SlideShare a Scribd company logo
1 of 10
Download to read offline
1
HỘI CHỨNG TRÀN KHÍ MÀNG PHỔI
BS Hoàng Hồng Thái
Bộ môn Nội tổng hợp - Trường Đại học Y Hà Nội
I. Định nghĩa tràn khí màng phổi
Khoang màng phổi là một khoang ñược tạo bởi hai lá: lá thành và lá tạng.Bình
thường khoang màng phổi là một khoang ảo, không có không khí
Vì một lý do nào ñó (bệnh bẩm sinh học do chấn thương gây rách lá thành hoặc
lá tạng màng phổi) không khí vào trong khoang màng phổi .
Nếu lượng khí ít : chỉ phát hiện tình cờ trên Xquang .
Nếu lượng khí nhiều sẽ gây nên trên lâm sàng hội chứng tràn khí màng phổi
Sinh lý bình thường khoang màng phổi
Binh thường lá tạng áp sát lá thành và trượt lên lá thành trong những ñộng tác hô
hấp nhờ có một lượng dich 10 - 15 ml, không có khí, áp lực khoang màng phổi -15cm
H2O ñến -20 cm H2O
II.Tổn thương sinh lý bệnh học
Bình thường khoang màng phổi có áp lực âm tính 15 - 20cm H2O.Với áp lực này
giúp cho nhu mô phổi nở ra sát thành ngực và dễ dàng trong ñộng tác hô hấp
Trong tràn khí màng phổi vì có một lượng khí nằm giữa hai lá thành và lá tạng
của màng phổi do tổn thương lá thành, lá tạng hoặc cả hai gây thủng, không khí lọt
vào khoang màng phổi áp lực khoang màng phổi "dương hơn" so với bình thường.Tuỳ
theo lượng khí nhiều hay ít mà làm bóc tách lá tạng khỏi lá thành nhiều hay ít.
Khi tràn khí màng phổi làm cho nhu mô phổi bị ép lại, bên phổi tổn thương,
thông khí và trao ñổi khí sẽ giảm ñi tuỳ theo mức ñộ tràn khí nhiều hay ít
Trong thể tràn khí màng phổi mở hoặcthể tràn khí có supáp (không khí vào
khoang màng phổi qua lỗ thủng nhiều nhưng không ra ñược) làm cho :
+ Áp lực âm tính trong khoang màng phổi ñã bị thay thế bằng áp lực dương tính
và ngày càng tăng dần
+ Nhu mô phổi co rúm lại về rốn phổi .
+ Tăng áp lực trong khoang màng phổi bên bệnh (trong tràn khí màng phổi có
van hay supap) ñẩy tim và trung thất về bên lành, kéo theo rối loạn về huyết
ñộng ngày càng nặng nề. Bệnh nhân có biểu hiện như ngạt thở và nếu lượng khí
nhiều, xuất hiện nhanh gây hiện tượng sốc trên lâm sàng.
2
III. Nguyên nhân
3.1. Do thủng lá tạng
+ Kén khí trên bề mặt lá tạng
+ Kén khí dưới lá tạng
+ Do vỡ hang lao vào khoang màng phổi
+ Vỡ áp xe phổi vào khoang màng phổi
+ Do ung thư di căn vào màng phổi
+ Vỡ phế nang ở bệnh nhân có giãn phế nang (hen phế quản, COPD)
3.2. Do thủng lá thành
+ Chấn thương trực tiếp do hung khí, hoả khí, vật sắc nhọn
+ Các chấn thương gián tiếp gây gẵy xương sườn chọc thủng thành ngực có khi
thủng cả lá tạng màng phổi
3.3. Nguyên nhân do một số thủ thuật ñể chẩn ñoán, ñiều trị
+ Thở máy ấp lực cao
+ Chọc hút các khối u ở nhu mô qua thành ngực
+ Các thăm dò chẩn doán trong nội soi phế quản (sinh thiết xuyên thành phế
quản, chọc hút xuyên thành phế quản)
+ Các thủ thuật bơm khí vào ổ bụng, sau phúc mạc
+ Chọc dò khoang màng phổi không ñúng quy trình kỹ thuật làm cho không khí
lọt vào khoang màng phổi
IV Lâm sàng
Các triệu chứng lâm sàng và cận lâm sàng của tràn khí khoang màng phổi
4.1. Các triệu chứng chức năng
Hiện tượng ñau chói ở ngực, ñau như xé ngực, có thể gây sốc, mặt tái, vã mồ hôi
mạch nhanh, chân tay lạnh, có thể huyết áp hạ
Hiện tượng khó thở:
Xảy ra ngay sau khi người bệnh ñau chói ngực, khó thở nhiều, cảm thấy hụt hơi
Các triệu chứng sốc nhanh chóng giảm dần
Đau chỉ còn khu trú ở dưới xương bả hay dưới núm vú
4.2. Triệu chứng thực thể :
+ Nhìn : lồng ngực vồng lên ở bên bệnh, bất ñộng, khoang liên sườn giãn ra
+ Sờ : rung thanh mất
+ Gõ: vang trống
+ Nghe : rì rào phế nang mất
Ba triệu chứng: Rung thanh giảm, gõ vang, rì rào phế nang giảm tạo nên tam
chứng Galia.
3
Người ta còn mô tả nghe có khi thấy ñược tiếng vang kim khí, thổi vò khi bệnh
nhân nói hoặc ho
+ Da ở ngực bên bệnh phồng lên
+Nếu tràn khí màng phổi nhiều có thể thấy tràn khí dưới da nhiều làm cổ bạnh,
mặt cũng to ra, bệnh nhân có cảm giác khó thở do bị chèn ép
+ Ấn vào vùng tràn khí có cảm giác lạo xạo như thuỷ tinh vỡ dưới tay. Khi ấn
vào vùng tràn khí dưới da, ngoài cảm giác thủy tinh vỡ, một số trường hợp tràn khí
dưới da nhiều như ấn vào một ñám bột nhão dưới tay.
Triệu chứng toàn thân nhiều hay ít hoàn toàn phụ thuộc vào bệnh chính gây nên
tràn khí màng phổi
Khi tràn khí màng phổi nhiều có thể thấy:
Nếu tràn khí màng phổi bên phổi phải : Mất vùng ñục trước gan
Nếu tràn khí màng phổi bên trái nhiều: tim bị ñẩy qua bờ phải xương ức
4.3. Triệu chứng toàn thân :
Bệnh nhân có thể sốt hoặc không sốt, da xanh xao nếu bị bệnh nhiễm trùng mạn
tính (hay gặp do lao phổi, có thể ho máu ít một, kéo dài gây nên thiếu máu nhẹ)
4.4. Xquang : Chụp phổi thẳng tư thế ñứng
Đây là triệu chứng quan trọng giúp cho chẩn ñoán xác ñịnh, chẩn ñoán phân biệt và
trong một tình huống ñặc biệt có thể hướng tới nguyên nhân gây tràn khí màng phổi.
Ví dụ :
Bên tràn khí màng phổi nghi do chấn thương gãy xương sườn (nếu Xquang có
hình ảnh gãy xương sườn, có tràn khí tràn máu phổi hợp) hoặc trên bệnh nhân có hình
ảnh của lao cũ bên ñối diện với bên bệnh có thể nghĩ ñến tràn khí màng phổi do lao...)
Có 5 triệu chứng ñiển hình của tràn khí màng phổi trên Xquang ngực chuẩn chụp
ở tư thế ñứng hoặc tư thế ngồi (nếu vì khó thở hay lý do nào khác mà chụp tư thế nằm
không có giá trị chẩn ñoán) :
+ Phổi bên bệnh quá sáng, mất vân phổi
+ Nhu mô phổi co về phía rốn phổi, có thể thấy màng phổi lá tạng nếu tràn khí
màng phổi không nhiều (trong trường hợp có dính màng phổi hay tổn thương ở dưới
màng phổi, nhu mô phổi sẽ không co hoàn toàn về rốn phổi)
+ Khoang liên sườn giãn rộng
+ Tim có vẻ nhỏ, trung thất bị ñẩy về bên lành
+ Cơ hoành hạ thấp (có thể có xuất dịch góc sườn hoành nhưng dịch này không
có nghĩa tràn dịch màng phổi ) :
Vì tràn khí màng phổi có thể lượng khí vào khoang màng phổi do thủng nhỏ nên
không khí vào ít lỗ thủng ñược ñóng lại, có trường hợp lỗ thủng lớn làm khoang màng
4
phổi thông thương với bên ngoài, có trường hợp không khí vẫn vào khoang màng phổi
liên tục nhưng không thoát ra ñược gây nên 3 hiện tượng có thể gặp trên lâm sàng
4.5. Chụp CT ngực: ở những cơ sở có ñiều kiện chụp cắt lớp vi tính ngực là một xét
nghiệm có giá trị
- Cho biết mức ñộ, vị trí tràn khí, các tổn thương phối hợp (thủng thực quản,gãy
xương sườn, thủng tạng trong ổ bụng,
- Phân biệt ñược tràn khí màng phổi khu trú hay chỉ là kén khí hoặc giãn phế
nang
- Đánh giá ñược kết quả của thủ thuật ñặt dẫn lưu (vị trí ống thông)
- Góp phần tìm nguyên nhân (do vỡ kén khí, vỡ hang lao hay áp xe phổi vỡ vào
khoang màng phổi, màng tim)
- Điều chỉnh và lựa chọn phương pháp chữa trị phù hợp (nội khoa hay phải phẫu
thuật)
4.6. Phương pháp khảo sát áp lực khoang màng phổi
Để nhận biết các hiện tượng này, người ta thực hiện 2 nghiệm pháp: Đo áp lực
khoang màng phổi bằng máy KUSS hoặc bằng bơm tiêm.
4.6.1. Đo bằng máy Kuss
Dùng máy Kuss nối một nhành của dụng cụ này với một dây dẫn có gắn một kim
(cỡ ñủ lớn thường là kim cỡ 16G. Dùng kim chọc vào khoang màng phổi bên bệnh sau
khi ñã sát trùng và gây tê tốt.
Có 3 tình huống xảy ra :
Có thể thấy một trong các hiện tượng sau ñây:
+ Tràn khí màng phổi ñóng: Áp lực khoang màng phổi thấp hơn áp lực khí trời
+ Tràn khí màng phổi mở: Áp lực khoang màng phổi bằng áp lực khí trời (=
760mmHg)
+ Tràn khí màng phổi có van: Áp lực khoang màng phổi cao hơn áp lực khí trời
không khí từ ngoài vào khoang màng phổi qua lỗ thủng nhưng không ra ñược làm cho
áp lực khoang màng phổi càng tăng. Loại này rất nặng, bệnh nhân hay bị sốc.
4.6.2. Đo áp lực khoang màng phổi bằng bơm tiêm
Nếu không có máy Kuss, người ta có thể dùng bơm tiêm (tốt nhất bằng bơm thuỷ
tinh ñể hạn chế ma sát). Nên cho sẵn vào bơm tiêm 5 ml không khí .
Chọc kim có gắn bơm tiêm vào khoang màng phổi bên có khí , nếu :
+ Pit tông bị hút về phía bệnh nhân: Tràn khí màng phổi ñóng
+Pit tông dao ñộng quanh vị trí ban ñầu: Tràn khí màng phổi mở
+ Pit tông bị ñẩy ra: Tràn khí màng phổi có van hay tràn khí có supap
Trên ñây là triệu chứng lâm sàng của tràn khí màng phổi toàn bộ hay tự do
5
Tràn khí màng phổi khu trú nếu lượng khí ít triệu chứng lâm sàng kín ñáo :
bệnh nhân không có khó thở nhiều chỉ ñau tức ngực.
Gõ khó phát hiện, nghe kỹ mới thấy có một vùng nhỏ có giảm rì rào phế nang .
V. Chẩn ñoán
5.1. Chẩn ñoán xác ñịnh
Dựa vào các triệu chứng ñiển hình của tràn khí màng phổi trên :
* Lâm sàng qua hỏi bệnh tỷ mỉ (ñiều kiện xuất hiện bệnh sau mang vác nặng, sau
gắng sức ho mạnh sau thủ thuật can thiệp ở phổi ...)
* Qua khám thực thể có tam chứng Galiard bên bệnh
* Triệu chứng Xquang tràn khí màng phổi với 5 triệu chứng ñiển hình ñã nêu
trên ñây
* Chọc dò khoang màng phổi chuẩn lấy ñược khí
Cách chọc dò (tràn khí thể tự do hay khu trú) lấy ñược khí là tiêu chuẩn quan
trọng khẳng ñịnh chẩn ñoán
5.2.Chẩn ñoán thể lâm sàng của TKMP
5.2.1. TKMP tự phát nguyên phát
- Thường gặp ở người trẻ, cao gầy, hút thuốc.
5.2.2. TKMP tự phát thứ phát
- Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, giãn phế nang, hen phế quản. Cần nghĩ tới
TKMP khi ñột nhiên suy hô hấp nặng.
- Nhiễm khuẩn phổi: do tụ cầu vàng, viêm phổi hoại tử do vi khuẩn Gram âm,
viêm phổi do Pneumocystis carinii, lao phổi có hang hoặc không có hang.
- Ung thư phế quản gây di căn màng phổi làm thủng màng phổi: hiếm gặp.
- Các bệnh phổi mô kẽ như xơ phổi mô kẽ lan toả, bụi phổi silic, sarcoidose ;
nhồi máu phổi ñều có thể có biến chứng TKMP.
- Bệnh tự miễn: Viêm khớp dạng thấp, viêm da cơ, xơ cứng bì.
- Thủng thực quảnvào khoang màng phổi, trung thất gây tràn khí, tràn mủ màng
phổi, trung thất cấp tính (HC Boerhaave)
5.2.3. Tràn khí màng phổi do chấn thương: do thủng thành ngực hoặc gẫy xương sườn
gây tổn thương phổi.
5.2.4. Tràn khí màng phổi do thủ thuật chẩn ñóan, ñiều trị: xảy ra sau các thủ thuật
- Chọc dịch màng phổi, sinh thiết màng phổi, sinh thiết phổi xuyên thành ngực,
- Soi phế quản có chải phế quản, sinh thiết xuyên thành phế quản, ñặt catheter
tĩnh mạch dưới ñòn,
- Bóp bóng quá mạnh hoặc thở máy áp lực ñẩy vào cao, bệnh nhân chống máy
(chấn thương phổi do áp lực).
6
- Ít gặp hơn là cấp cứu ngừng tuần hòan có ép tim, hô hấp nhân tạo
- Châm cứu
5.3. Chẩn ñoán phân biệt
Trong lâm sàng ñôi khi có thể nhầm tràn khí màng phổi ở một số trường hợp
5.3.1. COPD có giãn phế nang nặng
+ Giống tràn khí màng phổi vì bệnh nhân có khó thở, có thể có suy hô hấp
Xquang phổi : phổi quá sáng, khoang liên sườn giãn, lồng ngực căng
Nhưng ở bệnh nhân COPD mặc dù có :
+ Có khó thở
+ Phổi quá sáng thường cả hai bên
+ Khoang liên sườn giãn, lồng ngực căng, cơ hoành hạ thấp
Nhưng trên Xquang nếu ñọc kỹ thấy:
+ Nhu mô phổi không bị co rúm về phía rốn phổi hoặc bóc tách khỏi thành ngực
+ Vân phổi vẫn còn rõ
5.3.2. Một số trường hợp ở bệnh nhân nữ hay bị nhầm tràn khí màng phổi khu trú hai
bên ñáy
Nếu ñọc kỹ phim phổi thấy
+ Bóng mờ của cơ ngực lớn và bóng vú tạo nên hình ảnh giả tràn khí
+ Phần nghi ngờ tràn khí thấy: vân phổi còn rõ
Cả hai trường hợp nên thận trọng: khám lại bệnh nhân cẩn thận nếu cần có thể
chụp lại Xquang nực thẳng ñể so sánh (có thể phim Xquang trước ñó chưa chuẩn do
chụp cấp cứu chẳng hạn)
5.4. Cách chọc dò và dẫn lưu khí màng phổi
5.4.1. Chuẩn bị bệnh nhân
+ Phải có phim Xquang tư thế ñứng mới chụp
+ Phải có xét nghiệm mấu chảy, máu ñông
+ Được giải thích mục ñích của thủ thuật
+ Nằm tư thế ngửa, chân duỗi thẳng
+ Thủ thuật ñược tiến hành trong buồng thủ thuật bảo ñảm vô trùng
5.4.2. Dụng cụ
+ Catheter chuyên dùng cho dẫn lưu khí màng phổi
+ Trocart, dây dẫn khí, bộ phận hút áp lực âm. Nếu có van một chiều thì thuận lợi
(van Jeanneret có 3 bình thuỷ tinh)
+ Khoá ba chạc
Thuốc men :
5.4.3. Chuẩn bị về phần thầy thuốc
+ Rửa tay mặc áo ñi găng như phẫu thuật viên
7
5.5. Phương pháp tiến hành
+ Khám bệnh nhân lại một lần nữa
+ Đối chiếu trên phim Xquang ñể chọn ñường vào cho thích hợp
+ Sát trùng vùng chọc, trải khăn có lỗ, gây tê vùng chọc
+ Dùng trocart chọc vào vị trí ñã gây tê thẳng góc vói mặt da
+ Luồn ống dẫn lưu
+ Lắp khoá ba chạc
+ Khâu cố ñịnh ống thông vào da
+ Đặt gạc sạch và băng lại cẩn thận
+ Dùng bơm tiêm 20ml hút kiểm tra nếu thấy dân lưu tốt thì lắp máy ñể hút áp
lực âm 25 cm nước lúc ñầu .Theo dõi khí ra qua van.
VI. Điều trị
Tuỳ theo nguyên nhân, mức ñộ tràn khí, thể trạng bệnh nhân, áp dụng các biện
pháp ñiều trị thích hợp
6.1. Nguyên tắc
- Hút hết khí khoang màng phổi. Các dấu hiệu bắt buộc phải dẫn lưu khí khoang
màng phổi:
+TKMP áp lực dương: Bệnh nhân thở nhanh > 30 lần/phút, nhịp tim > 140
lần/phút, huyết áp tụt. Trung thất bị ñẩy lệch về bên ñối diện, vòm hoành hạ thấp
dẹt và thẳng, có khi ñảo ngược, tràn khí dưới da. Nếu chọc kim vào khoang màng
phổi sẽ thấy khí xì ra, ño áp lực thấy dương tính.
+ Có dây chằng màng phổi
+ Có hình ảnh tràn khí-tràn dịch màng phổi: vì ñây có thể là hình ảnh tràn máu
màng phổi.
+ Có tổn thương nhu mô phổi dưới chỗ tràn khí.
- Phòng tái phát
6.2. Điều trị cụ thể
6.2.1. Điều trị bảo tồn
Chỉ ñịnh: TKMP tự phát nguyên phát, xảy ra lần ñầu, lượng khí khoang màng
phổi ít (10- 15% thể tích bên phổi tràn khí).
Màng phổi tạng bên bệnh bị bóc khỏi màng phổi thành ở ñỉnh phổi trên phim
xquang thẳng tư thế ñứng ≤ 2cm ( phim ñược chụp mới nhất trong ngày), không có
dấu hiệu khó thở.
Bệnh nhân nên ñược theo dõi tại viện, thở oxy 2 - 3 lít/phút trong vòng 2 - 3 ngày,
sau ñó chụp lại Xquang phổi, nếu ổn ñịnh, cho ra viện.
8
Nếu phải chọc hút dẫn lưu màng phổi thì tuỳ theo ñiều kiện và mức ñộ TKMP mà
dùng các biện pháp thích hợp sau ñây.
6.2.2. Chọc hút khí màng phổi ñơn thuần
- Chỉ ñịnh cho những bệnh nhân TKMP tự phát nguyên phát,màng phổi tạng bên
bệnh bị bóc khỏi màng phổi thành ở ñỉnh phổi trên phim xquang thẳng tư thế ñứng ≤
2cm ( phim ñược chụp mới nhất trong ngày), không có dấu hiệu khó thở.
- Sử dụng kim nhỏ nối với ba chạc và bơm tiêm 50ml. Sau khi hút hết khí thì rút
kim. Nếu hút ñược 4 lít mà khí vẫn ra ñều, không có cảm giác khí sắp hết cần xem xét
chỉ ñịnh mở màng phổi
Có thể sử dụng kim luồn (14-16G) nối với dây truyền dịch, ba chạc và bơm tiêm
50ml. Sau khi hút hết khí, kẹp ống dây truyền và khóa ba chạc trong 12 giờ, sau chụp
lại, nếu không thấy tái phát thì rút kim luồn.
6.2.3.Đặt catheter có nòng polyethylene vào khoang màng phổi
- Hút áp lực - 20 cm nước liên tục cho ñến khi hết khí màng phổi, sau ñó kẹp ống
dẫn lưu 24 giờ.
- Sau kẹp ống dẫn lưu nếu thấy bệnh nhân khó thở tăng và/hoặc tràn khí dưới da,
cần mở kẹp và hút khí trở lại ngay.
- Rút ống dẫn lưu nếu không thấy TKMP tái phát sau 24 giờ: khám lâm sàng và
chụp X quang phổi.
6.2.4. Mở màng phổi và dẫn lưu khí
Chỉ ñịnh:
+ Tất cả các trường hợp TKMP tự phát thứ phát.
+ TKMP do chấn thương. TKMP thứ phát sau thông khí nhân tạo.
+ TKMP tự phát tiên phát nhiều hoặc thất bại với các biện pháp ñiều trị nêu trên.
+ Tràn khí tràn dịch màng phổi.
−Tiến hành:
+ Mở màng phổi với ống thông lớn nếu có tràn máu-tràn khí khoang màng phổi,
kết hợp với hội chẩn ngoại khoa phẫu thuật cấp cứu.
+ Với những trường hợp tràn khí màng phổi áp lực dương (tràn khí màng phổi
có supap) nên sử dụng van Heimlich hoặc cho một ñầu ống dẫn lưu vào một
bình ñựng dung dịch vô khuẩn với ñiều kiện ñầu ống phảI ñược nhúng sâu
tới ñáy bình .Mục ñích của ñộng tác này là cho khí trong khoang màng phổi
ra từ từ, tránh phù phổi do thay ñổi áp lực quá nhanh. Điều quan trọng nữa là
khi không khí thoát ra, ống thông ñược nhúng sâu tới ñáy bình sẽ ngăn không
cho không khí trào từ ngoài vào khoang màng phổi.
9
6.3. Quy trình theo dõi ống dẫn lưu hút khí ở khoang màng phổi
+ Hút áp lực –20 cm nước liên tục cho ñến khi hết khí màng phổi, sau ñó kẹp
ống dẫn lưu 24 giờ.
+ Rút ống dẫn lưu nếu không thấy TKMP tái phát sau 24 giờ: khám lâm sàng và
chụp X quang phổi.
+ Sau kẹp ống dẫn lưu nếu thấy bệnh nhân khó thở tăng và/hoặc tràn khí dưới
da, cần mở kẹp và hút khí trở lại ngay.
−Thất bại: Khí tiếp tục ra sau 5 ngày hút dẫn lưu khí liên tục.
6.4. Nội soi màng phổi nội khoa
Chỉ ñịnh:
 TKMP nhiều với các biện pháp ñiều trị nêu trên bị thất bại
 TKMP tái phát.
Các thủ thuật có thể áp dụng khi nội soi màng phổi:
- Gây dính màng phổi với một số thuốc: Tetracyclin, Doxycyclin, Bleomycin,
Betadin(polyvidol)
- Bơm bột Talc.
- Chà xát màng phổi; ñốt ñiện, cắt bỏ bóng khí, thắt các bóng khí.
6.5. Mở lồng ngực
−Chỉ ñịnh:
+ Không có ñiều kiện nội soi màng phổi
+ Thất bại sau nội soi màng phổi
Trong các trường hợp nêu trên, tiến hành mở lồng ngực ñể xử lý các bóng khí
hoặc lỗ dò phế quản-màng phổi. Kết hợp gây dính màng phổi với hoá chất hoặc
gây chà xát màng phổi.
6.6. Một số thể TKMP
−TKMP và tràn dịch (máu, mủ...) màng phổi:
+ Mở màng phổi hút dẫn lưu kín.
+ Chỉ ñịnh nội soi khoang màng phổi hoặc phẫu thuật sau khi thất bại với biện
pháp ñiều trị nêu trên.
−TKMP áp lực dương:
+ Ngay khi phát hiện, cần chọc ngay một kim thường hoặc catheter nhỏ vào
khoang liên sườn 2 ñường giữa ñòn ñể giảm áp lực khoang màng phổi.
+ Mở màng phổi hút dẫn lưu sớm.
−TKMP do các thủ thuật chẩn ñoán và ñiều trị:
+ TKMP sau các thủ thuật: chọc hút dịch màng phổi, sinh thiết màng phổi, sinh
thiết xuyên thành ngực, sinh thiết xuyên thành phế quản, lượng khí ít chỉ cần
chọc hút kim nhỏ hoặc ñặt catheter dẫn lưu khoang màng phổi.
10
+ TKMP ở bệnh nhân mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính do bóp bóng hoặc thở
máy, bệnh nhân TKMP do ñặt catheter tĩnh mạch trung tâm, cần mở màng
phổi với ống cỡ 24-28F, sau ñó hút dẫn lưu liên tục.
VII. Tiên lượng – Phòng bệnh
7.1. Nếu ñến sớm ñược dẫn lưu sớm : tốt
7.2. Nếu ñến muộn, hay lỗ thủng màng phổi lớn hút dài ngày phổi không nở ñược :
không tốt  phải phẫu thuật
7.3. Biến chứng :
+ Phù phổi huyết ñộng (hiếm) trong trường hợp tràn khí màng phổi nhiều kiểu
áp lực hút khí quá nhanh, nhiều.
+ Nếu tràn khí màng phổi ñến viện muộn : Surfartan bị giảm hoặc mất gây nên
xẹp phổi vung bị tràn khí không có khả năng hồi phục
+ Tràn khí trung thất
tràn dịch màng phổi ở bệnh nhân có tràn khí ñơn thuần trước ñó có tăng bạch cầu
ưa axit trong dịch màng phổi
+ Tràn mủ - tràn khí màng phổi do dẫn lưu khí dài ngày bị bội nhiễm, do ung thư
thực quản vỡ vào khoang màng phổi

More Related Content

What's hot

KHÁM TIM
KHÁM TIMKHÁM TIM
KHÁM TIMSoM
 
các đường kerley trong x-quang phổi
các đường kerley trong x-quang phổicác đường kerley trong x-quang phổi
các đường kerley trong x-quang phổiBs. Nhữ Thu Hà
 
TIẾP CẬN BỆNH NHÂN PHÙ
TIẾP CẬN BỆNH NHÂN PHÙTIẾP CẬN BỆNH NHÂN PHÙ
TIẾP CẬN BỆNH NHÂN PHÙSoM
 
TRÀN DỊCH MÀNG PHỔI
TRÀN DỊCH MÀNG PHỔITRÀN DỊCH MÀNG PHỔI
TRÀN DỊCH MÀNG PHỔISoM
 
KHÁM CƠ QUAN SINH DỤC NAM
KHÁM CƠ QUAN SINH DỤC NAMKHÁM CƠ QUAN SINH DỤC NAM
KHÁM CƠ QUAN SINH DỤC NAMSoM
 
HỘI CHỨNG SUY TẾ BÀO GAN
HỘI CHỨNG SUY TẾ BÀO GANHỘI CHỨNG SUY TẾ BÀO GAN
HỘI CHỨNG SUY TẾ BÀO GANSoM
 
Dan luu mang phoi
Dan luu mang phoiDan luu mang phoi
Dan luu mang phoivinhvd12
 
Bệnh án tim mạch
Bệnh án tim mạchBệnh án tim mạch
Bệnh án tim mạchSoM
 
HÌNH ẢNH HỌC X QUANG MỘT SỐ BỆNH PHỔI THƯỜNG GẶP
HÌNH ẢNH HỌC X QUANG MỘT SỐ BỆNH PHỔI THƯỜNG GẶPHÌNH ẢNH HỌC X QUANG MỘT SỐ BỆNH PHỔI THƯỜNG GẶP
HÌNH ẢNH HỌC X QUANG MỘT SỐ BỆNH PHỔI THƯỜNG GẶPSoM
 
PHÂN TÍCH DỊCH MÀNG PHỔI
PHÂN TÍCH DỊCH MÀNG PHỔIPHÂN TÍCH DỊCH MÀNG PHỔI
PHÂN TÍCH DỊCH MÀNG PHỔISoM
 
TIẾP CẬN CHẨN ĐOÁN ĐAU NGỰC CẤP
TIẾP CẬN CHẨN ĐOÁN ĐAU NGỰC CẤPTIẾP CẬN CHẨN ĐOÁN ĐAU NGỰC CẤP
TIẾP CẬN CHẨN ĐOÁN ĐAU NGỰC CẤPSoM
 
THOÁT VỊ BẸN
THOÁT VỊ BẸNTHOÁT VỊ BẸN
THOÁT VỊ BẸNSoM
 
CÁCH KHÁM HÔ HẤP Ở TRẺ EM
CÁCH KHÁM HÔ HẤP Ở TRẺ EMCÁCH KHÁM HÔ HẤP Ở TRẺ EM
CÁCH KHÁM HÔ HẤP Ở TRẺ EMSoM
 
KHÁM VẬN ĐỘNG
KHÁM VẬN ĐỘNGKHÁM VẬN ĐỘNG
KHÁM VẬN ĐỘNGSoM
 
TIẾP CẬN BỆNH NHÂN ĐAU THƯƠNG VỊ CẤP
TIẾP CẬN BỆNH NHÂN ĐAU THƯƠNG VỊ CẤPTIẾP CẬN BỆNH NHÂN ĐAU THƯƠNG VỊ CẤP
TIẾP CẬN BỆNH NHÂN ĐAU THƯƠNG VỊ CẤPSoM
 
TIẾP CẬN BỆNH NHÂN XƠ GAN
TIẾP CẬN BỆNH NHÂN XƠ GANTIẾP CẬN BỆNH NHÂN XƠ GAN
TIẾP CẬN BỆNH NHÂN XƠ GANSoM
 
Bệnh án Xơ gan/viêm gan B mạn tính tiến triển
Bệnh án Xơ gan/viêm gan B mạn tính tiến triểnBệnh án Xơ gan/viêm gan B mạn tính tiến triển
Bệnh án Xơ gan/viêm gan B mạn tính tiến triểnDucha254
 
KHÁM TAI MŨI HỌNG CƠ BẢN
KHÁM TAI MŨI HỌNG CƠ BẢNKHÁM TAI MŨI HỌNG CƠ BẢN
KHÁM TAI MŨI HỌNG CƠ BẢNSoM
 

What's hot (20)

KHÁM TIM
KHÁM TIMKHÁM TIM
KHÁM TIM
 
các đường kerley trong x-quang phổi
các đường kerley trong x-quang phổicác đường kerley trong x-quang phổi
các đường kerley trong x-quang phổi
 
Phù phổi cấp
Phù phổi cấpPhù phổi cấp
Phù phổi cấp
 
TIẾP CẬN BỆNH NHÂN PHÙ
TIẾP CẬN BỆNH NHÂN PHÙTIẾP CẬN BỆNH NHÂN PHÙ
TIẾP CẬN BỆNH NHÂN PHÙ
 
TRÀN DỊCH MÀNG PHỔI
TRÀN DỊCH MÀNG PHỔITRÀN DỊCH MÀNG PHỔI
TRÀN DỊCH MÀNG PHỔI
 
KHÁM CƠ QUAN SINH DỤC NAM
KHÁM CƠ QUAN SINH DỤC NAMKHÁM CƠ QUAN SINH DỤC NAM
KHÁM CƠ QUAN SINH DỤC NAM
 
HỘI CHỨNG SUY TẾ BÀO GAN
HỘI CHỨNG SUY TẾ BÀO GANHỘI CHỨNG SUY TẾ BÀO GAN
HỘI CHỨNG SUY TẾ BÀO GAN
 
Dan luu mang phoi
Dan luu mang phoiDan luu mang phoi
Dan luu mang phoi
 
Bệnh án tim mạch
Bệnh án tim mạchBệnh án tim mạch
Bệnh án tim mạch
 
HÌNH ẢNH HỌC X QUANG MỘT SỐ BỆNH PHỔI THƯỜNG GẶP
HÌNH ẢNH HỌC X QUANG MỘT SỐ BỆNH PHỔI THƯỜNG GẶPHÌNH ẢNH HỌC X QUANG MỘT SỐ BỆNH PHỔI THƯỜNG GẶP
HÌNH ẢNH HỌC X QUANG MỘT SỐ BỆNH PHỔI THƯỜNG GẶP
 
PHÂN TÍCH DỊCH MÀNG PHỔI
PHÂN TÍCH DỊCH MÀNG PHỔIPHÂN TÍCH DỊCH MÀNG PHỔI
PHÂN TÍCH DỊCH MÀNG PHỔI
 
TIẾP CẬN CHẨN ĐOÁN ĐAU NGỰC CẤP
TIẾP CẬN CHẨN ĐOÁN ĐAU NGỰC CẤPTIẾP CẬN CHẨN ĐOÁN ĐAU NGỰC CẤP
TIẾP CẬN CHẨN ĐOÁN ĐAU NGỰC CẤP
 
THOÁT VỊ BẸN
THOÁT VỊ BẸNTHOÁT VỊ BẸN
THOÁT VỊ BẸN
 
Lách to_Trần Khuê Tú_Y09B
Lách to_Trần Khuê Tú_Y09BLách to_Trần Khuê Tú_Y09B
Lách to_Trần Khuê Tú_Y09B
 
CÁCH KHÁM HÔ HẤP Ở TRẺ EM
CÁCH KHÁM HÔ HẤP Ở TRẺ EMCÁCH KHÁM HÔ HẤP Ở TRẺ EM
CÁCH KHÁM HÔ HẤP Ở TRẺ EM
 
KHÁM VẬN ĐỘNG
KHÁM VẬN ĐỘNGKHÁM VẬN ĐỘNG
KHÁM VẬN ĐỘNG
 
TIẾP CẬN BỆNH NHÂN ĐAU THƯƠNG VỊ CẤP
TIẾP CẬN BỆNH NHÂN ĐAU THƯƠNG VỊ CẤPTIẾP CẬN BỆNH NHÂN ĐAU THƯƠNG VỊ CẤP
TIẾP CẬN BỆNH NHÂN ĐAU THƯƠNG VỊ CẤP
 
TIẾP CẬN BỆNH NHÂN XƠ GAN
TIẾP CẬN BỆNH NHÂN XƠ GANTIẾP CẬN BỆNH NHÂN XƠ GAN
TIẾP CẬN BỆNH NHÂN XƠ GAN
 
Bệnh án Xơ gan/viêm gan B mạn tính tiến triển
Bệnh án Xơ gan/viêm gan B mạn tính tiến triểnBệnh án Xơ gan/viêm gan B mạn tính tiến triển
Bệnh án Xơ gan/viêm gan B mạn tính tiến triển
 
KHÁM TAI MŨI HỌNG CƠ BẢN
KHÁM TAI MŨI HỌNG CƠ BẢNKHÁM TAI MŨI HỌNG CƠ BẢN
KHÁM TAI MŨI HỌNG CƠ BẢN
 

Similar to HỘI CHỨNG TRÀN KHÍ MÀNG PHỔI

Tràn dịch-khí MP.pptx
Tràn dịch-khí MP.pptxTràn dịch-khí MP.pptx
Tràn dịch-khí MP.pptxhoangminhTran8
 
tran dich mang phoi-2007-dongduoc.net
tran dich mang phoi-2007-dongduoc.nettran dich mang phoi-2007-dongduoc.net
tran dich mang phoi-2007-dongduoc.netthanhblog
 
Vết thương ngực hở
Vết thương ngực hởVết thương ngực hở
Vết thương ngực hởNguyễn Quân
 
Vet thuong nguc ho
Vet thuong nguc hoVet thuong nguc ho
Vet thuong nguc hovinhvd12
 
Tràn dịch màng phổi
Tràn dịch màng phổiTràn dịch màng phổi
Tràn dịch màng phổiPhong Kiều
 
36 tran dich mang phoi-2007
36 tran dich mang phoi-200736 tran dich mang phoi-2007
36 tran dich mang phoi-2007Hùng Lê
 
Tràn dịch màng phổi
Tràn dịch màng phổiTràn dịch màng phổi
Tràn dịch màng phổiHùng Lê
 
38 tran khi mp tu phat 2007
38 tran khi mp tu phat 200738 tran khi mp tu phat 2007
38 tran khi mp tu phat 2007Hùng Lê
 
Tràn khí màng phổi tự phát
Tràn khí màng phổi tự phátTràn khí màng phổi tự phát
Tràn khí màng phổi tự phátHùng Lê
 
O can mang phoi- Bài giảng PGSTS Nguyễn hữu Ước
O can mang phoi- Bài giảng PGSTS Nguyễn hữu ƯớcO can mang phoi- Bài giảng PGSTS Nguyễn hữu Ước
O can mang phoi- Bài giảng PGSTS Nguyễn hữu Ướcvinhvd12
 
CÁC HỘI CHỨNG HÔ HẤP THƯỜNG GẶP
CÁC HỘI CHỨNG HÔ HẤP THƯỜNG GẶPCÁC HỘI CHỨNG HÔ HẤP THƯỜNG GẶP
CÁC HỘI CHỨNG HÔ HẤP THƯỜNG GẶPSoM
 
CÁC BỆNH HÔ HẤP & THUỐC
CÁC BỆNH HÔ HẤP & THUỐCCÁC BỆNH HÔ HẤP & THUỐC
CÁC BỆNH HÔ HẤP & THUỐCDr Hoc
 
Hội chứng đông đặc.pptx
Hội chứng đông đặc.pptxHội chứng đông đặc.pptx
Hội chứng đông đặc.pptxhoangminhTran8
 
Điều trị Áp-xe phổi nhi khoa
Điều trị Áp-xe phổi nhi khoaĐiều trị Áp-xe phổi nhi khoa
Điều trị Áp-xe phổi nhi khoaĐức Đoàn Anh
 
TIẾP CẬN BỆNH NHÂN HÔ HẤP.pdf
TIẾP CẬN BỆNH NHÂN HÔ HẤP.pdfTIẾP CẬN BỆNH NHÂN HÔ HẤP.pdf
TIẾP CẬN BỆNH NHÂN HÔ HẤP.pdfNuioKila
 
Chan thuong nguc kin
Chan thuong nguc kinChan thuong nguc kin
Chan thuong nguc kinvinhvd12
 

Similar to HỘI CHỨNG TRÀN KHÍ MÀNG PHỔI (20)

TKMP tự phát
TKMP tự phátTKMP tự phát
TKMP tự phát
 
Tràn dịch-khí MP.pptx
Tràn dịch-khí MP.pptxTràn dịch-khí MP.pptx
Tràn dịch-khí MP.pptx
 
tran dich mang phoi-2007-dongduoc.net
tran dich mang phoi-2007-dongduoc.nettran dich mang phoi-2007-dongduoc.net
tran dich mang phoi-2007-dongduoc.net
 
Vết thương ngực hở
Vết thương ngực hởVết thương ngực hở
Vết thương ngực hở
 
Vet thuong nguc ho
Vet thuong nguc hoVet thuong nguc ho
Vet thuong nguc ho
 
Tràn dịch màng phổi
Tràn dịch màng phổiTràn dịch màng phổi
Tràn dịch màng phổi
 
36 tran dich mang phoi-2007
36 tran dich mang phoi-200736 tran dich mang phoi-2007
36 tran dich mang phoi-2007
 
36 tran dich mang phoi-2007
36 tran dich mang phoi-200736 tran dich mang phoi-2007
36 tran dich mang phoi-2007
 
Tràn dịch màng phổi
Tràn dịch màng phổiTràn dịch màng phổi
Tràn dịch màng phổi
 
38 tran khi mp tu phat 2007
38 tran khi mp tu phat 200738 tran khi mp tu phat 2007
38 tran khi mp tu phat 2007
 
38 tran khi mp tu phat 2007
38 tran khi mp tu phat 200738 tran khi mp tu phat 2007
38 tran khi mp tu phat 2007
 
Tràn khí màng phổi tự phát
Tràn khí màng phổi tự phátTràn khí màng phổi tự phát
Tràn khí màng phổi tự phát
 
O can mang phoi- Bài giảng PGSTS Nguyễn hữu Ước
O can mang phoi- Bài giảng PGSTS Nguyễn hữu ƯớcO can mang phoi- Bài giảng PGSTS Nguyễn hữu Ước
O can mang phoi- Bài giảng PGSTS Nguyễn hữu Ước
 
Viêm Phổi
Viêm PhổiViêm Phổi
Viêm Phổi
 
CÁC HỘI CHỨNG HÔ HẤP THƯỜNG GẶP
CÁC HỘI CHỨNG HÔ HẤP THƯỜNG GẶPCÁC HỘI CHỨNG HÔ HẤP THƯỜNG GẶP
CÁC HỘI CHỨNG HÔ HẤP THƯỜNG GẶP
 
CÁC BỆNH HÔ HẤP & THUỐC
CÁC BỆNH HÔ HẤP & THUỐCCÁC BỆNH HÔ HẤP & THUỐC
CÁC BỆNH HÔ HẤP & THUỐC
 
Hội chứng đông đặc.pptx
Hội chứng đông đặc.pptxHội chứng đông đặc.pptx
Hội chứng đông đặc.pptx
 
Điều trị Áp-xe phổi nhi khoa
Điều trị Áp-xe phổi nhi khoaĐiều trị Áp-xe phổi nhi khoa
Điều trị Áp-xe phổi nhi khoa
 
TIẾP CẬN BỆNH NHÂN HÔ HẤP.pdf
TIẾP CẬN BỆNH NHÂN HÔ HẤP.pdfTIẾP CẬN BỆNH NHÂN HÔ HẤP.pdf
TIẾP CẬN BỆNH NHÂN HÔ HẤP.pdf
 
Chan thuong nguc kin
Chan thuong nguc kinChan thuong nguc kin
Chan thuong nguc kin
 

More from SoM

Hấp thu của ruột non
Hấp thu của ruột nonHấp thu của ruột non
Hấp thu của ruột nonSoM
 
Điều hòa dịch tụy
Điều hòa dịch tụy Điều hòa dịch tụy
Điều hòa dịch tụy SoM
 
Điều hòa hô hấp
Điều hòa hô hấpĐiều hòa hô hấp
Điều hòa hô hấpSoM
 
Quá trình trao đổi và vận chuyển khí
Quá trình trao đổi và vận chuyển khíQuá trình trao đổi và vận chuyển khí
Quá trình trao đổi và vận chuyển khíSoM
 
CÂU HỎI ÔN TẬP THI TAY NGHỀ BÁC SĨ TRẺ NĂM 2022.docx
CÂU HỎI ÔN TẬP THI TAY NGHỀ BÁC SĨ TRẺ NĂM 2022.docxCÂU HỎI ÔN TẬP THI TAY NGHỀ BÁC SĨ TRẺ NĂM 2022.docx
CÂU HỎI ÔN TẬP THI TAY NGHỀ BÁC SĨ TRẺ NĂM 2022.docxSoM
 
Các yếu tố ảnh hưởng đến huyết áp
Các yếu tố ảnh hưởng đến huyết ápCác yếu tố ảnh hưởng đến huyết áp
Các yếu tố ảnh hưởng đến huyết ápSoM
 
Điều hòa hoạt động của tim
Điều hòa hoạt động của timĐiều hòa hoạt động của tim
Điều hòa hoạt động của timSoM
 
Chu kỳ hoạt động của tim
Chu kỳ hoạt động của timChu kỳ hoạt động của tim
Chu kỳ hoạt động của timSoM
 
Nhóm máu hệ rhesus
Nhóm máu hệ rhesusNhóm máu hệ rhesus
Nhóm máu hệ rhesusSoM
 
Cấu trúc và chức năng của hồng cầu
Cấu trúc và chức năng của hồng cầuCấu trúc và chức năng của hồng cầu
Cấu trúc và chức năng của hồng cầuSoM
 
Vận chuyển vật chất qua màng tế bào
Vận chuyển vật chất qua màng tế bào Vận chuyển vật chất qua màng tế bào
Vận chuyển vật chất qua màng tế bào SoM
 
bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.pdf
bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.pdfbệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.pdf
bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.pdfSoM
 
hen phế quản.pdf
hen phế quản.pdfhen phế quản.pdf
hen phế quản.pdfSoM
 
cơn hen cấp.pdf
cơn hen cấp.pdfcơn hen cấp.pdf
cơn hen cấp.pdfSoM
 
đợt cấp bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.pdf
đợt cấp bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.pdfđợt cấp bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.pdf
đợt cấp bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.pdfSoM
 
khó thở.pdf
khó thở.pdfkhó thở.pdf
khó thở.pdfSoM
 
các test chức năng phổi.pdf
các test chức năng phổi.pdfcác test chức năng phổi.pdf
các test chức năng phổi.pdfSoM
 
ngất.pdf
ngất.pdfngất.pdf
ngất.pdfSoM
 
rung nhĩ.pdf
rung nhĩ.pdfrung nhĩ.pdf
rung nhĩ.pdfSoM
 
đánh gia nguy cơ tim mạch cho phẫu thuật.pdf
đánh gia nguy cơ tim mạch cho phẫu thuật.pdfđánh gia nguy cơ tim mạch cho phẫu thuật.pdf
đánh gia nguy cơ tim mạch cho phẫu thuật.pdfSoM
 

More from SoM (20)

Hấp thu của ruột non
Hấp thu của ruột nonHấp thu của ruột non
Hấp thu của ruột non
 
Điều hòa dịch tụy
Điều hòa dịch tụy Điều hòa dịch tụy
Điều hòa dịch tụy
 
Điều hòa hô hấp
Điều hòa hô hấpĐiều hòa hô hấp
Điều hòa hô hấp
 
Quá trình trao đổi và vận chuyển khí
Quá trình trao đổi và vận chuyển khíQuá trình trao đổi và vận chuyển khí
Quá trình trao đổi và vận chuyển khí
 
CÂU HỎI ÔN TẬP THI TAY NGHỀ BÁC SĨ TRẺ NĂM 2022.docx
CÂU HỎI ÔN TẬP THI TAY NGHỀ BÁC SĨ TRẺ NĂM 2022.docxCÂU HỎI ÔN TẬP THI TAY NGHỀ BÁC SĨ TRẺ NĂM 2022.docx
CÂU HỎI ÔN TẬP THI TAY NGHỀ BÁC SĨ TRẺ NĂM 2022.docx
 
Các yếu tố ảnh hưởng đến huyết áp
Các yếu tố ảnh hưởng đến huyết ápCác yếu tố ảnh hưởng đến huyết áp
Các yếu tố ảnh hưởng đến huyết áp
 
Điều hòa hoạt động của tim
Điều hòa hoạt động của timĐiều hòa hoạt động của tim
Điều hòa hoạt động của tim
 
Chu kỳ hoạt động của tim
Chu kỳ hoạt động của timChu kỳ hoạt động của tim
Chu kỳ hoạt động của tim
 
Nhóm máu hệ rhesus
Nhóm máu hệ rhesusNhóm máu hệ rhesus
Nhóm máu hệ rhesus
 
Cấu trúc và chức năng của hồng cầu
Cấu trúc và chức năng của hồng cầuCấu trúc và chức năng của hồng cầu
Cấu trúc và chức năng của hồng cầu
 
Vận chuyển vật chất qua màng tế bào
Vận chuyển vật chất qua màng tế bào Vận chuyển vật chất qua màng tế bào
Vận chuyển vật chất qua màng tế bào
 
bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.pdf
bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.pdfbệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.pdf
bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.pdf
 
hen phế quản.pdf
hen phế quản.pdfhen phế quản.pdf
hen phế quản.pdf
 
cơn hen cấp.pdf
cơn hen cấp.pdfcơn hen cấp.pdf
cơn hen cấp.pdf
 
đợt cấp bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.pdf
đợt cấp bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.pdfđợt cấp bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.pdf
đợt cấp bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.pdf
 
khó thở.pdf
khó thở.pdfkhó thở.pdf
khó thở.pdf
 
các test chức năng phổi.pdf
các test chức năng phổi.pdfcác test chức năng phổi.pdf
các test chức năng phổi.pdf
 
ngất.pdf
ngất.pdfngất.pdf
ngất.pdf
 
rung nhĩ.pdf
rung nhĩ.pdfrung nhĩ.pdf
rung nhĩ.pdf
 
đánh gia nguy cơ tim mạch cho phẫu thuật.pdf
đánh gia nguy cơ tim mạch cho phẫu thuật.pdfđánh gia nguy cơ tim mạch cho phẫu thuật.pdf
đánh gia nguy cơ tim mạch cho phẫu thuật.pdf
 

Recently uploaded

SGK mới sinh lý chuyển dạ.pdf rất hay nha các bạn
SGK mới sinh lý chuyển dạ.pdf rất hay nha các bạnSGK mới sinh lý chuyển dạ.pdf rất hay nha các bạn
SGK mới sinh lý chuyển dạ.pdf rất hay nha các bạnHongBiThi1
 
Quyết định số 287/QĐ-QLD về việc công bố Danh mục thuốc biệt dược gốc - Đợt 3...
Quyết định số 287/QĐ-QLD về việc công bố Danh mục thuốc biệt dược gốc - Đợt 3...Quyết định số 287/QĐ-QLD về việc công bố Danh mục thuốc biệt dược gốc - Đợt 3...
Quyết định số 287/QĐ-QLD về việc công bố Danh mục thuốc biệt dược gốc - Đợt 3...Phngon26
 
SGK cũ suy tim ở trẻ em.pdf rất là hay luôn
SGK cũ suy tim ở trẻ em.pdf rất là hay luônSGK cũ suy tim ở trẻ em.pdf rất là hay luôn
SGK cũ suy tim ở trẻ em.pdf rất là hay luônHongBiThi1
 
SGK Ung thư dạ dày Y4.pdf rất hay nha các bạn
SGK Ung thư dạ dày Y4.pdf rất hay nha các bạnSGK Ung thư dạ dày Y4.pdf rất hay nha các bạn
SGK Ung thư dạ dày Y4.pdf rất hay nha các bạnHongBiThi1
 
SGK mới chuyển hóa hemoglobin.pdf hay lắm các bạn ạ
SGK mới chuyển hóa hemoglobin.pdf hay lắm các bạn ạSGK mới chuyển hóa hemoglobin.pdf hay lắm các bạn ạ
SGK mới chuyển hóa hemoglobin.pdf hay lắm các bạn ạHongBiThi1
 
Ung thư đại tràng.pptx Thầy Sơn rất chi tiết
Ung thư đại tràng.pptx Thầy Sơn rất chi tiếtUng thư đại tràng.pptx Thầy Sơn rất chi tiết
Ung thư đại tràng.pptx Thầy Sơn rất chi tiếtHongBiThi1
 
SGK mới Sốt ở trẻ em.pdf rất hay nha các bác sĩ
SGK mới Sốt ở trẻ em.pdf rất hay nha các bác sĩSGK mới Sốt ở trẻ em.pdf rất hay nha các bác sĩ
SGK mới Sốt ở trẻ em.pdf rất hay nha các bác sĩHongBiThi1
 
SGK Hẹp môn vị Y4.pdf rất hay nha các bạn
SGK Hẹp môn vị Y4.pdf rất hay nha các bạnSGK Hẹp môn vị Y4.pdf rất hay nha các bạn
SGK Hẹp môn vị Y4.pdf rất hay nha các bạnHongBiThi1
 
SGK Chảy máu đường tiêu hóa.pdf rất hay nha các bạn
SGK Chảy máu đường tiêu hóa.pdf rất hay nha các bạnSGK Chảy máu đường tiêu hóa.pdf rất hay nha các bạn
SGK Chảy máu đường tiêu hóa.pdf rất hay nha các bạnHongBiThi1
 
26-dang-bai-tapcccc-kinh-te-chinh-tri.pdf
26-dang-bai-tapcccc-kinh-te-chinh-tri.pdf26-dang-bai-tapcccc-kinh-te-chinh-tri.pdf
26-dang-bai-tapcccc-kinh-te-chinh-tri.pdfThyMai360365
 
SGK cũ đặc điểm da cơ xương trẻ em.pdf rất hay
SGK cũ đặc điểm da cơ xương trẻ em.pdf rất haySGK cũ đặc điểm da cơ xương trẻ em.pdf rất hay
SGK cũ đặc điểm da cơ xương trẻ em.pdf rất hayHongBiThi1
 
Tiếp cận bệnh nhân sốt -Handout BS Trần Hồng Vân.doc
Tiếp cận bệnh nhân sốt -Handout BS Trần Hồng Vân.docTiếp cận bệnh nhân sốt -Handout BS Trần Hồng Vân.doc
Tiếp cận bệnh nhân sốt -Handout BS Trần Hồng Vân.docHongBiThi1
 
GIẢI PHẪU - CƠ QUAN SINH DỤC NỮ (REPRODUCTIVE ORGAN).pdf
GIẢI PHẪU - CƠ QUAN SINH DỤC NỮ (REPRODUCTIVE ORGAN).pdfGIẢI PHẪU - CƠ QUAN SINH DỤC NỮ (REPRODUCTIVE ORGAN).pdf
GIẢI PHẪU - CƠ QUAN SINH DỤC NỮ (REPRODUCTIVE ORGAN).pdf2151010465
 
SGK cũ Viêm màng não mủ ở trẻ em.pdf hay đấy
SGK cũ Viêm màng não mủ ở trẻ em.pdf hay đấySGK cũ Viêm màng não mủ ở trẻ em.pdf hay đấy
SGK cũ Viêm màng não mủ ở trẻ em.pdf hay đấyHongBiThi1
 
SGK Ung thư biểu mô tế bào gan Y6.pdf rất hay nha
SGK Ung thư biểu mô tế bào gan Y6.pdf rất hay nhaSGK Ung thư biểu mô tế bào gan Y6.pdf rất hay nha
SGK Ung thư biểu mô tế bào gan Y6.pdf rất hay nhaHongBiThi1
 
NTH_CHẢY MÁU TIÊU HÓA TRÊN - thầy Tuấn.pdf
NTH_CHẢY MÁU TIÊU HÓA TRÊN -  thầy Tuấn.pdfNTH_CHẢY MÁU TIÊU HÓA TRÊN -  thầy Tuấn.pdf
NTH_CHẢY MÁU TIÊU HÓA TRÊN - thầy Tuấn.pdfHongBiThi1
 
SGK mới Tiêm chủng ở trẻ em.pdf rất hay nha
SGK mới Tiêm chủng ở trẻ em.pdf rất hay nhaSGK mới Tiêm chủng ở trẻ em.pdf rất hay nha
SGK mới Tiêm chủng ở trẻ em.pdf rất hay nhaHongBiThi1
 
Y4- Encephalitis Quỳnh.pptx rất hay nha các bạn
Y4- Encephalitis Quỳnh.pptx rất hay nha các bạnY4- Encephalitis Quỳnh.pptx rất hay nha các bạn
Y4- Encephalitis Quỳnh.pptx rất hay nha các bạnHongBiThi1
 
Tim mạch - Suy tim.pdf ở trẻ em rất hay nha
Tim mạch - Suy tim.pdf ở trẻ em rất hay nhaTim mạch - Suy tim.pdf ở trẻ em rất hay nha
Tim mạch - Suy tim.pdf ở trẻ em rất hay nhaHongBiThi1
 
SGK mới viêm não ở trẻ em.pdf rất hay nha các bạn
SGK mới viêm não ở trẻ em.pdf rất hay nha các bạnSGK mới viêm não ở trẻ em.pdf rất hay nha các bạn
SGK mới viêm não ở trẻ em.pdf rất hay nha các bạnHongBiThi1
 

Recently uploaded (20)

SGK mới sinh lý chuyển dạ.pdf rất hay nha các bạn
SGK mới sinh lý chuyển dạ.pdf rất hay nha các bạnSGK mới sinh lý chuyển dạ.pdf rất hay nha các bạn
SGK mới sinh lý chuyển dạ.pdf rất hay nha các bạn
 
Quyết định số 287/QĐ-QLD về việc công bố Danh mục thuốc biệt dược gốc - Đợt 3...
Quyết định số 287/QĐ-QLD về việc công bố Danh mục thuốc biệt dược gốc - Đợt 3...Quyết định số 287/QĐ-QLD về việc công bố Danh mục thuốc biệt dược gốc - Đợt 3...
Quyết định số 287/QĐ-QLD về việc công bố Danh mục thuốc biệt dược gốc - Đợt 3...
 
SGK cũ suy tim ở trẻ em.pdf rất là hay luôn
SGK cũ suy tim ở trẻ em.pdf rất là hay luônSGK cũ suy tim ở trẻ em.pdf rất là hay luôn
SGK cũ suy tim ở trẻ em.pdf rất là hay luôn
 
SGK Ung thư dạ dày Y4.pdf rất hay nha các bạn
SGK Ung thư dạ dày Y4.pdf rất hay nha các bạnSGK Ung thư dạ dày Y4.pdf rất hay nha các bạn
SGK Ung thư dạ dày Y4.pdf rất hay nha các bạn
 
SGK mới chuyển hóa hemoglobin.pdf hay lắm các bạn ạ
SGK mới chuyển hóa hemoglobin.pdf hay lắm các bạn ạSGK mới chuyển hóa hemoglobin.pdf hay lắm các bạn ạ
SGK mới chuyển hóa hemoglobin.pdf hay lắm các bạn ạ
 
Ung thư đại tràng.pptx Thầy Sơn rất chi tiết
Ung thư đại tràng.pptx Thầy Sơn rất chi tiếtUng thư đại tràng.pptx Thầy Sơn rất chi tiết
Ung thư đại tràng.pptx Thầy Sơn rất chi tiết
 
SGK mới Sốt ở trẻ em.pdf rất hay nha các bác sĩ
SGK mới Sốt ở trẻ em.pdf rất hay nha các bác sĩSGK mới Sốt ở trẻ em.pdf rất hay nha các bác sĩ
SGK mới Sốt ở trẻ em.pdf rất hay nha các bác sĩ
 
SGK Hẹp môn vị Y4.pdf rất hay nha các bạn
SGK Hẹp môn vị Y4.pdf rất hay nha các bạnSGK Hẹp môn vị Y4.pdf rất hay nha các bạn
SGK Hẹp môn vị Y4.pdf rất hay nha các bạn
 
SGK Chảy máu đường tiêu hóa.pdf rất hay nha các bạn
SGK Chảy máu đường tiêu hóa.pdf rất hay nha các bạnSGK Chảy máu đường tiêu hóa.pdf rất hay nha các bạn
SGK Chảy máu đường tiêu hóa.pdf rất hay nha các bạn
 
26-dang-bai-tapcccc-kinh-te-chinh-tri.pdf
26-dang-bai-tapcccc-kinh-te-chinh-tri.pdf26-dang-bai-tapcccc-kinh-te-chinh-tri.pdf
26-dang-bai-tapcccc-kinh-te-chinh-tri.pdf
 
SGK cũ đặc điểm da cơ xương trẻ em.pdf rất hay
SGK cũ đặc điểm da cơ xương trẻ em.pdf rất haySGK cũ đặc điểm da cơ xương trẻ em.pdf rất hay
SGK cũ đặc điểm da cơ xương trẻ em.pdf rất hay
 
Tiếp cận bệnh nhân sốt -Handout BS Trần Hồng Vân.doc
Tiếp cận bệnh nhân sốt -Handout BS Trần Hồng Vân.docTiếp cận bệnh nhân sốt -Handout BS Trần Hồng Vân.doc
Tiếp cận bệnh nhân sốt -Handout BS Trần Hồng Vân.doc
 
GIẢI PHẪU - CƠ QUAN SINH DỤC NỮ (REPRODUCTIVE ORGAN).pdf
GIẢI PHẪU - CƠ QUAN SINH DỤC NỮ (REPRODUCTIVE ORGAN).pdfGIẢI PHẪU - CƠ QUAN SINH DỤC NỮ (REPRODUCTIVE ORGAN).pdf
GIẢI PHẪU - CƠ QUAN SINH DỤC NỮ (REPRODUCTIVE ORGAN).pdf
 
SGK cũ Viêm màng não mủ ở trẻ em.pdf hay đấy
SGK cũ Viêm màng não mủ ở trẻ em.pdf hay đấySGK cũ Viêm màng não mủ ở trẻ em.pdf hay đấy
SGK cũ Viêm màng não mủ ở trẻ em.pdf hay đấy
 
SGK Ung thư biểu mô tế bào gan Y6.pdf rất hay nha
SGK Ung thư biểu mô tế bào gan Y6.pdf rất hay nhaSGK Ung thư biểu mô tế bào gan Y6.pdf rất hay nha
SGK Ung thư biểu mô tế bào gan Y6.pdf rất hay nha
 
NTH_CHẢY MÁU TIÊU HÓA TRÊN - thầy Tuấn.pdf
NTH_CHẢY MÁU TIÊU HÓA TRÊN -  thầy Tuấn.pdfNTH_CHẢY MÁU TIÊU HÓA TRÊN -  thầy Tuấn.pdf
NTH_CHẢY MÁU TIÊU HÓA TRÊN - thầy Tuấn.pdf
 
SGK mới Tiêm chủng ở trẻ em.pdf rất hay nha
SGK mới Tiêm chủng ở trẻ em.pdf rất hay nhaSGK mới Tiêm chủng ở trẻ em.pdf rất hay nha
SGK mới Tiêm chủng ở trẻ em.pdf rất hay nha
 
Y4- Encephalitis Quỳnh.pptx rất hay nha các bạn
Y4- Encephalitis Quỳnh.pptx rất hay nha các bạnY4- Encephalitis Quỳnh.pptx rất hay nha các bạn
Y4- Encephalitis Quỳnh.pptx rất hay nha các bạn
 
Tim mạch - Suy tim.pdf ở trẻ em rất hay nha
Tim mạch - Suy tim.pdf ở trẻ em rất hay nhaTim mạch - Suy tim.pdf ở trẻ em rất hay nha
Tim mạch - Suy tim.pdf ở trẻ em rất hay nha
 
SGK mới viêm não ở trẻ em.pdf rất hay nha các bạn
SGK mới viêm não ở trẻ em.pdf rất hay nha các bạnSGK mới viêm não ở trẻ em.pdf rất hay nha các bạn
SGK mới viêm não ở trẻ em.pdf rất hay nha các bạn
 

HỘI CHỨNG TRÀN KHÍ MÀNG PHỔI

  • 1. 1 HỘI CHỨNG TRÀN KHÍ MÀNG PHỔI BS Hoàng Hồng Thái Bộ môn Nội tổng hợp - Trường Đại học Y Hà Nội I. Định nghĩa tràn khí màng phổi Khoang màng phổi là một khoang ñược tạo bởi hai lá: lá thành và lá tạng.Bình thường khoang màng phổi là một khoang ảo, không có không khí Vì một lý do nào ñó (bệnh bẩm sinh học do chấn thương gây rách lá thành hoặc lá tạng màng phổi) không khí vào trong khoang màng phổi . Nếu lượng khí ít : chỉ phát hiện tình cờ trên Xquang . Nếu lượng khí nhiều sẽ gây nên trên lâm sàng hội chứng tràn khí màng phổi Sinh lý bình thường khoang màng phổi Binh thường lá tạng áp sát lá thành và trượt lên lá thành trong những ñộng tác hô hấp nhờ có một lượng dich 10 - 15 ml, không có khí, áp lực khoang màng phổi -15cm H2O ñến -20 cm H2O II.Tổn thương sinh lý bệnh học Bình thường khoang màng phổi có áp lực âm tính 15 - 20cm H2O.Với áp lực này giúp cho nhu mô phổi nở ra sát thành ngực và dễ dàng trong ñộng tác hô hấp Trong tràn khí màng phổi vì có một lượng khí nằm giữa hai lá thành và lá tạng của màng phổi do tổn thương lá thành, lá tạng hoặc cả hai gây thủng, không khí lọt vào khoang màng phổi áp lực khoang màng phổi "dương hơn" so với bình thường.Tuỳ theo lượng khí nhiều hay ít mà làm bóc tách lá tạng khỏi lá thành nhiều hay ít. Khi tràn khí màng phổi làm cho nhu mô phổi bị ép lại, bên phổi tổn thương, thông khí và trao ñổi khí sẽ giảm ñi tuỳ theo mức ñộ tràn khí nhiều hay ít Trong thể tràn khí màng phổi mở hoặcthể tràn khí có supáp (không khí vào khoang màng phổi qua lỗ thủng nhiều nhưng không ra ñược) làm cho : + Áp lực âm tính trong khoang màng phổi ñã bị thay thế bằng áp lực dương tính và ngày càng tăng dần + Nhu mô phổi co rúm lại về rốn phổi . + Tăng áp lực trong khoang màng phổi bên bệnh (trong tràn khí màng phổi có van hay supap) ñẩy tim và trung thất về bên lành, kéo theo rối loạn về huyết ñộng ngày càng nặng nề. Bệnh nhân có biểu hiện như ngạt thở và nếu lượng khí nhiều, xuất hiện nhanh gây hiện tượng sốc trên lâm sàng.
  • 2. 2 III. Nguyên nhân 3.1. Do thủng lá tạng + Kén khí trên bề mặt lá tạng + Kén khí dưới lá tạng + Do vỡ hang lao vào khoang màng phổi + Vỡ áp xe phổi vào khoang màng phổi + Do ung thư di căn vào màng phổi + Vỡ phế nang ở bệnh nhân có giãn phế nang (hen phế quản, COPD) 3.2. Do thủng lá thành + Chấn thương trực tiếp do hung khí, hoả khí, vật sắc nhọn + Các chấn thương gián tiếp gây gẵy xương sườn chọc thủng thành ngực có khi thủng cả lá tạng màng phổi 3.3. Nguyên nhân do một số thủ thuật ñể chẩn ñoán, ñiều trị + Thở máy ấp lực cao + Chọc hút các khối u ở nhu mô qua thành ngực + Các thăm dò chẩn doán trong nội soi phế quản (sinh thiết xuyên thành phế quản, chọc hút xuyên thành phế quản) + Các thủ thuật bơm khí vào ổ bụng, sau phúc mạc + Chọc dò khoang màng phổi không ñúng quy trình kỹ thuật làm cho không khí lọt vào khoang màng phổi IV Lâm sàng Các triệu chứng lâm sàng và cận lâm sàng của tràn khí khoang màng phổi 4.1. Các triệu chứng chức năng Hiện tượng ñau chói ở ngực, ñau như xé ngực, có thể gây sốc, mặt tái, vã mồ hôi mạch nhanh, chân tay lạnh, có thể huyết áp hạ Hiện tượng khó thở: Xảy ra ngay sau khi người bệnh ñau chói ngực, khó thở nhiều, cảm thấy hụt hơi Các triệu chứng sốc nhanh chóng giảm dần Đau chỉ còn khu trú ở dưới xương bả hay dưới núm vú 4.2. Triệu chứng thực thể : + Nhìn : lồng ngực vồng lên ở bên bệnh, bất ñộng, khoang liên sườn giãn ra + Sờ : rung thanh mất + Gõ: vang trống + Nghe : rì rào phế nang mất Ba triệu chứng: Rung thanh giảm, gõ vang, rì rào phế nang giảm tạo nên tam chứng Galia.
  • 3. 3 Người ta còn mô tả nghe có khi thấy ñược tiếng vang kim khí, thổi vò khi bệnh nhân nói hoặc ho + Da ở ngực bên bệnh phồng lên +Nếu tràn khí màng phổi nhiều có thể thấy tràn khí dưới da nhiều làm cổ bạnh, mặt cũng to ra, bệnh nhân có cảm giác khó thở do bị chèn ép + Ấn vào vùng tràn khí có cảm giác lạo xạo như thuỷ tinh vỡ dưới tay. Khi ấn vào vùng tràn khí dưới da, ngoài cảm giác thủy tinh vỡ, một số trường hợp tràn khí dưới da nhiều như ấn vào một ñám bột nhão dưới tay. Triệu chứng toàn thân nhiều hay ít hoàn toàn phụ thuộc vào bệnh chính gây nên tràn khí màng phổi Khi tràn khí màng phổi nhiều có thể thấy: Nếu tràn khí màng phổi bên phổi phải : Mất vùng ñục trước gan Nếu tràn khí màng phổi bên trái nhiều: tim bị ñẩy qua bờ phải xương ức 4.3. Triệu chứng toàn thân : Bệnh nhân có thể sốt hoặc không sốt, da xanh xao nếu bị bệnh nhiễm trùng mạn tính (hay gặp do lao phổi, có thể ho máu ít một, kéo dài gây nên thiếu máu nhẹ) 4.4. Xquang : Chụp phổi thẳng tư thế ñứng Đây là triệu chứng quan trọng giúp cho chẩn ñoán xác ñịnh, chẩn ñoán phân biệt và trong một tình huống ñặc biệt có thể hướng tới nguyên nhân gây tràn khí màng phổi. Ví dụ : Bên tràn khí màng phổi nghi do chấn thương gãy xương sườn (nếu Xquang có hình ảnh gãy xương sườn, có tràn khí tràn máu phổi hợp) hoặc trên bệnh nhân có hình ảnh của lao cũ bên ñối diện với bên bệnh có thể nghĩ ñến tràn khí màng phổi do lao...) Có 5 triệu chứng ñiển hình của tràn khí màng phổi trên Xquang ngực chuẩn chụp ở tư thế ñứng hoặc tư thế ngồi (nếu vì khó thở hay lý do nào khác mà chụp tư thế nằm không có giá trị chẩn ñoán) : + Phổi bên bệnh quá sáng, mất vân phổi + Nhu mô phổi co về phía rốn phổi, có thể thấy màng phổi lá tạng nếu tràn khí màng phổi không nhiều (trong trường hợp có dính màng phổi hay tổn thương ở dưới màng phổi, nhu mô phổi sẽ không co hoàn toàn về rốn phổi) + Khoang liên sườn giãn rộng + Tim có vẻ nhỏ, trung thất bị ñẩy về bên lành + Cơ hoành hạ thấp (có thể có xuất dịch góc sườn hoành nhưng dịch này không có nghĩa tràn dịch màng phổi ) : Vì tràn khí màng phổi có thể lượng khí vào khoang màng phổi do thủng nhỏ nên không khí vào ít lỗ thủng ñược ñóng lại, có trường hợp lỗ thủng lớn làm khoang màng
  • 4. 4 phổi thông thương với bên ngoài, có trường hợp không khí vẫn vào khoang màng phổi liên tục nhưng không thoát ra ñược gây nên 3 hiện tượng có thể gặp trên lâm sàng 4.5. Chụp CT ngực: ở những cơ sở có ñiều kiện chụp cắt lớp vi tính ngực là một xét nghiệm có giá trị - Cho biết mức ñộ, vị trí tràn khí, các tổn thương phối hợp (thủng thực quản,gãy xương sườn, thủng tạng trong ổ bụng, - Phân biệt ñược tràn khí màng phổi khu trú hay chỉ là kén khí hoặc giãn phế nang - Đánh giá ñược kết quả của thủ thuật ñặt dẫn lưu (vị trí ống thông) - Góp phần tìm nguyên nhân (do vỡ kén khí, vỡ hang lao hay áp xe phổi vỡ vào khoang màng phổi, màng tim) - Điều chỉnh và lựa chọn phương pháp chữa trị phù hợp (nội khoa hay phải phẫu thuật) 4.6. Phương pháp khảo sát áp lực khoang màng phổi Để nhận biết các hiện tượng này, người ta thực hiện 2 nghiệm pháp: Đo áp lực khoang màng phổi bằng máy KUSS hoặc bằng bơm tiêm. 4.6.1. Đo bằng máy Kuss Dùng máy Kuss nối một nhành của dụng cụ này với một dây dẫn có gắn một kim (cỡ ñủ lớn thường là kim cỡ 16G. Dùng kim chọc vào khoang màng phổi bên bệnh sau khi ñã sát trùng và gây tê tốt. Có 3 tình huống xảy ra : Có thể thấy một trong các hiện tượng sau ñây: + Tràn khí màng phổi ñóng: Áp lực khoang màng phổi thấp hơn áp lực khí trời + Tràn khí màng phổi mở: Áp lực khoang màng phổi bằng áp lực khí trời (= 760mmHg) + Tràn khí màng phổi có van: Áp lực khoang màng phổi cao hơn áp lực khí trời không khí từ ngoài vào khoang màng phổi qua lỗ thủng nhưng không ra ñược làm cho áp lực khoang màng phổi càng tăng. Loại này rất nặng, bệnh nhân hay bị sốc. 4.6.2. Đo áp lực khoang màng phổi bằng bơm tiêm Nếu không có máy Kuss, người ta có thể dùng bơm tiêm (tốt nhất bằng bơm thuỷ tinh ñể hạn chế ma sát). Nên cho sẵn vào bơm tiêm 5 ml không khí . Chọc kim có gắn bơm tiêm vào khoang màng phổi bên có khí , nếu : + Pit tông bị hút về phía bệnh nhân: Tràn khí màng phổi ñóng +Pit tông dao ñộng quanh vị trí ban ñầu: Tràn khí màng phổi mở + Pit tông bị ñẩy ra: Tràn khí màng phổi có van hay tràn khí có supap Trên ñây là triệu chứng lâm sàng của tràn khí màng phổi toàn bộ hay tự do
  • 5. 5 Tràn khí màng phổi khu trú nếu lượng khí ít triệu chứng lâm sàng kín ñáo : bệnh nhân không có khó thở nhiều chỉ ñau tức ngực. Gõ khó phát hiện, nghe kỹ mới thấy có một vùng nhỏ có giảm rì rào phế nang . V. Chẩn ñoán 5.1. Chẩn ñoán xác ñịnh Dựa vào các triệu chứng ñiển hình của tràn khí màng phổi trên : * Lâm sàng qua hỏi bệnh tỷ mỉ (ñiều kiện xuất hiện bệnh sau mang vác nặng, sau gắng sức ho mạnh sau thủ thuật can thiệp ở phổi ...) * Qua khám thực thể có tam chứng Galiard bên bệnh * Triệu chứng Xquang tràn khí màng phổi với 5 triệu chứng ñiển hình ñã nêu trên ñây * Chọc dò khoang màng phổi chuẩn lấy ñược khí Cách chọc dò (tràn khí thể tự do hay khu trú) lấy ñược khí là tiêu chuẩn quan trọng khẳng ñịnh chẩn ñoán 5.2.Chẩn ñoán thể lâm sàng của TKMP 5.2.1. TKMP tự phát nguyên phát - Thường gặp ở người trẻ, cao gầy, hút thuốc. 5.2.2. TKMP tự phát thứ phát - Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, giãn phế nang, hen phế quản. Cần nghĩ tới TKMP khi ñột nhiên suy hô hấp nặng. - Nhiễm khuẩn phổi: do tụ cầu vàng, viêm phổi hoại tử do vi khuẩn Gram âm, viêm phổi do Pneumocystis carinii, lao phổi có hang hoặc không có hang. - Ung thư phế quản gây di căn màng phổi làm thủng màng phổi: hiếm gặp. - Các bệnh phổi mô kẽ như xơ phổi mô kẽ lan toả, bụi phổi silic, sarcoidose ; nhồi máu phổi ñều có thể có biến chứng TKMP. - Bệnh tự miễn: Viêm khớp dạng thấp, viêm da cơ, xơ cứng bì. - Thủng thực quảnvào khoang màng phổi, trung thất gây tràn khí, tràn mủ màng phổi, trung thất cấp tính (HC Boerhaave) 5.2.3. Tràn khí màng phổi do chấn thương: do thủng thành ngực hoặc gẫy xương sườn gây tổn thương phổi. 5.2.4. Tràn khí màng phổi do thủ thuật chẩn ñóan, ñiều trị: xảy ra sau các thủ thuật - Chọc dịch màng phổi, sinh thiết màng phổi, sinh thiết phổi xuyên thành ngực, - Soi phế quản có chải phế quản, sinh thiết xuyên thành phế quản, ñặt catheter tĩnh mạch dưới ñòn, - Bóp bóng quá mạnh hoặc thở máy áp lực ñẩy vào cao, bệnh nhân chống máy (chấn thương phổi do áp lực).
  • 6. 6 - Ít gặp hơn là cấp cứu ngừng tuần hòan có ép tim, hô hấp nhân tạo - Châm cứu 5.3. Chẩn ñoán phân biệt Trong lâm sàng ñôi khi có thể nhầm tràn khí màng phổi ở một số trường hợp 5.3.1. COPD có giãn phế nang nặng + Giống tràn khí màng phổi vì bệnh nhân có khó thở, có thể có suy hô hấp Xquang phổi : phổi quá sáng, khoang liên sườn giãn, lồng ngực căng Nhưng ở bệnh nhân COPD mặc dù có : + Có khó thở + Phổi quá sáng thường cả hai bên + Khoang liên sườn giãn, lồng ngực căng, cơ hoành hạ thấp Nhưng trên Xquang nếu ñọc kỹ thấy: + Nhu mô phổi không bị co rúm về phía rốn phổi hoặc bóc tách khỏi thành ngực + Vân phổi vẫn còn rõ 5.3.2. Một số trường hợp ở bệnh nhân nữ hay bị nhầm tràn khí màng phổi khu trú hai bên ñáy Nếu ñọc kỹ phim phổi thấy + Bóng mờ của cơ ngực lớn và bóng vú tạo nên hình ảnh giả tràn khí + Phần nghi ngờ tràn khí thấy: vân phổi còn rõ Cả hai trường hợp nên thận trọng: khám lại bệnh nhân cẩn thận nếu cần có thể chụp lại Xquang nực thẳng ñể so sánh (có thể phim Xquang trước ñó chưa chuẩn do chụp cấp cứu chẳng hạn) 5.4. Cách chọc dò và dẫn lưu khí màng phổi 5.4.1. Chuẩn bị bệnh nhân + Phải có phim Xquang tư thế ñứng mới chụp + Phải có xét nghiệm mấu chảy, máu ñông + Được giải thích mục ñích của thủ thuật + Nằm tư thế ngửa, chân duỗi thẳng + Thủ thuật ñược tiến hành trong buồng thủ thuật bảo ñảm vô trùng 5.4.2. Dụng cụ + Catheter chuyên dùng cho dẫn lưu khí màng phổi + Trocart, dây dẫn khí, bộ phận hút áp lực âm. Nếu có van một chiều thì thuận lợi (van Jeanneret có 3 bình thuỷ tinh) + Khoá ba chạc Thuốc men : 5.4.3. Chuẩn bị về phần thầy thuốc + Rửa tay mặc áo ñi găng như phẫu thuật viên
  • 7. 7 5.5. Phương pháp tiến hành + Khám bệnh nhân lại một lần nữa + Đối chiếu trên phim Xquang ñể chọn ñường vào cho thích hợp + Sát trùng vùng chọc, trải khăn có lỗ, gây tê vùng chọc + Dùng trocart chọc vào vị trí ñã gây tê thẳng góc vói mặt da + Luồn ống dẫn lưu + Lắp khoá ba chạc + Khâu cố ñịnh ống thông vào da + Đặt gạc sạch và băng lại cẩn thận + Dùng bơm tiêm 20ml hút kiểm tra nếu thấy dân lưu tốt thì lắp máy ñể hút áp lực âm 25 cm nước lúc ñầu .Theo dõi khí ra qua van. VI. Điều trị Tuỳ theo nguyên nhân, mức ñộ tràn khí, thể trạng bệnh nhân, áp dụng các biện pháp ñiều trị thích hợp 6.1. Nguyên tắc - Hút hết khí khoang màng phổi. Các dấu hiệu bắt buộc phải dẫn lưu khí khoang màng phổi: +TKMP áp lực dương: Bệnh nhân thở nhanh > 30 lần/phút, nhịp tim > 140 lần/phút, huyết áp tụt. Trung thất bị ñẩy lệch về bên ñối diện, vòm hoành hạ thấp dẹt và thẳng, có khi ñảo ngược, tràn khí dưới da. Nếu chọc kim vào khoang màng phổi sẽ thấy khí xì ra, ño áp lực thấy dương tính. + Có dây chằng màng phổi + Có hình ảnh tràn khí-tràn dịch màng phổi: vì ñây có thể là hình ảnh tràn máu màng phổi. + Có tổn thương nhu mô phổi dưới chỗ tràn khí. - Phòng tái phát 6.2. Điều trị cụ thể 6.2.1. Điều trị bảo tồn Chỉ ñịnh: TKMP tự phát nguyên phát, xảy ra lần ñầu, lượng khí khoang màng phổi ít (10- 15% thể tích bên phổi tràn khí). Màng phổi tạng bên bệnh bị bóc khỏi màng phổi thành ở ñỉnh phổi trên phim xquang thẳng tư thế ñứng ≤ 2cm ( phim ñược chụp mới nhất trong ngày), không có dấu hiệu khó thở. Bệnh nhân nên ñược theo dõi tại viện, thở oxy 2 - 3 lít/phút trong vòng 2 - 3 ngày, sau ñó chụp lại Xquang phổi, nếu ổn ñịnh, cho ra viện.
  • 8. 8 Nếu phải chọc hút dẫn lưu màng phổi thì tuỳ theo ñiều kiện và mức ñộ TKMP mà dùng các biện pháp thích hợp sau ñây. 6.2.2. Chọc hút khí màng phổi ñơn thuần - Chỉ ñịnh cho những bệnh nhân TKMP tự phát nguyên phát,màng phổi tạng bên bệnh bị bóc khỏi màng phổi thành ở ñỉnh phổi trên phim xquang thẳng tư thế ñứng ≤ 2cm ( phim ñược chụp mới nhất trong ngày), không có dấu hiệu khó thở. - Sử dụng kim nhỏ nối với ba chạc và bơm tiêm 50ml. Sau khi hút hết khí thì rút kim. Nếu hút ñược 4 lít mà khí vẫn ra ñều, không có cảm giác khí sắp hết cần xem xét chỉ ñịnh mở màng phổi Có thể sử dụng kim luồn (14-16G) nối với dây truyền dịch, ba chạc và bơm tiêm 50ml. Sau khi hút hết khí, kẹp ống dây truyền và khóa ba chạc trong 12 giờ, sau chụp lại, nếu không thấy tái phát thì rút kim luồn. 6.2.3.Đặt catheter có nòng polyethylene vào khoang màng phổi - Hút áp lực - 20 cm nước liên tục cho ñến khi hết khí màng phổi, sau ñó kẹp ống dẫn lưu 24 giờ. - Sau kẹp ống dẫn lưu nếu thấy bệnh nhân khó thở tăng và/hoặc tràn khí dưới da, cần mở kẹp và hút khí trở lại ngay. - Rút ống dẫn lưu nếu không thấy TKMP tái phát sau 24 giờ: khám lâm sàng và chụp X quang phổi. 6.2.4. Mở màng phổi và dẫn lưu khí Chỉ ñịnh: + Tất cả các trường hợp TKMP tự phát thứ phát. + TKMP do chấn thương. TKMP thứ phát sau thông khí nhân tạo. + TKMP tự phát tiên phát nhiều hoặc thất bại với các biện pháp ñiều trị nêu trên. + Tràn khí tràn dịch màng phổi. −Tiến hành: + Mở màng phổi với ống thông lớn nếu có tràn máu-tràn khí khoang màng phổi, kết hợp với hội chẩn ngoại khoa phẫu thuật cấp cứu. + Với những trường hợp tràn khí màng phổi áp lực dương (tràn khí màng phổi có supap) nên sử dụng van Heimlich hoặc cho một ñầu ống dẫn lưu vào một bình ñựng dung dịch vô khuẩn với ñiều kiện ñầu ống phảI ñược nhúng sâu tới ñáy bình .Mục ñích của ñộng tác này là cho khí trong khoang màng phổi ra từ từ, tránh phù phổi do thay ñổi áp lực quá nhanh. Điều quan trọng nữa là khi không khí thoát ra, ống thông ñược nhúng sâu tới ñáy bình sẽ ngăn không cho không khí trào từ ngoài vào khoang màng phổi.
  • 9. 9 6.3. Quy trình theo dõi ống dẫn lưu hút khí ở khoang màng phổi + Hút áp lực –20 cm nước liên tục cho ñến khi hết khí màng phổi, sau ñó kẹp ống dẫn lưu 24 giờ. + Rút ống dẫn lưu nếu không thấy TKMP tái phát sau 24 giờ: khám lâm sàng và chụp X quang phổi. + Sau kẹp ống dẫn lưu nếu thấy bệnh nhân khó thở tăng và/hoặc tràn khí dưới da, cần mở kẹp và hút khí trở lại ngay. −Thất bại: Khí tiếp tục ra sau 5 ngày hút dẫn lưu khí liên tục. 6.4. Nội soi màng phổi nội khoa Chỉ ñịnh: TKMP nhiều với các biện pháp ñiều trị nêu trên bị thất bại TKMP tái phát. Các thủ thuật có thể áp dụng khi nội soi màng phổi: - Gây dính màng phổi với một số thuốc: Tetracyclin, Doxycyclin, Bleomycin, Betadin(polyvidol) - Bơm bột Talc. - Chà xát màng phổi; ñốt ñiện, cắt bỏ bóng khí, thắt các bóng khí. 6.5. Mở lồng ngực −Chỉ ñịnh: + Không có ñiều kiện nội soi màng phổi + Thất bại sau nội soi màng phổi Trong các trường hợp nêu trên, tiến hành mở lồng ngực ñể xử lý các bóng khí hoặc lỗ dò phế quản-màng phổi. Kết hợp gây dính màng phổi với hoá chất hoặc gây chà xát màng phổi. 6.6. Một số thể TKMP −TKMP và tràn dịch (máu, mủ...) màng phổi: + Mở màng phổi hút dẫn lưu kín. + Chỉ ñịnh nội soi khoang màng phổi hoặc phẫu thuật sau khi thất bại với biện pháp ñiều trị nêu trên. −TKMP áp lực dương: + Ngay khi phát hiện, cần chọc ngay một kim thường hoặc catheter nhỏ vào khoang liên sườn 2 ñường giữa ñòn ñể giảm áp lực khoang màng phổi. + Mở màng phổi hút dẫn lưu sớm. −TKMP do các thủ thuật chẩn ñoán và ñiều trị: + TKMP sau các thủ thuật: chọc hút dịch màng phổi, sinh thiết màng phổi, sinh thiết xuyên thành ngực, sinh thiết xuyên thành phế quản, lượng khí ít chỉ cần chọc hút kim nhỏ hoặc ñặt catheter dẫn lưu khoang màng phổi.
  • 10. 10 + TKMP ở bệnh nhân mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính do bóp bóng hoặc thở máy, bệnh nhân TKMP do ñặt catheter tĩnh mạch trung tâm, cần mở màng phổi với ống cỡ 24-28F, sau ñó hút dẫn lưu liên tục. VII. Tiên lượng – Phòng bệnh 7.1. Nếu ñến sớm ñược dẫn lưu sớm : tốt 7.2. Nếu ñến muộn, hay lỗ thủng màng phổi lớn hút dài ngày phổi không nở ñược : không tốt phải phẫu thuật 7.3. Biến chứng : + Phù phổi huyết ñộng (hiếm) trong trường hợp tràn khí màng phổi nhiều kiểu áp lực hút khí quá nhanh, nhiều. + Nếu tràn khí màng phổi ñến viện muộn : Surfartan bị giảm hoặc mất gây nên xẹp phổi vung bị tràn khí không có khả năng hồi phục + Tràn khí trung thất tràn dịch màng phổi ở bệnh nhân có tràn khí ñơn thuần trước ñó có tăng bạch cầu ưa axit trong dịch màng phổi + Tràn mủ - tràn khí màng phổi do dẫn lưu khí dài ngày bị bội nhiễm, do ung thư thực quản vỡ vào khoang màng phổi