1. FAKTORËT QË NDIKOJNË MBI TREGTINË
NDËRKOMBËTARE
Duke qenë se tregtia ndërkombëtare mund të ndikojë në mënyrë
të konsiderueshme mbi ekonomin e një vendi, identifikimi dhe
monitorimi i faktorëve që ndikojnë mbi të është i rëndësishëm .
Faktorët më me peshë janë :
• Inflacioni
• E ardhura Kombëtare
• Kufizimet shtetërore
• Kurset e Këmbimit
2. Ndikimi i Inflacionit
Kur norma e inflacionit në një vend rritet në raport me vendet me
Të cilat ai kryen tregti, llogaria e tij korente pritet të zvoglohet, në
Rast se të gjithë faktrorët e tjerë mbeten të pandryshuar .
Konsumatorët dhe shoqëritë e atij vendi ka shumë gjasa që të
Blejnë më shumë mallra jashtë vendit ( për shkak të inflacionit të
Lartë në vendin e tyre ), kurse eksportet e këtij vendi në vende të
Tjera zvoglohen .
3. Një nga komponentët kyç të llogarisë korrente është bilanci
Tregtar i cili përfaqëson thjesht diferencën midis eksportit dhe
Importit mallrave dhe shërbimeve, e ardhura faktor (pagesa interesi
Dhe dividentit dhe transfertat e pagesave (ndihma, grante dhe
Dhurata nga një vend për një vend tjetër .
Deficiti I madh në llogarinë korrente tregon se vendi po dërgon
Jashtë shuma më të mëdha për të blerë mallra dhe shërbime
Apo për të bërë pagesa, sesa arkëton për të njejtat aktivitete .
4. Ndikimi i të Ardhurës Kombëtare
Kur niveli i të ardhurës së një vendi (e ardhura kombëtare ) rritet
Me një normë më të lartë sesa ajo e vendeve te tjera, llogaria e tij
Korente pritet të zvoglohet, pagese të gjithë faktorë e tjerë mbeten
Konstantë . Meqenëse rritet niveli I të ardhurës reale ( indeksuarë
Me inflacionin ) poashtu rritet dhe konsumi I mallrave . Një pjesë e
Kësaj rritje të konsumit do të çojë në rritje të kërkesës për
Mallra të huaja .
Ashtu si rritja e të ardhurës kombëtare mund të çojë në rritjen e
Kërkesës për import edhe ulja e saj mund të çojë në uljen e
Kërkesës për importe .
5. Ndikimi i Kufizimeve Shtetërore
Qeveria e një vendi mund të parandalojë apo të kufizojë importet
Nga vendet të tjera .
Duke vendosur tarifa kufizime të tilla, qeveritë ndërpresin rrjedhën
E tregtisë .
Ndër kufizimet më të shpeshta në fushën e tregtisë janë tarifat
Dhe kuotat .
Tarifat dhe kuotat Nëse qeverit vendosin taksa mbi mallrat e
Importuara (shpesh të quajtura tarifat, çmimi I mallrave të importit
Për konsumatorët rritet automatikisht .
6. Tarifat ndryshojnë shumë nga një vend në tjetrin . Përgjithësisht
Tarifat më të larta çojnë në rritjen e bilancit të llogarisë korente
Të vendit që I aplikon, nëse vendet e tjera nuk përgjigjen me të
Njejtën mënyrë, siç ndodh shpesh .
Përveq tarifave, qeverit përdorin edhe kuotën apo kufirin tavan
Për sasitë që importohen, me qëllim që të kufizojnë importet .
Kuotat janë përdorur shpesh për një mori mallrash të importuara
Nga shumë vende .
Lloje të tjera të kufizimeve . Kufizimet në tregti mbrojnë vendet
E punës, por me një kosto të caktuar . Për më tepër kufizimet e
Tregtisë mbrojnë disa industri në kurriz të tjerave, sepse vendet
Përkatëse konkurrencën duke vendosur edhe ato kufizime mbi
Tregtinë në territoret e tyre .
7. Ndikimi i Kurseve të Këmbimit e Arkës mbi
Flukset
Duke përdorur kurset e këmbimit,…... E çdo vendi vlerësohet në
Raport me monedhat e vendeve tjera . Kjo mundëson këmbimin e
Tyre për të lehtësuarë transaksionet ndërkombëtare .
• Nëse valuta e një vendi fillon të rritet në vlerë kundrejt vlerës
Së valutave të tjera bilanci I llogarisë korente të këtij vendi duhet
Të zvoglohet, nëse të gjithë faktorët e tjerë mbeten të pandryshua
• Me forcimin e valutës mallrat që eksporton vendi bëhen më të
Shtrenjta për vendet importuese .
Si pasojë, kërkesa për këto mallra do të bjerë .
8. • Një valutë e fortë mund të shkaktojnë një ulje të bilancit tregtar
Të një vendi, kurse një valutë e dobët kundrejt valutave tjera
Mund të shkaktojë rritjen e bilancit të tregtisë .
Shembull
Dobësia e dollarit mund të çojë në një rritje të kërkesës për
Mallrat amerikane . Një dollar I dobët mund të çojë edhe në rritjen
E çmimit në dollarë për mallra të huaja duke bër që të ulet
Kërkesa e SHBA për mallrat e huaja .
9. • Lëvizja e kursit të këmbimit ndikojnë edhe mbi vlerën e
Likuiditeve të arkëtuara nga shoqëritë që pranojnë valuta të
Huaja për produktet që eksportojnë .
• Për shumëkombëshet me filiale në vendet të huaja, luhatjet e
Kurseve të këmbimit ndikojnë mbi vlerën e arketimeve nga
Filialet për tek shoqëria mëmë . Kur valuta e vendit të shoqërisë
Mëmë, është e fortë fondet e riatdhesuara do të konvertohen
Më pak valutë vendase .
10. • Lëvizja e kursit të këmbimit ndikojnë edhe mbi vlerën e
Likuiditeve të arketuara nga shoqëritë që pranojnë valutatë
Huaja për produktet që eksportojnë .
• Për shumëkombëshet me filiale në vendet të huaja, luhatjet
E kurseve të këmbimit ndikojn mbi vlerën e arketimeve nga
Filialet për tek shoqëria mëmë . Kur valuta e vendit të
shoqërisë
Mëmë është e fortë fondet e riatdhesuara do të konvertohen
Më pak valutë vendase .
11. • • Shoqëritë shumëkombëshe mund të preken nga kushtet e
• Ndryshme në tregjet e ndryshme financiare ndërkombëtare
• Përfshirë edhe tregjet valutorë ( ku shiten dhe blihen
valutat ) si
• Dhe tregjet e sigurimeve . Sipas ndryshimit të çmimeve të
• Valutave apo të sigurimeve shoqërit shumëkombëshe fitojn
ose
• Humbasin .
• Shembull
• Sasia e dollarëve të arketuar bie me dobësimin e valutave
aziatike
12. KORRIGJIMI I DEFICITIT TW BILANCIT
• Një kurs i lirë këmbimi mund të korrigjojë çbalancimet në
• Tregtin ndërkombëtare . Deficiti në bilancin e tregtisë së një
• Vendi tregon se ky vend po shpenzon më shumë fonde për blerjen
• E produkteve të huaja se sa por merr nga eksportet e tij në vende
• Tjera. Për shkak se valuta e tij ( për të blerë mallra të huaja po
• Shitet në sasi më të mëdha, sesa është kërkesa e huaj për
• Valutën e tij, vlera e valutës së tij duhet të bjerë . Kjo rënie e
• Vlerës duhet të çojë në rritjen e kërkesës së huaj për mallrat
e
• Tij në të ardhmen .
13. • Edhe pse kjo te ari mund të duket e logjikshme, në praktikë nuk
• Ndodh gjithmonë kështu. Në vend të kësaj mund të ndodhë
• Që valuta e një vendi të mbetet stabël, apo edhe të vlerësohet
• Edhe kur vendi regjistron deficite në bilancin e tij të tregtisë .
• Edhe nëse valuta e një vendi dobësohet jo domosdoshmërisht
• Bilanci i tij i tregtisë përmisohet. Dhe kjo për asryet e mëposhtme :
• Kundërçmimet e konkurrentëve . Kur valuta e një vendi
• Dobësohet, çmimet e mallrave të tij bëhen më tërheqëse për
• Konsumatorët e huaj dhe shumë shoqëri të huaja ulin
çmimet e
• Tyre për të qenë konkurrente me shoqëritë e vendit në fjalë .
14. • Ndikimi i valutave të tjera të dobëta Valuta nuk është e thënë
të
• Dobësohet përkundër të gjitha valutave të tjera në të njejtën
• Kohë .
15. Transaksionet ndërkombëtare të fiksuara
paraprakisht
• Shumë nga transaksionet janë të fiksuara paraprakisht dhe
nuk
• Mund të përshtaten aq lehtë me ndryshimet minutën e
fundit.
• Si rezultat i zhvlerësimit të valutave, bilanci i tregtisë se atij
vendi
• Mund përkeqësohet për disa kohë dhe përmisohet vetëm
kur
• Importuesit e huaj dhe ata vendorë reagojnë ndaj
ndryshimeve në
• Fuqin blerëse që shkaktohet nga rënia e valutës përkatëse.
Kjo
• Sjellje quhet efekti i Kurbës dhe ilustrohet në vazhdimin e
rënie në
16. • Tregtia midis kompanive. Shumë shoqëri blejnë produkte që
• Prodhohen nga filialet e tyre sipas një marrëdhënie që quhet
• Tregti brendapërbrenda.
• Kjo lloj tregtie zë një shumë të konsiderueshme të tregtisë
• Ndërkombëtare .