1.
Van verontwaardiging naar
protest: mobilisatie
Jeroen Van Laer

2.
Waarover ik het wil hebben
• Normalisatie
• Crisis van politieke instituties
• Demonstratiedemocratie
• NIMBY
• Policing en betogingsfiles
• Definitie sociale bewegingen
• Diversiteit en fragmentatie
• Impact
• Actierepertoire offline en online
• Mobilisatiedeficit
• Belang van media
• Belang van socialisatie

3.
Deelnemen aan demonstratie (SCV-survey)

4.
0
100
200
300
400
500
600
700
53 - 59 60 - 67 68 - 74 79 - 84 90 - 97 01 - 05 06 - 10
Bron: M2P

5.
Begin ‘80 Begin ‘90 1999 - 2001 Verschil
België 13 21 39 +26
Nederland 12 25 32 +20
Zweden 15 22 35 +20
Frankrijk 26 31 38 +12
Denemarken 18 27 28 +10
Ierland 12 16 21 +9
Italië 25 34 33 +8
Duitsland 14 20 20 +6
Engeland 10 14 13 +3
Spanje 22 21 24 +2
Bron: World Values Studies

6.
Crisis of disengagement
“Globally there are more critical citizens, who
value democracy as an ideal yet who remain
dissatisfied with the performance of their
political system, and core institutions of
representative government”
(Pippa Norris)

7.
“We must not only prepare citizens for politics but
also improve politics for citizens.”
(Peter Levine)
 Versterken van het (socioculturele) middenveld
 Inzetten op burgerschapseducatie

8.
“Never doubt that a small group of thoughtful,
committed citizens can change the world; indeed, it is
the only thing that ever has.”

9.
“The European Commission has said it was
surprised by the scale of opposition to a global anti-
counterfeit treaty, having underestimated the
power of social media to mobilise protesters.”

10.
NIMBY

11.
Sociale beweging?
Formele en informele netwerken van solidair
met elkaar verbonden individuen, organisaties
en groepen, die zich collectief en buiten de
institutionele politieke arena inzetten voor een
gemeenschappelijk doel.

12.
A DRESS IS NOT A YES!
MY ASS IS NOT AN EXCUSE
FOR AN ASSAULT!
JESUS LOVES SLUTS!

13.
DIVERSITEIT
=
FRAGMENTATIE

14.
0
100
200
300
400
500
600
700
800
900
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
avg dlnrs
Acties
som dlnrs/1000
Bron: M2P

15.
W U N C

16.
Worthiness
Unity
Numbers
Commitment
+
Internal diversity
(Violence)
(Humor)

17.
38

18.
Bron: National Election Study Belgium, 1999, N=1637

19.
Een continuüm van tactics (P. Oliver)
• Informeren, overtuigen (consensus mobilization)
• ‘Legal politics’: lobbying, rechtszaken aanspannen (petities)
• Demonstraties: macht van het getal door demonstraties,
bijeenkomsten, optochten
• Extreme symbolische acties: zelfverbranding, hongerstakingen,…
• Economische druk: boycots, buycots, stakingen…
• Confrontatie, civil disobedience, ‘disruption’: sit-ins, bezettingen,
ook: onwettige demo’s
• Schade aan eigendom
• Geweld tegen personen
• Maar ook: culture jamming, online activism, guerrilla-acties, kunst,
street performances, parades, ‘zines’,…
40

20.
• Pre- en post-test in
mobilisatiecampagne
Klimaatcoalitie
• n = 2109 (golf 1)
n = 1515 (golf 2)
• 4 verschillende
milieuorganisaties:
– Greenpeace (massabeweging)
– Velt vzw (niche organisatie)
– BBL (koepelorganisatie)
– Groen (politieke partij)

21.
Het zijn je vrienden die
je op straat helpen,
maar het zijn
organisaties die je er
houden.
“If you want drama,
get a movement.
If you want results,
get an organization.”
S. Alinsky

22.
THE FIRST TIME
IS THE HARDEST

23.
Tot vrijdag in Brussel!