1. DETYRA
Plotësojini!
1. Termi “ekonomia” përdoret në kuptime të ndryshme, por që të gjitha kanë të
bëjnë me aspekte të ndryshme ________ prodhimit, shpërndarjes, këmbimit
dhe konsumit të të mirave materiale dhe shërbimeve____________________,
2. Ekonomiksi është degë e ekonomisë , përkatësisht disiplinë shkencore që
studion _________ alokacionin e burimeve të rralla për prodhim efikas
brenda kufizimeve të zgjedhura ose të caktuara ________________________,
3. Sintagma “ekonomiksi pozitiv” tregon një grup metodash dhe njohurish për
__________ realitetin ekonomik çfarë është ai, pa gjykime vlerore _________,
4. Makroekonomiksi studion tregjet e caktuara dhe sjelljen
__________ konsumatorëve, familjeve dhe ndërmarrjeve________________,
5. Mallrat dhe shërbimet, oferta e të cilave është e kufizuar quhen
____________ të mira materiale ______________________________________,
6. Të mirat, oferta e të cilave është e pakufizuar quhen
_______________ të mira të lira ______________________________________,
7. Në qasjen ekonomiste te realitetit ekonomik minimizohet __ një variabël ____,
ndërsa maksimizohet ___ variabla e dytë_____ brenda ____ kufizimeve ______
të zgjedhura ose të dhëna,
8. Në qasjen politekonomike hulumtohen lidhjet dhe marrëdhëniet ndërmjet
_____ politikës dhe proceseve ekonomike _______, kështu që hulumtuesit japin
_______ gjykime vlerore_______ për dukuritë dhe proceset ekonomike,
9. Ekonomia në të cilën rritja e prodhimit të një produkti nuk është e mundur pa
zvogëlimin e prodhimit të produktit tjetër vlerësohet si
________________________ ekonomi efikase___________________________,
10. Kombinimet e të mirave, të cilat ekonomia e një shoqërie mund t’i prodhojë
me kapacitetet e dhëna prodhuese përcaktojnë
________________ kufirin e mundësive prodhuese ____________________.
1
2. Saktë – Josaktë (S – J)
1. __S__ Ekonomiksi është shkencë për gjetjen e zgjidhjeve efikase ekonomike në
kushtet e ekzistimit të kufizimeve materiale dhe institucionale.
2. __J__ John M. Kenes është njëri nga teoricienët e liberalizmit ekonomik dhe të
ekonomisë së tregut.
3. __J__ Karl Marksi ka qenë një ndër kritikët më të ashpër të kejnsianizmit.
4. __S__ EKONOMIA dallohet nga EKONOMIKSI , kurse
MAKROEKONOMIA nga MAKROEKONOMIKSI.
5. __S__ Në qasjen ekonomiste dhe politekonomike përftohen lloje të ndryshme
njohurish ekonomike.
6. __J__ Ligji i pamjaftueshmërisë (sasisë së paktë) vlen për të gjitha llojet e të
mirave me të cilat përmbushen nevojat e njeriut.
7. __S__ Tre faktorët më të rëndësishëm të prodhimit janë fuqia punëtore, kapitali
dhe toka.
8. __J__ Gabimi ceteris paribus bëhet kur shkaku i dukurive nxirret nga fakti se
një dukuri i ka paraprirë tjetrës.
9. __S__ Shpenzimi oportun është vlera e së mirës ose e shërbimit, nga të cilat
kemi hequr dorë për të përftuar mallra apo shërbime të tjera.
10. __S__ Makroekonomiksi studion funksionimin e ekonomisë kombëtare si
tërësi.
Zgjedhje e shumëfishtë
1. Ekonomiksi merret:
a) me problemet e parasë,
b) me përcaktimin e shpenzimeve dhe të fitimeve të korporatave,
c) me alokacionin e resurseve të rralla,
ç) me përshkrimin e aktivit dhe të pasivit në bilancin e subjekteve ekonomike,
d) me të gjitha çështjet e lartpërmendura.
2
3. 2. Gabimi post hoc bëhet:
a) kur një problem ndjek tjetrin,
b) kur konkludohet se ajo që vlen për pjesën vlen edhe për tërësinë,
c) kur ka disa ndryshore, ndikimi i të cilave nuk mund të përcaktohet,
ç) kur supozohet se një ngjarje është kushtëzuar nga ngjarja tjetër për shkak
të faktit të thjeshtë se ngjarja tjetër i ka paraprirë së parës,
d) për shkak të faktit se ekonomistë të shkollave të ndryshme kanë qëndrime të
ndryshme për një problem të njëjtë.
3. Gabimi i përgjithësimit bëhet:
a) kur një problem ndjek tjetrin,
b) kur konkludohet se ajo që vlen për pjesën vlen edhe për tërësinë,
c) kur ka disa ndryshore, ndikimi i të cilave nuk mund të përcaktohet,
ç) kur supozohet se një ngjarje është kushtëzuar nga ngjarja tjetër për shkak të
faktit të thjeshtë se ngjarja tjetër i ka paraprirë së parës,
d) për shkak të faktit se ekonomistë të shkollave të ndryshme kanë qëndrime të
ndryshme për një problem të njëjtë.
4. Tre çështje themelore të organizimit ekonomik janë:
a) të lidhura ngushtë me nocionin e rrallësisë,
b) sot më pak të rëndësishme sesa përpara,
c) çka, si dhe për kë prodhohet,
ç) toka, puna dhe kapitali,
d) të gjitha çështjet e lartpërmendura.
5. Problemi ekonomik i njohur me togfjalëshin – çfarë të prodhohet:
a) mund të jetë problem për një ndërmarrje të caktuar, por jo edhe problem për
shoqërinë si tërësi,
b) mund të paraqitet si problem i zgjedhjes së pikës në lakoren e kufirit të
mundësive prodhuese,
c) lind vetëm atëherë kur sasitë e resurseve të prodhimit janë të vogla,
d) lind vetëm atëherë kur inputet e prodhimit janë të specializuara në mënyrë të
tillë që mund të përdoren për prodhimin vetëm të një produkti, por jo edhe të
më shumë produkteve,
e) asnjëra nga këto.
6. Me cilën nga deklaratat e mëposhtme përshkruhet sistemi i përzier ekonomik?
a) Sipërmarrësit kombinojnë faktorë të ndryshëm të prodhimit,
b) Alokacioni i resurseve ndryshohet sa herë që ndërrohet qeveria,
c) Në realitet nuk ka model të ekonomisë së përzier,
d) Ekonomia e përzier përmban elemente të rregullimit të sistemit të tregut
dhe të sistemit urdhërdhënës,
3
4. e) Asnjë nga këto.
7. Kapitali është:
a) e njëjta gjë si paraja,
b) qendra e planifikimit ekonomik,
c) njëkohësisht edhe input edhe output,
ç) të gjitha këto,
d) asnjë nga këto.
8. Cili nga pohimet e mëposhtme mund të shfrytëzohet për shpjegimin e hapave të
lakores PPF përtej fillimit?
a) Është përmirësuar teknologjia,
b) Popullsia e vendit është shtuar,
c) Vendi ka vendosur të shtyjë konsumin vijues në favor të investimeve
kapitale,
d) Janë zbuluar burime të reja natyrore,
e) Të gjitha këto.
9. Në koordinatat e grafikut PPF paraqiten:
a) sasitë e inputeve prodhuese dhe të resurseve prodhuese,
b) sasitë e të mirave të prodhuara,
c) vlerat e të mirave të gatshme,
ç) të gjitha këto,
d) asnjëra nga këto.
10. Në qoftë se ekonomia shton rezervat e inputeve të saja ose kur zbulohen teknologjitë
e reja të prodhimit, lakorja e mundësive prodhuese:
a) do të mbetet e pandryshuar,
b) do të zhvendoset në drejtim të pikënisjes,
c) do të zhvendoset përtej pikënisjes,
ç) asnjëra nga këto.
4