SlideShare ist ein Scribd-Unternehmen logo
1 von 28
Investimet<br />Investimet përfaqësojnë të mira materiale të cilat shfrytëzohen për zhvillimin e lëmenjve ekonomik dhe joekonomik.<br />Andaj, investimet si faktorë material zënë vend të konsiderueshëm në sigurimin e riprodhimit të zgjeruar.<br />Me fjale të tjera, investimet paraqesin të mira material të cilat në procesin e prodhimit shërbeje për rritjen e mjeteve prodhuese, të të mirave material të konsumit afatgjate dhe të rezervave (stoqeve).<br />Investimet janë pjesë e produktit shoqërorë apo të ardhurave kombëtare, të cilat mbeten pas plotësimit të konsumit individual apo shoqëror (shtetërorë) dhe e cila është përdor (në periudhën e kaluar) apo do të përdoret (në të ardhmen) për zhvillimin ekonomik apo shoqëror të vendit.<br />Me investime kuptojmë atë pjese të produktit shoqërorë (në bazën bruto) apo të ardhurave kombëtare (në bazën neto) që shërben për rikonstruimin, modernizimin apo zgjerimin e kapaciteteve ekzistuese dhe për ngritjen e kapaciteteve të reja.<br />Nga kjo del konstatimi se investimet paraqesin pjesën e produktit shoqëror apo të të ardhurave kombëtare të një periudhe të caktuar kohore gjate se cilës ajo nuk është shpenzuar.<br />Investimet e përgjithshme në kuadër të ekonomisë së një vendi mundë të jene:<br />,[object Object]
Konsumuese
Investimet prodhueseKanë për qellim të ngrisin aftësinë prodhuese të ekonomisë kombëtare, duke mundësuar prodhimin e mjeteve dhe të lëndës së punës. <br />,[object Object],Ndikojnë në prodhimin e të mirave materiale konsumuese që mundë të kenë karakter të konsumit të menjëhershëm dhe afatgjate.<br />Investimet e avancuara në prodhimin e të mirave material për konsum dhe të investimeve të avancuara për zgjerimin e prodhimit të mjeteve për prodhimin e mjeteve, kanë dallim të madh.<br />Çdo investim, dedikuar zgjerimit të prodhimit të mallrave për konsum, vetëm një herë, në një proces, do të shprehet në zgjerimin e kapaciteteve prodhuese dhe në rritjen e prodhimtarisë materiale dhe atë vetëm në atë vit në të cilin investimi është kryer.<br />Ndërkaq, me investimet e dedikuara për zgjerimin e prodhimit të mjeteve të prodhimit potencial prodhues do të ritet gjate disa viteve, duke krijuar reaksion zingjiror në shtimin e përgjithshëm të prodhimtarisë së ekonomisë kombëtare.<br />Zhvillimi ekonomik është i lidhur ngushtë me tempin e riprodhimit të fondeve kryesore (objekteve, pajisjeve, etj.) veçmas të atyre prodhuese, përkatësisht me aktivizimin e investimeve.<br />Investimet paraqesin faktorin kryesor material të zhvillimit ekonomik e shoqëror të një vendi, krahas faktorëve ekonomik, natyrore dhe njerëzor.<br />Zhvillimi ekonomik është funksion i investimeve, dhe është pranuar si parim se investimet paraqesin faktorë shumë të rëndësishëm të zhvillimit ekonomik.<br />Zgjerimi i kapaciteteve prodhuese dhe rritja e prodhimit qëndrojnë në lidhshmëri funksionale me investimet.<br />Nga kjo del konstatimi se qëllimet e zhvillimit ekonomik, qofshin afatshkurtra apo afatgjate, munde ta arrihen nëpërmjet të madhësisë dhe strukturës (ekonomike dhe teknike) përkatëse të investimeve. Andaj, investimet paraqesin faktorin më të rëndësishëm material të zhvillimit ekonomik të çdo vendi.<br />PRODHIMI:<br />Proces i transformimit të burimeve natyrore të tokës në mallra të kënaqshme të konsumit apo të mallrave kapitale prodhuese. <br />Ky proces transformimi përfshin katër burimet e pakta ose faktorët e prodhimit - puna, kapitali, toka, dhe sipërmarrjen. <br />Edhe pse  prodhimit është përgjithësisht transformimi fizik i materialeve, ajo shpesh përfshin vendosjen e hapësinore, ose të transportit, të mallrave.<br />Pamjaftueshmëri është adresuar më mirë dhe standardet e jetesës janë zgjeruar duke i shndërruar burimet natyrore të tokës në mallrat më të vlefshme dhe më të kënaqshme. <br />Në formën e tyre natyrore lëndët e para në përgjithësi japin kënaqësi më pak se dëshirat dhe nevojat, se ata e bëjnë të përpunuara një herë, transformuara, ose të fabrikuara në produkte.<br />Për shembull, shumica e njerëzve marrin kënaqësi më të madhe nga drejtimi i automjetit të një makinë të sportive se ajo që ata mund të jenë në gjendje të marrin direkt nga shkëmbi i mineral hekurit, dioksid silikoni, ose boksit, dhe materiale të tjera të nxjerra nga kora e Tokës.<br />Shumica e njerëzve preferojnë të hanë një gjellë të ëmbëlsire përgatitur mirë se ajo që ata mund të jenë në gjendje të marrin direkt nga, fasule të papërpunuara kakao, fasule vanilje, arra bajame, dhe qershi varur në pemë apo shkurret.<br />Edhe pse e prodhimit është parë në përgjithësi si e transformimit fizik të burimeve natyrore, ajo mund të përfshijë edhe transportin e mallrave hapësinor. Një mall duhet të jetë në formën e dëshiruar, si dhe në vendin e dëshiruar që do të përdoret në mënyrë efektive.<br />Në të njëjtën mënyrë që resurset e pakta janë përdorur për të transformuar materialet në një formë më të përshtatshme fizike, burimet e pakta është e nevojshme edhe për të transportuar si një mall për një vend të përshtatshëm hapësin<br />Literatura: “HYRJE në EKONOMI” Prof.dr. Musa Limani<br />Kreu IV të ARDHURAT, SHPRERNDARJA E TYRE DHE FAKTORET E PRODHIMIT<br />,[object Object]
Nocioni i të ardhuraveNë këtë rast nuk kemi të bëjmë kuptimin e të ardhurave kombëtare, por për të ardhurat  që i fiton një person në forma të ndryshme. <br />Në këtë rast aspekt me të ardhurat kuptojmë të gjitha të marrat (fitimet) e një personi apo familje për një periudhe të dhënë kohore.<br />Baza kryesore e të ardhurave është marrëdhënia e punës, si paga dhe format e tjera të punës si: <br />,[object Object]
Renta
Kamata (interesi)
Dividendi
Si dhe nga transferët,
Sigurimi social, invalidor, pensionet etj.Pjesa kryesore e të ardhurave të individëve sigurohet nga marrëdhënia e punës.<br />PASURIA paraqet vlerën materiale që zotëron ndonjë person në momentin e dhënë kohore.<br />Pasuria paraqet vlerën e akumuluar të pasurisë që ka një person. Pasuria e një individi ose e një familje përfshinë begatinë e patundshme (shtëpinë etj.) të gjitha të mirat materiale afatgjate, si dhe të gjitha kërkesat financiare (paratë, kursimet, dividenta etj.). E tërë pasuria e një personi ose familje ndahet në: aktive dhe pasive.<br />Të gjithë zërat që kanë vlerë quhen aktivë, kurse të gjithë zërat me të cilat dikujt i ke borxh quhen pasivë. Andaj, ndryshimi ndërmjet aktives dhe pasives paraqet pasurinë e një individi ose të një familje në periudhën e caktuar apo si quhet ndryshe, vlera neto.<br />,[object Object],Shpërndarja e të ardhurave paraqet njërin ndër faktorët kryesorë, si në tëori ashtu edhe në praktiken ekonomike, nëpërmjet të së cilës përcaktohet baza materiale (mirëqenie) e shtresave të ndryshme të popullsisë dhe e shoqërisë në përgjithësi.<br />Bazën e shpërndarjes së të ardhurave e paraqet prodhimtaria. Në qoftë se nuk kemi prodhimtari nuk kemi çka të shpërndajmë, por nëse kemi prodhimtari shtrohet pyetja se si duhet të bëhet shpërndarja.<br />Për të kuptuar shpërndarjen duhet të përkujtojmë se faktorët kryesorë të prodhimit (teoria klasike) janë toka, puna dhe kapitali. <br />Teoria e prodhimit mbështetet në funksionimin e prodhimit. <br />Nga aspekti i teknologjik, funksioni i prodhimit përfaqëson sasinë e prodhuar, e cila mundë të prodhohet në kuadër të një lëmi apo të ekonomisë në tërësi,  në nivelin e dhënë tëknik.<br />Thënë më thjesht, funksioni i prodhimit të një produkti do të thotë se për prodhimin e 2.0 t. Çelik duhet të shpenzojmë 2.5 t xehe metali, 15 kvh energji elektrike dhe 1.5 orë pune.<br />Në kushtet e ekonomisë së tregut çmimi i faktorëve të prodhimit caktohet në tregjet e imputove. Ashtu si në tregun e mallrave, ku çmimi i produkteve caktohet në bazë të ofertës dhe kërkesës, ashtu edhe për faktorët e prodhimit (imputet) oferta dhe kërkesa e tyre janë ata që përcaktojnë çmimin e tyre. <br />Marrë parimisht tregjet e imputove funksionojnë në mënyrë identike me tregjet e mallrave, me disa veçori, kur kemi të bëjmë me ofertën dhe kërkesën e faktorëve të prodhimit. Çmimi i çdo imputi (faktori) do të përcaktohet nga kundërvlera që sjell ai në produktin final, përkatësisht në të ardhurat e realizuara. Nga kjo dalin edhe veçorit e imputove kur kemi të bëjmë me shpërndarjen e të ardhurave. <br />,[object Object],Puna paraqet burimin kryesor të pagës.<br />Andaj çështja e punësimit, përkatësisht e pa-punësimit paraqet problemin vital për ekzistencën e njeriut si qenie njerëzorë e shoqërore.<br />Të ardhurat nga puna paraqesin burimin kryesor të fitimit për pjesën dërmuese të njerëzve. Në kuadër të tyre pagat dhe të marrat tjera nga puna përfaqësojnë edhe pjesën me të madhe të të ardhurave kombëtarë të çdo vendi. <br />Pra punësimi, përkatësisht papunësia nuk paraqet vetëm problem ekonomik, por edhe social, shoqëror, psikologjik etj.<br />Përcaktimi i pagës behet në tregun e punës, përmes ndërveprimit të ofertës dhe kërkesës për pune.<br />Për shkak të rëndësisë së vet zë vend të konsiderueshëm në tëorinë e zhvillimit ekonomik dhe zë vend të veçante në shqyrtimet dhe analizat makroekonomike.<br />Të kuptuarit e çështjes së pagesë, bëhet përmes analizës së tregut të punës.<br />Lartësia e pagave, marrë parimisht, shpreh nivelin e zhvillimit të përgjithshëm të forcave prodhuese të vendit.<br />Larmënia e nivelit të pagave nuk është i ndryshëm vetëm ndërmjet shteteve të ndryshme të botës por edhe në kuadër të një vendi, lëmi dege, territori, shtresave të ndryshme të popullsisë etj.<br />Faktorët kryesor që ndikojnë në lartësinë e pagave mundë të jenë:<br />,[object Object]
Niveli arsimor,
Gjinia, etj.Dallimi në lartësinë e pagave kuptohet duke analizuar tregun e punës në kushtet e konkurrencës së plotë.<br />Tregu i punës konkurrenciale paraqet at treg në të cilin ekziston numër i konsiderueshëm i punëtorëve edhe punëdhënëseve, ku asnjeri prej tyre nuk ka forcë të ndikoj në caktimin e nivelit të pagesë.<br />Ky përkufizim në vete eliminon ndikimin e sindikatave dhe të tregut në kushte të konkurrencës jo të plotë, që në fakt veprojnë në jetën praktike.<br />Ne tregun identik të punës dhe të njerëzve, tregu konkurrencial do të caktoj saktësisht paga të njëjta për orë pune.<br />Paga reale paraqet fuqinë blerëse të pagesë, d.m.t.h. se çka munde të blejë punëtori me atë nivel të pagesë. Me fjale të tjera përfaqëson pagën nominale të vërë në raport me koston e jetës.<br />,[object Object]
a)Kërkesa për punë.
b)Oferta e punës paraqet popullatën aktive të një vendi e cila është e aftë dhe dëshiron të punoj në punët që sjellin dobi (fitim). në thelb oferta e punës varet nga kontegjenti i punës (mosha 15-59 të femrat; 15-62 të meshkujt).
Oferta e punës varet nga faktorët të shumtë, por më kryesorët janë:
Numri i popullsisë
Mënyra e alokimit të kohës se disponueshme
Numri i popullsisë
Numri i popullsisë së një vendi varet nga lëvizjet e natyrore (nataliteti, mortaliteti dhe shtimi natyror) dhe mekanike (migrimet, imigrimi etj) të popullsisë.
Diferenca në mes numrit të lindjeve dhe vdekjeve përfaqësojnë shtimin natyrore të popullsisë.Numri i madh i popullsisë ofron mundësi për të pasur kontingjent më të madhe të punës dhe i cili paraqitet si element kryesor i ofertës së punës.<br />Migracioni, kërkesa për fuqi të punës me hapjen e kufijve si lëvizje mekanike e popullsisë, për plotësimin e kërkesave të tregut të punës.<br />Kosova ka rreth 400 mije emigrant.<br />Lëvizjet mekanike, migracioni dhe imigracioni, shtojnë konkurrencën në tregun e punës, dhe ndikon në uljen pagave. Si pasoje (pasluftës së parë botërore) nxirën ligjet për përkufizimin e imigrimit, me qellim të mbajtjes së ofertës së punës në nivel të ulet. <br />,[object Object],Duke u nisur nga individi, mundë të themi se ai ndodhet para alternatives, ku ta kaloj kohen e lirë në disponim, të punoj apo të argëtohet. Këtu nuk mundë të jetë në dileme, pasi që puna është i vetmi burim i ekzistencës.<br />Pra ku dhe çka të punoj?<br />Përcaktimi i llojit të punës që do të bëjë individi varet nga shumë faktorë: aftësia fizike, niveli arsimor, etj. Që kushtëzohet nga natyra e vendit të punës.<br />,[object Object]
Efekti i zëvendësimit (substituimit)
Efekti i të ardhurave
Diskriminimi në punëDiferencat e mëdha në paga janë rezultat i llojit dhe natyrës së ndryshme të punës, përvojës nivelit arsimore dhe të të punësuarve.<br />,[object Object]
Diferencat shërbejnë si nxitëse për procese progresive ekonomike e shoqërore.
Këto dallime të pagave nuk janë - paraqesin - diskriminim punë.
Dallimet në paga janë dukuri universale.
Nëse diferencat krijohen në bazë të :
përkatësisë racore,
gjinore,

Weitere ähnliche Inhalte

Was ist angesagt?

MARKETINGU - Dr. Hykmete Bajrami (Pyetje dhe përgjigje)
MARKETINGU - Dr. Hykmete Bajrami (Pyetje dhe përgjigje)MARKETINGU - Dr. Hykmete Bajrami (Pyetje dhe përgjigje)
MARKETINGU - Dr. Hykmete Bajrami (Pyetje dhe përgjigje)fatonbajrami1
 
Ismet Begu Mikroekonomia
Ismet Begu MikroekonomiaIsmet Begu Mikroekonomia
Ismet Begu MikroekonomiaGjergj Shala
 
Elasticiteti i kerkese dhe i ofertes elasticiteti
Elasticiteti i kerkese dhe i ofertes  elasticitetiElasticiteti i kerkese dhe i ofertes  elasticiteti
Elasticiteti i kerkese dhe i ofertes elasticitetiMenaxherat
 
Konkurensa monopolistike
Konkurensa monopolistikeKonkurensa monopolistike
Konkurensa monopolistikeBastri Fetahu
 
Kufiri i mundësive të prodhimit
Kufiri i mundësive të prodhimitKufiri i mundësive të prodhimit
Kufiri i mundësive të prodhimitMenaxherat
 
Teoria e shpenzimeve
Teoria e shpenzimeveTeoria e shpenzimeve
Teoria e shpenzimeveShpejtim Rudi
 
Makro : politika fiskale
Makro : politika fiskaleMakro : politika fiskale
Makro : politika fiskaleKastriot Gashi
 
Segmentimi i tregut dhe pozicionimi
Segmentimi i tregut dhe pozicionimiSegmentimi i tregut dhe pozicionimi
Segmentimi i tregut dhe pozicionimiHekuran Zogaj
 
Shoqerite Aksionere..E drejte tregtare (Ekonomi Manaxhim)
Shoqerite Aksionere..E drejte tregtare (Ekonomi Manaxhim)Shoqerite Aksionere..E drejte tregtare (Ekonomi Manaxhim)
Shoqerite Aksionere..E drejte tregtare (Ekonomi Manaxhim)julimarsi
 
Pasqyrat Financiare
Pasqyrat FinanciarePasqyrat Financiare
Pasqyrat FinanciareBujar Morina
 
Letrat me vlere
Letrat me vlere Letrat me vlere
Letrat me vlere Menaxherat
 
Planifikimi Strategjik
Planifikimi StrategjikPlanifikimi Strategjik
Planifikimi StrategjikMenaxherat
 
Menaxhmenti strategjik
Menaxhmenti strategjikMenaxhmenti strategjik
Menaxhmenti strategjikcoupletea
 
Elasticiteti i kerkeses
Elasticiteti i kerkesesElasticiteti i kerkeses
Elasticiteti i kerkesesBessnik Latifi
 
Prezantimi i pasqyrave financiare.
Prezantimi i pasqyrave financiare.Prezantimi i pasqyrave financiare.
Prezantimi i pasqyrave financiare.Vllaznim Bytyqi
 
Mikroekonomi-Pytje dhe Pergjigje
Mikroekonomi-Pytje dhe PergjigjeMikroekonomi-Pytje dhe Pergjigje
Mikroekonomi-Pytje dhe PergjigjeBessnik Latifi
 
Bazat e marketingut - produkti
Bazat e marketingut - produktiBazat e marketingut - produkti
Bazat e marketingut - produktiVeton Sopjani
 

Was ist angesagt? (20)

MARKETINGU - Dr. Hykmete Bajrami (Pyetje dhe përgjigje)
MARKETINGU - Dr. Hykmete Bajrami (Pyetje dhe përgjigje)MARKETINGU - Dr. Hykmete Bajrami (Pyetje dhe përgjigje)
MARKETINGU - Dr. Hykmete Bajrami (Pyetje dhe përgjigje)
 
Ismet Begu Mikroekonomia
Ismet Begu MikroekonomiaIsmet Begu Mikroekonomia
Ismet Begu Mikroekonomia
 
Elasticiteti i kerkese dhe i ofertes elasticiteti
Elasticiteti i kerkese dhe i ofertes  elasticitetiElasticiteti i kerkese dhe i ofertes  elasticiteti
Elasticiteti i kerkese dhe i ofertes elasticiteti
 
Konkurensa monopolistike
Konkurensa monopolistikeKonkurensa monopolistike
Konkurensa monopolistike
 
Mikroekonomi 2
Mikroekonomi 2Mikroekonomi 2
Mikroekonomi 2
 
Kufiri i mundësive të prodhimit
Kufiri i mundësive të prodhimitKufiri i mundësive të prodhimit
Kufiri i mundësive të prodhimit
 
Teoria e shpenzimeve
Teoria e shpenzimeveTeoria e shpenzimeve
Teoria e shpenzimeve
 
Makro : politika fiskale
Makro : politika fiskaleMakro : politika fiskale
Makro : politika fiskale
 
Segmentimi i tregut dhe pozicionimi
Segmentimi i tregut dhe pozicionimiSegmentimi i tregut dhe pozicionimi
Segmentimi i tregut dhe pozicionimi
 
Shoqerite Aksionere..E drejte tregtare (Ekonomi Manaxhim)
Shoqerite Aksionere..E drejte tregtare (Ekonomi Manaxhim)Shoqerite Aksionere..E drejte tregtare (Ekonomi Manaxhim)
Shoqerite Aksionere..E drejte tregtare (Ekonomi Manaxhim)
 
Paraja Kuptimi, Format, Dhe Funksionet
 Paraja   Kuptimi, Format, Dhe Funksionet Paraja   Kuptimi, Format, Dhe Funksionet
Paraja Kuptimi, Format, Dhe Funksionet
 
Pasqyrat Financiare
Pasqyrat FinanciarePasqyrat Financiare
Pasqyrat Financiare
 
Letrat me vlere
Letrat me vlere Letrat me vlere
Letrat me vlere
 
Planifikimi Strategjik
Planifikimi StrategjikPlanifikimi Strategjik
Planifikimi Strategjik
 
Menaxhmenti strategjik
Menaxhmenti strategjikMenaxhmenti strategjik
Menaxhmenti strategjik
 
Elasticiteti i kerkeses
Elasticiteti i kerkesesElasticiteti i kerkeses
Elasticiteti i kerkeses
 
Ekonomia
EkonomiaEkonomia
Ekonomia
 
Prezantimi i pasqyrave financiare.
Prezantimi i pasqyrave financiare.Prezantimi i pasqyrave financiare.
Prezantimi i pasqyrave financiare.
 
Mikroekonomi-Pytje dhe Pergjigje
Mikroekonomi-Pytje dhe PergjigjeMikroekonomi-Pytje dhe Pergjigje
Mikroekonomi-Pytje dhe Pergjigje
 
Bazat e marketingut - produkti
Bazat e marketingut - produktiBazat e marketingut - produkti
Bazat e marketingut - produkti
 

Andere mochten auch

Hyrje ne Ekonomi 1
Hyrje ne Ekonomi 1Hyrje ne Ekonomi 1
Hyrje ne Ekonomi 1guest2514d3
 
INVESTIMET E JASHTME DHE ZHVILLIMI EKONOMIK (Rasti i KOSOVËS)
INVESTIMET E JASHTME DHE  ZHVILLIMI EKONOMIK (Rasti i KOSOVËS)INVESTIMET E JASHTME DHE  ZHVILLIMI EKONOMIK (Rasti i KOSOVËS)
INVESTIMET E JASHTME DHE ZHVILLIMI EKONOMIK (Rasti i KOSOVËS)Fitore ZEQIRI
 
Investimet E Huaja Direkte
Investimet E Huaja DirekteInvestimet E Huaja Direkte
Investimet E Huaja DirekteMenaxherat
 
Pyetje Pergjigje I Xii Kapituj Mikro
Pyetje Pergjigje I Xii Kapituj    MikroPyetje Pergjigje I Xii Kapituj    Mikro
Pyetje Pergjigje I Xii Kapituj MikroKosovar Sopjann
 
1. biznesi dhe format e organizimit të tij
1. biznesi dhe format e organizimit të tij1. biznesi dhe format e organizimit të tij
1. biznesi dhe format e organizimit të tijMenaxherat
 
Investimet e huaja direkte bb-
Investimet e huaja direkte  bb-Investimet e huaja direkte  bb-
Investimet e huaja direkte bb-Blerina Boja
 
Menaxhment Financiar- Material teorik
Menaxhment Financiar- Material teorikMenaxhment Financiar- Material teorik
Menaxhment Financiar- Material teorikTarget
 
Njohurite elementare per kuptimin e ekonomise
Njohurite elementare per kuptimin e ekonomiseNjohurite elementare per kuptimin e ekonomise
Njohurite elementare per kuptimin e ekonomiseMenaxherat
 
konsumi dhe investimet 1
konsumi dhe investimet 1konsumi dhe investimet 1
konsumi dhe investimet 1guest2514d3
 
Makroekonomi nga libri 1
Makroekonomi  nga libri 1Makroekonomi  nga libri 1
Makroekonomi nga libri 1Veton Sopjani
 
BIZNESI NDËRKOMBËTAR - Dr. Besim Beqaj (Pyetje dhe përgjigje)
BIZNESI NDËRKOMBËTAR - Dr. Besim Beqaj (Pyetje dhe përgjigje)BIZNESI NDËRKOMBËTAR - Dr. Besim Beqaj (Pyetje dhe përgjigje)
BIZNESI NDËRKOMBËTAR - Dr. Besim Beqaj (Pyetje dhe përgjigje)fatonbajrami1
 
BIZNESI NDËRKOMBËTAR - Dr. Besim Beqaj (Sllajdet e ligjëratave)
BIZNESI NDËRKOMBËTAR - Dr. Besim Beqaj (Sllajdet e ligjëratave)BIZNESI NDËRKOMBËTAR - Dr. Besim Beqaj (Sllajdet e ligjëratave)
BIZNESI NDËRKOMBËTAR - Dr. Besim Beqaj (Sllajdet e ligjëratave)fatonbajrami1
 
Organizimi i ndermarrjes
Organizimi i ndermarrjesOrganizimi i ndermarrjes
Organizimi i ndermarrjesekonomia
 
Njohurite elemntare per kuptimin e ekonomise
Njohurite elemntare per kuptimin e ekonomiseNjohurite elemntare per kuptimin e ekonomise
Njohurite elemntare per kuptimin e ekonomiseMenaxherat
 
Kosto e kapitalit
Kosto e kapitalitKosto e kapitalit
Kosto e kapitalitMenaxherat
 

Andere mochten auch (20)

Hyrje ne Ekonomi 1
Hyrje ne Ekonomi 1Hyrje ne Ekonomi 1
Hyrje ne Ekonomi 1
 
INVESTIMET E JASHTME DHE ZHVILLIMI EKONOMIK (Rasti i KOSOVËS)
INVESTIMET E JASHTME DHE  ZHVILLIMI EKONOMIK (Rasti i KOSOVËS)INVESTIMET E JASHTME DHE  ZHVILLIMI EKONOMIK (Rasti i KOSOVËS)
INVESTIMET E JASHTME DHE ZHVILLIMI EKONOMIK (Rasti i KOSOVËS)
 
Investimet E Huaja Direkte
Investimet E Huaja DirekteInvestimet E Huaja Direkte
Investimet E Huaja Direkte
 
Pyetje Pergjigje I Xii Kapituj Mikro
Pyetje Pergjigje I Xii Kapituj    MikroPyetje Pergjigje I Xii Kapituj    Mikro
Pyetje Pergjigje I Xii Kapituj Mikro
 
ekonomi dhe ndermarresi
ekonomi dhe ndermarresiekonomi dhe ndermarresi
ekonomi dhe ndermarresi
 
1. biznesi dhe format e organizimit të tij
1. biznesi dhe format e organizimit të tij1. biznesi dhe format e organizimit të tij
1. biznesi dhe format e organizimit të tij
 
Pyetjet nga provimet
Pyetjet nga provimetPyetjet nga provimet
Pyetjet nga provimet
 
Investimet e huaja direkte bb-
Investimet e huaja direkte  bb-Investimet e huaja direkte  bb-
Investimet e huaja direkte bb-
 
PROJEKT DETYR
PROJEKT DETYRPROJEKT DETYR
PROJEKT DETYR
 
Menaxhment Financiar- Material teorik
Menaxhment Financiar- Material teorikMenaxhment Financiar- Material teorik
Menaxhment Financiar- Material teorik
 
Njohurite elementare per kuptimin e ekonomise
Njohurite elementare per kuptimin e ekonomiseNjohurite elementare per kuptimin e ekonomise
Njohurite elementare per kuptimin e ekonomise
 
konsumi dhe investimet 1
konsumi dhe investimet 1konsumi dhe investimet 1
konsumi dhe investimet 1
 
Makroekonomi nga libri 1
Makroekonomi  nga libri 1Makroekonomi  nga libri 1
Makroekonomi nga libri 1
 
7. kostot
7. kostot7. kostot
7. kostot
 
BIZNESI NDËRKOMBËTAR - Dr. Besim Beqaj (Pyetje dhe përgjigje)
BIZNESI NDËRKOMBËTAR - Dr. Besim Beqaj (Pyetje dhe përgjigje)BIZNESI NDËRKOMBËTAR - Dr. Besim Beqaj (Pyetje dhe përgjigje)
BIZNESI NDËRKOMBËTAR - Dr. Besim Beqaj (Pyetje dhe përgjigje)
 
Papunësia
PapunësiaPapunësia
Papunësia
 
BIZNESI NDËRKOMBËTAR - Dr. Besim Beqaj (Sllajdet e ligjëratave)
BIZNESI NDËRKOMBËTAR - Dr. Besim Beqaj (Sllajdet e ligjëratave)BIZNESI NDËRKOMBËTAR - Dr. Besim Beqaj (Sllajdet e ligjëratave)
BIZNESI NDËRKOMBËTAR - Dr. Besim Beqaj (Sllajdet e ligjëratave)
 
Organizimi i ndermarrjes
Organizimi i ndermarrjesOrganizimi i ndermarrjes
Organizimi i ndermarrjes
 
Njohurite elemntare per kuptimin e ekonomise
Njohurite elemntare per kuptimin e ekonomiseNjohurite elemntare per kuptimin e ekonomise
Njohurite elemntare per kuptimin e ekonomise
 
Kosto e kapitalit
Kosto e kapitalitKosto e kapitalit
Kosto e kapitalit
 

Ähnlich wie Hyrje ne Ekonomi - Investimet

53695599 kuptimi-i-investimeve
53695599 kuptimi-i-investimeve53695599 kuptimi-i-investimeve
53695599 kuptimi-i-investimeveVieni Dapaj
 
Pyetje-Pergjigje nga lënda e Mikroekonomisë 1 .
Pyetje-Pergjigje nga lënda e Mikroekonomisë 1 . Pyetje-Pergjigje nga lënda e Mikroekonomisë 1 .
Pyetje-Pergjigje nga lënda e Mikroekonomisë 1 . Arianit Zeqiri
 
Shpenzimet
ShpenzimetShpenzimet
Shpenzimetbeharjs
 
Financa publike master skripta
Financa publike master skriptaFinanca publike master skripta
Financa publike master skriptaMuhamet Sopa
 
Mikroekonomi 1
Mikroekonomi 1Mikroekonomi 1
Mikroekonomi 1AronRudaku
 

Ähnlich wie Hyrje ne Ekonomi - Investimet (7)

53695599 kuptimi-i-investimeve
53695599 kuptimi-i-investimeve53695599 kuptimi-i-investimeve
53695599 kuptimi-i-investimeve
 
Financa Monetare
Financa MonetareFinanca Monetare
Financa Monetare
 
Pyetje-Pergjigje nga lënda e Mikroekonomisë 1 .
Pyetje-Pergjigje nga lënda e Mikroekonomisë 1 . Pyetje-Pergjigje nga lënda e Mikroekonomisë 1 .
Pyetje-Pergjigje nga lënda e Mikroekonomisë 1 .
 
Shpenzimet
ShpenzimetShpenzimet
Shpenzimet
 
Menaxhmenti Financiar - Hyrje Ne Financa
Menaxhmenti Financiar - Hyrje Ne FinancaMenaxhmenti Financiar - Hyrje Ne Financa
Menaxhmenti Financiar - Hyrje Ne Financa
 
Financa publike master skripta
Financa publike master skriptaFinanca publike master skripta
Financa publike master skripta
 
Mikroekonomi 1
Mikroekonomi 1Mikroekonomi 1
Mikroekonomi 1
 

Mehr von Menaxherat

Statistike nocionet kryesore dhe mostra ligjerata 2 - ardiana gashi
Statistike   nocionet kryesore dhe mostra ligjerata 2 - ardiana gashiStatistike   nocionet kryesore dhe mostra ligjerata 2 - ardiana gashi
Statistike nocionet kryesore dhe mostra ligjerata 2 - ardiana gashiMenaxherat
 
Statistike treguesit e korelacionit ardiana gashi
Statistike treguesit e korelacionit   ardiana gashiStatistike treguesit e korelacionit   ardiana gashi
Statistike treguesit e korelacionit ardiana gashiMenaxherat
 
Statistika dr rahmije mustafa provime nga afatet e kaluara
Statistika dr rahmije mustafa provime nga afatet e kaluaraStatistika dr rahmije mustafa provime nga afatet e kaluara
Statistika dr rahmije mustafa provime nga afatet e kaluaraMenaxherat
 
Statistike indekset
Statistike indeksetStatistike indekset
Statistike indeksetMenaxherat
 
Si te bejme hulumtim
Si te bejme hulumtimSi te bejme hulumtim
Si te bejme hulumtimMenaxherat
 
Tatimi mbi vleren e shtuar dhe tatimi ne te ardhurat e korporatave taksa d...
Tatimi mbi vleren e shtuar  dhe tatimi ne  te ardhurat e korporatave  taksa d...Tatimi mbi vleren e shtuar  dhe tatimi ne  te ardhurat e korporatave  taksa d...
Tatimi mbi vleren e shtuar dhe tatimi ne te ardhurat e korporatave taksa d...Menaxherat
 
Sjellja organizative berim ramosaj
Sjellja organizative   berim ramosajSjellja organizative   berim ramosaj
Sjellja organizative berim ramosajMenaxherat
 
Statistike treguesit statistikor te pozicionit ardiana gashi
Statistike treguesit statistikor te pozicionit   ardiana gashiStatistike treguesit statistikor te pozicionit   ardiana gashi
Statistike treguesit statistikor te pozicionit ardiana gashiMenaxherat
 
Seminar analiza e tregut te punes ne kosove
Seminar   analiza e tregut te punes ne kosoveSeminar   analiza e tregut te punes ne kosove
Seminar analiza e tregut te punes ne kosoveMenaxherat
 
Promocioni nail reshidi
Promocioni nail reshidiPromocioni nail reshidi
Promocioni nail reshidiMenaxherat
 
Treguesit e pozicionit ushtrime
Treguesit e pozicionit ushtrimeTreguesit e pozicionit ushtrime
Treguesit e pozicionit ushtrimeMenaxherat
 
Variabla e rastësishme dhe distribucionet diskrete të probabilitetit ardian...
Variabla e rastësishme dhe distribucionet diskrete të probabilitetit   ardian...Variabla e rastësishme dhe distribucionet diskrete të probabilitetit   ardian...
Variabla e rastësishme dhe distribucionet diskrete të probabilitetit ardian...Menaxherat
 
Projektimi i procesit Vehbi Ramaj
Projektimi i procesit Vehbi RamajProjektimi i procesit Vehbi Ramaj
Projektimi i procesit Vehbi RamajMenaxherat
 
Politika e produktit nail reshidi
Politika e produktit   nail reshidiPolitika e produktit   nail reshidi
Politika e produktit nail reshidiMenaxherat
 
Permbledhje pytjesh ne nvm prof besnik krasniqi
Permbledhje pytjesh ne nvm prof besnik krasniqiPermbledhje pytjesh ne nvm prof besnik krasniqi
Permbledhje pytjesh ne nvm prof besnik krasniqiMenaxherat
 
Politika e cmimit nail reshidi
Politika e cmimit nail reshidiPolitika e cmimit nail reshidi
Politika e cmimit nail reshidiMenaxherat
 
Mjedisi ligjor i bizneseve
Mjedisi ligjor i bizneseveMjedisi ligjor i bizneseve
Mjedisi ligjor i bizneseveMenaxherat
 
Menaxhment ymer havolli permbledhje
Menaxhment   ymer havolli permbledhjeMenaxhment   ymer havolli permbledhje
Menaxhment ymer havolli permbledhjeMenaxherat
 
Menaxhimi i qmimeve
Menaxhimi i qmimeveMenaxhimi i qmimeve
Menaxhimi i qmimeveMenaxherat
 
Menaxhimi i resurseve humane pytje
Menaxhimi i resurseve humane pytjeMenaxhimi i resurseve humane pytje
Menaxhimi i resurseve humane pytjeMenaxherat
 

Mehr von Menaxherat (20)

Statistike nocionet kryesore dhe mostra ligjerata 2 - ardiana gashi
Statistike   nocionet kryesore dhe mostra ligjerata 2 - ardiana gashiStatistike   nocionet kryesore dhe mostra ligjerata 2 - ardiana gashi
Statistike nocionet kryesore dhe mostra ligjerata 2 - ardiana gashi
 
Statistike treguesit e korelacionit ardiana gashi
Statistike treguesit e korelacionit   ardiana gashiStatistike treguesit e korelacionit   ardiana gashi
Statistike treguesit e korelacionit ardiana gashi
 
Statistika dr rahmije mustafa provime nga afatet e kaluara
Statistika dr rahmije mustafa provime nga afatet e kaluaraStatistika dr rahmije mustafa provime nga afatet e kaluara
Statistika dr rahmije mustafa provime nga afatet e kaluara
 
Statistike indekset
Statistike indeksetStatistike indekset
Statistike indekset
 
Si te bejme hulumtim
Si te bejme hulumtimSi te bejme hulumtim
Si te bejme hulumtim
 
Tatimi mbi vleren e shtuar dhe tatimi ne te ardhurat e korporatave taksa d...
Tatimi mbi vleren e shtuar  dhe tatimi ne  te ardhurat e korporatave  taksa d...Tatimi mbi vleren e shtuar  dhe tatimi ne  te ardhurat e korporatave  taksa d...
Tatimi mbi vleren e shtuar dhe tatimi ne te ardhurat e korporatave taksa d...
 
Sjellja organizative berim ramosaj
Sjellja organizative   berim ramosajSjellja organizative   berim ramosaj
Sjellja organizative berim ramosaj
 
Statistike treguesit statistikor te pozicionit ardiana gashi
Statistike treguesit statistikor te pozicionit   ardiana gashiStatistike treguesit statistikor te pozicionit   ardiana gashi
Statistike treguesit statistikor te pozicionit ardiana gashi
 
Seminar analiza e tregut te punes ne kosove
Seminar   analiza e tregut te punes ne kosoveSeminar   analiza e tregut te punes ne kosove
Seminar analiza e tregut te punes ne kosove
 
Promocioni nail reshidi
Promocioni nail reshidiPromocioni nail reshidi
Promocioni nail reshidi
 
Treguesit e pozicionit ushtrime
Treguesit e pozicionit ushtrimeTreguesit e pozicionit ushtrime
Treguesit e pozicionit ushtrime
 
Variabla e rastësishme dhe distribucionet diskrete të probabilitetit ardian...
Variabla e rastësishme dhe distribucionet diskrete të probabilitetit   ardian...Variabla e rastësishme dhe distribucionet diskrete të probabilitetit   ardian...
Variabla e rastësishme dhe distribucionet diskrete të probabilitetit ardian...
 
Projektimi i procesit Vehbi Ramaj
Projektimi i procesit Vehbi RamajProjektimi i procesit Vehbi Ramaj
Projektimi i procesit Vehbi Ramaj
 
Politika e produktit nail reshidi
Politika e produktit   nail reshidiPolitika e produktit   nail reshidi
Politika e produktit nail reshidi
 
Permbledhje pytjesh ne nvm prof besnik krasniqi
Permbledhje pytjesh ne nvm prof besnik krasniqiPermbledhje pytjesh ne nvm prof besnik krasniqi
Permbledhje pytjesh ne nvm prof besnik krasniqi
 
Politika e cmimit nail reshidi
Politika e cmimit nail reshidiPolitika e cmimit nail reshidi
Politika e cmimit nail reshidi
 
Mjedisi ligjor i bizneseve
Mjedisi ligjor i bizneseveMjedisi ligjor i bizneseve
Mjedisi ligjor i bizneseve
 
Menaxhment ymer havolli permbledhje
Menaxhment   ymer havolli permbledhjeMenaxhment   ymer havolli permbledhje
Menaxhment ymer havolli permbledhje
 
Menaxhimi i qmimeve
Menaxhimi i qmimeveMenaxhimi i qmimeve
Menaxhimi i qmimeve
 
Menaxhimi i resurseve humane pytje
Menaxhimi i resurseve humane pytjeMenaxhimi i resurseve humane pytje
Menaxhimi i resurseve humane pytje
 

Hyrje ne Ekonomi - Investimet

  • 1.
  • 3.
  • 4.
  • 8. Si dhe nga transferët,
  • 9.
  • 11.
  • 13. b)Oferta e punës paraqet popullatën aktive të një vendi e cila është e aftë dhe dëshiron të punoj në punët që sjellin dobi (fitim). në thelb oferta e punës varet nga kontegjenti i punës (mosha 15-59 të femrat; 15-62 të meshkujt).
  • 14. Oferta e punës varet nga faktorët të shumtë, por më kryesorët janë:
  • 16. Mënyra e alokimit të kohës se disponueshme
  • 18. Numri i popullsisë së një vendi varet nga lëvizjet e natyrore (nataliteti, mortaliteti dhe shtimi natyror) dhe mekanike (migrimet, imigrimi etj) të popullsisë.
  • 19.
  • 20. Efekti i zëvendësimit (substituimit)
  • 21. Efekti i të ardhurave
  • 22.
  • 23. Diferencat shërbejnë si nxitëse për procese progresive ekonomike e shoqërore.
  • 24. Këto dallime të pagave nuk janë - paraqesin - diskriminim punë.
  • 25. Dallimet në paga janë dukuri universale.
  • 26. Nëse diferencat krijohen në bazë të :
  • 31.
  • 32. Ndikimi i dokeve dhe i zakoneve,
  • 35.
  • 36. Rritja e pagave standarde
  • 39.
  • 41.
  • 42.
  • 45. Rezervat afariste të ndërmarrjes
  • 46.
  • 47.
  • 49.
  • 50.
  • 51.
  • 52. Është me i lehtë zëvendësimi me rastin e dëmtimit, etj.
  • 53.
  • 54. Paraja si mjet qarkullimi (këmbimi)
  • 55. Paraja si thesar (mjet kursimi)
  • 56. Paraja si mjet pagese
  • 58.
  • 59.
  • 60. Pagesa të jashtme - me botën
  • 61. Pagesa të brendshme – të gjitha pagesat në valutë brenda një vendi pa marrë parasysh a janë persona fizik apo juridik të vendi apo të jashtëm.
  • 62. Pagesa të jashtme - me botën Qarkullimi i këmbimit ndërkombëtarë, përkatësisht pagesat e transaksioneve ekonomike ndërmjet vendeve të ndryshme, të cilat munde të bëhen në tri forma kryesore: 1. Deviza të lira –konvertibile; 2. Deviza kliring; 3. Kompensim
  • 63. Pagesa me deviza të lira konvertibile.
  • 64. Paraqet formën me të vjetër dhe me adekuate të sistemit të pagimit në marrëdhëniet ndërkombëtare ekonomike. Mundëson zgjedhjen më të mirë të partnereve në marrëdhëniet ekonomike.
  • 66. Është forme e pagesës ndërmjet dy vendeve, për pagesat reciproke në marrëdhëniet e tyre ekonomike të cilat realizohen nëpërmjet të llogarisë kliring të hapura pran bankave qendrore apo institucioneve të tjera të autorizuara për këto shërbime.
  • 67. Është marrëveshje e arritur paraprakisht ndërmjet vendeve. Kryesisht një vjeçare.
  • 68. Të gjitha llojet e pagesave në mes të këtyre vendeve bëhen përmes kompensimit reciprok. Me bilancin përfundimtar bëhet realizimi i obligimeve, plus apo minus.
  • 70. Është ndërrim i mallit në marrëdhëniet ekonomike ndërkombëtare, por nuk duhet të kuptohet si tramp. Partneret e dy vendeve mirën vesh të bëjnë shitblerjen e mallit, në vend se ta bëjnë kompensimin e shkëmbimit me valutë.
  • 71. Duhet të kuptohet si shitblerje, njeri partner i shet, tjetri ia kthen për të njëjtën vlere një mall të llojit tjetër.
  • 72.
  • 74.
  • 78.
  • 79. Konkretisht në agregatin monetar M2. përfshihen:
  • 80. Marrëveshjet ditore të riblerjes (RP ose REPO)
  • 81. Llogarite e depozitave të tregut monetare (MMDA)
  • 83.
  • 85.
  • 89.
  • 91. Nevoja për blerje të mallrave dhe shërbimeve
  • 92. Për plotësimin e nevojave rrjedhëse (aktuale njerëzit kane nevoje të blejnë mallra dhe shërbime të ndryshme.
  • 93. Prandaj kërkesa për para rrjedhë nga këto nevoja, sepse në jetën e përditshme janë shumë gjera që blihen me para të gatshme.
  • 94. Ky motiv për para quhet kërkesë transaksionesh.
  • 95. Kështu konsumatoret për të blere gjerat e nevojshme konsumuese duhet të kenë para të gatshme, kurse ndërmarrjet ekonomike që të paguajnë faktorët e prodhimit (punën, lëndën e parë etj.) po ashtu duhet të kenë të zotërim para të gatshme.
  • 96. Njerëzit e mbajnë paranë për fuqinë e saj blerëse, për sasinë e të mirave që munde të blejnë me të.
  • 98. Kërkesa nominale për para paraqet sesinë e mjeteve monetare që ka individi
  • 99. Kërkesa reale për para paraqet fuqinë blerëse të parasë për të mira materiale. Me fjale të tjera, kërkesa reale e parasë paraqet raportin ndërmjet kërkesës nominale dhe nivelit të çmimeve.
  • 100. Kërkesa për para, përkatësisht kërkesë e transaksioneve, varet nga tre faktorë kryesorë: 1. Lartësia e të ardhurave dhe niveli i GNP reale, 2. Niveli i çmimeve dhe 3. Lartësia e normës së interesit.
  • 101. Lartësia e të ardhurave reale. Sasia e të ardhurave reale e përcakton edhe kërkesën për para, sepse nga sasia e tyre varet edhe mundësia për blerjen e të mirave materiale dhe të shërbimeve të ndryshme. Po ashtu, rritja e GNP, përkatësisht rritja e vëllimit dhe e strukturës së mallrave dhe e shërbimeve, rrit kërkesën për blerjen e tyre dhe njëherit rrit kërkesën ( sasinë) e parasë për kryerjen e transaksioneve të tyre.
  • 102. Niveli i çmimeve. Ngritja e çmimeve drejtpërdrejt kushtëzon edhe ngritjen e sasisë nominale të parasë. Kështu, sa më i lartë të jetë niveli i çmimeve, aq më e madhe do të jetë kërkesa nominale për para, nëse dëshirohet të blihet një sasi e dhënë e të mirave. Nëse në vitin aktual, në krahasim me vitin paraprak, dyfishohet niveli i çmimeve, atëherë, për të blerë sasinë e njëjtë të të mirave, individi në vitin përkatës duhet të dyfishojë kërkesën nominale të parasë. P.sh, në qoftë se në vitin 2001 një pale këpuce kanë kushtuar 50$, një palë rroba 150$, shpenzimet e ushqimit në vit 1.500$ etj., për ti blerë të gjitha këto të mira gjatë vitit individit i është dashur të ketë një bilanc nominal të parasë 1.700$, ndërkaq, në qoftë se në vitin 2002 çmimi i këtyre artikujve është dyfishuar, atëherë individi për t’i blerë të gjitha këto të mira, i duhet të ketë një bilanc nominal të parasë 3.400$. Nga kjo nuk është vështirë të konstatohet se kërkesa për sasi nominale të parasë rritet në përpjesëtim me rritjen e nivelit të çmimeve me qëllim që të mbahet fuqia blerëse.
  • 103. Lartësia e normës së interesit (kamatës). Po ashtu, kërkesa për para varet edhe nga lartësia e normës së interesit. Sa më e lartë të jetë norma e interesit, aq më pak do të mbahet para në dorë. Kur norma e interesit ritet, njerëzit i shmangen mbajtjes se parave ne dorë, duke deponuar ato ne banke, ose duke blere aksione, me q`rast do të sjellin dobi nga kapitali. Norma e lartë e interesit i destimulon njerëzit që të mbajnë para të gatshme në dorë. Më këtë rast njerëzit do të mbajnë para në dore vetëm në vlerën që ju nevojitet për ti përmbushur transaksionet financiare ditore, ose më së shumti javore. Në këtë mënyrë niveli i lartë i normës së interesit zvogëlon kërkesën për para të gatshme.
  • 104.