1. สนับสนุนโดย
ตามรอยพระมหาชนก
มหัศจรรย์แห่งพระมหาชนก
Magic Mahajanaka
ถอดรหัสหนังสือพระราชนิพนธ์พระมหาชนก
ถอดรหัสเหตุการณ์ พายุเอนเจลล่า และ พายุนาร์ กีส
อนาคตังสญาณกับเหตุการณ์เผาบ้ านเผาเมือง
ปริศนาธรรมจากต้ นมะม่วง ถอดรหัส ๙ วิธีฟืนฟูชาติ
้
เรี ยบเรี ยงโดย สมยศ ศุภกิจไพบูลย์
1

2.
รวบรวมแนวคิด ทีได้ จากพระราชนิพนธ์ เรื่อง พระมหาชนก
่
มาช่วยกันถอดรหัสกันว่าในหลวงท่าน มีพระราชประสงค์ที่จะสื่ อสาร
พระราชทานแนวคิดให้พสกนิกรของพระองค์อย่างไรบ้าง
พวกเราจะได้นาไปเป็ นแบบอย่าง อย่างที่พระองค์มีพระราชประสงค์
ํ
ขอพระราชทานพระบรมราชานุญาต ให้ขาพระพุทธเจ้าและคณะ เอามาลองตีความหมายดู
้
จากปัญญาอันน้อยนิดของข้าพระพุทธเจ้าและคณะ เพื่อเป็ นประโยชน์ต่อปวงชนชาวไทย
ต่อไป ตามพระราชประสงค์ ผิดพลาดประการใดขอพระราชทานอภัยไว้ ณ ที่น้ ีดวยด้วย
้
เกล้าด้วยกะหม่อมขอเดชะ
ชุมชนตามรอยพระมหาชนกพลังจิต.คอม
2

3. คํานํา
หนังสื อตามรอยพระมหาชนกนี้เกิดขึ้นจากโดยเนื้อหาเกือบทั้งหมดเป็ นการรวบรวมมาจากกระทูตาม
้
รอยพระมหาชนกในเว็บพลังจิต ต้องขอขอบคุณเว็บพลังจิตที่มีจุดมุ่งหมายในการเผยแผ่ คําสอนและ
หลักธรรมขององค์สมเด็จสัมมาพุทธเจ้าไปให้ไกลและสู่ประชาชนอย่างไร้ขอบเขตเพื่อสู่ ความหลุดพ้น
ในเว็บพลังจิตยังเกิดชุมชนย่อยหลากหลายวัตถุประสงค์ต่างกรรมและวาระ แต่มีเป้ าหมายเดี่ยวกันคือการ
เข้าถึงแก่นแท้ดงเดิมของจิตวิญญาณ
ั่
หนังสื อตามรอยพระมหาชนก เกิดขึ้นจากรวบรวมข้อมูลของสมาชิกในกลุ่มกระทู ้ ตามรอยพระมหา
ชนกในเว็บไซด์พลังจิต ที่ช่วยกันในการถอดรหัสหนังสื อตามรอยพระราชนิพนธ์พระมหาชนกขององค์
สมเด็จพระเจ้าอยูหว ว่าพระองค์ท่านมีพระราชประสงค์ที่จะสื่ อสาร พระราชทานแนวคิดให้พสกนิกรของ
่ ั
พระองค์อย่างไร สมาชิกในกระทูเ้ กิดจากการรวมตัวกันจากพลังศรัทธาที่มีต่อองค์สมเด็จพระเจ้าอยูหว
่ ั
หลังจากการได้อ่านได้ศึกษาค้นคว้าและตีความต่างๆนาๆ เป็ นการรวมตัวกันเพื่อมีเป้ าหมายร่ วมกันในการ
ช่วยกันถอดรหัสเรื่ องราวในหนังสื อพระราชนิพนธ์พระมหาชนก ด้วยพระราชศรัทธาที่บริ สุทธิ์ต่อองค์สม
่ ั
เด็กพระเจ้าอยูหว อาจเนื่องด้วยจากภูมิหลังและภูมิปัญญาที่แตกต่างของสมาชิกในการถอดรหัส แต่มี
วัตถุประสงค์เดียวกันในการเดินตามรอยพระมหาชนก
หลังจากได้ปรึ กษาว่าจะรวบรวมเป็ นเล่มก็มีความคิดบางเรื่ องที่แตกต่าง ได้พยายามมองภาพเรื่ องราว
เป็ นแบบองค์รวมให้มากที่สุด แต่ยงถอดรหัสต้นเหตุของปั ญหาความแตกแยกทางความคิดของสังคมโดย
ั
ชุมชนตามรอยพระมหาชนก การถอดรหัสในหนังสื อเล่มนี้อาจจะไม่ตรงกับวัตถุประสงค์ในหนังสื อพระ
ราชนิพนธ์พระมหาชนก หากมีสิ่งใดผิดพลาดประการใดข้าพระพุทธเจ้าขอพระราชทานอภัยไว้ ณ ที่น้ ีดวย
้
เกล้าด้วยกระหม่อมขอเดชะ
สมยศ ศุภกิจไพบูลย์
khunyod@hotmail.com
เนื้อหาในหนังสื อเล่มนี้ อาจจะมีบางส่วนเกี่ยวกับปัญหาความขัดแย้งทางการเมือง หรื อความเชื่อด้าน
ลัทธิศาสนา ทั้งนี้กเ็ พื่อให้เป็ นไปในภาพรวมของสังคม อันจะทําให้เห็นรากเหตุของปัญหาและนําไปสู่ การ
ใช้ปัญญาแก้ไขในที่สุด ขอท่านได้โปรดใช้วิจารณญาณ
3

4. สารบัญ
• ทําไมจึงเป็ นหนังสือที่ทรงรัก 8
• ดร.สมิทธ ธรรมสโรช กล่าวถึงในหลวง 19
• ตามรอยพระมหาชนกชาดก 22
• ตามรอยพระราชนิพนธ์มหาชนก 24
• ตามรอยพระมหาชนกพระอัจฉริ ยะภาพ แห่งองค์พระโพธิสตว์ 25
ั
• พายุเอนเจลล่า 28
• พายุนาร์ กีส 30
• นํ ้าคือชีวิต 36
• ในหลวงกับธรรมชาติและสิ่งแวดล้ อม 44
• ทางสายเอกชีวิตพอเพียง 49
• ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง 51
• มหาวิทยาลัยปูทะเลย์ 55
• ถอดรหัสสัญลักษณ์ธรรมใน "พระมหาชนก" 59
• ตามรอยพระราชดํารัสรู้รักสามัคคี 65
• อนาคดังสญาณ 69
• เมืองอวิชชา 77
• มรณสติจดสุดท้ ายของชีวิต 91
ุ
• คุณธรรมคํ ้าจุลโลก 97
• ธรรมะ คือหน้ าที 104
• ปริ ศนาธรรมจากต้ นมะม่วง ถอดรหัส ๙ วิธีฟืนฟูชาติ
้ 115
• ฟาทางโหราศาสตร์ 120
้
• ส.ค.ส. พระราชทาน 122
• พระราชดํารัสสําคัญ 126
• ด้ วยสติร้ ูตว ด้ วยปั ญญารู้คิด ด้ วยความสุจริ ตจริ งใจ 137
ั
• ถอดรหัสตถตา สูโครงการชังหัวมัน 140
่ ่
• ถอดรหัส ส.ค.ส.พระราชทาน ๒๕๔๗ 145
• เว็บพลังจิต 151
• วิธีรอดได้ เมื่อภัยมา (Natural Disaster Servival Guide) 156
• จะทําอย่างไร ถ้ าภัยพิบติจากนิวเคลียร์ เกิดขึ ้นในอีกไม่นานนี ้ 172
ั
• สิ่งของที่ต้องเตรี ยมหาซื ้อมาทังหมดโดยด่วน 184
้
• Emergency Line 186
4

5. ต้ องมี สติ และ ปั ญญา
แสงสีส้มจัดจับขอบฟา ท้ องธาราเรี ยบสงบ แต่ฝงปลาสัตว์สมุทรกลับพากันแตกตื่น เป็ นสัญญาณ
้ ู
ถึงภัยแห่งพายุร้ายที่กําลังจะมา บรรดากลาสีคนเรื อต่างตระหนก พากันวิงวอนต่อเทพแห่งท้ องนที มีแต่
พระมหาชนกที่ครองสติ พิจารณาหาหนทางจะพ้ นภัย
พระมหาชนกเห็นว่านี่ไม่ถกต้ อง สวดอยูนนไม่มีทาง ไม่เห็นมีเทวดาที่ไหนมาช่วยเพราะฉะนันพระ
ู ่ ั่ ้
มหาชนกก็บอกว่าป่ วยการที่จะไปสวดอ้ อนวอน ทางเดียวคือมาดูวาในสถานการณ์คบขันเช่นนี ้ เราควร
่ ั
ทําอะไร เราจะช่วยตัวเองได้ อย่างไรจึงจะรอดได้ ก็มองปั ญญาแสดงบทบาทออกมาทันที
เพราะเรื อกําลังจะล่ม รี บกินเลย กินข้ าวให้ เต็มท้ อง ทําไมต้ องกินก็เพราะว่ารู้แน่ๆว่าต้ องลอยอยูใน
่
มหาสมุทร ก็กินเท่าที่จะกินได้ อย่างน้ อยก็มีกําลังพอที่จะแหวกว่ายต่อไป เสร็จแล้ วก็เอานํ ้ามันทาตัว
ทําไมต้ องทาตัว เหตุผลก็คือว่าทาตัวแล้ วนี่จะทําให้ ตวเบาเวลาว่ายในนํ ้า เสร็จแล้ วพอเรื อกําลังจะล่มก็
ั
ปี นขึ ้นบนเสากระโดง ทําไมต้ องปี น ก็เพราะว่าต้ องการกระโดดไปให้ ไกลที่สด ทําไมต้ องกระโดดไปให้
ุ
ไกลที่สด ก็เพราะว่าถ้ าตกลงตรงที่กาบเรือนี่ ไอ้ คนที่กําลังจะจมนี่อาจจะฉุดแขนฉุดขา ผลที่สดอาจจะไป
ุ ุ
ไหนไม่ได้ ตายด้ วยกันทังสองคน เพราะฉะนันต้ องกระโดดไปให้ ไกลที่สด เรื อกําลังจะล่มเสากระโดงมัน
้ ้ ุ
เอน ก็ทรงโดดลงไป ผลที่สดเจ็ดวันเจ็ดคืนอยูได้ เพราะกินข้ าวมาเต็มที่แล้ ว
ุ ่
อันว่าความเพียรต้ องประกอบด้ วยสติและปั ญญา จึงจะถึงซึงวิถีแห่งความสําเร็จดุจดังพระมหา
่ ่
ชนกแม้ ยามแหวกว่ายในห้ วงนทีอนแลมิเห็นที่สด แต่ยงคงดํารงสติในท่ามกลางความเพียรนัน แลแม้ ใน
ั ุ ั ้
ยามชีวิตคับขันก็มิได้ ทรงละทิ ้งธรรมปฏิบติ
ั
ดังปรากฏความพระปั ญญาแห่งพระราชนิพนธ์พระมหาชนก ซึงแสดงการดํารงสติไว้ ได้
่
ตลอดเวลา
5

6. ตามรอยพระราชนิพนธ์พระมหาชนก สติชอบ
ต้ องมีความเพียร
ใครนี่ แม้ เมื่อมองไม่เห็นฝั่ ง ก็ยงกระทําความเพียรว่ายอยูในท่ามกลางมหาสมุทร ท่านเห็นประโยชน์
ั ่
อะไร จึงพยายามว่ายอยูอย่างนี ้นัก.
่
ครังนัน พระมหาสัตว์ทรงดําริวา เราว่ายข้ ามมหาสมุทรมาได้ เจ็ดวันเข้ าวันนี ้ ไม่เคยเห็นเพื่อนของเรา
้ ้ ่
เลย นี่ใครหนอมาพูดกะเรา เมื่อแลไปในอากาศก็ทอดพระเนตรเห็นนางมณีเมขลา จึงตรัสตอบว่า
ดูกรเทวดา เราพิจารณาเห็นวัตรของโลกและอานิสงส์ แห่ งความพยายาม ชื่อว่ าความเพียร
ของบุรุษย่ อมไม่ เสียหาย ย่ อมให้ ตงอยู่ในความสุข ฉะนัน เพราะฉะนัน ถึงจะไม่ เห็นฝั่ ง เราก็ต้อง
ั้ ้ ้
พยายามว่ ายอยู่ในท่ ามกลางมหาสมุทร.
นางมณีเมขลาปรารถนาจะฟั งธรรมกถาของพระมหาสัตว์ จึงกล่าวอีกว่า
ฝั่ งมหาสมุทรอันลึกประมาณไม่ ได้ ย่ อมไม่ ปรากฏ ความพยายามอย่ างลูกผู้ชายของท่ าน
ย่ อมเปล่ าประโยชน์ ท่ านยังไม่ ทนจะถึงฝั่ งก็จักต้ องตายเป็ นแน่ .
ั
ครังนัน พระมหาสัตว์ตรัสกะนางมณีเมขลาว่า ท่านพูดอะไรอย่างนัน เราทําความพยายาม แม้ ตายก็
้ ้ ้
จักพ้ นครหา ตรัสฉะนี ้แล้ ว จึงกล่าวต่อไปว่า
บุคคลผู้กระทําความเพียรอยู่ แม้ จะตาย ก็ช่ ือว่ าไม่ เป็ นหนี ้ คือ ไม่ ถูกติเตียนในระหว่ างหมู่
ญาติ เทวดาและพรหมทังหลาย อนึ่ง บุคคลเมื่อกระทํากิจของบุรุษอยู่ ย่ อมไม่ เดือดร้ อนใน
้
ภายหลัง.
6

7. ลําดับนัน เทวดากล่าวกะพระมหาสัตว์วา
้ ่
การงานอันใดยังไม่ ถงที่สุดด้ วยความพยายาม การงานอันนันก็ไร้ ผล มีความลําบากเกิดขึน
ึ ้ ้
การทําความพยายามในฐานะอันไม่ สมควรใด จนมัจจุคอความตายนั่นแลปรากฏขึน ความ
ื ้
พยายามในฐานะอันไม่ สมควรนันจะมีประโยชน์ อะไร
้
เมื่อนางมณีเมขลากล่าวอย่างนี ้แล้ ว พระมหาสัตว์เมื่อจะทํานางมณีเมขลาให้ จํานนต่อถ้ อยคํา จึงได้
ตรัสต่อไปว่า
ดูกรเทวดา ผู้ใดรู้แจ้ งว่ า การงานนียังไม่ ถงที่สุดด้ วยความพยายาม แล้ วไม่ ปองกันอันตราย
้ ึ ้
ชื่อว่ าไม่ พงรักษาชีวิตของตน ถ้ าผู้นันพึงละความเพียรในฐานะเช่ นนันเสีย ก็จะพึงรู้ผลแห่ งความ
ึ ้ ้
เกียจคร้ านนัน ้
ดูกรเทวดา คนบางพวกในโลกนี ้ เห็นอยูซงผลแห่งความประสงค์ จึงประกอบการงานทังหลาย การงาน
่ ึ่ ้
เหล่านันจะสําเร็จก็ตาม ไม่สาเร็จก็ตาม
้ ํ
ดูกรเทวดา ท่านย่อมเห็นผลแห่งการงานอันประจักษ์ แก่ตนแล้ วมิใช่หรื อ คนอื่นๆ พากันจมลงใน
มหาสมุทร เราคนเดียวเท่านันพยายามว่ายข้ ามอยูและได้ เห็นท่านมาสถิตอยูใกล้ เรา เรานันจักพยายาม
้ ่ ่ ้
ตามสติกําลังจักทําความเพียรที่บรุษพึงกระทํา ไปให้ ถงฝั่ งแห่งมหาสมุทร.
ุ ึ
เทวดาได้ สดับพระวาจาอันมันคงของพระมหาสัตว์นน เมื่อจะสรรเสริญพระมหาสัตว์ จึงกล่าวว่า
่ ั้
ท่ านใดถึงพร้ อมด้ วยความพยายามโดยธรรม ไม่ จมลงในห้ วงมหรรณพทังลึก ทังกว้ างเห็น
้ ้
ปานนี ้ ด้ วยการกระทําความเพียรของบุรุษ ท่ านนันจงไปในสถานที่ซ่ งท่ านปรารถนาเถิด
้ ึ
ดังปรากฏความพระปั ญญาแห่งพระราชนิพนธ์พระมหาชนก ซึงแสดงการเห็น คุณค่ าแห่ งความ
่
เพียร ทุกความสําเร็ จจะต้ องเต็มไปด้ วยอุปสรรค บางครังต้ องยอมเอาชีวิตเข้ าแลก
้
ตามรอยพระราชนิพนธ์พระมหาชนก ความเพียรชอบ
7

8. ทําไมจึงเป็ นหนังสื อทีทรงรัก
่
“ที่ตองขอบใจ เพราะว่า หนังสื อเรื่ องนี้เป็ นที่รักของข้าพเจ้าเอง เป็ น สิ่ งที่เห็นว่ามีความสําคัญ
้
และโดยที่เป็ นผูที่ทาขึ้นมา ถ้าไม่มีตวเราเอง มีแต่ชาดก แล้วก็มีแต่ชาดกภาษาไทย ที่แปลมาจาก
้ ํ ั
ภาษาบาลี มีแต่ชาดกอาจจะเป็ นภาษาอังกฤษที่เขาแปลมาจากภาษาบาลี ใครไปอ่านก็ไม่รู้เรื่ อง
และไม่มีความหมายอะไรมากนัก”
่ ั
พระราชดํารัสพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยูหว
เรื่ อง พระราชนิพนธ์ "พระมหาชนก”
เป็ นส่วนหนึงในพระราชดํารัสของพระบาทสมเด็จพระเจ้ าอยูหว เมื่อวันที่ ๒๘ มีนาคม
่ ่ ั
๒๕๓๙ ระหว่างที่พระองค์ทานเสด็จพระราชดําเนินออก ณ พระที่นงดุสดาลัย สวนจิตรลดา
่ ั่ ิ
รโหฐาน พระราชวังดุสิต ซึงได้ โปรดเกล้ าโปรดกระหม่อมให้ สื่อมวลชนเข้ าเฝาใต้ ฝ่าละอองธุลี
่ ้
พระบาท โดยได้ แจ้ งให้ ทราบว่า หนังสือพระราชนิพนธ์เล่มล่าสุดของพระองค์ทานเรื่ อง "พระ
่
มหาชนก" เสร็จสิ ้นแล้ ว
8

9. ซึงทรงเชื่อมันว่าได้ ทรงบรรลุพระราชภารกิจสําคัญที่สดในรัชสมัยแห่งมงคลชัยในชีวต
่ ่ ุ ิ
ประชาชนชาวไทยอันหาที่เปรี ยบไม่ได้ โดยที่ก่อนหน้ านี ้ในหลวงทรงพระราชนิพนธ์ ๒ เรื่ อง
คือนายอินทร์ ผ้ ปิดทองหลังพระเมื่อปี ๒๕๓๖ และเรื่ องติโต้ เมื่อปี ๒๕๓๗
ู
เวลานี ้พระราชนิพนธ์ "พระมหาชนก" ได้ พิมพ์เผยแพร่ออกสูสายตาผู้อานจํานวนมาก
่ ่
จัดพิมพ์โดยบริ ษัท อัมริ นทร์ พริ นติ ้งแอนด์ พับลิซซิ่ง จํากัด (มหาชน) ทังที่เป็ นฉบับปกแข็ง
้ ้
บรรจุกล่องสวยงาม นอกจากเนื ้อหาที่ทรงคุณค่าแล้ วยังมีภาพวาดประกอบของจิตรกรชื่อดัง
๘ คน คือ จินตนา เปี่ ยมศิริ, ประหยัด พงษ์ ดา, พิชย นิรันต์, ปรี ชา เถาทอง, เฉลิมชัย
ํ ั
โฆษิ ตพิพฒน์, ปั ญญา วิจินธนสาร, ธีระวัฒน์ คะนะมะ, เนติกร ชินโย พิมพ์ลายสีสวยสดใส
ั
ทําให้ หนังสือน่าอ่านและน่าเก็บรักษาไว้
9

10.
รวมทังได้ ทรงโปรดฯ ให้ จดพิมพ์ฉบับปกอ่อนเพื่อให้ พสกนิกรได้ มีโอกาสอ่านกันอย่างทัวถึง
้ ั ่
นอกจากนี ้ยังมีบรรจุในแผ่นซีดี และมีเหรี ยญพระมหาชนกทัง้ เนื ้อเงิน และเนื ้อนาก เพื่อให้
ประชาชนนําไปสักการะบูชาเพื่อความเป็ นสิริมงคล
สําหรับเหรี ยญนัน ด้ านหนึงเป็ นพระบรมสาทิสลักษณ์พระบาทสมเด็จพระเจ้ าอยูหว
้ ่ ่ ั
ในพระอิริยาบถที่มีหยาดพระเสโทที่พระนาสิก เขียนข้ อความ "วิริยะ PERSERVERANCE"
และอักษาเทวนาครี อีกด้ านหนึง เป็ นภาพพระมหาชนกในมหาสมุทรขณะทรงสนทนาธรรม
่
กับนางมณีเมขลา ซึงปั นจากต้ นแบบภาพฝี พระหัตถ์สมเด็จฯเจ้ าฟากรมพระยานริ ศรานุวตติ
่ ้ ้ ั
วงศ์
เหรี ยญเหล่านี ้ได้ ผ่านพิธีชยมังคลาภิเษกที่วดบวรนิเวศวิหาร โดยมีสมเด็จพระญาณ
ั ั
สังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริ ณายก ทรงเป็ นประธานนังปรก พร้ อมด้ วยพระ
่
คณาจารย์อีกหลายรูป อาทิ หลวงตามหาบัว ญาณสังปั นโน, หลวงพ่อคูณ ปริ สทโธ แห่งวัด
ุ
บ้ านไร่ หลวงพ่อเปิ่ นวัดบางพระ, หลวงพ่อแย้ ม วัดตะเคียน
10

11.
ในพิธีดงกล่าว สมเด็จพระสังฆราชตรัสว่า "ไทยเราในขณะนี ้แม้ เปรี ยบกับพระมหาชนก
ั
ย่อมมีอนตรายเบากว่ามากมายนัก วิกฤตก็แตกต่างกัน แต่สามารถบําเพ็ญวิริยะบารมีให้ เกิด
ั
ผลสําเร็จอย่างวิเศษยิ่งได้ เช่นเดียวกัน ขอให้ ตงใจแผ่ความปรารถนาดีไปให้ ทวถึงเพื่อนร่วม
ั้ ั่
ทุกข์ทวหน้ าให้ สามารถคิดถึงอนุภาพความเพียร คือวิริยะบารมี แล้ วทุมกําลังกายกําลังใจ
ั่ ่
ให้ สามารถประคับประคองประเทศชาติให้ พ้นวิกฤตการณ์ขณะนี ้ให้ ได้ และโดยเร็ ววิริยะบารมี
สําคัญ และพลังจิตสําคัญและสําคัญสําหรับนํามาประคองวิริยะบารมีให้ เกิดผลเต็มที่ด้วย
นันคือให้ มีกําลังใจเข้ มแข็งเต็มที่ ที่จะพยายามทําแต่ความดี วิริยะในการทําดีเท่านันที่จะถูกที่
่ ้
จะให้ พ้นทุกข์ทงหลายได้ สมเด็จพระบรมศาสดาทรงกล่าวไว้ วา โลกถูกจิตนําไป ถูกจิตชักไป
ั้ ่
สัตว์ทงปวงไปสูอํานาจแห่งจิตอย่างเดียว
ั้ ่
เพราะฉะนันพึงตังเพียรทําใจให้ ดี ให้ มนคงในการดีทงปวง ให้ พ้นการไม่ดีทงปวงงาน
้ ้ ั่ ั้ ั้
มงคลนี ้จะสําเร็ จด้ วยดี เกิดคุณประโยชน์แก่ผ้ คนที่กําลังทุกข์ร้อนทังปวง"
ู ้
ก่อนที่จะอ่านเนื ้อหาในพระราชนิพนธ์ "พระมหาชนก" มีพระราชปรารภให้ เห็นถึงที่มาว่า
เมื่อ พ.ศ.2520 พระองศ์ทรงสดับพระธรรมเทศนาของสมเด็จพระมหาวีรวงศ์
(วิน ธัมมสาโร มหาเถร) วัดราชผาติการาม เรื่ องพระมหาชนก เสด็จทอดพระเนตรพระราช
อุทยานในกรุงมิถิลา เรื่ องมีใจความว่า ที่ทางเข้ าสวนหลวงมีต้นมะม่วงสองต้ น ต้ นหนึงมีผล
่
อีกต้ นหนึงไม่มีผล ทรงลิ ้มรสมะม่วงอันโอชาแล้ วเสด็จเยี่ยมอุทยาน เมื่อเสด็จกลับออกจาก
่
สวนหลวงทอดพระเนตรเห็นมะม่วงที่มีผลรสดี ถูกข้ าราชบริ พารดึงทึ ้งจนโค่นลง ส่วนต้ นที่ไม่
11

12. มีลกก็ยงคงตังอยูตระหง่าน แสดงว่าสิ่งใดดี มีคณภาพ จะเป็ นเปาหมายของการยื ้อแย่งและ
ู ั ้ ่ ุ ้
จะเป็ นอันตรายในท่ามกลางผู้ที่ขาดปั ญญา
พระบาทสมเด็จพระเจ้ าอยูหวทรงสนพระทัย จึงทรงค้ นเรื่ องพระมหาชนกใน
่ ั
พระไตรปิ ฎก (พระสุตตันตปิ ฏกขุททกนิกายชาดก เล่มที่ ๔ ภาคที่ ๒) และทรงแปลเป็ น
ภาษาอังกฤษตรงจากมหาชนกชาดก ตังแต่ต้นเรื่ องโดยทรงดัดแปลงเล็ก ๆ น้ อย ๆ เพื่อให้
้
เข้ าใจง่ายขึ ้น
พระมหาชนกบําเพ็ญวิริยะบารมีไม่หวังผลตอบแทนใด ๆ จนกระทังได้ ทรงครองราชย์
่
สมบัติ และนําความเจริ ญมังคังแก่กรุงมิถิลาด้ วยพระปรี ชาสามารถ
่ ่
่ ั ่
มาถึงตอนเรื่ องต้นมะม่วงพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยูหวทรงมีพระราชดําริ วา การที่พระ
มหาชนก จะเสด็จออกทรงแสวงโมกขธรรมยังไม่ถึงเวลาอันสมควร เพราะว่าได้ทรงสร้าง
ความเจริ ญแก่มิถิลายังไม่ครบถ้วน กล่าวคือข้าราชบริ พาร"นับแต่อุปราชจนถึงคนรักษาช้าง
รักษาม้าและนับแต่คนรักษาม้าจนถึงอุปราช และโดยเฉพาะเหล่าอมาตย์ ล้วนจารึ กในโมหภูมิ
12

13. ทั้งนั้น ไม่มีความรู้ท้ งวิทยาการ ทั้งทางปัญญายังไม่เห็นความสําคัญของผลประโยชน์แท้แม้
ั
ของตนเอง จึงต้องตั้งสถานอบรมสังสอนให้เบ็ดเสร็ จ"
่
อนึ่ง พระมหาชนกยังต้องทรงปรารภเรื่ องการอนุบาลต้นมะม่วงตามวิธีสมัยใหม่ เก้าวิธีอีก
ด้วย
่ ั
ด้วยประการเช่นนี้ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยูหวจึงทรงดัดแปลงเนื้อเรื่ องในมหาชนกชาดก
ให้เหมาะสมกับสังคมปัจจุบน โดยมีพระราชดําริ วาพระมหาชนกจะบรรลุโมกขธรรมได้ง่าย
ั ่
กว่า หากได้ประกอบพระราชกรณี ยกิจในโลกให้ครบถ้วนก่อน
รู ปที่ประกอบเรื่ องเป็ นฝี มือของศิลปิ นไทย ซึ่งได้ทุ่มเททั้งกําลังกายและกําลังความคิด
อย่างเต็มที่ เพื่อถ่ายทอดความงามของเรื่ องนี้ให้ครบถ้วนสมบูรณ์
่ ั
"พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยูหวทรงแปลมหาชนกชาดกเสร็ จสมบูรณ์เมื่อ พ.ศ. ๒๕๓๑
และทรงพระกรุ ณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้พิมพ์ในโอกาสเฉลิมฉลองกาญจนภิเษกแห่ง
รัชกาล ให้เป็ นเครื่ องพิจารณาเพื่อประโยชน์ในการดําเนินชีวตของสาธุชนทั้งหลาย"
ิ
ขอจงทรงมีความเพียรที่บริ สุทธิ์ ปัญญาที่เฉี ยบแหลม กําลังกายที่สมบูรณ์
พระตําหนักจิตรลดารโหฐาน ๙ มิถุนายน ๒๕๓๙
นายขวัญแก้ว วัชโรทัย รองเลขาธิ การพระราชวังฝ่ ายกิจกรรมพิเศษประธานคณะทํางาน
่
สร้างเหรี ยญและพระราชนิพนธ์ "พระมหาชนก" ได้สรุ ปที่มาของพระราชนิพนธ์เรื่ องนี้วา
"ระหว่าง ๕๐ ปี ที่ทรงครองราชย์ทรงผ่านพ้นอุปสรรคนานาชนิด อุปสรรคนั้นคือวิกฤตการณ์
ต่าง ๆ เกิดเหตุเภทภัย ลุกลามถึงประชาชน โดยที่พระองค์ทรงเปรี ยบเสมือนพระพรหมของ
็
ประชาชนทุกคน เมื่อมีเหตุการณ์กพ่ ึงพระองค์ ขณะที่บานเมืองกําลังลุกเป็ นไฟ พระองค์
้
รับสังกับผูที่ทาให้เกิดเรื่ องก็จะสงบทันที ซึ่ งไม่มีที่ไหนในโลกนับว่าทรงเป็ นมิ่งขวัญของ
่ ้ ํ
ประชาชน ชาวไทยยากหาผูเ้ ปรี ยบปาน
13

14.
่ ั
ในหลวงทรงลําบากมากกกว่าชาวไทยเป็ นไหน ๆ ปั จจุบนไม่เคยมีพระเจ้าอยูหว
ั
พระองค์ไหน ทรงเหนื่อยมาก ๆ เหมือนพระองค์ ทรงงานจนพระเสโทไหล ยากที่สามัญจะทํา
่ ั ่
ได้ ทรงเป็ นยอดมนุษย์ ยิงภาวะปัจจุบนคนไทยต้องมีความเพียรอดทน ไม่ยอท้อโดยยึดเอา
แบบอย่างจากพระองค์ก็จะประสบความสําเร็ จในชีวต
ิ
สมเด็จพระญานสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริ ณายก ทรงอ่านแล้วถึงกับ
ตรัสว่า ถ้าใครได้อ่านแล้วมีปรัชญาชีวต สิ่ งที่ดีงามสอนให้ผคนอดทนไม่ทอแท้ เหมาะสมกับ
ิ ู้ ้
ยุคนี้ ทันสมัยทันต่อเหตุการณ์ถาอ่านให้ลึกซึ้ งจริ ง ๆ ประชาชนชาวไทยคงไม่มีใครฆ่าตัวตาย
้
ทรงแปลเป็ นภาษาไทยและภาษาอังกฤษควบคู่กนไป เป็ นประโยชน์ทิ้งชาวไทยและ
ั
ชาวต่างประเทศ ทรงถอดประวัติของพระองค์ตลอดระยะเวลา ๕๐ ปี ที่ครองราชย์ ทรง
ประสบอุปสรรค ความยากลําบากเหมือนพระมหาชนกเมื่อเรื อแตกก็ทรงว่ายนํ้าถึง ๗ วัน จน
เทวดามาช่วย ในหลวงก็ทรงประสบวิกฤต แต่ทรงมีความเพียรไม่ทอแท้ ซึ่งบางคนก็มีความ
้
่ ้
เพียรอยูแต่ทอแท้ ทําให้ไม่ประสบความสําเร็ จในชีวต และเหรี ยญที่จดสร้างขึ้นนี้ไม่ใช่
ิ ั
ั ิ
เครื่ องรางของขลัง แต่เป็ นสิ่ งเพิ่มกําลังใจในการต่อสู ้กบชีวต เป็ นประทีปส่ องทาง"
ใครที่ได้อ่านเรื่ องพระมหาชนกต่างพูดตรงกันว่า พระองค์ทรงพระปรี ชาสามารถ
ทางด้านวรรณกรรมยิงนักทรงใช้ภาษาที่กระชับ สละสลวยอ่านง่าย แสดงให้เห็นชัดแจนว่า
่
พระองค์ท่านทรงได้ศึกษาเรื่ องที่จะเขียนและทรงมีความรู ้อย่างลึกซึ้ง
14

15. พระมหาชนกฉบับพระราชนิพนธ์น้ ี เป็ นวรรณคดีพระพุทธศาสนาเรื่ องหนึ่งในทศชาติ
ชาดก ซึ่งเป็ นชาดก ๑๐ ชาติสุดท้าย ก่อนที่พระโพธิ สตว์จะมาประสู ติเป็ นเจ้าชายสิ ทธัตถะ
ั
และตรัสรู้เป็ นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ชาดกเรื่ องนี้แสดงให้เห็นถึงการบําเพ็ญบารมีของพระมหา
ชนก วิริยะบารมี" ซึ่งเต็มไปด้วยความเพียรพยายามอย่างยิงยวด
่
บทแรกขึ้นต้นว่า ในอดีตกาลอันพ้นคณนาวิสย ครั้งหนึ่งพระราชาพระนามว่า มหา
ั
่
ชนก ครองราชสมบัติอยูในกรุ งมิถิลา แคว้นวิเทหะ พระเจ้ามหาชนกนั้น มีพระราชโอรสสอง
พระองค์ พระนามว่าอริ ฏฐชนก และโปลชนก พระราชาพระราชทานตําแหน่งอุปราชแก่องค์
พี่ และตําแหน่งเสนาบดีแก่องค์นอง กาลต่อมาพระมหาชนกเสด็จสวรรคต พระอริ ฏฐชนกได้
้
ครองราชสมบัติและทรงรั้งพระโปลชนกเป็ นอุปราช
วันหนึ่งอมาตย์ผใกล้ชิดกราบทูลใส่ ร้ายว่า พระอุปราชโปลชนกคิดไม่ซื่อพระอริ ฏฐชนก
ู้
หลงเชื่อ สังจองจําพระโปลชนกแต่พระโปลชนกตั้งจิตอธิษฐานและหลบหนีไปได้ ภายหลัง
่
ได้รวบรวมพลท้ารบและเอาชนะได้ในที่สุด พระอริ ฏฐชนกสิ้ นพระชนม์ในที่รบ พระเทวีที่
กําลังทรงครรภ์จึงปลอมตัวหนีออกนอกเมือง ด้วยความช่วยเหลือของท้าวสักกเทวราช จึง
เสด็จหนีไปจนถึงเมืองกาลจัมปากะ ได้พราหมณ์ ผูหนึ่งอุปการะไว้ในฐานะน้องสาว
้
ต่อมาทรงมีประสูติกาล ตั้งพระนามพระโอรสตามพระอัยยิกาว่า "พระมหาชนก"
15

16. จบจนกระทังพระมหาชนกเติบใหญ่ และได้ทราบความจริ งก็คิดจะไปค้าขายแล้วจะไปเอาราช
่
สมบัติคืน จึงนําสมบัติก่ ึงหนึ่งของพระมารดาไปขาย แลกเป็ นสิ นค้าออกเรื อไปยังสุ วรรณภูมิ
ระหว่างทางในมหาสมุทรเรื อต้องพายุล่มลง ลูกเรื อตายหมดเหลือแต่พระมหาชนก
รอดผูเ้ ดียว ทรงอดทนว่ายนํ้าในมหาสมุทรด้วยความเพียร ๗ วัน ๗ คืน จนได้พบนางมณี
เมขลาและสนทนาธรรมในเรื่ องของความเพียรในที่สุดนางมณี เมขลาได้อุมพระมหาชนกไปส่ ง
้
ยังมิถิลานคร
เนื้อเรื่ องหลังจากนี้น่าติดตามมาก ดังที่พระองค์รับสังว่า "ตัวหนังสื อบางอย่างหรื อ
่
คําบางอย่างได้ดดแปลงให้ตรงกับความคิดสมัยใหม่น้ ีบาง ที่อาจไม่เป็ นประโยชน์แก่คน
ั ้
ปั จจุบนก็ได้ละเว้น และได้ตกแต่งส่ วนใหม่ที่เป็ นประโยชน์แก่สงคมปัจจุบน
ั ั ั
พระราชนิพนธ์"พระมหาชนก"
่ ั
มีความลึกซึ้ง ขึ้นอยูกบการตีความตามแต่ภูมิหลังของแต่ละช่วงอายุ วัย และ
ประสบการณ์
16

17.
ํ ่
พระมหาชนกทรงมีกาลังจากอาหารที่เสวย มีผาชุบนํ้ามัน ช่วยไล่สตว์น้ า และช่วยให้ลอยตัวอยูในนํ้าได้
้ ั ํ
่
ดี จึงทรงแหวกว่าย อยูในทะเลได้นานถึง ๗ วัน ฝ่ ายนางมณี เมขลา เทพธิดาผูรักษามหาสมุทร เห็นพระมหา
้
ชนก ว่ายนํ้าอยูเ่ ช่นนั้น จึงลองพระทัย พระมหาชนก "ใครหนอ ว่ายนํ้าอยูได้ถึง ๗ วัน ทั้งๆ ที่มองไม่เห็นฝั่ง
่
จะทนว่ายไปทําไมกัน" พระมหาชนกทรงตอบว่า "ความเพียรย่อมมีประโยชน์ แม้จะมองไม่เห็นฝั่ง เราก็จะ
ว่ายไปจนกว่าจะถึง ฝั่งเข้าสักวันหนึ่ง" นางมณี เมขลากล่าวว่า "มหาสมุทรนี้กว้างใหญ่นก ท่านจะพยายาม
ั
ว่ายสักเท่าไรก็คงไม่ถึงฝั่ง ท่านคงจะ ตายเสี ยก่อนเป็ นแน่" พระมหาชนกตรัสตอบว่า "คนที่ทาความเพียร
ํ
นั้น แม้จะต้องตายไปในขณะกําลังทํา ความเพียรพยายามอยู่ ก็จะไม่มีผใดมาตําหนิติเตียนได้ เพราะได้ทา
ู้ ํ
หน้าที่เต็มกําลังแล้ว " นางมณี เมขลาถามต่อว่า "การทําความพยายามโดยมองไม่เห็น ทางบรรลุเป้ าหมายนั้น
่
มีแต่ความยากลําบาก อาจถึงตายได้ จะต้องเพียรพยายามไปทําไมกัน" พระมหาชนกตรัสตอบว่า "แม้จะรู ้วา
สิ่ งที่เรา กําลังกระทํานั้นอาจไม่สาเร็ จก็ตาม ถ้าไม่เพียรพยายามแต่กลับหมดมานะเสี ยแต่ตนมือ ย่อมได้รับ
ํ ้
ผลร้ายของความเกียจคร้านอย่างแน่นอน ย่อมไม่มีวน บรรลุถึงเป้ าหมายที่ตองการ บุคคลควรตั้งความเพียร
ั ้
่
พยายาม แม้การนั้นอาจไม่สาเร็ จก็ตาม เพราะเรามีความพยายาม ไม่ละความตั้งใจ เราจึงยังมีชีวิตอยูได้ ใน
ํ
ทะเลนี้ เมื่อคนอื่นได้ตายกันไปหมดแล้ว เราจะพยายามสุ ดกําลัง เพื่อไปให้ถึงฝั่งให้จงได้" นางมณี เมขลาได้
ยินดังนั้น ก็เอ่ยสรรเสริ ญความเพียร ของมหาชนกกุมาร และช่วยอุมพามหาชนกกุมาร ไปจนถึงฝั่งเมืองมิถิ
้
ลา วางพระองค์ไว้ที่ศาลาในสวนแห่ งหนึ่ง ในเมืองมิถิลา
17

18.
ส.ค.ส. พระราชทาน ประจําปี ๒๕๔๒
ทรงให้คนไทยมีความเพียร เช่นเดียวกับพระมหาชนก
และทรงเน้นเรื่ องเศรษฐกิจพอเพียงว่าเป็ นทางแก้ไขปัญหาเศรษฐกิจ
18

19. ดร.สมิทธ กล่ าวถึงนายหลวง
จากการสัมภาสโดยทีมงานชุมชนตามรอยพระมหาชนกเว็บพลังจิต
ดร.สมิทธ ธรรมสโรช : ผมเป็ นคนให้ขอมูลเอง… พระองค์ท่านเป็ นคนริ เริ่ มที่จะทําเรื่ องนี้ ที่จะเอา
้
ธรรมชาติข้ ึนมาสอนมนุษย์ ธรรมชาติที่เคยเกิดขึ้น วันเดือนที่พระองค์ท่านคํานวณ ย้อนหลังเป็ นร้อยๆปี
่ ่
ตรงกับวันที่เกิดภัยพิบติจริ งเกิดขึ้น พระมหาชนกที่วายอยูในทะเลอินเดียเป็ นวันที่เกิดพายุไซโครนจริ งๆ
ั
่ ั
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยูหวทรงศึกษา อุตุนิยมวิทยา ทรงรอบรู ้ ศึกษาด้วยพระองค์เอง
ท่านใช้หลักวิทยาศาสตร์ หลักเทคโนโลยี ทาง IT ท่านทําฝนเทียมท่านศึกษาเยอะ ผมเคยพา
่
ผูเ้ ชี่ยวชาญของสหประชาชาติ เป็ นเลขาธิการองค์การอุตุนิยมวิทยา เก่งมาก เข้าไปเฝ้ าคุยกัยอยูนานเป็ น
ชัวโมงเลย ศาสดาจารย์ โอบาชิ โลก ( Dr.Prof. Godwin O.P. Obasi ) ท่านจบจากมหาลัย MIT เป็ นมหาลัย
่
ที่มีชื่อเสี ยงของอเมริ กา พอเขาออกมาเขาชื่นชมมากเลย บอกคุยประเจ้าแผ่นดินของยู พระองค์ท่านรับสัง
่
เหมือนอาจารย์ผมที่สอนอยูมหาลัย MIT เลย ผมภูมิใจมาก พระองค์ท่านทรงรอบรู ้หมด อธิบายเป็ นขั้นตอน
่
การทําฝนเทียม เลี้ยงให้อวน ทําให้ฝนตกอย่างไร เป็ นขั้นตอนตามหลักวิทยาศาสตร์ ซึ้งพระองค์ท่านไม่ได้
้
เรี ยนทางอุตุนิยมวิทยามา แต่ทรงรอบรู ้มาก ดร. โอบาชิ นี้เวลาไปบรรยายที่ไหนจะเอยถึง King of
่
Thailand แล้วก็มาถวายประกาศนียบัตรเชิดชูวาเป็ นพระเจ้าแผ่นดินพระองค์แรกของโลก ที่เป็ นนัก
อุตุนิยมวิทยา เข้าไปถวายเลย เคยไปถวายเครื่ องอุตุนิยมวิทยาติดตั้งไว้ที่สวนจิตร และขอเข้าเฝ้ าอีกสักครั้ง
ท่านก็บอก..เครื่ องมืออุตุหายไปเยอะเลย ผมก็....ใครจะเข้ามาขโมยเครื่ องมือของผมที่ไปติดตั้งไว้ให้
ปรากฏว่ากบ , อีกาที่รัฐสภามากินกบท่าน ,กบเป็ นเครื่ องมือของท่าน เพราะกบมันร้อง ทรงมีพระอารมณ์
ขัน นั้นคือเครื่ องมือกรมอุตุ ผมก็เลยไปต้องบอกปลัดกระทรวงเกษตรให้เอากบไปปล่อย เวลาพระองค์ท่าน
จะทรงนิพนธ์เรื่ องพงศาวดาร พระองค์ท่านทรงต้องมีหลักฐานว่าสิ่ งที่นิพนธ์ข้ ึนมา สิ่ งที่จะเขียนลงไปต้อง
ใกล้ความจริ ง พระองค์ท่านทรงคํานวณวันเวลา วันที่พระมหาชนกที่ตองลงไปว่ายในนํ้ามีเคลื่อนลมแรง
้
ตรงกับทางวิทยาศาสตร์ทางอุตุวิทยาว่ามันเกิดอย่างนั้นขึ้นมาจริ งๆในมหาสมุทรอินเดีย ไม่ตองไปถอดรหัส
้
มันเป็ นเรื่ องจริ งทั้งนั้น แผ่นที่ที่พระองค์ท่านเขียนอะไรต่างๆถูกต้องหมดตามหลักวิชาหมดเลย
19

20. ทีมตามรอยพระมหาชนก : อันนี้ที่พระองค์ท่านเขียนไว้ 9 May วันอุโบสก ก็คือไปเทียบกับปฏิทิน 100
ปี ปี ที่จะต้อง 9 May ก็คือ พ.ศ. 2556, 2556 จะมีพายุมากตรงนี้และพระมหาชนกจะจมนํ้า ก็เลยบอกว่า 9
May และจะเป็ นปี ที่ตรงกับ 2012 ซึ่งเป็ น Solar Maximum ทําไมปี ตรงเดือนตรงกันเลย พระองค์ท่านจะ
บอกอะไรหรื อเปล่า กําลังถอดรหัสกันอยู่
ดร.สมิทธ ธรรมสโรช : พระองค์ท่านทรงทราบ แต่ทรงไม่กล้าบอกตรงๆ
ทีมตามรอยพระมหาชนก : ก็เลยถอดรหัสมันใช้เลย ก็เลยจําไว้วาวันนี้วนอุโบสก วันนั้นวันพระ
่ ั
แน่นอน และก็เกิดอย่างนั้น
ดร.สมิทธ ธรรมสโรช : ท่านนังทางใน....ในหลวงนี้.. เวลาเข้าเฝ้ าสังเกตดูสิ พระองค์ท่านหยุดรับสังเฉยๆ
่ ่
นังเฉยๆ นังสักพักแล้วก็มีรับสังมา ท่านนังทางใน ผมเคยไปเถียงกับพระองค์ท่าน เรื่ องพายุเอนเจลล่า ผมยัง
่ ่ ่ ่
จําได้ พระองค์ท่าน.. มันมีพายุเอนเจลล่า.เป็ นซีเรี ยส ทรอปิ คคัลสตอร์ม (Serious Tropical Storm) เข้ามา
ผมก็ทายว่าจะต้องเข้ามาผ่านเวียดนาม ผ่านเขมรลงมาที่ประเทศไทย ไม่ใช้ผมคํานวณอย่างเดียว มีหน่วย
อุตุนิยมวิทยาข้างเคียง ทั้ง CNN BBC ทั้งญี่ปุ่น ทั้งจีน บอกว่าเข้าแน่นอนกรุ งเทพมหานคร กรุ งเทพมหานคร
ตอนนั้นท่วมอยูแล้ว สมัยท่านผูวากฤษฎา อรุ ณวงษ์ ณ อยุธยา พระองค์ท่านก็มีรับสังว่าไม่เข้า ผมถวายตอน
่ ้่ ่
เป็ นอธิบดี ถวายรายงานทุกเย็นเลย สามโมงเย็นเขียนแผ่นที่ถวายรายงานสภาวะอากาศ ถวายพระองค์ท่าน
ทุกเย็น คือพระองค์ท่านส่ งกลับมาอีกว่าไม่เข้า ผมก็ถวายอีกว่าต้องเข้าอย่างนี้ พระองค์ท่านก็ส่งกลับมาอีก
ผมก็เลยบอกว่า กราบถวายเพื่อได้โปรดทรงพระราชวินิจฉัย พระองค์ท่านทรงหัวเราะเลยแล้วก็บอกว่าไม่
เข้า แล้วก็ไม่เข้าจริ งๆ ทั้งๆที่หน่วยอุตุนิยมวิทยาประเทศอื่นก็บอกว่าเข้า พอมาถึงฝั่งเวียดนามมัน Recurve (
ย้อนกลับ) ขึ้นไป ไปเกาะไหหลําเข้าประเทศจีน คนของประเทศจีนตายเป็ นร้อยคน แต่ประเทศไทยไม่มี
อะไรเลย ก็น้ ีผมก็เลยไปเข้าเฝ้ าอีกครั้งหนึ่งหลังจากนั้นไปกับ ดร สุ เมธ , ดร สุ เมธถามว่าทําไมไม่เข้า
พระองค์ท่านก็ช้ ีมาที่ผมถามคนนี้ ผมก็กราบบังคุมถามอีกครั้ง ท่านให้นางมณี เมขลา พาพายุลูกนี้ไปเขาพระ
สุ เมรุ แล้ว พูดแค่น้ ีเราก็ไม่กล้าถามอีก ,ไม่กล้าถามก็เคยคุยกับมหาเล็กหลายคนบางครั้งพระองค์ท่านมีรับสัง
่
่
.. ไปรอรับพระที่อยูที่หน้าประตุเข้ามาด้วย มีเกจิอาจารย์ที่ในตระวันออกเฉียงเหนือหลายองค์ ที่เข้าเฝ้ าโดย
ไม่มีหมายไม่มีอะไรเลย แต่ท่านสื่ อกันทางจิตมาเข้าเฝ้ ามาพบ แล้วมหาเล็กก็เดินดุ่มๆแล้วก็เจอจริ งๆพระมา
ยืนรอจะเข้าเฝ้ า
20

21. คุณดูเวลาท่านพระราชทาน ส.ค.ส. ประจําปี ใหม่ในนั้นถ้าคุณ แกะอะไรให้ดี มีอะไรเยอะที่พระองค์ท่าน
จะบอก แต่พระองค์ท่านจะไม่พดมาตรงๆ บางครั้งท่านรู ้ท่านก็ไม่ยากพูดอย่างผมตอนไปกราบบังคมทูล
ู
บอกให้ผมทํานูน้ ี เกี่ยวกับเรื่ องนํ้า เรื่ องเขื่อน เรื่ องอะไร พระองค์ท่านบอกว่านี้อยากมาพูดเลย ฉันไม่อยาก
้
ให้ใครมาเดินขบวนหน้าบ้านฉัน ฉันก็กลัวพวก NGO มาว่าเหมือนกัน อีกหน่อยท่านก็จะพูดอะไรท่านก็
่
ระวังเพราะมีคนสองฝ่ าย คนที่เห็นด้วยก็จะชอบ คนที่ไม่เห็นด้วยก็อาจจะเคือง เพราะฉะนั้นท่านเป็ นอยูจุด
นั้นแล้วนะ....บางคนบอกว่าเสื้ อแดง เสื้ อเหลืองออกมารบกันทําไมไม่ทรงออกมาห้ามพระองค์ท่านทรงพูด
ไม่ได้หลอก เพราะคนมีการสนับสนุนทั้งสองข้างบางครั้งพระองค์ท่านก็อึดอัดเหมือนกัน
อยากไปใช้พระองค์ท่านมากนัก ผมว่าเราใช้พระองค์ท่านมากเหลือเกิน...เอะอะ..ก็ให้นายหลวงออกมา
ตัดสิ น ตัดสิ นอยูเ่ รื่ อย มันไม่ได้หลอกครับ พระองค์ท่านอยูในจุดนั้นท่านออกมาพูดอย่างนั้นไม่ได้ ท่านจะ
่
มาเข้าข้างคนใดคนหนึ่งไม่ได้ ออกมาพูด บางที่ผมยังนึกว่า.. เคยได้ยนท่านรับสัง.. คนอ้างชื่อพระองค์
ิ ่
ท่านเรื่ อย
ทําเพือนายหลวง ทําเพือสถาบัน
่ ่
พระองค์ ท่านอาจรับสั่ งว่ า ทําเพือสถาบัน มันต้ องทําเพือประเทศชาติด้วย
่ ่
ถ้ าว่ าทําเพือสถาบัน สถาบันอยู่แต่ ประเทศชาติไม่ อยู่แล้ วฉันจะไปเป็ นพระเจ้ าแผ่ นดินประเทศ
่
ไหน
อันนี้บางที่เราใช้ท่านมากไป เราใช้ท่านมากไป.. อันนี้บางคนแล้วแต่คนพระองค์ท่านทรงมีพระบารมี
ผมไม่เชื่อว่าพระองค์ท่านเป็ นมนุษย์นะ ผมเชื่อว่าพระองค์ท่านเป็ นเทพนะ เป็ นเทพนะจริ งๆ เป็ นเทพ
สําหรับผมเองท่านเป็ นเทพไม่ใช้มนุษย์ธรรมดา
21

22. ตามรอยพระมหาชนกชาดก
ภาพ มหาชนกวัดมัชฌิมาวาส
พระมหาชนก เป็ นเรื่ องหนึ่งในทศชาติชาดกอันเป็ นทศชาติชาดก ๑๐ ชาติสุดท้าย ก่อนที่พระโพธิสตว์
ั
จะมาประสูติเป็ นเจ้าชายสิ ทธัตถะและตรัสรู ้เป็ นพระสัมมาพุทธเจ้า มหาชนกชาดกเรื่ องนี้เป็ นการบําเพ็ญ
ความเพียรเป็ นบารมี
ผูบาเพ็ญวิริยะบารมีสูงสุ ด ยอดคนผูมีความพากเพียรมัน
้ ํ ้ ่
่ ั
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยูหว ทรงสนพระราชหฤทัย จึงทรงค้นเรื่ องพระมหาชนกในพระไตรปิ ฎกและ
ทรงแปลเป็ นภาษาอังกฤษตรงจากมหาชนกชาดก ตั้งแต่ตนเรื่ อง โดยทรงดัดแปลงเล็ก ๆ น้อย ๆ เพื่อให้
้
เข้าใจง่ายขึ้น นอกจากนี้ ยังทรงแปลเป็ นภาษาสันสกฤต ประกอบอีกภาษา รวมทั้งแผนที่ฝีพระหัตถ์ แสดง
สถานที่ต้ งทางภูมิศาสตร์ของเมืองโบราณบางแห่ งและข้อมูลอุตุนิยมวิทยาเกี่ยวกับทิศทางลม กับกําหนดวัน
ั
เดินทะเลตลอดจนจุดอัปปางของเรื ออับโชค ทรงคาดคะเนโดยอาศัยข้อมูลทางโหราศาสตร์ แสดงถึงพระ
ปรี ชาในด้านอักษรศาสตร์ ภูมิศาสตร์และโหราศาสตร์ไทย ในโอกาสเฉลิมฉลองกาญจนาภิเษกแห่งรัชกาล
เมื่อ พ.ศ. ๒๕๓๙
พระราชนิพนธ์เรื่ องพระมหาชนก ก็ออกจําหน่าย และเป็ นที่ชื่นชมโดยทัวไป แต่หนังสื อพระราช
่
็ั
นิพนธ์น้ ีกยงอ่านค่อนข้างยาก ด้วยความซับซ้อนของข้อความและของภาพ ทําให้มีการวิจารณ์และตีความ
กันในทางต่างๆ นานา
22

23. อิทธิบาท ๔
อิทธิ บาท ๔
บาทฐานแห่งความสําเร็ จ หมายถึง ฐานหรื อหนทางสู่ ความสําเร็ จ
๑. ฉันทะ ความพอใจรักใคร่ ในสิ่ งนั้น
๒. วิริยะ ความพากเพียรในสิ่ งนั้น
๓. จิตตะ ความเอาใจใส่ ฝักใฝ่ ในสิ่ งนั้น
๔. วิมงสา ความหมันสอดส่ องในเหตุผลของสิ่ งนั้น
ั ่
23

24. ตามรอยพระราชนิพนธ์มหาชนก
ความสัมพันธ์ของสรรพสิ่ ง เกี่ยวเนื่องสอดคล้องกันและกัน ดังกฎอิปปัจตา ที่พระพุทธองค์ ทรงกล่าวไป
เมื่อ ๒๕๐๐ ปี ในอดีตว่า เมื่อมีสิ่งนี้ สิ่ งนี้จึงมี เพราะสิ่ งนี้เกิดขึ้น สิ่ งนี้จึงเกิดขึ้น
็ ั
เมื่อสิ่ งนี้ไม่มี สิ่ งนี้จึงไม่มี เมื่อสิ่ งนี้ดบไป สิ่ งนี้กดบ
ั
่ ั
จากชาดกพระมหาชนกนี้ หนังสื อพระราชนิพนธ์พระมหาชนก ขององค์สมเด็จพระเจ้าอยูหว เกิดขึ้น
เมื่อหนังสื อพระราชนิพนธ์พระมหาชนกมี หนังสื อตามรอยพระมหาชนกเล่มนี้จึงเกิดขึ้น
หนังสื อพระราชนิพนธ์พระมหาชนก เป็ นราชนิพนธ์ที่ตนเรื่ องมาจากพระมหาชนก ซึ่งเป็ นชาดกใน
้
๑๐ ภพชาติสุดท้ายขององค์พระสัมมาสัมมาพุทธเจ้า ก่อนมาเกิดเป็ นเจ้าชายสิ ทธัตถะ ในชาดกมหาชนก เป็ น
ชาดกที่สอนเรื่ อง วิริยะบาท เป็ นบาทสอนเรื่ องความเพียร
หนังสื อตามรอยพระมหาชนก เป็ นหนังสื อตามรอยอธิบาท ๔ ในบทวิริยะมรรค ในบทความเพียง
ฉันทะ วิริยะ จิตตะ วิมงสา อธิบาท ๔ ซึ่งเป็ นหนทางสู่ ความสําเร็ จ ซึ่งเป็ นการเดินต่อเนื่องเป็ นสายดัง
ั
่ ั
สายนํ้าต่อเนื่องสู่ความสําเร็ จ และตามร่ องรอยงานขององค์สมเด็จพระเจ้าอยูหวในกิจเรื่ องการแก้ไข
่
วางแผน โครงการพระราชดําริ เกี่ยวกับนํ้า ให้แก่ประเทศไทยแบบองค์รวม ไม่วาจะเป็ นโครงการฝนเทียม
ศูนย์มณี เมขลา เพื่อวิกฤตกาลเรื่ องนํ้า อนาคตของประเทศไทยไว้ล่วงหน้า เราจะเห็นพ่อของแผ่นดินนี้
ทํางานให้แก่ลก 60 ล้าน เปรี ยบเหมือนสายฝนที่ชุมชํ่าทัวผืนแผ่นดินไทย
ู ่
จากภาพฝี พระหัตถ์ในพระราชนิพนธ์พระมหาชนก ทรงแสดงถึงความลุ่มลึกแห่ งพระปัญญาที่
พระองค์ท่านทรงซ้อนไว้ในภาพจักราศีที่ปรากฏแสดงถึง พระอัจฉริ ยภาพทางด้านพุทธศาสตร์
วิทยาศาสตร์ และโหราศาสตร์
่ ั
พระราชนิพนธ์พระมหาชนก เป็ นต้นแบบความเพียรที่องค์สมเด็จพระเจ้าอยูหวใช้เวลาในการพระราช
นิพนธ์ถึง 11 ปี จากทศชาติชาดก 10 ชาติสุดท้ายของพระโพธิสตว์ ก่อนจะเสวยพระชาติมาเกิดเป็ น
ั
พระพุทธเจ้า
่ ั
มหาชนกชาดก เป็ นชาดกในภาค บําเพ็ญเพียร วิริยะบารมี ซึ่งพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยูหวทรงเป็ น
ต้นแบบเปรี ยบดังพระโพธิสตว์ ผ่านผลงานมากมายตลอดเวลาตอนถึงทุกวันนี้
่ ั
่ ั
อยากจะกล่าวว่า ช่างโชคดีนกที่ได้เกิดในรัฐสมัยองค์สมเด็จพระเจ้าอยูหว
ั
พระราชนิพนธ์พระมหาชนก พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยูหวทรงใช้ความเพียรที่บริ สุทธิ์พระราชนิพนธ์
่ ั
ถึง ๑๑ ปี ในการเรี ยบเรี ยงแล้วเสร็ จทรงเริ่ มต้นตั้งแต่ปี ๒๕๒๐ – ๒๕๓๑ ซึ่งเห็นถึงความตั้งมันในความ
่
เพียรเป็ นเวลายาวนาน ซึ่งแสดงเป็ นต้นแบบในการทํางานด้วยความเพียร
24

25. ตามรอยพระมหาชนกพระอัจฉริ ยะภาพ แห่งองค์พระโพธิ สตว์
ั
คําสังสอนที่ประเสริ ฐที่สุดในภพจักรวาล เกิดขึ้นในวันจาตุรงคสันติ
่
บาต วันที่พระพุทธองค์ทรงประธานหลักโอวาทปาฏิโมกข์ อันเป็ นหัวใจ
ของพุทธศาสนา แด่พระอรหันต์สาวกผูเ้ ป็ นอหิ ภิกขุที่ได้รับการอุปสมบท
จากพระพุทธเจ้าโดยตรง ทั้ง ๑,๒๕๐ องค์ ในวันมาฆะบูชา ที่เกิดขึ้นเมื่อ
๒๕๐๐ กว่าปี ก่อน คําสอนโอวาทปาฏิโมกข์หลังพระพุทธองค์ทรงตรัสรู ้
เป็ นหลักคําสอนสําคัญหลักของพระพุทธศาสนา และพรประเสริ ฐสุ ดแห่ ง
ภพจักรวาล พระพุทธพจน์คาถาแรกได้แก่ ขันติ ความอดทนอดกลั้น
(ตีความจากภาพฝี พระหัตถ์ ภาพ Mani Makkala 9 May วันนี้วนอุโบสถ)
ั
คําสังสอนที่ประเสริ ฐที่สุดของคนไทยจากพระราชนิพนธ์พระมหาชนกของพระบาทสมเด็จ
่
พระเจ้าอยูหว เมื่อ ปี ๒๕๓๗ และพระองค์ท่านทรงตามรอยองค์สมเด็จสัมมาพระพุทธเจ้าในทศบารมี
่ ั
พระองค์ท่านทรงประทานพรเรื่ องความเพียร และเป็ นแบบอย่างแด่พสกนิกร เพือให้งานบรรลุจุดมุ่งหมาย
่
อันสูงยิงด้วย วิริยะบารมี ทรงบําเพ็ญวิริยาบารมีข้นสูงสุ ดเป็ นแบบอย่าง ดังพระมหาชนก ที่ทรงพากเพียร
่ ั ่
ว่ายนํ้าข้ามมหาสมุทร คราวเดินเรื อไปค้าขาย แล้วเกิดเรื ออับปาง ทั้งที่ไม่รู้จะถึงฝั่งเมื่อไร
(จากพระราชนิพนธ์พระมหาชนก)
๒ พฤษภาคม ๒๕๕๑ เวลา ๐๔.๐๐น. เหตุการณ์พายุนาร์กีส ได้คร่ าชีวิตประชาชนบริ เวณปากแม่น้ าอิ
ํ
รวะดีไปไม่นอยกว่าแสนชีวต
้ ิ
แด่.....ดวงวิญญาณจากเหตุการณ์พายุนาร์กีสทุกดวงขอจงสู่สรวงสรรค์ บริ เวณที่ประสพภัยติดพื้น
แผ่นดินไทยและฝนได้ช่วยสกัดพายุเข้าพื้นแผ่นดินไทย
(ตีความจากภาพฝี พระหัตถ์ Mini Mekkala 2 May Top Cyclone)
25