Nisan 2013 , TBB ve Çanakkale Barosu'nun düzenlediği Kazdağları ve Siyanürlü Altın Madenciliği Sempozyumunda Av. Bülent Kaçar tarafından yapılan sunum.
2. Av. Z. Noyan Özkan
1953 yılında Zonguldak’ta doğan Av.Z.Noyan ÖZKAN
TED Ankara Koleji ve Ankara Hukuk Fakültesi’nden
mezun olduktan sonra 1978 yılında girdiği İçişleri
Bakanlığı’nda önce Maiyet Memurluğu, 1981’den
itibaren Sivas’ın Koyuluhisar, Trabzon’un Yumra ve
Zonguldak’ın Ulus ilçelerinde Kaymakam olarak görev
yapmıştır.
1983 yılında istifa ederek İzmir’de serbest avukat
olarak çalışmaya başlamış ve 2000-2002 yılları
arasında İzmir Barosu Başkanlığı görevini
yürütmüştür. Beynun Özkan’ın eşi, Elif Özkan’ın
babasıdır.
3. Av. Z. Noyan Özkan
IUCN (Uluslararası Doğa Koruma Örgütü) ve IBA (Uluslarası
Barolar Kurumu) üyesi olup,
1990 yılı Bergen Çevre ve Kalkınma Konferansına Türkiye Hükümet
dışı kurumları temsilen katılmıştır.
1990 Tuna Çevre Kurumları toplantısı, 1991 Sundsvall Çevre ve
Sağlık Konferansı, 1993 ve 1995 Madrid/ Barselona Akdeniz Çevre
Örgütleri toplantılarına katılmıştır.
Radyoda Kent ve Çevre adlı program hazırlayıp sunmuştur.
Milliyet Ege ekinde ‘Kent ve Çevre’ adlı köşeyi yazmıştır.
İzmir Çevre Harekatı Avukatları Grubu ile başta İzmir olmak üzere
Türkiye genelinde;
Bergama Siyanürlü Altın Madeni,
Akkuyu Nükleer Santrali,
Gökova / Yatağan Termik Santralleri
Konak Alanı Galleria, Kordonboyu, Karşıyaka Katlı Otopark,
Kokarkoy, İnciraltı, Egepalas, gibi çevrenin korunmasına ilişkin
davalarda yer almıştır.
Baro yayınlarından 'Uluslararası Çevre Sözleşmeleri', 'Çevre Hakkı'
'17 Ağustos Depremi Hukuki Tespitler‘ adlı kitapların
hazırlanmasına katkıda bulunmuştur.
5. Bergama Altın Madeni Davaları
Çevre Bakanlığının, Eurogold firmasına siyanür liç
yöntemi ile altın madeni iĢletilmesine izin verilmesi
yolundaki ÇED olumlu görüĢünün iptali amacıyla
Bergamalı 652 yurttaĢ tarafından 1994 yılında
Ġzmir Ġdare Mahkemelerinde davalar açılmasında
ve takibinde önemli katkılar sağlamıĢtır.
Ġzmir 1. Ġdare Mahkemesi’nin 15 Ekim 1997 tarih
ve 1997/636-877 sayılı kararı “ sağlıklı çevrede
yaşama hakkı ”nı açıkça vurgulayan örnek bir
karardır.
6. Bergama Altın Madeni Davaları
“Yaşam hakkı”nı düzenleyen Anayasa’nın 17. maddesi ile
“sağlıklı çevrede yaşama hakkı”nı düzenleyen 56. maddesine
dayanılarak verilen kararda özetle; “…Çevresel Etki
Değerlendirme (ÇED) ve bilirkişi raporlarında da öngörülen
olası risk faktörleriyle çalışan ve bu riskin gerçekleşmesi
halinde doğrudan veya çevrenin bozulması ile dolaylı olarak
insan yaşamını etkileyeceği kesin olan siyanür liç yöntemi ile
altın madeni işletilmesine izin verilmesi yolundaki işlemde
kamu yararına uygunluk bulunmamaktadır…” denilmiĢtir.
Eurogold firmasının çalıĢma iznini iptal eden bu
karar, gerek ulusal mahkemelerde, gerekse Avrupa
Ġnsan Hakları Mahkemesi’nde çevrenin
korunmasına iliĢkin yargılamalarda esas teĢkil
etmektedir. Fakat bu karar idare tarafından
uygulanmamıĢtır.
7. Bergama Altın Madeni Davaları
Sayın Av. Z.Noyan Özkan, firma yeniden çalıĢma izni alınca
“Siyanürle altın işletilmesi konusunda alınan mahkeme kararları var.
Son olarak İzmir Bölge İdare Mahkemesi‟nin aldığı ve Danıştay 6.
Dairesi tarafından onaylanan kararı var. Bu karar, Bergama’da
siyanürle altın işletilmesine izin vermiyor. Bu nedenle bu konuda
yeniden Çevre Bakanlığı kararı, şirketin yeniden başvurusu, ÇED
Yönetmeliği hazırlanması ve halkın kararı gerekiyor.” demiĢtir.
28.08.2000 ntvmsnbc.com haber sitesi
8. Bergama Altın Madeni Davaları
Ġzmir Çevre Hareketi Avukatları adına gözlem raporunu
kaleme alan Av.Noyan Özkan, raporunda;
„„Maden sahasının etkisi altında bulunan 16 köyde
yaşayan yurttaşların büyük çoğunluğu, 7 yıldır
siyanürlü yöntemle altın madeni işletmeciliğine karşı
çıkmakta, barışçı, yürekli, sevimli, çevreci eylemleriyle
Danıştay 6. Dairesi, esastan verdiği kararla, altın
madeni işletmeciliğinin risklerini, yurttaşların yaşama
ve çevre haklarını tehlikeye düştüğünü belirlemiştir.
Geçmiş hükümetin çevre bakanı Ziyaettin Tokar ve
Çevre Bakanlığı bürokratları, Danıştay kararını
uygulamamak suretiyle suç işlemişlerdir. Göreve yeni
gelen Çevre Bakanı İmren Aykut, mahkeme kararını en
geç 24 saat içinde uygulamalıdır.‟‟
03.07.1997, Sabah Gazetesi
9. Umut CumhurbaĢkanı’nda
BaĢbakanlığın, yargı kararlarına rağmen Bergama'da altın
madeni iĢletmeciliğine vize vermesi, 10 yıldır ‘‘siyanüre hayır’’
diyen köylüler arasında Ģok etkisi yaratırken, çevre hareketi
avukatları hukukçu CumhurbaĢkanı Ahmet Necdet Sezer'e
gönderdikleri,
„„ÇOK İVEDİ… Anayasa ihlali vardır‟‟ baĢlıklı yazıda, siyanür
liçiyle altın madeni çıkarılmasına onay vermeyen Ġzmir Ġdare
Mahkemesi ve DanıĢtay'ın kararlarının yok sayıldığı,
BaĢbakanlığın altı bakanlığa maden faaliyetini baĢlatmak için
talimat verdiği vurgulanmıĢtır.
Yazıda bu iĢlemlerin eski CumhurbaĢkanı Süleyman Demirel
tarafından baĢlatıldığı belirtilerek, ‘‘Türkiye Cumhuriyeti’ni hukuk
devleti yerine çadır devletine çeviren ve Anayasa’yı ihlal etmeyi
teamül haline getiren politikacı ve bürokratlardan bıktık,
usandık,’’ denilerek...
11. Termik ve Nükleer Santraller
Ġzmir Çevre Hareketi Avukatları Grubu'ndan Av. Z.Noyan
Özkan hem nükleer hem de termik santraller konusunda
bilimsel araĢtırmaları incelemiĢ ve çeviriler yaparak
kamuoyunun bilgilendirilmesi ne ve hukuksal sürece önemli
katkılar sunmuĢtur.
Akkuyu Nükleer santraline karĢı açılan davalarda vekil olan
Sayın Av. Özkan, FukuĢima felaketinden sonra ülke
liderlerine yazdığı mektup ile «…Ancak Japonya'da 5 gündür
devam eden felaketler zinciri nedeniyle meydana gelen yeni
ekonomik, sosyal ve politik durum karşısında öncelikle
Hükümetin ve sonra Ana Muhalefet Partisinin artık kendisine
çeki düzen vermesi; Mersin/AKKUYU NS için Rusya ile
yapılan sözleşme ve protokollerin derhal iptal edilmesi,
Japonya vd. Nükleerci ülkelerle Sinop vd yerler için yapıla
gelen pazarlıkların sona erdirilmesi KAMUSAL BİR
YÜKÜMLÜLÜKTÜR.. » çağrısını yapmıĢtır.
16.03.2011 tarihli iadeli taahhütlü mektubu
13. Termik ve Nükleer Santraller
Aralarında Ġzmir Barosu BaĢkanı Noyan Özkan'ın da bulunduğu
Baro Kent ve Çevre Komisyonu, Muğla Valiliği'ne gönderdiği
dilekçeyle Yatağan Termik Santralının gayri sıhhi müessese
ruhsatı ve emisyon izni almaksızın, üç ünitesiyle üretime devam
ettiğini belirterek termik santral ile ilgili yargılamada Aydın Ġdare
Mahkemesi ve DanıĢtay 6. Dairesinin dava konusu termik
santralın çalıştırılmasında hukuka ve Anayasa'ya aykırılık
olduğu yönünde kararları bulunduğu hatırlatılarak, insan ve
çevre sağlığını tehdit eden termik santralın faaliyetinin, hukuk
devleti ilkeleri ile bağdaĢmadığı belirtilmiĢtir.
Ortada bir anayasa ihlali bulunduğu, Türkiye'nin enerji
ihtiyacının yadsınamayacağı ancak bunların kesinleĢmiĢ
mahkeme kararlarına uymamayı haklı kılmayacağı ,Yatağan ve
çevresinde yaĢanan felaketin katlanılmaz boyutlara ulaĢtığı
vurgulanarak, 'Mahkeme kararı gereğince, santralın faaliyetine
derhal son verilmesini, mahkeme kararının bugüne kadar
uygulanmamasının nedenleri hakkında bilgi verilmesini ve
dilekçemize süresi içinde yanıt verilmesini dileriz‟ denilmiĢtir.
03.07.2001 Hürriyet Gazetesi
14. Ġzmir Kordon Yolu Davası
Ġzmir'in simgesi, faytonların, ailelerin gezinti mekanı
Kordonboyu ‘nun dolgu çalıĢmalarının kurbanı
olmaması ve rekreasyon alanı olarak kullanılması için
verilen mücadelede yer alan Avukat Noyan Özkan,
“ Burası SĠT olduğu için tek çivi dahi çakılamaz. Aylardır
insanlar kıyıdan da yararlanamıyor. Sorumlular
hakkında adli soruĢturma açmak için çalıĢacağız"
demiĢtir.
12 Kasım 1997, Milliyet Gazetesi
15. Ġzmir Kordon Yolu Davası
AVUKATLAR, Özfatura'nın „„Ne olursa olsun Kordon
Yolu'nu yapacağız. İzmir için hapse girmeye razıyım.
Üç beş tane boş teneke şamata yapıp müthiş gürültü
çıkarıyor. Bunların mesleki performansı olsa, ciddi
davalar alsalar, bu tür işlere vakitleri olmayacak‟‟
sözleri karĢısında manevi tazminat davası
açmıĢlardır.
BüyükĢehir Belediyesi eski BaĢkanı Burhan Özfatura,
Kordon Yolu'na karĢı çıkan Ġzmir Çevre Hareketi
Avukatları'na hakaret ettiği için 1.5 milyar lira tazminat
ödemeye mahkum edilmiĢtir.
25.06.2000 Hürriyet Gazetesi
17. Ġzmir, KarĢıyaka otopark davası
KarĢıyaka çok katlı otopark inĢaatı ile ilgili tartıĢmalar, 3
BüyükĢehir (Yüksel Çakmur, Burhan Özfatura, Ahmet
PiriĢtina) 3 KarĢıyaka Belediye BaĢkanı (Cihan Türsen,
Kemal Baysak, ġebnem Tabak), 3 Vali (Kutlu AktaĢ,
Erol Çakır, Kemal Nehrozoğlu) döneminde sürdü. Ġzmir
Çevre Hareketi Avukatlarından Av.Z.Noyan Özkan,
Mahkeme ve DanıĢtay nezdindeki mücadelede yerini
aldı.
18. Ġzmir, KarĢıyaka otopark davası
ÇEVRE hareketi avukatlarından Noyan Özkan'ın da
aralarında bulunduğu 4 KarĢıyakalı, Çevre Kanunu'na
dayanarak hemşehri sıfatıyla, katlı otopark imar planı
ve inĢaat ruhsatının iptali için 7 yıl boyunca 4 ayrı dava
açtı.
Ġzmir 1. ve 2. Ġdare Mahkemeleri'ndeki bu davalar
sonunda imar planı ve inĢaat ruhsatı iptal edildi.
DanıĢtay da kararı onayladı. Bayındırlık Bakanlığı'nın
mahkeme kararlarına uyulması yönünde aldığı karar
sonrasında KarĢıyaka Belediye Encümeni yıkım kararı
verdi.
15.01.2000 Hürriyet Gazetesi
19. Ġzmir Baro BaĢkanlığı Dönemi
• 2000 – 2002 yılları arasında Ġzmir Barosu BaĢkanlığı
görevini yürütürken Baro bünyesinde Kent ve Çevre
Komisyonu’nun kuruluĢu gerçekleĢti.
• Ġzmir Barosu BaĢkanlığı döneminde nükleer ve termik
santrallerden, Ġzmir Adliyesinde yer alan baz
istasyonun kaldırılmasına kadar, insan sağlığına ve
çevreye zararlı bir çok uygulama ve iĢleme karĢı
hukuksal süreçlerde yer almıĢtır.
• Baro BaĢkanlığı görevi bittikten sonra da uzun yıllar
Ġzmir Barosu Kent ve Çevre Komisyonunda aktif olarak
görev yapmıĢ ve Ġzmir Barosu adına Türkiye Barolar
Birliği delegesi olarak katkılar sunmuĢtur.
21. Sayın Av. Z. Noyan Özkan, yaĢamını toplumsal
mücadeleye adamıĢ örnek bir hukukçu olmanın yanı
sıra gündeme dair bütün konularda mücadeleci
ruhunun tüm özelliklerini yansıtan ve bunların
yayılması için tüm olanaklarını kullanarak sesinin
duyulmasını sağlayan ender hukuk insanlarından
birisiydi.
Sadece hukuk alanında değil, ama özellikle de çevre
duyarlılığında her zaman önlerde yer almaktaydı.
Ġnsanların yaĢam hakkını savunurken kaybetti
yaĢamını…
22. …Türkiye tarihinin gelmiş ve geçmiş en nitelikli
ve vahşi yağma hareketi karşısında her ne
olursa olsun, doğa koruma mücadelesini
sürdürmek ve birbirimize yardımcı olmak
durumundayız.
Sevgi ve dostlukla,
Noyan Özkan
21.09.2010, İzmir.
http://ekolojiagi.wordpress.com/
«2B Yasası ile Ormanların Yağmalanması İvme Kazandı…» isimli yazısından alınmıştır.
23. Sayın Av. Z. NOYAN ÖZKAN’ı
sevgi ve saygı ile anıyoruz
TÜRKĠYE BAROLAR BĠRLĠĞĠ