Μικρά Ασία

1. Μικρά Ασία

2. Γενικές πληροφορίες
Η Μικρά Ασία , γνωστή επίσης ως Ανατολία, Ασιατική Τουρκία, χερσόνησος της
Ανατολίας ή οροπέδιο της Ανατολίας αποτελεί τη δυτικότερη προέκταση
της Ασίας και το μεγαλύτερο μέρος της Δημοκρατίας της Τουρκίας. Η περιοχή
ορίζεται από τη Μαύρη Θάλασσα στα βόρεια, τη Μεσόγειο Θάλασσα στα
νότια και το Αιγαίο Πέλαγος στα δυτικά. Η θάλασσα του Μαρμαρά συνδέει τη
Μαύρη Θάλασσα με το Αιγαίο Πέλαγος, μέσω των στενών του Βοσπόρου και
των Δαρδανελίων και χωρίζει τη Μικρά Ασία από τη Θράκη στην Ευρωπαϊκή
ήπειρο. Παραδοσιακά θεωρείται ότι η Μικρά Ασία εκτείνεται στα ανατολικά
σε μια γραμμή από τον κόλπο της Αλεξανδρέττας μέχρι τη Μαύρη Θάλασσα,
αποτελώντας περίπου τα δυτικά δύο τρίτα του Ασιατικού τμήματος της
Τουρκίας.

3. Πριν από 93 χρόνια, η Μικρά Ασία, το "λίκνο του ελληνικού πολιτισμού" παραδίδεται στις
φλόγες των Τούρκων κατακτητών, χάνει οικισμούς και ανθρώπινες ζωές από μία
ανείπωτη θηριωδία. Τόσα χρόνια μετά, οι ιστορικές αναλύσεις μετρούν ακόμα τον
απολογισμό και βυθισμένες στη φρικαλεότητα των γεγονότων, ξεχνούν να θυμίσουν
πως η Σμύρνη κάποτε ζούσε και ανέπνεε διαφορετικά από οποιαδήποτε άλλη ελληνική
πόλη σήμερα. Η Σμύρνη ήταν το κέντρο όλων, σήμερα είναι η εστία όλων των χαμένων
αξιών. Η μουσική και τα τραγούδια ήταν πολύ έντονα στοιχεία σε καφενέδες,
μπακαδοταβέρνες , γάμους και βαφτίσεις με τους οργανοπαίχτες να αποκαλούνται
παιχνιδιάτορες και τα μουσικά όργανα, παιχνίδια. Στα μαγαζιά του Φραγκομαχαλά οι
ντόπιοι έβρισκαν παιχνίδια όμορφα και κουρντιστά, “από παραδείσια φτερά για τα
μαλλιά των γυναικών μέχρι σκαρπίνια για Σταχτοπούτες”. Τα στοιχεία που αποδίδουν
επαρκώς τον τρόπο ζωής των κατοίκων της Σμύρνης δεν μπορούν να είναι άλλα από
βιωματικά.

4. Μοδα και οργανωση
"Στη Σμύρνη, οι γυναίκες ακολουθούσαν πιστά τη μόδα και η μόδα δεν αργούσε να
φτάσει στα Βουρλά. Θυμάμαι τις καζάκες, άσπρες, κεντημένες μπροστά με φρου
φρου και δαντέλες. Τις φορούσαν όλες οι κοκέτες της εποχής. Όταν οι γυναίκες
ντύνονταν έτσι, δεν φόραγαν πολλά χρυσαφικά και πεντόλιρα- μόνο δαχτυλίδια-
και η ομπρέλα για να τις προστατεύει από τον ήλιο ήταν απαραίτητο αξεσουάρ".
Ο τρόπος που οργάνωναν και ζούσαν την κάθε ημέρα όλοι οι άνθρωποι εκεί, θα
μπορούσε να προσδώσει αιώνιο χαρακτήρα στην πόλη. "Μόλις τελείωνε η
δουλειά, οι εργάτες πλένονταν, χτενίζονταν, φόραγαν καθαρά ρούχα και άρχιζαν
τη γιορτή. Μέσα στη σιγαλιά της νύχτας άκουγες μέχρι από πολύ μακριά παρέες
να γελούν και να τραγουδούν και να λένε σαμπανιέτες, δηλαδή αστεία".

6. ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ
• Η φιλοσοφική σκέψη, τα μαθηματικά, η Φυσική, η
ποίηση και ο πεζός λόγος σημείωσαν μεγάλη εξέλιξη. Εδώ
πρωτάνθισε η επική και η λυρική ποίηση. Η πολιτιστική
αυτή παρουσία ήταν παρόμοια με αυτή της Ελλάδας . Και
κατά τη βυζαντινή περίοδο αλλά και κατά τα νεότερα
χρόνια ο Ελληνισμός της Μικρά Ασίας δεν έπαψε να
προσφέρει στον πολιτισμό.

7. Φαγητό
• Η ώρα του φαγητού ήταν ιερή. Κάθονταν όλοι
στο τραπέζι. Το μικρότερο παιδί έκανε την
προσευχή. Ο πατέρας μοίραζε το ψωμί αφού το
σταύρωνε με μαχαίρι από κάτω. Φαγητό δεν
έπρεπε να περισσέψει. Το ψωμί δεν πετιόταν,
ήταν γρουσουζιά. Ο καθένας έπρεπε να φάει τη
φέτα του ψωμιού γιατί αλλιώς «έχανε τη δύναμη
του». Για να καθίσουν στο τραπέζι έπρεπε να
έρθει πρώτα ο πατέρας που φρόντιζε να ναι στην
ώρα του. Έπρεπε να τελειώσουν όλοι το φαγητό
τους για να σηκωθούν από το τραπέζι.

8. ΦΑΓΗΤΑ
• Τραχανάς: Ήταν ένα από τα πιο συνηθισμένα φαγητά της Λιβισιανής οικογένειας. Νόστιμο,
εύκολο φαγητό, μία ζεστή νόστιμη σούπα για τα βράδια του χειμώνα, περιεκτική σε
θερμίδες και χορταστική, με το άφθονο ψωμί που τη
συντρόφευε. Μέσα στον τραχανά, πολλές φορές, έριχναν και κόκκινη πιπεριά, τσιγαρίδια
από τη μπόλια ή χοιρινό λίπος και γινόταν ακόμη πιο νόστιμος.
Κριθαράκι: Έκαναν ζυμάρι. Μικρά του
κομματάκια τα έτριβαν με το χέρι και με τα
δάχτυλα του άλλου έκοβαν ακόμα πιο μικρά
κομμάτια, στρίβοντας τα συγχρόνως και τα
πέταγαν σε μια ανοιγμένη πετσέτα ή πάνω σ'
ένα τραπεζομάντηλο. Τα άφηναν να ξεραθούν
και μετά τα έβαζαν σε σακούλια όπως τον
τραχανά. Το κριθαράκι το μαγείρευαν με νερό,
ντομάτα και λάδι και έκαναν σούπα.
Κεφτέδες: Έκαναν τους κοινούς
κεφτέδες, ρεβιθοκεφτέδες,
πατατοκεφτέδες (κροκέτες) και
κρεμμυδοκεφτέδες. Τους έκαναν
μεγάλους. Έβαζαν άφθονο δυόσμο.
Τον κιμά τον έκοβαν με κοφτερά
μαχαίρια χιαστί

9. • Χαλβάς: Τον έφτιαχναν σ' όλες τις
συγκεντρώσεις, σε κάθε περίπτωση
που μαζεύονταν σ' ένα σπίτι να κάνουν
συντροφιά τα βράδια, όταν πήγαιναν
την 3η μέρα στο σπίτι της λεχώνας να
δουν το νεογέννητο, όταν έσκαγε το
πρώτο δόντι του παιδιού κλπ. Όταν
έπαιζαν χαρτιά τότε ο χαμένος
πλήρωνε το χαλβά. Τον χαλβά τον
χρησιμοποιούσαν και για
θεραπευτικούς σκοπούς, στις
αμυγδαλές και τους μαγουλάδες
(παρωτίτιδα).
ΕΝΑ ΑΠΌ ΤΑ ΓΝΩΣΤΟΤΕΡΑ ΓΛΥΚΑ ΤΗΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ

10. ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ
Με τον όρο Μικρασιατική καταστροφή περιγράφεται περισσότερο η τελευταία φάση
της Μικρασιατικής εκστρατείας, δηλαδή το τέλος του "ελληνοτουρκικού πολέμου του 1918-
22’’. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την σχεδόν άτακτη υποχώρηση του ελληνικού στρατού μετά
την κατάρρευση του μετώπου και η γενικευμένη πλέον εκδίωξη μεγάλου μέρους τους
ελληνικού και χριστιανικού πληθυσμού από τη Μικρά Ασία. Τα γεγονότα αυτά είχαν ως
αποτέλεσμα, μετά τη Καταστροφή της Σμύρνης και της Ανακωχής των Μουδανιών, να
επιφέρουν την τελεία καταστροφή του Θρακικού και Μικρασιατικού ελληνισμού μαζί με του
Πόντου. Οι αρπαγές και οι λεηλασίες σπιτιών και περιουσιών, οι γεωργικές και
κτηνοτροφικές καταστροφές, το γκρέμισμα σχολείων, ναών και άλλων ευαγών ιδρυμάτων, η
χρεοκοπία και καταστροφή βιοτεχνικών και βιομηχανικών επιχειρήσεων με τον παράλληλο
ευτελισμό κάθε ανθρώπινης αξιοπρέπειας που περιλαμβάνονται μαρτυρικοί βασανισμοί
αιχμαλώτων, βιασμοί και ηθική οδύνη υπό το κλίμα του τρόμου και της απειλής του
θανάτου, αλλά και οι ατέλειωτες πορείες αιχμαλώτων, στα περιώνυμα "τάγματα εργασίας",
με άγνωστο αριθμό ανθρώπων που χάθηκαν σ'αυτά, οι σφαγές, οι θηριωδίες μέχρι και οι
εκτελέσεις επί των αποφάσεων των τουρκικών Δικαστηρίων της Ανεξαρτησίας δεν έχουν
μέχρι σήμερα ερευνηθεί πλήρως.

12. Εργάστηκαν οι μαθήτριες:
Αθηνά Μαρκοστάμου
Κασσιανή Λούτσα
Νικόλ Μπιλάλη
Στα πλαίσια του μαθήματος της Κ.Π.Α. με
υπεύθυνη καθηγήτρια:
κ.Μακριδάκη