1. ERLAZINO FUNTZINOA
1.ZENTZUMENAK: Kanpoko estimuluak jasotzen dabezan zentzumen organoak
begiak, mihina, sudurra, belarriak eta azala dira.
1)Ikusmena: Kolorea, forma eta distantziari buruzko informazinoa emoten dau.
Ikusmen organoa begia da.
Argia begi niniaren bidez sartzen da. Irisa uskurtu edo dilatatu egiten da,
kristalinoak objetuak fokuratzen dauz, erretineak lehen irudia sortzen dau eta
ikusmen nerbioak erretinan sortutako irudia garunera eroaten dau guk ikusten
dogun irudia ikusiz.
2 eta 3) Dastamena eta usaimena: Zaporeei eta usainei buruzko informazinoa
emoten dabe. Dastamen organoa mihina da, eta usaimenarena sudurra.
Airea sudurretik sudur hobietara doa, eta pituitariara heltzen da, honek usain
zentzazinoak garunera igorten dauz usaimen nerbioaren bidez.

2. Dastamen papilak mihinean dagoz, informazinoa garunera eroaten dabe dastamen
nerbioen bidez.
4)Entzumena: entzumen organoa belarria da. Soinua belarritik zartu eta kanpoko
entzumen hoditik tinpanora heltzen da. Hau bibratzen hasten da eta mailu,
ingude eta estribo hiru hazurtxoak jasotzen dabez bibrazinoak eta barruko
belarriko barraskiloak jasotzen dauz eta zeinale bihurtzen dauz. Entzumen
nerbioaren bidez garuneraino heltzen dira eta soinuak interpretatzen dira.
5)Ikumena: Gogortasuna, egiturea edo tenperatureari buruzko informazinoa
emoten dau. Ikumenaren organoa azala da. Dermisean nerbio amaiera dagoz.
2.NERBIO SISTEMEA: Neurona izeneko zelulez osotuta dago. Neuronek
estimuluak alkarri igorten deutziez bulkada elektrikoen bidez.

3. Nerbio sistemeak zati nagusi bi daukaz: Nerbio sistema zentrala eta nerbio
sistema periferikoa.
1)Nerbio sistema zentrala: entzefaloz eta bizkarrazur muinaz osotuta dago.
. Entzefaloa: garunaz,zerebeloaz eta bizkarrazur erraboilaz osotuta dago.
Garuna: oroimena, emozinoak eta borondatezko ekintzak.Zentzumenek jasotako
zentzazinoak interpretatu.
Zerebeloa: orekea eta mogimendua.
Bizkarrazur erraboilea: entzefaloa eta bizkarraur muina lotu eta ohartu bako
mogimenduak ( arnasketea, bihotzaren taupadak eta betazalen mogimendua).

4. .Bizkarrazur muina: gorputz atalak entzefaloagaz lotu eta ekintza
erreflexuak.
2)Nerbio sistema periferikoa: Mota biko nerbioak osotzen dabe:
.Zentzumen nerbioak: bost zentzumenek jasotako informazinoa entzefalora
eroaten dabe.

5. . Nerbio motorrak: entzefaloak emondako erantzuna
muskuluetaraino eroan.
3.LOKOMOZINO APARATUA: Hazur sistemeaz eta muskulu sistemeaz osotuta
dago.
1) Hazur sistema edo eskeletoa: gorputzari formea emon, eutzi eta bizi organoak
babezten dauz. Hazurrek eta kartilagoek osotzen dabe.
*Hazurrak: gogorrak dira. Batzuk luzeak, beste batzuk laburrak edo

6. zapalak. Hazur bi edo gehiago alkartzen diranean artikulazinoak osotzen
dabez, finkoak edo mugikorrak izaten dira.
*Kartilagoak: belarriak edo susdurrak osotzen dabez, eta
artikulazinoak eztaltzen dabez.
Hazur sistema:
2) Muskulu sistema: 600 muskuluz osotuta dago. Muskulu asko tendoien bidez

7. hazurrei lotuta dagoz.
*Lokomozino aparatuaren parte ez diran eta bakarrik gura bako
mogimenduak egiten dabezan muskuluak dagoz: Bihotzaren muskuluak
(TAUPADAK), gernu maskuriko muskuluak (GERNUA BATZEKO
MALGUTASUNA).
Muskulu sistema:
EGILEA: GARAZI GERVASIO