Η ηγεμονία της Αθήνας (479 431 π. Χ)

1. Η ΗΓΕΜΟΝΙΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ
(479-431 π.Χ.)
4. Η ΣYΓΚΡΟΤΗΣΗ ΤΗΣ
ΑΘΗΝΑΪΚΗΣ ΚΟIΝΩΝIΑΣ –
Η ΚΑΘΗΜΕΡIΝΗ ΖΩΗ

2. Τρεις μεγάλες κοινωνικές ομάδες αποτελούσαν τον
πληθυσμό της Αθήνας κατά τον 5ο αιώνα

3. ήταν αυτοί που
κατάγονταν από
πατέρα και μητέρα
Αθηναίους
αποτελούσαν τη
μοναδική κυρίαρχη
δύναμη στην πόλη.
Από αυτούς πήγαζε
κάθε εξουσία και
είχαν το δικαίωμα της
συμμετοχής στις
εργασίες της
Εκκλησίας του
Δήμου.
Όλοι οι Αθηναίοι
πολίτες είχαν τα ίδια
δικαιώματα απέναντι
στους νόμους.
ΑΘΗΝΑΙΟΙ
ΠΟΛΙΤΕΣ

4. Μέτοικοι
ήταν πολίτες
άλλων ελληνικών
πόλεων που είχαν
εγκατασταθεί
στην Αθήνα
κύρια ασχολία
τους ήταν το
εμπόριο
πλήρωναν έναν
ειδικό φόρο,
το μετοίκιον

5. αποτελούσαν την
πλειονότητα του πληθυσμού
της Αθήνας. Yπολογίζεται ότι
κατά την εποχή του Περικλή
κατοικούσαν στην Αθήνα
περίπου 200.000 δούλοι.
Η προέλευσή τους ήταν
ποικίλη ˙ άλλοι ήταν
αιχμάλωτοι πολέμου, άλλοι
είχαν αγοραστεί στα
δουλοπάζαρα και άλλοι ήταν
παιδιά δούλων
Ορισμένοι δούλοι εργάζονταν ως
υπηρέτες στα αθηναϊκά σπίτια ή
τους αγρούς και άλλοι
υπηρετούσαν σε κρατικές
υπηρεσίες ως δεσμοφύλακες,
λογιστές, αστυνόμοι ή
εργάτες. Οι μορφωμένοι δούλοι
εκτελούσαν και χρέη
παιδαγωγού σε σπίτια πλούσιων
Αθηναίων.
Η αθηναϊκή κοινωνία, σχεδόν
στο σύνολό της, περιέβαλλε με
στοργή τους δούλους και η κάθε
οικογένεια, στους κόλπους της
οποίας υπηρετούσαν, τους
θεωρούσε μέλη της.
Δούλοι

6. ΚΑΤΟΙΚΙΑ
 Η μέση αθηναϊκή
οικογένεια έμενε σε
ένα συνήθως απλό,
μονώροφο σπίτι.
Τα έπιπλα άφηναν
πολύ ελεύθερο
χώρο στα δωμάτια
Τρισδιάστατο μοντέλο μίας τυπικής
αρχαίας ελληνικής κατοικίας
δημιούργησαν μαθητές λυκείου του
Ελληνικού Κολλεγίου Θεσσαλονίκης.

7. Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑΪΚΗ
ΚΟΙΝΩΝΙΑ

8. δημόσια ζωή
δεν έπαιρνε μέρος στη
δημόσια ζωή
το μόνο αξίωμα που
μπορούσε να αναλάβει
ήταν αυτό της ιέρειας

9. Ασχολίες
επέβλεπε
τους
δούλους-
οικιακούς
βοηθούς
μεριμνούσε
για την
ανατροφή
των παιδιών

10. ιδιωτική ζωή
παρέμενε στο
σπίτι σπάνια
εξερχόταν μόνη,
κυρίως σε
θρησκευτικές
εορτές
περνούσε το
μεγαλύτερο
μέρος της
ημέρας στο
γυνακωνίτη,
ιδιαίτερο τμήμα
του σπιτιού
προρισμένο γι'
αυτήν

11. Η ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΑΝΤΡΑ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑΪΚΗ
ΚΟΙΝΩΝΙΑ
συμμετέχει στα κοινά και λαμβάνει ενεργό μέρος
στις συνεδριάσεις της Εκκλησίας του Δήμου
περνά το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας έξω από το
σπίτι
το βράδυ οργανώνει συμπόσια με τους φίλους του
στο σπίτι
έχει την προσωπική του εργασία
συχνάζει στα γυμναστήρια , στα δημόσια λουτρά ,
στα κουρεία, συζητά πολιτικά και φιλοσοφικά
θέματα , αλλά και θέματα τέχνης

12. Η ΑΝΑΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ
Η ανατροφή των παιδιών διέφερε
ανάλογα με το φύλο.
Τα αγόρια από την
ηλικία των
επτά ετών
στέλνονταν σε
ιδιωτικά
σχολεία , για να
μορφωθούν.
Τα κορίτσια
έμεναν στο σπίτι
και μάθαιναν από
τη μητέρα τους τις
οικιακές δουλειές.

13. Τροφή

14. Η τροφή της
αθηναϊκής
οικογένειας ήταν
λιτή και
αποτελούταν από
λαχανικά, ελιές,
παστά ψάρια και
σπάνια από κρέας

15. Οι πληροφορίες για
την αρχαία
ελληνική διατροφή
και κουζίνα
προέρχονται,
κυρίως, από τους
κλασικούς
τραγωδούς και
κωμωδιογράφους.

16. Η διατροφική ημέρα του αρχαίου Αθηναίου
Το πρωινό του αρχαίου Αθηναίου ήταν λιτό και έτρωγε με το
πρώτο φως του ήλιου,
το «ακράτισμα»
που ήταν λίγο κριθαρένιο ψωμί βουτηγμένο σε ανέρωτο κρασί, τον
λεγόμενο άκρατο οίνο. Κάποιες φορές το συνόδευαν ελιές και
σύκα. Πιο συχνά, όμως, το πρωινό ήταν απλά μια κούπα από
«κυκεώνα»,
δηλαδή ένα ρόφημα από βρασμένο κριθάρι αρωματισμένο με
μέντα ή θυμάρι, για το οποίο οι αρχαίοι πίστευαν ότι έχει
θεραπευτικές ιδιότητες. Κατά τη διάρκεια της μέρας, έπαιρναν
ακόμα τρία γεύματα:
το άριστον (μεσημεριανό), το δειλινό και το δείπνο.
Το δείπνο που ήταν και το κυρίως γεύμα, το έπαιρναν στο τέλος
της μέρας ή αφού είχε ήδη νυχτώσει. Ήταν πλούσιο και στο τέλος
προσφερόταν τα τραγήματα (επιδόρπια), φρούτα φρέσκα ή
ξηρά, κυρίως σύκα, καρύδια, σταφύλια ή γλυκά με μέλι.

17. Η ΕΝΔΥΜΑΣΙΑ

18. Η ενδυμασία ήταν κομψή , όχι όμως
εξεζητημένη.
Ο χιτώνας ήταν
το βασικό
ένδυμα. Μία
ζώνη στη μέση
δημιουργούσε
πτυχώσεις,
πολλές ή λίγες,
ανάλογα τη
διάθεση του
ατόμου.
Το ιμάτιο ήταν
ένα είδος
πανωφορίου που
τυλιγόταν πάνω
από τον χιτώνα με
ποικίλους
τρόπους.
Κατασκευαζόταν
από ζεστό μάλλινο
ύφασμα.
Τα σανδάλια στα
πόδια
συμπλήρωναν
την αμφίεση.

19. Χιτώνας

20. Χλαμύδα

21. Το ιμάτιο

22. Οι πλούσιες Αθηναίες φορούσαν
κοσμήματα, αναπόσπαστο συμπλήρωμα
της αμφίεσής τους.

23. τα υποδήματα των αρχαίων Ελλήνων
ήταν τα εξής:
 οι κνημίδες,
υφασμάτινες,
δερμάτινες ή
μεταλλικές
 τα «κλειστά»
υποδήματα μπότες,
οι
λεγόμενες ενδρομίδες
ή εμβάδες
 τα περιμήρια που
κάλυπταν τους
μηρούς των
πολεμιστών
 τα σανδάλια
 οι κόθορνοι
 οι κρηπίδες

24. ΠΗΓΕΣ- ΔΙΚΤΥΟΓΡΑΦΙΑ
 Διαδραστικά Βιβλία:
Αρχαία Ιστορία (Α Γυμνασίου) – Βιβλίο
Μαθητή
 Κόμβος "Οδυσσέας«. Υπουργείο Πολιτισμού
και Αθλητισμού
 Βικιπαίδεια
 www.ime.gr/chronos
 www.archaiologia
 www.mouseioaianis.gr