2. * W 2010 roku badania prowadzono w 24 jednolitych
częściach wód powierzchniowych wyznaczonych do
poboru wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi.
Badania prowadzono w 26 punktach pomiarowych
rzek, w tym 23 w zlewni Wisły, 1 w zlewni Dunaju i 2
w zlewni Odry oraz 3 zlokalizowanych na zbiornikach
zaporowych Goczałkowice, Międzybrodzie i Kozłowa
Góra.
3. Zgodnie z oceną przeprowadzoną za pomocą
programu JAWO w oparciu o rozporządzenie Ministra
Środowiska z dnia 27 listopada 2002 roku w sprawie
wymagań, jakim powinny odpowiadać wody
powierzchniowe wykorzystywane do zaopatrzenia
ludności w wodę przeznaczoną do spożycia (Dz. U. Nr
204, poz. 1728), jakość wody w 6 punktach pomiarowych
zaklasyfikowano do kategorii A2 tj. wymagającej
typowego uzdatniania fizycznego i chemicznego,
w 15 punktach do kategorii A3 tj. wymagającej wysokosprawnego
uzdatniania fizycznego i chemicznego.
W 8 punktach jakość wody nie odpowiadała poszczególnym
kategoriom określonym w rozporządzeniu
przede wszystkim w zakresie zanieczyszczenia bakteriologicznego
(bakterie grupy coli, w tym typu kałowego,
mapa 6).
4.
5. * W 2010 roku monitoringiem operacyjnym celowym
pod kątem wymagań, jakim powinna odpowiadać
woda w kąpieliskach objęto 3 jednolite części
wód powierzchniowych: zbiornik wodny Przeczyce,
Jaworznik oraz Pogorię. Badania prowadzono w 3
punktach pomiarowych. W przypadku zbiornika Przeczyce
badania prowadzono w punkcie pomiarowym
zlokalizowanym na Przemszy powyżej zbiornika, Jaworznik
i Pogorię badano w punktach zamykających
jcwp, tj. odpowiednio w ujściu do Brynicy i Przemszy.
Badania prowadzono w zakresie monitoringu
6. operacyjnego poszerzonego o wskaźniki bakteriologiczne:
bakterie grupy coli, w tym typu kałowego.
Stan ekologiczny Jaworznika oceniono jako umiarkowany,
Przemszy powyżej zbiornika Przeczyce jako
słaby. O ocenie zadecydował wskaźnik biologiczny
– fitobentos. Wskaźniki fizykochemiczne w tych punktach
nie przekroczyły warunków granicznych dobrego
stanu wód. Potencjału ekologicznego Pogorii nie oceniono
z uwagi na brak oceny wskaźnika biologicznego
(makrobezkręgowce bentosowe), z grupy wskaźników
fizykochemicznych wartość graniczną dobrego stanu
wód przekroczył tylko azot amonowy. Wskaźniki bakteriologiczne
w badanych punktach przekraczały wartości
dopuszczalne określone w rozporządzeniu Ministra
Zdrowia z dnia 16 października 2002 r. w sprawie
wymagań, jakim powinna odpowiadać woda w kąpieliskach
(Dz. U. Nr 183, poz.1530).
7.
8.
9.
10.
11. Oceną eutrofizacji objęto 194 punkty
pomiarowe
badane w latach 2008-2010.
Podstawą oceny rzek
były wskaźniki biologiczne:
fitobentos i chlorofil oraz
fizykochemiczne: BZT5, OWO, azot
amonowy, azot
Kjeldahla, azot azotanowy, azot
ogólny, fosfor ogólny
i fosforany. Do wód eutroficznych
zaliczono wody,
które zgodnie z przeprowadzoną
oceną przekraczały
w analizowanym zakresie warunki
określone dla dobrego
stanu ekologicznego. Wody
eutroficzne wystąpiły
w 125 (tj. 64%) badanych punktach
pomiarowokontrolnych.
Oceniono także 148 jednolitych
części
wód powierzchniowych
zamykających się na terenie
12.
13.
14. Ustawa Prawo wodne (Dz. U. z 2005 r. nr 239, poz.
2019 z późn. zm.) w art. 9 definiuje eutrofizację jako
„wzbogacanie wody biogenami, w szczególności
związkami azotu lub fosforu, powodującymi
przyspieszony
wzrost glonów oraz wyższych form życia
roślinnego, w wyniku którego następują niepożądane
zakłócenia biologicznych stosunków w środowisku
wodnym oraz pogorszenie jakości tych wód”. Wojewódzki
inspektor ochrony środowiska, na podstawie
art. 47 ust. 6 ww. ustawy Prawo wodne, dokonuje co
4 lata oceny stopnia eutrofizacji śródlądowych wód
powierzchniowych, morskich wód wewnętrznych
i wód przybrzeżnych. Ocenę eutrofizacji za lata 2008-
2010 dla rzek i zbiorników zaporowych wykonano
na podstawie rozporządzenia Ministra Środowiska
z dnia 20 sierpnia 2008 roku w sprawie sposobu klasyfikacji
stanu jednolitych części wód powierzchniowych,
w oparciu o wytyczne Głównego Inspektoratu
Ochrony Środowiska. Wyniki oceny przedstawiono
na mapie 7.
15. województwa, z których 108 (73%) było eutroficznych
(jcwp zgodnie z wykazem KZGW z 2006 roku).
Wartości graniczne określone dla dobrego stanu
wód najczęściej przekraczały wskaźniki: azot Kjeldahla,
fosfor ogólny, BZT5 oraz fitobentos. Najwięcej
jednolitych części wód zaliczonych do eutroficznych
w dorzeczu Wisły wystąpiło w zlewni Małej Wisły od
ujścia Bładnicy do zbiornika Goczałkowice, Iłownicy,
Białej, Pszczynki, Gostyni oraz Przemszy z Brynicą
i Białą Przemszą. W dorzeczu Odry jednolite części
wód zaliczone do eutroficznych wystąpiły głównie
w zlewni Olzy, Psiny, Rudy, Bierawki i Kłodnicy oraz
w niektórych jcw w zlewni Małej Panwi i Warty.
16. Do eutroficznych
zaliczono także wody Czadeczki w dorzeczu
Dunaju. Wody eutroficzne nie wystąpiły w zlewni
Małej Wisły powyżej ujścia Bładnicy, a w zlewni Soły,
Pilicy i Liswarty o zaliczeniu pojedynczych jcw do eutroficznych
decydował jeden wskaźnik przekraczający
wartości graniczne dobrego stanu wód.
Rzeki województwa charakteryzuje duże zróżnicowanie
typów abiotycznych. Na 27 typów abiotycznych
wód (łącznie z typem „0” - nieokreślonym), które
wydzielono na terenie kraju, w województwie śląskim
oceniono 16. Analiza występowania eutrofizacji
w poszczególnych typach abiotycznych wykazała, że
procesy eutroficzne w niewielkim stopniu (33-37%
ocenianych ppk lub jcwp) występowały w potokach
górskich o typach nr 12 i 14 (tj. potokach fliszowych
i małych rzekach fliszowych).
17.
18. Ocenę eutrofizacji wykonano dla 11 zbiorników zaporowych.
Podstawą oceny zbiorników zaporowych
były wskaźniki biologiczne: fitoplankton oraz fizykochemiczne:
BZT5, azot azotanowy, azot ogólny i fosfor
ogólny. Do wód eutroficznych zaliczono wody
zbiorników zaporowych, które zgodnie z przeprowadzoną
oceną przekraczały w analizowanym zakresie
warunki określone dla dobrego lub powyżej dobrego potencjału ekologicznego. Wody zaliczone do
eutroficznych
wystąpiły w 7 zbiornikach: Goczałkowice,
Poraj, Kozłowa Góra, Dzierżono Małe, Przeczyce, Rybnik
i Łąka. O ocenie zadecydował głównie fitoplankton
(w każdym przypadku) i BZT5. Wykonano także
analizę występowania eutrofizacji w poszczególnych
typach zbiorników zaporowych. Zbiorniki zaporowe
podzielono na 3 typy: reolimniczne, przejściowe
i limniczne, wszystkie występują na terenie województwa
śląskiego. Wody eutroficzne wystąpiły w 6
na 8 badanych zbiornikach typu limnicznego oraz
w 1 na 2 badane zbiorniku typu przejściowego. Jedynym
badanym zbiornikiem typu reolimnicznego
był zbiornik Czaniec, w którym nie wystąpiły wody
eutroficzne.