More Related Content
Similar to Punmanee study 7
Similar to Punmanee study 7 (20)
Punmanee study 7
- 1. ว 3.1 เข้าใจสมบัติของสารความสัมพันธ์ระหว่างสมบัติของสารกับโครงสร้างและแรงยึดเหนี่ยว
ระหว่างอนุภาค มีกระบวนการสืบเสาะหาความรู้และจิตวิทยาศาสตร์ สื่อสารสิ่งที่เรียนรู้และนา
ความรู้ไปใช้ประโยชน์
วิเคราะห์และอธิบายการเกิดพันธะเคมีในโครงผลึกและโมเลกุลของสาร
- แรงยึดเหนี่ยวระหว่างไอออนหรืออะตอมของธาตุให้อยู่รวมกันเป็นโครงผลึก
หรือโมเลกุล เรียกว่าพันธะเคมี
- พันธะเคมีแบ่งออกเป็นพันธะไอออนิก พันธะโคเวเลนต์ และพันธะโลหะ
1. เขียนสูตรและเรียกชื่อสารประกอบไอออนิกได้
ตัวชี้วัด
จุดประสงค์การเรียนรู้
สาระการเรียนรู้แกนกลาง
มาตรฐาน
- 3. จากตัวอย่างจะเห็นว่าการเขียนสูตรสารประกอบไอออนิกจาเป็นต้องทราบประจุของธาตุต่างๆ
รูปที่ 7.1 แสดงตารางธาตุช่วยจาประจุของไอออนชนิดต่าง ๆ โดยโลหะมีค่าพลังงานไอออไนเซชันต่าจึงเสีย
อิเล็กตรอนง่ายกลายเป็นไอออนบวก ส่วนอโลหะมีค่าพลังงานไอออไนเซชันสูงจึงเป็นฝ่ายรับอิเล็กตรอน
กลายเป็นไอออนลบ
รูปที่ 7.1 แสดงตารางธาตุช่วยจาประจุของไอออนชนิดต่าง ๆ
การเรียกชื่อสารประกอบไอออนิก
มีหลักการดังนี้
1. กรณีที่โลหะมีประจุบวกหรือเลขออกซิเดชันได้ค่าเดียว ให้อ่านชื่อโลหะหรือไอออนบวก
ก่อนแล้วตามด้วยอโลหะหรือไอออนลบโดยเปลี่ยนพยางค์ท้ายเป็น ไ-ด์ ( -ide ) สาหรับสารประกอบ
ที่มีเพียง 2 ธาตุ แต่ธาตุที่อยู่หลังบางธาตุจะมีการตัดพยางค์ท้ายออกก่อนที่จะเปลี่ยนเสียง เช่น
ไฮโดรเจน เป็น ไฮไดรด์
ไนโตรเจน เป็น ไนไตรด์
ออกซิเจน เป็น ออกไซด์
ฟอสฟอรัส เป็น ฟอสไฟด์
2. กรณีที่โลหะมีประจุบวกหรือค่าเลขออกซิเดชันได้หลายค่า ให้อ่านชื่อโลหะหรือไอออนบวก
นาหน้า และระบุค่าประจุบวกหรือเลขออกซิเดชันของโลหะเป็นตัวเลขโรมันในวงเล็บท้ายชื่อโลหะ
และตามด้วยชื่ออโลหะหรือไอออนลบ แล้วเปลี่ยนเสียงพยางค์ท้ายเป็นไ-ด์ ( -ide ) สาหรับสารประกอบ
ที่มีเพียง 2 ธาตุ ตัวอย่างการอ่านชื่อไอออนบวกและไอออนลบศึกษาได้จากตารางที่ 7.1
- 4. 3. กรณีที่ไอออนบางชนิดเป็นไอออนที่เกิดจากกลุ่มอะตอม ให้อ่านชื่อตามชื่อของกลุ่มอะตอมนั้น
ซึ่งการเรียกชื่อของกลุ่มอะตอมแสดงดังตารางที่ 7.2
ตารางที่ 7.1 การเรียกชื่อไอออนบวกและไอออนลบของธาตุ
ไอออนบวก ไอออนลบ
H+
ไฮโดรเจนไอออน H-
ไฮไดร์ไอออน
Na+
โซเดียมไอออน F-
ฟลูออไรด์ไอออน
K+
โพแทสเซียมไอออน Cl-
คลอไรด์ไอออน
Mg2+
แมกนิเซียมไอออน Br-
โบรไมด์ไอออน
Ca2+
แคลเซียมไอออน I-
ไอโอไดน์ไอออน
Ag+
ซิลเวอร์ไอออน O2-
ออกไซด์ไอออน
Zn2+
ซิงค์ไอออน S2-
ซัลไฟด์ไอออน
Al3+
อลูมิเนียมไอออน Se2-
ซิลิไนด์ไอออน
Cu+
คอปเปอร์ (I) ไอออน Te2-
เทลลูไรด์ไอออน
Cu2+
คอปเปอร์ (II) ไอออน N3-
ไนไตร์ไอออน
Fe2+
ไอร์ออน (II) ไอออน P3-
ฟอสไฟด์ไอออน
Fe3+
ไอร์ออน (III) ไอออน
Hg+
เมอร์คิวรี (I) ไอออน
Pb2+
เลด (II) ไอออน
Cr3+
โครเมียม (III) ไอออน
- 5. ตารางที่ 7.2 การเรียกชื่อไอออนบวกและไอออนลบที่เกิดจากกลุ่มอะตอม
ไอออน ชื่อ ไอออน ชื่อ
NH4
+
แอมโฒเนียมไอออน ClO3
-
คลอเรตไอออน
OH-
ไฮดรอกไซด์ไอออน ClO4
-
เปอร์คลอเรตไอออน
NO2
-
ไนไตรด์ไอออน Cr2O7
2-
ไดโครเมตไอออน
NO3
-
ไนเตรตไอออน CrO4
2-
โครเมตไอออน
SO3
2-
ซัลไฟด์ไอออน MnO4
2-
แมงกาเนตไอออน
SO4
2-
ซัลเฟตไอออน MnO4
-
เปอร์แมงกาเนตไอออน
CO3
2-
คาร์บอเนตไอออน CN-
ไซยาไนด์ไอออน
PO4
3-
ฟอสเฟตไอออน HSO3
-
ไฮโดรเจนซัลไฟด์ไอออน
SCN-
ไทไซยาเนตไอออน HSO4
-
ไฮโดรเจนซัลเฟตไอออน
HCO3
-
ไฮโดรเจนคาร์บอเนตไอออน PO3
3-
ฟอสไฟด์ไอออน
HPO4
2-
ไฮโดรเจนฟอสเฟตไอออน S2O3
2-
ไทโอซัลเฟตไอออน
BO3
2-
โบเรตไอออน CH3COO-
แอซีเตตไอออน
- 6. ตารางที่ 7.3 ตัวอย่างการอ่านชื่อสารประกอบไอออนิก
สูตรประกอบ ชื่อ
Ca3N2 แคลเซียมไนไตร์
Al2O3 อะลูมิเนียมออกไซด์
MgCl2 แมกนีเซียมคลอไรด์
Ca3P2 แคลเซียมฟอสไฟด์
Na2O โซเดียมออกไซด์
FeCl3 ไอออน (III) คลอไรด์
HgO เมอร์คิวรี (II) ออกไซด์
NaNO3 โซเดียมไนเตรต
FeCl2 ไอออน (II) คลอไรด์
MgO แมกนีเซียมออกไซด์
- 7. กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ รายวิชาเคมีเพิ่มเติม ว 30221 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4
คาชี้แจง
1. แบบทดสอบหลังเรียน ชุดที่ 7 ใช้ทดสอบความรู้ของนักเรียนหลังเรียน
เรื่อง การเขียนสูตรและเรียกชื่อสารประกอบไอออนิก
จานวน 5 ข้อ ข้อละ 1 คะแนน คะแนนเต็ม 5 คะแนน ใช้เวลา 10 นาที
2. ให้นักเรียนเลือกคาตอบที่ถูกที่สุดและทาเครื่องหมาย X ลงในกระดาษคาตอบ
1. ข้อใดเขียนสูตรสารประกอบไอออนิกได้ถูกต้อง
ก. MgCl2 , CaCl2
ข. MgO , K2Cl
ค. Li2Cl , Al2O3
ง. Ca2F , Na2S
2. ข้อใดเรียกชื่อสารได้ถูกต้อง
ก. BaSO4แบเรียมซัลไฟด์
ข. NaNO3โซเดียมไนเตรต
ค. NH4Cl แอมโมเนียมคลอรีน
ง. CaOแคลเซียมมอนอออกไซด์
3. 38Sr ทาปฎิกิริยากับ16S สารประกอบที่ได้ควรมีสูตร
อย่างไร
ก. SrS3
ข. Sr2S3
ค. SrS
ง. Sr3S3
4. สารประกอบไอออนิกมีสูตร X2Y ถ้า X เป็นธาตุ
ที่มีเลขอะตอมเท่ากับ 19 แล้ว Y ควรเป็นธาตุที่มี
เลขอะตอมเป็นเท่าใด
ก. 15
ข. 16
ค. 17
ง. 19
5. ชื่อสารที่กาหนดให้ต่อไปนี้ข้อใดผิด
ก. Cu2S คอปเปอร์ (II) ซัลไฟด์ ,NaCN
โซเดียมไซยาไนด์
ข. P2O5ไดฟอสฟอรัสเพนตะออกไซด์ ,
Al2O3อะลูมิเนียมออกไซด์
ค. MnO2แมงกานีส (IV) ออกไซด์ , FeCl3
ไอร์ออน (III) คลอไรด์
ง. Na2CO3โซเดียมคาร์บอเนต, KNO3
โพแทสเซียมไนเตรท
แบบทดสอบหลังเรียน
- 8. ชุดที่ 7 เรื่อง การเขียนสูตรและเรียกชื่อสารประกอบไอออนิก
ตัวเลือก
หัวข้อ
ก ข ค ง
1
2
3
4
5
ชื่อ ................................. นามสกุล .................................... ชั้น ............ เลขที่ ..........
คะแนนเต็ม 5
คะแนนที่สอบได้
ลงชื่อ ………………………………………. ผู้ตรวจ
(.............................................................)
วันที่ ............. เดือน .............................. พ.ศ.
..............
กระดาษคาตอบแบบทดสอบหลังเรียน
- 9. ชุดที่ 7 เรื่อง การเขียนสูตรและเรียกชื่อสารประกอบไอออนิก
เฉลยแบบทดสอบหลังเรียน
1) ก.
2) ข.
3) ค.
4) ข.
5) ก.
เฉลยแบบทดสอบหลังเรียน
- 10. สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. คู่มือครูรายวิชาเพิ่มเติม เคมี เล่ม 1
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4-6 กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ตามหลักสูตรแกนกลาง
การศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ สกสค.
ลาดพร้าว, 2553
หนังสือเรียนรายวิชาเพิ่มเติม เคมี เล่ม 1 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4-6 กลุ่มสาระการเรียนรู้
วิทยาศาสตร์ ตามหลักสูตรแกนกลาง การศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551.
กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ สกสค. ลาดพร้าว, 2553
สุทัศน์ ไตรสถิตวร. เคมี ม.4 เล่ม 1. กรุงเทพมหานคร: ไทเนรมิตกิจ อินเตอร์
โปรเกสซีฟ จากัด 2553.
บรรณานุกรม