μια απόπειρα διδακτικής παρέμβασηςμε τις νέες τεχνολογίες στον μυκηναϊκό πολιτισμό

1. ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2013 – 2014
ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Β΄ ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΩΝ ΠΕ02
ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ : ΑΠΡ – ΝΟΕ. 2013
ΣΕΝΑΡΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ
ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ
ΘΕΟΔΩΡΟΣ Σ. ΔΙΟΝΥΣΟΠΟΥΛΟΣ
ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΖΕΦΥΡΙΟΥ
mail :
theodion59@gmail.com
ΚΣΕ: 2ο ΓΕΛ ΙΛΙΟΥ
ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΗΣ: ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΛΑΦΑΤΗΣ - ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
Νίκος Καζαντζάκης,
Ταξιδεύοντας… Μυκήνες
1

2. Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας και Πολιτισμού
ARGOLIKOS ARCHIVAL LIBRARY HISTORY AND CULTURE
www.argolikivivliothiki.gr
Την άλλη μέρα, μεσημέρι, κινήσαμε για τη Μυκήνα. Είναι η πυρωμένη
ώρα, η κάθετη, που ταιριάζει για τους φοβερούς τούτους βράχους και
θρύλους. Το πρωινό φως τούς δίνει μιαν αγνότητα που δεν μπορούν να
έχουν, το σούρουπο τούς δίνει μια ρομαντική μελαγχολία που δεν
καταδέχουνται να έχουν. Δε φωλιάζουν εδώ, στους ξακουστούς
άνυδρους γκρεμούς, πρωινοί κορυδαλλοί μήτε βραδινά ερωτόπαθα
νυχτοπούλια. Μα άγρια σαρκοβόρα όρνεα, αητοί και γεράκια, που
ζυγαριάζουνται μεσημέρι στην κορφή του αέρα και σημαδεύουν στον
κάμπο τι να φάνε. Κάψα πνιχτική, το αίμα άναψε, το λαρύγγι στεγνώνει.
Καλοί σωματικοί όροι για το προσκύνημα τούτο.
Ανεβαίνουμε από το Χαρβάτι τον ανηφορικό δρόμο: έχω στηλωμένα τα
μάτια ανάμεσα στ’ αγριόθωρα βουνά της Ζάρας και του Προφήτη Ηλία
και προσπαθώ να ξεχωρίσω μέσα στο πυρακτωμένο φως τη φωλιά των
Ατρειδών. Είναι βράχος μέσα στους βράχους και δεν μπορείς να τη
διακρίνεις. Μα από τα χτυπήματα της καρδιάς νιώθεις πως ολοένα
ζυγώνεις. Στρίψαμε δεξιά, κι ορθώθηκε μπροστά μας η φοβερή
καστρόπορτα με τις δυο όρθιες λιόντισσες….
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
2

3. 1. Ταυτότητα του σεναρίου διδασκαλίας
2. Προϋποθέσεις υλοποίησής του
3. Λίγα λόγια για το σενάριο και τον βασικό άξονα οργάνωσής
του
4. Ιστορία και νέες τεχνολογίες
5. Σκοποί διδασκαλίας της ιστορίας στο Γενικό Λύκειο
6. Στόχοι του σεναρίου
α. γενικοί μαθησιακοί στόχοι
β. ειδικοί διδακτικοί στόχοι
γ. παιδαγωγικοί στόχοι
δ. τεχνολογικοί στόχοι
ε. προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα
7. Εφαρμογή στη σχολική τάξη
α. μεθοδολογία διδασκαλίας
β. θέμα προς διερεύνηση
γ. αφετηρία
8. Χρήση εργαλείων διερεύνησης της πληροφορίας και
επικοινωνίας και οι παιδαγωγικές τους προεκτάσεις
9. α. Οργάνωση της τάξης
β. Φάσεις της διδασκαλίας
10. Ο ρόλος του διδάσκοντος
11. Ο ρόλος των μαθητών μέσα από τη λειτουργία της
ομάδας
12. Πορεία της διδασκαλίας – αναλυτική περιγραφή
13. Επέκταση διδακτικής πρότασης
14. Αξιολόγηση – κριτική αποτίμηση
15. Βιβλιογραφία - Δικτυογραφία
16. Φύλλα εργασίας των ομάδων
1. Η ταυτότητα του σεναρίου
ΤΙΤΛΟΣ :
Η «ΠΟΛΥΧΡΥΣΟΣ ΜΥΚΗΝΗ» ΚΑΙ Ο ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΤΗΣ
3

4. ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ :
ΘΕΟΔΩΡΟΣ Σ. ΔΙΟΝΥΣΟΠΟΥΛΟΣ – ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
Το σενάριο που ακολουθεί υλοποιήθηκε στο εργαστήριο
πληροφορικής
Εφαρμόστηκε σε ένα τμήμα ( Α1 ) της Α ΄ Λυκείου στο Γενικό Λύκειο
Ζεφυρίου της Δυτικής Αττικής.
ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ :
Ιστορία του Αρχαίου Κόσμου
Από τους προϊστορικούς πολιτισμούς της Ανατολής
την εποχή του Ιουστινιανού
έως
Α ΄ ΤΑΞΗ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ( ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ )
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ :
ΙΙ. ΟΙ ΑΡΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ : Από τους προϊστορικούς χρόνους έως και
τον Μ. Αλέξανδρο
1. Ελληνική προϊστορία
1. 2. Ο μυκηναϊκός πολιτισμός σελ. 65 – 75
ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ :
α. Εφαρμογές Πληροφορικής
β. Νεοελληνική Λογοτεχνία
γ. Νεοελληνική Γλώσσα
ΤΑΞΗ Α΄- ΤΜΗΜΑ Α1
ΧΡΟΝΙΚΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ :
τέσσερις (4) διδακτικές ώρες
2 . Προϋποθέσεις υλοποίησης του σεναρίου
 Η εξοικείωση καθηγητών και μαθητών στη χρήση των ηλεκτρονικών
υπολογιστών ( word, internet, ppt )
 H διαθεσιμότητα του εργαστηρίου πληροφορικής του σχολείου αλλά
και η συνεργασία με την υπεύθυνη για την καλή λειτουργία του
καθηγήτρια
 Η ευελιξία στο ωρολόγιο πρόγραμμα, για να καταστεί δυνατόν να
υλοποιηθεί το σενάριο με όλες τις παραμέτρους που απαιτούνται
4

5.  Η εξοικείωση του μαθητών και του καθηγητή με την πρακτική
εφαρμογή
και υλοποίηση της «ομαδοσυνεργατικής» μεθόδου
διδασκαλίας
3. Λίγα λόγια για το σενάριο και τον βασικό άξονα οργάνωσής του
Με το σενάριο αυτό, που συνδέεται με το ΑΠΣ (αναλυτικό πρόγραμμα
σπουδών), επιδιώκεται οι μαθητές μέσα από την αναζήτηση πληροφοριών,
την παρατήρηση της γεωγραφικής θέσης των Μυκηνών και των σημείων
ανάπτυξης του πολιτισμού, την προσέγγιση, ερμηνεία, ανάλυση και κριτικό
σχολιασμό των έργων τέχνης :
 να κατανοήσουν την καλλιτεχνική ευαισθησία των Μυκηναίων
 να ενημερωθούν για την ποικιλία των υλικών κατασκευής και να
συνάγουν συμπεράσματα για την οικονομία της περιοχής
 να ευαισθητοποιηθούν και να καλλιεργήσουν τα καλλιτεχνικά
τους ενδιαφέροντα, για να υπηρετηθεί και ο στόχος της
αισθητικής καλλιέργειας, την
οποία υποχρεούται να
εξασφαλίζει, ως γνώρισμα της γενικής παιδείας το σύγχρονο
σχολείο στην εφηβική ηλικία
 να κατανοήσουν την επίδραση του γεωμορφολογικού και
κλιματικού παράγοντα στη διαμόρφωση της νοοτροπίας, των
ασχολιών και της κοινωνικής οργάνωσης των κατοίκων
 να παρατηρήσουν τη σημασία που απέκτησε η θάλασσα για τους
Μυκηναίους μετά την έκρηξη του ηφαιστείου της Θήρας και να
εξάγουν συμπεράσματα
 να μελετήσουν την πολιτιστική επιρροή που δέχτηκαν και
άσκησαν οι Μυκηναίοι και την πρωτοτυπία των έργων τέχνης
 να εντοπίσουν τα αίτια και τις συνέπειες παρακμής του
πολιτισμού αυτού
4.
Ιστορία και νέες τεχνολογίες
Οι νέες τεχνολογίες στην ελληνική εκπαίδευση είναι πια μια
πραγματικότητα. Πολλοί συμφωνούν, άλλοι όμως διαφωνούν, αντιτιθέμενοι
στην εισαγωγή και χρήση τους, επειδή θεωρούν ότι υποβαθμίζεται ο ρόλος
του διδάσκοντος. Όμως με την ορθολογική και μετρημένη χρησιμοποίησή
τους θα μπορούσαμε να ενισχύσουμε το ενδιαφέρον των μαθητών για την
ιστορική επιστημονική γνώση, με την βοήθεια της ομαδοσυνεργατικής
μάθησης, ενός νέου τρόπου προσέγγισης του γνωστικού αντικειμένου. Έτσι θα
αναλάβουν, καθοδηγούμενοι και υποβοηθούμενοι, πρωτοβουλίες ανάλογες
με τις γνωστικές δυνατότητες και τα ενδιαφέροντά τους με προφανή και
άμεσο σκοπό την καλλιέργεια της κριτικής τους σκέψης.
5

6. Ειδικότερα για την Ιστορία επιβάλλεται οι μαθητές μας να αποκτήσουν
ικανότητες και δεξιότητες κριτικής προσέγγισης και αξιοποίησης όλων των
πηγών πληροφόρησης, για να κατανοήσουν τις συνθήκες κάτω από τις οποίες
εργάζεται ο ιστορικός και τους τρόπους με τους οποίους καταλήγει στη
διατύπωση συμπερασμάτων με γενική - καθολική ισχύ. Κατ’επέκταση
κρίνεται απολύτως σκόπιμο η διδασκαλία της ιστορίας να αποκτήσει καθαρά
μαθητοκεντρικό προσανατολισμό.
Προς την κατεύθυνση αυτή απαραίτητη προϋπόθεση θεωρείται η «κριτική
ανάγνωση» τόσο των σχολικών εγχειριδίων όσο και των επιπλέον πηγών, έτσι
ώστε η μάθηση να αποκτήσει διερευνητικό και ανακαλυπτικό χαρακτήρα.
Στην προσπάθεια αυτή ο φιλόλογος έχει έναν πολύ σπουδαίο «σύμμαχο»,
τις νέες τεχνολογίες. Οι ψηφιοποιημένες, πρωτογενείς και δευτερογενείς,
ιστορικές πηγές, οι χάρτες, οι εικόνες και η κριτική προσέγγισή τους θα
κεντρίσουν το ενδιαφέρον των μαθητών, ώστε να κατανοήσουν την
πολυπλοκότητα του ιστορικού παρελθόντος, πολιτική, κοινωνική,
πολιτιστική, οικονομική, τους πολλούς και διάφορους ιστορικούς όρους, τις
επιλογές των προσωπικοτήτων, τη δυναμικότητα της ιστορικής ύλης, τη
σύνδεσή της με την πραγματικότητα και να καταλήξουν να γίνουν
«φανατικοί» υποστηρικτές του μαθήματος της Ιστορίας μέσα από μια
δημιουργική – εποικοδομητική ανασύσταση του παρελθόντος, γιατί, όπως
λέει και ο Ευριπίδης : «ὄλβιος ὅστις τῆς ἱστορίης ἔσχεν μάθησιν».
5.
Σκοποί διδασκαλίας της Ιστορίας στο Γενικό Λύκειο
•
•
•
•
•
•
•
Γενικός σκοπός της Ιστορίας είναι η ανάπτυξη της ιστορικής
σκέψης και συνείδησης με βασικό άξονα τη γνώση του
παρελθόντος, την κατανόηση του παρόντος και τον σχεδιασμό
του μέλλοντος στην προσπάθεια δημιουργίας συνειδητών
πολιτών.
Ειδικότερα στο Λύκειο σκοποί είναι:
Να γνωρίσουν οι μαθητές σε βάθος την ελληνική και παγκόσμια
ιστορία και να κατανοήσουν την ιστορική πορεία του
Ελληνισμού.
Να εξοικειωθούν με το περιεχόμενο ιστορικών όρων και
εννοιών, αναγκαίων για την πληρέστερη ιστορική γνώση.
Να εμβαθύνουν στα γεγονότα και να κατανοήσουν την
πολυμορφία και την πολυπλοκότητά τους καθώς και τη
διαπλοκή αιτίου – αιτιατού.
Να συνδέουν και να συσχετίζουν τα γεγονότα με τρόπο
τεκμηριωμένο, να συνθέτουν και να παρουσιάζουν σφαιρικά τα
ιστορικά θέματα.
Να διεισδύουν κριτικά στη σωρεία πληροφοριών και επιλεκτικά
να υιοθετούν μόνον όσες είναι απαραίτητες, για να
κατανοήσουν ότι η Ιστορία βασίζεται αποκλειστικά και μόνον
σε διασταυρωμένες πηγές.
6

7. •
Να μελετούν το ιστορικό παρελθόν στην ολότητά του, να
κατανοούν τις αλληλεπιδράσεις αλλά και την ατομική και
συλλογική ευθύνη των ανθρώπων για την πρόοδο του
πολιτισμού.
6. Στόχοι του σεναρίου
α. Γενικοί μαθησιακοί στόχοι
•
•
•
•
Να καλλιεργηθεί η ιστορική σκέψη και συνείδηση των μαθητών, ώστε
να αντιληφθούν ότι το παρελθόν αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα του
παρόντος.
Να ενταχθεί η χρήση του διαδικτύου στη διδασκαλία και έτσι να
επιτευχθεί η δημιουργία ενός νέου, ιδιαίτερα ελκυστικού, μαθησιακού
περιβάλλοντος.
Να εξοικειωθούν οι μαθητές με τους νέους τρόπους οργάνωσης,
παρουσίασης και πρόσκτησης της ιστορικής γνώσης, να ασκηθούν στις
μορφές γραμματισμού ( κλασσικού, νέου και κριτικού ) και να
μυηθούν στη διερευνητική – ανακαλυπτική μάθηση μέσα από την
έρευνα, την επεξεργασία και την αποτίμηση πρωτογενών και
δευτερογενών πηγών, ώστε να κεντριστεί το ενδιαφέρον τους, για να
μαθαίνουν αναλυτικά και συνθετικά μέσα από την αρμονική, ομαδική
συνεργασία.
Να μάθουν να συγκρίνουν και να συνθέτουν πληροφορίες από
διαφορετικές πηγές και οπτικές γωνίες για ένα ιστορικό θέμα
διατυπώνοντας πρωτότυπο ιστορικό λόγο με αιτιολογημένη
επιχειρηματολογία και να προβληματιστούν για τις διαφορετικές
ιστορικές εκδοχές και τους παράγοντες που τις προκαλούν.
β. Ειδικοί Διδακτικοί Στόχοι







Να γνωρίσουν οι μαθητές το χώρο ανάπτυξης του μυκηναϊκού
πολιτισμού και ιδιαίτερα την περιοχή των Μυκηνών
Να μελετήσουν τις οικονομικές δραστηριότητες των Μυκηναίων
Να παρατηρήσουν τις εγκαταστάσεις που δημιούργησαν και να τις
συγκρίνουν με τις αντίστοιχες των Μινωιτών
Να μελετήσουν τις καλλιτεχνικές δημιουργίες τους
Να εξηγήσουν
τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του μυκηναϊκού
πολιτισμού
Να αναζητήσουν τις αιτίες καταστροφής του πολιτισμού αυτού και τις
συνέπειες
Να ασκηθούν στην παραγωγή επιμελημένου, συνθετικού, κριτικού και
τεκμηριωμένου ιστορικού γραπτού λόγου αποτυπώνοντας σε ΠΕΚ
(περιβάλλον επεξεργασίας κειμένου) και σε λογισμικό παρουσίασης το
πληροφοριακό και εικονιστικό υλικό που συνέλεξαν από την
περιήγησή τους στο διαδίκτυο.
7

8. γ. Παιδαγωγικοί Στόχοι
Επιδιώκουμε:



την ενεργητική συμμετοχή των μαθητών στη μαθησιακή διαδικασία
με την ανακαλυπτική μάθηση, ώστε να προσεγγίσουν τη διδακτική
ενότητα ομαδοσυνεργατικά, αυτενεργώντας και διερευνητικά,
όπως προβλέπεται από το Ενιαίο Πλαίσιο του Προγράμματος
Σπουδών για τη διδασκαλία της Ιστορίας στο Γενικό Λύκειο, να
εξοικειωθούν με το περιεχόμενο ιστορικών όρων για την
πληρέστερη ιστορική γνώση και την κριτική προσέγγιση αξιολόγηση των ιστορικών πηγών, προκειμένου να αντλήσουν τις
επιθυμητές πληροφορίες.
την καλλιέργεια και την προαγωγή της κριτικής – δημιουργικής
σκέψης αλλά και την αξιοποίηση των γνώσεων και των ικανοτήτων
όλων των μελών της ομάδας.
την κατανόηση της αξίας της συλλογικής ερευνητικής εργασίας σε
ιστορικά και καλλιτεχνικά θέματα και της σύνθεσης ιστορικού
κειμένου, ώστε να ενισχυθεί η ιστορική κρίση και η αισθητική
καλλιέργεια των μαθητών.
δ. Τεχνολογικοί Στόχοι
Επιδιώκουμε:
 την ανάπτυξη δεξιοτήτων των μαθητών, ώστε να αναζητούν, να
αξιολογούν και να επιλέγουν μόνο την κατάλληλη πληροφορία
από το Διαδίκτυο (κριτικός γραμματισμός),
 την κατανόηση των άπειρων δυνατοτήτων που προσφέρει, αλλά
και των κινδύνων που εγκυμονεί.
 την αξιοποίηση των ΤΠΕ στη μαθησιακή διαδικασία και την
καλλιέργεια δεξιοτήτων παραγωγής συνεχούς γραπτού λόγου
(ψηφιακός γραμματισμός) σε Περιβάλλον
Επεξεργασίας
Κειμένων ( ΠΕΚ ).
 την αποκωδικοποίηση αλλά και την παραγωγή πολυτροπικών
κειμένων.
 την άσκηση στη συνεργατική παραγωγή λόγου με την
αξιοποίηση του επεξεργαστή κειμένων.
 τη δημιουργία αρχείου παρουσίασης.
ε. Προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα
Η συγκεκριμένη διδακτική προσέγγιση αποσκοπεί στην ανάπτυξη της
κριτικής σκέψης των μαθητών και στην ενεργοποίηση των διανοητικών τους
8

9. ικανοτήτων με την ενεργό συμμετοχή τους στη μαθησιακή διαδικασία και την
πρόσκτηση της γνώσης. Επιθυμούμε να καταστούν ικανοί να συνδυάζουν
γεγονότα, αιτίες και αφορμές και να καταλήγουν στην εξαγωγή
τεκμηριωμένων συμπερασμάτων, ώστε να κατανοήσουν τη μεγάλη σημασία
και την διαχρονική αξία του μυκηναϊκού πολιτισμού.
7. Εφαρμογή στη σχολική τάξη
α. Μεθοδολογία Διδασκαλίας
I. Η προσέγγιση της γνώσης θα είναι διερευνητική, ενεργητική και
βιωματική : οι μαθητές ενημερωμένοι για το ιστορικό πλαίσιο της
εποχής του χαλκού και της ύστερης χαλκοκρατίας, διαβάζουν,
πλοηγούνται στο διαδίκτυο, καταγράφουν τις πληροφορίες και
οδηγούνται στην ανασύνθεση της μυκηναϊκής κοινωνίας και του
μυκηναϊκού πολιτισμού εξάγοντας τα σχετικά πορίσματα.
II. Εφαρμόζεται η ομαδοσυνεργατική μέθοδος διδασκαλίας με βασικό
άξονα τη διαλογική – μαιευτική – διερευνητική – ομαδική εργασία,
με στόχο την ανακαλυπτική μάθηση και κατ’ επέκταση την
καλλιέργεια της επαγωγικής σκέψης στη μαθησιακή διαδικασία.
III. Οι μαθητές χωρίζονται σε μικρές και ευέλικτες ομάδες 3 ατόμων,
ανομοιογενείς από πλευράς δυνατοτήτων, για να εξασφαλιστεί η
ενεργός συμμετοχή όλων των μελών, να καλλιεργηθεί το πνεύμα
συνεργασίας, ομαδικότητας και αξιοποίησης των ικανοτήτων κάθε
μαθητή.
β. Θέμα προς διερεύνηση
Θέμα του σεναρίου είναι ο μυκηναϊκός πολιτισμός σε όλες του τις
εκφάνσεις : κοινωνική, καλλιτεχνική, ιδεολογική, οικονομική.
Οι μαθητές διερευνώντας το γενικότερο κοινωνικό, οικονομικό,
καλλιτεχνικό και ιδεολογικό πλαίσιο του μυκηναϊκού πολιτισμού κατά την
υστεροχαλκή εποχή θα κατανοήσουν την αξία και την αίγλη του στην
ευρύτερη περιοχή του ελλαδικού κόσμου στην αρχή της ελληνικής ιστορίας
γ. Αφετηρία
Το σύνθετο γεωγραφικό ανάγλυφο του ελληνικού χώρου επηρέασε την
πολιτιστική ανάπτυξη των κατοίκων του σε όλες τις εποχές. Ο πολιτισμός στην
Πολιόχνη της Λήμνου, ο Κυκλαδικός και ο Μινωικός στηρίχτηκαν στη
δύναμη της θάλασσας, ενώ ο πρώτος πολιτισμός των ελληνικών φύλων, που
παγίωσαν την εγκατάστασή τους στην ηπειρωτική Ελλάδα και την
Πελοπόννησο, χωρίς τομή στην πολιτιστική συνέχεια, εκμεταλλεύτηκε και τις
δυνατότητες που προσφέρει η δύναμη της στεριάς
8. Χρήση εργαλείων
προεκτάσεις
διερεύνησης
9
και
οι
παιδαγωγικές
τους

10. Οι μαθητές θα χρησιμοποιήσουν το εργαστήριο Πληροφορικής του
σχολείου με καθοδήγηση, επειδή βασικός μας στόχος είναι όχι απλά να
πειραματιστούν στη σύνθεση κειμένου σε ηλεκτρονικό περιβάλλον, αλλά να
καλλιεργήσουν την κριτική τους ικανότητα διακρίνοντας την ουσιώδη από
την επουσιώδη πληροφορία και να εφαρμόσουν τεχνικές κειμένου, τις οποίες
γνωρίζουν από το μάθημα της νεοελληνικής γλώσσας.
Έχουν, λοιπόν, στη διάθεσή τους ή πρέπει να έχουν υψηλής ταχύτητας
διαδίκτυο και βασικά λογισμικά, όπως :










9.
Λογισμικό Επεξεργασίας Κειμένου (Word)
Λογισμικό Προβολής Αρχείου Παρουσίασης (ppt)
Πλοήγηση στο Διαδίκτυο – Φυλλομετρητές
Μηχανές αναζήτησης
Μηχανές αναζήτησης εικόνων (google search ΕΙΚΟΝΕΣ)
Διαδικτυακούς τόπους : ηλεκτρονικές εγκυκλοπαίδειες,
ιστοσελίδες
Συσκευή φορητής μνήμης ( USB Device)
Φύλλα εργασίας σε ηλεκτρονική και έντυπη μορφή
Το σχολικό εγχειρίδιο
Το αρχείο παρουσίασης της πρώτης διδακτικής ώρας
Οργάνωση της τάξης
Οι μαθητές στο τμήμα Α 1 της Α ΄ Λυκείου είναι 21 και επομένως – με
διακριτική παρέμβαση του καθηγητή – χωρίζονται σε επτά ομάδες των τριών
ατόμων ανά υπολογιστή, ώστε η κάθε ομάδα να είναι ολιγομελής και
ευέλικτη. Η ίδια σύνθεση διατηρείται σε όλες τις φάσεις διδασκαλίας.
Φροντίζουμε – διατηρώντας, όσο μπορούμε, και το στοιχείο της
τυχαιότητας – τα μέλη κάθε ομάδας να είναι διαφορετικού γνωστικού
επιπέδου, αλλά παράλληλα και καλοί γνώστες της χρήσης των υπολογιστών.
Οι ρόλοι μέσα στην ομάδα είναι συγκεκριμένοι αλλά τα μέλη από μόνα
τους καθορίζουν τον ρόλο τους, ανάλογα με τις δυνατότητες και τα
ενδιαφέροντά τους : ο ένας θα είναι ο χειριστής Η/Υ , ο άλλος συντονιστής
και ο τρίτος γραμματέας.
Οι απαντήσεις των μαθητών θα διαμορφωθούν στο πλαίσιο της ομάδας,
ενώ σε κάθε υπολογιστή θα εγκατασταθούν το αρχείο με τα φύλλα εργασίας,
που θα επεξεργαστεί η κάθε ομάδα (θα δοθούν και σε έντυπη μορφή σε κάθε
μαθητή), το εισαγωγικό – ενημερωτικό σχετικά με την ενότητα αρχείο
παρουσίασης και όποιο άλλο υλικό θεωρείται από τον διδάσκοντα
απαραίτητο.
β. Φάσεις της διδασκαλίας
Επειδή το υλικό μας είναι μαθητές της Α΄ λυκείου και ακόμη δεν έχουν
εξοικειωθεί με τις τεχνικές της ερευνητικής εργασίας, κρίθηκε σκόπιμο να
10

11. αφιερωθεί μια διδακτική ώρα, για να ενημερωθούν για τον τρόπο δόμησης
και λειτουργίας της ομάδας στα πλαίσια της ομαδοσυνεργατικής μεθόδου.
Μετά την ενημέρωση
χωρίζονται σε ομάδες, «ονοματίζονται»
και
ενημερώνονται σύντομα για τους διδακτικούς, παιδαγωγικούς και
τεχνολογικούς στόχους του σεναρίου καθώς και για τα κριτήρια αξιολόγησης
της εργασίας κάθε ομάδας
Η υλοποίηση σεναρίου πραγματοποιείται σε τρεις φάσεις :
•
Πρώτη φάση :
ο καθηγητής ενημερώνει στο εργαστήριο
πληροφορικής την τάξη του για τη διδακτική ενότητα με την βοήθεια
του ιστορικού χάρτη της ηπειρωτικής Ελλάδας στην υστεροχαλκή
περίοδο, με ένα αρχείο παρουσίασης, που ο ίδιος έχει επιμεληθεί και με
ένα video, που ήδη έχει εγκαταστήσει στους υπολογιστές των ομάδων,
για να αποκτήσουν οι μαθητές δημιουργικά και εποπτικά την πρώτη
τους επαφή με την υπό διδασκαλία ενότητα.
(1η δ.ώ.)
•
Δεύτερη φάση : αναλυτική θεώρηση της ενότητας με την επεξεργασία
των φύλλων εργασίας με τη βοήθεια των επιλεγμένων ιστότοπων.
Σύνθεση και παραγωγή κριτικού ιστορικού κειμένου. ( 2η , 3η δ. ώ.)
•
Τρίτη φάση : παρουσίαση της συνολικής εργασίας στην ολομέλεια της
τάξης με αρχείο παρουσίασης δημιουργημένο από τους μαθητές στο
εργαστήριο πληροφορικής, συζήτηση, προεκτάσεις, και συμπεράσματα
για τον τρόπο διδασκαλίας του μαθήματος.
(4 η
δ. ώ.)
9.
Ο ρόλος του διδάσκοντος
Ο καθηγητής συντονίζει την εκπαιδευτική διαδικασία :
•
•
•
•
•
Χωρίζει τις ομάδες με κριτήρια :
1. την ικανότητα χειρισμού του Η/Υ
2. τα ενδιαφέροντα
3. τις ικανότητες
Εφαρμόζει την αρχή της υποβοηθούμενης μάθησης.
Ετοιμάζει το σχολικό εργαστήριο εγκαθιστώντας τα φύλλα εργασίας
και όποιο άλλο υποστηρικτικό υλικό κρίνει απαραίτητο.
Η παρουσία του είναι υποστηρικτική, καθοδηγητική και όχι
παρεμβατική.
Αφήνει κατά μέρος το παραδοσιακό δασκαλοκεντρικό μοντέλο
διάλεξης και μετατρέπεται σε παρατηρητή των μαθητών
συμβουλεύοντας, καθοδηγώντας, ενθαρρύνοντας, διευκολύνοντας
τους μαθητές να αντιμετωπίσουν μαθησιακά και τεχνολογικά εμπόδια,
ώστε να φθάσουν στη μεταγνώση, δηλ, να μάθουν πώς να μαθαίνουν,
11

12. •
•
προσεγγίζοντας τη γνώση ανακαλυπτικά, καθώς ο καθηγητής γίνεται ο
διαμεσολαβηττής μεταξύ γνώσης και μαθητών.
Συνεργάζεται με τον καθηγητή πληροφορικής για την ομαλή
λειτουργία του εργαστηρίου.
Αξιολογεί τα μέλη των ομάδων ως προς τη συνεργατική τους διάθεση
αλλά και τον κάθε μαθητή ξεχωριστά ως προς τον ρόλο που ανέλαβε
και τον βαθμό ανταπόκρισής του.
10. Ο ρόλος των μαθητών μέσα από τη λειτουργία της ομάδας
Οι μαθητές :
 Συμμετέχουν ενεργά στην υλοποίηση των δραστηριοτήτων
 Οφείλουν να συνεργάζονται αρμονικά και να συνεισφέρουν
στην πορεία του μαθήματος δημιουργικά
 Ζητούν τη συνδρομή του καθηγητή για οποιοδήποτε πρόβλημα
 Αξιοποιούν δημιουργικά τις προηγούμενες γνώσεις τους
 Αναζητούν, συλλέγουν, επεξεργάζονται, οργανώνουν τις
πληροφορίες
 Οικοδομούν πάνω σε στέρεες βάσεις τη γνώση
 «Αναγιγνώσκουν» συνεργατικά τις πηγές
 Ο χειριστής οργανώνει τη ροή των πληροφοριών σύμφωνα με
τα ζητούμενα στα φύλλα εργασίας
 Ο συντονιστής διευκρινίζει τις απορίες τω μαθητών είτε με δική
του πρωτοβουλία είτε συνεργασία με τον καθηγητή
 Ο γραμματέας καταγράφει το υλικό με μορφή σημειώσεων,
προκειμένου στο τέλος να καθαρογραφεί η απάντηση των
ζητουμένων στο φύλλο εργασίας, που θα παραδοθεί στον
καθηγητή
 Οι μαθητές εξάγουν τεκμηριωμένα συμπεράσματα
 Συναποφασίζουν για όσα ουσιαστικά πρέπει να καταγράψει η
ομάδα, διότι η σκέψη και η αιτιολογημένη θέση του κάθε
μαθητή σε ατομικό επίπεδο τροφοδοτεί και δραστηριοποιεί τη
βούληση και τη διάνοια του συνόλου των υπολοίπων μελών της
ομάδας, ώστε το τελικό κείμενο να αποτελεί προϊόν διαλογικής
συζήτησης και συλλογικής διαπραγμάτευσης.
12. Πορεία της διδασκαλίας – αναλυτική περιγραφή
Πρώτη φάση
1η διδακτική ώρα (στο εργαστήριο πληροφορικής )
12

13. 11. 10. 2013
Η εξοικείωση των μαθητών με τη διδακτική ενότητα αρχίζει με την
«ανάγνωση» του ιστορικού χάρτη της ηπειρωτικής Ελλάδας στα χρόνια της
ύστερης εποχής του χαλκού, ενώ, για να αποκτήσουν το απαραίτητο γνωστικό
υπόβαθρο, παρακολουθούν ένα αρχείο παρουσίασης ( ppt ) με βάση τη δομή
της ενότητας, όπως αυτή περιέχεται στο σχολικό εγχειρίδιο, δημιουργημένο
από τον διδάσκοντα και ένα video, που είναι ήδη εγκατεστημένο στους
υπολογιστές τους
(http://www.youtube.com/watch?v=2gXIHKKFr8U)
Δεύτερη φάση
2η διδακτική ώρα ( στο εργαστήριο Πληροφορικής )
14. 10. 2013
Στους υπολογιστές των ομάδων έχει ακόμη εγκατασταθεί το αρχείο
παρουσίασης της πρώτης διδακτικής ώρας και το πρώτο φύλλο εργασίας,
ένα για κάθε ομάδα ( έχει δοθεί και σε έντυπη μορφή). Οι μαθητές το
επεξεργάζονται επιλέγοντας υλικό κριτικά από το διαδίκτυο και
συμβουλευόμενοι το σχολικό εγχειρίδιο για την σύνθεση των απαντήσεών
τους.
3η διδακτική ώρα (στο εργαστήριο Πληροφορικής )
18. 10. 2013
Στους υπολογιστές των ομάδων έχει εγκατασταθεί και το δεύτερο, κοινό
για όλες τις ομάδες, φύλλο εργασίας (έχει δοθεί και σε έντυπη μορφή). Οι
μαθητές, κατά ομάδες, ασχολούνται με την επεξεργασία των ερωτημάτων
χρησιμοποιώντας τις απαιτούμενες ιστοσελίδες.
Τρίτη φάση
4η διδακτική ώρα (στο εργαστήριο Πληροφορικής)
23. 10. 2013
Δύο μαθητές – ομόφωνα επιλεγμένοι από την ολομέλεια – στην αρχή αυτής
της διδακτικής ώρας ( για 10 ΄ περίπου) συνθέτουν σε ένα τα αρχεία
παρουσίασης, που έχουν δημιουργήσει οι ομάδες στη διάρκεια της 2 ης δ, ώ.
και τρεις άλλοι συμμαθητές τους – επίσης ομόφωνα επιλεγμένοι –
παρουσιάζουν στην ολομέλεια το οπτικό πόνημα για την Πολύχρυσο
Μυκήνη (μετά το πέρας της διαδικασίας θα αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του
σχολείου). Ακολουθεί συζήτηση τόσο για τον νέο (γι’ αυτούς) τρόπο
προσέγγισης μιας ιστορικής ενότητας όσο και για την σημασία του
Μυκηναϊκού πολιτισμού.
13. Επέκταση της διδακτικής πρότασης
Η διδασκαλία του Μυκηναϊκού πολιτισμού στο εργαστήριο Πληροφορικής
με χρήση των ΤΠΕ υπήρξε μεν καινοφανής για τους μαθητές, αλλά στο τέλος
οι ίδιοι κατέληξαν στην άποψη ότι η αφομοίωση της ιστορικής ύλης γίνεται
13

14. καλύτερα με αυτόν τον τρόπο, επειδή προσεγγίζουν το παρελθόν σχεδόν
βιωματικά.
Το εισαγωγικό απόσπασμα από το έργο του Νίκου Καζαντζάκη
«Ταξιδεύοντας… Μυκήνες», οι πληροφορίες του και η ιστορική του ερμηνεία
βοήθησε ακόμη περισσότερο στην δημιουργική πρόσληψη μιας τόσο παλιάς
αλλά και ζώσης εποχής.
Η «διαδικτυακή» προσέγγιση αυτής της ενότητας θα μπορούσε να
παρακινήσει τους μαθητές :
•
•
•
να μελετήσουν ιστορικές πηγές αρχαίων ελλήνων συγγραφέων σχετικά
με τον πολιτισμό στις Μυκήνες και τα υπόλοιπα μυκηναϊκά κέντρα και
να διατυπώσουν δικές τους απόψεις και συμπεράσματα.
να μελετήσουν τους διάφορους τομείς της προϊστορικής τέχνης
(αρχιτεκτονική, ζωγραφική, αγγειοπλαστική, γλυπτική), να εντοπίσουν
παράλληλες δημιουργίες σε άλλες περιοχές του Ελληνισμού (π. χ.
Κύπρος), να συγκρίνουν αυτήν την τέχνη με την σημερινή εικαστική
δημιουργία και να κατανοήσουν τη μεγάλη σημασία της.
να επισκεφθούν μουσεία, π.χ. το Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών που
διαθέτει την πλέον αξιόλογη Μυκηναϊκή Συλλογή, για να δουν από
κοντά την άφθαστη τελειότητα αυτών των πρώιμων καλλιτεχνών.
14. Αξιολόγηση – κριτική αποτίμηση
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ
Φορέας αξιολόγησης είναι ο καθηγητής, που παρεμβαίνει διακριτικά
με υποδείξεις και ανατροφοδότηση. Η αξιολόγηση : διαμορφωτική στις
δύο πρώτες φάσεις και τελική στην τρίτη φάση, διαμορφώνει νέα
δεδομένα στη σχολική διαδικασία, την αυτοαξιολόγηση και την
ετεροαξιολόγηση.
Τα κριτήρια αξιολόγησης
έχουν γνωστοποιηθεί στους μαθητές ήδη από την εισαγωγική διδακτική ώρα
και είναι τα εξής :
I. Ο βαθμός ανταπόκρισής τους σε συγκεκριμένους στόχους
II. Ο τρόπος επικοινωνίας μεταξύ τους και ο βαθμός συνεργασίας τόσο
των μελών της κάθε ομάδας όσο και της ολομέλειας
III. Η εξοικείωση με τους Η/Υ και η αξιοποίηση των δυνατοτήτων
μάθησης μέσω του ηλεκτρονικού περιβάλλοντος
IV. Η παραγωγή προφορικού και γραπτού λόγου με σαφήνεια,
ακρίβεια, σωστή δομή και ορθή διατύπωση
V. Ο πολυτροπικός χαρακτήρας παρουσίασης των μαθητικών
εργασιών
14

15. VI. Η κριτική ικανότητα των μαθητών, για την αποτίμηση των
πληροφοριών, την τεκμηρίωση και την εξαγωγή ορθών πορισμάτων
ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ
Σε γενικές γραμμές η υλοποίηση του σεναρίου με τη χρήση των νέων
τεχνολογιών στο εργαστήριο Πληροφορικής του σχολείου προκάλεσε το
ενδιαφέρον των μαθητών, καθώς ακόμη και οι περισσότερο αδύναμοι
μαθητές δραστηριοποιήθηκαν στις εργασίες που τους ανατέθηκαν, διότι ο
νέος τρόπος διδασκαλίας τους βοήθησε να «ξεδιπλώσουν» κλίσεις και
ικανότητες, οι
οποίες, ίσως, ήταν δύσκολο να διαπιστωθούν στην
παραδοσιακή τάξη με τη μετωπική μέθοδο παρουσίασης του μορφωτικού
αγαθού.
Φυσικά δεν έλειψαν και προβλήματα πειθαρχίας, που μάλλον οφείλονταν
στον εφηβικό παρορμητισμό και στο δέλεαρ του διαδικτύου.
Συνολικά επέδειξαν από μέτριο έως και αρκετά καλό επίπεδο στις
τεχνολογικές δεξιότητες και στο ομαδοσυνεργατικό πνεύμα. Θα μπορούσε να
θεωρηθεί πρόβλημα η έλλειψη ταχύτητας κάποιων μαθητών στη χρήση του
πληκτρολογίου ( ίσως επειδή αρκετοί από αυτούς στην επικοινωνία τους
χρησιμοποιούν greeklish) και η ανεπάρκεια αρκετών στη δημιουργία
αρχείου παρουσίασης. Ας μην ξεχνάμε, βέβαια, ότι είναι μαθητές Α ΄ Λυκείου
και βρίσκονται στην πορεία κατάκτησης και τελειοποίησης της γνώσης.
Χρειάστηκαν αρκετές υποδείξεις και ουσιώδεις παρεμβάσεις από τον
διδάσκοντα για να μην εκτραπεί των στόχων της η πορεία του μαθήματος.
Αυτό σημαίνει ότι για τον καθηγητή η νέα μέθοδος διδασκαλίας είναι
περισσότερο κοπιαστική, επειδή απαιτεί μεγαλύτερη εμπειρία, περισσότερη
προετοιμασία και αρτιότερη παιδαγωγική κατάρτιση.
15.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ - ΔΙΚΤΥΟΓΡΑΦΙΑ
1. Ι. Τ. Υ.
Επιμορφωτικό υλικό για την επιμόρφωση των
εκπαιδευτικών στα Κέντρα Στήριξης Επιμόρφωσης, τεύχος 1 ο,
Γενικό μέρος, Πάτρα 2011.
2. Ι. Τ. Υ. Επιμορφωτικό υλικό για την επιμόρφωση των
εκπαιδευτικών στα Κέντρα Στήριξης επιμόρφωσης, τεύχος 3 ο ,
κλάδος ΠΕ02, Πάτρα 2010.
3. Μoniot, H. Η διδακτική της Ιστορίας, Μτφρ. Έ. Κάννερ, Αθήνα 2002.
4. Υπ. Π. Θ. – Παιδαγωγικό Ινστιτούτο :
Οδηγός Φιλολογικών Μαθημάτων, Σχολ. Έτος 2009 - 2010
Το βιβλίο του καθηγητή – Ιστορία Α΄ Λυκείου.
Δικτυογραφία
www.hellinon.net/PelosMuseum.htm : προσπελάστηκε : 14.10. 2013
www.ime.gr/chronos/gr - προσπελάστηκε : 14. 10. 2013
www.greklanguage.gr – προσπελάσθηκε : 18. 10. 2013
www.hellenichistory.gr – προσπελάσθηκε : 14. 10. 2013
15

16. www.e-history.gr – προσπελάσθηκε : 14. 10. 2013
www.mikrosapoplous.gr – προσπελάσθηκε : 18. 10. 2013
www.argolikivivliothiki.gr/2009/04/.../καζαντζάκης-νίκος-–-ταξιδεύοντας-άργ :
προσπελάστηκε : 18. 10. 2013
www.el.wikipedia.org/.../Μυκηναϊκός_αμφορέας_με_παράσταση_χταποδιών
www.el.wikipedia.org/.../Χάλκινο_μυκηναϊκό_εγχειρίδιο_(Εθνικό_Αρχαιολογι
www.el.wikipedia.org/.../Μυκηναϊκός_αμφορέας_με_παράσταση_φοινίκων
www.el.wikipedia.org/.../Μυκηναϊκός_κρατήρας_των_πολεμιστών_(Αρχαιολογ
προσπελάστηκε : 18. 10. 2013
16. ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
1ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ – 1η ΟΜΑΔΑ ( 2η δ. ώ. )
«Ερρίκος Σλήμαν»
Ονόματα : ………………………………………………….
...…………………………………………………
…………………………………………………...
Χρησιμοποιώντας τον φυλλομετρητή Mozilla Firefox και την μηχανή
αναζήτησης google
Μεταβείτε στην ιστοσελίδα www.hellenichistory.gr, > Προϊστορία > Εποχή
του Χαλκού > (επιλέξτε Greek) > Ηπειρωτική Ελλάδα > Μυκηναϊκή
Ελλάδα > Οικονομία > Αγροτική Οικονομία
> Εγγειοβελτιωτικά έργα
> Κωπαΐδα
Μελετήστε προσεκτικά τα δύο παραθέματα
Παρουσιάστε σε σύντομο κείμενο 150 – 180 λέξεων με σαφήνεια και ακρίβεια
τη σημασία που είχαν για την οικονομική ανάπτυξη των Μυκηναίων οι
επεμβάσεις τους στην ποιότητα της καλλιεργήσιμης γης
Επιστρέφοντας στο menu Εικόνες,
Επιλέγετε > τέχνες και τεχνολογία > Κεραμεική
Δημιουργήστε ένα αρχείο παρουσίασης (ppt) πέντε (5) διαφανειών με
ισάριθμα αγγεία και με σύντομους και κατατοπιστικούς υπότιτλους
16

17. Αποθηκεύετε το προϊόν της εργασίας σας στον φάκελο ΜΥΚΗΝΕΣ και σε
φορητή μνήμη αποθήκευσης (USB Device)
1ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ – 2η ομάδα ( 2η δ. ώ. )
«Όμηρος»
Ονόματα : ………………………………………….
…………………………………………..
…………………………………………..
Χρησιμοποιώντας τον φυλλομετρητή Mozilla Firefox και την μηχανή
αναζήτησης google
Μεταβείτε στην ιστοσελίδα www.hellenichistory.gr, > Προϊστορία > Εποχή
του Χαλκού > (επιλέξτε Greek) > Ηπειρωτική Ελλάδα > Μυκηναϊκή
Ελλάδα > Κοινωνία
> Ιεραρχία
> Πολιτική οργάνωση
Μελετήστε προσεκτικά τα παραθέματα
Παρουσιάστε
με τη μορφή διαγράμματος τη δομή της διοικητικής
ιεραρχίας και της κοινωνίας
Επιστρέφοντας στο menu Εικόνες,
Επιλέγετε > κοινωνία > ενδυμασία και καλλωπισμός
Δημιουργήστε
ένα
αρχείο παρουσίασης (ppt)
πέντε (5) σχετικών
διαφανειών με σύντομους και κατατοπιστικούς υπότιτλους
Αποθηκεύετε το προϊόν της εργασίας σας στον φάκελο ΜΥΚΗΝΕΣ
φορητή μνήμη αποθήκευσης (USB Device)
17
και σε

18. 1ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ – 3η ΟΜΑΔΑ ( 3η δ. ω. )
«τα Κύπελλα του Βαφειού»
Ονόματα : …………………………………………….
……………………………………………..
……………………………………………..
Χρησιμοποιώντας τον φυλλομετρητή Mozilla Firefox και την μηχανή
αναζήτησης google
Μεταβείτε στην ιστοσελίδα www.hellenichistory.gr > Προϊστορία > Εποχή
του Χαλκού > (επιλέξτε Greek) > Ηπειρωτική Ελλάδα > Μυκηναϊκή
Ελλάδα > Κατοίκηση > Ανάκτορα
Διαβάζετε προσεκτικά το παράθεμα
Σχολιάζετε σε σύντομο και σαφές κείμενο 150 λέξεων την αναγκαιότητα
δημιουργίας οχυρωμένων ανακτορικών συγκροτημάτων
Επιστρέφοντας στο menu Εικόνες,
Επιλέγετε > κατοίκηση > ακροπόλεις – ανάκτορα
Δημιουργήστε ένα αρχείο παρουσίασης (ppt) πέντε (5) διαφανειών με
σχετικές εικόνες με σύντομους και κατατοπιστικούς υπότιτλους
Αποθηκεύετε το προϊόν της εργασίας σας στον φάκελο ΜΥΚΗΝΕΣ και σε
φορητή μνήμη αποθήκευσης (USB Device)
18

19. 1ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ – 4η ΟΜΑΔΑ ( 2η δ. ω.)
«Αγαμέμνων»
Ονόματα : …………………………………………………………
…………………………………………………………
…………………………………………………………
Χρησιμοποιώντας τον φυλλομετρητή Mozilla Firefox και την μηχανή
αναζήτησης google
Μεταβείτε στην ιστοσελίδα www.hellenichistory.gr > Προϊστορία > Εποχή
του Χαλκού > (επιλέξτε Greek) > Ηπειρωτική Ελλάδα > Μυκηναϊκή
Ελλάδα > Θρησκεία > Θεότητες > Ιερά
Διαβάζετε προσεκτικά τα δύο παραθέματα
Δημιουργείστε μια σειρά θεματικών προτάσεων μέσα από τις οποίες να
φαίνεται η διάρθρωση των θεοτήτων των Μυκηναίων και τα χαρακτηριστικά
των ιερών
Επιστρέφοντας στο menu Εικόνες,
Επιλέγετε > θρησκεία > θεότητες
> λατρεία
> ιερά
Δημιουργήστε με σχετικές εικόνες ένα αρχείο παρουσίασης (ppt) πέντε (5)
διαφανειών με σύντομους και κατατοπιστικούς υπότιτλους
Αποθηκεύετε το προϊόν της εργασίας σας στον φάκελο ΜΥΚΗΝΕΣ και σε
φορητή μνήμη αποθήκευσης (USB Device)
19

20. 1ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ – 5η ΟΜΑΔΑ ( 2η δ. ω. )
«Κλυταιμνήστρα»
Ονόματα……………………………………………..
……………………………………………..
……………………………………………..
Χρησιμοποιώντας τον φυλλομετρητή Mozilla Firefox και την μηχανή
αναζήτησης google
Μεταβείτε στην ιστοσελίδα www.e-history.gr > Προϊστορία > Εποχή του
Χαλκού > (επιλέξτε Greek) > Ηπειρωτική Ελλάδα > Μυκηναϊκή Ελλάδα >
Τέχνες – Τεχνολογία > Λιθοτεχνία
> Σφραγιδογλυφία
Διαβάζετε προσεκτικά τα σχετικά παραθέματα
Παρουσιάστε σε σύντομο κείμενο 150 περίπου λέξεων τα υλικά που
χρησιμοποίησαν οι Μυκηναίοι και την σημασία – αξία των δημιουργημάτων
αυτών
Επιστρέφοντας στο menu Εικόνες,
Επιλέγετε > τέχνες – τεχνολογία > ελεφαντουργία
> λιθοτεχνία
Επιλέξτε σχετικές εικόνες
Δημιουργήστε με αυτές ένα αρχείο παρουσίασης (ppt) πέντε (5) διαφανειών
με σύντομους και κατατοπιστικούς υπότιτλους
Αποθηκεύετε το προϊόν της εργασίας σας στον φάκελο ΜΥΚΗΝΕΣ και σε
φορητή μνήμη αποθήκευσης (USB Device)
20

21. 1ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ – 6η ΟΜΑΔΑ ( 2η δ. ώ. )
«η Πύλη των Λεόντων»
Ονόματα : ……………………………………………………
…………………………………………………….
…………………………………………………….
Χρησιμοποιώντας τον φυλλομετρητή Mozilla Firefox και την μηχανή
αναζήτησης google
Μεταβείτε στην ιστοσελίδα www.ime.gr/chronos/gr > Προϊστορία > Εποχή
του Χαλκού > (επιλέξτε Greek) > Ηπειρωτική Ελλάδα > Μυκηναϊκή
Ελλάδα > Πνευματικά Επιτεύγματα > Γλώσσα
> Γραφή
Μελετήστε τα σχετικά παραθέματα
Διατυπώστε
σε σύντομο κείμενο 150 - 180 λέξεων
τα
ιδιαίτερα
χαρακτηριστικά της μυκηναϊκής γλώσσας και γραφής και την σημασία της
αποκρυπτογράφησης της Γραμμικής Β γραφής
Επιστρέφοντας στο menu Εικόνες,
Επιλέγετε > πνευματικά επιτεύγματα > γλώσσα
> γραφή
> μετρικά συστήματα
Επιλέξτε σχετικές εικόνες
Δημιουργήστε με αυτές ένα αρχείο παρουσίασης (ppt) πέντε (5) διαφανειών
με σύντομους και κατατοπιστικούς υπότιτλους
Αποθηκεύετε το προϊόν της εργασίας σας στον φάκελο ΜΥΚΗΝΕΣ και σε
φορητή μνήμη αποθήκευσης (USB Device)
1Ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ - 7η ΟΜΑΔΑ (2η δ. ώ. )
«ο Κρατήρας των Πολεμιστών»
Ονόματα ………………………………………….
21

22. ………………………………………….
………………………………………….
Χρησιμοποιώντας τον φυλλομετρητή Mozilla Firefox και την μηχανή
αναζήτησης google
Μεταβείτε στην ιστοσελίδα www.hellinon.net/PelosMuseum.htm
Μελετήστε τα σχετικά κείμενα
Παρατηρείστε με προσοχή τις εικόνες
Παρουσιάστε σε σύντομο κείμενο 160 λέξεων περίπου τους λόγους για τους
οποίους ο αρχαιολογικός χώρος της Πύλου και το ανάκτορο του Νέστορα
θεωρείται ιδιαίτερα σημαντικό.
Από την ίδια ιστοσελίδα
Μεταφέρατε τις εικόνες και
Δημιουργήστε με αυτές ένα αρχείο παρουσίασης (ppt) με σύντομους και
κατατοπιστικούς υπότιτλους.
Αποθηκεύετε το προϊόν της εργασίας σας στον φάκελο ΜΥΚΗΝΕΣ και σε
φορητή μνήμη αποθήκευσης (USB Device)
2ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΚΟΙΝΟ ΓΙΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΟΜΑΔΕΣ ( 3η δ. ώ.)
Ομάδα……….
Ονόματα …………………………………………….
……………………………………………..
……………………………………………..
22

23. Χρησιμοποιείτε τον φυλλομετρητή
αναζήτησης google
Mozilla Firefox και την μηχανή
Πληκτρολογείτε : κρατήρας των πολεμιστών
Μεταβαίνετε > Μυκηναϊκός κρατήρας πολεμιστών – αρχαιολογικό
μουσείο
Πληκτρολογείτε : μυκηναϊκός αμφορέας με παράσταση φοινίκων
Μεταβαίνετε > μυκηναϊκός αμφορέας με παράσταση φοινίκων –
αρχαιολογικό μουσείο
Πληκτρολογείτε : μυκηναϊκός αμφορέας με παράσταση χταποδιών
Μεταβαίνετε > μυκηναϊκός αμφορέας με παράσταση χταποδιών –
αρχαιολογικό μουσείο
Πληκτρολογείτε : χάλκινο μυκηναϊκό εγχειρίδιο
Μεταβαίνετε > χάλκινο μυκηναϊκό εγχειρίδιο – εθνικό αρχαιολογικό
μουσείο
Μελετήστε τα σχετικά κείμενα
Παρατηρείστε τις εικόνες
Δημιουργείστε με αυτές ένα αρχείο παρουσίασης
- Χρησιμοποιώντας τον φυλλομετρητή Mozilla Firefox και την μηχανή
αναζήτησης google
Μεταβείτε στην ιστοσελίδα www.mikrosapoplous.gr > Αρχαία Ελληνικά
Κείμενα > Θουκυδίδης
Επιλέξτε Κεφ. Α ΄ § 3
Μεταφέρατέ την σε νέο έγγραφο
Πληκτρολογήστε σε δεύτερη καρτέλα : Ψηφιακό σχολείο > Γενικό Λύκειο >
Α ΄ Λυκείου > Ιστορία του Αρχαίου Κόσμου > Κεφ. ΙΙ Βιβλίο μαθητή
Εντοπίστε τη νεοελληνική μετάφραση του αποσπάσματος, σελ. 72
Μεταφέρατέ την στο ίδιο έγγραφο
Μελετήστε εκ παραλλήλου τα δύο κείμενα (πρωτότυπο και μετάφραση)
Απαντήσετε σύντομα και τεκμηριωμένα σε κείμενο έως 150 λέξεις στα
ερωτήματα :
•
•
Ποιο ιστορικό γεγονός αποδεικνύει την εθνική και πολιτιστική συνοχή
των Μυκηναίων;
Πώς ονομάζει ο ΄Ομηρος στα έπη του τα πρώτα ελληνικά φύλα και
ποια η μυθολογική και γεωγραφική προέλευση των ονομάτων Ἕ λλην
και Ἑ λλάς;
23

24. - Χρησιμοποιώντας τον φυλλομετρητή Mozilla Firefox και την μηχανή
αναζήτησης google
Μεταβείτε στη ιστοσελίδα
www.argolikivivliothiki.gr/2009/04/.../καζαντζάκης-νίκος-–-ταξιδεύοντας-άργ
Επιλέξτε το κείμενο : Μυκήνες : «την άλλη μέρα … τις δυο όρθιες λιόντισσες»
Διαβάστε το
Εξηγείστε σε ένα πολύ σύντομο κείμενο : τι είναι αυτό που εντυπωσίασε τον
Νίκο Καζαντζάκη ;
- Χρησιμοποιώντας τον φυλλομετρητή Mozilla Firefox και την μηχανή
αναζήτησης google
Μεταβείτε στην ιστοσελίδα www.greek-language.gr
Επιλέξτε : Λεξικό της κοινής νεοελληνικής
Πληκτρολογήστε στην αναζήτηση τους όρους :
Μέγαρο – Πρόδομος – Φυσιοκρατία
Βρείτε τη σημασία τους
Συντάξτε γλωσσάρι, το οποίο μαζί με το οπτικό πόνημα Πολύχρυσος
Μυκήνη θα αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του σχολείου
Αποθηκεύετε το προϊόν της εργασίας σας στον φάκελο ΜΥΚΗΝΕΣ και σε
φορητή μνήμη αποθήκευσης (USB Device)
24