1. Mooiste dorpen van Haspengouw
Stimuleren van langdurig engagement rond het versterken van
het streekgebonden karakter van dorpen in Haspengouw
Nieuwsbrief 3, april 2012
workshop 2 Op 14 maart waren we te gast in het Kasteel Mariagaarde voor
een tweede stap in het workshoptraject. Rond een topografische
kaart van de twee gekozen casegebieden; Riemst en de regio
Tongeren-Borgloon, gingen we aan de slag met de MAP-it toolkit.
De toolkit bestaat uit een open en uitbreidbare set van iconen en
‘spelregels’ die deelnemers ondersteunt om hun ideeën visueel in
kaart te brengen. Vooraleer na te denken over concrete, collectieve
acties; het doel van deze sessie, zochten we naar kernwaarden of
vertrekposities van waaruit we verder aan de slag konden.
vertrekwaarden Landelijke regio’s ondergaan heel wat veranderingen en staan voor
allerlei uitdagingen. In Haspengouw willen we bewoners betrekken
om het karakter van deze bijzondere streek in die veranderingen te
versterken en op een duurzame manier de uitdagingen aan te gaan.
Hierbij staat de leefbaarheid van de dorpen centraal. En vertrekken
we van het authentieke patrimonium; niet enkel de gebouwen, maar
evenzeer de boomgaarden, de dorpzichten, de open ruimte, ... . Het
‘verruimde erfgoed’ zoals het door deelnemers werd benoemd. Het
versterken of behoud van dit erfgoed mag een dynamiek niet in de
weg staan en moet ruimte laten aan ondernemen en initiatief. Met
aandacht voor het zoeken naar een harmonie tussen actoren, tussen
sectoren en beleidsdomeinen, tussen behoud en vernieuwing. Open
ruimte kent veel claims en belangen. Willen we acties nemen die de
‘leefbaarheid’ ten goede komen, dan wordt deze bepaald door de
kwaliteiten van mensen onder elkaar. Acties moeten geborgen zijn,
gedragen in een duurzaam perspectief.
acties Vervolgens verzamelden we ideeën rond mogelijke acties om
het label ‘Mooiste dorpen van Haspengouw’ te behalen. Welke
initiatieven kan je nemen om bewoners te betrekken en te werken
aan ‘leefbare landbouw’ en ‘leefbaar wonen’ in een landelijke dorp,
in een landelijke omgeving en in de streek Haspengouw? Als eerste
manier om deze acties te stimuleren willen we ze laten aansluiten op
de eigen ambities en speerpunten van de verschillende organisaties
aan de tafel. We willen ze dus samen bedenken en niet ontwerpen
binnen vastomlijnde of aangereikte (beleids)instrumenten.
met steun van Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: “Europa investeert in zijn platteland”

2. ‘leefbare landbouw’ Bestaande instrumenten als de infovergadering en het open-
baar onderzoek gaven aanleiding tot discussie. Hoe kunnen we
hier anders mee omgaan? Wat als we het openbaar onderzoek
omdraaien en bewoners betrekken in een inhoudelijk debat over
landbouw in hun regio? Om iedereen mee te krijgen in zo een
ruimtelijk verhaal werd voorgesteld om niet alleen over plannen
te praten, maar om vooral te kijken, te bezoeken, te ontwerpen,
etc. In een tweede actie stonden op die manier de ontwerpers
centraal, om samen ontwerpsessie te houden, goede voor-
beelden te bekijken of uitstappen te maken. Als derde grote actie
schuift deze groep de coördinatie naar voor van een heel aantal
kleine initiatieven die het imago van de landbouw kunnen ver-
beteren.
‘leefbaar wonen’ Het ondersteunen van kleine en spontane initiatieven, werd
ook aan deze tafel naar voor geschoven als een goede methode
om te werken aan de leefbaarheid van een buurt. Verder werd
nagedacht hoe je nieuwe en oude bewoners kan laten kennis-
maken met hun buurt, dorp, gemeente en streek, met elkaar en
de verschillende verenigingen. Ideeën rond een welkomstmand
met lokale streekproducten van lokale boeren en handelaars
tot evenementenpakketten als een ‘bongo-bon’ met activiteiten
werden op de kaart geplaatst. Een derde actie vertrok van de
dorpsschool als fysieke plek om bewoners te betrekken in hun
buurt. Er werd nagedacht hoe een dorpsschool een start kan zijn
voor het verenigingsleven, maar ook voorzieningen fysiek, al dan
niet tijdelijk,­­kan samenbrengen.
Het volledige verslag van deze voormiddag kan je hier nalezen.
De kaarten zelf kan je hier verkennen.
vervolg Uit de resultaten van deze workshops kunnen we een eerste
versie van een draaiboek opstellen. Enkele acties uit dit draai-
boek zullen verder uitgewerkt worden tussen mei en november
2012. In de derde en laatste workshop kiezen we opnieuw voor
de MAP-it toolkit. Ditmaal willen we de verwachtingen in kaart
brengen ten aanzien van de volgende aspecten van het label:
(1) hoe evalueren? of op basis van welke criteria kunnen dor-
pen het label verdienen; (2) hoe stimuleren; en (3) hoe onder-
steunen?
U bent welkom op woensdag 9 mei in de zaal van het Klokhuis in
Borgloon (Martinusstraat 34).
De workshop start om 9u30 en we eindigen om 12u30 met een
broodjeslunch.
blog http://mooiste-dorpen-haspengouw.blogspot.com/
contact Sarah Martens: sarah.martens@phl.be, Tel. + 32 (0) 11 249 213
Provinciale Hogeschool Limburg - Onderzoekinstituut ArcK
Agoralaan, gebouw E, 3590 Diepenbeek