SlideShare ist ein Scribd-Unternehmen logo
1 von 24
Downloaden Sie, um offline zu lesen
Samen werken aan het wonen,
werken en winkelen van 2030
Themadag Vastgoed
25 oktober 2011
Henk Jagersma
Directievoorzitter Syntrus Achmea Vastgoed
Agenda

    Nederlands vastgoed
     ‒ Recente marktontwikkelingen,vooruitblik, trends & kansen

    Internationaal vastgoed
     ‒ Recente marktontwikkelingen,vooruitblik, trends & kansen

    Hypotheken
     ‒ Recente marktontwikkelingen,vooruitblik, trends & kansen

    Rol pensioenfondsen in vastgoed en economie

    Conclusie

    Visie 2030


Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030   25 oktober 2011   Pagina 2
Stabiele rendementen en vastgoed als inflatiehedge
   bieden kansen institutionele (vastgoed) belegger

    Rendement per assetclass
    Bron: Morgan Stanley Capital International Inc; JP Morgan GBI (7-10 jaar)




Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030                      25 oktober 2011   Pagina 3
Afnemend beleggingsvolume vastgoed



  Bron DTZ, JLL (€ in miljoenen)
                                                                     Vanwege minder
                                                                      financiering/leverage
                                                                      mogelijkheden voor
                                                                      binnen en
                                                                      buitenlandse
                                                                      beleggers

                                                                     Aanbod kwalitatief
                                                                      goed vastgoed
                                                                      schaars

                                                                     Groot aantal
                                                                      pensioenfondsen
                                                                      verhoogt allocatie
                                                                      naar vastgoed

Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030   25 oktober 2011                          Pagina 4
Koopwoningmarkt: aantal transacties in 3 jaar
   gehalveerd

Bron CBS, Kadaster : aantal verkochte woningen per maand

                                                                              Impact verlaging
                                                                               overdrachtsbelasting
                                                                               verwaarloosbaar

                                                                              Opleving was slechts
                                                                               4% terwijl 10%
                                                                               verwacht was

                                                                              Opleving in augustus
                                                                               al voorbij

                                                                              Prijzen huizen en
                                                                               aantal transacties
                                                                               dalen verder



Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030            25 oktober 2011                          Pagina 5
Onvoldoende aanbod huurwoningen vrije sector

 Totale woningvoorraad 7,1 miljoen
  Bron CBS


  Woningmarkt                                        Huurmarkt




Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030   25 oktober 2011   Pagina 6
Winkelmarkt: leegstand neemt licht toe maar niet in alle
   gebieden

    Leegstand neemt toe op B en
     C locaties

    A1 locaties in grote en
     middelgrote steden alsmede
     dominante wijkcentra blijven in
     trek

    Zonder kracht van de stad te
     benutten neemt risico op
     leegstand op B en C locaties
     toe




Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030   25 oktober 2011   Pagina 7
Kantorenmarkt: al 10 jaar groeiend overaanbod


     Bron DTZ




Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030   25 oktober 2011   Pagina 8
Verwachting komende jaren

    Totaalrendementen stijgen weer na 2011

    Directe rendement kantoren blijft hoog. Voor indirect rendement
     kantoren eerst nog afwaardering maar stabilisatie is in zicht
     ‒ 2011: -10%
     ‒ 2012: -5%
     ‒ 2013: -2%
     ‒ 2014: 0%

    Rendement winkels blijft ongewijzigd. Fysieke winkels en internet
     versterken elkaar

    Woningen na kleine daling rendementen weer stabiliteit verwacht door
     stijgende vraag huurwoningen buiten het sociale segment


Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030   25 oktober 2011        Pagina 9
Rendementen herstellen

Bron: Syntrus Achmea Vastgoed o.b.v. CPB, CBS en IPD cijfers




Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030                25 oktober 2011   Pagina 10
Trends: lichte groei bevolking, toename aantal
  eenpersoonshuishoudens

  Aantal huishoudens groeit explosief
   Ruim 1 miljoen waarvan 730.000 eenpersoonshuishoudens
   Betekent vraag naar 50.000 woningen per jaar tot 2030




Bron CBS: cijfers in miljoenen

Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030   25 oktober 2011   Pagina 11
Trends: Toenemende vergrijzing



     Aantal 65+ stijgt met 1,66 miljoen           Aantal 75+ neemt toe met 90% en
     in 20 jaar                                   stijgt naar bijna 2 miljoen




   Cijfers in miljoenen : Bron CBS


Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030   25 oktober 2011                   Pagina 12
Trends: Toenemende welvaart




   Arbeidsparticipatie blijft stijgen


   Arbeidsproductiviteit blijft stijgen


   Bruto Binnenlands Product stijgt




   Bron CBS - CPB


Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030   25 oktober 2011   Pagina 13
Kansen Nationaal Vastgoed

    Karakteristieken van vastgoed blijven ongewijzigd
     ‒ Vastgoed als stabiliteitsanker in de beleggingsportefeuille
     ‒ Vastgoed als inflatiehedge

    Winkels: A locaties en wijkgebonden centra

    Woningen: vrije sector huurwoning wint aan populariteit

    Kantoren: met name op mobiliteitsknopen

    Zorgvastgoed: afnemende financiering overheid en toenemende vraag
     zorgen voor kansen bij zorginstellingen en zorgwoningen.




Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030   25 oktober 2011    Pagina 14
Trends: afnemende financierbaarheid vastgoed



   Basel 3: niet alles meer lenen

   Overheid financiert niet meer maar
    faciliteert en stimuleert

   Sterke afname
    financieringsmogelijkheden

   Zorgvastgoed als nieuwe beleggersmarkt

   Noodzaak financiële impuls
    vastgoedsector




Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030   25 oktober 2011   Pagina 15
Spread op particuliere hypotheken ongekend hoog en
   lage percentage afboekingen bevestigen lage risico

 Bron Syntrus Achmea Vastgoed

                                                                     Particuliere
                                                                      hypotheken met NHG

                                                                     Financiering van
                                                                      zorgvastgoed

                                                                     Het verstrekken van
                                                                      een lening bij
                                                                      verkoop discretionair
                                                                      vastgoed




Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030   25 oktober 2011                        Pagina 16
Trends: economie verschuift van VS naar China




Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030   25 oktober 2011   Pagina 17
Internationaal: Focus op China met gericht investeren in
   niche markten in Europa en Amerika

Bron: Concensus Forecast, IMF (2011) – data gecumuleerd                      Hoge groei verwacht
                                                                              voor China, Hong
                                                                              Kong, Singapore en
                                                                              Australië

                                                                             Trek naar de stad in
                                                                              China, Chinese
                                                                              overheid grijpt
                                                                              adequaat in om
                                                                              oververhitting te
                                                                              voorkomen

                                                                             Australië profiteert
                                                                              van groei als
                                                                              toeleverancier
                                                                              materialen en
                                                                              grondstoffen
Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030           25 oktober 2011                       Pagina 18
Internationaal: Focus op China met gericht investeren in
    niche markten in Europa en Amerika
     Azië focus op groeimarkten. Naast China ook Thailand, Vietnam, India en
      Maleisië. Investeren in woningen, winkels en logistiek vastgoed

     Investeringskansen in Hong Kong en Singapore door risico overpricing beperkt
      maar niet uitgesloten.

     Australië profiteert van groei in Azië als toeleverancier materialen en grondstoffen.
       Door transparantie en lage leverage relatief laag risicoprofiel met hoge
      rendementen in segmenten winkels en kantoren

     Noord Amerika focus op huurwoningen en winkelcentra voor dagelijkse
      boodschappen. Mogelijk niches als seniorenwoningen of medical offices.

     Europa focus op woningen en winkels in Duitsland en Frankrijk met mogelijk niche
      zoals parkeergarages

     AREA funds: continuering beleid verlagen leverage


Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030   25 oktober 2011                    Pagina 19
Trends: duurzaamheid als noodzaak

  Wereldwijde                                     Wereldwijde
  Consumptie als in EU:                           Consumptie als in VS:



      Door toenemende consumptie, mobiliteit en vraag naar luxe goederen
       raken grondstoffen op en neemt vervuiling toe

      Duurzaamheid niet langer een trend maar een noodzaak

      Nu anders gaan leven om leven mogelijk te houden voor de toekomstige
       generatie

      Instititutioneel beleggen in vastgoed is al zeer duurzaam. Nog verdere
       verduurzaming kan:
           Herbestemmen van vastgoed
           Innovatie en samenwerking

Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030   25 oktober 2011               Pagina 20
Trends: de effecten van social media en internet

                                                      Nieuwe generatie is altijd online

                                                      Nieuwe generatie werkt waar en
                                                       wanneer ze dit willen

                                                      Nieuwe generatie koopt online
                                                       maar komt graag in brandstores
                                                       als Apple, Nike en Nespresso

                                                      Nieuwe generatie zoekt plekken
                                                       in de stad op om elkaar te
                                                       ontmoeten




Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030   25 oktober 2011                 Pagina 21
Hoe ziet 2030 er uit?

    Het gedrag van mensen verandert. Consumentenpatronen veranderen

    Verandering patronen heeft impact op de vormen van wonen, werken
     en winkelen in 2030

    Verstedelijking neemt toe. De stad wordt de ontmoetingsplaats voor
     werken en ontspanning

    De positie van een winkelstraat verandert. Wordt het leisure, uitgaan
     of?

    Stijging 75+ zorgt voor innovaties op medisch vlak en verandert de
     manier waarop zorg aangeboden wordt

    Door de schuldzeepbel verdwijnt ook de zekerheid van staat als
     financier


Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030   25 oktober 2011      Pagina 22
Vormgeven visie 2030 is gestart en gaat verder
   op www.wikistedia.nl




    Veel kansen naar 2030 maar ook veel onzekerheden

    Met Wikistedia willen we voor u het beste rendement halen in deze periode

Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030   25 oktober 2011           Pagina 23
Vooruitblik marktontwikkelingen vastgoed

Weitere ähnliche Inhalte

Mehr von Wikistedia

Caroline de Jager - Een warm pleidooi voor popup stores in winkelgebieden
Caroline de Jager - Een warm pleidooi voor popup stores in winkelgebiedenCaroline de Jager - Een warm pleidooi voor popup stores in winkelgebieden
Caroline de Jager - Een warm pleidooi voor popup stores in winkelgebiedenWikistedia
 
5. john staines
5. john staines5. john staines
5. john stainesWikistedia
 
4. astrid sanson petsjakoetsja avondversie
4. astrid sanson petsjakoetsja avondversie4. astrid sanson petsjakoetsja avondversie
4. astrid sanson petsjakoetsja avondversieWikistedia
 
3. robert dackus presentatie provada .pptx new development
3. robert dackus presentatie provada .pptx new development3. robert dackus presentatie provada .pptx new development
3. robert dackus presentatie provada .pptx new developmentWikistedia
 
2. anneke de vries groei & de optimale mix, ahold europe re&c final
2. anneke de vries   groei & de optimale mix, ahold europe re&c final2. anneke de vries   groei & de optimale mix, ahold europe re&c final
2. anneke de vries groei & de optimale mix, ahold europe re&c finalWikistedia
 
1. rene hendriks provada presentatie.pptx rene hendriks
1. rene hendriks provada presentatie.pptx    rene hendriks1. rene hendriks provada presentatie.pptx    rene hendriks
1. rene hendriks provada presentatie.pptx rene hendriksWikistedia
 
Laag risico en hoog rendement met hypotheken
Laag risico en hoog rendement met hypothekenLaag risico en hoog rendement met hypotheken
Laag risico en hoog rendement met hypothekenWikistedia
 
Azie heeft de toekomst is er nog hoop voor het westen
Azie heeft de toekomst is er nog hoop voor het westenAzie heeft de toekomst is er nog hoop voor het westen
Azie heeft de toekomst is er nog hoop voor het westenWikistedia
 
Neemt internet de fysieke winkel over
Neemt internet de fysieke winkel overNeemt internet de fysieke winkel over
Neemt internet de fysieke winkel overWikistedia
 
Slim, huren. Starters op de woningmarkt
Slim, huren. Starters op de woningmarktSlim, huren. Starters op de woningmarkt
Slim, huren. Starters op de woningmarktWikistedia
 
Hypotheken nu en in de toekomst
Hypotheken nu en in de toekomstHypotheken nu en in de toekomst
Hypotheken nu en in de toekomstWikistedia
 
Eerste maand Wikistedia in cijfers
Eerste maand Wikistedia in cijfersEerste maand Wikistedia in cijfers
Eerste maand Wikistedia in cijfersWikistedia
 
Boekpresentatie Daar waar ik woon
Boekpresentatie Daar waar ik woonBoekpresentatie Daar waar ik woon
Boekpresentatie Daar waar ik woonWikistedia
 
Food retail 2030 Markus Konings
Food retail 2030 Markus KoningsFood retail 2030 Markus Konings
Food retail 2030 Markus KoningsWikistedia
 
Presentatie Henk Jagersma, MARE 12-05-2011
Presentatie Henk Jagersma, MARE 12-05-2011Presentatie Henk Jagersma, MARE 12-05-2011
Presentatie Henk Jagersma, MARE 12-05-2011Wikistedia
 
Presentatie Henk Jagersma bij Vastgoedtrends
Presentatie Henk Jagersma bij VastgoedtrendsPresentatie Henk Jagersma bij Vastgoedtrends
Presentatie Henk Jagersma bij VastgoedtrendsWikistedia
 

Mehr von Wikistedia (16)

Caroline de Jager - Een warm pleidooi voor popup stores in winkelgebieden
Caroline de Jager - Een warm pleidooi voor popup stores in winkelgebiedenCaroline de Jager - Een warm pleidooi voor popup stores in winkelgebieden
Caroline de Jager - Een warm pleidooi voor popup stores in winkelgebieden
 
5. john staines
5. john staines5. john staines
5. john staines
 
4. astrid sanson petsjakoetsja avondversie
4. astrid sanson petsjakoetsja avondversie4. astrid sanson petsjakoetsja avondversie
4. astrid sanson petsjakoetsja avondversie
 
3. robert dackus presentatie provada .pptx new development
3. robert dackus presentatie provada .pptx new development3. robert dackus presentatie provada .pptx new development
3. robert dackus presentatie provada .pptx new development
 
2. anneke de vries groei & de optimale mix, ahold europe re&c final
2. anneke de vries   groei & de optimale mix, ahold europe re&c final2. anneke de vries   groei & de optimale mix, ahold europe re&c final
2. anneke de vries groei & de optimale mix, ahold europe re&c final
 
1. rene hendriks provada presentatie.pptx rene hendriks
1. rene hendriks provada presentatie.pptx    rene hendriks1. rene hendriks provada presentatie.pptx    rene hendriks
1. rene hendriks provada presentatie.pptx rene hendriks
 
Laag risico en hoog rendement met hypotheken
Laag risico en hoog rendement met hypothekenLaag risico en hoog rendement met hypotheken
Laag risico en hoog rendement met hypotheken
 
Azie heeft de toekomst is er nog hoop voor het westen
Azie heeft de toekomst is er nog hoop voor het westenAzie heeft de toekomst is er nog hoop voor het westen
Azie heeft de toekomst is er nog hoop voor het westen
 
Neemt internet de fysieke winkel over
Neemt internet de fysieke winkel overNeemt internet de fysieke winkel over
Neemt internet de fysieke winkel over
 
Slim, huren. Starters op de woningmarkt
Slim, huren. Starters op de woningmarktSlim, huren. Starters op de woningmarkt
Slim, huren. Starters op de woningmarkt
 
Hypotheken nu en in de toekomst
Hypotheken nu en in de toekomstHypotheken nu en in de toekomst
Hypotheken nu en in de toekomst
 
Eerste maand Wikistedia in cijfers
Eerste maand Wikistedia in cijfersEerste maand Wikistedia in cijfers
Eerste maand Wikistedia in cijfers
 
Boekpresentatie Daar waar ik woon
Boekpresentatie Daar waar ik woonBoekpresentatie Daar waar ik woon
Boekpresentatie Daar waar ik woon
 
Food retail 2030 Markus Konings
Food retail 2030 Markus KoningsFood retail 2030 Markus Konings
Food retail 2030 Markus Konings
 
Presentatie Henk Jagersma, MARE 12-05-2011
Presentatie Henk Jagersma, MARE 12-05-2011Presentatie Henk Jagersma, MARE 12-05-2011
Presentatie Henk Jagersma, MARE 12-05-2011
 
Presentatie Henk Jagersma bij Vastgoedtrends
Presentatie Henk Jagersma bij VastgoedtrendsPresentatie Henk Jagersma bij Vastgoedtrends
Presentatie Henk Jagersma bij Vastgoedtrends
 

Vooruitblik marktontwikkelingen vastgoed

  • 1. Samen werken aan het wonen, werken en winkelen van 2030 Themadag Vastgoed 25 oktober 2011 Henk Jagersma Directievoorzitter Syntrus Achmea Vastgoed
  • 2. Agenda  Nederlands vastgoed ‒ Recente marktontwikkelingen,vooruitblik, trends & kansen  Internationaal vastgoed ‒ Recente marktontwikkelingen,vooruitblik, trends & kansen  Hypotheken ‒ Recente marktontwikkelingen,vooruitblik, trends & kansen  Rol pensioenfondsen in vastgoed en economie  Conclusie  Visie 2030 Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030 25 oktober 2011 Pagina 2
  • 3. Stabiele rendementen en vastgoed als inflatiehedge bieden kansen institutionele (vastgoed) belegger Rendement per assetclass Bron: Morgan Stanley Capital International Inc; JP Morgan GBI (7-10 jaar) Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030 25 oktober 2011 Pagina 3
  • 4. Afnemend beleggingsvolume vastgoed Bron DTZ, JLL (€ in miljoenen)  Vanwege minder financiering/leverage mogelijkheden voor binnen en buitenlandse beleggers  Aanbod kwalitatief goed vastgoed schaars  Groot aantal pensioenfondsen verhoogt allocatie naar vastgoed Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030 25 oktober 2011 Pagina 4
  • 5. Koopwoningmarkt: aantal transacties in 3 jaar gehalveerd Bron CBS, Kadaster : aantal verkochte woningen per maand  Impact verlaging overdrachtsbelasting verwaarloosbaar  Opleving was slechts 4% terwijl 10% verwacht was  Opleving in augustus al voorbij  Prijzen huizen en aantal transacties dalen verder Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030 25 oktober 2011 Pagina 5
  • 6. Onvoldoende aanbod huurwoningen vrije sector Totale woningvoorraad 7,1 miljoen Bron CBS Woningmarkt Huurmarkt Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030 25 oktober 2011 Pagina 6
  • 7. Winkelmarkt: leegstand neemt licht toe maar niet in alle gebieden  Leegstand neemt toe op B en C locaties  A1 locaties in grote en middelgrote steden alsmede dominante wijkcentra blijven in trek  Zonder kracht van de stad te benutten neemt risico op leegstand op B en C locaties toe Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030 25 oktober 2011 Pagina 7
  • 8. Kantorenmarkt: al 10 jaar groeiend overaanbod Bron DTZ Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030 25 oktober 2011 Pagina 8
  • 9. Verwachting komende jaren  Totaalrendementen stijgen weer na 2011  Directe rendement kantoren blijft hoog. Voor indirect rendement kantoren eerst nog afwaardering maar stabilisatie is in zicht ‒ 2011: -10% ‒ 2012: -5% ‒ 2013: -2% ‒ 2014: 0%  Rendement winkels blijft ongewijzigd. Fysieke winkels en internet versterken elkaar  Woningen na kleine daling rendementen weer stabiliteit verwacht door stijgende vraag huurwoningen buiten het sociale segment Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030 25 oktober 2011 Pagina 9
  • 10. Rendementen herstellen Bron: Syntrus Achmea Vastgoed o.b.v. CPB, CBS en IPD cijfers Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030 25 oktober 2011 Pagina 10
  • 11. Trends: lichte groei bevolking, toename aantal eenpersoonshuishoudens Aantal huishoudens groeit explosief  Ruim 1 miljoen waarvan 730.000 eenpersoonshuishoudens  Betekent vraag naar 50.000 woningen per jaar tot 2030 Bron CBS: cijfers in miljoenen Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030 25 oktober 2011 Pagina 11
  • 12. Trends: Toenemende vergrijzing Aantal 65+ stijgt met 1,66 miljoen Aantal 75+ neemt toe met 90% en in 20 jaar stijgt naar bijna 2 miljoen Cijfers in miljoenen : Bron CBS Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030 25 oktober 2011 Pagina 12
  • 13. Trends: Toenemende welvaart  Arbeidsparticipatie blijft stijgen  Arbeidsproductiviteit blijft stijgen  Bruto Binnenlands Product stijgt Bron CBS - CPB Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030 25 oktober 2011 Pagina 13
  • 14. Kansen Nationaal Vastgoed  Karakteristieken van vastgoed blijven ongewijzigd ‒ Vastgoed als stabiliteitsanker in de beleggingsportefeuille ‒ Vastgoed als inflatiehedge  Winkels: A locaties en wijkgebonden centra  Woningen: vrije sector huurwoning wint aan populariteit  Kantoren: met name op mobiliteitsknopen  Zorgvastgoed: afnemende financiering overheid en toenemende vraag zorgen voor kansen bij zorginstellingen en zorgwoningen. Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030 25 oktober 2011 Pagina 14
  • 15. Trends: afnemende financierbaarheid vastgoed  Basel 3: niet alles meer lenen  Overheid financiert niet meer maar faciliteert en stimuleert  Sterke afname financieringsmogelijkheden  Zorgvastgoed als nieuwe beleggersmarkt  Noodzaak financiële impuls vastgoedsector Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030 25 oktober 2011 Pagina 15
  • 16. Spread op particuliere hypotheken ongekend hoog en lage percentage afboekingen bevestigen lage risico Bron Syntrus Achmea Vastgoed  Particuliere hypotheken met NHG  Financiering van zorgvastgoed  Het verstrekken van een lening bij verkoop discretionair vastgoed Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030 25 oktober 2011 Pagina 16
  • 17. Trends: economie verschuift van VS naar China Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030 25 oktober 2011 Pagina 17
  • 18. Internationaal: Focus op China met gericht investeren in niche markten in Europa en Amerika Bron: Concensus Forecast, IMF (2011) – data gecumuleerd  Hoge groei verwacht voor China, Hong Kong, Singapore en Australië  Trek naar de stad in China, Chinese overheid grijpt adequaat in om oververhitting te voorkomen  Australië profiteert van groei als toeleverancier materialen en grondstoffen Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030 25 oktober 2011 Pagina 18
  • 19. Internationaal: Focus op China met gericht investeren in niche markten in Europa en Amerika  Azië focus op groeimarkten. Naast China ook Thailand, Vietnam, India en Maleisië. Investeren in woningen, winkels en logistiek vastgoed  Investeringskansen in Hong Kong en Singapore door risico overpricing beperkt maar niet uitgesloten.  Australië profiteert van groei in Azië als toeleverancier materialen en grondstoffen. Door transparantie en lage leverage relatief laag risicoprofiel met hoge rendementen in segmenten winkels en kantoren  Noord Amerika focus op huurwoningen en winkelcentra voor dagelijkse boodschappen. Mogelijk niches als seniorenwoningen of medical offices.  Europa focus op woningen en winkels in Duitsland en Frankrijk met mogelijk niche zoals parkeergarages  AREA funds: continuering beleid verlagen leverage Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030 25 oktober 2011 Pagina 19
  • 20. Trends: duurzaamheid als noodzaak Wereldwijde Wereldwijde Consumptie als in EU: Consumptie als in VS:  Door toenemende consumptie, mobiliteit en vraag naar luxe goederen raken grondstoffen op en neemt vervuiling toe  Duurzaamheid niet langer een trend maar een noodzaak  Nu anders gaan leven om leven mogelijk te houden voor de toekomstige generatie  Instititutioneel beleggen in vastgoed is al zeer duurzaam. Nog verdere verduurzaming kan:  Herbestemmen van vastgoed  Innovatie en samenwerking Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030 25 oktober 2011 Pagina 20
  • 21. Trends: de effecten van social media en internet  Nieuwe generatie is altijd online  Nieuwe generatie werkt waar en wanneer ze dit willen  Nieuwe generatie koopt online maar komt graag in brandstores als Apple, Nike en Nespresso  Nieuwe generatie zoekt plekken in de stad op om elkaar te ontmoeten Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030 25 oktober 2011 Pagina 21
  • 22. Hoe ziet 2030 er uit?  Het gedrag van mensen verandert. Consumentenpatronen veranderen  Verandering patronen heeft impact op de vormen van wonen, werken en winkelen in 2030  Verstedelijking neemt toe. De stad wordt de ontmoetingsplaats voor werken en ontspanning  De positie van een winkelstraat verandert. Wordt het leisure, uitgaan of?  Stijging 75+ zorgt voor innovaties op medisch vlak en verandert de manier waarop zorg aangeboden wordt  Door de schuldzeepbel verdwijnt ook de zekerheid van staat als financier Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030 25 oktober 2011 Pagina 22
  • 23. Vormgeven visie 2030 is gestart en gaat verder op www.wikistedia.nl  Veel kansen naar 2030 maar ook veel onzekerheden  Met Wikistedia willen we voor u het beste rendement halen in deze periode Wonen, werken en winkelen in Wikistedia in 2030 25 oktober 2011 Pagina 23