Informatie over teamcoaching

1. FOCUS
leren & ontwikkelen
TEAMCOACHING EN –TRAINING
Inleiding
FOCUS Leren & Ontwikkelen ondersteunt teams. Hierbij hanteren wij het principe van 'people passion performance':
we leggen steeds de verbinding tussen wat de groep en de organisatie nodig heeft en de bijdrage die de individuele
leden daaraan kunnen leveren. Tegelijkertijd richten we onze aandacht bij de deelnemers niet alleen op vaardigheden
(skills), maar ook op houding (attitude). Door gebruikmaking van afwisselende werkvormen levert dit
ervaringsgerichte trajecten op waar transfer naar en borging in de werkpraktijk natuurlijk onderdeel van uitmaakt.
FOCUS leren & ontwikkelen heeft een fascinatie voor het functioneren van teams. In teams komt namelijk alles
samen: individuele en groepsbelangen, ambities en kwaliteiten, groepsprocessen, cultuur, leiding geven en leiding
ontvangen, en resultaatgericht werken binnen de kaders die de organisatie stelt. Wijn begeleiden veel teams, op alle
niveaus van de organisatie. Daarnaast trainen we gemengde groepen en individuen. Het ontwikkelen en verzorgen
van effectieve trajecten om teams en individuen vanuit wederzijdse verbondenheid te laten functioneren is waar
FOCUS Leren & Ontwikkelen goed in is.
.
In onze praktijk hebben we gemerkt dat het voor de effectiviteit van mensen en teams het wat even belangrijk is als
het hoe en het waarom. En om het doorleven van de formele en informele regels en afspraken. Het gaat bij
effectiviteit om het hoe van leiding geven en leiding ontvangen en waarom er gekozen wordt voor een bepaalde
aanpak. Het gaat bij effectiviteit om het hoe en waarom van duidelijkheid qua regels, procedures en afspraken.
Tegelijkertijd gaat het bij effectiviteit om het creëren van ruimte zodat mensen hun werk zoveel mogelijk op hun eigen
manier kunnen doen en ze zoveel mogelijk vanuit hun kracht (kwaliteiten, kerncompetenties) kunnen werken; het
gaat dus ook om ambitiemanagement. Hier besteedt FOCUS Leren & Ontwikkelen bij teamcoaching op
resultaatgerichte wijze aandacht aan.
op het ontwikkelen van mensen in teams
.
Effectief samenwerken
Effectieve teams ontstaan niet zomaar. Daar is kennis, ervaring en leiderschap voor nodig. Maar ook het bewustzijn
dat ieder individueel lid zijn eigen rol speelt en zijn verantwoordelijkheid heeft om een zinvolle bijdrage te leveren aan
het team en de resultaten die het team moet leveren om zijn klanten tevreden te stellen en de eigen organisatie
verder te helpen. Een team begint ergens, en veranderd vaak in de loop van de tijd omdat er personele wisselingen
zijn of de doelstelling wijzigt omdat de organisatiestrategie wijzigt. Een team effectief maken is dus een ding, een
team effectief houden vereist ook de nodige inspanning.
Wanneer teamcoaching?
Coaching voor teams is zinvol bij het opstarten van een nieuw team, bij een significante verandering van de
samenstelling of doel van het team, na een reorganisatie, bij stagnatie en als verbindende activiteit bij goedlopende
teams. Zie bijlage 1 voor meer informatie.
© FOCUS leren & ontwikkelen Factsheet - Teamcoaching blz. 1 van 6

2. FOCUS
leren & ontwikkelen
Tuckman
Als psychologisch basismodel hanteert FOCUS het model van Bruce Tuckman. Hij stelde dat er vier fasen nodig en
onontkoombaar zijn voor iedere groep om te groeien, uitdagingen te overwinnen, problemen op te lossen,
oplossingen te vinden, het werk te plannen en resultaten te boeken. Deze fasen zijn forming, storming, norming en
performing. Het model is hieronder weergegeven.
Figuur 1: model van groepsontwikkeling (Tuckman, 1965)
De teamcoach
Tijdens teamcoaching speelt een teamcoach verschillende rollen. Hij is procesbegeleider (facilitator), trainer en coach.
Didactische werkvormen
FOCUS Leren & Ontwikkelen maakt bij haar teamcoachingstrajecten vaak gebruik van individuele intakes, training,
individuele coaching en intervisie om de afgesproken doelen te bereiken. Tijdens de coachingssessies gebruik ik
gevarieerde, inspirerende en soms verrassende methodes om coachingsdoelen te bereiken en deelnemers te
inspireren. Deelnemers waarderen mijn kennis, ervaring, analytisch vermogen, enthousiasme, gevoel voor humor,
praktische houding en mijn gave om iedereen met respect te benaderen en toch te confronteren met hun blinde
vlekken.
Instrumenten
Er zijn veel instrumenten en werkvormen beschikbaar die kunnen worden ingezet bij coaching. Hier onder staat een
aantal genoemd dat FOCUS Leren & Ontwikkelen vaak inzet.
Figuur 2: coachingsinstrumentarium
© FOCUS leren & ontwikkelen Factsheet - Teamcoaching blz. 2 van 6

3. FOCUS
leren & ontwikkelen
Teamtraining en teambuilding
Training als onderdeel van teamcoaching is geschikt voor alle “soorten” teams, zoals projectteams,
managementteams, directieteams, OR teams, maar ook afdelingen en divisies. We leren de leden als team te
functioneren en ook op die wijze met elkaar te communiceren en samen te werken. We zoeken de sterke en
eventuele zwakke plekken van het team op en vergroten het vertrouwen in elkaar. Ieder lid krijgt inzicht in zijn of haar
specifieke rol in het team en leert deze effectief in te zetten. Het team leert feedback te geven aan elkaar en dit
instrument op een constructieve wijze te hanteren. Maar het gaat uiteindelijk om uw team met zijn eigen specifieke
wensen en behoeften.
De thema’s en onderwerpen die FOCUS tijdens teamtrainingen aan de orde heeft gehad zijn:
Leiderschap
Teamsynergie
Kwaliteiten en valkuilen
Teamvisie
Effectieve communicatie
Heldere afspraken maken
Teamrollen (Belbin)
Ontwikkelingsfasen van een team
Werken met de 11 elementen van een succesvol team
Feedback geven en ontvangen
Situationeel leiderschap
MBTI® - samenwerken met persoonlijkheid
Timemanagement
Resultaatgericht Coachend leidinggeven
Persoonlijk leiderschap
Coachen en managen op de werkvloer
Organisatiecultuur
FOCUS Leren & Ontwikkelen
Met de HRD oplossingen van FOCUS Leren & Ontwikkelen stuurt u gericht op de kwaliteit en de ontwikkeling van de
talenten in uw organisatie. Bij al onze oplossingen gaan we uit van de organisatiestrategie, en definiëren en gebruiken
we de competenties die belangrijk zijn om uw strategische doelen te bereiken. Hierbij verbinden en versterken we de
aanwezige constructieve krachten, zodat performance management optimaal wordt gekoppeld met persoonlijke
effectiviteit.
© FOCUS leren & ontwikkelen Factsheet - Teamcoaching blz. 3 van 6

4. FOCUS
leren & ontwikkelen
FOCUS Leren & Ontwikkelen uit Wormerveer is een sterk groeiende Human Resources Development dienstverlener
met een duidelijke focus op resultaatgerichtheid en professionalisering. Wij onderscheiden ons door een grote mate
van betrokkenheid bij onze opdrachtgevers en onze kandidaten. FOCUS Leren & Ontwikkelen is dé professionele
partner voor het resultaatgericht oplossen van uw HRD-vraagstukken in Noord-Holland en daarbuiten. FOCUS Leren &
Ontwikkelen biedt haar klanten maatwerkoplossingen op het gebied van training & ontwikkeling. Tot onze klanten in
Noord-Holland horen MKB bedrijven, familiebedrijven en (semi-) overheidsinstellingen.
People - People gaat over mensen. Over hun voorkeuren, ambities en idealen, kwaliteiten,
competenties, rollen, hun plek in de organisatie, hoe ze begeleid worden, hoe ze samenwerken
met collega’s en klanten, welke resultaten ze moeten behalen om een zinvolle bijdrage te
leveren aan de organisatie en de manier waarop ze dat doen en persoonlijk leiderschap tonen.
Het gaat om werken vanuit kracht.
Passion - Passie gaat over drijfveren en kernwaarden en hoe deze tot uitdrukking komen.
Bijvoorbeeld in de missie van de organisatie, maar ook in de producten en diensten en de
manier waarop met mensen samenwerken en hoe met klanten wordt omgegaan. De missie,
visie, kernwaarden en drijfveren worden actief gekoppeld aan de praktijk. Het gaat om
authenticiteit.
Performance - Performance gaat over het functioneren van mensen en processen, het gaat
over resultaten halen. Hierbij gaat het b.v. om de beoordelingscyclus, competentiemanagement,
klantmanagement, talentmanagement, leiderschap en management, begeleide intervisie en
collegiale consultatie. Het gaat om succesvol zijn.
Contact
Als u meer wilt weten over teamcoaching of geïnteresseerd bent in coaching voor uw team, neem dan contact met mij
op. Ik maak – vrijblijvend – graag een afspraak met u.
Willem Ezerman
HRD Adviseur
PEOPLE PASSION PERFORMANCE
FOCUS Leren & Ontwikkelen | Transvaalstraat 11 | 1521GB Wormerveer
06 1619 7002 | willem@focus-lerenenontwikkelen.nl | www.focus-lerenenontwikkelen.nl
KvK 34391978 | BTW nummer NL185379916B02 | ING rekening 6794049
© FOCUS leren & ontwikkelen Factsheet - Teamcoaching blz. 4 van 6

5. FOCUS
leren & ontwikkelen
BIJLAGE 1 – Redenen voor teamcoaching
Wanneer teamcoaching?
Er zijn verschillende redenen om teamcoaching in te zetten. Hieronder volgt een korte toelichting op de meest voorkomende
redenen waarom FOCUS leren & ontwikkelen teams coacht.
Nieuw team
Bij het starten van een nieuw team helpt teamcoaching om een gezamenlijk fundament neer te leggen voor de samenwerking en
de vier fasen effectief te doorlopen. Dit fundament bestaat uit een persoonlijk aspect en een procesaspect. De coach fungeert als
facilitator. De groep wordt deels door individuele intakegesprekken en deels door groepsbijeenkomsten in kaart gebracht (onder
©
andere met behulp van de MBTI® / ALTI ), waardoor helder wordt wat hun persoonlijke voorkeuren zijn en welke ambities en
competenties ze hebben). Daarnaast wordt aandacht besteed aan het formuleren van een eigen missie en visie, de besturing van
het team en de onderlinge samenwerkingsafspraken (psychologisch contract). Hier worden drie tot vier bijeenkomsten aan gewijd.
Daarnaast begeleidt de teamcoach u 2 tot 3 maanden in de praktijk door het bijwonen van uw vergaderingen en het voeren van
een aantal individuele voortgangsgesprekken met de leidinggevende van het team.
Personele verandering
Bij significante personele veranderingen in een team verandert de synergie en daarmee de effectiviteit. Een team dat al langere tijd
bestaat, valt dan terug van de performing fase in een nieuwe forming fase. Dit geldt als er een nieuwe leidinggevende komt, maar
ook als er opeens veel nieuwe mensen in het team komen. Teamcoaching helpt om de kracht van het team te behouden en te
vergroten met de kwaliteiten van de nieuwkomers. De vier fasen kunnen snel en effectief worden doorlopen om weer succesvol te
zijn. Bij deze vorm van teamcoaching neemt de coach het gehele team onder de loep, om de neuzen (weer) in één richting te
krijgen en zicht te creëren op de veranderde krachten binnen het team. Het team herformuleert zijn missie en visie, gebaseerd op
de visie van de organisatie. Hierdoor ontstaat een team, dat in staat is een prettige werksfeer te creëren en gestelde doelen te
bereiken.
Reorganisatie
Bij reorganisaties verandert er voor staande teams een heleboel. Hierbij horen zaken als personele wisselingen, nieuwe
leidinggevende, nieuwe taakinvulling, andere rol binnen de organisatie en een andere werkwijze. Ook al voelt het niet zo, begint
een team dan weer opnieuw. Voor zowel de leidinggevende als de ‘oude garde’ houdt dit een enorme omschakeling in.
Teamcoaching kan hierbij helpen om de nieuwe situatie snel in beeld te krijgen en de energie te steken in het realiseren van
performance.
Stagnatie
Soms lijkt uw team of afdeling meer op verschillende eilandjes of een stel individuen dan op een hecht geheel. De werksfeer is niet
altijd prettig, zonder een duidelijke oorzaak. Een teambuildingsdag is niet voldoende en het lukt niet om de werksfeer positief om
te buigen. Het team is ongemerkt teruggevallen van performing in storming. Teamcoaching helpt in dit geval doordat er op integere
wijze diepgravend en confronterend wordt gezocht naar manieren om iedereen vanuit kracht te laten werken. De coach neemt het
gehele team onder de loep, om de neuzen (weer) in één richting te krijgen en zicht te creëren op de krachten binnen het team. Het
team formuleert een nieuwe missie en visie, gebaseerd op de visie van de organisatie en de wensen en ambities van de teamleden.
Hierdoor ontstaat een vernieuwing binnen het team, dat daardoor in staat is een prettige werksfeer te creëren en gestelde doelen
te bereiken.
Goedlopende teams
“Never change a winning team.” Een gevleugelde uitspraak, die een grote kern van waarheid bevat. Maar ook een winning team
kan worden uitgedaagd om het leuker, beter en anders te doen. Sterker nog, ieder team moet scherp blijven om niet terug te
vallen in een minder effectieve groepsfase. Teamcoaching kan hier een bijdrage aan leveren.
© FOCUS leren & ontwikkelen Factsheet - Teamcoaching blz. 5 van 6

6. FOCUS
leren & ontwikkelen
BIJLAGE 2: FOCUS Trainingen en workshops
U kunt FOCUS inschakelen om trainingen en workshops te verzorgen over de volgende onderwerpen:
[TRAINING] - Professionele Ontwikkeling en Persoonlijke Effectiviteit
Communicatie en Samenwerking
Conflicthantering
Vergaderen
Effectief Communiceren
Stress- en timemanagement
Kernkwaliteiten
In- en externe klantgerichtheid
Onderhandelen
Persoonlijke Effectiviteit
Omgaan met veranderingen
Adviesvaardigheden
Presenteren
.
[TRAINING] - Leiderschapsontwikkeling en Managementvaardigheden
Management Development
Ambitiemanagement
Leiding geven aan verandering
Effectief Leidinggeven
Leiding geven aan Teamontwikkeling
Situationeel Leiderschap
Functionerings-, beoordelings- en slechtnieuwsgesprekken
Effectief vergaderen
Gesprekkencyclus
Resultaatgericht Coachend leidinggeven
Conflicthantering
Teams aansturen
Missie-visieontwikkeling
Medewerkers motiveren
Persoonlijk leiderschap
Beginnen met leidinggeven
© FOCUS leren & ontwikkelen Factsheet - Teamcoaching blz. 6 van 6