1. TIỂU LUẬN
So sánh nội dung của bản Luận cương tháng 10 năm 1930
với bản Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng? Ý nghĩa
của vấn đề đối với bản thân
Sinh viên thực hiện :
Lớp :
Học phần:
Mã học phần:
Giảng viên hướng dẫn:

2. MỤC LỤC
MỞ ĐẦU……………………………………………………………..……1
NỘI DUNG………………………………………………………………...2
I. Hoàn cảnh lịch sử ra đời Luận cương tháng 10 năm 1930 và Cương lĩnh
chính trị đầu tiên……………………………………………………………....…2
1. Cương lĩnh chính trị đầu
tiên………………………………………....…Error! Bookmark not defined.
2. Luận cương tháng 10 năm 1930 ……………………………..……..…..2
II. So sánh nội dung của bản Luận cương tháng 10 năm 1930 với bản
Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng…………………………………………3
1. Sự giống nhau…..…………………………………………………….….3
2. Sự khác nhau……………………………………………………….....…5
III. Rút ra ý nghĩa của vấn đề đốivới bản thân……...……………………..7
KẾT LUẬN............................................................................................ 8
TÀI LIỆU THAM KHẢO

3. 1
MỞ ĐẦU
Sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam ngày 3/2/1930 thể hiện bước tiến
mới đối với cách mạng Việt Nam. Chính vì vậy, để đưa cách mạng nước ta tiếp
tục đi lên và giành những thắng lợi cần xác định rõ đường lối, chiến lược, sách
lược cụ thể và rõ ràng cho cách mạng Việt Nam. Do đó tại Hương Cảng, Trung
Quốc từ ngày 3/2/1930 đến ngày 7/2/1930 Đảng ta đã nhất trí thông qua Chính
cương vắn tắt, Sách lược văn tắt và Chương trình tóm tắt do Nguyễn Ái Quốc
soạn thảo, đây là văn kiện có ý nghĩa hết sức to lớn có tầm quan trọng đặc biệt
và được gọi chung thành Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng ta. Cũng trong
năm đó, vào tháng 10 năm 1930 Đồng chí Trần Phú đã trình bày bản Luận
cương chính trị tại Hội nghị lần thứ nhất của Ban Chấp hành Trung ương Đảng.
Như vậy, cả cương lĩnh chính trị và luận cương chính trị đều là những văn kiện
quan trọng, thể hiện đường lối cách mạng của Đảng ta, có vị trí và tầm quan
trọng đối với sự nghiệp cách mạng nói chung cũng như mở ra tầm nhìn mới cho
những người cộng sản chân chính trong công cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc.
Chính vì vậy, việc nghiên cứu làm rõ sự giống và khác nhau trong nội dung
của bản Luận cương tháng 10 năm 1930 với bản Cương lĩnh chính trị đầu tiên
của Đảng là đặc biệt cần thiết và có ý nghĩa quan trọng trong giai đoạn hiện nay.
Nhằm nghiên cứu một cách cụ thể, toàn diện và đầy đủ, qua đó rút ra ý nghĩa
của vấn đề đối với bản thân trong thực tiễn cuộc sống. Với những lý do trên, học
viên lựa chọn chủ đề “So sánh nội dung của bản Luận cương tháng 10 năm
1930 với bản Cương lĩnhchính trị đầu tiên của Đảng. Ý nghĩa của vấn đề đối
với bản thân” làm bài tập kết thúc môn học.

4. 2
NỘI DUNG
I. Hoàn cảnh lịch sử ra đời Luận cương tháng 10 năm 1930 và Cương
lĩnh chính trị đầu tiên
1. Cương lĩnh chính trị đầu tiên
Trong hoàn cảnh đất nước lầm than, trở thành “một xứ thuộc địa, dân ta là
vong quốc nô, Tổ quốc ta bị giày xéo dưới gót sắt của kẻ thù hung ác”1. Đến
năm 1929 tình hình trong nước có nhiều diễn biến phức tạp, sự ra đời của ba tổ
chức cộng sản khẳng định rõ phong trào công nhân và phong trào yêu nước phát
triển mạnh mẽ và có những chuyển biến tích cực. Tuy nhiên ba tổ chức ra đời
đều hoạt động riêng rẽ, tiến hành công kích và tranh giành lẫn nhau làm ảnh
hưởng không nhỏ đến tư tưởng và vị trí trong quần chúng nhân dân. Chính điều
này đã gây trở ngại rất lớn cho phong trào cách mạng của nước ta lúc bấy giờ.
Trong bối cảnh đó Nguyễn Ái Quốc về Hương Cảng, Trung Quốc với tư cách là
phái viên của Quốc tế Cộng sản, tiến hành triệu tập hội nghị nhằm mục đích
thống nhất các tổ chức cộng sản thành một Đảng duy nhất. Trong Báo cáo gửi
Quốc tế Cộng sản ngày 18-2-1930, Nguyễn Ái Quốc viết: “Chúng tôi họp vào
ngày mồng 6-1. Với tư cách là phái viên của Quốc tế Cộng sản có đầy đủ quyền
quyết định mọi vấn đề liên quan đến phong trào cách mạng ở Đông Dương, tôi
nói cho họ biết những sai lầm và họ phải làm gì. Họ đồng ý thống nhất vào một
đảng. Chúng tôi cùng nhau xác định cương lĩnh và chiến lược theo đường lối
của Quốc tế Cộng sản... Các đại biểu trở về An Nam ngày 8-2”2. Như vậy tại
cuộc họp lần này hội nghị đã thống nhất hợp nhất ba tổ chức đảng thành đảng
lấy tên là Đảng Cộng sản Việt Nam, đồng thời thông qua Chính cương vắn tắt,
Sách lược vắn tắt và Điều lệ vắn tắt do Nguyễn Ái Quốc soạn thảo gọi chung là
cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng.
2. Luận cương tháng 10 năm 1930
1 Hồ Chí Minh Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, tập 12, trang 401.
2Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đảng Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1998, tập 2, trang 19-20.

5. 3
Ngay sau khi Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời, Đảng ta đã lãnh đạo cách
mạng tiến hành nhiều cuộc khởi nghĩa lan rộng trong cả nước, với sự tham gia
ngày càng đông đảo của các tầng lớp nhân dân, một trong những phong trào có
sức lan toả và có ảnh hưởng phải kể đến phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh 1930-
1931. Tuy nhiên, phong trào Xô viết nghệ tĩnh vẫn còn những hạn chế nhất định
và mang tính tự phát vì vậy để tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đồng thời có
định hướng làm chuyển biến các phong trào cách mạng trong thời gian tới, hội
nghị lần thứ nhất của Ban Chấp hành Trung ương Đảng được triệu tập vào tháng
10 năm 1930. Tại hội nghị đã thông qua Luận cương chính trị của Đảng do đồng
chí Trần Phú soạn thảo.
Như vậy có thể thấy rằng cả Cương lĩnh chính trị và Luận cương chính trị
của Đảng đều được nghiên cứu, xây dựng dựa trên cơ sở lý luận và cơ sở thực
tiễn của chính cuộc cách mạng dân tộc và hoàn cảnh lịch sử cụ thể; đồng thời
xác định rõ nhiệm vụ, mục tiêu, phương hướng chiến lược, lực lượng cách
mạng, mối quan hệ đoàn kết quốc tế và vai trò lãnh đạo của Đảng. Thông qua
những nội dung và phân tích từng khía cạnh của hai văn kiện cho thấy những nét
tương đồng và khác biệt của mỗi tài liệu.
II. So sánh nội dung của bản Luận cương tháng 10 năm 1930 với bản
Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng
1. Sự giống nhau
Khi nghiên cứu nội dung của bản Luận cương tháng 10 năm 1930 với bản
Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng cho thấy những điểm giống nhau như
sau:
- Khi đưa ra chiến lược cho cách mạng cả 2 bản văn kiện đều xác định rõ
tính chất của cuộc cách mạng nước ta là “làm tư sản dân quyền cách mạng và
thổ địa cách mạng để đi tới xã hội cộng sản”. Đây được xem là 2 nhiệm vụ cách
mạng nối tiếp nhau hết sức quan trọng và không có bức tường nào ngăn cách.
Như vậy thông qua phương hướng chiến lược đã phản ánh cụ thể và rõ ràng xu

6. 4
thế của thời đại và nguyện vọng của đông đảo quần chúng nhân dân trong giai
đoạn hiện nay.
- Về nhiệm vụ trước mắt của cách mạng Việt Nam, bao gồm cả hai nội
dung dân tộc và dân chủ, chống đế quốc và chống phong kiến giành độc lập dân
tộc và lấy lại ruộng đất cho nhân dân.
- Về lực lượng cách mạng, cả hai văn kiện đều xác định chủ yếu phải dựa
vào đại bộ phận giai cấp công nhân và nông dân. Đây được xem là hai lực lượng
đông đảo làm nòng cốt và cơ bản nhất trong xã hội góp phần quan trọng vào
công cuộc giành độc lập giải phóng dân tộc ở nước ta.
- Về phương pháp cách mạng, đều nêu rõ việc phải tập trung và chú trọng
sử dụng sức mạnh của đại đa số quần chúng lao động Việt Nam trên hai phương
diện về chính trị lẫn vũ trang nhằm đạt được mục tiêu cơ bản cuối cùng của cuộc
cách mạng đó là đánh đổ đế quốc và thực dân phong kiến, giành thắng lợi đưa
chính quyền về tay giai cấp công nhân và nông dân.
- Về vai trò và vị trí trên trường quốc tế, cả hai bản cương lĩnh và luận
cương đều xác định cách mạng Việt Nam là một bộ phận của cách mạng thế
giới, phải chung sức và liên kết với các dân tộc khác bị áp bức và quần chúng vô
sản trên thế giới. Qua đó thể hiện quan điểm cùng đồng lòng, gắn bó khăng khít
với cách mạng thế giới trong công cuộc chung cùng chống lại các đế quốc thực
dân xâm lược.
- Giai cấp lãnh đạo của cách mạng đều được nêu ra đó là giai cấp công
nhân thông qua Đảng Cộng sản. Đảng là đội tiên phong của giai cấp vô sản, phải
thu phục cho được đại bộ phận của giai cấp mình, phải làm cho giai cấp mình
lãnh đạo được dân chúng.
Như vậy có thể thấy rằng cả hai bản Luận cương tháng 10 năm 1930 và
Cương lĩnh chính trị đầu tiên đều được ra đời trên cơ sở thấm nhuần chủ nghĩa
Mác-Lênin cũng như chịu sự tác động, ảnh hưởng mạnh mẽ của cách mạng
tháng Mười Nga.

7. 5
2. Sự khác nhau
Bên cạnh những điểm tương đồng về nội dung, hai bản Luận cương và
Cương lĩnh cũng có những điểm khác biệt như sau:
- Về độ ảnh hưởng: Luận Cương xây dựng đường lối chung cho cách mạng
của các nước Đông Dương còn Cương lĩnh chính trị xây dựng đường lối của
cách mạng Việt Nam.
- Về sự khác biệt mâu thuẫn trong xã hội
Trong Cương lĩnh chính trị đầu tiên đã nêu rõ nước ta là xã hội thuộc địa
nửa phong kiến, tồn tại trong nó hai mâu thuẫn cơ bản đó là mâu thuẫn giữa toàn
thể dân tộc Việt Nam với đế quốc thực dân Pháp xâm lược và mâu thuẫn giữa
nhân dân lao động Việt Nam (chủ yếu là nông dân) với bọn địa chủ phong kiến.
Ngoài ra, Cương lĩnh cũng nhấn mạnh trong hai mâu thuẫn đó mâu thuẫn cơ
bản, gay gắt nhất vẫn là mâu thuẫn giữa toàn thể dân tộc Việt Nam với đế quốc
thực dân Pháp và bọn tay sai. Còn Luận cương chính trị tháng 10 năm 1930 lại
xác định xã hội Đông Dương tồn tại hai mâu thuẫn đó là mâu thuẫn dân tộc và
mâu thuẫn giai cấp, trong đó mâu thuẫn giai cấp là mâu thuẫn cơ bản nhất.
- Về tính chất của cách mạng
Cương lĩnh chính trị đầu tiên nêu rõ cách mạng trải qua 2 giai đoạn gắn bó
trong khối thống nhất không bức tường nào có thể ngăn cách, trong đó từ cách
mạng tư sản dân quyền và cách mạng thổ địa để tiến lên chủ nghĩa cộng sản.
Còn Luận cương chính trị tháng 10 năm 1930 lại nêu rõ tính chất của cách mạng
Đông Dương lúc đầu làm cách mạng tư sản dân quyền. Sau khi hoàn thành
thắng lợi nhiệm vụ trên tiến thẳng lên giai đoạn xã hội chủ nghĩa không qua giai
đoạn phát triển tư bản chủ nghĩa. Trong đó phải hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ
của giai đoạn này mới làm tiếp giai đoạn khác.
- Xác định kẻ thù của cách mạng
Khi xác định kẻ thù của cách mạng cả hai bản Luận cương và Cương lĩnh
cũng cho thấy những sự khác nhau, trong đó Cương lĩnh chính trị đầu tiên xác

8. 6
định kẻ thù của cách mạng không phải toàn bộ địa chủ phong kiến và tư sản mà
chủ yếu là đế quốc thực dân Pháp, vua quan phong kiến và tư sản phản cách
mạng. Còn Luận cương chính trị tháng 10 năm 1930 xác định kẻ thù của cách
mạng là đế quốc và phong kiến, đồng thời không có sự phân biệt ngoài đa số lực
lượng phong kiến đi theo đế quốc vẫn còn một bộ phận hàng ngũ giai cấp phong
kiến tiến bộ. Mặt khác Luận cương cũng không đề cập đến bộ phận tư sản mại
bản.
- Về nhiệm vụ cách mạng
Cương lĩnh chính trị nêu rõ nhiệm vụ cách mạng là chống đế quốc và tay
sai, giành độc lập cho dân tộc. Còn Luận cương chính trị lại nêu rõ nhiệm vụ
cách mạng nhằm chống thực dân phong kiến giành ruộng đất cho nông dân.
- Về vai trò lãnh đạo
Cũng có sự khác biệt, trong khi Cương lĩnh chính trị xác định “Đảng là đội
tiên phong của vô sản giai cấp phải thu phục cho được đại bộ phận giai cấp
mình, phải làm cho giai cấp mình lãnh đạo được dân chúng”3. “Đảng là đội tiên
phong của đạo quân vô sản gồm một số lớn của giai cấp công nhân và làm cho
họ có đủ năng lực lãnh đạo quần chúng”4 thì Luận cương chính trị lại xác định
vai trò lãnh đạo thuộc về Đảng Cộng sản Đông Dương.
- Về lực lượng cách mạng
Cương lĩnh chính trị đầu tiên nêu rõ lực lượng cách mạng chủ yếu là giai
cấp công nhân, nông dân, trí thức; lôi kéo, lợi dụng phú nông, trung, tiểu địa chủ
và tư sản. Còn Luận cương chính trị chỉ giới hạn trong hai giai cấp là giai cấp
công nhân và giai cấp nông dân.
Như vậy giữa Cương lĩnh chính trị đầu tiên và Luận cương tháng 10 năm 1930
có sự liên kết và thể hiện rõ tư tưởng của cách mạng nước ta lúc bấy giờ. Thông
qua quá trình nghiên cứu so sánh hai bản văn kiện trên có thể thấy được tầm
3 Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đảng Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1998, tập 2, trang 4.
4 Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đảng Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1998, tập 2, trang 6.

9. 7
quan trọng đặc biệt của mỗi bản Cương lĩnh hay Luận cương, Luận cương là văn
kiện đã có sự tiếp thu trên cơ sở những nội dung, quan điểm do Chính cương
vắn tắt, Sách lược vắn tắt, Điều lệ tóm tắt trình bày, đồng thời đã xác định được
nhiệm vụ cốt lõi của cách mạng. Tuy nhiên, khi xem xét có thể thấy Luận cương
cũng có những mặt hạn chế trong việc sử dụng rập khuôn, máy móc áp dụng chủ
nghĩa Mác-Lênin đối với cách mạng Việt Nam, còn quá đề cao và nhấn mạnh
đấu tranh giai cấp. Còn Cương lĩnh chính trị đã thể hiện quá trình vận dụng đúng
đắn sáng tạo, nhạy bén chủ nghĩa Mác-Lênin vào hoàn cảnh cụ thể của cách
mạng Việt Nam trong việc kết hợp nhuần nhuyễn hài hòa giữa chủ nghĩa yêu
nước và chủ nghĩa quốc tế vô sản, giữa tư tưởng của chủ nghĩa cộng sản và thực
tiễn cách mạng Việt Nam, nó phù hợp với xu thế phát triển của thời đại mới, đáp
ứng yêu cầu khách quan của lịch sử. Như Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định:
“Trong bản Cương lĩnh cách mạng tư sản dân quyền năm 1930, Đảng đã nêu rõ
nhiệm vụ chống đế quốc và chống phong kiến, thực hiện dân tộc độc lập, người
cày có ruộng. Cương lĩnh ấy rất phù hợp với nguyện vọng thiết tha của đại đa số
nhân dân ta là nông dân. Vì vậy, Đảng đã đoàn kết được những lực lượng cách
mạng to lớn xung quanh giai cấp mình, còn các đảng phái của các giai cấp khác
thì hoặc bị phá sản hoặc bị cô lập. Do đó, quyền lãnh đạo của Đảng ta - Đảng
của giai cấp công nhân không ngừng củng cố và tăng cường”5.
III. Rút ra ý nghĩa của vấn đề đối với bản thân
Sau khi nghiên cứu Cương lĩnh chính trị đầu tiên và Luận cương tháng 10
năm 1930 bản thân cảm thấy càng hãnh diện và tự hào về những quan điểm,
đường lối hết sức cơ bản và đúng đắn, thể hiện sự nhất quán, đồng lòng của
Đảng trong việc xây dựng, hoạch định nhằm đưa cách mạng Việt Nam đi đúng
hướng, lãnh đạo toàn dân ta tiến hành các cuộc khởi nghĩa dành thắng lợi.
5 Đảng Cộng sản Việt Nam-Những chặng đường lịch sử (1930-2012)

10. 8
Qua đó càng thêm tin tưởng tự hào và phấn đấu học tập không ngừng, trau
dồi phẩm chất chính trị, đạo đức lối sống, tác phong làm việc để trở thành một
sinh viên giỏi, một công dân gương mẫu, một con người có đủ đức và tài góp
phần vào công cuộc xây dựng đất nước theo con đường mà Cương lĩnh chính trị
đầu tiên và Luận cương tháng 10 năm 1930 đã đặt nền móng và xây dựng.

11. 9
KẾT LUẬN
Như vậy qua nghiên cứu hai văn kiện Cương lĩnh chính trị đầu tiên và Luận
cương tháng 10 năm 1930 đều cho thấy ý nghĩa quan trọng và tầm ảnh hưởng
của nó đối với phong trào cách mạng ở Việt Nam lúc bấy giờ. Qua đó càng
khẳng định giá trị to lớn và cái nhìn đúng đắn, đầy đủ, chi tiết và hoàn thiện hơn
của Cương lĩnh chính trị đầu tiên so với Luận cương tháng 10 năm 1930. Cương
lĩnh đã nghiên cứu, phân tích tình hình một cách chi tiết và cụ thể, cũng như chỉ
rõ những mâu thuẫn cơ bản và chủ yếu của dân tộc Việt Nam lúc bấy giờ. Góp
phần quan trọng và định hướng cho cách mạng Việt Nam đi đúng hướng và đưa
cách mạng Việt Nam sang một trang sử mới.

12. 10
TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1]. Bộ giáo dục và đào tạo (2019), Giáo trình Lịch sử đảng cộng sản Việt
Nam, Hà Nội 2019.
[2]. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đảng Toàn tập, Nxb Chính trị
quốc gia, Hà Nội, 1998, tập 2, trang 4.
[3]. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đảng Toàn tập, Nxb Chính trị
quốc gia, Hà Nội, 1998, tập 2, trang 6.
[4]. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đảng Toàn tập, Nxb Chính trị
quốc gia, Hà Nội, 1998, tập 2, trang 19-20.
[5]. Đảng Cộng sản Việt Nam-Những chặng đường lịch sử (1930-2012).
[6]. Hồ Chí Minh Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, tập 12,
trang 401.