SẢN PHỤ KHOA

1. Michel COLLET
Hội nghị toàn quốc lần thứ 1- Hội siêu âm Việt Nam
Huế – ngày 6 - 7 tháng 1 - 2017
Những bất thường thường gặp của
hệ thần kinh trung ương

2. Phần 1

3. Khảo sát cấu trúc siêu âm não
• Khảo sát hệ thống :
– Đường cong sọ não
– Các thành phần của đường giữa
– Hệ thống não thất
– Nhu mô não
– Rãnh cuộn não
• Mặt cắt axial, coronal, sagittal
• Quý 1, 2 , 3
3

4. Cực đầu thai nhi – Quý I
• Hai mặt cắt
Axial Sagittal
Thực hiện từ tuần thứ 11 +0 đến 13+6

5. Mặt cắt axial
1
2
2
1 : Ebauche vách trong suốt
2 : Đồi thị
Rãnh gian não thất (mũi tên đỏ)
Sự hội tụ của hai đường Bichat
(tại điểm chấm)
Hai bán cầu phải đối xứng
Phải thấy được sự cốt hóa xương

6. Mặt cắt sagittal
Thân não (ngôi sao)
Não thất 4 (hình tròn)
Bể lớn (hình tam giác)
Mờ da gáy (mũi tên đỏ)
Cliché P . Mace , E. Quarello
Gynécologie Obstétrique et Fertilité 44 (2016) 43-55

7. Não thất 4 và bể lớn
Não thất 4 (khoảng giới hạn bởi các chấm)
Bể lớn (khoảng giới hạn bởi các gạch)
sagittale axiale
coronale
P.Mace, E.Quarello
Analyse de la fosse postérieure fœtale lors de l’échographie du premier trimestre de la grossesse
Gynécologie Obstétrique et Fertilité 44 (2016) 43-55

8. Kết quả siêu âm
• Hình thái bình thường
– Các đường cong xương sọ thấy rõ và đều
– Các đám rối màng mạch tăng âm và đối xứng
– Đường giữa hình thái bình thường
– Hố sau hình thái bình thường
– Khoảng mờ da gáy trong giới hạn sinh lý

10. Các bất thường quý I
• Vô sọ hoặc vô não (Anencéphalie)
• Vô sọ (Excencéphalie)
• Não trước không phân chia thể thùy (Holoprosencéphalie
lobaire)
• Não úng thủy
• Thoát vị não
• Các dấu hiệu não gián tiếp của gai đôi cột sống

11. Bệnh lý quý I
Vô não
2
1
Exencéphalie
Thoát vị não
1 2
Não trước không phân chia
alobaire Não úng thủyNão úng thủy

12. Sự dày lên của mô mềm vùng gáy với các khuyết rỗng âm nhỏ
Hình ảnh đa thùy rỗng âm
Nang Hygroma

13. Dày khoảng mờ da gáy
Aspect normal

14. Các bất thường có thể sàng lọc
khác
Không có xương hàm dưới
Rétrognatisme

15. Nghi ngờ gai đôi cột sống mở
(spina bifida ouvert)
Dấu hiệu tuyến Dấu hiệu quả chanh Hai đường Bichat song song
Cliché : J.P Bernard Cliché : P . MaceJ.P Bernard

16. Hình ảnh bình thường
Nghi ngờ gai đôi cột sống mở
Sự biến mất của bể lớn
Cliché P . Mace , E. Quarello
Gynécologie Obstétrique et Fertilité 44 (2016) 43-55
Thân não (ngôi sao)
Não thất 4 (hình tròn)
Bể lớn (hình tam giác)
Mờ da gáy (mũi tên đỏ)

17. Cấu trúc siêu âm não
Quý 2 và 3
• Khảo sát hệ thống :
– Đường cong sọ não
– Các thành phần của đường giữa
– Hệ thống não thất
– Nhu mô não
– Rãnh cuộn não
• Mặt cắt axial, coronal, sagittal

18. Mặt cắt axial qua não
VL
1
1
2
2
3
3
4
4
5
5
Quét từ trên xuống dưới
Ligne médiane
Fosse postérieure
Ngã tư não thất

19. Mặt cắt axial qua não
VL
1
3 2 2
3
3
4
4
5
Khuyến cáo hiện tại :
Kết hợp hai mặt cắt này thành một

20. Vách trong suốt; đồi thị;
ngã tư não thất; thung lũng sylvienne
Mặt cắt được khuyến cáo sử dụng hiện nay
BPD, HC
1
2
3
1 : Vách trong suốt
2 :Ngã tư não thất
3 :Thung lũng sylvienne
Mũi tên đỏ : não thất 3

21. Sự đóng lại của thung lũng
sylvienne
Guibaud , UOG 2008 ; 32 : 50-60

22. Mặt cắt axial hố sau
Mặt cắt phải qua não thất 4 (mũi tên đỏ)

23. Mặt cắt coronal

24. Mặt cắt AxialeMặt cắt coronal giữa
Mặt cắt coronal giữa
Không cần thiết vì các cấu trúc đã thấy được trên mặt cắt axiale

25. Mặt cắt coronal sau
sagittale
giữaaxiale
Không cần thiết NẾU

26. Mặt cắt coronal trước
Hình ảnh siêu âm quý II Hình ảnh siêu âm quý III
Khảo sát các hồi cuộn não

27. Mặt cắt sagittale giữa
1
2
3
1
2
3
4
24 SA
1: mỏ
2 : gối
3 : thân
4 : Lồi

28. Mặt cắt sagittale giữa – tuần thai thứ 22
1 : Thể chai
Độ dày : 2 mm
2 : Vách trong suốt
3 : septum vergae ở sau
1
2
3
28

29. Mặt cắt sagittale cạnh giữa
T P
24 SA

30. Kết luận
1
2
3

31. Phần 2

32. Bệnh lý thể chai
• Bất sản hoàn toàn thể chai
Dấu hiệu trực tiếp : Không có thể chai
22 SA

33. 1
1
1
Không có vách trong suốt
Bất sản hoàn toàn thể chai
Dấu hiệu gián tiếp
Sự tách xa của sừng trán
Não thất khổng lồ

34. Bệnh lý thể chai
Bất sản một phần Giảm sản thể chai

35. Não thất khổng lồ
24 SA
Mức độ trung bình
Rãnh chẩm trong
Coronal trướcNão thất khổng lồ nặng
15 mm

36. Bất sản vách
Bất sản vách

37. Các bất thường trên mặt cắt coronal trước

38. Tổn thương dạng nang
• Các nang đám rối màng mạch
Hình ảnh rỗng âm hình tròn giới hạn rõ trong khối hồi âm của đám rối

39. Tổn thương dạng nang
• Nang cạnh não thất vùng trán

40. Tổn thương dạng nang
• Nang màng nhện

41. Nang gian bán cầu não

42. Phình tĩnh mạch Galien
1
2 1
2
Hình vợt (Raquette)
1: Phình mạch
2 : xoang dẫn lưu

43. Bất thường hố sau
Dandy Walker
Bất sản thùy nhộng
Nang
RombencéphalosynapsisKhông thấy bể lớn
Nang
K

44. Hematome nội sọ
1: Hematome dưới màng cứng
2 : Hematome trong não

45. Vôi hóa não