Hồi ký này dành tặng Thầy và những người bạn thân yêu của tôi - những người đã ủng hộ tôi về tinh thần cũng như chia sẻ hỗ trợ quà tặng tới những người bạn Phil, nạn nhân của siêu bão Haiyan ở Philippines vừa qua. Tôi sẽ nỗ lực hoàn thiện hồi ký 7 ngày với mỗi ngày một file đánh theo số hiệu từ DAY1 đến DAY7

1. m t ly nư c l c to th
là xong b a t i, m t b a th t ngon lành trong
êm
u tiên
Tacloban. Albert trao
i thêm v công vi c cho ngày mai, ngh ngơi m t lúc chúng tôi i
ng , lúc này kho ng 8:45PM, nhóm chúng tôi g m 5 ngư i, 1 n c nh sát b o v (hôm sau
1 ch c nh sát ang mang b u vì lo cho ch ng nên gia nh p nhóm, v y là có 4 c nh sát) và
thêm 2 b n tr hi n ang th t l c b m trong lúc ch y di t n ư c các anh ch trong nhóm
c u tr
mang v , t ng là 8 ngư i c
b n ngư i n m m t gian trên sàn nhà. H nói tôi là
VIP nên ư c ưu tiên ng trên giư ng gian trong, t
ch i mãi nhưng không ư c, h nói
văn hóa Phil là như v y ( i m này tôi th y gi ng ngư i Vi t chúng ta). Th i ti t
gi a mùa
lúc
ông nhưng bên Phil v n là cu i hè khá nóng (Phil ch có mùa hè và mùa thu),
u ch c là do m t tôi ng thi p i nhưng chưa
và b n mu i vo ve
say. Tôi c
ta ang là
y m t ti ng sau thì t nh gi c do nóng
t liên t c, v y mà v n nhi u ti ng ngáy
u
u ch ng t h ng khá
n m u i mu i v y cho t i g n sáng, khi t i mu i rút i tôi l i thi p cho t i khi
nghe ti ng Albert kh g i: my friend ... my friend, good morning ! Good morning, tôi áp l i
r i ng i d y.
DAY 3: NGÀY TH
HAI
TACLOBAN (24/11)
Lúc tôi ra kh i giư ng nhìn
ng h
ã là 6:45AM, m i ngư i ã di t n ai lo vi c n y. Tôi
vào nhà v sinh ánh răng b ng c c nư c l c, nư c máy v n b c t và các thùng ch a d
phòng trơ áy. Tôi và Albert i m tâm sáng b ng mi ng cơm cháy óng gói tôi mang t
Vi t Nam sang kèm m t c c nư c l c to. Chúng tôi bư c ra c a thì g p m t anh c nh sát
phòng ngoài cũng chu n b
ngư i
i làm (h chia ca, ban ngày m t ngư i tr c trên ph , m t
l i b o v ch chúng tôi và ban êm l i hoán
b t tay anh và nói c m ơn anh ã
c a anh và c m ơn tôi ã
cùng
n giúp
b o v chúng tôi, anh cư i nói ó là nhi m v
ngư i dân
giác s thân thi n và g n gũi v i c nh sát
i v trí), Albert gi i thi u, tôi chào,
ây. L n
u tiên trong
i tôi có c m
n chân thành như lúc này. Nhi m v trong bu i
sáng nay c a tôi và Albert là mang theo h p thu c và h p lương khô t i m t trung tâm tr
m côi ư c qu n lý b i các bà Sir. Ra ngoài ư ng tôi m i th y s
tàn phá b i siêu bão
Haiyan, Albert nói cách ây kho ng ch c ngày ư ng ph h u như không nh n ư c do
nh ng th
nát, rác và ngư i ch t tràn ng p trên ư ng ph . Nay các tuy n ph chính
h u như ã ư c d n thông nhưng hai bên ư ng
u ng n ngang ch ng ch t, nhi u khu
nhà c a b phá s p ch còn l i vài m nh tư ng, cáp i n và i n tho i
m
h n
t văng l n trong
n. M t vài khu còn hình nhà nhưng mái h u như b t c h t, c a n o tan hoang
bên tr ng t nh không m t bóng ngư i.

2. M t trong hai anh c nh sát b o v cho nhóm chúng tôi bu i t i
M t khu ph ven bi n h
Tacloban, xa xa là tr c thăng c u tr c a M

3. M t tuy n ph nh còn ng ng ngang chưa ư c d n
M t tuy n ph
ã ư c d n quang

4. Khu c a ngõ vào Tacloban
Hư ng d n s d ng thu c cho m t bà Sir trong trung tâm tr m côi. Bà là nhân ch ng th
hai k cho tôi nghe v th m h a c a siêu bão Haiyan sau Albert.

5. Chúng tôi t i m t trung tâm chăm sóc tr m côi, t ng m t các Sir ã d n d p l i r t s ch
s , ngăn l p. Sir k cho chúng tôi nghe sáng hôm bão
b vào: t nhiên th y nư c cu n
cu n t c ng tràn vào sân lênh láng, các Sir v i tri hô nhau gom h t t i tr vào m t phòng
và cho chúng ng i trên t ng trên cùng c a giư ng t ng sau ó các Sir sơ tán
thi t, kinh sách lên cao và i ki m các ch u l n, các b n nh a dùng
vào phòng t i tr . Nư c t
cc n
t m cho tr r i ưa
c ng x i x tràn vào làm ng p l t khá nhanh g n như h t, khi
nư c ng p g n x p x t ng hai c a chi c giư ng thì các Sir cho t i tr nh vào các ch u và
b n t m b ng nh a, nh ng
a tr l n thì v n cùng các Sir
ng trên t ng hai c a giư ng
n u nư c dâng ng p thì bám vào quanh b n t m nh a như chi c thuy n nh . Cũng
may là toàn b giư ng k t c u thép khá n ng, l i
trong phòng nên không b nư c cu n
trôi và i u may n a là sau ó nư c ch ng l i không ti p t c dâng thêm n a, kho ng hơn
m t ti ng sau thì nư c rút d n. Có l cũng c n ph i gi i thích thêm
bi t t i sao các nh ch p tôi
sang Phil, Albert có
Taclban l i toàn m c áo màu c
nói r ng
sao vàng. S là trư c khi
ngh tôi mang theo m t chi c c Vi t Nam b i các nhóm tình nguy n
viên qu c t v n thư ng mang theo c
t m hình có hình c
các Friends c a tôi
qu c gia c a mình, m t khác b n mu n ch p vài
làm tư li u trong t ch c c u tr JIC Philippines. Vì n b n tôi m
tôi ki m mua r i mang sang, tôi m
qu c r t thiêng liêng và n u s
b i tôi hi u r ng
t nư c tôi lá c
t
d ng không úng cách thì nh là ăn g ch á, búa rìu c a
dư lu n, còn n ng là dính t i mang màu s c chính tr làm nh c qu c th . Úi gi , sao mình
thiêng th t, hôm qua i m l i báo m ng th y m t lo t bài trên Vnexpress, nld nói v s
c m c ngư c c a cô Quỳnh hoa h u th thao VN tham gia Mrs.Word 2013
vào t i 23/11 v a r i (sau ngày mình sang Phil 1 ngày), trên báo i n t
Hoa h u
c
Trung Qu c
nld còn gi t tít:
sai tên nư c, c m Qu c kỳ ngư c: N i nh c qu c th . Khi p, l i còn có
c gi
comment r ng: Làm nh c qu c th , c n x lý nghiêm nh ng ngư i liên quan. Th m i bi t
mình còn t nh táo chán b i t i gi mình m i có 40 cái tu i
t i trung h c, r i c trung h c chuyên nghi p l n
u, qua 12 trư ng t
i h c, ra công tác t i nay là g n hai ch c
năm mà chưa nơi nào, th y cô nào, ngư i nào ch cho mình cách c m c
úng, như nào m i là không b ngư c (mà thôi t
mình là não ph ng, không ch u t
Khánh
quan sát). Và
ti u h c
như nào m i là
nh n là d t, k o ngư i ta l i gán cho
chi u lòng anh b n Phil, tôi nh ô b n
HN ra khu ph c B H mua giúp 2 cái áo sơ mi ng n tay, may t v i màu
ngôi sao vàng
có
gi a, th nhé v a có hình tư ng liên tư ng t i c và như th cho nó lành,
m t khác mình nghĩ cũng t t khi m c
Tacloban vì bi t âu trên ư ng i l i g p ư c
ngư i Vi t mình ang k t bên ó càng d nh n ra nhau
Bà Sir ti p ón c m ơn s
giúp
chia s , giúp
.
c a chúng tôi và nói Chúa s phù h cho chúng tôi.
Chúng tôi c m ơn và t m bi t Bà ra v . Khu trung tâm tr g n nhà c a Albert vì th b n y

6. ưa tôi t i thăm ngôi nhà thân yêu c a anh y, l i r vào c t i n và dây d còn ch ng ch t
ch n ngang ư ng. Chúng tôi d ng l i trư c m t ngôi nhà r t ch c ch n có c ng s t, bên
trong có m t s ngư i do gia ình b n thuê
ngang và t ng m t còn
y bùn
giúp d n d p lau chùi, m i th
t trên n n nhà. Khuôn viên nhà c a Albert khá r ng,
ch ng 500 mét vuông ki n trúc b i 4 ngôi nhà
khách
còn ng n
c l p nhau, ngôi
ngay c ng vào thi t k ki u t ng dư i là thông t
u tiên là khu phòng
c ng vào sân và trên ó có 3
phòng dành cho khách t i thăm ngh . Ba ngôi nhà bên trong thì 2 ngôi là nhà 2 t ng, m t
nhà gia ình Albert
khách,
, m t nhà cho sinh viên thuê
tr còn ngôi nhà còn l i làm khu ti p
c sách ho c t ch c ti c tùng. Ngoài sân 2 chi c oto mà Albert nói chi c b n ch
là c a b n, chi c b y ch là c a m anh, c hai
u tr
thành
ng s t v n do b ng p
trong nư c bi n. B n d n tôi i gi i thi u t ng nơi mà b n nói r ng trư c bão b n ng i ch
nào
conference v i tôi, phòng nào d
ki n dành cho tôi ngh theo l ch công tác d
trư c bão, trên t ng hai b n còn ch khu nhà hàng mà d ki n ưa tôi i ăn (gi
s ch do n m c nh b
bi n), qu là cu c
ngày m i th có th thay
tr
ã b xóa
ng , ch sau m t
i hoàn toàn, ngư i thân có th không còn g p l i, tài s n có th
v tay tr ng ... và th m i th y
nhau, t c b c nhau ch vì b t
nhau vì xung
i không th bi t ư c ch
ki n
i sao ngư i ta c
v i vàng, c
ng cho mình luôn là úng, h i nhau
t l i ích, l a g t nhau
tr c l i ... v y nh g p m t
xăm soi kèn c a
ti n thân, căm ghét
i h ng th y như th
ph ng nh ng th phù du ó li u có ích gì.
Albert k r ng kho ng 7h sáng ngày 8/11 nư c
và em gái, hai b n sinh viên
m
c a
t nhiên tràn vào x i x , nhà khi ó có m
tr , lúc nư c tràn vào tác
di chuy n sang phòng
ng l c r t m nh khi n không th
lên t ng hai, may khi y có ngư i hàng xóm tên Jun
ch y sang c u giúp và t ngoài ư ng có thêm 2 ngư i l trên ư ng ch y bão t t vào trú
cùng. M i ngư i di t n lên t ng hai, vì nư c tràn vào quá nhanh nên m i thi t b , máy móc
văn phòng h ng h t, r t may Albert còn k p rút ư c cái
c ng ch a d li u sau bao nhiêu
năm sưu t m và biên so n cho chương trình ào t o ti ng Anh. Nư c ti p t c dâng ng p
h t t ng m t và b t
u t i trên m t cá nhân
t ng hai, Albert nói r ng m i ngư i khi ó
khá b n lo n b i không th tư ng tư ng n i nư c
âu ra mà nhi u
n v y như th
mu n nh n chìm c thành ph Tacloban. Th i kh c y m Albert nói r ng t t c hãy cùng
c u nguy n, kho ng vài phút sau i u kỳ di u như trong c tích ã x y ra: không rõ t
âu
t nhiên m t chi c thùng phi b ng nh a màu xanh xu t hi n d t vào phía m n trái c a lan
can t ng hai và m i ngư i hò nhau kéo nó lên, vài giây sau chi c thùng phi th
hai xu t
hi n t i m n ph i và vài ch c giây sau n a chi c th ba d t vào phía trư c lan can. V y là
chưa
y 5 phút Albert và gia ình ã v t ư c 3 chi c thùng phi nh a màu xanh tr ng
r ng (th t kỳ di u, tôi quan sát xung quanh thì nhà c a Albert thu c lo i kín c ng cao tư ng

7. và không th hình dung t i sao ba chi c thùng phi ó l i l t vào ư c. Khi nghe Albert k
v y tôi ã nói r ng có l Chúa ã nghe ư c l i th nh c u c a anh và gia ình nên Ngài g i
chúng t i
chão
c u giúp gia ình anh). M i ngư i hò nhau dùng qu n áo và xé v i làm th ng
bu c t ng ngư i l i nhau r i bu c vào ba chi c thùng phi, s n sàng cho tình hu ng
n u nư c ti p t c dâng cao n a. R t may nư c cũng ch t m g n ngang ng chân t ng hai
thì d ng l i và nó rút i kho ng 1 ti ng sau ó.
nh ch p cùng anh hàng xóm cũng là ngư i giúp Albert trông coi d n d p khi gia ình t m
lánh n n v Ormoc.
Hai trong s 3 chi c thùng phi nh a màu xanh còn
l i trên lan can t ng 2

8. Nư c bi n nh n chìm m i th
ã h y h i h u h t tài s n c a ngư i dân Tacloban. Albert
ang xót xa nhìn l i con “x chi n” mà anh y m i mua ư c kho ng hơn 3 tháng. Chi c
Mitsubitshu 7 ch c a m anh y cũng g n như tr thành s t v n.
Albert k ti p r ng sau khi nư c rút i, b n ch y ra ngoài
n m tình hình thì ngay o n
u ư ng l i r vào nhà anh ã ng n ngang t i 7 xác ngư i, anh y bàng hoàng b i
không còn nh n ra thành ph thân yêu c a mình ch cách ây hơn ti ng
ng h nh ng
căn nhà m cúng xinh x n, nh ng cây c i xanh tươi, nh ng bi n hi u l ng l y gi
m t
ng
tr
lên
nát, hoang tàn kèm v i xác ngư i la li t, thành ph như m t bãi rác kh ng l .
H th ng c p nư c, i n và m ng vi n thông c a thành ph b tê li t hoàn toàn, b n hãy
hình dung con ngư i s ng trong hoàn c nh ó v i cùng xác ch t t i g n tu n li n không
i n, không nư c u ng, không th c ph m s kh ng khi p t i m c nào. Chuy n au lòng
ã x y ra: tr m cư p, gi t ngư i
tranh giành th c ph m... i u này báo chí, truy n thông
ã ăng tin nên tôi không mu n g i l i n i au và i u áng x u h vì hành vi sai trái ó
n a.
Trên ư ng tr v Albert ưa tôi ghé qua m t nhà băng, nơi nh ng nhân viên ang n l c
d n d p và setup l i h th ng cáp máy tính. Th y Albert bư c vào có m t anh râu tóc l m
ch m m c qu n ùi ch y ra b t tay chúng tôi, Albert gi i thi u tôi là b n t
tình nguy n viên và anh y là giám
c chi nhánh
tôi ã t i còn tôi thì quá ng c nhiên b i
ây giám
VN sang làm
ây. Anh y ôm tôi nói r ng c m ơn vì
c và nhân viên h cùng x n tay vào
làm vi c mà không có s phân bi t cao th p k c như thư ng th y
s ta. Chúng tôi nói

9. chuy n m t lúc r i d i i t i m t nơi Albert nói r ng có b n c a anh y làm vi c
h i thăm tình hình, ó là m t trung tâm c u h a do ngư i Trung Qu c
ây
u tư và b n c a
anh ang làm vi c tình nguy n t i ây. Trong lúc ch b n, có hai ngư i Tàu ra h i chuy n,
Albert gi i thi u và th y tôi m c áo có hình sao vàng m t ông Tàu khá c ng tu i ch vào áo
tôi cư i r ng: Vietnam one star, child of China mother five star. Ti ng Anh c a tàu kh a dù
l m kh m gi ng tôi nhưng cũng
tôi sôi máu vì ý c a nó là: Vi t Nam m t sao, con
c a m u qu c China 5 sao. Tôi l nh như ti n nhìn th ng vào m t nó
nh ch i m t câu thì
v a lúc b n c a Albert bư c t i, không hi u Albert có c m nh n ư c không mà khi y kéo
tay tôi cùng m y ngư i b n ra ngoài. Có l câu nói c a th ng tàu y là i u t i t nh t tôi
g p
Tacloban.
Ch p cùng anh giám
Ngư i
c chi nhánh c a m t ngân hàng t i Tacloban
ng c nh tôi là b n c a Albert tham gia tình nguy n trong
i ch a cháy

10. Bu i chi u chúng tôi ôm g n như toàn b s thu c còn l i băng qua nh ng khu ph
mang
n quyên góp cho m t b nh vi n.
ây là b nh vi n duy nh t
nát
Tacloban nh n ch a
b nh mi n phí cho ngư i nghèo, ti p chúng tôi là m t n bác s ăn m c gi ng như bà Sir
nhà th ch có khác màu v i. Ch nói r ng t ng m t b nh vi n g n như ng p h t vì th trang
thi t b máy móc t i t ng m t h u như thành ph th i, b nh vi n này do phía Hàn Qu c tài
tr nên có khá nhi u bác s
n t Hàn Qu c làm vi c
ây. Ch nói hi n b nh vi n ang
thi u thu c men nghiêm tr ng vì th nh ng h p thu c tôi mang
n r t h u ích cho b nh
vi n lúc này. Có m t s thu c s n xu t t i VN nên toàn b ng ti ng Vi t, tôi cùng Albert d ch
sang ti ng Anh
ch ghi l i. Chúng tôi chào t
bi t nhau b ng nh ng cái ôm, thông
thư ng ngư i Phil cũng giao ti p ch y u là thông qua b t tay, có l tôi xu t hi n vào hoàn
c nh khá
c bi t nên h u h t nh ng ngư i b n Phil tôi g p t c tu i tôi tr lên h
tôi, không c lúc m i g p thì ít nh t cũng là ôm lúc t m bi t. Cái ôm c a s
chia s và bi t ơn, tôi c m nh n r t rõ ràng như v y.
B nh vi n và ch bác s trong b nh vi n
Tacloban
u ôm
c m thông -

11. Trên ư ng v khi băng qua khu ph
nát n c mùi t
cái túi màu en trong
bên l ngã tư, có l h m i tìm th y t
ng xác ngư i
khí, chúng tôi th y có xu t hi n 2
ng ng n
ngang ó.
Trên b u tr i ti ng tr c thăng liên t c vang lên, chúng tôi bi t ó là nh ng chuy n tr c
thăng ch th c ph m và nư c u ng t
tàu sân bay USS c a quân
iM
u ngoài khơi
cách ó không xa mang vào c u tr . Tôi nói v i Albert r ng ngư i M x ng áng là anh c
c a th gi i vì nh ng hành
ng r t ý nghĩa m i khi
nh n r ng ngư i dân Tacloban r t bi t ơn hành
Qu c ch là th ng to xác nhưng l i có cái
âu ó th m h a x y ra, Albert xác
ng c a ngư i M và nói r ng Trung
uc am t
a tr , dân Phil h cùng cư i vào
m t China khi nh n ư c tin China tuyên b tài tr 100 ngàn ô la trong khi m t s nư c
khác ch ng xưng là cư ng qu c mà h còn t i tr
hàng ch c tri u ô (sau này nghe nói
China b c th gi i h cư i vào m t nên gư ng g o nâng gói tài tr lên trên tri u ô).
Bu i t i chúng tôi l i quây qu n bên nhau, chia nhau nh ng ĩa cơm tr ng ăn tr n mỳ và
chút
h p, cùng c ng ly b ng nh ng ly nư c l c, c phòng l i
y p ti ng cư i. Ăn t i
xong Oly ch nhà lôi trong c p ra m t v c sô cô la do m t cô b n anh g i t ng, anh nói
r ng m i chi c k o ch a m t message (thông i p) in trong m t b c k o khi ta m
m i ngư i b c m t cái và
nó ra,
c xem mình nh n ư c thông i p gì. C chín ngư i
thông i p khác nhau nhưng tôi ch nh
là tôi nh n ư c thông i p là ch
u có
“Thank you” -
c m ơn, Albert nh n ư c ch “You are happy” - b n ang r t vui, Oly nói r ng thông i p
anh y nh n ư c khá dài và
c rõ to: Why are you still alive ? nghĩa là: Sao mày v n còn
s ng v y? C t i chúng tôi cư i ng t ngã, tôi v a cư i v a ti n v phía Oly nói: So fun,
May I see it? - Bu n cư i th , tôi xem ư c không ? Th là c h i l i cùng xé lên cư i, tôi
ã b l a, làm gì có thông i p l kỳ th .... Hahaha.
Thêm m t bu i t i n m u i mu i cho t i t n kho ng 5h sáng r i ch p ư c m t t i 6h. Khi
t nh d y phòng ã
y p ti ng cư i và n ng ã xuyên vào nhà.
DAY 4: NGÀY TH
3
TACLOBAN (25/11)
Albert thông báo l ch bu i sáng s mang g o và ít thu c men cho m t gia ình
khu g n
sân bay và t i giúp d n d p nhà c a cho m t gia ình mà ch ch nhà là ngư i anh y ã
g p trên ư ng sau bão, ch b thương và ư c Albert dìu t i b nh vi n, trên giư ng b nh
ch g i l i chìa khóa nhà cho Albert
nh anh tr l i xem xét dùm ngôi nhà.
Sáng nay ra ư ng tôi c m th y lư ng ngư i xu t hi n trong thành ph dư ng như ông
hơn, l c lư ng c nh sát ã thay th h u h t cho quân
i trong v n
m b o an ninh.
Chúng tôi i b ng tuktuk tìm t i gia ình nơi c n chút g o và thu c men, m i th
trong nhà b ư t sũng và l y bùn. Trong nhà có m t ph n
là ch nhà cùng hai
c
a tr ,