe kredinë.
Kontrata mbi shitjen –
Kontrata mbi shitjen është kontratë me të cilën shitësi zotohet se sendin që e
shet do t’ia dorëzojë blerësit kështu që blerësi bëhet pronar i tij, ngase
blerësi detyrohet që shitësit t’ia paguajë çmimin e caktuar. Elementet
thelbësore të kontratës mbi shitjen, pa të cilat kontrata nuk mund të
ekzistojë, janë sendi dhe çmimi. Objekt i shitjes janë sendet, të drejtat dhe
pasuria. Çmimi duhet të jetë i shprehur në para, përkatësishtë kontrata duhet
të përmbajë të dhëna të mjaftueshme që mundësojnë caktimin e çmimit.

7. Kontrata mbi veprën –
Me kontratën mbi veprën detyrohet kryesi i punëve(ndërmarrësi) të kryejë
një punë të caktuar(fizike intelektuale), kurse blerësi detyrohet që për këtë ta
pagujë shpërblimin e caktuar. Objekti i kontratës mbi punën është rezultati i
punës, e jo vet puna që për shembull, është objekt i kontratës mbi punën. Një
nga format e kontratës mbi veprën është edhe kontrata mbi ndërtimin me të
cilën kryesi i punimeve(ndërtimtari) detyrohet ta ndërtojë brenda afatit të
kontraktuar një objekt, ose që në objektin ekzistues të kryejë punime
ndërtimore, ndërkaq porositësi(investuesi) detyrohet që për këtë ta paguajë
qmimin e caktuar.
Kontrata mbi shitjen dhe kontrata mbi kredinë :
Me kontratën mbi huanë huadhënësi detyrohet që huamarrësit t’ia dorëzojë
shumën e caktuar të parasë ose sasinë e caktuar të sendeve tjera të
zëvëndësueshme, kurse huamarrësi detyrohet që pas një kohe të caktuar t’ia
kthejë të njëjtën shumë të parave ose të njëjtën sasi apo llojin e njëjtë të
sendit. E ngjashme me kontratën mbi huanë është edhe kontratë mbi kredinë.
Me kontratën mbi kredinë banka detyrohet që shfrytëzuesit të kredisë t’ia vë
në dispozicion shumën e caktuar të parave, për kohë të caktuar ose të
pacaktuar, me destinim ose pa destinim të përcaktuar më parë, kurse
shfrytëzuesi i kredisë detyrohet që bankës t’ia paguajë kamatën e
kontraktuar dhe që shumën e parave që e ka marrë ta kthejë me kohë dhe në
mënyrën e përcaktuar me kontratë.

8. Kontrata mbi qiranë
Me kontratën mbi qiranë qiradhënësi detyrohet që qiramarrësit t’ia dorëzojë
sendin e caktuar për përdorim, kurse ky detyrohet ta paguajë qiranë. Në bazë
të kontratës mbi qiranë qiradhënësi është i detyruar që sendin ta dorëzojë në
gjendje të rregullt dhe ta mirëmbajë atë gjatë kohëzgjatjes së kontratës.
Qiramarrësi duhet ta përdor sendin sipas kontratës, me kujdesin e nikoqirit të
mirë, ta kompensojë dëmin që shkaktohet nëse sendi nuk përdoret sipas
destinimit dhe kushteve të parashikuara në kontratë, të paguajë qiranë e
përcaktuar me kontratë, me ligj ose sipas zakonit, ta ruajë sendin e marrë me
qera pas përfundimit të mardhënies kontraktore ta kthejë sendin të
padëmtuar.

9. Konkluzion
Kur ne cekem më lartë se e drejta e detyrimeve është një tërësi e
rregullave juridike me të cilat rregullohen mardhëniet e detyrimeve,
përkatësishtë mardhëniet në të cilat njëra palë(kreditori) është i autorizuar
të kërkojë nga pala tjetër(debitori) kryerjen e ndonjë veprimi të cilin pala
tjetër duhet ta përmbushë,atehere vlen te ceket edhe kjo qe marredhenia
juridike paraqet nje pozite te rregulluar shoqerore sipas se ciles
njerezit “duhen te sillen”. Ne fakt ,marredhenia juridike paraqet
nje “hallke te rendesishme ne realizimin e normave juridike,dhe së
këndejmi pasi qe dihet se karakteristikat themelore të së drejtës së
detyrimeve janë: relativiteti i mardhënieve së detyrimeve, dispoziviteti i
mardhënieve të detyrimeve dhe veprimi si objekt i mardhënieve të
detyrimeve ,atëhere kjo përkon edhe me arbitrazhin i cili është metoda
më e zakonshme dhe bashkëkohore e zgjidhjes së mosmarrëveshjeve të
cilat lindin gjatë zhvillimit të operacioneve në tregtinë vendore por edhe
ndërkombëtare dhe qe është një mjet privat i zgjidhjes së konflikteve
bazuar në marrëveshjen paraprake të palëve për t'ia referuar kontestin
eventual një gjykate private,e cila si formë dhe metodë për të zhvilluar
një çështje gjyqësore zakonisht është e preferuar për një seri arsyesh.

10. Perfundim
Punuan: studentët Shpejtim Rudi,Lëndesa Kuqi,Elona Daci
Drejtimi:Administrim Biznesi.F.SH.A.B.Pejë
Literatura nga:Lenda:E drejta biznesore –Prof.Dr.Armand Krasniqi
Njohurite tona,si dhe nga interneti.
Faleminderit