1. A X G A | I N % M < A K O U J A | I N : U F A S A R A K A K A N < A B A J A J : R J
LX& TARI JIU 2019 :RKOU<ABJI% 25 |OUNOIAR 2016
• VOL. XXXVI, NO 2019 • LUNDI, 25 JANVIER 2016 • MONDAY, JANUARY 25, 2016
ՀՀ ԱԳՆ.«Իսթանպուլի պայթիւնի
հետեւանքով զոհուածներուն
մէջ հայեր չկան»
Նախնական տեղեկութիւններով` Իսթան-
պուլի մէջ տեղի ունեցած պայթիւնի հետեւան-
քով զոհուածներուն մէջ հայեր չկան, կը յայտ-
նեն Հայաստանի արտաքին գործոց նախարա-
րութեան ֆէյսպուքեան էջէն:
Յիշեցնենք, որ Իսթանպուլի Կեդրոնին մէջ
գտնուող Սուլթանահմետ հրապարակին վրայ
տեղի ունեցած է ուժեղ պայթիւն: Կան զոհեր եւ
վիրաւորներ:
Յունուար 14-ին եւ լոյս 15-ին ղարաբա-
ղա-ատրպէյճանական հակամարտ զօրքե-
րու սահմանագծին հակառակորդը տարբեր
տրամաչափի հրաձգային զինատեսակներէ
հայ դիրքապահներու ուղղութեամբ արձա-
կած է շուրջ 600 կրակոց:
ԼՂՀ ՊՆ մամուլի ծառայութեան փոխան-
ցած տեղեկութիւններով`բացի այդ, Յուն-
ւար 14-ին` ժամը 21:30-ի սահմաններուն,
ատրպէյճանական բանակի յատուկ նշա-
նակութեան ուժերը սահմանագծի արեւել-
եան ուղղութեամբ ձեռնարկած են խոտո-
րեցնող յարձակման հետախուզական փորձ:
ՊԲ առաջապահ ստորաբաժանումները
ժամանակին հաւաստանշած են հակառա-
կորդի խոտորեցնող խումբի առաջխաղա-
ցումը եւ ձեռնարկած համապատասխան
կանխարգելիչ քայլեր: Ասոր իբրեւ արդիւնք՝
սպաննուած է առնուազն հակառակորդի
երկու զինծառայող, իսկ խումբի մնացած
անդամները դիմած են փախուստի:
Արձանագրուած փոխհրաձգութեան ըն-
թացքին պաշտպանութեան բանակը կո-
րուստներ չէ ունեցած:
ՊԲ առաջապահ զօրամասերը շարունա-
կում են տիրապետել օպերատիւ իրադրու-
թեանը եւ վստահօրէն իրականացնել իրենց
առջեւ դրուած մարտական խնդիրը:
Թշնամին Արցախի ուղղութեամբ
խոտորեցնող յարձակման փորձի մը
ընթացքին երկու ատրպէյճանցիներ`
սպաննուած են
Հայաստան կ՛ողջունէ Իրանի
նկատմամբ պատժամիջոցներու
վերացումը
Հայաստանի արտաքին գոր-
ծոց նախարար Էդուարդ Նալ-
պանդեան հանդէս եկած է Իրանի
նկատմամբ պատժամիջոցներու
վերացման վերաբերեալ յայտա-
րարութեամբ մը:
«Կ՛ողջունենք Իրանի հիւլէա-
կան ծրագիրին վերաբերեալ պայ-
մանաւորուածութիւններու իրա-
կանացման սկիզբը, Իրանի նկատ-
մամբ պատժամիջոցներու վերա-
ցումը: Հայաստան շահագրգըռ-
ւած է խորացնելու փոխշահաւէտ
համագործակցութիւնը բարեկամ
Իրանի հ ետ » , « Ա րմէն փ րէս»-ի
փոխանցումով` ըսուած է արտաքին գործոց նախարարի
յայտարարութեան մէջ:
Հալէպի Ազիզիէ շրջանը
հրթիռակոծման թիրախ
Շաբաթ՝16 Յունուար 2016-ին, յետմիջօրէի ժամը 4:00-
ին, Հալէպի Նոր Սերունդ Մշակութային Միութեան կեդրոնի,
ՀՄԸՄ-ի ընտանեկան պարտէզի թաղերը զինեալ ահաբեկ-
չական խմբաւորումներու կողմէ մօտաւոր կէս ժամ են-
թարկուեցան հրթիռակոծման, որուն պատճառով արձա-
նագրուեցաւ 4 զոհ, աւելի քան 35 վիրաւոր եւ նիւթական
մեծ վնասներ, փուլ եկան բնակարաններ։
Նոյն ժամերուն հրթիռակոծուեցան նաեւ Պուսթան ալ
Զահրաա եւ Օկարիթ շրջանները:
Յաջորդ օր, Կիրակի՝ 17 Յունուար 2015-ի կէսօրին, նոյն
զինեալ ահաբեկչական խմբաւորումներուն կողմէ հրթի-
ռակոծուեցան Հալէպի Մունշիէ, Ազիզիէ, Սաատ Ալլա Ճապ-
րի շրջանները։
Հրթիռակոծման թիրախ դարձաւ նաեւ Մունշիէի շջանին
մէջ գտնուող Հայ Աւետարանական Էմմանուէլ եկեղեցին,
առաւօտեան պաշտամունքի արարողութենէն ժամեր անց։
Բարեբախտաբար մարդկային վնասներ չարձանագրուե-
ցան, սակայն եկեղեցւոյ կառոյցը մեծապէս վնասուեցաւ։
Հայ Աւետարանական Համայնքապետ Վեր․ Յարութիւն
Սելիմեան այցելեց եկեղեցի՝ ստուգելու վնասներու տարո-
ղութիւնը։
Լ. Ղարաբաղի Հանրապե-
տութեան նախագահ՝ Բակօ
Սահակեան Յունուար 15-ին
մասնակցած է Պաշտպա-
նութեան բանակի ռազմա-
կան խորհուրդի նիստին`
նուիրուած 2015-ի արդիւնք-
ներու ամփոփման եւ 2016-
ի ընելիքներուն: Այս մասին
կը հաղորդէ Արցախի Հան-
րապետութեան նախագահի
աշխատակազմի տեղեկատ-
ւութեան գլխաւոր վարչու-
թիւնը։
Իր ելոյթին մէջ երկրի
ղեկավարը անդրադարձած
է բանակաշինութեան գոր-
ծընթացին, նշած է ձեռքբե-
րումներն ու առկայ խնդիր-
ները: Նախագահը 2015
թուականին իրականաց-
ւած աշխատանքները գնա-
հատած է բաւարար:
Նախագահ Սահակեանի
խօսքով` տարածաշրջա-
նին եւ աշխարհի մէջ ռազ-
մաքաղաքական իրադրու-
թիւնը կը շարունակէ մնալ
բարդ ու լարուած, որ կ’ա-
ռաջադրէ նաեւ ռազմավա-
րական բնոյթի նոր խնդիր-
ներ:
Նախագահը ընդգծած է,
որ պաշտպանութեան բա-
նակը միշտ եղ ա ծ է ե ւ կ ը
մնայ Արցախի Հանրապե-
տութեան անկախութեան,
անվտանգութեան եւ բնա-
կանոն զարգացման հիմնա-
կան երաշխաւորը` ամենայն
պատասխանատուութեամբ
իրականացնելով իր բարձր
առաքելութիւնը ցանկացած
պայմաններու մէջ:
Երկրի ղեկավարը յստակ
յ ա ն ձ ն ա ր ա ր ա կ ա ն ն ե ր
տուած է պաշտպանութեան
նախարարին ո ւ բ ա ն ա կ ի
բ ա ր ձր ա գո յն ս պ ա յա կ ա ն
ա ն ձն ա կ ա զմ ի ն ` զի ն ո ւ ա ծ
ուժերու առջեւ ծառացած
խնդիրներու պատշաճ լուծ-
ման ուղղութեամբ:
Նիստին մասնակցած են
Հայաստանի Հանրապետու-
թ ե ա ն պ ա շ տ պ ա ն ո ւ թ ե ա ն
նախարար Սէյրան Օհան-
եանը, ՀՀ զինուած ուժերու
գլխաւոր շտապի պետ, զօ-
ր ա վ ա ր -գն դ ա պ ե տ Եո ւ ր ի
Խաչատուրովը, պաշտօնա-
տար այլ անձինք:
Բակօ Սահակեան. «ՊԲ-ն Արցախի
անկախութեան եւ անվտանգութեան
հիմնական երաշխաւորն է»
2. <abajaj;rj
Hebdomadaire Arménien
Armenian Weekly ISSN 0382-9251
Publié par /Published by
Le Centre de Publication Tékéyan
825 rue Manoogian, Saint-Laurent,
Québec H4N 1Z5
Tél: (514) 747-6680 • FAX: (514) 747-6162
e-mail: abaka@bellnet.ca
www.tekeyanmontreal.ca
PM40015549R10945
TPS/GST – R119209294 • TVQ/PST #1006268699
2 • ABAKA • LUNDI 25 JANVIER 2016 - MONDAY JANUARY 25, 2016
Canada
2nd Class $80 (QC & ON)
1ère classe/first class $90
U.S.A. 1st class (US)$90
Autres pays/Other countries:
1st class (US)$120
Per issue $1.75
Dépôt légal: Bibliothèque du Québec
ABAKA
Patas.anatou .mbagir^
AU:TIS PAGGAL:AN
’anouzoumn;rou%
nouiratououjiunn;rou ;u
gras;n;aki patas.anatou^
SALBI MARKOS:AN
Joronjoi patas.anatou^
MATAJ B& MAMOUR:AN
“We acknowledge the financial
support of the Government of
Canada through the Canada
Periodical Fund (CPF) for our
publishing activities.”
Ատրպէյճանի մէջ
տեղի ունեցած
երկրաշարժը
զգացած են նաեւ
Արցախի եւ
Հայաստանի մէջ
Ատրպէյճանի մէջ Երեքշաբ-
թի` 12 Յունուար 2016-ին, ար-
ձանագրուած է 4.8 ուժգնու-
թեամբ երկրաշարժ, որ զգաց-
ւած է նաեւ Արցախի եւ Հայաս-
տանի մէջ:
ՏԿԱԻՆ մամուլի ծառայութե-
նէն կը յայտնեն, որ Երկրաշար-
ժա բ ա ն ա կ ա ն պ ա շ տ պ ա ն ո ւ -
թեան ծառայութեան ցանցին
կողմէ Ատրպէյճանի մէջ արձա-
նագրուած երկրաշարժի ստոր-
գետնեայ ցնցման ուժգնութիւնը
կեդրոնին մէջ կազմած է 5-6
պալ:
Եր կ ր ա շ ա ր ժի կ ե դ ր ո ն ը կ ը
գտ ն ո ւ ի 10 քմ . խ ո ր ո ւ թ ե ա ն
վրայ: Երկրաշարժը զգացուած է
ԼՂՀ Ստեփանակերտ, Ասկերան,
Հատրութ, Շուշի, Բերձոր քա-
ղաքներուն եւ Սիւնիքի մարզի
Քաջարան եւ Կապան քաղաք-
ներուն մէջ 3-4 պալ ուժգնու-
թեամբ:
Սէյրան Օհանեան. «Հայաստանի զինուած ուժերը
2016-ին հաւատարիմ պիտի մնան մնայուն
յառաջընթացի սկզբունքներուն»
«Արմէնփրէս» կը հաղորդէ, թէ
Հայաստ ա ն ի պաշտպանութեան
նախարար Սէյրան Օհանեան 13
Յունուարին մասնակցած է 2015
թուականի ուսումնական տարուան
ընթացքին հինգերորդ բանակային
զօրամիաւորման աշխատանքներու
արդիւնքներու ամփոփման նուիր-
ւած զինուորական խորհուրդի նիս-
տին, որուն ընթացքին հաշուետու
զեկուցումներով հանդէս եկած են
զօրամիաւորման հրամանատարի
տեղակալները:
Հայաստանի պաշտպանութեան
նախարարութեան տեղեկատուու-
թ եա ն ե ւ հ ասար ակ ութեան հետ
կապերու վարչութենէն յայտնած են,
որ նիստին ընթացքին անդրադարձ
կատարուած է մարտական եւ զօ-
րահաւաքային պատրաստուածու-
թեան, մարտական հերթապահու-
թեան, մարտական պատրաստու-
թեան եւ զինուորական կարգապա-
հութեան ամրապնդման հարցերու
կատարելագործման միտող աշխա-
տանքներուն արդիւնքներուն: Լու-
սարձակի տակ առնուած է այն, որ
առաւել եւս բարձրացած է զօրքերու
մարտական պատրաստութեան եւ
առաջադրուած մարտական խնդիր-
ներուն անմիջական կերպով արձա-
գանգելու աստիճանը, լուրջ ուշադ-
րութիւն դարձուած է յատկապէս
ս ահ մա նա գի ծի ն վրայ տարուող
աշխատանքներու կատարելագործ-
ման: Զեկուցողները անդրադարձած
են նաեւ զօրամիաւորման ենթակայ
ստորաբաժանումներուն մէջ մար-
տական հերթապահութեան նախա-
պատրաստման եւ կրման կազմա-
կերպման, անոր վերահսկման հոլո-
վոյթին, ծրագրուած եւ գործադ-
րըուած երկրաչափական աշխա-
տանքներու որակին:
Ամփոփելով զինուորական խոր-
հուրդի նիստը` պաշտպանութեան
նախարար Սէյրան Օհանեան բար-
ձըր գնահատած է նախորդ ուսում-
նական տարուան ընթացքին տար-
ւած գործունէութեան արդիւնաւէ-
տութիւնն ու արձանագրուած որա-
կական յառաջընթացը, միաժամա-
նակ անդրադարձած է գոյութիւն
ունեցող կարգ մը բացթողումնե-
րուն եւ զանոնք վերացնելու հիմ-
նական քայլերուն ու աշխատանքա-
յին ուղղութիւններուն: Ան հաստա-
տած է, որ` «2016-ի ուսումնական
տարուան ընթացքին զինուած ու-
ժերը հաւատարիմ պիտի մ ն ա ն
մնայուն զարգացման եւ շարունա-
կական յառաջընթացի սկզբունք-
ներուն` տարուան ընթացքին ղեկա-
վարուելով «Պատրաստուած հրա-
մանատար, արհեստավարժ բանակ,
ապահով հայրենիք» կարգախօ-
սով»:
Նիստի աւարտին ուսումնական
տարուան ընթացքին լաւա գո յն
արդիւնքներ ցուցաբերած զի ն -
ուորական ստորաբաժանումներուն
յանձնուած են պատուոյ դրօշներ:
Լաւագոյն աշխատանքը տարած
բարեխիղճ զինուորները արժանա-
ցած են մետալներու, պատո ւ ո յ
գիրերու եւ արժէքաւոր նուէրնե-
րու:
Շթայնմայըր. «Գերմանիան
նաեւ պիտի մասնակցի ԼՂ
խնդրի կարգաւորման»
Գերմանիոյ արտաքին
գործոց ղեկավար Ֆրանք-
Ուոլթըրր Շթայնմայըր
ԵԱՀԿ-ի մէջ նախագա-
հութիւնը ստանձնելուն
հետ կապուած յայտարա-
րած է, որ թէեւ այդ ամէնը
տեղի կ՛ունենայ դժուար
ժամանակահատուածի մը
մէջ, սակայն Գերմանիան
մտադիր է ամրապնդելու
ԵԱՀԿ-ի հնարաւորութիւն-
ները հակամարտութիւն-
ներու լուծման գործին`
որոնց մէջ նաեւ Ղարա-
բաղեան հակամարտու-
թեան, կը փոխանցէ Pano-
rama.am-ը՝ վկայակոչելով
ԹԱՍՍ գործակալութիւ- նը:
«Մենք նաեւ պիտի մաս-
նակցինք Լեռնային Ղա-
րաբաղի, Մերձտինեստրի
եւ Հարաւային Կովկասի
հակամարտութիւններուն լուծման ու պիտի աշխուժացնենք
ԵԱՀԿ առաքելութիւնները հոն»,- նշած է Գերմանիոյ ար-
տաքին գործոց նախարարը:
Վերջինիս խօսքով, եթէ կայ ցանկութիւն ԵԱՀԿ անդամ
երկիրներու տարածքին մէջ աւելի անվտանգ միջավայր
ստեղծելու, ապա ատիկա հնարաւոր է կեանքի կոչել միայն
ուժերու համատեղման պարագային:
«Ահաբեկչութիւնը Իսթանպուլի մէջ, ճգնաժամը Միջին
Արեւելքի մէջ եւ հակամարտութիւնը Ուքրանիոյի արեւելքին
ցոյց կու տան, որ Գերմանիա ԵԱՀԿ-ի նախագահութիւնը
ստանձնած է բարդ ժամանակահատուածի մը մէջ: Ես
վստահ եմ, որ այժմ ԵԱՀԿ-ը մեզի անհրաժեշտ է որպէս երկ-
խօսութեան եւ վստահութեան ստեղծման հարթակ»,- նշած
է Շթայնմայըր:
Իսթանպուլի հայկական
Թարգմանչաց
վարժարանի տարածքին
պայթիւն մը տեղի
ունեցած է
Իսթանպուլի Օրթաքոյ թաղամասի Սուրբ Մա-
րիամ Աստուածածին եկեղեցւոյ եւ հայկական
Թարգմանչաց վարժարանի տարածքին Յունուար
13-ի առաւօտեան պայթիւն մը որոտացած է: Ըստ
Ermenihaber.am-ի՝ թրքական «Habertürk» լրա-
տըուական ծառայութիւնը կը տեղեկացնէ` պայ-
թիւնը տեղի ունեցած է տարածքին մէջ գտնուող
կոյուղիի դիտահորին մէջ, որուն հետեւանքով
դիտահորի` շուրջ 60քկ. կշռող կափարիչը օդ նետ-
ւած է:
Պայթիւնի հետեւանքով զոհեր կամ վիրաւորներ
չկան, բայց բնակիչները սարսափի եւ խուճապի
մատնուած են: Դէպքին վայր կանչուած են ոստի-
կանութեան, ինչպէս նաեւ Իսթանպուլի ջրամա-
տակարարման եւ կազամատակարարման ծառա-
յութիւններու աշխատակիցները:
Վերջիններուս կատարած հետազօտութիւննե-
րու արդիւնքով կայ այն վարկածը, որ պայթիւնի
պատճառ կրնար ըլլալ կոյուղի մէջ մեթան կազի
կուտակումը: Դէպքին առիթով ոստիկանութիւնը
հետաքննութիւն սկսած է:
3. LUNDI 25 JANVIER 2016 - MONDAY JANUARY 25, 2016 • ABAKA • 3
Մոնթրէալի Ս. Գրիգոր Լուսաւորիչ Առաջնորդանիստ Եկեղեցին
Հիւրընկալեց նորահաստատ Սուրիահայ Հայրենակիցներ
Կիրակի՝ 10 Յունուար 2016-ին,
Մոնթրէալի Ս. Գրիգոր Լուսաւորիչ
Առաջնորդանիստ Եկեղեցւոյ մէջ
մատուցուեցաւ Ս. Պատարագ, Եկե-
ղեցւոյ Հոգեւոր Հովիւ՝ Արժ. Տ. Վազ-
գէն Քհնյ. Պոյաճեանի կողմէ: Ս.
Սեղանին սպասարկեցին Բարե-
շնորհ սարկաւագները, պատարագի
երգեցողութիւնը կատարեց «Կոմի-
տաս» Դպրաց Դասը:
Յաւարտ Ս. Պատարագի, Եկե-
ղեցւոյ «Մարի Մանուկեան» սրահին
մէջ տեղի ունեցաւ համեստ ճաշկե-
րոյթ մը, ի պատիւ նոր ժամանած
Սուրի ա հ ա յերու, հ ովանաւորու-
թեամբ Թեմակալ Առաջնորդ՝ Գերշ.
Տ . Աբգ ա ր Եպս. Յովակ իմեանի,
կազմակերպութեամբ՝ Եկեղեցւոյ
Ծխական Խորհուրդին, համագոր-
ծակցութեամբ՝ Հայ Տունի:
Հայ Տան վարչութեան անդամ-
ներ – Մեծազնիւ Տիկնայք՝ Նայիրի
Թավլեան, Անա Պապազեան, Սերե-
նա Գասպարեան, Գաբրիելա Ճե-
րահեան, Մարի Գէորգ եւ Մեծարգոյ
Տիար Ժոզեֆ Նամուր արժանացան
Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ. Ամենայն
Հայոց Կաթողիկոսի Հայրապետա-
կան Օրհնութեան եւ Գնահատանաց
Գրին:
Միջոցառմանը ներկայ էին 300
եւ աւելի Սուրիահայ հայորդիներ,
որոնք վայլեցին ընկերային հաճելի
եւ անմոռանալի պահ մը, մեր Եկե-
ղեցւոյ անդաստանէն ներս:
Այս յիշատակելի ճաշկերոյթի
ընթացքին գործադրուեցաւ պատ-
շաճ յայտագիր մը, որուն բացման
խօսքով հանդէս եկաւ օրուան հան-
դիսավար՝ Տիկին Ատրինէ Աղա-
զարեան: Ան իր խօսքով բարի գա-
լուստ մաղթեց բոլոր նորահաստատ
Սուրիահայ հայորդիներուն եւ
մաղթեց անոնց յարատեւ յաջողու-
թիւն եւ վերելք, այս օտար ափերու
տարածքին, իրագործելու իրենց
փափաքները:
Յաջորդաբար շարունակ ե լո վ
յայտագիրը խօսք առաւ Տիկին Նա-
յիրի Թավլեան, որպէս Հայ Տունի
Ատենապետ: Այնուհետեւ, իր խօս-
քով ներկայացաւ նաեւ՝ Լաւալի քա-
ղաքապետարանի Խորհրդատու՝
Պրն. Փաուլօ Կալաթթի, որ իր խօս-
քով եւս բարի գալուստ մաղթեց մեր
նոր հայրենակիցներուն եւ շնոր-
հաւորեց Նոր Տարին եւ Ս. Ծնունդը,
մաղթելով խաղաղութիւն եւ յաջո-
ղութիւն:
Արժ. Տ. Վազգէն Քհնյ. Պոյաճեան
յայտագրի աւարտին իր կարգին
հրաւիրեց Գանատահայոց Թեմի
Առաջնորդ՝ Գերշ. Տ. Աբգար Եպս.
Յովակիմեան փոխանցելու իր սրտի
խօսքը:
Ապա, Առաջնորդ Սրբազան Հայ-
րը իր օրհնութիւնն ու Նոր Տարուան
եւ Ս. Ծննդեան մաղթանքները փո-
խանցեց բոլորին եւ շեշտեց, որ մեր
նորահաստատ քոյրերն ու եղբայր-
ները, այսօր կարելիութիւնը ունե-
ցան մեզ հետ ըլլալու շնորհիւ Ս.
Գրիգոր Լուսաւորիչ Առաջնորդա-
նիստ Եկեղեցւոյ Ծխական Խորհուր-
դի նախաձեռնութեան եւ Հայ Տունի
աջակցութեան:
Ձեռնարկի աւարտին յուշանուէր-
ներ բաշխուեցան նոր ժամանած
ընտանիքներուն:
4. 4 • ABAKA • LUNDI 25 JANVIER 2016 - MONDAY JANUARY 25, 2016
Համահայկական Խորհուրդի ձեւաւորման
համար կը նախատեսուի մշակել ուղղորդիչ
հայեցակարգային մօտեցումներ
Հայոց Ցեղասպանութեան 100-րդ տարելիցի
ձեռնարկները համակարգող պետական յանձնա-
ժողովի 6-րդ նիստի ընթացքին՝ Սեպտեմբեր
26-ին, որոշում ընդունուած է Համահայկական
խորհուրդ ձեւաւորելու մասին:
Համահայկական խորհուրդը պէտք է ըլլայ
ինքնակազմակերպուած, ինքնակառավարուող
խորհրդակցական մարմին, որուն ձեւաւորման
համար կը նախատեսուի մշակել ուղղորդիչ հայե-
ցակարգային մօտեցումներ:
Խորհ ուր դի առաջին նիստը պիտի կայա-
նայ 2016-ի Սեպտեմբեր 20-ին Երեւանի մէջ: Այդ
նպատակով պէտք է ձեւաւորուի կազմակերպչա-
կան յանձնախումբ:
Համահայկական խորհուրդի ձեւաւորման
կազմակերպչական յանձնախումբի ղեկավարը
պիտի ըլլայ Սահմանադրական դատարանի նա-
խագահ Գագիկ Յարութիւնեանը, քարտուղարը`
նախագահի աշխատակազմի ղեկավար, 100-րդ
տարելիցի ձեռնարկները համակարգող Վիգէն
Սարգսեանը:
Յանձնախումբի կազմին ընդգրկուած են նաեւ
Սփիւռքի նախարար Հրանոյշ Յակոբեանը, Մայր
Աթոռ Սուրբ Էջմիածինի ներկայացուցիչը, Մեծի
Տանն Կիլիկիոյ կաթողիկոսութեան, Հայ Կաթոլիկ
եկեղեցւոյ, Հայ Աւետարանական եկեղեցւոյ, Հայ
Յեղափոխական Դաշնակցութեան բիւրոյի, Հա-
յաստանի Ռամկավար Ազատական Կուսակցու-
թիւն, Սոցիալ-Դեմոկրատ Հնչակեան Կուսակցու-
թեան Կեդրոնական Վարչութեան, Ռուսաստանի
Հայերու Միութեան, Հայկական բարեգործական
ընդհանուր Միութեան ներկայացուցիչներ:
Համաձայն ընդունուած որոշման`
– Խորհուրդի կազմին մէջ պէտք է ընդգրկուին
ՀՀ, ԼՂՀ եւ Սփիւռքի առանցքային կառոյցներու,
պետական կառավարման կարեւորագոյն մար-
միններու, հոգեւոր հաստատութիւններու, քա-
ղաքացիական հասարակութեան, քաղաքական
կուսակցութիւններու ներկայացուցիչներ: Հայոց
Ցեղասպանութեան 100-րդ տարելիցի ձեռնարկ-
ները համակարգող պետական յանձնաժողովի
կազմը այդ առումով պէտք չէ կաշկանդէ ձեւաւո-
րուող Խորհուրդի կազմն ու կառուցուածքը.
– Խորհուրդը կրնայ ունենալ տարածաշրջա-
նային եւ թեմատիկ յանձնախումբեր․
– Խորհուրդի նիստերը պէտք է գումարուին
առնուազն տարին մէկ անգամ ՀՀ մայրաքաղա-
քին մէջ․
– Խորհուրդը պէտք է ունենայ նիստերու միաս-
նական մշտական օրակարգ, որուն առանցքին
պէտք է ինկած ըլլան`
ա) Աշխարհի հայերու վիճակի մասին համա-
պարփակ ամէնամեայ զեկոյցի քննարկումը,
բ) Հայոց Ցեղասպանութեան միջազգային
ճանաչման, դատապարտման եւ անոր հետե-
ւանքներու վերացման առնչուող խնդիրներու
քննարկումը,
գ) Համահայկական բնոյթի ձեռնարկներու
համադրումը:
ընդունուած որոշումով կազմակերպչական
յանձնախումբին յանձնարարուած է մշակել եւ
մինչեւ 2016-ի Ապրիլ 15 յանձնաժողովի անդամ-
ներուն եւ տարածաշրջանային յանձնախում-
բերու ղեկավարներուն առաքել Համահայկական
խորհուրդի ձեւաւորման, հիմնադիր կազմի եւ
կառուցուածքի մասին որոշման նախագիծը,
պետական յանձնաժողովի անդամներու մաս-
նակցութեամբ կազմակերպել խորհրդատւու-
թիւններ Խորհուրդի հայեցակարգի, կառուց-
ւածքի եւ գործունէութեան կարգին շուրջ, նա-
խապատրաստել Խորհուրդի առաջին նիստը եւ
մինչեւ 2016-ի Յուլիս 15 իրազեկել յանձնա-
ժողովի անդամները առաջին նիստի իրականաց-
ման վայրին եւ ժամանակացոյցին մասին:
Որոշումով նաեւ ՀՀ սփիւռքի նախարար Հրա-
նոյշ Յակոբեանին յանձնարարուած է ՀՀ ար-
տաքին գործոց, մշակոյթի, կրթութեան եւ գիտու-
թեան նախարարութիւններուն եւ անոնց հա-
մակարգերուն մէջ գործող մարմիններու ու
կառոյցներուն հետ գործակցութեամբ, ինչպէս
նաեւ պետական յանձնաժողովի կազմին մէջ
ներգրաւուած` սփիւռքեան կառոյցներու եւ
տարածաշրջանային յանձնախումբերու հետ
խորհրդատւութիւններ կազմակերպելու միջոցով
կազմել «Հայերուն վիճակը աշխարհի մէջ» առա-
ջին զեկոյցը: Սփիւռքի նախարարին յանձնա-
րարուած է նաեւ մինչեւ 2016-ի Մայիս 1 զե-
կոյցին նախագիծը ներկայացնել պետական
յանձնաժողովի անդամներուն եւ տարածաշրջա-
նային յանձնախումբերու ղեկավարներուն` զայն
քննարկելու եւ կառուցողական դիտարկումներ
ներկայացնելու համար: Համահայկական խոր-
հուրդի հետ գործակցութեան ընթացակարգեր
մշակելու նպատակով կը նախատեսուի նաեւ
խորհրդատւութիւններ իրականացնել տարա-
ծաշրջանային յանձնախումբերու հետ:
Պետական յանձնաժողովի նիստի ընթացքին
նախագահ Սերժ Սարգսեան նշած է, որ ներ-
կայացո ւ ա ծ փ ա ս տ ա թ ո ւ ղ թ ը ո ւ ր ո ւ ա գծա յի ն
է եւ բաց է նոր առաջարկներու համար:
Առաջարկներ կրնան ներկայացնել այս խնդի-
րով մտահոգուած համապատասխան կառոյց-
ները, մասնագէտներն ու մտաւորականները:
ԵՄ Դեսպան. «2016-ը ՀՀ–ԵՄ երկկողմ
յարաբերութիւններուն նոր որակ պիտի հաղորդէ»
Սահմանադրութեան փոփոխութիւններէն յետոյ, Հայաստանը կը մտնէ
լայնածաւալ բարեփոխումներու նոր փուլ:
Այս մասին, այսօր` Յունուար 13-ին, Հայաստանի մէջ Եւրոպական միու-
թեան պատուիրակութեան ղեկավար, դեսպան Պեոտր Սուիդալսգիի հետ
հանդիպման ժամանակ նշած է ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսեանը:
ՀՀ նախագահի մամուլի գրասենեակի փոխանցած տեղեկութիւն-
ներով` հանդիպման անդրադարձ եղած է ՀՀ-ԵՄ օրակարգային հարցերուն:
Սերժ Սարգսեան մէկ անգամ եւս ընդգծած է, որ Եւրոպական միութեան
հետ Հայաստանի համագործակցութիւնն ու յարաբերութիւններու զար-
գացում ը կը շար ունակ են մնալ Հայաստանի արտաքին քաղաքա-
կանութեան առաջնահերթութիւններէն: Հանրապետութեան նախագահը
շնորհակալութիւն յայտնած է Հայաստանի մէջ իրականացուող բարեփո-
խումներուն ԵՄ աջակցութեան համար, ընդգծելով, որ յատկապէս Սահ-
մանադրութեան փոփոխութիւններէն յետոյ, Հայաստանը կը մտնէ լայ-
նածաւալ բարեփոխումներու նոր փուլ: Նախագահ Սարգսեան յոյս յայտ-
նած է, որ ԵՄ կողմէն բարեփոխումներուն տրամադրուող աջակցութիւնը
պիտի ըլլայ շարունակական` նկատի առնելով մինչ այժմ ցուցաբերուած
աջակցութեան արդիւնաւէտութիւնը երկրի համար:
ՀՀ-ի մէջ ԵՄ պատուիրակութեան ղեկավար, դեսպան Պեոտր Սուի-
դալսգին յոյս յայտնած է, որ 2016 թուականը ՀՀ–ԵՄ երկկողմ յարաբե-
րութիւններուն նոր որակ պիտի հաղորդէ, եւ մինչեւ տարեվերջ աւարտին
պիտի հասցուին Հայաստան-Եւրոմիութիւն նոր համապարփակ իրաւական
փաստաթուղթին շուրջ բանակցութիւնները: Դեսպան Սուիդալսգին վերա-
հաստատած է ԵՄ հետաքրքրուածութիւնը` Հայաստանին օժանդակելու
համագործակցութեան զարգացման եւ բարեփոխումներու իրականացման
գործին:
6. 6 • ABAKA • LUNDI 25 JANVIER 2016 - MONDAY JANUARY 25, 2016
Քիւրտստանի հայերը պատրաստ
են կռուել առիւծի պէս
Իրաքեան Քիւրտստանում ապրող հայերը
զէնքով են պաշտպանում իրենց տունը,
հաւատն ու ապրելու իրաւունքը
ԱրմԱն ՎԱնէսքէհեԱն, Sputnik.
Վերջին ժամանակահատուածում գրեթէ ոչ մի տեղեկութիւն չկայ
Իրաքեան Քիւրտստանի այն շրջանից, որտեղ հայեր են բնակւում: Թւում է`
այդ մարդիկ, որոնք Իրաքի նախկին ղեկավարութեան օրոք լուրջ դիրք էին
զբաղեցնում երկրում, այսօր անհետացել են երկրի երեսից:
Այդ շրջանում բնակուող հայերի մասին հատուկենտ տեղեկութիւններ են
հրապարակում Իրաքի ԶԼՄ-ները, երբեմն այդ մասին խօսում են Քիւր-
տստանի տեղական հեռուստաալիքները: Սակայն մեզ`Հայաստանում
բնակւողներիս համար այդ տեղեկատուութիւնը հասանելի չէ։ Եւ դա հաս-
կանալի է. չէ՞ որ տարածքը գտնւում է անհանգիստ իրադարձութիւնների
կենտրոնում, որտեղ իսկական պատերազմ է ընթանում, և այնտեղ
նկարահանող խումբ կամ թղթակից չես կարող ուղարկել:
Իսկ նրանք ողջ են, նրանք ոչ մի տեղ չեն փախել Դոհուկ քաղաքի մօտ
գտնուող իրենց գիւղերից` Ավզրուկ, Ավրեսկ, Իշքենտէր: Եւ հայ համայնքն
էլ ո՛չ Ամերիկա, ո՛չ Հայաստան, և ո՛չ էլ Մարս չի տեղափոխուել… Հայերը
շարունակում են այնտեղ ապրել, երեխաներ մեծացնել, աշխատել ու
երազել, թէ երբ է իրավիճակը խաղաղուելու տարածաշրջանում, երբ են
«Իսլամական պետութեան» գրոհայինները հեռանալու երկրի տարածքից,
չքուելու երկրի երեսից։
«Մենք` հայերս, յայտնի ենք մեր ինթելեքտով ու արիութեամբ: Իրաքի
Քիւրտստանի պետական առաջնորդներն ու քիւրտերն անչափ յարգում են
մեզ: Մենք արծիւների ու առիւծների հետ մեծացած հայեր ենք: Եթէ
անհրաժեշտութիւն լինի, մենք պատրաստ ենք մեր կեանքի գնով պայքարել,
ինչպէս առիւծները, — ասում է Իրաքի Քիւրտստանի համայնքի ներկա-
յացուցիչ Մուրատը: — Մենք Հայաստանին օգնութեան կը հասնենք, եթէ
Հայաստանի վրայ յարձակում իրականացուի, և կարևոր չէ, թէ ովքեր կը
լինեն յարձակուողները»:
Մուրատի ու նրա ջոկատի մասին պատմում է տարածաշրջանային
խնդիրներով զբաղուող փորձագէտը, որը յայտնի է Պանդուխտ Սիւնիք
մականունով և փրոֆեսիոնալ մակարդակով զբաղւում է արաբական,
թուրքական, քրտական, իրանական ու իրաքեան մամուլի մոնիթորինկով:
Նրա դիտարկումների շնորհիւ հնարաւոր է իմանալ` ինչ իրավիճակ է
տիրում այն վայրում, որտեղ ապրում են մեր հայրենակիցները:
Նա պատմում է, որ հայ ֆիտայիները Իրաքի Քիւրտստանի նախկին
Իրաքի բանակի գնդապետ-սպայ Մուրատ Վարդանեանի հրամանատա-
րութեամբ տարածաշրջանի 19-հազարանոց հայ համայնքի միակ լուրջ
պաշտպաններն են: Նրանք` այդ երիտասարդները, ընտրել են թշնամու
(ISIS — «Իսլամական պետութիւն») դէմ զինուած պայքարի դժուար ու
վտանգաւոր ուղին, այն դէպքում, երբ հազարաւոր այլ իրաքցիներ ու
քրտեր փախել են սեփական երկրից` ճանապարհին թողնելով նոյնիսկ
իրենց մօտ եղած հրազէնը:
«Իսկ Մուրատը հայկական Ավզրուկ, Ավրէսկ ու Իշկենտէր գիւղերի աւագն
է», — պատմում է Պանդուխտը: Դրանք մեծ գիւղեր են, որտեղ կան եկեղե-
ցիներ, գործում է կիրակնօրեայ հայկական դպրոց (Ավզրուկում): Այնտեղ
բնակուող հայերը բոլորը Հայոց Ցեղասպանութիւնից փրկուած մարդկանց
սերունդներ են և այնտեղից ոչ մի տեղ չեն գնայ: Եթէ իհարկէ որևէ արտա-
ռոց բան չպատահի: Ճիշդ է` նրանց յարաբերութիւնները, չգիտես ինչու,
այդքան էլ լաւ չեն հայկական իշխանութիւնների հետ, քանի որ վերջինները
օգնութեան ձեռք չեն մեկնել: Գուցէ պատճառն այն է, որ նրանք քրտերէն են
խօսում:
Մուրատի ենթակայութեան տակ գտնուողների միակ խնդիրը հայկական
համայնքի հանգստութիւնն ու անվտանգութիւնն ապահովելն է, քանի որ
այդ տարածաշրջանում նրանք գտնւում են մշտական վտանգի տակ, և,
բացի սեփական ուժերից, հայերին որևէ մէկը չի պաշտպանում ճիհատիս-
տների յարձակումներից: Հարկ է նշել, որ հայերը լաւ յարաբերութիւններ
ունեն պարզանիստների հետ։ Ուրիշ ելք չունեն, որովհետև նրանք են այդ
տարածքների տէրերը, և Իրաքի ղեկավարութիւնը որևէ ազդեցութիւն չու-
նի այնտեղ:
Իրաքում հայ համայնքի անդամների ընդհանուր թիւը կրճատուել է: Տա-
րածաշրջանի կենտրոնական հատուածներում բնակուող ընտանիքները,
ովքեր ունեցուածք են դիզել Սատտամ Հուսէյնի կառավարման օրոք, նրա
մահից յետոյ կարողացել են մեկնել Եւրոպա և Ամերիկա: Միւսները օգ-
տըուել են տարբեր միջազգային ծրագրերից ու հիմնադրամներից և հաս-
տատուել, ասենք, հէնց Հայաստանում:
Իսկ նրանք, ովքեր բնակւում են Իրաքի Քիւրտստանում, որոշել են
պայքարել «Իսլամական պետութեան» սև ուժերի դէմ:
Էտ Ռոյս. «Լեռնային Ղարաբաղի
Խնդիրի Լուծման 3 Պահանջ Կայ»
Միացեալ Նահանգները կը փոր-
ձեն նուազեցնել լարուածութիւնը
ղարաբաղեան տագնապին մէջ:
Այս մա ս ին` ըստ « Ա մերիկայի
ձայն»-ին` յայտարարած է Քոնկրէսի
Ներկայացուցիչներու տան արտա-
քին յարաբերութիւններու յանձնա-
խումբի նախագահ Էտ Ռոյս` ելոյթ
ո ւնենալով Ա մ երիկեան ձեռնար-
կատիրութեան հաստատութեան
կողմէ կազմակերպուած քննարկման
ընթացքին: Անցեալ շաբաթ քոնկրէ-
սական Ռոյսի նախաձեռնութեամբ
արտաքին յարաբերութիւններու յանձնախումբը Լեռնային Ղարաբաղի
խնդիրի լուծման նուիրուած դռնփակ քննարկում կազմակերպած էր`
ԵԱՀԿ-ի Մինսքի խմբակի ամերիկացի համանախագահ Ճէյմս Ուորլիքի
մասնակցութեամբ:
Յիշեցնենք, որ նախապէս Էտ Ռոյս եւ յանձնախումբի դեմոկրատական
փոխնախագահ Էլիոթ Էնկել արտաքին գործոց նախարարութեան ղարա-
բաղեան խնդիրի լուծման վերաբերեալ յղած էին նամակ մը, որուն միացած
էր 85 քոնկրեսական:
«Էլիոթ Էնկելն ու ես կը փորձենք «իջեցնել ջերմաստիճանը» այս շրջա-
նին մէջ», նշած է Ռոյս:
Քոնկրէսականին խօսքով, խաղաղութեան ապահովման եւ բռնութիւն-
ներուն վերջ տալու համար անհրաժեշտ է հայ-ատրպէյճանական սահ-
մանին եւ ղարաբաղեան շփման գիծին վրայ տեղադրել կրակոցներու ուղ-
ղութիւնը որսացող սարքեր, միջազգային դէտեր կցել եւ պահանջել բոլոր
կողմերէն արձակազէնները ետ քաշել սահմանէն եւ շփման գիծէն:
«Եթէ այդ երեք պահանջները իրագործուին, ապա անկախ փորձագէտ-
ներու եւ Փենթակոնի կարծիքով, ատիկա կը բերէ շատ աւելի ապահով
իրավիճակի:
Այնպէս որ, մենք առաջ կը քաշենք այս երեք պահանջները», նշած է Էտ
Ռոյս:
Կարօ Փայլանի յայտարարութիւնները
Ի Մէ Ճէ կայանէն Քիւրտերու դէմ
ցեղասպանութիւն կը գործադրուի
Հէ Տէ Փէցի հայ երեսփո-
խան Կարօ Փայլան Ի Մէ Ճէ
հեռատեսիլի կայանէն ծանր
քննադատութիւն հնչեցուց
իշխանութիւններու հասցէին
ու յայտարարեց թէ Ա Գէ Փէ
կառավարութիւնը ցեղասպա-
նութիւն կը գործադրէ քիւր-
տերուն դէմ:
Փայլան նշեց որ Թուրքիոյ
Հանրապետութեան հիմնա-
դիրները Հայոց Ցեղասպանու-
թեան իրականացողներն են,
որոնք այդպէս ալ պատասխա-
նատուութեան չենթարկուե-
ցան: Հայ երեսփոխանի դի-
տարկումով, այսօր եւս քիւր-
տերուն պահանջներուն ի
պատասխան, անոնց դէմ Ցե-
ղասպանութիւն կ’իրականա-
նայ:
«Այն իրադարձութիւնները որոնք այսօր տեղի կ’ունենան, ես կը նմանց-
նեմ 1913-1914 թուականներու դէպքերուն: Բնականաբար հետեւանք-
ները նոյնը պիտի չըլլան, ինչպէս որ պատահեցաւ հայերուն հետ, քանի որ
քիւրտերը այսօր շատ կազմակերպուած են եւ ուժեղ: Բայց եւ այնպէս, մենք
կը տեսնենք որ այս իշխանութիւնները շատ անգութ են: Անոնք կը փորձեն
ամայացնել այն շրջանները, ուր քիւրտեր կը բնակին: Ես Սուրի շրջան
գացի: Հարիւր տարի առաջ, 1913ին, Սուրը շրջապատուած էր թնդա-
նօթներով: Հարիւր տարի վերջ իշխանութիւնները Սուրի մէջ նոյն իրավի-
ճակը ստեղծած են:
Այսօր ալ այդ շրջանը շրջապատուած է հրասայլերով ու թնդանօթ-
ներով», ըսաւ Կարօ Փայլան:
7. « Les Arméniens de Syrie quittent
l’Arménie non pas à cause du déses-
poir, mais pour chercher une vie
meilleure, » c’est ainsi que s’est expri-
mée la ministre de la diaspora,
Hranoush Hakobian.
Elle a ajouté que « l’argument selon
lequel les Arméniens Syriens n’ont pas
de bonnes conditions en Arménie pour
vivre et faire des affaires, est absolu-
ment sans fondement. »
« Bien sûr, il y a de la pauvreté et du
chômage en Arménie, » a déclaré
Hakobian, « mais les Arméniens de
Syrie qui se sont installés en Arménie
au cours des dernières années
croyaient que la crise [en Syrie] serait
résolue en quelques mois et qu’ils
repartiraient. Mais rien n’est résolu, et
ils sont restés en Arménie. (...) Il est
absolument faux d’accuser l’Arménie
de ne pas leur offrir de bonnes condi-
tions. »
Selon la ministre, ces Arméniens
syriens ont reçu des prestations sans
précédent, qui ont aidé beaucoup
d’entre eux à s’établir en Arménie.
« Quiconque a quitté l’Arménie,
recherche de meilleures conditions, »
a ajouté Hranoush Hakobian. » Il y a
ceux qui se plaignent, et je dis :
« Ayons une discussion objective,
et laissons-les nous donner une
réponse. »
Editorial écrit en anglais
par Edmond Y. Azadian
et publié dans The Armenian
Mirror-Spectator en date
du 7 janvier 2016
La Turquie du président Erdogan
n’a pas seulement l’ambition de faire
revivre l’Empire ottoman, elle agit
comme tel. Ses tentacules s’étendent
des Balkans au Moyen-Orient,
d’Afrique du Nord à la Chine, où la
minorité ouïghour rebelle est armée et
encouragée par la Turquie contre le
gouvernement central.
Incidemment, cette dernière situa-
tion bénéficie, d’une manière impré-
vue, à l’Arménie. Ainsi, face à des rela-
tions sino-turque aigries, Pékin se
retrouve dans une cause commune
avec l’Arménie.
Durant la guerre froide, la Turquie
était considérée comme un rempart de
l’OTAN au Moyen-Orient, opposant
expansion soviétique dans la région et
lutte contre les mouvements de libéra-
tion autochtones.
Avec la fin de la guerre froide, de
nombreux experts ont estimé que la
Turquie avait survécu à son utilité.
Mais voilà que la Turquie assume un
nouveau rôle d’exécuteur du sale bou-
lot de l’Occident au Moyen-Orient.
Lorsque les citoyens ordinaires peu-
vent extrapoler à partir de simples
faits qu’Ankara, en dépit de son adhé-
sion à l’OTAN, est à la poursuite de
politiques contradictoires de celles des
Etats-Unis et de l’Occident, que
Washington regarde dans l’autre sens,
cela indique qu’il y a accord tacite
entre les deux pays. Par exemple,
lorsque la Turquie a témérairement
abattu un avion de guerre russe, le pré-
sident Obama a inhabituellement
déclaré que « la Turquie avait le droit
de se défendre », tandis que d’autres
membres de l’OTAN déploraient l’inci-
dent.
L’appui des Etats-Unis en faveur de
l’admission de la Turquie dans l’Union
européenne était motivé par le même
objectif : la Turquie jouerait un rôle de
bouclier, interdisant le développement
d’un troisième pôle en Europe, indé-
pendant de la tutelle américaine.
Par conséquent, tant que la Turquie
demeurera l’instrument indispensable
des mauvaises actions, les intérêts
arméniens seront neutralisés tant aux
États-Unis qu’en Europe.
La même dichotomie a refait surface
récemment en Irak et en Syrie. Alors
que les États-Unis et ses partenaires
de la coalition combattent l’EI, Ankara
soutient ouvertement le groupe terro-
riste, sans conséquences néfastes pour
ses intérêts.
Durant longtemps, le gouvernement
turc a ignoré la valeur du lobbying
politique, permettant aux Arméniens
et aux Grecs de recueillir suffisam-
ment de voix au Congrès pour mena-
cer ses intérêts, récupérés une fois par
l’ancien Président de la Chambre (et
actuel félon) Dennis Hastert, en collu-
sion avec le Président Bill Clinton et
une autre fois par notre « amie »
Nancy Pelosi, qui a refusé de déposer
la résolution sur le génocide. Le cau-
cus sur les questions arméniennes est
un groupe prospère, dirigé par les
représentants Robert Dold (R-Ill.) et
Frank Pallone Jr. (D-NJ). Il semble que
les Turcs ont appris le truc. Ils ont
découvert la valeur du lobbying poli-
tique et ils l’utilisent avec succès à leur
avantage. Ils ont engagé le Groupe
Gephardt afin d’en faire en leur nom.
Dick Gephardt, ex-représentant du
Missouri de 1977 à 2005, était un
ardent partisan des résolutions succes-
sives sur le génocide arménien avant
de vendre son âme et ses principes à la
Turquie pour 2,92 millions de dollars
par an.
Dans l’édition du 24 décembre 2015
du quotidien turc Sabah, Ragip Soylu
publiait un article révélateur intitulé
« Le lobby turc aux Etats-Unis atteint
un niveau record de dons. » L’auteur
cite certains faits et événements qui
ont favorisé la Turquie dans ses
efforts. Il déclare notamment : « Le
PAC turco-américain a été créé en
2007, et depuis lors la Turquie semble
obtenir plus de soutien au sein du
Congrès, en particulier sur les ques-
tions traditionnelles. Par exemple, il y
avait 212 parrains de la Chambre des
représentants pour la résolution sur le
génocide arménien, sujet brûlant pour
Ankara en raison de possibles retom-
bées politiques et financières. Cette
année, le nombre de représentants
ayant coparrainé la résolution a atteint
le chiffre de 63. »
Il est évident que l’objectif principal
du programme de lobbying de la
Turquie est de contrer les intérêts
arméniens alors que tant de questions
entre les deux pays ne sont pas encore
prises en considération.
Le journaliste a également cité le
cas du représentant Donna K.
Edwards, qui fait face à Chris Van
Hollen aux primaires démocrates du
Maryland pour le Sénat. Les Turcs ont
déjà contribué à hauteur de 26 000 $ à
la campagne d’Edwards, parce que
Van Hollen est un fervent partisan des
Grecs et des questions arméniennes.
Selon Sabah, Lincoln McCurdy, le tré-
sorier de la Coalition Turquie-Etats-
Unis, prévoit un plus grand soutien
israélien au Congrès en raison de la
normalisation des relations turco-
israéliennes.
Bien sûr, le président Erdogan
devrait mettre un frein à ses propos
sur un gouvernement tel celui
d’Adolph Hitler comme un bon
exemple d’une présidence forte. Il a dit
plus tard que ses commentaires
avaient été pris hors contexte, mais il
n’a pu vraiment s’expliquer.
D’autre part, les Arméniens font face à
une bataille difficile à cause de l’allian-
ce stratégique de l’Arménie avec la
Russie, ce qui donne une échappatoire
aux législateurs à la recherche d’argu-
ments faciles.
Les Arméniens ont deux grands
groupes de lobbying aux États-Unis,
l’Assemblée arménienne et le Comité
National Arménien d’Amérique, dont la
coopération sur des questions natio-
nales cruciales sont loin d’être exem-
plaires. L’Assemblée arménienne a
amassé des revenus totaux de 2 973
526 $ en 2013 et de 3 376 822 en 2012.
D’autre part, l’ANCA a eu des revenus
totaux de 1 205 188 $ en 2013 et 645
050 $ en 2012.
Le budget annuel combiné des deux
Suite à la page 8
LUNDI 25 JANVIER 2016 - MONDAY JANUARY 25, 2016 • ABAKA • 7
S E C T I O N F R A N Ç A I S E
LUNDI 25 JANVIER 2016
Le lobby turc se muscle
Hovik Abrahamian et
Maksim Sokolov discutent
de coopération économique
Le Premier ministre d’Arménie Hovik Abrahamian a reçu le ministre des
Transports de Russie Maksim Sokolov, également co-président russe de la
Commission intergouvernementale russo-arménienne sur la coopération écono-
mique.
Le Premier ministre et le ministre russe des Transports ont discuté des possi-
bilités d’élargir la coopération économique entre les deux pays.
Dans le contexte de liens commerciaux et économiques, les deux hommes ont
conféré sur les perspectives de la mise en œuvre de projets d’infrastructure
régionaux.
Le ministre russe a souligné la construction du chemin de fer Arménie-Iran, et
a exprimé sa volonté d’explorer une éventuelle participation à ce projet.
En outre, Abrahamian et Sokolov ont discuté des options possibles afin
d’accélérer le dédouanement des marchandises et des véhicules au point de
contrôle Upper Lars, à la frontière russo-géorgienne.
Ministre de la diaspora : « Les
Arméniens de Syrie quittent l’Arménie
pour chercher une vie meilleure »
Ministre Hranoush Hakobian
8. Le pape François en Arménie en 2016 ?
Le pape François pourrait se rendre en Arménie au cours de l’année 2016,
selon les Nouvelles de Religion du Monde.
« Se rendre en Arménie en avril 2016, pour le 101e anniversaire du génocide
arménien de 1915, est une possibilité pour le pape, même si cela n’est absolu-
ment pas confirmé. » Le pape espère visiter le pays, mais admet : « Je suis vieux
et ces voyages sont lourds. » Le lobby turc...
Suite de la page 7
organisations est de moins de 5 mil-
lions de dollars. Ce sont les ressources
avec lesquelles les Arméniens font
face à l’artillerie lourde et au gouver-
nement turc. Les lobbyistes arméniens
et turcs sont destinés à servir de pro-
longement à la politique étrangère de
leurs pays respectifs.
La Turquie peut acheter des cabi-
nets de lobby grâce à ses vastes res-
sources, mais ne peut acheter des mili-
tants de base que les Arméniens peu-
vent mobiliser. Cependant, nous avons
besoin de disséquer davantage la natu-
re du mouvement citoyen. Il est com-
posé de deux groupes distincts de mili-
tants politiques ; tandis que de nom-
breux Arméniens sont motivés par les
questions arméniennes, d’autres sont
motivés par différents facteurs. Il exis-
te de nombreux Arméniens à travers le
pays qui écrivent à leurs représentants
et contribuent à leurs campagnes de
promotion des questions arméniennes.
L’autre groupe est soit motivé par
l’idéologie (démocrate, républicain ou
indépendant) ou par ses intérêts com-
merciaux, avec peu d’intérêt sur la
position d’un candidat concernant le
génocide, aussi longtemps que le por-
tefeuille de l’électeur est protégé.
La seule alternative pour les
Arméniens est de motiver et de mobili-
ser la majorité silencieuse. Cela consti-
tue notre seule ressource pour com-
battre la puissante machine bien hui-
lée du lobby turc.
Traduction N.P.
8 • ABAKA • LUNDI 25 JANVIER 2016 - MONDAY JANUARY 25, 2016
Le membre de la FRA
Dashnaktsutyun et vice-président du
Comité de l’Internationale Socialiste
pour la CEI, le Caucase et la mer
Noire, Mario Nalbandian, a déclaré que
la question de la reconnaissance inter-
nationale du génocide arménien fai-
saitt partie de la politique de
l’Argentine.
« Nous avons lutté pendant de nom-
breuses années et nous pouvons main-
tenant dire avec certitude que tout
parti politique en Argentine prend la
question du génocide arménien très au
sérieux. Le président nouvellement
nommé a été maire de Buenos Aires et
nous a toujours soutenu au cours des
huit années de travail. La vague de
reconnaissance du génocide arménien
a augmenté en Amérique du Sud et
doit se poursuivre, » a déclaré
Nalbandian.
Selon lui, après le 100e anniversaire
du génocide arménien, il est nécessai-
re de passer à une nouvelle étape, au
cours de laquelle les exigences juri-
diques seront exhibées. Selon
Nalbandian, la lutte des Arméniens a
servi d’exemple aux autres nations.
Plus de 160 entreprises étrangères
enregistrées au Karabagh
Les investissements étrangers sont en hausse au Karabagh en raison de la situa-
tion inter-politique stable et de la réforme fiscale radicale, selon le ministre de
l’Economie Andranik Khachatrian.
Selon lui, le volume moyen des investissements attirés représente près de 10%
du volume global des investissements. Plus de 160 entreprises à participation
étrangère ont été enregistrées.
« L’industrie et les communications sont des secteurs pour les investisse-
ments de capitaux étrangers. En outre, les investisseurs sont entrés dans le mar-
ché en tant que fondateurs de nouvelles entreprises, il y a une tendance à la créa-
tion d’entreprises : les investissements étrangers sont attirés par le processus
d’expansion des entreprises locales qui opèrent déjà. » a déclaré le ministre.
L’Amérique du Sud s’intéresse
de plus en plus au génocide
La Pologne considère possible un
accord politique avec l’Arménie
L’Ambassadeur de Pologne en
Arménie, Jerzy Nowakowski, a
déclaré que la Pologne est l’un des
défenseurs du renforcement des
liens entre l’Arménie et l’Europe.
Selon lui, la Pologne apprécie le lan-
cement des négociations entre
l’Arménie et l’Europe, le 7 décembre
2015. « Nous espérons des discus-
sions très rapides et très efficaces.
Les deux parties croient en la
conclusion du processus de négocia-
tion d’ici la fin 2016. Et je souhaite que le lien entre l’Arménie et l’UE soit un pro-
cessus continu, que l’économie du pays en profite, et que les normes euro-
péennes sur les droits de la personne et l’aide humanitaire prévalent dans le
pays, » a déclaré l’ambassadeur Nowakowski.
L’Azerbaïdjan tire 4 500 coups de feu vers
le Karabagh en une semaine
Le calme relatif le long de la ligne de
contact s’est maintenu durant les
vacances du Nouvel an entre les forces
opposées du Karabagh et de
l’Azerbaïdjan.
Du 1er au 7 janvier, l’Azerbaïdjan a
tiré environ 4 500 coups de feu vers les
positions militaires arméniennes, a
informé le service de presse de l’armée
de défense du Haut-Karabagh.
Des unités d’avant-garde de l’armée de défense du Karabagh sont en plein
contrôle de la ligne de front, et poursuivent leur tâche militaire.
Le premier président d’Arménie se rendra
aux États-Unis pour raisons médicales
Le premier président d’Arménie
Levon Ter-Petrossian, également prési-
dent fondateur de l’opposition armé-
nienne du Parti du Congrès national
(ANC), a rencontré à Erévan l’ambassa-
deur des Etats-Unis Richard Mills, qui
permettra à Ter-Petrossian de se
rendre en Amérique du Nord afin d’y
suivre un traitement médical.
Au cours de cette rencontre, Levon
Ter-Petrossian et l’ambassadeur ont
également échangé leurs vues sur les
évènements en cours en Arménie et
dans la région.
9. By Edmond Y. Azadian
As we enter the New Year, Armenia
faces yet another new diplomatic chal-
lenge, again the result of its size and
the alliances it has chosen. Although
on the surface they don’t appear to be
the case, indeed those two, as well as
the deep and generous pockets of its
foes, are the root causes of those chal-
lenges.
Last year, Armenia suffered a set-
back in Europe when the European
Court of Human Rights in Strasbourg
issued a decision in the case of Dogu
Perinçek, which in essence sided with
the Genocide denier in a case that pit-
ted him against the Swiss government.
Switzerland has adopted a law which
makes the denial of the Armenian
Genocide a crime. Perinçek, a Turkish
citizen, in lectures denied the
Genocide repeatedly.
While in its final verdict the court
said that there is no doubt whatsoever
regarding the fate that befell the
Armenians, all legal terminologies and
maneuvers were rehashed in the ver-
dict to state one more time that any
one in Europe can deny the Armenian
Genocide and seek shelter under the
banner of freedom of speech, while
denying the Jewish Holocaust is
instead treated as inciting hate.
That decision would certainly have
its impact on Swiss law and produce
dire consequences elsewhere. A case
in point is a recent French High Court
verdict. A math teacher had been fired
and convicted in Paris for challenging
the Holocaust denial law, arguing that
the law unfairly punishes only those
disputing or denying the Jewish
Holocaust, but no other crimes against
humanity. The constitutional court
upheld the law on January 10, singling
out Holocaust denial as a crime, saying
that the World War II genocide is of a
“different nature” than other crimes
against humanity. This ruling is taking
place in a country whose president,
Francois Hollande, had pledged his
support to ironclad language in a law
criminalizing the denial of the
Armenian Genocide.
Pundits who had tried to minimize
— and even misinterpret — the
European Court’s verdict in the
Perinçek case, will realize that it has
begun to have a negative domino
effect in Europe.
Now comes the second chapter of
diplomatic challenges for Armenia.
Indeed, the Committee on Political
Affairs and Democracy of the
Parliamentary Assembly of the
Council of Europe (PACE) has
approved with a vote of 24 to 16 an
anti-Armenian report entitled
“Escalation of Violence in Nagorno-
Karabagh and Other Occupied
Territories of Azerbaijan” by Robert
Walter (United Kingdom, EC), a rap-
porteur of PACE Political Affairs
Committee. The Armenian delegation’s
proposal to replace the biased rappor-
teur was declined. The above report
will feature on the agenda of the PACE
plenary session on January 26 with yet
another biased report against
Karabagh Armenians.
The second draft resolution is enti-
tled “Inhabitants of Frontier Regions
of Azerbaijan Are Deliberately
Deprived of Water.” The rapporteur of
this second report is Milica Markov
(Bosnia and Herzegovina).
The first report is founded on
biased premises as it qualifies
Karabagh as an “occupied territory,” in
addition to other Azeri territories
Armenia occupies. A neutral position
which is expected from an organiza-
tion such as PACE, at the very least
should have formulated it as “disputed
territories.” In its current shape the
draft resolution has its forgone conclu-
sion, which may not even need any
voting at the plenary session.
In the first draft resolution, the prin-
ciples of neutrality, impartiality and
objectivity have been thrown out. On
the other hand, the credentials of the
rapporteur himself are comprised; Mr.
Robert Walter and his wife, Feride Alp-
Walter, have been involved in business
dealings in Azerbaijan and Turkey. It
has also been reported that they both
are Turkish citizens and that Mr.
Walter received his Turkish ID card
personally from Turkish Foreign
Minister Mevlut Çavusoglu. In 2011,
Mr. Çavusoglu was among the guests
at the couple’s wedding.
This transparent vote-for-money sit-
uation may remind readers possibly of
another diplomat — now discredited
and out of the political stage — who at
the time negatively impacted
Armenian-Azeri relations, namely
Matthew Bryza. Bryza, the former co-
chair of the Minsk Group of the
Organization for Security and
Cont’d on page 10
LUNDI 25 JANVIER 2016 - MONDAY JANUARY 25, 2016 • ABAKA • 9
E N G L I S H S E C T I O N
MONDAY JANUARY 25, 2016
Keeping Pace with PACE
Ambassador Mnatsakanian Elected
President of The Executive Board
of UNDP, UNFPA and UNOPS
On 11 January, Armenia’s Permanent Representative to the United Nations,
Ambassador Zohrab Mnatsakanian was elected President of the Executive Board
of the United Nations Development Programme’s (UNDP), UN Population Fund
(UNFPA) and UN Office for Project Service (UNOPS), the Organizations’ govern-
ing body, for a one-year term.
The Executive Board is made up of representatives of Member States and is
mandated by the UN General Assembly to provide inter-governmental support to
and overall supervision of the activities of UNDP, UNFPA and UNOPS. The
Board meets three times a year ensuring that the three Agencies remain respon-
sive to the evolving needs of programme countries.
“2016 will be a pivotal time for our Board and sister-agencies in light of the
recent adoption of the new set of the Sustainable Development Goals (SDGs).
The year will also be critical in view of the mid-term review of the strategic plans
for 2014-2017, as well as the upcoming discussions of the new cycle of
Quadrennial Comprehensive Policy Review, which remains the main political
mechanism for member states to assess the effectiveness, efficiency, coherence
and impact of the UN development system’s support to national development
efforts”, – stated Ambassador Mnatsakanian in his acceptance remarks.
Information: Armenia is a member of the Executive Board of the UNDP,
UNFPA and UNOPS since 2014. In June 2015, the Board approved the
UNDP’s and UNFPA’s country programme documents for Armenia
for the period of 2016-2020.
Canada’s Defence Minister Meets with
Newly-Arrived Syrian Refugees at
Armenian Church
CBC – Richmond’s St. Gregory
Armenian Church sponsored more
than 50 Armenian Syrian refugees to
come to British Columbia and
most have arrived in the Lower
Mainland over the past month.
As reports Horizonweekly.ca, on
Sunday, many of those families ga-
thered to celebrate Armenian Christ-
mas, and were visited by politicians
including Federal Defence Minister
Harjit Sajjan.
He thanked them for supporting
and sponsoring refugees, but also
spoke about a group of 100 people —
including Syrian refugees — standing
outside the Muslim Association of
Canada Centre in Vancouver who
were pepper sprayed, Jan. 8 by an
unknown man on a bicycle.
“I’m confident that this one little
incident that has happened, as horrible
as it is, is going to light a fire amongst
other Canadian to say, you know
what? We can’t allow this to happen,”
he said. “As the prime minister has
stated this is not the Canadian way,”
he added while gesturing to the con-
gregation that their efforts to sponsor
refugees, is the Canadian way.
10. In 2015, 76 soldiers died in 58 inci-
dents recorded in the Armed Forces
of the Republic of Armenia and Nagor-
no-Karabakh Republic Defense
Army, according to a report issued by
the Helsinki Citizens’ Assembly
Vanadzor Office (HCAV).
“Besides the above mentioned,
there were other 4 deaths of Armenian
soldiers registered [in 2015], two of
whom were servicemen of the Russian
troops in Armenia, one – a soldier of
Armenia’s Armed Forces who, accord-
ing to the Defense Ministry, had been
sent to the reserve. [The forth death]
was unrelated to military service (the
military commissar of the town of
Berd in Armenia’s Tavush province
was killed by an intoxicated villager).”
To compare, HCAV mentioned that
45 deaths had occurred in 2014 as a
result of 41 incidents.
41 of the 76 deaths occurred due to
ceasefire violations, 3 of the deaths
were homicides (1 intentional murder;
2 cases of violations of firearm regula-
tions), one soldier died due to viola-
tion of combat duty or service rules,
6 – suicides or suicide incitements
(according to criminal case assess-
ment); 21 deaths were accidents, 4
deaths were caused by health issues
and non-proper medical care.
34 of the 41 deaths caused by cease-
fire violations occurred on the territo-
ry of Artsakh, while the remaining 7 in
Armenia.
10 • ABAKA • LUNDI 25 JANVIER 2016 - MONDAY JANUARY 25, 2016
76 Soldiers Died in Armenia and
Karabakh Armies According
to 2015 Report
Tigran Sargsyan relieved from office
of Armenian Ambassador to U.S.
Upon the decree of the President of Armenia Serzh Sargsyan, Armenia’s ex-
PM Tigran Sargsyan was relieved of his duties as the Ambassador of Armenia to
the U.S, as reported by the Public Relations and Mass Media Department at
Armenian President’s Office.
Upon another decree, Grigor Hovhannisyan was relieved from the office of
the Armenian Ambassador to Mexico, Cuba, Costa Rica, Guatemala and Panama.
The latter was appointed Ambassador of Armenia to the U.S. (residency in
Washington).
Applications Now Being Accepted to the
AGBU Musical Armenia Program
Learn about an ancient musical tradition
with a three-week program in Yerevan
The May 16 deadline for the fifth annual AGBU Musical Armenia Program
(MAP) is fast approaching and all musicians and music-lovers are encouraged to
secure their spots. This year, the program will take place from July 11 to July 31,
2016. While living in Yerevan, participants attend master classes and specialized
lectures, train and network with top musicians, perform at local venues and
attend concerts and festivals.
Through organized activities and country-wide tours, MAP participants go
beyond the classroom and concert hall to discover the sights and sounds that
inspire them. In previous years, the program has welcomed participants from
Armenia, Canada, Cyprus, France, Japan, Lebanon, Qatar, Syria, the United Arab
Emirates, the United Kingdom, the United States and Uruguay.
“MAP has been an experience of a lifetime for me. I have been enlightened by
Armenian music and been given a rare opportunity to uniquely expand my reper-
toire. Naturally, it has also exposed me to the incredible culture of Armenia
which will leave a profound impression on my spirit, mind and soul,” said Aramis
Khorchidian, a young violinist from France and 2015 MAP participant.
MAP participants take one-on-one lessons with renowned professors from the
Komitas State Music Conservatory, attend 14 lectures on the history of Armenian
music (medieval, spiritual, secular, minstrel, classical, Ottoman, Soviet, post-
Soviet, contemporary, classical, khaz notation and jazz), tour Armenia’s ancient
monasteries and museums, network with artists, audition and establish profes-
sional connections, meet peers from around the world and go to concerts, plays
and exhibitions.
Though MAP is one of the youngest AGBU programs, it has already estab-
lished itself as an entry point to the professional world. Some alumni have made
the decision to call Armenia their new home and continue their involvement with
the program, while others were offered professional contracts in Armenia and
Europe.
For more information and to apply to the Musical Armenia Program
(MAP), please visit www.agbu.org/musicalarmenia.
Keeping Pace with...
Cont’d from page 9
Cooperation in Europe (OSCE),
served also for a short time as US
ambassador to Azerbaijan. The wed-
ding of Bryza and his Turkish bride in
Turkey was reportedly underwritten
by the Aliyev government in
Azerbaijan.
These blatant undertakings seem to
be individual acts of misbehavior but
they are being tolerated by the diplo-
matic circles because Armenia
remains in the Russian orbit and the
delegates who vote for these misguid-
ed and ill-conceived resolutions
believe in the backs of their minds that
they are punishing Russia indirectly by
voting against Armenia.
The second draft resolution is simi-
larly based on fallacious premises
because the rapporteur has chosen to
ignore the technical report on the
Sarsang Reservoir, which is at the cen-
ter of the controversy. The technical
report drafted by expert Dr. Lydia S.
Vamvakeridou-Lyroudia calls for a
visual inspection of the dam, which is
far from the alleged danger of col-
lapse, but the rapporteur has chosen
to ignore the invitation of Karabagh
authorities to come for a fact-finding
mission and she has demanded a uni-
lateral and “immediate withdrawal of
Armenian armed forces from the
region concerned.”
In view of PACE’s ill-advised initia-
tives, the OSCE has issued a terse
statement suggesting that no other
body is mandated to interfere in the
Nagorno Karabagh conflict without
consulting the OSCE co-chairs. Any
marginal interference can only damage
the negotiation process. But
Azerbaijan, under Turkey’s tutelage,
has been actively pursuing a policy of
deviating and corrupting the funda-
mental meaning of the Karabagh issue.
The Azeri-Turkish tandem has already
used the fanaticism of some Islamic
countries to win their votes at the UN
General Assembly formulating the
conflict as a religious quarrel.
Armenians should not be surprised
by similar actions and they need to
plan their strategies and prepare for
counter attacks, which fortunately are
on their way. The European Armenian
Federation for Justice and Democracy
(EAFJD) has already taken the lead to
launch a campaign, namely through a
petition on change.org, urging active
participation to prevent PACE from
adopting a pro-Azerbaijani resolution
that can hinder the Nagorno-Karabagh
peace negotiations. The EAFJD is
specifically calling for immediate
action via the petition to put an end to
PACE’s “hate-filled war rhetoric on
Nagorno Karabagh and the favoritism
of some of its members toward
Azerbaijan.”
The diaspora initiative is coupled
and endorsed with a diplomatic offen-
sive from Armenia. To prevent the
adoption of the above documents,
Yerevan has undertaken a furtive
diplomatic campaign. Deputy Speaker
of Parliament Eduard Sharmazanov
has visited all Baltic capitals with a
follow-up trip to the Czech Republic
and Greece. Meanwhile, Hovhannes
Sahakyan, the head of Armenia’s
Standing Parliamentary Committee on
State and Legal Affairs has paid similar
visits to Warsaw and Bucharest, while
Artak Zakaryan, head of Armenia’s
Standing Parliamentary Committee on
Foreign Relations and Samvel
Fermanyan, co-chair of Armenia-
Europe Cooperation Commission are
on their way to different European
capitals with the same mission.
“This resolution has no value at all,
apart from undermining the negotia-
tion process,’ announced Naira
Zurabyan, who heads the Prosperous
Armenia faction in the National
Assembly. “As for the final version,”
she added, “it depends on how many
sober-minded members will be attend-
ing the PACE plenary session to
understand that the adoption of a reso-
lution with such wording will simply
increase the border tensions, which is
already very tense. PACE will yet
another time turn into a scene of war
between Armenia and Azerbaijani del-
egations. If that is what PACE is seek-
ing, let them keep on working in such
a manner.”
In the meantime, Deputy Foreign
Minister Shavarsh Kocharian has
announced at a parliament session
that Armenian should work more
actively with the delegates of PACE.
The January 26 session and the vote
will demonstrate if the combined
mobilization of the Armenia-diaspora
diplomatic campaign was able to catch
up or keep pace with PACE.
11. LUNDI 25 JANVIER 2016 - MONDAY JANUARY 25, 2016 • ABAKA • 11
Լոյս տեսած է «Մատեան Ողբերգութեան» աղօթամատեանի
գրաբար-աշխարհաբար հանդիպադիրը
Գ. Կիւլպէնկեան Հաստատութեան
կողմէ՝ Սուրիոյ հայկական
վարժարաններուն
օժանդակութիւն
Սուրիահայութեան շտապ օգնութեան եւ վերականգնումի մարմնի
հաղորդագրութիւն թիւ 15 2015-ի Դեկտեմբեր ամսուան ընթացքին, Գ.
Կիւլպէնկեան Հաստատութեան Հայկական Բաժնի տնօրէնութիւնը
յանձինս՝ Դոկտ. Ռազմիկ Փանոսեանի ի գործ դրած ջանքերուն եւ ՍՇՕՎՄի
աջակցութեամբ, կարելի եղաւ իրականացնել Սուրիոյ Հայկական Վար-
ժարաններու՝ 2014-2015 ուսումնական տարեշրջանի Գ.Կիւլպէնկեան
Հաստատութեան կողմէ յատկացուած կրթական օժանդակութեան ծրա-
գիրը։
Գ.Կիւլպէնկեան Հաստատութեան Հայկական Բաժնի կողմէ մշակուած
կրթական օժանդակութեան ծրագրէն օգտուեցան Սուրիոյ մէջ գործող 25
հայկական վարժարաններ (Հալէպ՝ Ազգ. Քարէն Եփփէ Ճեմարան, Ազգ. Զա-
ւարեան Վրժ., Ազգ.Սահակեան Վրժ., Ազգ. Հայկազեան Վրժ., Ազգ.
Կիւլպէնկեան Վրժ., Հ.Բ.Ը.Միութեան Լ. Նաճարեան -Գ. Կիւլպէնկեան Կեդ-
րոնական Վրժ., Կիլիկեան Ճեմարան, Բեթէլ Վրժ., Զուարթնոց Վրժ., Մխի-
թարեան Վրժ., Կրթասիրաց Վրժ., Անարատ Յղութիւն Վրժ., Ս.Գրիգոր Ճե-
մարան, Ազգ. Մանկապարտէզ, Դամասկոս՝ Ազգ. Թարգմանչաց Ճեմարան,
ՀԲԸՄ Գ.Կ. Յառաջապահ Վրժ., Հայ Կաթողիկէ Փարոս Ճեմարան, Ծաղ-
կանց Մանկապարտէզ, Ազգ. Միացեալ Վարժարան, Քեսապ՝ Հայ Կաթո-
ղիկէ Բարեյոյս Վրժ., Ազգ. Ուսումնասիրաց Ճեմարան, Լաթաքիա՝ Ազգ. Նա-
հատակաց Վրժ. Ճէզիրէ՝ Ազգ. Եփրատ Վրժ., Ազգ. Մեսրոպեան Վրժ, Ազգ.
Ազատութիւն Վրժ.)։
Օժանդակութեան այս ծրագիրին համար Գ.Կիւլպէնկեան Հաստատու-
թեան կողմէ յատկացուեցաւ 175.000 Ա.Տ.։
Սուրիոյ ապրած պատերազմական կացութեան մէջ եւ սուրիահայ հա-
մայնքի դիմագրաւած բազմաթիւ դժուարութիւններուն մէջ, մեծապէս կը
գնահատենք Գ.Կիւլպէնկեան Հաստատութեան Հայկական Բաժնի կողմէ
իրականացուած այս նախաձեռնութիւնը, որ կը միտի կանգուն պահել հայ
դպրոցը, նպաստել արեւմտահայերէնի կենդանութեան ապահովման ու
հզօրացման եւ զօրավիգ կանգնիլ հայ դպրոցին ու հայ ուսուցիչին։
Առ այդ, սուրիահայ դպրոցները կը յայտնեն խորին շնորհակալութիւն ու
երախտագիտութիւն։
Ի ԴԻՄԱՑ՝
ՍՈՒՐԻԱՀԱՅՈՒԹԵԱՆ ՇՏԱՊ ՕԳՆՈՒԹԵԱՆ ԵՒ
ՎԵՐԱԿԱՆԳՆՈՒՄԻ ՄԱՐՄԻՆ
Հալէպ՝ 9 ՅՈՒՆՈՒԱՐ 2016
Թրքական «Notos» գրական ամ-
սագիրը իր 55-րդ թիւը նուիրած
է հա յ ե ւ հ այալ եզու գրականու-
թեան: Վկայակոչելով Ermenikul-
turu.com կայքի Ermenihaber.am կը
տեղեկացնէ, թէ ամսագրի 2016
թուականի առաջին համարին մէջ
լայն անդրադարձ կատարուած է
1915-էն առաջ եւ ետք հայ ու հա-
յալեզու գրականութեան զարգա-
ցումներուն, անուանի ներկայացու-
ցիչներուն եւ անոնց ստեղծագոր-
ծութիւններուն:
Ամսագրի նոր համարին մէջ տեղ
գտած են ինչպէս հայաստանցի,
այնպէս ալ սփիւռքահայ եւ մաս-
նաւորապէս պոլսահայ գրողներու
եւ անոնց ստեղծագործութիւննե-
րուն մասին տեղեկութիւններ:
«Notos»-ը անդրադարձած է նաեւ
այն հայ գրողներուն, որոնք ստեղ-
ծագործած են ոչ թէ հայերէն, այլ
տարբեր լեզուներով` ֆրանսերէն,
անգլերէն, պարսկերէն, յունարէն եւ
այլն: Առանձին անդրադարձ եղած է
նաեւ հայատառ թրքերէն գրակա-
նութեան, օրինակներուն, հեղինակ-
ներուն:
«Notos»-ի 55-րդ թիւին մէջ տեղ
գտած են Մեհմեթ Ֆաթիհ Ուսլուի,
Սեւան Տեղիրմենճեանի, Ազիզ
Կէօքտեմիրի, Մարալ Աքթոքմաք-
եանի, Մուրաթ Ճանգարայի, Արա-
րատ Շեքերեանի, Հազալ Հալաւու-
թի, Նազան Մաքսուտեանի, Կարին
Քարաքաշլըի, Վահրամ Դանիէլ-
եանի եւ Սոնա Մնացականեանի
յօդուածները:
Թրքական «Notos» ամսագրի
նոր թիւը նուիրուած է
հայ գրականութեան
Արցախի մասին գերմանական
ձայնասփիւռը. «Լ. Ղարաբաղը աւելի
անվտանգ է զբօսաշրջիկներու
համար, քան Պեռլինը»
Գերմանական ձայնասփիւռը անդրադարձած է Լեռնային Ղարաբաղին:
«Վարձակառքը կ’ընթանայ նեղ կանաչ հարթավայրով: Մենք կ’առաջա-
նանք լաւ ասֆալտապատ ճանապարհով, որուն ասֆալտն ու արգելա-
պատնէշները աւելի թարմ վիճակի մէջ են, քան Հայաստանի ազգային
մայրուղիինը: Այնուհետեւ կը յայտնուի Ստեփանակերտ գրութեամբ
ցուցանակը, որ կ’ազդարարէ, որ մենք հասած ենք Լեռնային Ղարաբաղի
մայրաքաղաք:
«Երբ քաղաքին մէջ կը զբօսնին երիտասարդ ամուսիններու կը
հանդիպինք, որոնք կը սպասեն իրենց առջին զաւակին: Հարցումին,
թէ չե՞ն անհանգստանար, որ իրենց երեխան պատերազմական իրավի-
ճակի մէջ գտնուող երկրի մէջ պիտի մեծնայ, անոնք կը պատասխանեն. «Ի
հարկէ ոչ: Հնարաւոր է, որ Եւրոպայի մէջ Լեռնային Ղարաբաղը զուգոր-
դուած է հակամարտութեան եւ ճգնաժամի հետ, սակայն սա մեր հայ-
րենիքն է, եւ մենք կ’ապրինք հոս խաղաղ: Մենք յոյս ունինք, որ մեր երե-
խաները նոյնպէս խաղաղութեան մէջ մեծնան»:
Ստեփանակերտի մէջ զբօսաշրջութեան գործակալութիւններ կ’աշխա-
տին: Ատոնցմէ մէկուն կը հարցնեմ, թէ շահաւէ՞տ է արդեօք նման գործու-
նէութիւն ծաւալել վայրի մը մէջ, որ աշխարհին յայտնի է որպէս հակա-
մարտութեան գօտի:
«Ես զբօսաշրջիկներ կը բերեմ Լեռնային Ղարաբաղ 1995-էն: Անոնց
անվտանգութեան որեւէ բան երբեք չսպառնար: Լեռնային Ղարաբաղը
աւելի անվտանգ է զբօսաշրջիկներու համար, քան Պեռլինը»,- կ’ըսէ գոր-
ծակալութեան սեփականատէրը:
Հեղինակը յօդուածին մէջ նաեւ կ’անդրադառնայ Լեռնային Ղարաբաղի
հնագիտական մարգարիտին` Տիգրանակերտ քաղաքին` պատմելով անոր
յայտնաբերման պատմութիւնը եւ յիշատակելով հայոց Տիգրան Մեծ թագա-
ւորը:
Լոյս տեսած է «Մատեան ողբեր-
գութեան» աղօթամատեանի գրա-
բար-աշխարհաբար հանդիպադիրը:
Ինչպէս «Արմէնփրէս»-ը կը տե-
ղեկացնէ՝ վկայակոչելով պատմա-
բան, հասարակական գործիչ, հրա-
պարակագիր Ռաֆայէլ Համբար-
ձումեանին, գիրքը եզակի եւ ան-
նախադէպ հրատարակութիւն մըն
է, որ այսօր «Նարեկ»-ով բուժուիլ
ցանկացողներուն մեծապէս պէտք է
օգնէ բուժուելու ոչ թէ երկի աշ-
խարհաբար, այլ բնագիր տարբե-
րակը կարդալով:
Աղօթամատեանի գրաբար լաւա-
գոյն հրատարակութիւնը կը հա-
մ ար ուի 1774 թ ուակ անին Կոս-
տանդնուպոլսոյ մէջ լոյս տեսածը,
որը տպագրուած է Գրիգոր Նարե-
կացիի գրչագիրէն:
Հայագէտ Աշոտ Պետրոսեան այդ
հրատարակութիւնը վերածած է
աշխարհաբարի`թարգմանութիւնը
զետեղելով բնագրին դիմաց: «Նա-
րեկ»-ի այս փոխադրութիւնը աննա-
խադէպ է, քանի որ Աշոտ Պետ-
րոսեանը բնագրի այն հատուած-
ները, յատկապէս բառերը եւ հաս-
կացութիւնները, որոնք այսօրուան
ընթերցողին հասկանալի են, թողած
է գրաբար:
Հրատարակութիւնը կը դառնայ
գրաբարը դպրոցներու մէջ ներմու-
ծելու քայլերուն օժանդակող գոր-
ծօն:
12. 12 • ABAKA • LUNDI 25 JANVIER 2016 - MONDAY JANUARY 25, 2016
Փունջի Խօսքը
2016 Նոր Տարուայ շէմէն
ներս մ տած ենք արդէն , կը
մաղթենք որ ան ըլլայ բարեբեր
եւ խաղաղ տարի մը: Թող այս
տարին միայն խնդութիւն եւ
ժպիտ բերէ բոլորիդ, ապրիք եւ
ստե ղծագործէք պայծառ եւ
կապոյտ երկինքի տակ:
Բոլորս ալ շատ բարի եւ գե-
ղեցիկ յոյսեր կապած ենք գա-
լիքին հետ, ըլլայ մեր դպրոցա-
կան կեանքին վերաբերեալ, կամ կեանքի ոեւէ հանգրուանի
կապակցութեամբ՝ գործի, մասնագիտութեան կամ նոր ծրա-
գիրներու հետ կապուած:
Ուստի դրական մտածումներով եւ լաւատեսութեամբ սկսինք
ձեռնարկել նոր տարուայ ծրագիրները, խանդավառ ու անխոնջ
աշխատանքով միատեղ, որպէսզի բոլորիս ալ բաժին իյնայ միայն
նորանոր յաջողութիւններ մեր կեանքի բոլոր ասպարէզներուն
մէջ:
Լաւ սկսինք եւ լաւ շարունակենք սիրելիներ:
Ճանչնանք մեր հսկաները....
Երուանդ Քոչար
Ե րբ Հ այաստան այցելենք
անպայման կ’ուզենք տեսնել
հայ դիւցազներգութեան հերոս
Սասունցի Դաւիթի կամ Աւա-
րայրի ճակատամարտի հերոս
քաջ Վար դանի արձանները:
Հիացմունքով կը դիտենք մեր
քաջերը, կը յիշենք հայոց պատ-
մութեան դասերուն մէջ մեր
սորվածները անոնց մասին եւ
կարծես անոնք կը կենդանա-
նան մեր աչքերուն առջեւ եւ կը
պատրաստուին յարձակման՝
սուրերը ցցած դէպի թշնամին:
Այնքան կենդանի են այդ ար-
ձանները...
Վարդան Մամիկոնեանի արձանը
Բայց ո՞վ քանդակած է զանոնք:
Երուանդ Քոչարը հայ քանդակագործութեան եւ գեղանկար-
չութեան ամենանշանաւոր ներկայացուցիչներէն է, հայկական
կերպարուեստի հսկաներէն մէկը: Ան ծնած է Թիֆլիս 1899ին
Նախնական ուսումը ստացած է Ներսիսեան ճեմարանի մէջ:
Տակաւին ուսումնական տարիներէն անոր մօտ նկատելի կը
դառնայ նկարչական տաղանդը: Անոր արուեստի ուղին կ’անցնի
Թիֆլիսէն Մոսկուա, կրկին Թիֆլիս իբրեւ գեղարուեստի դասա-
խօս եւ ապա Վենետիկ նոյնպէս իբր դասախօս:
1923 ին բնակութիւն կը հաստատէ Փարիզ, ունենալով գե-
ղարուեստական աշխոյժ եւ բեղուն գործունէութիւն մինչեւ 1936
թուական՝ իր վերջնական ներգաղթը Հայասատան: Փարիզեան
այդ շրջանին անոր գործերը կը ցուցադրուին այդ ժամանակի
խոշորագոյն վարպետներու՝ Փիքասոյի, Պրաքի, Լէժէյի գործե-
րուն հետ:
Հայրենիքի մէջ երկար տարիներու դժուարութիւններէ ետք
Քոչար իր արժանի տեղը կը գտնէ եւ կը սկսի դասաւանդել
գեղարուեստի հիմնարկներուն մէջ, միաժամանակ կը սկսի
ստեղծագործել՝ գծել եւ քանդակել: Այսօր անոր նկարները կը
զարդարեն աշխարհի շատ յայտնի թանգարաններու պատերը,
իսկ անոր գլուխ գործոց քանդակները եւ յատկապէս Սասունցի
Դաւիթը, մայրաքաղաք Երեւանի խորհրդանիշերէն մէկը կը
սեպուի:
Սասունցի Դաւիթի արձանը
Երուանդ Քոչար կը վախճանի Երեւան 1979 թուականի
Յունուար 22-ին:
Անուանակոչութիւն
Յունուարի 13-ը Քրիստոսի անուան՝ այսինքն ՅԻՍՈՒՍ անունը
դնելու յիշատակութիւնն է: Յիսուս կը նշանակէ փրկիչ, ինչպէս
որ հրեշտակը Մարիամին հրամայած էր կոչել նորածին մանուկը,
եւ այդպէս ալ եղաւ, մանուկի ծնելէն 8 օր ետք հրէական սովո-
րութեան համաձայն: Յիսուս անունը սովորաբար գործածուած է
աւետարանին մէջ, բայց այժմ աւելի գործածական է Քրիստոս
անունը որը կը նշանակէ Մեսիա-Օծեալ:
Յիսուսի անունը մարդկութեան համար նոր էջ մը բացաւ որ-
պէսզի «Ով որ անոր հաւատայ, չկորչի այլ յաւիտենական կեանք
ժառանգէ»:
Շար. էջ 13
