Το υλικό της παρουσίασης βασίστηκε στο βιβλίο του Ηρακλή Παπαϊωάννου «Η φωτογραφία του ελληνικού τοπίου- μεταξύ μύθου και ιδεολογίας».

1. ΕΟΡΣΑ΢ΜΟ΢ 25ης Μαρτίου
«Σο ελληνικό τοπίο διαχρονικά –ιστορία, μύθος και
ιδεολογία
ΠΑΝΑΓΙΨΣΗ΢ ΣΕΣ΢Η΢ «Η αποθέωση του τοπίου»

2. ΦΡΗ΢ΣΟ΢ ΜΠΟΚΟΡΟ΢: ΢ημείο ελευθερίας

3. ΟΔΥΣΣΕΙΑ ΜΕΤ. Δ. ΜΑΡΩΝΙΤΗΣ
«Αλλά κάτι ακόμα σου ζητώ, θέλω ακριβώς να
μάθω.
αν πράγματι είναι αυτή η Ιθάκη εδώ που
φτάσαμε»

4. Μπαρμπαρά Κασσέν «Νοσταλγία»
Καβάφης: « ήδη θα το κατάλαβες οι Ιθάκες τι
σημαίνουν»
΢την Ιθάκη του ορίζει την πατρίδα όχι τόσο ως στόχο
του γυρισμού αλλά ως εφαλτήριο του μισεμού, ως
αυτό που επιβάλλει και νοηματοδοτεί τη μακρά
πορεία μας σε αναζήτηση των άλλων και του εαυτού
μας.

5. ΣΙ΢ΙΑΝΟ΢ «Ο θάνατος του Ακταίωνα»

6. ΡΑΥΑΗΛ «Η ΢χολή των Αθηνών»

7. « Ήρθα εδώ για να μορφωθώ ερείπια»
Κική Δημουλά
Αρχές 19ου αιώνα: Οι καλλιτέχνες δεν προσπαθούν να
αποδώσουν το ελληνικό τοπίο, όσο να το φέρουν στα
μέτρα του ευρωπαϊκού κοινού που ενδιαφερόταν
περισσότερο για την αφηρημένη ιδέα της κλασσικής
Ελλάδας.

9. NIKOLAS PUSSIN

11. Αρκαδισμός: Η φαντασιακή επιστροφή στην Αρκαδία, ιδανική βουκολική
εικόνα μιας γαλήνιας και αθώας ζωής

12. ΔΙΟΝΤ΢ΙΟ΢ ΢ΟΛΩΜΟ΢ «ΚΡΗΣΙΚΟ΢»
Δεν είν’ φιαμπόλι το γλυκό, οπού τα’ αγρίκαα μόνος
στον Χηλορείτη όπου συχνά μ’ ετράβουνεν ο πόνος
κι έβλεπα τ’ άστρο τ’ ουρανού μεσουρανίς να λάμπει
και του γελούσαν τα βουνά, τα πέλαγα κι οι κάμποι·
Κι ετάραζε τα σπλάχνα μου ελευθερίας ελπίδα
κι' έφώναζα: «ώ θεϊκιά κι όλη αίματα Πατρίδα!»
Κι άπλωνα κλαίοντας κατ’ αυτή τα χέρια με καμάρι·
καλή ‘ν’ η μαύρη πέτρα της και το ξερό χορτάρι.

13. ΕΤΓΕΝΙΟ΢ ΝΣΕΛΑΚΡΟΤΑ « Η Ελλάδα στα ερείπια του Μεσολογγίου»

14. ΕΤΓΕΝΙΟ΢ ΝΣΕΛΑΚΡΟΤΑ «Οι σφαγές της Φίου»

15. «Αναζήτηση της γης των Ελλήνων με τα μάτια της
ψυχής» Γκαίτε
1829: κατάσταση του ελληνικού κράτους:
Ξεραΐλα, ακαλλιέργητα χωράφια και ερειπωμένα
χωριά.
Μεγάλο μέρος της Αθήνας «άμορφος σωρός από
πέτρες»
Η ενδοχώρα μαστιζόταν από τη ληστεία
Σα νησιά του Αιγαίου αποτελούν την ιδανική
επικράτεια της πειρατείας

16. «‘Ολη η Ελλάδα μοιάζει με πίνακα»

17. LEOPOLD VON KLENZE « Ακρόπολις»

18. Η σκοτεινή πλευρά του τοπίου
• Σο τοπίο είναι ένα εργαλείο πολιτισμικής εξουσίας:
Η τέχνη καλύπτει ένα ηθικό, πολιτικό και ιδεολογικό
σκοτάδι

19. Αρχαιολατρία –εξευρωπαϊσμός: βασικοί ιδεολογικοί
πυλώνες του νέου κράτους
Η στροφή προς την αρχαιότητα σήμαινε συγχρόνως
αναγνώριση της ιστορικής ρίζας του ελληνικού λαού
και προσέγγιση του ευρωπαϊκού πολιτισμού που είχε
οικοδομηθεί πάνω σε αυτά τα θεμέλια

20. Ξύπνησα μὲ τὸ μαρμάρινο τοῦτο κεφάλι στὰ χέρια
ποὺ μοῦ ἐξαντλεῖ τοὺς ἀγκῶνες καὶ δὲν ξέρω ποῦ νὰ
τ᾿ ἀκουμπήσω.
Ἔπεφτε τὸ ὄνειρο καθὼς ἔβγαινα ἀπὸ τὸ ὄνειρο
ἔτσι ἑνώθηκε ἡ ζωή μας καὶ θὰ εἶναι πολὺ δύσκολο νὰ ξαναχωρίσει.

21. Σοπίο μετ΄ερειπίων

22. Πρώτες φωτογραφίες
• Η τεχνική ασάφεια:
• κατάλληλη αλληγορία
• για την αβεβαιότητα
• μιας χώρας που αναδύεται
• από βαθύ σκοτάδι

24. JAMES ROBERSTON

26. ΔΗΜΗΣΡΙΟ΢ ΚΩΝ΢ΣΑΝΣΙΝΟΤ

27. EUGENE PIOT

28. PASCAL SEBAH

29. Σοπίο μετ’ ερειπίων:
• Επιβεβαίωση της συλλογικής ταυτότητας
• Ιδεολογικός φάρος στο νεοσύστατο κράτος
• Εδραίωση της εθνικής ταυτότητας
Οι φωτογραφίες των αρχαίων ερειπίων
δείχνουν τα διαχρονικά μνημεία και κρύβουν
την κατεστραμμένη ύπαιθρο

30. Σο 1847 και τα επόμενα χρόνια [...] διέσχισα με
το άλογό 1500 με 1800 λεύγες προς όλες τις
κατευθύνσεις του βασιλείου. Δεν είδα ούτε
ένα οικοδόμημα που να μου άφησε την
παραμικρή ανάμνηση. Δρόμοι δεν υπήρχαν
πουθενά, εκτός από αυτόν που ένωνε την
Αθήνα με τον Πειραιά. Ούτε γεφύρια.
Περνούσαμε τα ποτάμια από τα διαβατά τους
σημεία.
(Emile Burnouf δ/ντης της Γαλλικής αρχαιολογικής
σχολής).

31. ΗΘΟΓΡΑΥΙΑ: ΝΕΟ΢ ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΟ΢ ΑΞΟΝΑ΢
 Ιδεαλιστική ανύψωση
 Μύηση σε ένα κόσμο ιδεολογικών αξιών που
παρέκαμπταν προσεκτικά την κοινωνική
πραγματικότητα
 Προσπάθεια συνένωσης του ετερογενούς
ελληνικού πληθυσμού
 Ανάδειξη του αγροτικού-λαϊκού πολιτισμού ως
πυρήνα των παραδοσιακών αξιών.

32. FRED BOISSONAS

36. HUBERT PERNOT

37. ΑΝΑΔΤ΢Η ΣΟΤ ΣΟΠΙΟΤ ΢ΣΑ ΕΡΓΟΣΑΞΙΑ
ΣΟΤ ΦΑΡΙΛΑΟΤ ΣΡΙΚΟΤΠΗ

38. ΣΟ ΕΡΓΟ ΔΙΑΝΟΙΞΗ΢ ΣΟΤ Ι΢ΘΜΟΤ ΣΗ΢ ΚΟΡΙΝΘΟΤ

43. ΑΠΟΞΗΡΑΝ΢Η ΣΗ΢ ΚΩΠΑΙΔΑ΢

47. «Δυστυχώς επτωχεύσαμεν»

48. Ελληνοτουρκικός πόλεμος 1897
«Ημείς εβαδίζομεν ατάκτως , περίλυποι
κεκμηκότες , περίφοβοι , βλασφημούντες ,
ελεεινολογούντες και αναλογιζόμενοι την
θέσιν μας , σκότος ψηλαφητόν , στρατιώται
πλείστον αλλ’ ουδείς είχεν τους ιδικούς του ,
διότι άλλοι έμεναν καθ’ οδόν και άλλοι
προεχώρουν , εν γένει ήτο πανδαιμόνιον και
ουδέν άλλο ηκούγετο εκ των 11.000 ανδρών ειμή
ο κρότος των ποδών. Εν γένει τοιαύτη
υποχώρησις εγένετο ώστε εάν ο εχθρός
αντελαμβάνετο το ελάχιστον των
συμβαινόντων και απέστελλε 200 ιππείς ,
ήθελε μας κατακόψει»

50. ‚Ο Παρθενώνας μετά τη βροχή‛ F. Boissonas

51. ΚΩ΢ΣΗ΢ ΠΑΛΑΜΑ΢: Ο ΔΩΔΕΚΑΛΟΓΟ΢ ΣΟΤ
ΓΤΥΣΟΤ
Όσο να σε λυπηθεί της αγάπης ο Θεός,
και να ξημερώσει μιαν αυγή,
και να σε καλέσει ο λυτρωμός,
ω Χυχή παραδαρμένη από το κρίμα!
Και θ' ακούσεις τη φωνή του λυτρωτή,
θα γθυθείς της αμαρτίας το ντύμα,
και ξανά κυβερνημένη κι αλαφρή,
θα σαλέψεις σαν τη χλόη, σαν το πουλί,
σαν το κόρφο το γυναικείο,
σαν το κύμα,
και μην έχοντας πιο κάτου άλλο σκαλί
να κατρακυλήσεις πιο βαθιά
στου Κακού τη σκάλα,
για τ' ανέβασμα ξανά που σε καλεί
θα αιστανθείς να σου φυτρώσουν, ω χαρά!
Σα φτερά, τα φτερά τα πρωτινά σου τα μεγάλα!

52. ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ

53. 20ος αιώνας
Σο βάρος της υπαρξιακής αυτογνωσίας
μετατίθεται στην παρατήρηση της
ελληνικής γης.
«...είχαμε λησμονήσει πως αυτό το τοπίο
μπορούσε να προσφέρει άρωμα διαφορετικό
από εκείνο της μνήμης»

54. «εκεί που οι άλλοι δεν πήγαιναν παρά γυρεύοντας
ερείπια, εμείς ανακαλύψαμε μια φύση και έναν λαό»

55. H ελληνική ζωγραφική κρατά
αποστάσεις από τη φυσιοκρατία και το
τοπίο γίνεται αφορμή για εσωτερικές
αναζητήσεις και μεταφυσικές
προεκτάσεις

56. Λυκούργος Κογεβίνας «Η σκάλα των Υηρών ΢αντορίνη»

57. Κωνσταντίνος Παρθένης «το λιμάνι της
Καλαμάτας»

58. Κωνσταντίνος Μαλέας «Σουρκολίμανο»

59. Νικόλαος Λύτρας «βάρκα με πανί»

60. Μιχαήλ Οικονόμου

61. ΢πύρος Παπαλουκάς «καφενείο στη Μυτιλήνη»

62. Γεράσιμος ΢τέρης «ακρογιάλι»

63. Γιώργος Γουναρόπουλος «τοπίο»

64. Νίκος Φατζηκυριάκος Γκίκας « Ύδρα με χαρταετούς»

65. Μικρασιατική καταστροφή – Πρόσφυγες στο
Θησείο

66. Γιώργος Θεοτοκάς
«΢το λιμάνι στης ΢μύρνης βούλιαξαν
τα ελληνικά ιδανικά και
η αυτοπεποίθηση»

67. ΜΕ΢ΟΠΟΛΕΜΟ΢
Ελληνικότητα: ελληνοκεντρικό σύστημα αξιών
με αναφορά στις ευρωπαϊκές ιδέες
κολυμβήθρα αναβάπτισης από ξένες
επιδράσεις, μεγαλεπήβολα οράματα και
ταπεινωτικές ήττες

68. ΓΕΝΙΑ ΣΟΤ 30:επιστροφή στην παράδοση και
στροφή στο μοντερνισμό

69. Ανδρέας Καραντώνης κριτική στους
«Προσανατολισμούς» του Οδ. Ελύτη
Η νύχτα του Καρυωτακισμού υποχωρεί,
ανατέλλει ένας νέος, μυστηριακός, λυρικός
κόσμος που αναζητά τα πιο αρχέτυπα σχήματα
της ελληνικής φύσης και μαζί τους αναδύονται
τα νησιά που λαχταρούσαμε

70. ΢' αυτές τις κάτασπρες αυλές όπου φυσά ο νοτιάς
΢φυρίζοντας σε θολωτές καμάρες, πέστε μου είναι η τρελή ροδιά
Που σκιρτάει στο φως σκορπίζοντας το καρποφόρο γέλιο της

71. NELLY’S: η ρωσίδα χορεύτρια Μόνα Παέβα
χορεύει στην Ακρόπολη

76. • Από τις φωτογραφίες της NELLY’S απουσιάζει η
δραματική ένταση του ελληνικού τοπίου: πρόκειται
για ένα τοπίο φιλόξενο, λουσμένο στο απαλό φως και
άρρηκτα συνδεδεμένο με τους ανθρώπους της
υπαίθρου.
• Η προσέγγισή της υπαινίσσεται την ειδυλλιακή σχέση
των χωρικών με τη γη σε ένα τόπο χωρίς εσωτερικές
συγκρούσεις όπου άνθρωποι και τοπία ισορροπούν σε
μια φιλειρηνική, προαιώνια συνύπαρξη.
• Αυτή η ιδεολογική χειραγώγηση της εικόνας της
ελληνικής υπαίθρου ικανοποιούσε, πέραν των
πρώιμων τουριστικών στόχων και την άμβλυνση των
εσωτερικών αντιθέσεων.
• Η βουκολική ουτοπία, όπως παλαιότερα τα ερείπια,
επιχειρήθηκε να γίνει το όχημα που απέκρυπτε την
κοινωνική πραγματικότητα με τη βοήθεια της
λαογραφίας και της μεταξικής δικτατορίας.

77. ΔΙΚΣΑΣΟΡΙΑ ΜΕΣΑΞΑ

79. Η επιστροφή στη γη είναι κοινό σημείο όλων των
φασιστικών θεωριών και των εθνικιστικών
κινημάτων. Η συναισθηματική σχέση του ανθρώπου
με τη γη εκφράζεται μέσα από τη γλώσσα και οδηγεί
στη λατρεία των προγόνων.
΢την Ελλάδα αυτό συνδυάστηκε με την επιστροφή
στη γη και στις εθνικές παραδόσεις, κυρίως στην
αρχαϊκή και στη ορθόδοξη παράδοση.
Όπως και στη Γερμανία η μεταξική δικτατορία
χρησιμοποίησε το λαϊκό πολιτισμό ως ασπίδα
απέναντι στις ταξικές διακρίσεις και στη θεωρία της
πάλης των τάξεων.

80. Η διαρκής επικύρωση του παρελθόντος,
αρχαίου βυζαντινού ή βουκολικού, μπορεί να
συσχετιστεί ασφαλώς με μια αδυναμία
δράσης στο σύγχρονο κοινωνικό και πολιτικό
γίγνεσθαι.

81. ΣΟΠΟΙ ΕΞΟΡΙΑ΢

83. «Δω πέρα ξεχάσαμε ένα σωρό πράματα.
Δεν είναι ένα παράθυρο να κοιτάξουμε τη θάλασσα.
Αλλιώς κοιτιέται η θάλασσα απόνα παράθυρο,
αλλιώς πίσω απ’ το συρματόπλεγμα. Γ. ΡΙΣ΢Ο΢

85. ΔΗΜΗΣΡΗ΢ ΦΑΡΙ΢ΙΑΔΗ΢: Ελληνοϊταλικός πόλεμος

88. Γιάννης Μπεράτης
Στη διάρκεια του Μετώπου, το τοπίο το έβλεπες, το
εκτιμούσες, μα ποτέ δεν αφηνόσουν σ΄αυτό, δηλαδή
ποτέ δε σε κέρδιζε. Ήταν πάντα κάτι το εντελώς
εξωτερικό, που δεν είχε καμιάν απολύτως σχέση με ότι
γινότανε μέσα σου. Ή μάλλον: μέσα σου δεν υπήρχε
θέση γι΄αυτό. Ήταν σα μεταξύ σου και της γύρω σου
φύσης να υπήρχε ένα αδιαπέραστο τζάμι, που σε
απομόνωνε, που δε σ΄ άφηνε να νιώσεις και ν’
αναπνεύσεις την ξεχωριστή ατμόσφαιρα του τοπίου
που έβλεπες.

91. ΟΔΤ΢΢ΕΑ΢ ΕΛΤΣΗ΢ ΢ΣΟ ΜΕΣΩΠΟ

92. H σβάστικα στην Ακρόπολη- γερμανική κατοχή

94. Σὰ σπίτια ποὺ εἶχα μοῦ τὰ πῆραν.
Ἔτυχε νά ῾ναι τὰ χρόνια δίσεχτα πολέμοι χαλασμοὶ ξενιτεμοὶ
κάποτε ὁ κυνηγὸς βρίσκει τὰ διαβατάρικα πουλιὰ
κάποτε δὲν τὰ βρίσκει τὸ κυνῆγι
εἴταν καλὸ στὰ χρόνια μου, πῆραν πολλοὺς τὰ σκάγια
οἱ ἄλλοι γυρίζουν ἢ τρελαίνουνται στὰ καταφύγια.
Γ.΢εφέρης « Σο σπίτι κοντά στη θάλασσα»

95. ΑΝΣΙ΢ΣΑ΢Η: Ανατίναξη της γέφυρας του
Γοργοποτάμου

96. ΓΤΝΑΙΚΕ΢ ΣΟΤ ΕΑΜ

100. ΕΜΥΤΛΙΟ΢

105. 1945: Σο πλοίο Ματαρόα απομακρύνει 200 νέους
Έλληνες από την Ελλάδα του εμφυλίου

106. Σο πολύτιμο «φορτίο» του Ματαρόα
Αρχηγός της ομάδας ήταν ο αρχιτέκτονας Πάνος Σζελέπης και
ανάμεσα στα μέλη της «Τποτροφιάδας» ήταν: οι φιλόσοφοι
Κορνήλιος Καστοριάδης, Κώστας Παπαϊωάννου, Μιμίκα
Κρανάκη, Κώστας Αξελός, ο ιστορικός Νίκος ΢βορώνος, οι
φοιτητές αρχιτεκτονικής Εμμανουήλ Κινδύνης, Αριστομένης
Προβελέγγιος, Αθανάσιος Γάττος, Κωνσταντίνος Μανουηλίδης,
Νικόλας Φατζημιχάλης, Γιώργος Κανδύλης, Πάνος Σσολάκης,
Σάκης Ζενέτος, ο κινηματογραφιστής Μάνος Ζαχαρίας, ο
γλύπτης Μέμος Μακρής, ο ζωγράφος Ντίκος Βυζάντιος, ο
μουσικός Δημήτρης Φωραφάς, ο τεχνοκριτικός Αγγελος
Προκοπίου, οι γιατροί Ανδρέας Γληνός και Ευάγγελος Μπρίκας, η
συγγραφέας Ελλη Αλεξίου, η ποιήτρια Μάτση Φατζηλαζάρου, ο
ποιητής Ανδρέας Καμπάς, οι φιλόλογοι Εμμανουήλ Κριαράς και
΢ταμάτιος Καρατζάς, και πολλοί άλλοι. Ο συνθέτης Ιάνης
Ξενάκης, ο οποίος είχε τραυματιστεί στο μάτι στα Δεκεμβριανά,
έφτασε αργότερα μόνος του στο Παρίσι.

107. ΑΝΔΡΕΑ΢ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟ΢ «ΕΛΕΤ΢ΙΝΑ»

108. ΢ΦΕΔΙΟ ΜΑΡ΢ΑΛ- ΑΝΑ΢ΤΓΚΡΟΣΗ΢Η ΣΗ΢ ΦΩΡΑ΢

113. ΝΟ΢ΟΚΟΜΕΙΟ ΚΑΣ

114. ΔΕΗ

116. ΣΟΤΡΙ΢ΜΟ΢

123. ΕΠΙΔΑΤΡΟ΢

125. Φ. ΕΝΣ΢ΕΝ΢ΜΠΕΡΓΚΕΡ
«Σα μέρη που το βλέμμα του τουρίστα
εντοπίζει ανταποκρίνονται στα πρότυπα των
διαφημίσεων που τον παρακίνησαν να
ταξιδέψει, όσο δεν καταφέρνει να
αντιπαραθέσει σ΄αυτά τα πρότυπα τις δικές
του εικόνες»

126. Όπου και να ταξιδέψω, η Ελλάδα με πληγώνει έλεγε ο Ποιητής
η Ελλάδα με τα ωραία νησιά,τα ωραία γραφεία, τις ωραίες εκκλησίες
η Ελλάς των Ελλήνων Μ. Αναγνωστάκης

127. Φέλντερλιν: «Άρτος και Οίνος»
΢το μεταξύ πολλές φορές μου φαίνεται
πως είναι πιο καλά να κοιμηθείς παρά να βρίσκεσαι έτσι χωρίς
σύντροφο
και να επιμένεις τόσο. Και τι να κάνεις μέσα στην αναμονή, και
τι να πεις;
Δεν ξέρω. Κι οι ποιητές τι χρειάζονται σ' έναν μικρόψυχο
καιρό;
Οι Ποιητές [ωστόσο] σαν τους ιερείς του Βάκχου τους
σεβασμίους
χρεωστούν να φανερώνονται από Φώρα εις Φώραν, εν μέσω
των ιερών νυχτών.

129. ΔΙΚΣΑΣΟΡΙΑ

130. ΔΙΚΣΑΣΟΡΙΑ 1967

133. Άρης Κωνσταντινίδης: Το τοπίο δεν αποτελεί γόνιμο
έδαφος για να εκφωνούνται πατριωτικές κορόνες αλλά
μονοπάτι που οδηγεί στην αυτογνωσία

134. ΜΕΣΑΠΟΛΙΣΕΤ΢Η

135. Γ.΢ΕΥΕΡΗ΢
Εγώ είμαι ο τόπος σου
ίσως να μην είμαι κανείς
αλλά μπορώ να γίνω αυτό που θέλεις

136. Ο ΟΔΤ΢΢ΕΑ΢ ΕΛΤΣΗ΢ ΠΑΙΡΝΕΙ ΣΟ ΝΟΜΠΕΛ
ΛΟΓΟΣΕΦΝΙΑ΢

137. 1980’ς

138. Η Ελλάδα μπαίνει στην Ευρωπαϊκή Οικονομική
Κοινότητα

139. 1981:΢ΕΙ΢ΜΟ΢ ΢ΣΙ΢ ΑΛΚΤΟΝΙΔΕ΢

141. 1981: ΚΤΒΕΡΝΗ΢Η ΠΑ΢ΟΚ

142. ΑΘΗΝΑ ΠΟΛΙΣΙ΢ΣΙΚΗ ΠΡΩΣΕΤΟΤ΢Α ΣΗ΢
ΕΤΡΩΠΗ΢

143. Οι ηγέτες της ΕΟΚ στη ΢ύνοδο Κορυφής της
Αθήνας το 1983 .

144. 1990’ς

145. 1991: ΠΟΛΙΣΕ΢ ΠΡΨΗΝ ΚΟΜΜΟΤΝΙ΢ΣΙΚΨΝ ΦΨΡΨΝ
ΥΕΤΓΟΤΝ ΑΠΟ ΣΙ΢ ΦΨΡΕ΢ ΣΟΤ΢

147. 1999 ΢ΕΙ΢ΜΟ΢ ΣΗ΢ ΠΑΡΝΗΘΑ΢

148. MILLENIUM

149. ΚΑ΢ΣΕΛΟΡΙΖΟ 2010

150. marfin

154. ΣΑ΢Ο΢ ΛΕΙΒΑΔΙΣΗ΢
Καὶ νὰ ποὺ φτάσαμε ἐδῶ
Φωρὶς ἀποσκευὲς
Μὰ μ᾿ ἕνα τόσο ὡραῖο φεγγάρι
Καὶ ἐγὼ ὀνειρεύτηκα ἕναν καλύτερο κόσμο
Υτωχὴ ἀνθρωπότητα, δὲν μπόρεσες
οὔτε ἕνα κεφαλαῖο νὰ γράψεις ἀκόμα
΢ὰ σανίδα ἀπὸ θλιβερὸ ναυάγιο
ταξιδεύει ἡ γηραιά μας ἤπειρος
Ἀλλὰ τὰ βράδια τί ὄμορφα
ποῦ μυρίζει ἡ γῆ

155. ΓΙΩΡΓΟ΢ ΢ΕΥΕΡΗ΢: «Πάνω σε μια χειμωνιάτικη αχτίδα»
Είπες εδώ και χρόνια:
«Κατά βάθος είμαι ζήτημα φωτός».
Και τώρα ακόμη σαν ακουμπάς
στις φαρδιές ωμοπλάτες του ύπνου
ακόμη κι όταν σε ποντίζουν
στο ναρκωμένο στήθος του πελάγου
ψάχνεις γωνιές όπου το μαύρο
έχει τριφτεί και δεν αντέχει
αναζητάς ψηλαφητά τη λόγχη
την ορισμένη να τρυπήσει την καρδιά σου
για να την ανοίξει στο φως.

157. ΔΙΟΝΤ΢ΙΟ΢ ΢ΟΛΩΜΟ΢ «ΠΟΡΥΤΡΑ΢»
Κι άστραψε φως και γνώρισε ο νιος
τον εαυτό του

158. Σο υλικό της παρουσίασης βασίστηκε στο βιβλίο του Ηρακλή
Παπαϊωάννου «Η φωτογραφία του ελληνικού τοπίου- μεταξύ μύθου
και ιδεολογίας».
Οι πίνακες «΢ημείο ελευθερίας» της αρχής και «Φαραμάδα» του τέλους
είναι του Φρήστου Μποκόρου.
Σα βίντεο είναι από τις ταινίες του Θόδωρου Αγγελόπουλου « Σο λιβάδι
που δακρύζει», «Σαξίδι στα Κύθηρα» καθώς και απόσπασμα από την
τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας.
Ακούγονται:
Μάνου Φατζιδάκι «Αθανασία» με τη Υλέρυ Νταντωνάκη από
ηχογράφηση του Γ΄Προγράμματος
Μάνου Φατζιδάκι «Σσάμικος» με το Μ. Μητσιά
Βασίλης ΢αλέας μουσικό θέμα από την ταινία «Πέτρινα χρόνια»
Ravel “Bolero”
Μίκη Θεοδωράκη « Όμορφη Πόλη» με τον Μάριο Υραγκούλη
Ε.Satie “Gnossienne1”
Μίκη Θεοδωράκη « Νύχτα μαγικιά» με την Μαρία Δημητριάδη
Μάνου Φατζιδάκι «Ο εφιάλτης της Περσεφόνης» με την Μαρία
Υαραντούρη
Διονύση ΢αββόπουλου «Ψδή στον Καραϊσκάκη» με τον ίδιο και το
Γιώργο Νταλάρα
Ελένη Καραϊνδρου μουσικό θέμα από την ταινία «Σοπίο στην ομίχλη»
Αλκίνοος Ιωαννίδης- ΢όνια Θεοδωρίδου «Πέρασμα»