1. samen leren groeien
1
strategisch leren
In dit nummer onder andere:
Leren in een Europese onderneming: utopie of toekomst?
Leren en werken verbinden
Positioneren en professionaliseren van leren
Strategisch leren ook in het onderwijs? Jazeker!
3. 3
Alstublieft!
Met trots presenteren we het magazine Ondanks, of misschien juist mede Leren is ons vak en onze passie! We
samen leren groeien. We koppelen door, de economische recessie is het wisselen regelmatig en met plezier
ontwikkelingen over leren aan onze voor organisaties van levensbelang van gedachten over de ontwikkelingen
eigen visie en laten u kennismaken met om te zorgen dat zij medewerkers met op dit vlak met elkaar en met onze
onze eigen ervaringen. Dit nummer staat de juiste kwaliteiten aan zich weten klanten. In dit magazine delen wij onze
in het teken van strategisch leren; een te binden. Bovendien zal tot 2013 expertise met u, maar we nodigen u ook
thema dat de komende jaren hoog op de ongeveer 20% van de Nederlandse uit te reageren. Uw reactie en mening
agenda van veel organisaties zal staan. beroepsbevolking, en daarmee veel leiden bij ons weer tot nieuwe ideeën
expertise, de arbeidsmarkt verlaten. en kennis. De auteurs hebben genoten
van het schrijven, wij wensen u veel
leesplezier!
Hans van der Velden
Miranda Luttik
samen leren groeien
4. 4
Even voorstellen...
Wij zijn TriamFloat Wanneer Giraffe HR? Wanneer TriamFloat?
Wij zijn TriamFloat, een ambitieus Als u expertise nodig hebt op het gebied Als u brede opleidingskundige expertise
bureau met eigen-wijze professionals van Human Resource Management, nodig hebt. Als u een deskundige en
met een passie voor leren en zowel consultancy als interim. kritische sparringpartner, een stevige
ontwikkelen. Wij hebben naam en faam Als u allround HR-professionals zoekt die projectleider, onderwijskundig expert of
opgebouwd als Triam (sinds 1983), Float graag voor u hun nek uitsteken. praktische ondersteuner zoekt om het
Opleidingspartners (sinds 1997) en Float Als u op zoek bent naar HR-specialisten leren in uw organisatie te versterken.
Onderwijspartners (sinds 2005). Per 1 met een rijke ervaring op het gebied Als u op zoekt bent naar ervaring en
januari 2010 vormen we samen met van E-HRM, Talent Management of expertise op het gebied van strategisch
Giraffe HR de HR-tak van The Human Personeelsverplaatsing. leren, ict en leren, kennismanagement,
Network for Professionals. competentiegericht opleiden of
het werken vanuit de waarderende
benadering.
Doordat onze consultants nauw
samenwerken, waarbij zij elk hun
eigen specialistische focus inbrengen,
ontstaat energie en synergie, waar u van
profiteert.
5. 5
Typisch een TriamFloater
Toont passie voor leren Werkt eigen-wijs Trekt samen op
Brengt op eigen wijze zijn visie op leren Staat voor zijn deskundig advies Maakt u mede-eigenaar
Laat zijn bijdrage aan uw groei zien Stelt met hoofd en hart kritische vragen Deelt deskundigheid
Maakt u enthousiast voor leren Implementeert met lef inventieve Stemt af op uw situatie
oplossingen
Typisch een TriamFloater
6. 6
Walmar Aardema
Walmar is een ervaren Walmar huurde ooit als
consultant met een relatiemanager voor Nationale-
creatieve en eigen-wijze Nederlanden TriamFloat in.
blik. Menig manager heeft Samen met Marieke Megens
in hem een inspirerende ontwikkelde hij een ‘self-
sparringpartner gevonden. assessmenttool’. De uitkomsten
van deze ontwikkelwijzer vormden
Zo adviseerde hij de Eureko directe input voor POP’s en strategische
Academy Life & Pensions opleidingsplannen. Zijn devies: als de
over het opleidingsbeleid en return on investment van leren omhoog
de inzet van vernieuwende, moet, maak dan een bewuste koppeling van
uitdagende instrumenten. leren met de strategie van de organisatie.
Typisch een TriamFloater
7. 7
Noëlle van ’t Hek
Onderwijskundige kennis en een Zij weet dat onderwijsinnovaties
commerciële achtergrond zijn de unieke alleen slagen als er afstemming
ingrediënten van Noëlle van ’t Hek- is tussen enerzijds de strategie
de Graaf. Haar kracht is om snel de van de scholen en anderzijds de
juiste onderwijskundige diagnose te inzet en deskundigheid van de
stellen en er vervolgens creatief naar te medewerkers. Noëlle fungeert
handelen. Binnen het onderwijsveld is dan ook het beste als tijdelijk
haar dynamiek op zijn minst opvallend regisseur van het inrichten
te noemen. Noëlle probeert haar van deze ontwikkelcultuur.
opdrachtgevers continu ervan te Haar doel bij al haar
overtuigen dat individuele bekwaamheid onderwijsopdrachten is zichzelf
van medewerkers een essentiële factor zo snel mogelijk overbodig te
is bij onderwijsvernieuwingen. maken. Immers: binnen scholen
zijn genoeg bekwame mensen.
Zij moeten alleen gezien en
verbonden worden.
Typisch een TriamFloater
8. 8
We streven naar doordachte Onze expertise staat in dienst van u
maatwerkoplossingen zodat u onafhankelijk blijft
Onze oplossingen zijn afgestemd We dragen zorgvuldig onze kennis over.
op uw situatie, verrassend én Door ons in te zetten, investeert u in uw
toepasbaar. eigen expertise.
We zorgen voor de juiste mensen We stellen u kritische vragen om het
op de juiste plaats beste resultaat te bereiken
We zetten uitsluitend consultants We blijven altijd vriendelijk, maar
in die qua expertise en vragen door als dit noodzakelijk is om
persoonlijkheid geknipt zijn voor tot een goed resultaat te komen.
de job.
Voor ons telt alleen úw einddoel
We communiceren open en direct Hoeveel passie we ook hebben voor ons
We ontvangen graag feedback. Zo vak, we verliezen uw organisatiedoelen
leren we zelf ook. nooit uit het oog.
samen leren groeien
9. 9
Leren en werken verbinden
Schakel tussen bedrijf en onderwijs
door: Sanna Langerak TriamFloat opereert als schakel tussen
het bedrijf en het onderwijs. Wij kennen
Bedrijven en onderwijs werken steeds immers beide contexten. Wij brengen
meer samen in het aanbieden van deze werelden bij elkaar, wat resulteert
opleidingen op MBO-niveau. in optimale MBO-leertrajecten voor
deelnemers of medewerkers.
In de praktijk blijkt het moeilijk om
opleidingen neer te zetten waarin het
leren op de werkplek, het leren op
school en de examinering één logisch
geheel vormen. Het bedrijf en het
onderwijs spreken soms een andere
taal. De belangen van het bedrijf, het
onderwijs en de lerende komen samen
in MBO-leertrajecten.
10. 10
Herkent u deze vragen?
• We willen een interne opleiding upgraden naar • Hoe kunnen we het leren in de praktijk en op
MBO-niveau. Hoe pakken we dat aan? school met elkaar verbinden (BBL en BOL)?
• Hoe kunnen we werkplekleren in onze opleiding • We willen een maatwerktraject inrichten.
vormgeven? Hoe kan dat eruit zien?
• Wat vraagt het aanbieden van een werkplekgerichte MBO- • Hoe werkt een EVC-traject en wat moeten we
opleiding van de werkplek, de begeleider en de lerende? daarvoor regelen?
• Hoe zorg ik dat de praktijkbegeleiders en assessoren • Waar moet een MBO opleiding aan voldoen om
bekwaam zijn om hun rol uit te oefenen? tegemoet te komen aan de wettelijke eisen?
• We zijn als opleiding en bedrijf in gesprek over het
inrichten van een MBO-opleiding. We komen niet op één
lijn. Wat nu?
11. 11
Een praktijkvoorbeeld Onze meerwaarde
Op welke wijze optimaliseer je een We signaleren knelpunten op de TriamFloat heeft ervaring in alle vlakken
maatwerktraject MBO-opleiding voor werkvloer en vertalen deze naar een van de opleidingsketen.
procesoperators? Deze vraag stelde opleidingsadvies voor de opleider. Wij spreken de taal van het onderwijs
FrieslandCampina Domo ons. Op deze wijze creëren we de en het bedrijfsleven. We weten waar
synergie tussen leren en werken: een een MBO-opleiding aan moet voldoen
TriamFloat is ingeschakeld om als spil meerwaarde voor de opdrachtgever. en we zijn ervaren in het inrichten
te fungeren tussen het bedrijf en de van werkplekleren bij bedrijven en
MBO-opleider. Bij het op maat maken TriamFloat bewaakt de kwaliteit en onderwijs. Wij kunnen u antwoord
van de opleiding treden we op als voortgang van het traject door de geven op de genoemde vragen.
kritische gesprekspartner namens ontwikkeling en afname van tussentijdse
FrieslandCampina Domo. We zorgen evaluaties. Op basis van de bevindingen TriamFloat kan verschillende rollen
voor een optimale aansluiting tussen van deelnemers, praktijkopleiders, pakken in het traject om te komen
de bedrijfsprocessen en de opleiding. assessoren en lijnmanagement doen tot een MBO-opleiding op de
Dit doen we door de samenwerking we voorstellen ter optimalisatie en werkplek. Denk aan ons in de rol van:
tussen HR, lijnmanagement en overige verbetering van het traject. projectleider, adviseur, ontwerper,
betrokkenen te optimaliseren. facilitator, ontwikkelaar en trainer van
assessoren.
samen leren groeien
12. 12
Positioneren en professionaliseren van leren
door: Marieke Megens
Een model als kader
Om inzichtelijk te maken welke bijdrage leren levert aan uw organisatie heeft TriamFloat een model ontwikkeld. Het model
‘Positioneren en Professionaliseren van Leren’ onderscheidt vijf fasen in de ontwikkeling naar een lerende organisatie:
van Ad hoc fase tot Creërende fase. De uitwerking van elke fase in zes te beïnvloeden aandachtsgebieden, maken het model
tot een herkenbaar en praktisch handvat.
Herkent u deze vragen?
• We hebben wel een visie op leren, maar hoe maken we deze concreet?
• Hoe zetten we leren op de agenda?
• Welke bijdrage levert leren aan onze organisatie? Hoe kunnen we deze bijdrage vergroten?
• Dragen de structuur en de cultuur van de organisatie bij aan het leren binnen de organisatie?
• Wat levert het ons op als we meer aandacht aan leren besteden?
• Past de rol van onze opleidingsafdeling bij de ambities die we nastreven?
• Waar moeten we beginnen om het leren in onze organisatie stapsgewijs te professionaliseren?
• Welke factoren zijn cruciaal in het proces om het leren een groei te kunnen laten doormaken?
• De opleidingsafdeling staat, we hebben alles op orde en hoe nu verder richting een lerende organisatie?
• Hoe zorgen we dat we onze ambities blijven najagen?
13. 13
Ons aanbod
Wij bieden twee workshops rondom
het door TriamFloat ontwikkelde model
(zie pagina 18).
In de workshops werken wij met u en
uw collega’s aan positionering van leren
en het daadwerkelijk professionaliseren
van leren binnen uw organisatie.
“De workshops hebben ons een
samenhangend beeld gegeven waar we
staan en waar we concreet heen willen “Het model ‘Positioneren en
met leren en ontwikkelen binnen Vlisco. Professionaliseren van Leren’ maakt
We hebben handvatten gekregen voor heel inzichtelijk waar we als Kennis-en
“De workshops hebben ons geholpen het professionaliseren van het leren Leercentrum staan en waar we heen
om een lange termijn visie neer te binnen de organisatie in de vorm van willen. Het helpt ons om te vergelijken
zetten voor onze academies. Nu weten acties om van de huidige naar de of het beeld dat elk individu heeft
we waarop we ons moeten focussen!” gewenste situatie te komen.” overeenkomt met het totale beeld.”
Afra Schipper en Talia van Essen Rolf van der Gaast Jennifer Middleton
SITA Vlisco Kennis-en Leercentrum IND
14. 14
Workshop ‘Positionering’ Resultaat
In een workshop van vier uur maakt Inzicht in de huidige bijdrage
u kennis met het model ‘Positioneren van leren aan de organisatie en
en Professionaliseren van Leren’. duidelijkheid over de gewenste
U kiest eerst individueel voor elk bijdrage van leren aan de organisatie.
aandachtsgebied een passende fase. U ontvangt na de workshop een
fotoverslag met een advies over te
Samen met uw collega’s deelt u doorlopen vervolgstappen.
vervolgens uw inzichten en bepaalt
welke positie het leren binnen uw
organisatie nu inneemt. U droomt
daarna over de toekomst. Welke
bijdrage levert het leren aan uw
organisatie over 5 jaar?
Hoe ziet dit droombeeld eruit? Samen
droomt u over een visie op leren die
aansluit bij de strategie, structuur en
cultuur van de organisatie.
15. 15
Workshop ‘Professionalisering’ Resultaat
Op basis van de resultaten van de Een stappenplan om het leren in uw
workshop Positionering benoemen organisatie te professionaliseren.
we gezamenlijk de stappen die nodig U ontvangt na de workshop een
zijn om het leren in uw organisatie te fotoverslag met een advies over te
professionaliseren. doorlopen vervolgstappen.
Met behulp van de moderatiemethode
ontwikkelen we samen met u in vier
uur een werkdocument waarmee u
uw gedroomde positie gaat bereiken.
Hierbij worden acties benoemd,
geselecteerd en geprioriteerd. Na de
workshops kunnen wij indien gewenst
op maat aanvullend een visiedocument
uitwerken of enkele concrete acties en
interventies oppakken.
samen leren groeien
18. 18
Samen Leren Groeien
Positioneren en Professionaliseren van leren versie 1009
Strategie Structuur Cultuur Mensen Middelen Resultaten
Waarde & Ontwikkeling Processen & Organisatie Basiswaarden & Leiderschap Mensbeeld Budget & ICT Producten & Effecten
Creërende Leren en organisatie- Leren is aanwezig in alle Experimenteren, creativiteit, Medewerker ontwikkelt ‘Business case’ is leidend Vernieuwing en ontwikkeling
ontwikkeling gaan samen. organisatieprocessen. denken in mogelijkheden, vanuit bevlogenheid en op voor de inzet van middelen. van (nieuwe) producten en
fase Individuen, groepen en
organisatie nemen initiatief
oplossingsgerichtheid.
Zelfsturende teams.
eigen kracht zichzelf en de
organisatie.
diensten door kenniscreatie.
en creëren eigen Leider is voorbeeld, Persoonlijk meesterschap.
leerprocessen. inspirator, motivator.
Volwassen Leren is een collectief proces. HRD inspireert tot leren Veranderen, verbeteren, Medewerker is kapitaal en Opleidingsbudget in de lijn. Verbetering van huidige
Leerstrategie is integraal met een aanbod van flexibiliteit, samenhang. kritische succesfactor. ICT ondersteunt sociale producten en diensten door
fase onderdeel van de
organisatiestrategie.
formele én informele
leerinterventies.
Dienend leiderschap,
coaching door de manager.
Talentontwikkeling. leerprocessen. kennisdeling met anderen.
Korte lijn HRD naar directie.
Kwalitatieve Leren is een individueel
proces, gericht op de
Afdeling opleidingen
stroomlijnt leren, biedt
Logica, efficiency, stabiliteit.
Situationeel leidinggeven.
Match vraag en aanbod
personeel.
Afdeling opleidingen
beheert budget.
Borging van huidige
producten en diensten door
fase doelen en strategie van de
organisatie.
centraal opleidingsaanbod
en bewaakt de kwaliteit.
Loopbaanontwikkeling. Meer geavanceerde ICT
ondersteunt administratieve
individuele kennistransfer
naar de praktijk.
Inzet van leren is maatwerk. Afstemming met lijn. en logistieke processen.
Kwantitatieve Leren is een individueel Portefeuillehouder Rationaliteit, werk goed doen, Medewerker leert functioneel Portefeuillehouder opleidingen Vergroten individuele
proces, waarbij er nauwelijks opleidingen heeft formalisme. en onder invloed van bewaakt het budget met expertise.
fase relatie is met de organisatie-
strategie.
makelaarsfunctie.
Verantwoordelijkheden MT
Sturend leiderschap, gericht
op beheersing.
consequenties.
Functieontwikkeling.
regels.
Beperkte ICT-tools
Onvoorspelbaar effect op
producten en diensten.
Leren wordt gezien als en medewerkers zijn niet ondersteunen administratieve
opleiden/trainen. benoemd. en logistieke processen.
Ad hoc Leren is een individueel Niemand speciaal met leren Loyaliteit, inzet, discipline, Medewerker is middel en Opleidingsbudget op Oplossen incidentele
proces, waarbij er geen en ontwikkelen belast. probleemgerichtheid. inwisselbaar. aanvraag beschikbaar. problemen of beloning voor
fase relatie is met de Initiatief voor volgen van Sturend leiderschap. Ontwikkeling op basis van medewerker.
organisatiestrategie. opleiding ligt bij medewerker persoonlijke belangstelling
Leren wordt gezien als of leidinggevende. of in opdracht van de
opleiden/trainen. leidinggevende.
Het door ons ontwikkelde model ‘Positioneren en professionaliseren van leren’
21. 21
Leren in een Europese onderneming:
utopie of toekomst?
‘De afdeling opleidingen lijdt aan de Een boek dat me al enige tijd inspireert
neurose van het profileren’. Hoewel in mijn denken, is “Modern kapitalisme”
leren en innovatie vaak in één adem van Donald Kalff. Het is niet alleen een
wordt genoemd, is de gemiddelde goede poging een derde alternatief te
opleidingsafdeling dagelijks druk met plaatsen naast het Angelsaksisch en
zich op de kaart te zetten. In tijden het Rijnlands ondernemingsmodel,
dat het even minder gaat met de maar zijn Europees model lijkt ook een
onderneming, wordt men vaak als rijk perspectief op het concept leren.
eerste wegbezuinigd. Op korte termijn Het laat bij mij beelden over leren
lijkt dat zelfs relatief weinig schade ontstaan die me wel bevallen. Dit in
op te leveren, behalve frustratie en tegenstelling tot de Angelsaksische
het onbenut laten van vaak kostbare blik, waar opleiden vooral tot doel
investeringen.’ heeft bestaande werkprocessen te
optimaliseren. Ook het Rijnlands model
beperkt zich tot meesterschap en het
beheersen van het ambacht.
samen leren groeien
22. 22
Kalff stelt dat niet kapitaal, grondstoffen of kennis schaars zijn, ‘Strategisch leren is in zichzelf niet
maar de kwaliteit van de medewerkers. Opleiden ziet hij als normatief, het leren volgt of voedt elke
broodnodige investering om de kwaliteit van medewerkers te willekeurige strategie.’
ontwikkelen, met als enige doel om economische waarde te
creëren. Kalff doet slechts een paar uitspraken over het leren Volgens Kalff is een onderneming een werkgemeenschap
zelf. Zo noemt hij de geringe effectiviteit van trainingen en gebaseerd op onderling vertrouwen. Het leidende principe is
pleit hij voor andere vormen van leren, zoals interne stages en niet het streven naar maximale winst, maar het creëren van
het leren in de werksituatie. economische waarde. Economische waarde is het verschil
tussen de constant gemaakte verwachte inkomsten en
Het Europees ondernemingsmodel in een notendop uitgaven, inclusief vergoeding voor de kapitaalverschaffers,
In “Modern kapitalisme” beschrijft Kalff het falen van zowel een lange termijn perspectief dus.
het Angelsaksisch als het Rijnlands ondernemingsmodel.
Vervolgens beschrijft hij een alternatief: het Europees
ondernemingsmodel. Kalff ziet het model vooral in Europa als
alternatieve optie voor de beursgang van grotere succesvolle
directeur-grootaandeelhouders ( dga’s)
23. 23
De ondernemingstructuur kent een strategische raad die Het kiezen van één eenduidig doel, economische waarde, biedt
de ondernemingsfunctie borgt. Zij ontwikkelt nieuwe een duidelijk en rationeel criterium om beslissingen te nemen.
waardevolle activiteiten en bedrijfsconcepten die in de Het maakt vergaande delegatie van verantwoordelijkheid
toekomst voldoende economische waarde genereren. Het mogelijk en daarmee het bestuur op basis van uitgangspunten
bestuur is belast met het structureel verhogen van het in plaats van regels. Het is duidelijk dat medewerkers op
economisch potentieel van de bestaande bedrijfsconcepten alle niveaus en in alle posities direct bijdragen aan het
en de bedrijfsonderdelen die deze concepten exploiteren. ondernemingsdoel.
Het middenkader stelt, binnen de bedrijfsonderdelen, de
economische waarde veilig en bouwt deze verder uit. Ook het leren staat in het Europees ondernemingsmodel in het
teken van het creëren van economische waarde. Dat betekent
Het succes van een onderneming hangt af van de dat bij alle leeractiviteiten de vraag wordt gesteld: “Wat
samenwerking van mensen. Dit in tegenstelling tot het draagt het bij aan de toekomstige economische waarde van de
Angelsaksisch denken waarin juist het individu krediet (en onderneming?”. Leren en opleiden wordt daarmee niet gezien
bonussen...) kan opeisen voor goede prestaties. Ondernemen als kostenpost, maar als investering.
betekent voorwaarden scheppen waaronder teams optimaal
samenwerken. Zo wordt werk een plek waar de mens aan een
groter geheel bijdraagt en tot zijn recht kan komen.
24. 24
Een denkkader voor strategisch leren Een belangrijk uitgangspunt van het model is dat de koppeling
In 2009 boog een team van TriamFloat consultants zich over met de organisatiestrategie leren waardevol maakt. Waar het
het thema Corporate Universities. Ze ontwikkelden een echter geen uitspraak over doet, is die strategie zelf of het
model over strategisch leren, om daarmee klanten een nog doel waarnaar die strategie moet leiden. Strategisch leren is in
beter gefundeerd advies te geven over het positioneren en zichzelf niet normatief, het leren volgt of voedt elke willekeurige
professionaliseren van leren. strategie.
Het model laat zien dat er verschillende fasen zijn van leren Kan het Europees ondernemingsmodel, dat immers het creëren
in een organisatie. Voor elke fase is kort beschreven wat de van economische waarde als enige doel stelt, wellicht invulling
verbinding is tussen het leren en de organisatiestrategie, geven aan dit vacuüm?
alsmede een aantal organisatiedimensies zoals mensen,
cultuur, middelen, resultaten en structuur. Zonder een
uitspraak te doen over wat goed of minder goed is, is het een
bruikbaar denkkader gebleken bij het in kaart brengen van de
bestaande en de gewenste situatie in een team of organisatie
(-onderdeel).
26. 26
Strategisch leren in een Europese onderneming Sinds Peter Senge in 1992 de wereld veranderde met zijn boek
Hoe verhoudt het Europees ondernemingsmodel zich tot “De vijfde discipline” hebben legio auteurs zich gebogen over
het denkkader voor strategisch leren? Is het Europees het concept lerende organisatie. Als je een aantal kenmerken
ondernemingsmodel per definitie een lerende organisatie? Als van de lerende organisatie opsomt, zie je zeker raakpunten
het samenwerken van mensen het succes van de onderneming met het Europees model. Denk aan het afzien van hiërarchie
bepaalt, wat zijn dan de gevolgen voor de vorm en inhoud van en het delegeren van beslissingsmacht, het werken in kleine
de leeractiviteiten? Wat zijn de gevolgen voor de positie en specialistische teams en de nadruk op leren in teamverband.
inrichting van de leerfunctie als leren als enige doel heeft het
creëren van economische waarde? Andere kenmerken doen weer wat meer Rijnlands aan, zoals
Welke leer- en ontwikkelvragen liggen er op de verschillende het opvatten van de organisatie als een holistisch geheel. Het
niveaus in de organisatie, bijvoorbeeld in het scenario van benadrukken van de rol van de leider klinkt weer wat meer
doorgroei vanuit een dga, waar Kalff hoge verwachtingen van Angelsaksisch.
heeft?
Toch doet de taal waarin Kalff spreekt, ook sterk denken aan
Vragen te over, die roepen om verder denkwerk. Hieronder de volwassen fase. Hierin is collectief leren en strategische
een eerste aanzet tot het beantwoorden van de eerste twee kennisdeling een speerpunt. Leren is een onderdeel van het
vragen. strategisch organisatiebeleid. Ook de visie op de mens, als
drager van kwaliteit en dus kritische succesfactor voor de
organisatie, sluit aan bij Kalff.
27. 27
Een onderneming die zich wil omvormen in de richting TriamFloat is gegrepen door leren, ook ik krijg er energie van
zoals Kalff het schetst, kan er zeker baat bij hebben zich als ik daarover mag meedenken of adviseren. Onze missie
te verdiepen in de “ lerende organisatie”. Organisaties die is niet voor niets: bijdragen aan beter leren in Nederland.
hun leerfunctie verder willen ontwikkelen zouden zeker Naast mijn eigen passie voor leren heb ik de stellige
eens kennis moeten nemen van het boek van Kalff! overtuiging dat organisaties pas echt gaan renderen als er
strategisch wordt geleerd door de medewerkers. Al begrijp ik
De grootste meerwaarde van het model van Kalff zie dat het een utopie is, of misschien zelfs onnodig, het liefst zie
ik echter daarin dat het, door een heldere uitspraak te ik overal lerende organisaties ontstaan.
doen over het doel en de inrichting van de onderneming,
ook een antwoord geeft op de legitimeringsvraag van de
leerfunctie.
28. 28
Strategisch leren ook in het onderwijs?
Door: Sanna Langerak
Positioneren en professionaliseren van het leren is ook
relevant voor onderwijsinstellingen. Ik geef u een kijkje
in mijn gedachten.
Jazeker!
Nederland wil tot de top 5 van de kennissamenlevingen Hoe kan een onderwijsinstelling werken aan deze speerpunten
behoren. Strategische beleidsdocumenten van VO-, MBO- en uit de strategie voor de toekomst? Het bepalen van de positie
HBO-Raad focussen allemaal op dit doel. Op dit moment is er met betrekking tot het leren van de organisatie is daarbij
in het onderwijs echter nog weinig aandacht voor levenslang een belangrijke eerste stap. Kies een positie die past bij uw
leren. Een leergierige professionele cultuur ontbreekt. Er is doelen. Vervolgens is het van belang de organisatie onder de
onvoldoende aandacht voor employability. De onderwijsraden loep te nemen. Vanuit de huidige stand van zaken werkt u toe
geven als oplossing een aantal speerpunten. Schoolleiders naar de gewenste situatie.
moeten in staat zijn van scholen ‘lerende organisaties’ te Hoe vormt het model voor strategisch leren een handvat om
maken met een professionele cultuur. Onderwijsinstellingen uw doelen te bereiken? Als je als organisatie bewust keuzes
moeten investeren in de kwaliteit van docenten en ook in maakt over de mate waarin je een lerende organisatie wilt zijn
een omgeving die docenten uitdaagt om hun talenten te en hier ook de voorwaarden voor schept, maak je vanzelf een
ontwikkelen en benutten. grote stap in de goede richting.
29. 29
Ik vind dat onderwijsinstellingen een voorbeeldrol hebben
te vervullen op het gebied van levenslang leren. Leren en
aandacht voor de loopbaan van de medewerkers zou een
gegeven moeten zijn binnen alle onderwijsinstellingen.
Leren moet dan wel gericht zijn op het organisatiedoel en met
verantwoordelijkheden laag in de organisatie. Het toegroeien
naar de creërende fase of de volwassen fase lijkt mij dan
ook evident.
Juist onderwijsinstellingen hebben er baat bij als ze op alle
dimensies van de organisatie voorwaarden scheppen voor
leren, en als talenten van mensen worden benut. Alleen dan
raken medewerkers betrokken en toegerust op hun taak
voor de toekomst. De baten gaan bovendien verder dan het
niveau van de medewerker. De organisatie wordt een goed
lopende machine die continu leert en innoveert gericht op het
gezamenlijke doel. Is uw organisatie klaar voor de toekomst?
30. 30
minicolumn
door: Zeefje
Strategisch leren, weet u wat dat is? Vervolgens leerde ik datgene dat werd
Nou, ik wel! Ik heb in mijn studententijd gevraagd uit mijn hoofd en legde het
heel veel geleerd, en strategisch leren boek ‘s nachts onder mijn kussen. (Tot
hoort daar zeker bij. Gedwongen door het tegendeel bewezen wordt, werkt
te dikke, onbegrijpelijke boeken en alles, is mijn adagio.) Meestal was
saaie colleges op onchristelijke tijden. mijn strategie effectief en het leverde
Ik bedelde uittreksels bij slimme me kostbare extra tijd op voor mijn
medestudenten en verzamelde oude bijbaantje, uitgaan of andere belangrijke
tentamens bij ouderejaars. dingen in het leven.
Kortom: lang leve strategisch leren, ik
kan het u van harte aanbevelen!
31. 31
leestips
Modern kapitalisme Situationeel opleiden en leren Krachtbron van een lerende organisatie
Donald Kalff Gerard Bergenhenegouwen Cees Hoogendijk
ISBN-13: 9789047002086 ISBN-13: 9789013048629 ISBN-13: 9789081498418
Donald Kalff presenteert Leren is het meest succesvol Een prachtig en
een nieuw model voor als er een link is met inspirerend boek
grootschalig ondernemen. succesvol handelen in de over duurzame
Een uitdaging voor iedereen werksituatie en er tijdens organisatieontwikkeling
die geïnteresseerd is in het leren concrete relevante richting een lerende
wat de kenmerken zijn van succesvolle situaties centraal staan. Makkelijk organisatie. Een resultaat dat TriamFloat
organisaties. Kalff doet inspirerende gezegd, maar in de praktijk vaak niet in haar projecten graag nastreeft. We
uitspraken over investeringsbeslissingen, zo eenvoudig gedaan. Dit boek bevat onderschrijven van harte het statement
taken van bestuur en management, praktische uitgangspunten: voor ons en dat de ‘opleidingsfunctie’ in organisaties
innovatie en de rol van leren en onze klanten zijn ze al vaak bruikbaar kan en moet doorgroeien tot een
opleiden. gebleken. krachtbron van integraal leren en
ontwikkelen. Ook als voor u de lerende
organisatie vooral nog een droom is, is
dit boek een aanrader.
