1. Sociaal akkoord
Wat betekent het voor u?
Asbestsanering
Methode zonder maanpakken
Wocopositief
Platform voor en door woondiensten
Jaargang 6 | nummer 3 | Mei 2013Magazine voor leden van | onderdeel van FNV BOUW
Het wonder van
Woensel-west
2. Mei 2013
Reportage
tekst Charlie Schuurman beeld Trudo
Bewoners zelf vormen het
wonder van Woensel-West
Woensel-West, ooit het domein van tippelaarsters, drugshandelaren en vandalen, maakt een bijzon-
dere metamorfose door. Van een uitzichtloze wijk in Eindhoven verandert het gestaag in een kansrijke
omgeving, dankzij de bijzondere aanpak van woningcorporatie Trudo. Het geheim zit hem in een scala
aan activiteiten, die merendeels verzorgd worden door zogenaamde ‘inplaatsers’.
Joggende studenten, schone straten, goed
bijgehouden voortuintjes en diverse kunst-
zinnige initiatieven vallen her en der op in
de brede straten van Woensel-West. Het zijn
de eerste, duidelijke tekenen van een per-
manent herstel in een wijk waar je vroeger
nog geen hond durfde uit te laten. Want nog
niet zo heel lang geleden werd bijvoorbeeld
de Edisonstraat, de as van de wijk, bevolkt
Naast de sociale opbouw, wordt er ook fysiek werk gemaakt van het permanente herstel van Woensel-West.
12
Plein
Edisonstraat alleen al geeft hoop voor de
toekomst. Ten grondslag aan deze opval-
lende metamorfose ligt de strategie die
woningcorporatie Trudo in de wijk hanteert.
Geen problemen meer toelaten en proberen
de bestaande sores op te lossen. Het lijkt –
en is in feite – een simpel plan, maar hoe
voer je een dergelijke missie succesvol uit?
Solliciteren op woning
Daarvoor bedacht de corporatie onder meer
een bijzonder fenomeen: de inplaatsers.
Nieuwe huurders die zich voor de wijk en
haar bewoners willen inzetten. Daar krijgen
ze een mooie woning en een ‘vergoeding
maatschappelijke bijdrage’ van 100 euro
korting op de huur per maand voor terug.
“Voorwaarde is echter wel dat je zeer ge-
motiveerd moet zijn”, waarschuwt program-
mamanager Nienke Bruinsma. “Want we
hebben niets aan mensen die zich puur voor
de woning inschrijven en al snel niet meer
thuisgeven.” Om dat te voorkomen moet
je als nieuwe huurder solliciteren op een
woning. Bruinsma: “Dat gaat net als bij een
baan gewoon per brief. Daarin kun je uitge-
breid toelichten wat je motivatie is om een
positieve bijdrage te leveren aan de wijk en
in welke vorm je dat zou willen doen. Zelf
hebben we een lijst met activiteiten waar ie-
mand zich voor kan inzetten. Van collectieve
initiatieven als muziek- of sportles en taal-
en computercursussen tot individualistische
projecten als huiswerkbegeleiding of klus-
maatje zijn. Maar natuurlijk kun je zelf ook
activiteiten bedenken en deze uitvoeren.”
Opvallend is dat veel van de activiteiten ge-
door dames van lichte zeden, drugskoeriers
en vandalen. Zij bepaalden voor het over-
grote deel het straatbeeld in de wijk die
ook wel bekend staat als Groenewoud en
hoog genoteerd stond in de lijst van grootste
probleemwijken van ons land. Tegenwoordig
is daar al niet veel meer van te merken.
Natuurlijk, de problemen zijn nog lang niet
allemaal opgelost, maar de aanblik van de
3. De nadruk van het herstelprogramma ligt op het
bieden van kansen aan kinderen, de volgende
generatie en daarmee de toekomst van de wijk.
Plein
13
Reportage
Mei 2013
richt zijn op kinderen en dat is niet zonder
reden. “Zij vormen de toekomst van deze
wijk, de volgende generatie”, zegt Bruinsma.
“Daarom moet je juist hen kansen bieden
door middel van taallessen, huiswerkbege-
leiding en sport.” Door de problemen in de
kern al te voorkomen, draag je immers bij
aan een goede toekomst, zo is de gedachte.
Urencontrole
In een heus sollicitatiegesprek wordt daarom
bekeken of de potentiële huurders goed bij
de activiteiten passen. Of ze bijvoorbeeld
ervaring hebben bij sportclubs of vereni-
gingen zoals Scouting. Daarnaast moeten
nieuwe huurders ook goed in de wijk pas-
sen. Bruinsma: “We proberen daarbij zoveel
mogelijk probleemgevallen te weren en ons
te richten op bijvoorbeeld studenten. Mede
door de korting wordt een huurhuis voor
twee personen ineens betaalbaar voor men-
sen die voor ons een belangrijke bijdrage
kunnen leveren aan de variatie en levendig-
heid in de wijk.” En zo heel veel hoeven de
nieuwe huurders er niet eens voor te doen.
In de basis komt het erop neer dat je als in-
plaatser zo’n 120 uur per jaar besteedt aan
de inzet voor de wijk. Daarbij maakt het niet
uit of je kiest voor 2,5 uur per week of twee
keer 60 uur in bijvoorbeeld de zomer- en
kerstvakantie. Wel worden alle uren netjes
bijgehouden en gecontroleerd door Trudo.
Bruinsma: “We willen er natuurlijk wel van
verzekerd zijn dat de afspraken worden na-
gekomen. Mocht dat niet het geval zijn, dan
volgt er een gesprek. Bij permanente ver-
zaking wordt de vergoeding ingetrokken en
moet de huurder soms zelfs vertrekken uit
de wijk. Die voorwaarden zijn bekend bij de
inplaatsers en worden duidelijk beschreven
in het contract dat wordt aangegaan. Geluk-
kig komt het niet zo vaak voor dat er drasti-
sche maatregelen nodig zijn en in geval van
overmacht, wordt er uiteraard een uitzonde-
ring gemaakt.”
Ruggengraatjes
Al deze activiteiten en initiatieven hebben
ook een positieve uitwerking op de be-
staande bewoners. Want ook zij melden zich
steeds vaker aan bij de projecten en willen
meedoen. “Er zijn zelfs mensen die op eigen
houtje de eenzame buurman of buurvrouw
uitnodigen om te komen eten. Ze hoeven er
niets voor terug, maar dragen zo wel bij aan
de leefbaarheid. Dat is fantastisch om te
zien. Ik noem ze dan ook de ruggengraatjes
van de wijk, want op deze mensen kunnen
we verder bouwen”, zegt Bruinsma. Lang-
zaam maar zeker verandert de wijk daardoor
in een gebied waar de mensen juist willen
blijven in plaats van vertrekken. Niet alleen
op sociaal vlak worden echte vorderingen
gemaakt. Ook fysiek is Woensel-West in be-
weging. Nadat de dames van lichte zeden
een eigen, gecontroleerde plek kregen, is
ook de ruimtelijke omgeving onder handen
genomen. Pleintjes zijn opgeknapt, straten
hebben hippe bewegwijzering gekregen en
de entree van de wijk krijgt met het kleur-
rijke nieuwbouwproject Volta-Galvani straks
een uitnodigende uitstraling.
Het enige dat nog zand in de motor van
deze wijkontwikkeling zou kunnen gooien, is
de verhuurdersverheffing. Hierdoor zouden
woningcorporaties wellicht op projecten als
deze moeten korten. “Vooralsnog is daar in
Woensel-West geen sprake van,” benadrukt
Creative Master Martie Dekkers van Trudo
ten stelligste. “Wij geloven in deze wijk en
in deze mensen. We zullen er dan ook alles
aan doen om de positieve kentering defini-
tief door te laten slaan.” l
De inplaatsers
Steffie Kennis en Iris Verbakel kwamen
ongeveer drie jaar geleden in de wijk
wonen. Steffie is mentor van een jongen
die ze begeleidt met zijn huiswerk en de
overstap naar de middelbare school. Iris
geeft basketbaltrainingen aan een grote
groep kinderen. Iris: “Om in aanmerking
te komen voor een woning hebben mijn
vriend en ik echt een heel plan van aan-
pak opgesteld, met sponsorplan en al.
Vervolgens zijn we uitgenodigd voor een
gesprek en kwamen we tot onze vreugde
in aanmerking voor een geweldige wo-
ning. De training verzorgen was in het
begin best lastig, maar gaandeweg leer je
de kinderen en hun ouders steeds beter
kennen. Ik probeer ze naast het spel ook
normen en waarden bij te brengen en
dat gaat steeds beter. Inmiddels ken ik
veel mensen in de wijk, die nu ook voor
mij klaarstaan als er iets is.” Steffie: “De
jongen die ik help was in het begin erg
schuchter. Vanuit mijn SPH achtergrond
breng ik hem naast huiswerk dan ook so-
ciale vaardigheden bij. Hij is nu veel zelf-
verzekerder, maakt een praatje op straat
als ik hem tref en is bovendien beretrots
als hij een goed cijfer heeft gehaald. Dat
is erg leuk om te zien. In die zin krijg je
veel meer terug dan alleen de maatschap-
pelijke vergoeding die er tegenover staat.”